ivlisi 2009 #7 · mudmivad muSaobs da mas Semdeg, rac sab WoTa kavSiri daiSala, am miznis misaRwe...

4
mTavrobaTaSorisi SeTanxmebis xelmo- weris ceremonials 30-mde qveynis warmo- madgeneli eswreboda, maT Soris, saqarT- velos prezidenti mixeil saakaSvili, energetikis ministri aleqsandre xeTa- guri da sagareo saqme- Ta ministris moadgile giga bokeria. `nabuqos“ proeqtis perspeqtiveb- isa da zemoaRniSnuli xelSekrulebis mniSvne- lobis Sesaxeb vesaubreT eqsperts energetikis sferoSi, energoefeqtu- robis centris direq- tor giorgi abulaSvils: rogor SeafasebdiT `nabuqos” Sesaxeb 13 ivliss mTavrobaTaSorisi SeTaxmebis gaformebas? calsaxad dadebiTad. mimaCnia, rom es procesi evropisaTvis gazis miwodebis dRes arsebuli gzebis makontrolebeli qveynis agresiulma politikam daaCqara, rac gasuli wlis ruseT-saqarTvelos omsa da ruseT-ukrainis e.w. `gazis krizisSi” ga- moixata. 13 ivlisis SeTanxmebis gaformeba iyo Sedegi ruseTis, romelic evropisaTvis aRmosavleTidan gazis monopoliur mim- wodebels warmoadgens, im qmedebebisa, romlebic adastureben, rom es qveyana gazis seqtoris liberalizacias da mas- Si sxva moTamaSeebis daSvebas ar apirebs. aqedan gamomdinare, mimaCnia, rom 13 ivli- sis SeTanxmeba ruseTis mier daCqarebuli procesi iyo. mogexsenebaT, `nabuqos” Se- saxeb msjeloba sakmaod didi xania midis, magram am proeqtis formalizeba mxolod 13 ivliss moxda. ramdenad realurad migaCniaT `nabu- qos” proeqtis ganxorcieleba? savsebiT realurad mimaCnia, Tuki arse- buli mdgomareoba SenarCunda. arsebul realobaSi vgulisxmob ruseTis sakmaod xist pozicias, rac gazis miwodebis sa- kiTxebSi sxva moTamaSeebis ardaSvebasa da agresiul energetikul politikaSi gamoi- xateba. da Tu am kuTxiT raime Seicvleba, `nabuqos” proeqtis ganxorcieleba SesaZ- loa droSi gaiwelos. mogexsenebaT, rom evropa sakuTari en- ergousafrTxoebisa da Sesabamisad gazis miwodebis diversifikaciis sakiTxebze mudmivad muSaobs da mas Semdeg, rac sab- WoTa kavSiri daiSala, am miznis misaRwe- vad e.w. `evropis energetikuli qartia” Seiqmna, romlis 4 amocanidan erT-erTi mTavari arsebul satranzito infrastru- qturaze mesame mxaris daSvebis uflebis miniWebaa, ris winaaRmdegac ruseTi Zali- an aqtiurad muSaobda. amitomac ruseTma satranzito protokolis ratificireba ar moaxdina, miuxedavad imisa, rom ener- getikuli qartiis 50-mde wevri qveyana ruseTs amisken aqtiurad mouwodebda. amas aRvniSnav imitom, rom alternatiuli milsadenis ageba evropis energetikuli usafrTxoebisaTvis TviTmizani ar iyo, mTavar amocanas arsebul energetikuli infrastuqturaze (milsadenebSi) sxva- dasxva moTamaSeebis daSveba iyo. mas Sem- deg, rac evropa sakuTari mcdelobebis unayofobaSi darwmunda, evrokavSirma muSaoba ukve sxva saxis gadawyvetilebaze daiwyo, rac realurad `nabuqos” proeqtis saxiT gamoixata. zemoaRniSnulidan ga- momdinare, arsebul realobaSi `nabuqo” ganxorcielebad proeqtad mimaCnia. ra sargebels moutans `nabuqos” proeqtis ganxorcieleba saqarTvelos? potenciuri sargebeli SeiZleba orad daiyos. pirveli: materialuri/pragma- tuli sargebeli, romelic dReisaTvis samxreT kavkasiis milsadenSi gamavali bunebrivi airis saqarTvelosaTvis gamo- yofili 5%-iani wiliT gamoixateba. `nabu- qos” ganxorcielebis SemTxvevaSi, saqarT- velosTvis gadacemuli gazis procentuli odenoba ar gaizrdeba, Tumca gaizrdeba gazis absoluturi mniSvneloba, radganac `nabuqos” gamtarianoba samxreT kavkasiis milsadenTan SedarebiT gacilebiT metia. laparakia 20 miliardi m3 gazis gatareba- ze romlis 5% Sesabamisad 1 miliard m 3 -s warmoadgens, rodesac Cven samxreT kav- kasiis milsadeniT sadRac 250 milion m 3 -s viRebT. da meore, aranakleb mniSvnelovania is politikuri sargebeli, romelsac sa- qarTvelo miiRebs. amis naTeli magaliTi gasuli wlis agvistos movlenebi iyo, Tu ramdenad xelSeuxeblad darCa milsade- nis koridori. `nabuqos” arseboba am po- litikuri daculobis xarisxs ufro gaaZ- lierebs. ruseT-saqarTvelos agvistos omma sa- qarTvelos `nabuqos” proeqtSi CarTvis perspeqtivebi xom ar Seamcira? me vfiqrob rom piriqiT, Tumca saqarT- velosTvis gasuli wlis movlenebi metad mtkivneuli iyo magram, rogorc zemoT avRniSne mTavrobaTaSorisi SeTanxmebis erT-erT damaCqarebel mizezad iqca. ra safrTxe SeiZleba Seeqmnas `nabu- qos” proeqtis ganxorcielebas? arsebobs ori tipis safrTxe: pirveli, es SeiZleba iyos arsebuli geopoliti- kuri balansis Secvla, romelic, Tavis mxriv, sxvadasxva mizeziT SeiZleba iyos gamowveuli da meore, pirdapiri samxedro agresia nabuqos proeqtSi moazrebul ro- gorc mimwodebel, aseve sxva satranzito qveynebze. erT-erTi safrTxe imaSi xom ar SeiZ- leba mdgomareobdes, rom `nabuqos” gazsadeni sakmarisi bunebrivi airiT ver iyos uzrunvelyofili? es safrTxe, rasakvirvelia, arsebobs, ivlisi 2009 #7 Tumca unda gaviTvaliswinoT. arsebu- li situacia. amJamad `nabuqosaTvis” ramdenime ZiriTad potenciur momwo- debel qveyanas, faqtiurad erTaderTi saeqsporto gza ruseTis gavliT aqvs. dRes, rodesac proeqtis dagegmva xdeba, Tu es qveynebi maT mier `nabuqos” mxarda- Weris xmamaRal da aSkara deklarirebas moaxdenen, SesaZloa ruseTis ekonomi- kuri embargos an ufro mkveTrad gamo- xatuli sxva saxis zewolis msxverplni gaxdnen, vinaidan amJamad es qveynebi ruseTis gazsadenebze arian absolutu- rad damokidebulebi da ruseTs maT mier mopovebuli gazis eqsportis SezRudvis TvalsazrisiT uZlieresi ekonomikuri iaraRi aqvs. aseve gasaTvaliswinebelia am qveynebis eTnofsiqologia. magram sa- varaudod situacia radikalurad Seicv- leba, rodesac maTi resursebis eqspor- tirebis alternatiuli gazsadeni fizi- kurad iarsebebs. rogorc viciT, amJamad ruseTis SuamavlobiT somxeTsa da azerbaijans Soris gaaqtiurebulia molaparake- bebi mTiani yarabaRis konfliqtis gadawyvetasTan dakavSirebiT. xom ar SeiZleba, rom azerbaijanma `nabuqo- ze” uari Tqvas konfliqtis mogvare- bis safasurad? an kidev Tu es konfli- qti mogvardeba, xom ar SeiZleba, rom saqarTvelo `nabuqos” proeqtSi som- xeTma Caanacvlos? es, rasakvirvelia, politikuri mola- parakebebis sakiTxia, ramdenad realu- ria amis Sefaseba gamiWirdeba, magram, gamomdinare iqidan, rom azerbaijanSi mravali multinacionaluri navTobkom- paniis interesebia, romlebsac, Tavis mxriv, gavlena aqvT rogorc somxeTis, ise azerbaijanis mTavrobebze, aseve is, rom TurqeT-somxeTis urTierToba sa- survelze nela umjobesdeba, ar mimaC- nia, rom samxreT kavkasiis naklebad di- namiurma geopolitikurma cvlilebebma realuri safrTxe Seuqmnas saqarTve- los `nabuqos” proeqtSi monawileobas. garda amisa, Tu gaviTvaliswinebT, rom CvenTan samxreT kavkasiuri milsade- nis saxiT `nabuqos” erT-erTi Camoya- libebuli ganStoeba ukve arsebobs, saqarTvelos marSruti ekonomikurad ufro mimzidvelia da infrastruqtu- rulad mzadaa imisaTvis, rom proeqtSi CaerTos, maSin rodesac azerbaijani- somxeTi-TurqeTis marSrutis proeqti detalurad jer ar aris damuSavebuli. aqedan gamomdinare, ar miamCnia, rom es safrTxe realuri iyos am proeqtSi sa- qarTvelos monawileobisaTvis. 13 ivliss TurqeTis, avstriis, ungreTis mTavrobebis meTaurebma da rumineTisa da bulga- reTis energetikis ministrebma xeli moaweres `nabuqos“ gazsadenis proeqtis ganxorcielebis Sesaxeb mTavrobaTaSoris xelSekrulebas. „nabuqos“ proeqtis Rirebuleba 7,9 mlrd evros Seadgens. gazsadenis wliuri gatarebis mocu- loba, winaswari informaciiT, 31 miliardi kuburi metriT aris gansazRvruli. gazsadeni kaspiis regionsa da centralur aziaSi mopovebuli gazis saqarTvelosa da TurqeTis gavliT evropaSi transportirebis mizniT Sendeba. gazsadenis mSeneblobis dawyeba 2011 wlisTvis igegmeba. specialurad „nabuqos“ mSeneblobisTvis Seiqmna konsorciumi Nabucco Gas Pipeline International GmbH. am droisTvis konsorciumis SemadgenlobaSi 6 kompania Sedis - OMV (avstria), MOL (ungre- Ti), Transgaz (rumineTi), Bulgargaz (bulgareTi), BOTAS (TurqeTi), da RWE Gas Midstream (germania).

Transcript of ivlisi 2009 #7 · mudmivad muSaobs da mas Semdeg, rac sab WoTa kavSiri daiSala, am miznis misaRwe...

Page 1: ivlisi 2009 #7 · mudmivad muSaobs da mas Semdeg, rac sab WoTa kavSiri daiSala, am miznis misaRwe vad e.w. `evropis energetikuli qartia” Seiqmna, romlis 4 amocanidan erTerTi mTavari

mTavrobaTaSorisi SeTanxmebis xelmo­weris ceremonials 30­mde qveynis warmo­madgeneli eswreboda, maT Soris, saqarT­velos prezidenti mixeil saakaSvili, energetikis ministri aleq sandre xeTa­

guri da sagareo saqme­Ta ministris moadgile giga bokeria. `nabuqos“ proeqtis perspeqtiveb­isa da zemoaRniSnuli xelSekrulebis mni S vne ­lo bis Sesaxeb vesaub reT eqsperts energetikis sfe roSi, energoefeqtu­robis centris direq­tor giorgi abulaSvils:

rogor SeafasebdiT `nabuqos” Sesaxeb 13 ivliss mTavrobaTaSorisi SeTaxmebis gaformebas?

calsaxad dadebiTad. mimaCnia, rom es procesi evropisaTvis gazis miwodebis dRes arsebuli gzebis makontrolebeli qveynis agresiulma politikam daaCqara, rac gasuli wlis ruseT­saqarTvelos omsa da ruseT­ukrainis e.w. `gazis krizisSi” ga­moixata.

13 ivlisis SeTanxmebis gaformeba iyo Sedegi ruseTis, romelic evropisaTvis aRmosavleTidan gazis monopoliur mim­wodebels warmoadgens, im qmedebebisa, romlebic adastureben, rom es qveyana gazis seqtoris liberalizacias da mas­Si sxva moTamaSeebis daSvebas ar apirebs. aqedan gamomdinare, mimaCnia, rom 13 ivli­sis SeTanxmeba ruseTis mier daCqarebuli procesi iyo. mogexsenebaT, `nabuqos” Se­saxeb msjeloba sakmaod didi xania midis, magram am proeqtis formalizeba mxolod 13 ivliss moxda.

ramdenad realurad migaCniaT `nabu-qos” proeqtis ganxorcieleba?

savsebiT realurad mimaCnia, Tuki arse­buli mdgomareoba SenarCunda. arsebul realobaSi vgulisxmob ruseTis sakmaod xist pozicias, rac gazis miwodebis sa­kiTxebSi sxva moTamaSeebis ardaSvebasa da agresiul energetikul politikaSi gamoi­xateba. da Tu am kuTxiT raime Seicvleba, `nabuqos” proeqtis ganxorcieleba SesaZ­loa droSi gaiwelos.

mogexsenebaT, rom evropa sakuTari en­ergousafrTxoebisa da Sesabamisad gazis miwodebis diversifikaciis sakiTxebze mudmivad muSaobs da mas Semdeg, rac sab­WoTa kavSiri daiSala, am miznis misaRwe­vad e.w. `evropis energetikuli qartia” Seiqmna, romlis 4 amocanidan erT­erTi mTavari arsebul satranzito infrastru­qturaze mesame mxaris daSvebis uflebis miniWebaa, ris winaaRmdegac ruseTi Zali­an aqtiurad muSaobda. amitomac ruseTma satranzito protokolis ratificireba ar moaxdina, miuxedavad imisa, rom ener­getikuli qartiis 50­mde wevri qveyana

ruseTs amisken aqtiurad mouwodebda. amas aRvniSnav imitom, rom alternatiuli milsadenis ageba evropis energetikuli usafrTxoebisaTvis TviTmizani ar iyo, mTavar amocanas arsebul energetikuli infrastuqturaze (milsadenebSi) sxva­dasxva moTamaSeebis daSveba iyo. mas Sem­deg, rac evropa sakuTari mcdelobebis unayofobaSi darwmunda, evrokavSirma muSaoba ukve sxva saxis gadawyvetilebaze daiwyo, rac realurad ̀ nabuqos” proeqtis saxiT gamoixata. zemoaRniSnulidan ga­momdinare, arsebul realobaSi `nabuqo” ganxorcielebad proeqtad mimaCnia.

ra sargebels moutans `nabuqos” proeqtis ganxorcieleba saqarTvelos?

potenciuri sargebeli SeiZleba orad daiyos. pirveli: materialuri/pragma­tuli sargebeli, romelic dReisaTvis samxreT kavkasiis milsadenSi gamavali bunebrivi airis saqarTvelosaTvis gamo­yofili 5%­iani wiliT gamoixateba. `nabu­qos” ganxorcielebis SemTxvevaSi, saqarT­velosTvis gadacemuli gazis procentuli odenoba ar gaizrdeba, Tumca gaizrdeba gazis absoluturi mniSvneloba, radganac `nabuqos” gamtarianoba samxreT kavkasiis milsadenTan SedarebiT gacilebiT metia. laparakia 20 miliardi m3 gazis gatareba­ze romlis 5% Sesabamisad 1 miliard m3­s warmoadgens, rodesac Cven samxreT kav­kasiis milsadeniT sadRac 250 milion m3­s viRebT.

da meore, aranakleb mniSvnelovania is politikuri sargebeli, romelsac sa­qarTvelo miiRebs. amis naTeli magaliTi gasuli wlis agvistos movlenebi iyo, Tu ramdenad xelSeuxeblad darCa milsade­nis koridori. `nabuqos” arseboba am po­litikuri daculobis xarisxs ufro gaaZ­lierebs.

ruseT-saqarTvelos agvistos omma sa-qarTvelos `nabuqos” proeqtSi CarTvis perspeqtivebi xom ar Seamcira?

me vfiqrob rom piriqiT, Tumca saqarT­velosTvis gasuli wlis movlenebi metad mtkivneuli iyo magram, rogorc zemoT avRniSne mTavrobaTaSorisi SeTanxmebis erT­erT damaCqarebel mizezad iqca.

ra safrTxe SeiZleba Seeqmnas `nabu-qos” proeqtis ganxorcielebas?

arsebobs ori tipis safrTxe: pirveli, es SeiZleba iyos arsebuli geopoliti­kuri balansis Secvla, romelic, Tavis mxriv, sxvadasxva mizeziT SeiZleba iyos gamowveuli da meore, pirdapiri samxedro agresia nabuqos proeqtSi moazrebul ro­gorc mimwodebel, aseve sxva satranzito qveynebze.

erT-erTi safrTxe imaSi xom ar SeiZ-leba mdgomareobdes, rom `nabuqos” gazsadeni sakmarisi bunebrivi airiT ver iyos uzrunvelyofili?

es safrTxe, rasakvirvelia, arsebobs,

ivlisi 2009 #7

Tumca unda gaviTvaliswinoT. arsebu­li situacia. amJamad `nabuqosaTvis” ramdenime ZiriTad potenciur momwo­debel qveyanas, faqtiurad erTaderTi saeqsporto gza ruseTis gavliT aqvs. dRes, rodesac proeqtis dagegmva xdeba, Tu es qveynebi maT mier ̀ nabuqos” mxarda­Weris xmamaRal da aSkara deklarirebas moaxdenen, SesaZloa ruseTis ekonomi­kuri embargos an ufro mkveTrad gamo­xatuli sxva saxis zewolis msxverplni gaxdnen, vinaidan amJamad es qveynebi ruseTis gazsadenebze arian absolutu­rad damokidebulebi da ruseTs maT mier mopovebuli gazis eqsportis SezRudvis TvalsazrisiT uZlieresi ekonomikuri iaraRi aqvs. aseve gasaTvaliswinebelia am qveynebis eTnofsiqologia. magram sa­varaudod situacia radikalurad Seicv­leba, rodesac maTi resursebis eqspor­tirebis alternatiuli gazsadeni fizi­kurad iarsebebs.

rogorc viciT, amJamad ruseTis SuamavlobiT somxeTsa da azerbaijans Soris gaaqtiurebulia molaparake-bebi mTiani yarabaRis konfliqtis gadawyvetasTan dakavSirebiT. xom ar SeiZleba, rom azerbaijanma `nabuqo-ze” uari Tqvas konfliqtis mogvare-bis safasurad? an kidev Tu es konfli-qti mogvardeba, xom ar SeiZleba, rom saqarTvelo `nabuqos” proeqtSi som-xeTma Caanacvlos?

es, rasakvirvelia, politikuri mola­parakebebis sakiTxia, ramdenad realu­ria amis Sefaseba gamiWirdeba, magram, gamomdinare iqidan, rom azerbaijanSi mravali multinacionaluri navTobkom­paniis interesebia, romlebsac, Tavis mxriv, gavlena aqvT rogorc somxeTis, ise azerbaijanis mTavrobebze, aseve is, rom TurqeT­somxeTis urTierToba sa­survelze nela umjobesdeba, ar mimaC­nia, rom samxreT kavkasiis naklebad di­namiurma geopolitikurma cvlilebebma realuri safrTxe Seuqmnas saqarTve­los `nabuqos” proeqtSi monawileobas. garda amisa, Tu gaviTvaliswinebT, rom CvenTan samxreT kavkasiuri milsade­nis saxiT `nabuqos” erT­erTi Camoya­libebuli ganStoeba ukve arsebobs, saqarTvelos marSruti ekonomikurad ufro mimzidvelia da infrastruqtu­rulad mzadaa imisaTvis, rom proeqtSi CaerTos, maSin rodesac azerbaijani­somxeTi­TurqeTis marSrutis proeqti detalurad jer ar aris damuSavebuli. aqedan gamomdinare, ar miamCnia, rom es safrTxe realuri iyos am proeqtSi sa­qarTvelos monawileobisaTvis.

13 ivliss TurqeTis, avstriis, ungreTis mTavrobebis meTaurebma da rumineTisa da bulga­reTis energetikis ministrebma xeli moaweres `nabuqos“ gazsadenis proeqtis ganxorcielebis Sesaxeb mTavrobaTaSoris xelSekrulebas.

„nabuqos“ proeqtis Rirebuleba 7,9 mlrd evros Seadgens. gazsadenis wliuri gatarebis mocu­loba, winaswari informaciiT, 31 miliardi kuburi metriT aris gansazRvruli. gazsadeni kaspiis regionsa da centralur aziaSi mopovebuli gazis saqarTvelosa da TurqeTis gavliT evropaSi transportirebis mizniT Sendeba. gazsadenis mSeneblobis dawyeba 2011 wlisTvis igegmeba.

specialurad „nabuqos“ mSeneblobisTvis Seiqmna konsorciumi Nabucco Gas Pipeline International GmbH. am droisTvis konsorciumis SemadgenlobaSi 6 kompania Sedis ­ OMV (avstria), MOL (ungre­Ti), Transgaz (rumineTi), Bulgargaz (bulgareTi), BOTAS (TurqeTi), da RWE Gas Midstream (germania).

Page 2: ivlisi 2009 #7 · mudmivad muSaobs da mas Semdeg, rac sab WoTa kavSiri daiSala, am miznis misaRwe vad e.w. `evropis energetikuli qartia” Seiqmna, romlis 4 amocanidan erTerTi mTavari

ivlisisevrokavSiris `sameulma~

saqarTveloSi viziti daasrula

evropuli gaerTianeba mxars uWers saqarTvelos teritoriul mTlianobas da mis suverenitets. evrokavSiris ucvleli da mtkice pozicia evrokavSiris `sameulis” xelmZRvanelma Semajamebel bri­finze gamoxata. SvedeTis sagareo saqmeTa ministris, karl bildtis gancxadebiT, evrokavSiris mizani saqarTveloSi stabilurobis Senar­Cuneba, demokratiuli reformebis xelSewyoba, `aRmosavleTis part­niorobisa” da evrointegraciis kursis mxradaWeraa.

evrokavSiris `sameulma” saqarT­veloSi sam dRiani viziti daasrula. evropelma stumrebma Sexvedrebi baTumidan daiwyes. konsultaciebi gamarTes TbilisSic. isini Sexvdnen saqarTvelos prezidentsa da par­lamentis Tavmjdomares, molapara­kebebi gamarTes vice­premier gio­rgi baramiZesa da sagareo saqmeTa ministris pirvel moadgile giga bo­keriasTan. ganxilvis mTavari Temebi iyo evrokavSiris sadamkvirveblo misiis gagrZelebisa da gaZlierebis sakiTxebi, aseve savizo reJimis ga­martiveba, `asocirebuli SeTanxme­bebi”, Tavisufali vaWroba da evro­kavSiris finansuri daxmareba.

`Cveni `sameuli” kidev erTxel adasturebs evrokavSiris pozicias, rom igi saqarTvelos suverenite­tsa da teritoriul mTlianobas mxars uWers. Cveni mTavari mizani saqarTveloSi stabilurobis miR­wevaa. yuradRebiT vadevnebT Tvals mimdinare procesebs da saqarTve­los demokratiuli reformebis ganxorcielebaSi vexmarebiT. sa­qarTvelosa da evrokavSiris Ta­namSromlobis umTavresi amocana swored es aris,” ­ ganacxada karl bildtma Sexvedris Semdeg.

evrokavSiris Tavmjdomare qveynis (SvedeTi) gancxadeba

evrokavSiris saxeliT ruseTis prezidentis dimitri

medvedevis saqarTvelos samxreT oseTis regionSi vizitTan dakavSirebiT

evrokavSiri aRniSnavs, rom ru­seTis federaciis prezidenti dimitri medvedevi saqarTvelos samxreT oseTis regions saqarTve­los mTavrobisgan winaswari Tanx­mobis miRebis gareSe ewvia. evro­kavSiri miiCnevs, rom es viziti ar Seesabameba teritoriuli mTlia­nobis princips da SeSfoTebas ga­

moTqvams im Sedegebze, romelsac is axdens saerTaSoriso Zalisx­meviT regionSi stabilurobis damkvidrebaze.

evrokavSiri kidev erTxel gamo­xatavs saqarTvelos suverenite­tisa da teritoriuli mTlianobis mxardaWeras.

araoficialuri Targmani

evrokavSiri saqarTvelos mTavrobas iZulebiT gadaadgilebul pirTa

sacxovrebeli pirobebis gaumjobesebaSi exmareba

iZulebiT gadaadgilebul pirTa sacxovrebeli pirobebis gaumjo­beseba, socialuri da ekonomiku­ri TvalsazrisiT, grZelvadiani gamosavlis moZiebas moiTxovs. am adamianebs saSualeba unda mieceT, TavianT saxlebsa da Cveul sac­xovrebel adgilebs usafrTxod da Rirseulad daubrundnen an ne­bayoflobiT gadasaxldnen qveynis sxva nawilSi.

iZulebiT gadaadgilebul pirTa socialur­ekonomikuri integra­cia da maTi xelaxali dabinaveba saqarTvelos mTavrobis priorite­tia. evrokomisia am xedvas iziarebs da 12,1 milioni evros odenobis tranSs gamoyofs. es tranSi 51,5 mi­lion evroiani sagranto daxmare­bis nawilia. es daxmareba gazrdis xelisuflebis SesaZleblobas, ga­naxorcielos saWiro RonisZiebebi 1990­iani wlebis dasawyisidan qvey­anaSi arsebuli iZulebiT gadaadgi­lebul pirTa yvela kategoriisT­vis, maT Soris 2008 wlis agvistoSi ruseTsa da saqarTvelos Soris Ria konfliqtis Sedegad dazarale­bulTa socialuri da ekonomikuri integraciisa da gansaxlebisTvis.

finansur xelSekrulebas 51,5 milioni evros odenobis daxmare­bis Sesaxeb xeli 2009 wlis 1 ivniss moewera. es daxmareba aris nawili 500 milioni evros odenobis daxma­rebis didi paketisa, romlis Tao­bazec evrokomisiam valdebuleba briuselSi 2008 wlis 22 oqtombris donorTa konferenciaze aiRo. 500 milioni evros daxmarebis pake­tis meSveobiT, romelic 2008­2010 wlebs moicavs, evrokomisia miznad isaxavs iZulebiT gadaadgilebul pirTa xelaxali gansaxlebis xel­Sewyobas, ekonomikur reabilita­ciasa da ganviTarebas, makrofin­ansur stabilizaciasa da saqarT­velos infrastruqturis aRdgenis xelSewyobas.

evrokomisiis informacia

evrokavSiris monitoringis misia erTi wliT gagrZelda

27 ivliss evrokavSirma saqarTve­loSi monitoringis misiis mandati kidev erTi wliT, 2010 wlis 14 se­qtembramde gaagrZela. evrokavSiris wevri saxelmwifoe­bis sagareo saqmeTa ministrebis gadawyvetilebaSi, romelic bri­uselSi Sexvedris Semdeg miiRes, naTqvamia, rom misia `adgilze mTa­var mastabilizirebel faqtorad rCeba”.

dokumentSi aseve aRiniSna, rom misiis mandati mTel saqarTvelos faravs da monitorebs ufleba aqvT, afxazeTsa da samxreT oseTSi da­brkolebis gareSe Sevidnen.

amasTan, evrokavSirma mxareebs maT­ze dakisrebuli valdebulebebis sru­lad Sesrulebisa da samxedro Zalebis agvistos omamde arsebul poziciebze gayvanisken mouwoda. es mimarTva ru­seTs exeba, radganac evrokavSiris mo­nitoringis misiam ramdenjerme ukve ganacxada, rom saqarTvelo Tavis valdebulebebs asrulebs.

`dRes mTavari aqcenti gakeTda imaze, rom gagvegzavna uwyvetobisa da stabilurobis gzavnili ­ Cven iq varT, ganvagrZobT iq yofnas da imis keTebas, risi keTebacaa saWi­ro, raTa wvlili SevitanoT stabi­lurobaSi”, ­ ganacxada evrokavSi­ris Tavmjdomare qveynis, SvedeTis sagareo saqmeTa ministrma karl bildtma.

bildtma aseve aRniSna, rom mo­nitoringis misiaSi evrokavSiris arawevri saxelmwifoebis CarTvis sakiTxi Sexvedraze ar ganxilula, Tumca aRniSnul Temas Semodgomaze miubrundebian.

irlandiam referendumis meore turis

TariRi daasaxela

irlandiis mTavrobis gancxade­biT, 2 oqtombers lisabonis xelSe­krulebis miRebis sakiTxze ganmeo­rebiTi referendumi gaimarTeba. irlandiaSi pirvelad gamarTuli referendumi uaryofiTi SedegiT dasrulda. irlandiasa da briuselSi xelSekrulebis momxreebi ukve gaa­qtiurdnen. irlandiis premier­mini­stris koenis TqmiT, igi yvela par­tiasTan aqtiurad iTanamSromlebs, raTa referendumi maRali aqtivobiT Catardes. wina referendumis gamoc­dilebam aCvena, rom Sidapoliti­kurma daZabulobam Sedegze mniSvne­lovnad imoqmeda. evroparlamentis

Page 3: ivlisi 2009 #7 · mudmivad muSaobs da mas Semdeg, rac sab WoTa kavSiri daiSala, am miznis misaRwe vad e.w. `evropis energetikuli qartia” Seiqmna, romlis 4 amocanidan erTerTi mTavari

ivlisis

evroleqsikoni

axladarCeuli wevrebi irlandiis mo­saxleobasTan mxardamWeri Sexvedre­bis gamarTvas apireben, raTa lisabo­nis xelSekrulebis dadebiTi mxareebi ukeT iqnas axsnili. msgavsi azri ierJi buzekmac gamoTqva, romelic cota xnis win evroparlamentis Tavmjdoma­red airCies.

istoriaSi pirvelad

evroparlamentis Tavmjdomare poloneli gaxda

poloneTis yofili premier mi­nistri ierJi buzeki postsabWoTa sivrcidan pirveli politikosia, romelmac evroparlamentis Tavmjo­maris posti daikava. man pirvelive turSi damajereblad gaimarjva (555 xmiT 89­is winaaRmdeg). evrokomisiis Tavmjdomarem Joze manuel barozom strasburgSi gamarTul am arCevnebs istoriuli uwoda. Tavad axladar­Ceulma Tavmjdomarem ki Tavis si­tyvaSi aRniSna, rom es evrokavSiris axali wevri qveynebisadmi mimarTuli signalia da aris pativiscema im mi­lionobiT adamianisadmi, romlebmac `rkinis farda” daangries.

angela merkeli: - `CrdiloeTis nakadi“ strategiuli

proeqtia da misi realizacia aucilebelia”

germaniis kancleri angela mer­keli evropisTvis `CrdiloeTis nakadis“ gazsadenis mniSvnelobaze saubrobs. azerbaijanul sainfor­macio saagento `trendis” infor­maciiT, merkels miaCnia, rom aRniS­nuli proeqti ar ewinaaRmdgeba sxva msgavsi tipis proeqtebs. germaniis kancleris TqmiT, ruseTsa da ger­manias miaCniaT, rom `CrdiloeTis nakadi“ strategiuli proeqtia da misi realizacia aucilebelia.

`CrdiloeTis nakadis“ gazsadeni ruseTs germaniasTan daakavSirebs. gazsadenis mSeneblobis Sesaxeb Se­Tanxmeba mxareebs Soris 2005 wels gaformda. misi mSeneblobis dawyeba 2010 wels igegmeba. winaswari gaTv­lebiT `CrdiloeT nakadis“ Rirebu­leba 7,4 miliardi evroa.

evrokavSirSi fiqroben, rom imigracia TurqeTidan saberZneTis demokratias

safrTxes uqmnis

2 ivliss evropis kavSiris iu­sticiis komisarma Jak barom Tur­qeTis teri toriidan wamosuli

aralegaluri imigraciis nakadebi saberZneTis demokratiisTvis sa­frTxis Semcvel faqtorad daa­xasiaTa, amasTan, man oficialur ankaras adamianebis trefikingis winaaRmdeg qmediTi nabijebis ga­dadgmisken mouwoda.

barom aTenSi vizitis Semdgom sa­informacio brifingi gamarTa. misi gancxadebiT, igi saberZneTis xeli­suflebas zemoaRniSnuli safrTxee­bis Tavidan asacileblad evrokomi­siis mxridan finansur daxmarebasa da TurqeTTan aqtiuri molaparake­bebis ganaxlebas Sepirda.

amasTan, barom Turquli mxare aralegaluri migraciis winaaRmdeg arasakmarisi zomebis gatarebaSi daa­danaSaula. man aseve TurqeTTan, pa­kistansa da sxva aziur qveynebTan re­admisiis xelSekrulebebis gaforme­bis aucileblobaze gaamaxvila yur­adReba. am Temaze molaparakebebSi evrokomisia aqtiurad CaerTveba.

saberZneTis mTavrobis gancxade­bebiT, gasul wels TurqeTis terito­riidan gadmosuli 47 000 aralegalu­ri migranti iqna dakavebuli. maTi ukan dabrunebis valdebuleba Turqulma mxarem Tavis Tavze unda aiRos.

oficialuri ankaris gancxadebiT, mdidar evrokavSirSi SesaRwevad mi­grantebi TurqeTSi iseTi qveynebi­dan midian, rogorebicaa erayi da pa­kistani, amitom TurqeTs aRniSnuli problemis gamo pasuxismgebloba ar unda daekisros.

TurqeTSi samxedro sasamarTloebis

uflebamosileba mcirdeba

TurqeTis premier­ministrma ab­dula giulim xeli moawera kanons, romlis ZaliTac samxedro sasamarT­loebis Zalaufleba mniSvnelovnad Sesustdeba. miuxedavad opoziciis mxridan mosalodneli protestisa, es nabiji evrokavSiris kriteriume­bis dasakmayofileblad gadaidga.

parlamentma gasul TveSi kanoni miiRo, romlis mixedviTac, mSvido­bian dros samoqalaqo sasamarT­loebs samxedro pirTa saqmeebis ganxilvis ufleba eZlevaT. Turqul mediaSi am kanonis mimarT kritiku­li mosazrebebi ukve gamoCnda. igi arakonstituciurad dasaxelda, romelic samoqalaqo da samxedro iurisprudencias Soris konfliqts gamoiwvevs.

gamoyenebuli wyaroebi: www.euractiv.com; www.euobserver.

com; www.europeanvoice.com

evrokavSiris politika samewarmeo sferoSi

am politikis ZiriTadi mizani iseTi garemo pirobebis Seqmnaa, romlebic biznesis efeqtur ganviTarebas Seu­wyoben xels. misi mTavari samoqmedo sakiTxebia:• samewarmeo saqmianobis waxaliseba (gansakurebiT, mcire da saSualo biz­nesis, maTi dawyebisa da ganviTarebis etapebze);• konkurenciis mxardaWera, raTa biz­nesSi yovelTvis mimdinareobdes sta­biluri ganviTarebisa da warmoebis zrda;• industriis sxvadasxva seqtoris ganviTarebis saWiroebebisa da speci­fikis gaTvaliswineba;• marketinguli siaxleebisa da teqno­logiuri inovaciebis ganviTarebis wa­xaliseba;• dafinansebis sakiTxis gaumjobeseba da sxvadasxva safondo programis xe­lmisawvdomoba,• administraciuli garemos gaumjo­beseba. evrokavSiris samewarmeo politika stabilur ganviTarebasa da samuSao adgilebis zrdas uwyobs xels. igi ase­ve Sesabamisi regulaciebisa da saka­nonmdeblo bazis adaptaciis gziT, wevri qveynebis adgilobrivi ekonomi­kis ganviTarebis temps gansazRvravs. 2000 wlis martSi evrosabWos mier gacxadebuli iyo, rom 2010 wlisaTvis evrokavSiri unda gaxdes yvelaze kon­kurentunariani da codnaze damyare­buli ekonomika msoflioSi. am gegmis miRwevaSi swori samewarmeo politika umTavres rols TamaSobs. mesame qveynebTan TanamSromloba da iqaur bazarze gasvla evropuli biz­nesis ganviTarebis sawindaria, ami­tom xelsayreli biznes garemos Se­qmna, rogorc evrokavSiris aseve misi partniori qveynebisaTvis, umTavresi gamowvevaa. am mxriv, evrokavSiri sxva­dasxva gziT TanamSromlobs partnior saxelmwifoebTan: evrokomisia am qvey­nebis mTavrobebTan mWidro kavSirebs amyarebs. evrokavSiri mesame qveyneb­Tan industriul da samewarmeo Ta­namSromlobas erToblivi programe­bisa da proeqtebis ganxorcielebis gziT uWers mxars. kandidati qveynebisaTvis evrokavSir­Tan daaxloebis procesSi erT­erTi umniSvnelovanesi swored industri­ul da samewarmeo sferoSi sakanonmde­blo bazis harmonizaciaa.

Page 4: ivlisi 2009 #7 · mudmivad muSaobs da mas Semdeg, rac sab WoTa kavSiri daiSala, am miznis misaRwe vad e.w. `evropis energetikuli qartia” Seiqmna, romlis 4 amocanidan erTerTi mTavari

evro palitra

[email protected] evrokavSiris Sesaxeb 92 37 03

latviis seimi

konstituciis mixedviT, latvia saparlamento respub­likaa, sadac xalxis nebas erTpalatiani parlamenti warmoadgens. latviis respublikis damoukidebloba 1918 wels gamocxadda da misi pirveli sakanonmdeblo dawesebuleba rva politikuri partiis SeTanxmebis Sedegad daarsebuli saxalxo sabWo iyo. im droisaTvis arsebuli politikuri situacia arCevnebis Catarebis saSualebas ar iZleoda. sabWom ramdenime aTeuli Sex­vedra Caatara da politikuri platforma SeimuSava, romelic qveynis pirvel konstituciadac SeiZleba CaiTvalos. man adgilobrivi mmarTvelobis arCevnebis Sesaxeb ramdenime mniSvnelovani kanoni miiRo. aseve mi­iRo kanonebi savaluto sistemis, saganmanaTleblo in­stitutebisa da moqalaqeobis Sesaxeb. pirveli arCeuli iuridiuli organo latviaSi ki sakonstitucio asam­blea iyo, romelmac pirveli seimis Seqmnasa da Camoyal­ibebas Cauyara safuZveli. pirveli seimis arCevnebi 1922 wels Catarda.

1940 wels latviis okupaciis Semdeg qveyanaSi latviis sabWoTa socialisturi respublikis umaRlesi sabWos arCevnebi Catarda. saxelmwifoebriobis aRdgenis Semdeg ki, ukve 1994 wels mexuTe seimi Seikriba.

seimi ganTavsebulia SenobaSi, romelic germanuli warmoSobis arqiteqtorisa da pirveli latvieli pro­fesionali arqiteqtoris ianis baumanisis mier 1863­1867 wlebSi aSenda. meore msoflio omis dros Senoba germaniis policiis xelSi iyo, ganadgurda Senobis interieris dekoraciis didi nawili, xolo wignebisa da xelovnebis nimuSebis koleqciis didi nawili germaniaSi gaigzavna. 1990 wels damoukideblobis aRdgenis Sem­deg SenobaSi latviis umaRlesi sabWo, Semdeg ki mexuTe, meeqvse, meSvide, da merve seimi muSaobda. amJamad mecxre seimi funqcionirebs, romelic 2006 wels airCies. SenobaSi originaluri interieris detalebi, aveji da xelovnebis nimuSebia SemorCenili, romlebic me­19 saukunis bolos ekuTvnis. damTvaliereblebisaTvis gidis TanxlebiT specialuri eqskursiebi ewyoba.

seimSi 17 mudmivmoqmedi komitetia, romelTa funqciebSi debatebisaTvis saWiro masalebisa da kanon­proeqtebis momzadeba Sedis. seimSi asi deputatia, romelTac oTxwliani vadiT irCeven. deputats araumetes ori komitetis wevrobis ufleba aqvs. fraqciebi politikuri partiebis minimum xuTi warmomadgenlisagan Sedgeba, TiToeul fraqcias sakuTari konsultanti hyavs. fraqciebs seimSi politikuri koaliciebis Seqmna SeuZliaT, maTSi gawevrianebis ufleba arapartiul parlamentarebsac aqvT. fraqciis sabWos fraqciebisa da politikuri koaliciebis TanamSromlobis koordinacia evaleba. parlamentarebs maT yoveldRiur saqmi­anobaSi, dokumentaciis momzadebaSi seimis kancelaria exmareba. seimis TanamSromlebis raodenoba xuTass aRwevs.

seimSi 1997 wlidan evrokavSiris sainformacio centri funqcionirebs, romelic mosaxleobas awvdis mraval­ferovan informacias evrokavSiris, misi ZiriTadi institutebis, latviis evrokavSirSi gawevrebis Sesaxeb. 2003 wlidan centri satelefono­sacnobaro kompaniasTan TanamSromlobiT, cxeli xazis meSveobiT 24­saa­Tian reJimSi pasuxobs mosaxleobis SekiTxvebs evrokavSiris Sesaxeb. latviis seimis Sesaxeb damatebiTi informacia SegiZliaT ixiloT oficialur veb­gverdze: www.saeima.lv

evrosaSvi (EUROPASS)

imisaTvis, rom adamianebs TavianTi

kvalifikaciisa da kompetenciis naT­

lad warmoCena SeeZloT, evrokavSirma

evrosaSvi Seqmna.

evrosaSvi axali saSualebaa, romel­

ic exmareba adamianebs gaadvildes:

• maTi unarebisa da gamocdilebis gage­

ba evropis yvela qveyanaSi, (evrokav­

Siris wevri da kandidati qveynebi; ev­

ropuli ekonomikuri zonisa da Tavisu­

fali vaWrobis evropuli asociaciis

nomerze muSaobdnen: levan natroSvili, irina cercvaZe, Tea tarielaSvili, mariam esaiaSvili, marika kaWarava, Tamar WeliZe

“evropis droiT" eleqtronuli versia SegiZliaT ixiloTsaqarTvelos parlamentis veb-gverdze:

www.parliament.ge

wevri qveynebi).

• gadaadgileba evropis masStabiT.

evrosaSvi Semdeg xuT dokuments Sei­cavs: evrosaSvi­kurikulum vitae (CV), evrosaSvi­enis pasporti, evrosaSvi­mobiluroba, evrosaSvi­sertifikati­sa da evrosaSvi­diplomis danarTebi.

amaTgan ori ­ evrosaSvi­kurikulum vi­tae da evrosaSvi­enis pasporti aplikan­tis mier Seivseba, xolo danarCeni sami ­ kompetenturi organizaciebis mier.

evrosaSvi Seiqmna imisaTvis, rom kvali­fikaciis da kompetenciis SefasebisaTvis erTiani gamWvirvale sistema iyos.

damatebiTi informaciisTvis ixileT ofi­cialuri veb­gverdi http://europass.cedefop.europa.eu/

informaciis wyaro:evropul da evro-atlantikur struqturebSi

integraciis sakiTxebSi saqarTvelos saxelmwifo ministris aparati

evrokavSiris programebiskoordinaciis samsaxuri

http://www.eu-integration.gov.ge/geo/twinning.php

latviis seimis Senoba