Wydanie: Polska 201210-lecie firmy Compost Systems I N T E R N A T I O N A L

25 lecie kompostu 10 lecie firmy Compost Systems

Artykuł wstępny Artykuł wstępny

2 3

Urodziny świętujemy tak, jak wypadają według kalendarza – każda z takich uroczystości stanowi dobry moment dla krótkiej refleksji i spojrzenia wstecz. Maj 1987: młody chłopak, świeżo upieczony kierowca, postanawia zbadać austriac-kie środowisko kompostowe.Mimo mojego wykształcenia jako tech-nik budowy maszyn, w rzeczywistości w 1987 r. próbowałem swoich sił jako sprzedawca technologii kompostowania i uprawy ziemi.Próby, podejmowane przeze mnie w pierwszych dwóch latach, należałoby raczej zakwalifikować do katego-rii przedłużonej pracy wakacyjnej. Można jednak powiedzieć, że już w 1989 r. dokonałem pierwszego kroku w samodzielność – zajmowałem się wówczas programem produktów mniej lub bardziej bezpośrednio związanych z tematyką kompostowania. W owym czasie problematyka kompostowania badana była z perspektywy pytania „A

cóż to takiego jest?“ Rolnicy, gminy, og-rodnicy, organy regulacyjne - wszyscy oni w równej mierze zostali zmuszeni do nagłego przeskoku na nowy trend o nazwie „kompost“. Ze mnie, dostaw-cy maszyn i akcesoriów, jednocześnie podśmiewano się, ale byłem też bacznie obserwowany.Nikt nie wiedział, o co chodzi.Na szczęście, odziedziczyłem po rodzicach dwie istotne ce-chy: jedną z nich było zamiłowanie do kompos-tu, drugą zaś gotowość do niezmiennego kroczenia po obranej przez siebie drodze.

Spojrzenie wstecz:W 1971 roku moi rodzice zainteresowali się tematem rolnictwa ekologicznego. Jako outsiderzy (mój ojciec pracował w przemyśle, mama była pedagogiem), rozpoczęli badania żyzności gleby naj-prostszymi środkami. Już po kilku latach okazało się, że sprawa wcale nie jest tak prosta, za jaką ją uważano. Hob-by przerodziło się w zawód, następnie w powołanie, a w końcu w pewnego rodzaju obsesję. Po wnikliwych bada-niach i niezliczonych eksperymentach we własnym gospodarstwie, przyszedł czas na kompostowy przełom, czy-li osiągnięcie żyzności gleby bez konieczności stosowania nawozów sztucznych i oprysków.Już w 1983 roku rodzice rozpoczęli serię szkoleń, rozpowszechniając nowo nabytą wiedzę wśród pozostałych prak-tyków. Było to przedsięwzięcie, którego skala i zasięg przekroczyły najśmielsze oczekiwania.

Wyrastanie z krótkich spodni! Po początkowej fazie sceptycyzmu i naśmiewania się, nadszedł czas inten-sywnego rozwoju na nowo powstałym rynku gospodarki kompostowej. W 1993 r. otrzymaliśmy za to „Nagrodę dla Młodych Przedsiębiorców” od Izby

Gospodarczej Górnej Austrii. Nowy trend na rynku dosłownie wyrywał nam nasze produkty z rąk. Jak to w natu- rze bywa, tak i w tym przypadku nasz sukces przyciągnął również grono zazdrośników, oportunistów, osobni-ków chcących dopchać się do tortu i pasożytów. Same tylko zaprojektowane przez nas wtedy maszyny rolnicze serii ST skopiowano w ciągu minionych 25 lat ponad 50 razy! Nie mówimy tu o rolni-kach, którzy wyprodukowali maszynę na potrzeby własne, lecz o profesjonalnych konstruktorach maszyn, którzy usiłowali osłabić naszą pozycję w regionie. Na szczęście w ciągu tych wszystkich lat nikomu nie udała się próba wyparcia nas z rynku. Wraz z odrodzeniem się konku-rencji powstał też całkiem nowy trend. Trend, w którym poszczególne osoby czy organizacje usiłowały rozwijać tzw. ścieżki poboczne. W mniej lub bardziej ugruntowany sposób, z takim czy in-nym rezultatem, próbowano kreatywnie

przekształcić ten nowy trend w tzw. „dojną krowę“. Począwszy od częściowo podejrzanych modeli licencyjnych lub niskobudżetowych, aż do nowych taj-nych patentów oraz wszelkiego rodza-ju bzdurnych pomysłów, wplecionych w przedsiębiorcze gierki, szarańcza

powoli odkrywała nową pożywkę, jaką stanowiła roślinka zwana kompostem. Rynek zasypano tandetą; drogi czy tani, skuteczny czy beznadziejny - branża kompostowa stała się biznesem, który urósł do rangi przemysłu. Po oczyszczeniu rynku i wyostrzeniu się profilu rynkowego, pozbyto się wpraw- dzie pierwszych form pasożytniczych, jednak już czaiła się następna przes-zkoda. Wraz z wejściem gospodarki komunalnej w ten obszar przemysłu i brakiem w owym czasie regulacji lub us-tawowych warunków ramowych i mini-malnych standardów, ziściła się niestety pewna przepowiednia. Na pierwszy plan coraz bardziej wysuwała się idea utyli-zacji odpadów, spychając zapotrzebo-wanie na kompost na dalszy plan. Nasze maszyny i urządzenia budowane wokół filozofii „kompostu wysokiej jakości“ da-lekie były od interesów całkiem nowego przemysłu – rywalizacji o ilość i niską cenę. Z dzisiejszej perspektywy należało

przewidzieć taki rozwój sytuacji.Dla rozwoju produkcji kompostu jako nawozu glebowego sprawa wyglądała jednak dość nieciekawie.Im większe, tym lepsze:Na arenie pojawił się nieunikniony trend, którego siła nie osłabła, niestety, aż do

dzisiaj: duże jest dobre, większe jeszcze lepsze, ale zawsze może być jeszcze większe.Nakręcani wydajnością, przepusto-wością, a także sporą dozą manii wielkości w tych złotych latach, firmy próbowały zastąpić brak postępu tech-nologicznego liczbą koni mechanicz-nych. Zamiast zajmować się kwestią funkcjonalności tychże urządzeń, sta-wiano sobie za cel ukrywanie braków. Przemysł włączał się do wyścigu sza-lonymi konstrukcjami, zalewając ry-nek codziennie nowymi wynalazkami, pozwalającymi na coraz bardziej wydajną walkę z naturą, pozwoliły one wytwór-com na wykorzystanie przysłowiowych pięciu minut.Przełom:Ten trend w branży budowy maszyn, który wydawał się nas coraz bardziej prześladować, codziennie wymagał od nas i ode mnie samego działania wbrew własnym przekonaniom. W związku z

tym zacząłem poważnie powątpiewać we własną wiarygodność.Interes kręcił się dalej, a my codziennie staliśmy przed alternatywą: albo robimy to co wszyscy, albo nas nie będzie. Mimo posiadanych kompetencji technicznych i technologicznych mogłem tylko gasić

pożar, ale nie mogłem mu zapobiegać.W końcu karta odwróciła się w roku 2002, po otrzymaniu kuszącej oferty jed-nego z naszych partnerów handlowych. Było to w pewnym lokalu wiedeńskiego śródmieścia, po wizycie na jednej ze wzor-cowych inwestycji. Nowe rozporządzenie o składowiskach zaczynało przybierać ostateczną formę, a rozporządzenie dotyczące higieny 1774/2002 zostało uchwalone. Wtedy zaczęliśmy na ser-wetkach, obrusie i podstawkach pod piwo zapisywać możliwości technologi-czne uwzględniające w równym stopniu potrzeby środowiska, modelu utylizacji, ale także jakość produktu końcowego - „kompostu“.Wieczór zakończył się decyzją wspólnego rozwijania nowej technologii spełniającej te wymogi i potrzeby. Dla lepszego zro-zumienia: wraz z technologicznym cu-dem wykorzystującym motto „tani kom-post - za wszelką cenę“ zaprojektowano całą masę bezsensownych akcesoriów

technologicznych, które suma summa-rum spowodowały powstanie kosztów całkowitych ciężkich do udźwignięcia pod względem finansowym. I na tej właśnie części postanowiliśmy się skupić. Kolacja zakończyła się posta-nowieniem zajęcia się sprawą i chwyce-

... produkcja pierwszych serii ... kiedy CE jeszcze nie miało znaczenia ... eksport maszyn rolniczych na cały świat ... pierwszy pojazd samojezdny produkowany seryjnie

5

Artykuł wstępny, treść, stopka redakcyjna

Strona 2, 3 i 425-lecie kompostu i 10-lecie firmy Compost Systems

Strona 6, 7 i 8Grupa New Earth Group zwiększa wydajność procesów przetwórstwa odpadów domowych

Strona 9Hrastnik i Pragersko – faza projektowa i początek prac budowlanych 2012

Strona 10Kompostownia w Zambrowie

Strona 11Kompostowanie osadów ściekowych

Strona 12KOS Łeba i MBP Kryniczno

Strona 13MBP Gać i MBP Zawiszów

Strona 14R&D Facatativá, Kolumbia

Strona 15Kompostownia w Ecorpain

Strona 16 i 17 Centerfold, Anglia

Strona 18 i 19 Bombaj - największa profesjonalna biologiczna instalacja przetwórcza w rejonie Azji przed uruchomieniem

Strona 20Kompostownia w Schabs

Strona 21NUA Hollabrunn

Strona 22Boks suszenia Sonnenerde

Strona 23Przerzucarki kompostu:ST 350, SF 300 MD

Strona 24 i 25TracTurn IV - wszystkie atuty w jednej ręce

Strona 26 i 27Biologiczne przetwarzanie i unieszkodliwianie odpadów

Strona 28Aktualności

Preambuła Informacja o aktualnych projektach rozwojowych z zakresu technik środowiskowych; właściciel medialny/wydawca Compost Systems GmbH, Maria-There-sia-Straße 9, 4600 Wels, Tel. +43 7242/350 777-0, www.compost-systems.com; przedmiot działalności przedsiębiorstwa: biologiczne przetwarzanie i unieszkodliwianie odpadów; właściciel Compost Systems GmbH; prezes Aurel Lübke; druk Drukarnia Dimograf Sp. z o.o., Bielsko-Biała; nakład 1 000 egzemplarzy

4

Artykuł wstępny

niem przysłowiowego byka za rogi.Po paru miesiącach od tej decyzji zrezygnowałem z kierownictwa w sta-rym przedsiębiorstwie zajmującym się budową i sprzedażą maszyn. Nadeszła era Compost Systems!Trudne początkiZ początkowo zasobnym budżetem, przeznaczonym na badania naukowe, rozpoczęliśmy projektowanie procesu New Earth. Dzięki kilkuletniemu rozwojo-wi i budowaniu instalacji doświadczalnej oraz końcowej kontroli procesu, wykona-nej w drodze zewnętrznego audytu, krok po kroku zbliżaliśmy się do celu. Wiele kwestii nie było konkretnymi celami, lecz CZYMŚ rozmytym daleko na horyzoncie. Krajowa interpretacja rozporządzenia dotyczącego higieny 1774/2002 powoli budowała coraz silniejsze i coraz bardziej trwałe fundamenty. Był to jednak proces żmudny i powolny. Od strony ustawowej wciąż brakowało wiążących kryteriów, definiujących reguły gry dla składowania odpadów na wysypiskach (co zresztą do dzisiaj stanowi jeden z najtrudniejs-zych tematów z zakresu gospodarki od-padami wielu krajów członkowskich UE). Podążając za ruchomym celem, biegliśmy w kierunku horyzontu. Należałoby przy tym zaznaczyć, że projekt badaw-czy pozostaje daleki od statusu „doj-nej krowy“. A był to fakt, który w miarę rozwoju stawał się coraz ważniejszy. Remont istniejących instalacji stanowił dopełnienie naszego know-how. Zgod-nie z nauką wypływającą z hasła „ucz się na cudzych błędach, a nie popełnisz własnych“, skorzystaliśmy z naszych pięciu minut. Każdy, kto działa w branży budowy instalacji może potwierdzić, że trzeba być wytrwałym. Kto jednak chce pracować w zakresie budowy instalacji komunalnych, potrzebuje czegoś więcej niż tylko wytrwałości. Należy nadmienić, że konieczność trzeba umieć przerobić na zaletę. W ciągu pierwszych lat, czynności te pozwoliły nam na wzbo-gacenie potencjału doświadczeń nasze-go przedsiębiorstwa. Nie wspominając już choćby o fakcie, że w zakresie „przetwarzania i utylizacji odpadów“ na rynku dostępna była tylko garstka specjalistów. Niewielu z nich miało odwagę ingerować w istniejące systemy - czy to z braku dostatecznego know-how, czy to ze względu na wytyczne ich firm. Niemal w tym samym czasie oprócz procedury New Earth za-

projektowano również inne procesy, takie jak COMPObox. Dodatkowo, wykorzystaliśmy czas na doprowad-zenie do perfekcji technologii instalacji napowietrzających, pracujących w sys-temie ciśnieniowym.Fuzja z Seiringer UmwelttechnikTechniczne instalacje napowietrzające firmy Seiringer Umwelttechnik były zawsze mocnym elementem naszej technologii. Długoletnia współpraca obu przedsiębiorstw na tyle scaliła obie firmy, że fuzja, która nastąpiła w 2007 r. była czystą formalnością. Hubert Seiringer, pionier austriackiej branży kompostowej od chwili jej po-wstania, wniósł poprzez swoją firmę nie tylko linię produktową, lecz również sprawdzony w praktyce pod względem biologicznym oraz idealnie funkcjonujący system przemysłowy.Pierwsze duże instalacjeUstawodawca zmotywował gminy do zajęcia się problemem składowisk przez wzrost kosztów składowania odpadów, spowodowany stale wzrastającymi obciążeniami podatkowymi .Pierwsze, wielkie w skali technicznej in-stalacje pozwoliły nam udowodnić, że nasze technologie funkcjonują nie tylko na papierze, lecz sprawdziły się w prak-tyce. Dzięki instalacjom umieszczonym na terenie Francji, Polski, Anglii, Czech, Włoch, Słowenii, Irlandii, Niemiec i oczywiście Austrii można znaleźć rze-czywiste dowody w całej Europie.Co pozostaje?W ramach intensywnego procesu rozwoju, chyba tylko zmiana jest stale aktualnym tematem. W ewolucji homo sapiens okres 10 czy 25 lat to bardzo krótki czas. Zwróćmy uwagę na fakt, że dzisiaj za paliwo służą nam „dinozaury“ wydobywane z ziemi w postaci ropy naf-towej.Niezaprzeczalne jest również to, iż duży udział CO2 w powietrzu, określany po-tocznie mianem ocieplenia klimatu, pochodzi właśnie z gleby. I nie mówi-my tu o ropie, lecz o 30 cm gleby, którą rolnik określa mianem warstwy humusu. Ale bez paniki, pracy nam nie zabraknie. Faktem jest, że najpóźniej od chwili wybuchu kryzysu gospo-darczego w Grecji, także władze pu-bliczne muszą zaakceptować fakt, że pieniędzy niestety nie da się wydawać bez końca. Poszukiwanie ekonomicz-nych rozwiązań dla gospodarki odpa-

dami, satysfakcjonujących zarówno dla środowiska, jak i giełdy, jest jednym z na-jaktualniejszych tematów. W przetargach publicznych ocenie podlegają bieżące koszty eksploatacji! Jest to wiatr dla naszych żagli, który skłonił nas do zna-cznego zwiększenia naszego zespołu. Wejście na międzynarodowy, pozaeuro-pejski parkiet pozwoliło długotrwale za-pobiec poczuciu narastającego znużenia w przedsiębiorstwie. Budowa pierwszej i największej w swoim rodzaju azjatyckiej kompostowni w Bombaju pozwoliła nam dzisiaj okazać pewność siebie. Pi-lotowe instalacje badawcze w Kolumbii i Chinach uzupełniają paletę naszych am-bicji podboju rynków światowych. Pracy mamy pod dostatkiem, nawet w samej Europie. Podczas gdy Austria i Niemcy jako jedyne już w pełni zaimplementowały przepisy ustawy rozporządzenia w sprawie składowisk, państwa takie jak Anglia i Francja są w połowie drogi. Również w byłym bloku państw Europy Wschodniej widoczne są kraje ambitne, przygotowujące się do implementacji tychże przepisów. Na przykład Polska, która niedawno zmodyfikowała warun-ki ramowe dla odpowiedzialnej polityki gospodarowania odpadami. Węgry, Ru-munia i Bułgaria znajdują się dopiero na początku swojej jeszcze żmudnej drogi, koniecznej do osiągnięcia tego celu.

... powstaje pierwsza instalacja newEARTH

Compost Systems buduje NA CAŁYM ŚWIECIEnajnowocześniejsze instalacje przetwarzania i unieszkodliwiania

6 7

UK UK

Verwood, Anglia: New Earth Solutions kontynuuje kurs ekspansywny. Pomimo niewielkiej gotowości gmin brytyjskich do finansowych zobowiązań, wynikających z długotrwałych umów, spowodowanej ograniczonym budżetem, New Earth Solutions pozostaje u steru, zwiększając swoją wydajność w przetwarzaniu i unieszkodliwianiu odpadów o gru-bo ponad 300 000 Mg o d p a d ó w resztkowych rocznie.Dzięki in-s t a l a c j o m zrealizowa-nym w Lei-cestershire i Bristolu oraz projektowanej instalacji w Scottish Bor-ders, firma New Earth demonstruje swo-je zaangażowanie w biologiczne przet-warzanie i unieszkodliwianie odpadów. Ku wielkiemu zadowoleniu Compost Systems, rzecz jasna.Jako dedykowany dostawca efekty-wnych technik procesowych, przeznac-zonych do biologicznego przetwarzania odpadów, firma Compost Systems ofe-ruje systemy inżynieryjne dla technologii ujęcia emisji gazów procesowych i od-cieków technologicznych wraz z instala-cjami oczyszczania powietrza odloto-

wego, wentylacji, technik pomiarowych i nastawczych oraz z zakresu dystrybucji energii elektrycznej, nadzoru instala-cji, biologicznych procesów stabilizacji tlenowej, częściowo z użyciem prze- rzucarki, odbiory i nadzór autorski oraz rozruchy i szkolenia .Leicester: W lecie 2010 r., po 10 miesiącach budowy, instalacja w „Mid-

lands“ została przekazana do eksploata-cji. Instalacja o s i ą g a j ą c a wydajność ok. 100 000 Mg zmieszanych o d p a d ó w k o m u n a l -nych rocznie,

oprócz odzysku materiałów i produkcji RDF (alternatywnych paliw), wytwarza również KNW (Kompost Niespełniający Wymagań = stabilizat).KNW jest produktem kompostopodob-nym, nie wymagającym składowania na składowiskach. Może być użyty do rekultywacji zamykanej kwatery lub być wykorzystywany do innych ce-lów rekultywacyjnych. KNW nie na-daje się jednak do użytku jako nawóz w rolnictwie, w szczególności zaś nie do produkcji artykułów spożywczych.

Instalacje zagospodarowania od-padów komunalnych, umiejsco-wione w Leicestershire, Bristolu i Scottish Borders pozwoliły fir-mie New Earth Solutions UK na zwiększenie ich wydajności o po-nad 300 000 ton odpadów reszt-kowych rocznie.

New Earth Group zwiększa swoją wydajność przetwarzania od-padów domowych o ponad 300 000 ton rocznie

New Earth Solutionszwiększa swoją

wydajność oponad 300 000 Mg

rocznie.

Przerzucarka = TracTurn

New Earth Solutions mechaniczno-biologiczna instalacja przetwarzania odpadów (MBP) w Avonmouth/Bristol

Oczyszczanie i kondycjonowanie procesowego powie-trza odlotowego

UK, Słowenia Słowenia

8 9

Bristol: Na jesieni 2010 r. rozpoczęto budowę me-chaniczno-biologicznej i n s t a l a c j i przetwarza-nia odpadów (MBP) w Avonmouth, p o ł o ż o n e j w okolicy Bristolu. Przedsięwzięcie zakończone zostało z prędkością błyskawicy. Już w kwietniu 2011 r. ins-talacja przyjęła pierwsze dostawy od-padów z gospodarstw domowych. Od sierpnia 2011 r. instalacja działa pełną parą, pracując pod pełnym obciążeniem i przetwarza około 150 000 Mg odpadów komunalnych rocznie. W tej właśnie ins-talacji doszło do pierwszego, skutecz-

nego zastosowania systemu TracTurn, użytego w zamkniętym, halowym syste-mie jako przerzucarka kompostu. W ins-talacji w Bristolu jednym z ważniejszych parametrów, obok wysokiej wydajności systemu, jest jego przepustowość li- czona na metr kwadratowy powierzchni hali.

Scottish Borders: Budując kolejną ze swoich instalacji w Scottish Bor-ders, firma New Earth rozszerzyła

swoją działalność na Szkocję. Wydajność obróbki obej- m u j ą c a p o n a d 60 000 Mg r o c z n i e pozwoli na p r z e t w o - rzenie lo-

kalnie wytwarzanych odpadów z gos-podarstw domowych na KNW, RDF i inne surowce z recyklingu.Początek prac budowlanych: lato 2012 r., uruchomienie instalacji: styczeń/luty 2013 r., jej pełne obciążenie ma nastąpić na wiosnę 2013 r. Aktualnie New Earth Solutions dokłada wszelkich starań, aby zdobyć kolejne rynki brytyjskie, co daje podstawę dla pozytywnych założeń, że

trend obejmujący budowę co najmniej jednej instalacji rocznie zostanie utrzy-many. Coraz większy nacisk rynku na gminy, mający na celu zwrócenie uwa-gi na problem odpadów, jest wodą na młyn dla New Earth.Jasne stanowisko rządu brytyjskiego: „Recycling First“, zamiast ślepego mar-notrawienia surowca - jakim są odpady - poprzez ich unieszkodliwianie w spalar-niach, jest dla New Earth dowodem na wybór właściwej strategii działania. Z tak

ambitnym planem działania New Earth Solutions dąży niniejszym do ponown-ego zużytkowania alternatywnych paliw we własnych instalacjach. Alternatywne paliwa przetwarzane są za pomocą instalacji zwęglania, projektowanych częściowo według własnych projektów, w energię elektryczną i cieplną. Obecnie eksploatowane są mniejsze instalacje tego typu. Większe instalacje tego rod-zaju są w fazie budowy.

Inna instalacja w Scottish Borders

o wydajności 60 000 tonodpadów z gospodarstw

domowych rocznie.

Hrastnik i Pragersko Faza projektowa i rozpoczęcie prac budowlanych 2012 r.

Implementując europejskie rozpo-rządzenie w sprawie składowisk, Słowenia bazuje na koncepcjach regi-onalnych. Zarów-no instalacja w Pra-gersko (3 000 Mg selektywnie zebra- nych biood-padów, 3 000 Mg materiałów przez-naczonych do obróbki w mechaniczno-biologicznych instalacjach przetwarzania odpadów), jak również instalacja w Hrastnik (3 000 Mg selektywnie zebranych bioodpadów, 6 000 Mg materiałów przeznaczonych do obróbki w mechaniczno-biologicznych instalacjach przetwarzania odpadów) zaliczane są do względnie małych jed-nostek, w których mimo znacznego na-

cisku na koszty należy zwrócić uwagę na przepisowe kompostowanie surow-

ców. Tylko w ten sposób zagwaranto-wany zostanie niezbędny poziom jakości wytwarzanego kompostu i osiągnięcie wymaganych kryteriów składowania na wysypiskach. Na pierwszym planie stała kwestia opanowania i unieszkodliwiania emisji odoru pochodzącego z kompos-towni.Z tego właśnie powodu zdecydowano

o włączeniu procesów „newEARTH“, które przy efektywnych kosztach

zakładają budo-wę i eksploatację również mniejszych instalacji. Faza pro-jektowa i tworzenie projektów wyko-nawczych zbliżają się ku końcowi. W drugiej połowie roku powinny zostać

podjęte prace budowlane.Oddanie instalacji do użytku zaplanowa-no na 2013 r.

Po wybudowaniu wraz z Drava ptuj kompostowni w Puconci i Vrhnika, do końca roku planuje się „pierwsze wbicie łopaty” pod budowę kompostowni w Pragersko (w regio-nie Slovenska Bystrica) i Hrastnik (w regionie Zasavje).

Po zakończeniu budowy tych dwóch instalacji, połączonych z dwoma już istniejącymi, eksploatowanymi instalacjami, na terenie Słowenii w odległości

co 70 km będą znajdowały się kompostownie Compost Systems wykorzystujące technologię dojrzewania, obejmujące swoim zasięgiem cały teren kraju.

Hrastnik – region Zasavje Uruchomienie: 2013 r. 6 000 Mg - mechaniczno-biologiczna instalacja przetwarzania odpadów (MBP) 3 000 Mg selektywnie zebranych bioodpadów Napowietrzany plac dojrzewania Bioflitr i płuczka

Instalacja newEARTH

Pragersko – w regionie Slovenska Bystrica Uruchomienie: 2013 r. 3 000 Mg - mechaniczno-biologiczna instalacja przetwarzania odpadów (MBP) 3 000 Mg selektywnie zebranych bioodpadów

Napowietrzany plac dojrzewania Bioflitr i płuczka

Instalacja newEARTH

Markus Bock, kierownik projektu podczas rozruchu

Polska Polska

10 11

Zambrów jest małym miastem liczącym 25 000 mieszkańców, położonym na wschodzie Polski w odległości około 100 km od granicy z Białorusią. Instala-cja została zaplanowana w celu obróbki 7 500 Mg frakcji organicznej, bioodpadów pochodzących z odpadów z gos-podarstw do-mowych (0-80 mm). Dostarcza-ne zmieszane od-pady komunalne podlegają obrób-ce mechanicznej, prowadzonej w przylegającej do instala-cji sortowni. Surowce wtórne oddziela-ne są za pomocą automatycznych sys-temów sortowania lub ręcznie, następnie wytwarzane są z nich alternatywne pa-liwa (frakcja > 80 mm). FOOK (Frakcja Organiczna Odpadów Komunalnych), umiejscowiona zasadniczo w zakresie

frakcji < 80 mm, poddawana jest bio-logicznej obróbce w czterech boksach biostabilizacji tlenowej oraz na placu dojrzewania. Procesy rozpadu sterowa-ne są automatycznie za pośrednictwem programowalnego systemu sterowania.

Fazy napowietrzania i zraszania ustalane są zgodnie z postępującymi procesami stabilizacji. Po upływie około czterech tygodni w boksach materiał poddawany jest procesom dojrzewania na otwartej płycie placu dojrzewania i dalszej obrób-ce, np. przesiewaniu na sicie 0-20mm.Załadunek i rozładunek do i z boksów

oraz praca na palcu dojrzewania od-bywa się efektywnie, pod względem kosztów dla tej wielkości instalacji, przez używanie ładowarki kołowej. Compost Systems dostarczyła o- prócz kompletnych koncepcji instalacji i

procesów techno-logicznych, także technologię napo-wietrzania wsadu i wentylacji boksów oraz oczyszczania powietrza odloto-wego w dwusto-pniowym biofiltrze.

Zainstalowano również rozwiązania z zakresu technologii sterowania i technik pomiarowych oferowanych przez Com-post Systems. Po kompostowni zloka-lizowanej w Czarnówku (Nowa Wieś Lęborska), kompostownia w Zambrowie jest drugą instalacją COMPObox na te-renie Polski.

Kompostownia w Zambrowie Wraz z budową sortowni służącej mechanicz-

nej obróbce wstępnej i kompostowni do ob-róbki wydzielonej frakcji organicznej - FOOK, instalacja w Zambrowie spełnia niniejszym wy-mogi określone w europejskim rozporządzeniu w sprawie składowisk.

Nazwa Zambrów pochodzi ze staropolskiego i oznacza „miejsce pobytu żubrów“. W 1927 r. na Kaukazie odstrzelono ostatniego żubra żyjącego na wolności.

Wszystkie żubry aktualnie zamieszkujące obszar Europy są potomkami tylko 12 ocalałych żubrów, żyjących na wybiegach i w ogrodach zoologicznych!

Obecnie 42% osadów jest składowanych na składowiskach i nie robi się z nimi nic. Jedynie 7% jest kompostowana, 14% wykorzystuje się rolniczo a 8% wy-korzystywana jest przez przemysł. W przyszłości preferowanym kierunkiem postępowania z osadami ściekowymi będzie ich kompostowanie. Wiele krajów UE wprowadziło już Dyrek-tywy Komisji Europejskiej [85/278/EWG z dn. 12. czerwca 86r.] dotyczące prob-lematyki osadów ściekowych.Dlaczego kompostowanie?Zgodnie z wynikającą z prawa definicją, osad ściekowy jest odpadem, tak więc, stosowanie go do czegokolwiek lub gd-ziekolwiek podlega przepisom o gospo-darce odpadami. Dziś jest przynajmniej kilka ustaw i rozporządzeń regulujących postępowanie z tego rodzaju odpadem. W skrócie można powiedzieć, że stoso-wanie osadów w rolnictwie najbardziej i najskuteczniej ograniczają dwa przepisy: o nawożeniu i higienizacji bioodpadów. Te dwie normy, a szczególnie przepi-sy o higienizacji wyznaczają faktyczny pułap minimalnych wymogów obrób-ki odpadów biologicznych, które mają zapewnić, że odpad stanie się produk-tem.W myśl ustaleń wypracowanych w trakcie debaty nad drugim projektem dyrektywy o bioodpadach, osiągnięto akceptowany na skalę europejską kon-sens, że osady ściekowe i bioodpady po przejściu procesu kompostowania w konkretnych i odpowiednio udoku-mentowanych warunkach, przestają być traktowane jako odpad a stają się pro-duktem o zdefiniowanej jakości. Warto zaznaczyć, że fakt ten jest kluczem do sukcesu w aspekcie zagospodarowania tych odpadów i pasuje w pełni do eu-ropejskiej doktryny recyklingu, a co za tym idzie, ograniczania powstawania i deponowania odpadów w ogóle a w szczególności bioodapadów. Kompos-townia staje się kluczowym elementem we wszystkich procesach recyklingu biomasy, gdyż jedynie w kompostowni,

w ekonomicznie uzasadniony sposób, jest możliwe odpowiednie przetworze-nie biomasy odpadowej z jednoczesnym udokumentowaniem faktu wypełnienia norm dotyczących jej higienizacji. Planując systemy kanalizacyjne lub ich powiększenie, integralna częścią studi-um wykonalności musi być plan zagos-podarowania osadów ściekowych. Z pewnością nie jest to proste, gdyż mając na uwadze wszystkie możliwe ogranicze-nia utylizacji w rolnictwie w danym regio-nie, trzeba wykluczyć wszystkie te tere-ny, na których rozprowadzanie osadów jest zabronione (tereny ochrony przy-rody, ochrony wód powierzchniowych i podziemnych, łąki i pastwiska, pola pod śniegiem oraz maksymalne dawki wynikające z przepisów o nawożeniu). Wywożenie na składowisko jest już dzisiaj problematyczne. Opłaty marszałkowskie za deponowanie odpadów nie przetwor-zonych oraz opłaty na bramie za 70-80% wody jako części składowej osadów sta-wia tę metodę zagospodarowania pod znakiem zapytania.Poddanie osadów kompostowaniu nie tylko zamienia odpad na produkt, ale zm-niejsza wilgotność pozostałej masy wsa-du do ok. 30% H2O i redukuje objętość wsadu o ponad 60%. Zdecydowanie upraszcza to rozwiązanie zagadnienia zagospodarowani osadów dzień w dzień powstających w oczyszczalni.Osady: jakość, forma, uwodnienieOsady powstające na bieżąco w osad-nikach OŚ wykazują niezwykle wysoki stopień uwodnienia (ok. 3% s.m.). Za-zwyczaj pierwszym etapem obróbki tych osadów jest ich odwodnienie i stabilizac-ja w tzw., wieżach fermentacyjnych. Nie-jednokrotnie powstającym tam metan jest wykorzystywany do produkcji ciepła i energii elektrycznej. W celu odwodnie-nia stosuje się polimery lub wapno jako dodatki zagęszczające przed odwirowa-niem wody. W efekcie powstaje twardy zlepek osadu o uwodnieniu około 75-80% H2O.

Metody kompostowania osadów ściekowych, dodatki strukturalne Trafiający do kompostowni, ustabilizowa-ny osad ściekowy, aby zaczął się proces kompostowania, musi być zmieszany z materiałem strukturalnym, np. rozdrobni-onymi (nie mielonymi) gałęziami, słomą i (szczególnie korzystne) z pewną ilością innych, czystych wysokoenergetycznych bioodpadów. Same osady, szczególnie te po intensywnej stabilizacji i prasowa-niu, mogą być czasowo magazynowane na placu bez obawy zapoczątkowania spontanicznych, niekontrolowanych pro-cesów. Z reguły jednak, aby zapobiec niekorzystnym emisjom odorów już w czasie manipulacji osadami w kompos-towni, należy zadbać o bieżącą obróbkę osadów nie dopuszczając do ich zgni-cia.Dopiero zmieszanie ich z materiałem strukturalnym i aktywnym, rozdrobnie-nie i napowietrzenie umożliwia „zastar-towanie” pryzmy. Powszechnie znanym problemem staje się jednak „zastartowa-nie” pryzmy w zimie, gdy osad i dodatki strukturalne są zmrożone a na ułożone pryzmy pada śnieg uniemożliwiając ich przerzucanie. W efekcie, po ociepleniu marcowym zaczynają się procesy w tych pryzmach, których pierwsze prz-erzucenie zwiastuje okolicznej ludności nadejście wiosny dużo wcześniej niż pierwsze jaskółki. Nie trudno zrozumieć, że jedyna alternatywą wydaje się być dla wielu decydentów wybranie takich technologii, które pozwolą uniknąć ta-kich emisji bez względu na koszty. Ofe-renci instalacji suszenia osadów stają już wtedy przed drzwiami z gotową receptą w aktówce. Droga do ustanowienia funkcjonującego rynku kompostowego w Polsce znów staję się kręta i długa. Brak jest pozytywnych przykładów. Nie mniej wydaje się, że przełom w tej materii jest już w zasięgu ręki. W Łebie powsta-je pierwsza instalacja kompostowania osadów ściekowych z udziałem Com-post Systems z rozwiązaniami techni-cznymi, gwarantującymi nieprzerwany proces kompostowania osadów nawet w okresie ciężkiej zimy. Rozwiązanie problemu emisji zapachowych i zapew-nienia ciągłości procesu przez cały rok było dla SW „Łeba”, zwarzywszy na jej lokalizację, zadaniem absolutnie priory-tetowym. Zaprojektowany system COM-POreflower zapewni instalacji nie tylko zmienność kierunku przebiegu powie-trza pod stacjonarną pryzmą z napowie-trzania negatywnego na pozytywne, ale także możliwość przetaczania ciepłego powietrza procesowego w zimie spod dowolnej pryzmy pod dowolną pryzmę.

Sposoby zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych

Kompostownia osadów ściekowych w Traismauer (Dolna Aus-tria). Zrzucany podajnikiem z wierzy fermentacyjnej osad jest kompostowany w przylegającej do oczyszczalni kompostowni. Na pierwszym planie wentylatory systemu napowietrzania pryzm COMPOair (Compost Systems).

Dostawa osadów ściekowych z oczyszczalni ścieków do kompostowni.

Polska Polska

12 13

We współpracy z firmą Foleko ze Świdnicy, po wygranym przetargu publi-cznym w formule „zaprojektuj, wybuduj” rozpoczęła się realizacji kompostowni w ZGO Gać. Kompostowania ma stanowić w przyszłości sektor stabilizacji tleno-wej dla pofermentatu pochodzącego z projektowanej obok biogazowni FOOK. Określono w PFU budowę 6 boksów w systemie napowietrzania pozytywnego, zaopatrzonego w system rekuperacji ciepła procesowego na wymienniku ciepła. Przewidziany proces to trwająca 2 tygodnie zamiana środowiska wsadu z anaerobowego na aerobowe i stabilizac-ja umożliwiająca dojrzewanie materiału

na otwartym placu dojrzewania.Compost System dostarcza kompletny system napowietrzania boksów, wenty-lacji z systemem rekuperacji ciepła pro-cesowego oraz system ujęcia i neutrali-zacji emisji gazowych i ciekłych. Oprócz technologii napowietrzania i kontroli pro-cesu, Compost Systems dostarcza i w tej instalacji specjalnie dla kompostowni opracowane systemy bramowe szczel-nego zamykania boksów. Koniec prac budowlanych i początek ruchu prób-nego przewidziany jest na maj 2013 r. Projektantem odpowiedzialnym za całość jest i tu biuro projektowe Eco Pro z Dzierżoniowa.

Eksploatacja kompostowni charakte-ryzuje się między innymi tym, że w ok-resie sezonu letniego napływ osadów ściekowych wynosi ok. 1/3 całorocznej produkcji. Kompostownia musi jednakże nie tylko sprostać tej nieregularności napływu materiałów przeznaczonych do produkcji kompostu klasy I., ale nie dopuścić do zatrzymania procesu w ok-resie jesienno-zimowym. Technolodzy Compost Systems opracowali spec-jalny system przetłaczania i transportu gazów procesowych, pozwalający nie tylko przetaczać ciepło procesowe spod pryzm gorących pod zimne, ale także zmieniać pod pryzmą kierunek napowie-trzania.W pierwszym okresie procesu, gdy

niebezpieczeństwo uwalniania się odorów z pryzmy jest największe, na-powietrzanie jest negatywne. Wyssa-ne spod pryzmy powietrze przechodzi przez dwustopniowy system płuczki i biofiltra przed wydostaniem się do at-mosfery. Gdy proces stabilizacji osadów w warunkach aerobowych jest na tyle posunięty, że nie ma obawy uwalniania się odorów, można przejść na napowie-trzanie pozytywne, co znacznie ułatwia regulacje wilgotności pryzmy i pozwala ograniczać zużycie energii. Podobnie projektowany jest system w projekcie kompostowni osadów ściekowych w SWS Swarzewo koło Pucka. W Swar-zewie planuje się rozpoczęcie budowy kompostowni na wiosnę 2013r.

KOS Łeba to pierwszy taki projekt w Polsce. Szczególnym wyzwaniem jest maksymalne ograniczenie emisji odorów z kompostowni. Instalacja znajduje się kilkaset metrów od najbliższych hoteli położonych dokładnie na wschód od placów procesowych

Komposto-wnia ZGO Gać, Oława

KOS Łeba Kompostownia osadów ściekowych

Projekt MBP Kryniczno jest w tej chwili największą realizacją technologii COM-PObox w Polsce. Instalacja została zaprojektowana na przetwarzanie ok. 50 000 Mg FOOK 0-80mm rocznie. Na usytuowanej w szczerym polu opodal Środy Śląskiej działce, niegdyś stacji ra-darów lotnictwa wojskowego, powstaje sortownia i składająca się z 16 boksów i napowietrzanego placu dojrzewania instalacja biostabilizacji FOOK. Do prze- rzucania pryzm przewidziano maszynę TracTurn 3.7 w zaprzęgu z ciągnikiem Puma CASE IH. Compost Systems dostarcza także, o specjalnej, opraco-wanej dla zastosowania w kompostow-niach tunelowych konstrukcji, dachy boksów i systemy szczelnych bram. Kompostownia projektowana jest w o parciu o gwarancje technologiczne, ja-kich udzielił Compost Systems inwesto-rowi, spółce Trans-Formers z Wrocławia. Wykonawca budowlany rozpoczął prace już we wrześniu. Rozruch instalacji

przewidziany jest na kwiecień - maj 2013r.W celu ochrony unikalnego krajobra-zu i okolicznych pól, przewidziane są różnorodne systemy zabezpieczenia przed emisjami. Wszystkie procesy, w których szczególnie łatwo dochodzi do przemieszczania emisji gazowych i stałych, będą się odbywać na osłoniętych placach technologicznych. Odcieki tech-nologiczne w 100% będą zawracane i wykorzystywane do procesu komposto-wania. Niewykorzystane pod zabudowę tereny zielone będą zrekultywowane i zazielenione. Instalacja dzięki temu będzie się łączyć i harmonizować z na-turalnym otoczeniem. Wykonawcą pro-jektu jest firma Eco Pro, Piotr Furtak z Dzierżoniowa. Budowlanka realizowana jest przez firmę KBH Invest z Wrocławia. Compost Systems dostarczał całość projektów technologicznych, systemy napowietrzania, kontroli wilgotności, kontroli emisji i systemy pomiarowo-kontrolne oraz przerzucarkę pryzm.

MBP Kryniczno MBP ZawiszówNa skraju Świdnicy, w Zawiszowie, od lat działa składowisko i sortownia operowane prze prywatno-publiczną spółkę „PUO Świdnica”. Również tutaj, we współpracy z ProGeo Sp. z o.o. z Wrocławia, jako biuro projektowe oraz firmą Foleko ze Świdnicy, jako wykonawca budowlany Compost Systems dostarczać będzie technologię COMPObox. Zaprojektowano 8 boksów o przepustowości ok. 21 000 Mg FOOK 0-80mm rocznie. Przewidziano także napowietrzany plac dojrzewania i prze- rzucanie pryzm w systemie TracTurn. Na podstawie uzyskanego pozwolenia na budowę już 30 października ruszają roboty budowlane. Uruchomienie instalacji przewidziane jest na czerwiec-lipiec 2013r. Także tutaj Compost Systems udziela inwestorowi pełnych gwarancji technologi-cznych w zakresie uzyskania parametrów składowania AT4 = 10mgO2/g s.m.

Francja

15

Ecorpain położone jest na zachod-zie Francji, około 40 km od Le Mans. Na miejscu znajduje się składowisko i 20-letnia instalacja wstępnej obróbki z prostą kompostownią. Zakłada się ut-rzymanie walorów infrastrukturalnych i korzystnego położenia tejże lokalizacji. Z tego względu nowa instalacja zostanie usytuowana w obrębie starej kompos-towni. Bioreva zdecydowała o komplet-nym demontażu starej instalacji. Z ob-szaru mechanicznej obróbki odpadów postanowiono utrzymać wyłącznie obszar przyjęcia z kotłem pośrednim. Aby można je było uwzględnić w kon-cepcji projektowej, należało je jednak wyremontować. Dostarczane odpady z

gospodarstw domowych (około 20 000 Mg rocznie) należy najpierw rozdrobnić i wysortować z nich frakcje 50 mm. Po 3-5 dniach inicjacji procesu biolo-gicznego w instalacji, ujednorodniony materiał zostaje przekazany do obsza-ru intensywnego kompostowania. Co tydzień zostaje uruchomiony jeden tunel biostabilizacji. Okres napowietrzania i częstotliwość zraszania są regulowane automatycznie przez system sterujący, dobierający wartości tych zabiegów do postępu procesów stabilizacji. Po upływie około czterech tygodni materiał zostaje przeniesiony na plac dojrzewania.

W tym obszarze proces można kontynuować przez okres następnych sześciu tygodni.Kompletna obsługa boksów i placu do-jrzewania oraz napełnianie i opróżnianie boksów, a także dodatkowa obrób-ka materiału odbywa się przy pomo-cy ładowarki kołowej, pozwalającej na ograniczenie kosztów operacyjnych.Długi okres rozkładu oraz kompleksowa obróbka materiału umożliwiają produkcję „KNW“ (kompostu niespełniającego wymagań), wykorzystywanego w proce-sach rekultywacji gleby terenów zdegra-dowanych.

Kompostownia w Ecorpain

Kompostowanie w boksach, stosowa-ne w instalacjach w Ecorpain-Smir-geomes i Chau-mont, to drugie tego typu wspólne przeds ięwzięc ie firm Bioreva - jako generalnego wyko-nawcy i Compost Systems - jako dos-tawcy technologii.

Projekt w Ecorpain pozwoli na uruchomienie drugiej instalacji

prowadzonej wspólnie z firmą Bio-reva, jako generalnym wykonawcą.

W 2013 r., w Bil Ta Garbi przy granicy hiszpańsko-francuskiej

planowana jest realizacja trzeciego już wspólnego projektu.

Kolumbia

14

Kolumbia

W minionej dekadzie nastąpiła radykal-na poprawa bezpieczeństwa w Kolum-bii. Konsekwentna polityka ostatnich dwóch prezydentów doprowadziła do wygaśnięcia wojny partyzanckiej w większości rejonów tego kraju. Zaczęła się ekspansja hodowli bydła, rolnictwa i produkcji oleju palmowego w rejonach objętych przez dziesięciolecia tym zbroj-nym konfliktem. Ogromne nakłady in-westycyjne prowadzą do dynamicznego rozwoju plantacji i przemysłu olejowe-go. Skutki tej eksplozji odczuwa przede wszystkim środowisko. W efekcie wpro-wadzono w życie cały szereg przepisów zmuszających plantatorów do popra-

wienia stanu zagospodarowania biood-padów i wód procesowych. Najprost-szym i wszechstronnym rozwiązaniem tych problemów jest kompostowanie, które nie tylko pozwala zamienić odpad na wysokiej jakości produkt (kompost), ale także całkowicie wyeliminować zatrucie środowiska odpadowym odciekiem technologicznym.Wydawałoby się, że tak proste rozwiązanie wymaga prostych rozwiązań, szczegól-nie w tropikalnym klimacie. Ale właśnie funkcjonalna prostota jest wyrazem najwyższej profesjonalności rozwiązań wymagających głębokiej wiedzy i badań w warunkach lokalnych.

R&D plant – kompostownia ekspe-rymentalno-badawcza w Facatativa (Condinamarca), Kolumbia Wspólnie z lokalnym partnerem, Control Ambiental de Colombia Ltda., Compost Systems buduje pierwszą, doświadczalną kompostownię bioodpadów i odcieków w Ameryce Południowej. Dostawa prz-erzucarki TracTurn i uruchomienie in-stalacji przewidziane są na grudzień 2012r. a pierwsza komercyjna kompos-townia przy tłoczni olejowej powstanie w połowie 2013r. niedaleko miejscowości Mani na wschód od kolumbijskich An-dów.

16 17

S MBP (mechaniczno-biologiczna instalacja przetwarzania odpadów)

18

Indie Indie

19

Z 1,1 miliardem mieszkańców Indie jawią się jako najbardziej obiecujący rynek gos-podarki globalnej. Pomimo, iż w porów-naniu z Europejczykiem, przeciętny Hin-dus wytwarza śladowe ilości odpadów, to 20 milionów mieszkańców samego Bombaju nie daje nadziei na znalezienie prostych rozwiązań. Astronomiczne ceny gruntów i logistyka ruchu drogowego granicząca (w zależności od pory dnia) z chaosem są same w sobie wyzwaniem, jakich mało. Do tej pory odpady zakopy-wane były na wysypiskach słabo, bądź wcale niekontrolowanych przez władze miasta. Ma w tym pomóc nowe cent-rum przetwarzania odpadów w Kanjur, które już niebawem ma przetwarzać po-nad połowę odpadów produkowanych

w Bombaju. Wdrażając początkową wydajność instalacji, wynoszącą 4 000 Mg odpadów dziennie, która do 2020 r. ma osiągnąć poziom 7 500 Mg od-padów dziennie Bombaj chce przesłać Indiom bardzo wyraźny sygnał. Compost Systems jest w tym przedsięwzięciu od-powiedzialny za technologie wykorzy-stywane w biologicznej instalacji przet-warzania i unieszkodliwiania odpadów. Już w lecie 2012 r. nastąpi uruchomienie tej nowo wybudowanej instalacji, której początkowa wydajność sięgnie 500 Mg odpadów dziennie. Po zakończeniu fazy testowo-rozruchowej instalacja ma podwoić ilości przerabianych odpadów do 1 000 Mg dziennie. W trzeciej fazie budowy instalacja ma osiągnąć poziom

2 000 Mg odpadów dziennie. Obok tech-nologii udostępnianych przez Compost Systems, na terenie instalacji utworzone zostanie składowisko odpadów nieinert-nych oraz instalację mechanicznej ob-róbki odpadów.Firma wykonawczo-zarządzająca Antony Lara ma kompleksowe doświadczenia z odpadami. Antony dysponuje flotą około 1 000 pojazdów do zbiórki odpadów i oczyszczania ulic na terenie Indii.Przekształcając firmę w przedsiębiorstwo zarządzające instalacjami do przet-warzania i unieszkodliwiania odpadów, Anthony liczy na dynamicznie rozwijający się przyszłościowy rynek, oferujący mu liczbę 1,1 miliarda potencjalnych klientów.

BombajNajwiększa pro-fesjonalna biolo-giczna instalacja biostabiliazacji odpadów komu-nalnych w rejonie Azji gotowa do uruchomienia

1 000 Mg wykopywanej ziemi dziennie podniosło teren inwestycji o około 4 metry. W tle „MUR“! Mur długości 5 km otaczający instalację w Kanjur jest sam w sobie rekordowy. Nawet betonowe kamienie umieszczone na instalacji zostały wykonane przy użyciu najprostszych dostępnych środków.

20

Południowy Tyrol Austria

21

Główną zaletą boksów jest zat-rzymanie intensywnych odorów, które towarzyszą procesom rozkładu w pierwszych tygodniach w obrębie zamkniętego systemu, wyposażonego z dwustopniowy system oczyszczania powietrza odlotowego (płuczka i biofiltr). W boksach przetwarzane są głównie bioodpady oraz odpady zielone. Istnieje jednak możliwość kom-postowania osadów ściekowych lub materiałów wydzielonych me-chanicznie („FOOK“). Boksy, w obrębie których następują proce-

sy biostabiliazacji, ładowane są raz na tydzień. Po upływie maks. tygodnia konieczne jest przerzu-cenie i spulchnienie materiału. Po upływie czterech tygodni materiał dotychczas poddawany proce-som zachodzącym w obrębie zamkniętego systemu, zostaje poddany dojrzewaniu, prowadzo-nym aż do momentu osiągnięcia dojrzałości końcowej.Prace budowlane zostały podjęte w marcu 2012 r. Latem/jesienią 2012 r. uruchomione zostaną pierwsze boksy kompostowni.

Kilka lat temu z powodzeniem rozbudowano kompostownię Compost Systems zlokalizowaną w sąsiednim Pustertal. Teraz gmi-na Eisacktal zdecydowała się na budowę czterech zamkniętych boksów, bazującą na procesach COMPObox.Obok zwiększenia wydajności instalacji zamierza się poprawić poziom emisji generowanych przez całą instalację.

Kompostownia w SchabsKażda z gmin w południowym Tyro-lu posiada własną kompostownię.

Okres budowy: około 6 miesięcyUruchomienie: lato 2012 r.2 500 – 3 000 ton bioodpadówi ścinki ogrodowej4 urządzenia COMPObox z biofiltremInstalacja COMPObox

Wliczając kompostownię w Schabs, co trzecia kompostownia, zlokalizowana w południowym Tyrolu, wyposażona jest w systemy napowietrzające oferowane przez Compost Systems.

Po uzyskaniu pozwolenia w lecie 2011 r. przystąpiono do intensywnych prac, umożliwiających uruchomienie nowo wybudowanej instalacji na przełomie 2011/2012 roku. Prace budowlane prze-prowadzono zgodnie z obowiązującymi wymogami „State of Art“ w zakresie techniki kompostowania. W celu zagwa-rantowania wystarczającego zapotrze-bowania na tlen w głównej fazie procesu, w obrębie odkrytego placu wybudowa-no 7 linii napowietrzania ciśnieniowo o długości około 70 m.

Wymagane potwierdzenie higienizacji uzyskiwane jest za pośrednictwem ciągłej kontroli temperatury, prowadzo-nej przy użyciu systemu pomiarowego COMPOtemp. Nowa instalacja umożliwia przetwor-zenie i wykorzystanie około 10 000 Mg osadów ściekowych i ścinki ogrodowej rocznie. W ten sposób wyprodukowany kompost klasy A znajduje zastosowanie w produkcji substratów humusowych oraz w rolnictwie jako nawóz organiczny.

Do końca 2011 r. na terenie Austrii możliwe było prowadzenie kompos-towni zlokalizowanej na czaszy składowiska odpadów. Celem utrzymania renomowanej instalacji zlokalizowanej w Hollabrunn spółka NUA Abfall-wirtschaft GesmbH zdecydowała się na budowę nowej kompostowni.NUA

HollabrunnSpółka NUA Abfallwirtschafts

GesmbH, posiadająca pięć kompos-towni, jest w posiadaniu największej liczby tego typu instalacji na tere-

nie Dolnej Austrii.

Czas budowy: 6 miesięcyUruchomienie: zima 2011 r./2012 r.10 000 Mg osadów ściekowychi ścinki ogrodowejInstalacja kompostowania z napo-wietrzaniem ciśnieniowymTracTurn IV Wysięgniki boczneInstalacja COMPOnent

22 23

Austria Konstrukcja maszyn

Boks suszenia (suszenie w boksach) Sonnenerde

Uruchomienie: grudzień 2011 r.1 000 Mg osadów z włókien papierowych rocznie50 m2 napowietrzanego boksu

Terra Preta jest sztucznie wytwarzanym czarnoziemem. Rdzenni mieszkańcy Amazonii produkują węgiel z drewna, odpadów zwierzęcych i roślinnych. Następnie mieszają go z ziemią ubogą w substancje odżywcze. Najstarsze znaleziska Terra Preta mają kilka tysięcy lat. Swego czasu umożliwiły dużym cywilizacjom zasiedlenie obszarów Amazonii i to

pomimo istniejącej tam dość cienkiej warstwy humusu.

Firma Sonnenerde jest renomowanym producentem wysokiej jakości subst-ratów dla gleby na rynku austriackim. Jej prezes, Gerald Dunst, jest liderem w zakresie rozbudowy warstwy próchni-cy z wykorzystaniem nawozów kom-postowych.Od dwóch lat firma Sonnenerde dyna-micznie zajmuje się kwestią tzw. „Terra Preta“(czarnoziem) - określanej mianem „najżyźniejszej“ ziemi świata (wysoka zdolność magazynowania wody i subs-tancji odżywczych!)Kluczowym elementem składowym Terra Preta jest węgiel drzewny. Jako stabilna forma węgla, węgiel drzewny posiada właściwości wiążące substan-cje odżywcze. Jego duża powierzchnia pozwala na stworzenie biotopu dla określonych mikroorganizmów, stymulujących wzrost. Węgiel drzewny pozyskiwany jest przez firmę Sonnen-erde bezpośrednio z osadów z włókien papierowych. W tym celu wykorzysty-wana jest aparatura do pirolizy (system

Pyreg). W instalacji Pyreg osad może być jednak przetwarzany dopiero w mo-mencie osiągnięcia 55-procentowej su-chej masy. W momencie jego dostawy do instalacji, wartość suchej masy waha się na poziomie poniżej 30%. W proce-sach osuszania osadów szukano taniej procedury, która umożliwiałaby wykor-zystanie prostej zabudowy w boksach, wyposażonych w ładowarkę kołową i dodatkowo odznaczała się wysoką odpornością na temperatury generowa-ne w procesie osuszania. Firma Sonnen-erde, jako zarządzający instalacjami do kompostowania, była obeznana z tech-nologiami oferowanymi przez Compost Systems. W ten właśnie sposób powstał pomysł połączenia sprawdzonych ele-mentów systemów napowietrzania z ciepłem odpadowym pochodzącym z produkcji biowęgla i połączenia ich za pośrednictwem komory rękawicowej. Aby w pełni wykorzystać instalację do pirolizy, w rękawie o wielkości ok. 50 m2 musi powstać około 25 m3 suchego

materiału wsadowego dziennie.Wydajność procesów osuszania wzras-ta ponadprzeciętnie wraz z temperaturą. Z tego względu ilość powietrza genero-wana przez wentylator napowietrzający sterowana jest w sposób pozwalający na uzyskanie możliwie jak najwyższej temperatury osuszania. Wartości tych wysokich temperatur są porównywalne z temperaturami uzyskiwanymi w proce-sie kompostowania (50 - 80 °C). Z tego względu nie stanowią problemu dla zas-tosowanych technik napowietrzania.Instalacja została uruchomiona w grud-niu 2011 r. Założona pojemność boksów wynosi 20 ton osadów z włókien pa-pierowych. Wyprodukowany biowęgiel wykorzystywany jest w mieszance sub-stratów (Terra Preta) oraz jako środek poprawiający kondycję gleby i jako do-datek do pasz. Ciepło odpadowe ge-nerowane w procesie wykorzystywane jest do osuszania materiału wsadowe-go oraz ogrzewania budynku przyległej kompostowni.

CMC ST 350 - logiczna konsekwencjaPoszerzając linię urządzeń rolniczych o model ST 350 paleta produktów oferowanych przez Compost Systems zostaje uzupełniona o przerzucarkę napędzaną za pomocą ciągnika.

Compost System poszerza swoją ofertę linii urządzeń rolniczych dostosowanych do współpracy z ciągnikiem o mocy powyżej 100 KM o urządzenie o nomi-nalnej szerokości roboczej (= długość wirnika) wynoszącej 3,4 m i średnicy pryzmy o wielkości 4 m2. Z supertrybem pełzania lub bez - nowość firmy Compost Systems posiada napędzaną oś (opcja), która pozwala jej przebić się nawet bez trybu pełzania. Wada: wysokość trans-

portowa urządzenia wynosi ponad 4,5 m, co znacznie utrudnia jego transport po drogach publicznych. Zaleta: wirnik może, tak jak w przypadku mniejszych modeli, zostać hydraulicznie wyciągnięty z pryzmy przez uniesienie.Jego klasyczna zabudowa na przycze-pie pozwala, tak samo jak w przypadku mniejszych modeli, na osiągnięcie stabi-lizacji sił bocznych, które tym samym nie są przenoszone na ciągnik.

CMC SF 300 MD Model SF 300 MD reprezentuje nowoczesną koncepcję napędu. Czarodziejska formuła to napęd mechaniczny - działający bezpośrednio poprzez przegub i skrzynię biegów. Przez lata testowany w modelu SF 250, zdecydowano się zaimplementować ten odnoszący sukces system również w modelu SF 300.

W połączeniu z wydajniejszym silni-kiem i standardowym podwoziem gąsienicowym nowy koncept można określić jako: silniejszy, szybszy, lepszy - a przy tym w korzystnej cenie.Szczególną uwagę zwrócono na solidność wykonania i proste serwisowa-nie modelu SF 300 MD. W obliczu faktu, że mamy w tym przypadku do czynienia

z dość niewielką serią produktów jest to aspekt względnie wysokiej rangi. Silnik firmy Caterpillar – Perkins, oferujący nam moc 131 KM ma potencjał umożliwiający wymieszanie dużych ilości kompostu w krótkim czasie. Zgodnie z najnowszymi trendami w technice wprowadzono mo-dyfikacje wirnika, które zoptymalizowały jego działanie i zredukowały zużycie.

Maksymalna szerokość pryzmy: 3 500 mmMaksymalna wysokość pryzmy: 1 600 mmPodwozie: hydrostatyczne podwozie gąsienicoweNapęd: elektrohydraulicznyNapęd wirnika: mechaniczny, ok. 300 obr./min.Przekładnia: Bondioli-PavesiWydajność: do 1 000 m3/godz.Prędkość robocza: płynna, do ok. 4 km/godz.Regulacja wysokości: hydrauliczna

Solidny Kompaktowy Wydajny

Maksymalna szerokość pryzmy: 4 000 mmMaksymalna wysokość pryzmy: 1 700 mmWały przegubowe: Walterscheid W2500Moc traktora: od 100 KMWydajność: do 1 200 m3/godz./120 KMPrędkość robocza: 100 - 500 m/godz. (w zależności od materiału)

Compost Systems od lat wykorzystuje procesy biologicz- nego suszenia. Procesy suszenia, wykorzystujące energię zewnętrzną, na pierwszy rzut oka zdają się być kompletnie nowym zagadnieniem. Dokładniejsza analiza pozwoliła na kombinacje praktycznie stosowanych rozwiązań z systemem napowietrzania COMPOnent, dzięki czemu w firmie Sonnenerde stworzono korzystną cenowo technologię suszenia.

Konstrukcja maszyn Konstrukcja maszyn

24 25

TracTurn IV - wszystkie atuty w jednej ręce

Najważniejszą kwestią w TracTurn nie jest moc KM, lecz udźwig. 11 ton na tylnym TUZ to wyzwanie, którego nie są w stanie podjąć wszystkie ciągniki. Po podłączeniu urządzenia TracTurn pozostaje więc pytanie, czy ciągnik będzie w stanie go w ogóle unieść. W takim wypadku należy przeprowadzić kontrolę opon i obciążeń osiowych, któ-re w razie potrzeby należy odpowied-nio zmodyfikować. CASE/Steyr oferuje serię Puma, która specjalnie ze względu na TracTurn wyposażona została we wzmocnioną oś tylną i wzmocniony podnośnik.Komfort jazdy ciągnikiem dodatkowo można polepszyć stosując zalecane urządzenie do jazdy wstecznej. Oferta

producentów obejmuje przeróżne do-datkowe warianty. Podczas gdy Claas pozwala na obrót całej kabiny, cała resz-ta producentów oferuje wyłącznie sys-temy z możliwością obrotu stanowiska kierowcy.Fendt i Valmet oferują w wyposażeniu standardowym urządzenie do jazdy wstecznej. Pozostałe firmy ograniczają się do oferowania tego elementu jako wyposażenie specjalne. Ilość testowa-nych ciągników wzrosła w międzyczasie do kilkunastu sztuk. Od czasu ostatnich targów rolniczych portfolio firmy zostało rozszerzone o dodatkowego, potencjal-nego członka.Wraz z przedstawieniem CASE Ma-gnum z bezstopniową skrzynią bie-

gów CVX zyskaliśmy dużego brata dla modeli Puma, który będzie idealnym urządzeniem napędowym dla naszego TracTurna. Niedługo testy! Należałoby przy okazji przypomnieć, że niestety nie wszystko złoto, co się świeci. Zupełnie wbrew filozofii „im większe, tym lepsze“, miejsce w kompostowniach jest raczej kwestią deficytową. Utwardzonych po-wierzchni, które należy odwodnić, na których można by produkować kom-post, jest zawsze jak na lekarstwo.Dodatkowo istotne są takie czynniki jak zwrotność, orientacja i możliwość wielorakiego zastosowania - hasło: ładowacze czołowe i osprzęt komunalny.

W 2010 r. Compost Systems wprowadził do swojej oferty technologię TracTurn. Szerszej publiczności TracTurn został przedstawiony na targach IFAT we wrześniu 2010 r. Od tej pory przerzucarka miała okazję sprawdzić się w wielu różnych instalacjach, w różnych warunkach i z zastosowaniem różnego rodzaju ciągników.

Pryzma trapezowa Pryzma trójkątna Pryzma TT bez ścieżek przejazdowych Przerzucanie pryzm

Przed uchwaleniem europejskiej dyrek-tywy w sprawie składowisk (1999/31/WE), jeszcze w 1999 r. odpady komunalne zakopywane były w stanie nieprzetwo- rzonym lub składowane na wysypis-kach reaktorowych wedle zasady „co z oczu, to z serca“. Od tamtego czasu stare odpady generują bardzo duże i długotrwałe emisje gazów cieplarnia-nych (metan CH4, dwutlenek węgla CO2, gaz rozweselający N2O, amoniak NH3). Wprowadzoną dyrektywą w sprawie wysypisk odpadów na obszarze całej

Unii Europejskiej dokonano regulacji w sprawie składowania odpadów, których efektem jest ograniczenie szkodliwych emisji. Wprowadzono rozdzielne sor-towanie bioodpadów przeznaczonych do kompostowania, co pozwoliło na wiązanie CO2 w glebie jako humusu. W dniu dzisiejszym dysponujemy szeroką paletą technologii umożliwiających prze-twarzanie i unieszkodliwianie odpadów (spalanie, fermentacja, kompostowa-nie), posiadających jak każdy inny sys-tem zarówno szereg wad jak i zalet. Cel jest jednak zdefiniowany nadrzędnie: stworzyć zharmonizowany, długotrwały i wydajny system, chroniący środowisko.

Podczas gdy w procesach spalania odpadów dochodzi do emisji węgla, skoncentrowanego w formie CO2, w procesach mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów zakłada się od-zysk jak największej ilości materiałów. Organiczne składniki odpadów podda-wane są stabilizacji biologicznej, a ich wysokokaloryczna część (EBS = pali-wa alternatywne) zostaje zużytkowana w procesach termicznych. W proce-sach kompostowania całość odpadów przerabiana jest na kompost. CO2 w for-mie humusu wiąże się z glebą, co pro-wadzi do poprawienia poziomu żyzności gleby (pułapka CO2).

Należy przy tym jednak podkreślić, iż nie wszystkie metody przetwarzania charakteryzują się tym samym pozyty-wnym efektem. W przeciągu minionych lat w zakresie metod produkcji kompos-tu stworzono najprzeróżniejsze procesy technologiczne. W procesach aktualnie wciąż jeszcze stosowanych na terenie Austrii, obejmujących kompostowanie w pryzmach, zauważa się znaczny wzrost obłożenia powierzchni procesowych. Przy tak rosnących wielkościach pryzm

kompostowych zauważalny stał się spa-dek naturalnego efektu kominowego wymiany gazowej i zaopatrzenia mikro-organizmów w tlen. W przypadku nie-dostatecznego nasycenia pryzm tlenem proces załamuje się odwracając efekt. Dochodzi do powstania gazów szkod-liwych dla klimatu (CH4).

Celem dogłębnej analizy tych dwóch tak odrębnych zachowań emisji, w ramach prac badawczych przeprowadzono test porównawczy na pryzmach napowie-trzanych i nienapowietrzanych. Pryzmy wykonane z tego samego typu mie-szanki wyjściowej o szerokości około 4,5 m i przekroju około 6,5 m2 umieszczono na napowietrzanej i nienapowietrzanej płycie kompostowania w pryzmach. W trakcie następnych czterech tygodni wykonano pomiary składu gazów emi-towanych przez pryzmy (CH4, CO2, O2) oraz pomiary emisji ulatniających się z nich odorów.

Bilans emisji CO2 Zgodnie z przeprowadzonymi pomiara-mi w przypadku wersji napowietrzanej stwierdzono równowartość emisji CO2 wynoszącą 400 kg na Mg bioodpadów. W przypadku bioodpadów niepod-dawanych procesom napowietrzania równowartość emisji CO2 wynosiła 750 kg. Nieco wyżej plasują się wartości odnoszące się do procesów spalania, obejmujące względem kompostowania bez zastosowania procesów napowie-trzania dodatkowe 15% równowartości emisji CO2 (865 kg na Mg odpadów). Zgodnie z zapisami odnośnej literatury na wysypiskach i składowiskach zmier-zono równowartość emisji CO2 sięgającą poziomu 1 380 kg na Mg odpadów. Po-przez tlenową stabilizację, połączoną z aktywnym napowietrzaniem pryzm, istnieje możliwość ponad 70-procen-

26 27

Badania i rozwój Badania i rozwój

Biologiczne procesy przetwarzania i unieszkodliwiania odpadów – Długa historia...

towej redukcji równowartości emisji CO2 i gazów cieplarnianych względem zwykłych, nieprzetwarzanych produk-tów z składowisk odpadów.

Poziom emisji odorów Poziom emisji odorów w nienapowie-trzanych pryzmach był średnio czterokrot-nie wyższy niż w pryzmach poddanych napowietrzaniu. Na skutek beztlenowych procesów rozkładu, zachodzących we wnętrzu pryzmy kompostowej, w trak-cie przerzucania materiału wyzwolone zostały spore ilości stężonych odorów. Ich wartości były sześciokrotnie wyższe niż w przypadku wersji poddanej proce-som napowietrzania. Aktywne napowie-trzanie pryzm, prowadzone w przeciągu pierwszych czterech tygodni procesów tlenowej stabilizacji, umożliwiło zmniejsze-nie emisji substancji o silnym zapachu o całe 75%.

PodsumowanieWprowadzenie przepisów unijnych, zakazujących składowanie nieprzetwo-rzonych odpadów stanowi istotny wkład w ochronę klimatu.Trend zakładający wstępne sortowanie odpadów, które następnie odprowadza-ne w formie frakcji wysokokalorycznych poddane zostają obróbce termicznej, jest istotnym krokiem w walce o ochronę klimatu i zachowanie zasobów.Niepodważalny jest tym samym pozy-tywny wpływ kompostowania na nasz klimat. Poprzez procesy wiążące CO2, węgiel w formie humusu dociera tam, gdzie jest najbardziej pożądany - do gle-by.Dodatkowo gleba zasilana jest substan-cjami odżywczymi.Istotny staje się fakt, że różnorodne pro-cesy przetwarzania i obróbki kompos-tu generują różny stopień obciążenia środowiskowego. W momencie, gdy stosunek struktury i wielkości pryz-my są nieodpowiednie, proces natu-ralnego napowietrzenia pryzmy sta-je się niewystarczający i dochodzi do wzmożonej emisji gazów cieplarnianych (CH4). W próbie porównawczej prowad-zonej na pryzmach napowietrzanych i nienapowietrzanych osiągnięto wyraźnie różniące się od siebie wyniki. W ten sposób emisja gazów szkodliwych dla środowiska została zredukowana za pomocą napowietrzanej pryzmy o pra-wie połowę. Emisję odorów udało się zmniejszyć o 75% względem pryzmy nie-poddawanej procesom napowietrzania.

Od 1990 r. w sektorze gospodarowania odpadami zaszło wiele znaczących zmian. Procesy przetwarzania i unieszkodliwiania odpadów stanowią olbrzymi potencjał dla redukcji negatywnych wpływów emisji na klimat, podejmując tym samym rzucone im wyzwanie.

Dzikie wysypisko

Sortowanie odpadów Kompostowanie - pojemnik na bioodpady

Europejska dyrektywa w sprawie wysypisk

Mechaniczno-biologiczna instalacja przetwarzania odpadów (MBP), spalanieKompostowanie, fermentacja

Świeże bioodpady, proces bardzo szybko może stać się anaerobowy, generując duże ilości metanu.

Emisja odoru osiąga najwyższy poziom pod-czas i po zakończeniu tego procesu. Beztleno-we pryzmy generują najintensywniejszy odór.

W celu stworzenia podobnych warunków dla wszystkich pryzm kontrolowanych we wszyst-kich warunkach pogodowych oraz w celu kla-syfikacji intensywności emisji odoru, stworzono specjalistyczną aparaturę pomiarową.

Gotowy kompost wzbogaca glebę w ważne substancje odżywcze i zasila ją dużymi ilościami węgla, koniecznymi dla zwiększenia urodzajności pól uprawnych.

Maria-Theresia-Straße 9, A 4600 Wels ,Telefon +43(0)7242/350 777 Fax 20 www.compost-systems.com, info@compost-systems.com

Przerzucarka kompostu CMC SF 300 szerokość pryzmy maks. 3,2 metra; rok produkcji 1995, ok. 7.500 godzin pracy

Posiadają lub szukają Państwo używanych maszyn?

Prosimy o podanie danych technicznych oraz oczekiwań. Chętnie umieścimy zapytanie i oferty na naszych stronach. Bliższych informacji na temat maszyn używanych udzieli Państwu pan Würzl: a.wuerzl@compost-systems.com, Tel.: +43 7242 350 777-14 lub na naszejhomepage: www.compost-systems.com w rubryce „Przerzucarki kompostu - maszyny używane“.

Więcej informacji na stronie www.compost-systems.com

Przerzucarka kompostu CMC TA 350 szerokość pryzmy maks. 4 metry; rok produkcji 2010, ok. 200 godzin pracy, prędkość przesuwu sterowana hydraulicznie, lokalizacja Austria

Posiłki w zespole Compost Systems:

Co nowego?

Christian Zimmerl

>>Christian Zimmerl10-letnie doświadczenie z zakresu architektury i zarządzania projektami, wzmocni nasz zespół projek-towy i realizacyjny

>>inż. Christoph Daniel absolwent wydziału inżynierii rolnej Wyższej Szkoły Inżynierii Rolnej , Techniki Żywności i Biotech-nologii Francisco Josephinum w Wieselburgu z wieloletnim doświadczeniem w zakresu konstrukcji maszyn (np. w firmie Liebherr czy Siemens) stanowi wsparcie naszego działu budowy maszyn

>>Roman Lugmayr, B.Sc. aktualnie zajmuje się redakcją pracy magisterskiej z zakresu „Biotechniki i technik środowiskowych“. W 2010 r. napisał pracę licencjacką o poziomach emisji kompostowni, powodujących zmiany klimatu. Ro-man Lugmayr stanowi wsparcie dla naszego działu badań i rozwoju. Od jesieni 2010 r. jest do pełnej dyspozycji naszego przedsiębiorstwa.

Christoph DanielRoman Lugmayr