Inwestowanie*społecznie*odpowiedzialne...
19
Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce Dr Dorota Krupa Konferencja Naukowa EDUKACJA FINANSOWA Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, 28 września 2017 r.
Transcript of Inwestowanie*społecznie*odpowiedzialne...
Office Theme
Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce
Dr Dorota Krupa
Konferencja Naukowa EDUKACJA FINANSOWA Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, 28 września 2017 r.
Office Theme
2
Cel i hipotezy Metodyka badań Przegląd literatury Różnorodność definicyjna Wybrane wyniki badań Wnioski
Spis treści
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
3
Społecznie odpowiedzialne inwestowanie (Socially Responsible Inves\ng -‐ SRI), znane jako inwestowanie zrównoważone bądź świadome społecznie, stało się ideą popularną zwłaszcza w Europie i Stanach Zjednoczonych. Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji SRI oraz ocena świadomości inwestowania społecznie odpowiedzialnego wśród inwestorów indywidualnych w Polsce Hipotezy: Inwestorzy indywidualni z wykształceniem ekonomicznym są bardziej zaangażowani w zakresie inwestowania społecznie odpowiedzialnego w porównaniu do pozostałych grup inwestorów. Inwestorzy indywidualni w Polsce wykazują zainteresowanie funduszami SRI jako produktami odpowiedzialnego inwestowania.
Cel i hipotezy
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
4
W artykule wykorzystano krytyczną analizę literatury, statystyczną analizę danych, a także metody opisową i porównawczą. Praca oparta jest na wynikach badania ankietowego przeprowadzonego przez Polskie Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych dla projektu realizowanego na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Badanie zostało sfinansowane w ramach projektu badawczego "Ekologiczna ewolucja rynku finansowego (EcoFin)" (kierownictwo projektu: prof. Dziawgo L. i prof. Dziawgo D.) wspieranego przez Bank Zachodni WBK SA w ramach Santander Universidades (2014). Liczba respondentów: 428
Metodyka badań
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
5
Basso A., Funari S., Socially responsible mutual funds: an efficiency comparison among the European countries, The Department of Management at Università Ca’ Foscari Venezia, Working Paper No 3/2012, April 2012.
Capelle-‐Blancard G., Monjon S., The Performance of Socially Responsible Funds: Does the Screening Process Ma?er?, December 8, 2010, Finance and Corporate Governance Conference 2011 Paper.
Czerwonka M., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne, Difin, Warszawa 2013.
Dziawgo L., Zielony rynek finansowy. Ekologiczna ewolucja rynku finansowego, PWE 2010; Eco-‐Offers of Banks and Investment Funds: Poland & InternaQonal Trends, 2003.
Gil-‐Bazo J., Ruiz-‐Verdú P., Santos A.A.P., The Performance of Socially Responsible Mutual Funds: The Role of Fees and Management Companies, “Journal of Business Ethics”, No 04/2012.
Hordt J., Renneboog L., Zhang C., Socially Responsible Investments: Methodology, Risk Exposure and Performance, Finance Working Paper nr 175, 2007.
Jegourel Y., Maveyraud S., New trends in European socially responsible investment: assessing the financial performance of “green” mutual funds, University Montesquieu Bordeaux.
Marozva G., The Performance Of Socially Responsible Investment Funds And Exchange-‐traded Funds: Evidence From Johannesburg Stock Exchange, Corporate Ownership & Control / Volume 11, Issue 4, Summer 2014.
Nofsinger J., Varma A., Socially Responsible Funds and Market Crises, September 6, 2012, Midwest Finance Associa\on 2013 Annual Mee\ng Paper.
Przegląd literatury
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
6
„ … proces inwestycyjny, który bierze pod uwagę wpływ inwestycji na społeczeństwo i środowisko naturalne, zarówno pozytywny, jak i negatywny, wykorzystując w tym celu twarde przesłanki analizy finansowej”. [Hordt J., Renneboog L., Zhang C., Socially Responsible Investments: Methodology, Risk Exposure and Performance, Finance Working Paper nr 175, 2007.]
„… termin ogólny, który zawiera zrównoważone, odpowiedzialne, społecznie odpowiedzialne, etyczne, środowiskowe, społeczne inwestycje i każdy inny proces inwestycyjny , który łączy analizę finansową z wpływem czynników ekologicznych, społecznych i władztwa korporacyjnego (ESG)”. [Global Sustainable Investment Review 2012, Global Sustainable Investment Aliance, GSIA 2013.]
Generalnie koncepcja Socially Responsible Investment uwzględnia kryteria środowiskowe, społeczne i ładu korporacyjnego w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Czynniki te, określane w skrócie ESG (Environmental, Social, Governance) powinny być brane pod uwagę przez inwestorów w procesie analizy potencjalnych inwestycji.
Różnorodność definicyjna SRI
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
7
„… wszelkie produkty i usługi udostępniane przez sektory bankowości, ubezpieczeń i zarządzania inwestycjami, które w swej koncepcji uwzględniają odpowiednie kryteria ESG.” [Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-‐Społecznego w sprawie odpowiedzialnych społecznie produktów finansowych, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, nr 2011/C 21/06.]
Do produktów tych można zaliczyć: • produkty oszczędnościowe, • produkty inwestycyjne (w tym głównie fundusze SRI), • kredytowe instrumenty finansowania i środki wsparcia finansowego.
Definiowanie pojęcia funduszy SRI również podejmowane było w literaturze przedmiotu oraz w raportach instytucji zajmujących się analizą rynku produktów z zakresu SRI. [Dziawgo 2016; Eurosif 2014; Basso, Funari 2012; Nofsinger, Varma 2012].
Produkty SRI
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
8
Wybrane wyniki badań
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
9
Wykres 1. W co inwestujesz swoje pieniądze? Wskaż wszystkie sposoby inwestowania pieniędzy, które wykorzystujesz wybór wielokrotny N=428
17
18
37
53
56
69
70
118
175
21
23
51
38
55
101
55
130
179
0 50 100 150 200
Inne
Certyfikaty inwestycyjne w zamkniętych
Nieruchomości
Instrumenty pochodne
Obligacje
Jednostki uczestnictwa w otwartych funduszach
Waluty
Lokaty w banku
Akcje
liczba wskazań
nieekonomiczne
ekonomiczne
Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań uzyskanych przez Prof. Danutę Dziawgo w ramach projektu badawczego pt. ,,Ekologiczna ewolucja rynku finansowego (EcoFin)" realizowanego z Bankiem Zachodnim WBK w ramach Santander Universidades
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
10
Wykres 2. Czy przy podejmowaniu decyzji dotyczących zakupów produktów i usług bądź oszczędzania i inwestowania, preferujesz te spółki które uważasz za etyczne? N=423
66
89
46
68
104
50
0 20 40 60 80 100 120
Nie
Tak
Trudno powiedzieć
nieekonomiczne
ekonomiczne
Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań uzyskanych przez Prof. Danutę Dziawgo w ramach projektu badawczego pt. ,,Ekologiczna ewolucja rynku finansowego (EcoFin)" realizowanego z Bankiem Zachodnim WBK w ramach Santander Universidades
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
11
Wykres 2. Czy słyszałeś o „inwestowaniu społecznie odpowiedzialnym”? N=426
83
118
116
109
0 50 100 150 200 250
Nie
Tak
ekonomiczne
nieekonomiczne
Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań uzyskanych przez dr Dorotę Krupę w ramach projektu badawczego pt. ,,Ekologiczna ewolucja rynku finansowego (EcoFin)" realizowanego z Bankiem Zachodnim WBK w ramach Santander Universidades
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
12
Wykres 3. Jeżeli miałbyś zainwestować własne pieniądze w produkt finansowy, który należy do inwestycji odpowiedzialnych, to inwestycja ta, poza korzyścią finansową, powinna: [do 3 odpowiedzi] N= 428
3
36
79
100
101
126
4
53
103
120
113
146
0 20 40 60 80 100 120 140 160
Inne
Wspierać dbałość o prawa zwierząt
Wspierać rzetelne funkcjonowanie przedsiębiorstw
Wspierać dbałość o prawa człowieka
Wspierać ochronę środowiska naturalnego
Być etyczna
liczba wskazań
nieekonomiczne
ekonomiczne
Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań uzyskanych przez dr Dorotę Krupę w ramach projektu badawczego pt. ,,Ekologiczna ewolucja rynku finansowego (EcoFin)" realizowanego z Bankiem Zachodnim WBK w ramach Santander Universidades
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
13
Wykres 4. Jeżeli miałbyś możliwość zainwestowania w inwestycję społecznie odpowiedzialną, to którym z produktów byłbyś zainteresowany? Wskaż do 3 odpowiedzi. N=428
34
47
50
61
75
99
33
41
49
71
92
111
0 20 40 60 80 100 120
Asset management biorący pod uwagę SRI
Obligacje klimatyczne
Instrumenty pochodne
Fundusze społecznie odpowiedzialne (SRI)
Ekologiczne fundusze inwestycyjne
Akcje ekologicznych emitentów, spółek z branży ekologicznej
nieekonomiczne
ekonomiczne
Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań uzyskanych przez dr Dorotę Krupę w ramach projektu badawczego pt. ,,Ekologiczna ewolucja rynku finansowego (EcoFin)" realizowanego z Bankiem Zachodnim WBK w ramach Santander Universidades
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
14
Wykres 6. Czy inwestowałeś w tytuły uczestnictwa funduszy społecznie odpowiedzialnych (SRI)? N=419
8
45
146
17
55
148
0 50 100 150 200 250 300 350
Tak
Inwestowałem w fundusze ale nie wiem czy należały do grupy SRI
Nie
ekonomiczne
nieekonomiczne
Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań uzyskanych przez dr Dorotę Krupę w ramach projektu badawczego pt. ,,Ekologiczna ewolucja rynku finansowego (EcoFin)" realizowanego z Bankiem Zachodnim WBK w ramach Santander Universidades
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
15
Wykres 7. Tytuły uczestnictwa jakich funduszy SRI wybrałbyś do swojego pornela? N= 423
1
22
24
25
28
39
62
0
21
24
23
43
40
71
0 20 40 60 80
Inne
Funduszy SRI uwzględniających głównie kryteria ładu korporacyjnego
Funduszy SRI uwzględniających głównie kryteria ekologiczne
Bez wyraźnie wyodrębnionych kryteriów
Funduszy SRI uwzględniających głównie kryteria etyczne
Funduszy SRI uwzględniających głównie kryteria społeczne
Nie jestem zainteresowany
nieekonomiczne
ekonomiczne
Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań uzyskanych przez dr Dorotę Krupę w ramach projektu badawczego pt. ,,Ekologiczna ewolucja rynku finansowego (EcoFin)" realizowanego z Bankiem Zachodnim WBK w ramach Santander Universidades
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
16
Badania przeprowadzone wśród inwestorów indywidualnych wykazały, że fundusze SRI nie są powszechnie wykorzystywane, ale inwestorzy wykazują zainteresowanie tego rodzaju produktami.
W grupie badanych inwestorów 53% kiedykolwiek słyszało o inwestowaniu społecznie odpowiedzialnym a zaledwie 6% świadomie inwestowało w fundusze SRI.
W przypadku potencjalnych inwestycji w zakresie SRI, inwestorzy na pierwszym miejscu deklarowali zainteresowanie akcjami ekologicznych emitentów.
Zapytani o zainteresowanie poszczególnymi rodzajami funduszy SRI w 30% wskazali na brak zainteresowania tego rodzaju produktami. Do sytuacji tej może przyczyniać się wspomniany już fakt niewielkiej oferty krajowych towarzystw funduszy inwestycyjnych w zakresie funduszy SRI oraz brak jednolitych i transparentnych standardów tworzenia tego rodzaju produktów w Polsce.
Wnioski
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
17
Respondenci z wykształceniem ekonomicznym w badanej grupie inwestorów w większym zakresie inwestują w waluty (34% wskazań) i instrumenty pochodne (26%) w porównaniu do pozostałych inwestorów (waluty 24%, instrumenty pochodne (17%).
Inwestorzy z wykształceniem nieekonomicznym (55% wskazań) w większym zakresie wskazywali fundusze inwestycyjne w porównaniu do inwestorów z wykształceniem ekonomicznym (42% wskazań).
44% inwestorów z wykształceniem ekonomicznym przy podejmowaniu decyzji dotyczących zakupów produktów i usług bądź oszczędzania i inwestowania, preferuje spółki, które uważa za etyczne, w grupie pozostałych inwestorów udział ten wynosił 47%.
Wnioski
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
18
59% inwestorów z wykształceniem ekonomicznym słyszało o inwestowaniu społecznie odpowiedzialnym, w grupie pozostałych inwestorów udział ten wynosił 48%.
Inwestorzy z wykształceniem nieekonomicznym w większym zakresie deklarowali zainteresowanie inwestycjami w fundusze SRI (34% wskazań) w porównaniu z inwestorami z wykształceniem ekonomicznym (30% wskazań).
W obu grupach blisko 70% inwestorów zdecydowałoby się na inwestycję we wskazane rodzaje funduszy SRI.
Problematyka SRI jest przedmiotem dyskusji akademickich oraz branżowych, większość inwestorów dowiaduje się o SRI przypadkowo, dlatego w procesie edukacji ekonomicznej a w tym finansowej należałoby zwiększyć nacisk na poszerzanie wiedzy w zakresie inwestowania społecznie odpowiedzialnego.
Konieczna również wydaje się być bardziej aktywna promocja inwestowania społecznie odpowiedzialnego w społeczeństwie poprzez instytucje zewnętrzne.
Wnioski
Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Office Theme
19
Dziękuję za uwagę!
Sposób cytowania: Krupa D., Inwestowanie społecznie odpowiedzialne wśród inwestorów indywidualnych w Polsce, Prezentacja na konferencji naukowej EDUKACJA FINANSOWA, SGH, Warszawa 28 września 2017 r.
Dr Dorota Krupa Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
