iY Á Ê e »ºÆ»pec.gonbad.ac.ir/article-1-142-fa.pdf · [email protected] µÂX »Ã |À...
Transcript of iY Á Ê e »ºÆ»pec.gonbad.ac.ir/article-1-142-fa.pdf · [email protected] µÂX »Ã |À...
پرويز غلامي و همکاران
96
دانشگاه گنبد کاووس
"حفاظت زيست بوم گياهان"نشريه
49شماره ششم، بهار و تابستان ،دوره سوم
http://pec.gonbad.ac.ir
گونهدو و رشد گیاهچه بذر زنیجوانه بر Artemisia aucheri عصاره گیاهآللوپاتی اثر
Agropyron repens و Agropyron elongatum مهم مرتعی
1علي شيرمردی، حمزه3، ميثم حبيبي2لاله آموزگار*، 1پرويز غلامي
ارشد مرتعداري، آموخته كارشناسيدانش2 ايران، کازرون، ،یاسلام آزاد دانشگاه کازرون، واحد نخبگان، و جوان پژوهشگران باشگاه1
شناسي گياهي، دانشكده علوم مربي گروه زیست3دانشكده منابع طبيعي، دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري، پایه، دانشگاه گنبد كاووس
30/32/3333تاریخ پذیرش: ؛ 22/33/3333دریافت: تاریخ
چکيده
. بر همين اساس بر عهده دارد ينقش مهم هاستمياکوس ديتول ييو توانا يستيدر تنوع ز کيآللوپات باتيترک
مورد آزمايش Agropyron repensو Agropyron elongatumبر بذر دو گونه Artemisia aucheriاثر آللوپاتي
مراتع منطقه چهار باغ از ماه آبان اواخر در کهA. aucheri های هوايياندام از پودر منظور اين قرار گرفت. برای
درصد تهيه شد. همچنين 122و 02، 02، 92، 22های هايي با غلظتآوری شده بود، عصارهاستان گلستـان جـمع
تيماری به عنوان شاهد )آب مقطر( نيز در نظر گرفته شد. آزمايش در قالب طرح کاملاً تصادفي با شش تيمار و
نشان داد که تيمارهای عصاره طرفهيک يانسنتايج آناليز وارچهار تکرار در شرايط آزمايشگاهي اجرا گرديد.
A. aucheri دار درصد موجب کاهش معني ،هداشتهر دو گونه بذر گيری شدهتمام صفات اندازه برداری اثر معني
گويای تحقيق اين نتايج ،طورکليبه. چه و بنيه بذر شدندچه و طول ريشهزني، طول ساقهزني، سرعت جوانهجوانه
رشد و زنيکاهش جوانه موجب که است رشد بازدارنده مواد يا حاوی ماده A. aucheri گياهکه است آن
A. elongetum وA. repens .شده است
Agropyron elongatum،Agropyron repens ، Artemisia چه،زني، طول ساقه، جوانهآللوپاتي: یديکل هایواژه
aucheri.3
[email protected]نویسنده مسئول: *
Dow
nloa
ded
from
pec
.gon
bad.
ac.ir
at 1
5:42
+04
30 o
n W
edne
sday
Sep
tem
ber
1st 2
021
43 تابستانبهار و شماره ششم، ،سومدوره / انحفاظت زيست بوم گياهنشريه
07
مقدمه
همه آنها نمو و رشوود براي كه شوورای ي تحت محيط یك در گونه چند یا یك از گياهاني حضووور
مواد و آب آوردن دست به براي را ايگونه بين و ايدرون گونه رقابت باشود، نداشوته وجود كافي ظرفيت
اشزندگي قلمرو از خود رقباي كردن خارج گياهي براي زماني كه .كندمي فراهم غيره و هوا نور، غذایي،
یا آللوپاتي به نام كه آیدمي اي پيشارتباط گونه یا رقابت از خاصووي نوع كند، تكيه شوويميایيمواد به
شووود مي موجب را هاگونه مثبت بين یا منفي همبسووتگي یندآفر شووود. اینمي دگرآسوويبي شووناخته
(Pratley and Haig, 2003،این امر .) در حال هاي فعال بيولوژیكي توسووط گياهان نتيجه توليد مولكول
زني، رشد وباشود كه ممكن اسوت پا از تیيير شوك و ورود به محيط بر جوانهرشود یا باایاي آنها مي
(. Siegler, 1966مستايم بگذارد )تاثير مستايم یا غيررا تحت هاي دیگر توسعه افراد همان گونه یا گونه
وند شتركيبات شيميایي كه آللوكميكال نام دارند بر گياهان وارد مي مضور به واسو ه این اثرات مفيد یا
(Fitter, 2003 .)رشوود گياهان و فعاليت موجودات زنده ي كه دارندبسووته به نوع و غل ت هاآللوكميكال
Rafiqul) دنكنرا محدود ميهاي حياتي گياهان و بسوووياري از فعاليت مخت كردهموجود در خاک را
Hoque et al., 2003 .)هاي هوایي، ترشوووحات توانند به شوووك گاز، آبشوووویي از انداممي این تركيبات
افزایش آللوپاتي سبب (.Connik, 1987اي و یا بر اثر تجزیه باایاي گياهي در محيط آزاد شووند )ریشوه
ند شوها، تیيير ساختار دیواره سلولي، نفوذپذیري و عم غشاء ميضوخامت، كوتاهي و كاهش وزن ریشه
(.Anaya, 1999د )ال دارو در نهایت كاهش تاسيمات سلولي را به دنب
نيمه و خشووك مناطق هايرویشووگاهدر گياهان بيشووتر زدهجوانه بذرهايطراوتيِ كم دلای از یكي
تعيين فعاليت من وربه (.Matizha and Dahl, 1991باشوود )مي مربوط آللوپاتي خاصوويت خشووك به
ه چهاي زیسوتي متعددي از قبي رویش دانه، بلند شودن ریشوه چه و ساقهآللوپاتي گياهان از سونجش
گياهان، عملكرد افزایش و اصلاح براي آللوپاتي شناخت .(Malinowski et al., 1990) شووداسوتفاده مي
هايآللوكميكال از اسووتفاده طریق از از محيط زیسووت حفاظت و گياهان مدیریت اي،گونه تنوع حفظ
دانسته كنترل گيوووواهان براي حلي راه آللوپاتيتازگي، به(. Rice, 1984است ) محيط زیست سوازگار با
شده مواد تجزیه و یا گياه توسط شده آزاد شيميایي مواد كه دهدنشان مي مختلف هاي. آزمایششودمي
عم طبيعي كشآفت یا كشعلف عنوانبه توانندمي دارند و را بعضووي گياهان كنترل يیتوانا گياهان
جمله از گياهي هايگونه لفوختوواع موان در است كنومم آللوپاتي اثرات .(Weidenhamer, 1996كنند )
دلي دارا به كاسوونيویژه گياهان تيره ه بسووياري از گياهان مرتعي ب .باشوود داشووته وجود گياهان مرتعي
به شمار يكالووومنابع مناسبي از مواد آللوكم ... فلاونوئيد و و آلكالوئيد دار ن يراسانا باتوووبودن تركي
،كشور از خارج و داخ درهاي طبيعي مفيد خواهند بود. ها و آفت كشكشروند كه در توسوعه علفمي
Dow
nloa
ded
from
pec
.gon
bad.
ac.ir
at 1
5:42
+04
30 o
n W
edne
sday
Sep
tem
ber
1st 2
021
پرويز غلامي و همکاران
07
انجام شده استها گياهچه رشود و زنيگياهي بر جوانه هايبررسوي اثر آللوپاتي گونه هایي برايپژوهش
(Soltanipoor et al., 2006; Gholami et al., 2012; Saberi et al., 2011; Saberi et al., 2012.)
كه( مهمترین گياهان مرتعي ایران در مناطق اسووت ي و نيمه اسووت ي بوده Artemisiaجنا درمنه )
مناطق غربي . این جنا به طور وسوويع در مناطق شوومالي مانند گرگان، هاي متعددي دارددارنده گونه
,Klyman) مانند كردسووتان، مناطق شوورقي مانند خراسووان و مركزي مث تهران و یزد پراكنده اسووت
، مااوم به (Asteraceae)سوواله از تيره كاسووني اي چندگونه (Artemisia aucheriكوهي )درمنه(. 1985
داراي سيستم (. Azarnivand & Zare Chahouki, 2008دار در مراتع كوهستاني است )سورما و اسانا
اي گسوترده، ریشوه اصولي عميق و گاهي بيش از دو متر، تاج پوشوش به نسبت وسيع، توليد بذر ریشوه
(. Azarnivand & Zare Chahouki, 2008هاي این گياه اسووت )فراوان و تجدید حيات آسووان از ویژگي
در ياصورت غالبيت تك گونه هاي تخریب یافته آن بهبه دلي وضعيت چرایي حاكم، رویشگاهاین گونه
هاي هاي ثانویه در این گياه باعث عدم اسووتفاده دام از آن تا شووروع بارانآمده اسووت و وجود متابوليت
هاي طبيعي درمنه دشتي و ي همراه در رویشگاهپایيزي شوده اسوت. این موارد منجر به عدم وجود گونه
بخش زیان اثرات تعيين بررسي این از هدف ،بنابراین شود.نيز كوتاه شودن دوره استفاده دام از مرتع مي
Agropyron بذور زنيجوانه بر مختلف ماادیر در گونه این هاياندام از حاصوو باایاي و عصواره آللوپاتي
elongetum و Agropyron repens است.
هامواد و روشزني هاي جوانهبر ویژگي( Artemisia aucheri Boiss).آللوپاتي گونه درمنه كوهي بررسووي اثر براي
مراتع یيلاقي استان از ،هااین گونه ذرووب ،Agropyron repensو Agropyron elongatumهايگونهبذر
اجرا تيمار 0 و تكرار 4 با تصادفي كاملاً طرح قالب در آزمایش. گردید جمع گلسوتان )من اه چهار با((
مذكور بوته درمنه كوهي در پایان فص رویش از مراتع هوایي چندهاي آبي، اندام عصاره تهيه براي. دش
ما ر آب با حجمي( -)وزني 33به 3نسبت به كوووووووهي درمنه هاي هوایياندام پودرس ا، د. شجمع
در ،زده دور در دقياه( هم 303لرزاننده ) با دسووتگاه سوواعت یك مدت به شوود ومخلوط و تا ير دوبار
شد و با گرفته در ن ردرصد 333 و تيمار مادر عنوان عصاره به شده آماده عصاره شود. نگهداري یخچال
هاو محلول تيمار ( تهيهدرصد 03و 03، 43، 23ما ر به محلول مادر، سوایر تيمارها ) آب كردن اضوافه
براي .شد اسوتفاده شواهد تيمار عنوان به ما ر نيز آب از گردیدند. نگهداري یخچال در آزمایش پایان تا
كاغذ لایه یك در كف آن كه استری مصرف یكبار متريسانتي 0 دیش پتري ظروف از كاشت، بستر تهيه
در هزار 2كش بنومي بذرها از قارچكردن ضدعفوني جهت گردید. اسوتفاده بود، داده شوده قرار صوافي
در هر ظرف دقياه اسوووتفاده گردید. 31مدت درصووود به 33مدت یك دقياه و هي وكلریت سووودیم به
Dow
nloa
ded
from
pec
.gon
bad.
ac.ir
at 1
5:42
+04
30 o
n W
edne
sday
Sep
tem
ber
1st 2
021
43 تابستانبهار و شماره ششم، ،سومدوره / انحفاظت زيست بوم گياهنشريه
07
دیش در شوورایط كنترل شووده ژرميناتور با هاي پتريعدد بذر قرار گرفت. سوو ا نمونه 21دیش پتري
ساعت 30ساعت روشنایي و 0و تناوب نوري درصد 31گراد، رطوبت نسبي درجه سوانتي 21-31دماي
متر روزانه و به مدت ميلي 2چه زده براسوواس حداق طول ریشووهتاریكي قرار گرفتند. تعداد بذور جوانه
درصوود گيري شوود. نيز در روز چهاردهم اندازه (PL)چه و سوواقه (RL)چه روز انجام شوود. طول ریشووه34
,Agravel) 333ضووربدر بر تعداد بذور كشووت شووده زني از تاسوويم تعداد نهایي بذور جوانه زدهجوانه
زني با راب ه ت جوانهوورعووو س (2005
n
i i
is
D
SR
1
ول ون فرمو. در ای(Anaya, 1999) دوه شواسبومح
Rsزني، = سرعت جوانهSiزده در هر شمارش، = تعداد بذور جوانهDi تعداد روز تا شمارش و =n دفعات =
ضرب ميانگين طول گياهچه برحسب . شاخص بنيه بذر با استفاده از راب ه تاسيم حاص اسوتشومارش
. از آنجا كه (Abdul Baki & Anderson, 1973) شوودتعيين 333زني به عدد متر در درصوود جوانهميلي
هاي آماري از تبدی لگاریتمي براي درصووود قب از آزمون ،هوا از توزیع نرمال پيروي نكردندبرخي داده
از آناليز واریانا یك .ها استفاده گردیدبراي نرمووووال كردن سوایر شاخص جذريزني و از تبدی جوانه
براي ماایسات نيز توكي آزمون د.شتجزیه واریانا اسوتفاده ، برايSPSSنرم افزار 30نسوخه در طرفه
به كار برده شد.دار شده بود، معني Fآماره ميانگين زماني كه
نتايج Agropyrunو Agropyrun elongetumبراي دو گونه را طرفهیك تجزیه واریانانتایج یكجدول
repens به نتایج .دهدتحت سوو وح مختلف عصوواره درمنه كوهي براي صووفات مورد بررسووي نشووان مي
هاي زني و شاخصداري بر جوانهدهد كه عصاره درمنه كوهي تاثير بازدارنده معنينشان مي دسوت آمده
كه با افزایش غل ت عصوواره تمامي صووفات مورد م العه كاهش یافته طوريهرشوود هر دو گونه داشووته ب
(.1ت )جدول اس
گونه علف پشمکي و جارو علفي نازک. بر برخي صفات بذردرمنه کوهي آللوپاتينتايج آناليز واريانس اثر -1 جدول
گيري شدهصفت اندازهAgropyrun elongetum Agropyrun repens
داريس ح معني F آماره داريس ح معني F آماره
> 13/3 زنيدرصد جوانه 333/3 20/10 < 333/3
> 02/31 زنيسرعت جوانه 333/3 13/233 < 333/3
> 32/40 چهطول ریشه 333/3 22/331 < 333/3
> 34/22 چهطول ساقه 333/3 30/334 < 333/3
> 40/41 بنيه بذر 333/3 33/334 < 333/3
Dow
nloa
ded
from
pec
.gon
bad.
ac.ir
at 1
5:42
+04
30 o
n W
edne
sday
Sep
tem
ber
1st 2
021
پرويز غلامي و همکاران
07
نتایج حاصو از آناليز واریانا نشوان داد كه غل ت عصواره درمنه كوهي بر درصد زني:درصـد جوانه
ماایسه ميانگين داري داشوته اسوت. معني اثر Agropyrun repensو Agropyrun elongetumزنيجوانه
Agropyrun elongetumزني درصوود جوانه Artemisia aucheriنشووان داد كه با افزایش غل ت عصوواره
مار شاهد و كمترین آن در غل ت زني در تيبه طوري كه بيشترین جوانه .كاهش محسووسي داشته است
بيشترین Agropyrun repens چنين در هم الف(.-3درصود عصواره مشواهده گردید )شوك 333و 03
. بين تيمارهاي شد درصد عصاره مشاهده 333زني در تيمار شاهد و كمترین آن در غل ت درصود جوانه
ب(.-3)شك دیده نشدداري درصد اختلاف معني 03و 43
ــکـ ــد جوانه ميانگين -1ش )ب( در Agropyron repens)الف( و Agropyron elongetum زنيدرص
درمنه کوهيعصاره گونه مختلف های غلظت
ــرعت جوانه Agropyrunزنيهاي مختلف عصووواره درمنه كوهي بر سووورعت جوانهاثر غل ت زني:س
elongetum وAgropyrun repens سوورعت شووود، دیده مي 2كه در شووك طورداري بود. همانمعني
a
ab
bccd cd d
0
20
40
60
80
100
شاهد 20 40 60 80 100
غلظت عصاره )%(
)الف(
نهوا جصددر
يزن
غلظت عصاره )%(
نهوا جصددر
يزن
a
b
cc
d
e
0
20
40
60
80
100
شاهد 20 40 60 80 100
)ب(
122
02
02
92
22
2
122
02
02
92
22
2
122 02 02 92 22
122 02 02 92 22
Dow
nloa
ded
from
pec
.gon
bad.
ac.ir
at 1
5:42
+04
30 o
n W
edne
sday
Sep
tem
ber
1st 2
021
43 تابستانبهار و شماره ششم، ،سومدوره / انحفاظت زيست بوم گياهنشريه
07
درصد عصاره 333داري از تيمار شاهد به سمت غل ت طور معنيبه Agropyrun elongetumزني جوانه
داري درصوود عصوواره اختلاف معني 333و 03، 03هاي روند كاهش چشوومگيري داشووته و بين غل ت
نيز از شاهد به سمت غل ت Agropyrun repensزني در جوانهالف(. سرعت 2)شوك مشواهده نگردید
بوده 333كه بيشترین در شاهد و كمترین در غل ت است داري داشته درصد كاهش معني 333عصاره
ب(.2است )شك
)ب( در Agropyron repens)الف( و Agropyron elongetum زني بذرســرعت جوانهميانگين -2شــک
درمنه کوهيعصاره گونه مختلف های غلظت
چه هر دو یشهها نشان داد كه با افزایش غل ت عصاره درمنه از طول رماایسه ميانگين چه:طول ريشه
به تيمار شاهد و Agropyrun elongetumچه در گونه بيشوترین طول ریشوه .گونه كاسوته شوده اسوت
اختلاف در درصووود عصووواره 333و 03، 03 ،43هاي. بين غل تاسوووت مربوط 333كمترین به تيمار
چه با افزایش غل ت عصوواره در گونه طول ریشووهالف(. 3)شووك نشووده اسووتداري مشوواهده معني
a
a
b
bc c c0
1
2
3
4
5
6
شاهد 20 40 60 80 100
)الف(
غلظت عصاره )%(
نهوا جترعس
يزن
0
5
9
3
2
1
2
122 02 02 92 22
)ب(
غلظت عصاره )%(
a
b
cd
ef
0
1
2
3
4
5
6
شاهد 20 40 60 80 100
نهوا جترعس
يزن
0
5
9
3
2
1
2
122 02 02 92 22
Dow
nloa
ded
from
pec
.gon
bad.
ac.ir
at 1
5:42
+04
30 o
n W
edne
sday
Sep
tem
ber
1st 2
021
پرويز غلامي و همکاران
07
Agropyrun repens درصووود اختلاف 03و 03، 43نيز روند كاهشوووي داشوووته اسوووت. بين تيمارهاي
.ب( 3)شك داري وجود نداردمعني
ــک ــهميانگين -3ش )ب( در Agropyron repens)الف( و Agropyron elongetum چهطول ريش
درمنه کوهيعصاره گونه مختلف های غلظت
اري دنشان داد كه غل ت عصاره درمنه كوهي اثر معني نتایج حاص از ماایسه ميانگين چه:طول ساقه
چه داشته است. طول ساقه Agropyrun repensو Agropyrun elongetumچه هر دو گونه بر طول ساقه
درصد كاهش پيدا كرده است. در 333داري از تيمار شاهد به سمت غل ت در هر دو گونه به طور معني
داريدرصوود عصوواره اختلاف معني 333و 03، 03 ،43 هايبين غل ت Agropyrun elongetumگونه
الف و ب(. 4مشاهده نگردید )شك
)الف(
شهريل طو
ه )چ
يانتس
ترم
)
غلظت عصاره )%(
a
b
c c c c
0
1
2
3
4
5
6
شاهد 20 40 60 80 100
0
5
9
3
2
1
2
122 02 02 92 22
)ب(
غلظت عصاره )%(
شهريل طو
ه )چ
يانتس
ترم
)
a
b
cc c
d
0
1
2
3
4
5
شاهد 20 40 60 80 100
5
9
3
2
1
2
122 02 02 92 22
Dow
nloa
ded
from
pec
.gon
bad.
ac.ir
at 1
5:42
+04
30 o
n W
edne
sday
Sep
tem
ber
1st 2
021
43 تابستانبهار و شماره ششم، ،سومدوره / انحفاظت زيست بوم گياهنشريه
09
ــک ــاقهميانگين -9ش )ب( در Agropyron repens)الف( و Agropyron elongetum چهطول س
درمنه کوهيعصاره گونه مختلف های غلظت
عصاره درمنه كوهي، شاخص هاي مختلفغل تماایسه ميانگين نشوووان داد كه در شاخص بنيه بذر:
( و با F ،333/3P=40/41داري دارند )بوا هم اختلاف معني Agropyron elongetumبنيوه بوذر گونوه
و 03ین بنيه بذر مربوط به غل تكمتره است. شواخص بنيه بذر كاهش پيدا كرد غل ت عصوارهافزایش
بر شوواخص بنيه بذر گونه داريمعنيغل ت عصوواره اثر (.الف-1 باشوود )شووكميدرصوود عصوواره 333
Agropyron repens ( 30/334داشووته اسووت=F ،333/3P بيشووترین و كمترین شوواخص بنيه بذر .)
.ب( 1)شك باشددرصد مي 333ترتيب مربوط به تيمار شاهد و غل ت به
ل طو
هساقه )چ
يانتس
ترم
)
غلظت عصاره )%(
a )الف(
b
cc
c c
0
1
2
3
4
5
6
7
شاهد 20 40 60 80 100
غلظت عصاره )%(
قهسال طو
ه )چ
يانتس
ترم
)
)ب(a
b
ccd d
e
0
1
2
3
شاهد 20 40 60 80 100
7 0 5 9 3 2 1 2
122 02 02 92 22
122 02 02 92 22
3
2
1
2
Dow
nloa
ded
from
pec
.gon
bad.
ac.ir
at 1
5:42
+04
30 o
n W
edne
sday
Sep
tem
ber
1st 2
021
پرويز غلامي و همکاران
00
های )ب( در غلظت Agropyron repens)الف( و Agropyron elongetum شــاخص بنيه بذر -5شـک
درمنه کوهيعصاره گونه مختلف
گيریبحث و نتيجه ,.Kil et alشوود )مي دیگر گياهان رشود و زنيجوانه مانع محيط، در آللوپاتيك تركيبات شودن آزاد
هايشاخص و زنيجوانه برArtemisia aucheri اسانا كه شود مشوخص بررسوي در طول این .(2000
.داشووته اسووت كاهشووي تأثير Agropyron repensو Agropyron elongetum گونه هايگياهچه رشوود
داري بر پارامترهاي مورد بررسوووي در دو گونه مورد افزایش غل وت عصووواره درمنه كوهي كاهش معني
،(Azirak & Karaman, 2008) كارمن و آزیراکهاي . نتایج این م العه با یافتهم العه در پي داشووت
غلامي ،(Saberi et al., 2011) همكاران و صابري (،Soltanipour et al., 2006) همكاران و پور سل اني
غلامي .دارد م ابات (Mohebi et al., 2010) همكاران و محبي و (Gholami et al., 2012) همكاران و
غلظت عصاره )%(
a
b
ccd
cd d
0
0.2
0.4
0.6
0.8
شاهد 20 40 60 80 100
ذره بنيص ب
اخش
)الف(
(ب)
ص اخش
ذره بنيب
ab
c cdd
e
0
0.02
0.04
0.06
0.08
0.1
شاهد 20 40 60 80 100
غلظت عصاره )%(
0/2
0/2
9/2
2/2
2
122 02 02 92 22
122 02 02 92 22
1/2
20/2
20/2
29/2
22/2
2
Dow
nloa
ded
from
pec
.gon
bad.
ac.ir
at 1
5:42
+04
30 o
n W
edne
sday
Sep
tem
ber
1st 2
021
43 تابستانبهار و شماره ششم، ،سومدوره / انحفاظت زيست بوم گياهنشريه
07
بر Artemisia aucheriدر تحاياي به بررسوووي تاثير آللوپاتيك (Gholami et al., 2013) و همكاران
رسيدند كه با پرداختند و به این نتيجه Br. tomentellus و Bromus inermisزني و رشد دو گونه جوانه
داري هاي رشد هر دو گونه كاهش معنيزني و سایر مولفهدرصود و سورعت جوانهافزایش غل ت عصواره
تواند تركيبات فعال بيولوژیك آرتميزین باشد كه یك زني ميیكي از دلای كاهش درصد جوانه یابند.مي
يسمي كه ومكان (.Kil et al., 2000ش بازدارندگي دارد )وو نا استلاكتون سزكویي ترپن است كه سمي
ز آلفاآميلا هایي همچونزني بذر را سبب شده است، احتمالاً مربوط به كاهش فعاليت آنزیمكاهش جوانه
زني بذر ناش دارند. همچنين برآیند عوام متعددي چون كاهش تاسوويمات ميتوزي اسووت كه در جوانه
هاي كاتاليزكننده فرآیندهاي حياتي گياه و اختلال در جذب در سوويسووتم ریشووه، كاهش فعاليت آنزیم
گردد.ميها گياهچه دهد، سبب كاهش ميزان رشدمواد آللوشويميایي ر مي هاي معدني در حضووریون
حساسيت بالایي از فنولوژیك مراح سایر به نسبت شدن ي سبزمرحله كه داد پژوهش نشان این نتایج
ها بر روي جيبرلين اثر بازدارندگي آللوكميكال (Saberi et al., 2011) صابري و همكاراناست. برخوردار
بذر زنيجوانه سووبب كاهش كه كاري و سوواز به طوري كه زني دانسووتند.را عام اصوولي كاهش جوانه
ناش بذر زنيدر جوانه كه است آميلاز آلفا همچون هایيآنزیم كاهش فعاليت به مربوط احتمالاً گردد،مي
مانند زنيهاي جوانههورمون روي تأثير با آللوپاتيك تركيبات (. البتهSoltani poor et al., 2006دارد )
.(Rice, 1974)كنند آميلاز را محدود مي هايهاي آنزیماليتفعجيبرلين
مورد م العه هايچه گونهچه و ساقهافزایش غل ت عصاره درمنه كوهي باعث كاهش طول ریشه
(، Bhowmic & Doll, 1982معدني ) یونهاي جذب در چون اختلال متعددي عوام یندآبركه گردید
تنفا كاهش و (Avers & Goodwin, 1956) تاسيمات ميتوز كاهش كلروفي ، تخریب یا سنتز كاهش
(Soltanipour et al., 2006) ًمي دگرآسيبي يپدیده در چهساقه و چهریشه رشد كاهش سبب احتمالا-
گردند گياهان در آب جذب كاهش باعث هاریشه رشد روي بر گذاشتن تأثير با تركيبات آللوپاتيك .گردد
(. نتایج پژوهش حاضر با نتایج قرباني و Chon et al., 2005و در نتيجه كاهش طول گياهچه گردند )
ماایسه م ابات دارد. (Gholami et al., 2013) و غلامي و همكاران (Ghorbani et al., 2012) همكاران
ا داري كاهش پيدنيوشاخص بنيه بذر به طور مع عصارهمختلف هايغل تدهد كه در ميانگين نشان مي
.باشد كه مورد بحث قرار گرفتزني و طول گياهچه ميدرصد جوانه. این شاخص تابعي از كرد
رشد بازدارنده مواد یا حاوي ماده درمنه كوهي كه گياه است آن گویاي تحايق این نتایج ،كلي طوبه
است. شده Agropyron repensو Agropyron elongetum رشد و زنيجوانه كاهش موجب كه است
بنابراین شایسته است كه در مدیریت و اصلاح مراتع به اثر آللوپاتي گياهان موجود در مرتع توجه شود و
تحايق حاضر در شرایط آزمایشگاهي انجام شده و ممكن است اجرا شود.عمليات اصلاحي مناسب را
Dow
nloa
ded
from
pec
.gon
bad.
ac.ir
at 1
5:42
+04
30 o
n W
edne
sday
Sep
tem
ber
1st 2
021
پرويز غلامي و همکاران
06
شود ر پيشنهاد ميتيقبراي دستيابي به نتایج دق ،بنابراین .نتایج این تحايق در شرایط طبيعي تیيير كند
هاي متفاوت و بيشتري نيز بررسي شود.این تحايق در شرایط طبيعي و با غل ت
منابعAbdul Baki A.A., Anderson J.D. 1973. Vigor determination in soybean seed by
multiple criteria. Crop Science, 13: 630-633.
Agraval R. 2005. Seed technology. Oxford and IBH Publishing Co, 829 pp. Anaya A.A. 1999. Allelopathy as a tool in the management of biotic resources in
agroecosystems. Critical Review in Plant Science, 18: 697-739.
Avers C.J., Goodwin R.H. 1956. Effects of comarin and scopoletin on the standard root growth pattern of phelum pratense. American journal of botany, 43: 612-620.
Azarnivand H., Zare Chahouki M.A. 2008. Range improvement. University of
Tehran Press, 343 p. (In Persian) Azirak S., Karaman S. 2008. Allelopathic effect of some essential oils and
components on germination and growth of lentil. Pakistan Journal of Agronomy,
1: 28-30.
Bhowmik P.C., Doll J.D. 1982. Corne and soybean response to allelopathic effects of weed and crope residues. Agronomy Journal, 74: 601-606.
Chon S.U., Jang, H.G., Kim D.K., Kim Y.M., Boo H.O., Kim Y.J. 2005. Allelopathic
potential in lettuce (Lactuca Sativa L.) plants. Scientia Horticulture, 106: 309-317. Connik W.J. 1987. Identification of volatile allelochemicals from Amaranthus
palmeri. Journal of Chemical Ecology, 13: 463-472.
Fitter A. 2003. Making allelopathy respectable. Science, 301: 1337-1338.
Gholami P., Ghorbani J., Ghaderi Sh. 2012. Allelopathic effects of Artemisia aucheri and dactylis glomerata on seed germination properties of Festuca arundinacea
Schreb. Journal of Plant Ecophysiology, 2: 44-52. (In Persian)
Gholami P., Shirmardi, H.A., Ghaderi, Sh., Amozgar, L. 2013. Allelopathic effect of Artemisia aucheri on seed germination and seedling growth of Bromus
tomentellus and Bromus inermis. Journal of Ecosystem Conservation, 2(1): 71-
80. (In Persian) Kil B.S., Han D.M., Lee C.H., Kim Y.S., Yun K.Y., Yoo H.G. 2000. Allelopathic
effects of Artimisia lavandulaefolia. Korean Journal Ecology, 23: 149-155.
Klyman D.L. 1985. Qinghaosu (artemisin): an antimalaria durg from China, Science,
228: 1049 –1055. Malinowski D.P., Belesky D.P. Feeders J.M., 1990. Endophyte infection may affect
the competitive ability of tall rescue grown with red clover. Journal of Agronomy
and Crop Science, 183: 91-101. Matizha W. Dahl B.E. 1991. Factors affecting weeping lovegrass seedling vigor on
shinnery oak. Journal of Range Management, 44: 223-227.
Dow
nloa
ded
from
pec
.gon
bad.
ac.ir
at 1
5:42
+04
30 o
n W
edne
sday
Sep
tem
ber
1st 2
021
43 تابستانبهار و شماره ششم، ،سومدوره / انحفاظت زيست بوم گياهنشريه
77
Mohebi Z., Tavil A., Zare Chahouki M.A., Jafari M. 2010. Allelopathic effect of
Artemisia sieberi on seed germination and initial growth properties of Stipa
barbata. Rangeland, 4 (2): 298-307. (In Persian).
Rafiqul Hoque A.T.M., Ahmed R., Uddin M.B., Hossain M.K. 2003. Allelopathic effect of different range. Journal of Range Management, 44:223-226.
Rice E.L. 1984. Allelopathy, 2nd Ed. Florida: Academic press, 424 p.
Saberi M., Tavili A., Shahriari A.R. 2012. The influence of chemical stimulators on decrease of Thymus kotschyanus allelopathic effect on Agropyron elongatum
seed germination characteristics. Watershed Management Research (Pajouhesh
& Sazandegi), 95: 45-54. (In Persian) Saberi M., Shahriar R., Jafari M., Tarnian F.A., Safari H. 2011. Allelopathic effect
of Thymus kotschyanus on seed germination and initial growth of Bromus inermis
and Agropyrun elongetum. Watershed Management Research (Pajouhesh &
Sazandegi), 93: 18-25. (In Persian) Seigler D.S. 1966. Chemistry and mechanisms of allelopathic interactions.
Agronomy Journal (U.S.A), 88(6): 876-885.
Soltanipoor M., Moradshahi A., Rezaei M., Kholdebarin B., Barazandeh M. 2006. Allelopathic effects of essential oils of Zhumeria majdae on Wheat (Triticum
aestivum) and Tomatto (Lycopersicon esculentum). Iranian Journal of Biology,
19 (1): 19-28. (In Persian)
Weidenhamer J.D. 1996. Distinguishing resource competition and chemical interference: Overcoming the methodological impasse. Agronomy Journal, 88:
866 – 875.
Dow
nloa
ded
from
pec
.gon
bad.
ac.ir
at 1
5:42
+04
30 o
n W
edne
sday
Sep
tem
ber
1st 2
021