Integracja europejskaG ówne obszary badawcze

Uniwersytet WarszawskiWydzia Dziennikarstwa i Nauk Politycznych

Instytut Europeistyki

Integracja europejskaG ówne obszary badawcze

redakcja naukowa

Konstanty Adam Wojtaszczyk

Józef Tymanowski

Pawe Stawarz

Warszawa 2015

Recenzjaprof. dr hab. Józef Fiszer (ISP PAN)prof. dr hab. Janusz Ruszkowski (US)

RedakcjaEwa Skuza

Projekt okładkiPaweł Stawarz

Zdjęcia na okładce Marta Rojewska

© Copyright by Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2015

Wszelkie prawa zastrzeżone. Każda reprodukcja lub adaptacja całości bądź części niniejszej publikacji, niezależnie od zastosowanej techniki reprodukcji (drukarskiej, fotogra+cznej, komputerowej i in.), wymaga pisemnej zgody Autora i Wydawcy.

Wydanie publikacji wsparła Fundacja Konrada Adenauera w Polsce – Partner I Ogólnopolskiego Kongresu Europeistyki

ISBN: 978-83-63183-80-6

Arkuszy wydawniczych: 54

Wydawca:Wydział Dziennikarstwa i Nauk PolitycznychUniwersytet Warszawskiul. Krakowskie Przedmieście 300–927 Warszawatel. 48 22 55 20 293www.wydawnictwo.wdinp.uw.edu.pl

Skład i łamanie, druk i oprawa: Zakład Gra+czny UW. Zam. 1526/2014

Spis treści

Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Cz IMetodologia bada europejskich

Zbigniew Bartłomiej Rudnicki, Tożsamość europejska − między teorią a polityką integracji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

Beata Kosowska-Gąstoł, Czy model instytucjonalizacji europartii Oskara Niedermayera jest nadal aktualny? Analiza relacji wewnątrzpartyjnych na podstawie statutów europejskich partii politycznych . . . . . . . . . . . . . . 39

Jolanta Zombirt, Unia Europejska – so� power? . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

Marcin Zgiep, Instytucje europejskie, administracja publiczna i system deliberatywny: konstruktywistyczne ujęcie de� cytu demokracji w Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

Arkadiusz Rosiński, Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej w świetle podejścia konstruktywistycznego . . . . . . . . . . . . 83

Radosław Zenderowski, Monika Brzezińska, Miasta Europy Środkowo--Wschodniej podzielone granicą – ujęcie teoretyczne . . . . . . . . . . . . . . 95

Cz IIPrawo i instytucje europejskie

Izabela Malinowska, Prawa polityczne obywateli UE . . . . . . . . . . . . . . 111

Adam Kirpsza, Porozumienia pakietowe w procesie legislacyjnym Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137

Natalia Kohtamäki, Wpływ kryzysu � nansowego na kształtowanie się tożsa-mości europejskiej. Przykład procedur decyzyjnych w nadzorczych agencjach regulacyjnych Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151

6 Spis treści

Janusz Józef Węc, Normatywna działalność Unii Europejskiej w walce z kryzysem zadłużeniowym strefy euro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163

Olga Dzilińska, Autonomia regulacyjna Unii Europejskiej w zakresie sys-temu � nansowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177

Iwona Miedzińska, Implementacja i stosowanie dyrektyw konsumenckich . 187

Michał Brzeziński, Wpływ klauzuli derogacyjnej z art.  15 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka na stany nadzwyczajne . . . . . . . . . . . . . . . 201

Ireneusz Kraś, Europejski Bank Centralny w nowym systemie instytucjo-nalnym Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213

Cz IIIRynek wewn trzny Unii Europejskiej

Stefan Marek Grochalski, Swoboda przemieszczania się i pobytu jako pod-stawowe prawo w wymiarze przedmiotowym obywatela Unii Europejskiej . 235

Grzegorz Balawajder, Obywatel w warunkach ewolucji wewnętrznych granic Unii Europejskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251

Filip Tereszkiewicz, Unia dla polityków czy dla obywateli? − swoboda prze-mieszczania się i jej konsekwencje społeczno-prawne. Przeszkody w migracji w ramach jednolitego rynku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263

Paweł Szewczyk, Zabezpieczanie emerytalne jako konsekwencja swobody zatrudniania się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277

Joanna Ryszka, Delegowanie pracowników w ramach świadczenia usług – równoważenie interesów pracowników i przedsiębiorców na rynku wewnętrz-nym UE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 291

Cz IVPolityki Unii Europejskiej

Wiesława Załoga, Polityka socjalna Unii Europejskiej w wielopoziomowym systemie politycznym a elastyczny rynek pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . 305

Agata Ludera-Ruszel, Polityka zatrudnienia Unii Europejskiej w perspekty-wie do 2020 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317

Małgorzata Dziembała, Polityka spójności w latach 2014−2020 . . . . . . . . 327

Marek Świstak, Zintegrowane inwestycje terytorialne jako instrument poli-tyki regionalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 341

Adam Janczak, Unia energetyczna − geneza oraz główne kierunki debaty europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 365

Spis treści 7

Mariusz Ruszel, Perspektywy rozwoju wspólnego rynku gazu ziemnego UE 375

Monika Szkarłat, Biogospodarka w polityce Unii Europejskiej i Polski . . . 387

Paweł Turczyński, Inicjatywy Unii Europejskiej na rzecz wspierania projek-tów „wysokich technologii” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 403

Krzysztof Szewior, Europejski Obszar Szkolnictwa Wyższego − mini rynek Unii Europejskiej w dobie zmian modelu integracji . . . . . . . . . . . . . . . 415

Gertruda Uścińska, Prawo do zabezpieczenia społecznego jako instrument prawny swobody przemieszczania się obywateli Unii Europejskiej . . . . . . 433

Cz VBezpiecze stwo i polityka zewn trzna

Unii Europejskiej

Paweł Rodzoś, Europejska strategia bezpieczeństwa – kontekst zastrze-żeń, trwogi i ryzyka w świetle dynamicznie ewoluującego środowiska bezpieczeństwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 445

Zdzisław Walenty Puślecki, Unia Europejska wobec bezpieczeństwa ekono-micznego w świetle niestabilności cen surowców na rynku światowym . . . 457

Izabela Oleksiewicz, Perspektywy rozwoju polityki antyterrorystycznej Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 477

Filip Tereszkiewicz, Unia Eurosceptyków – implikacje dla działań zewnętrz-nych Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 487

Paweł Stawarz, Instytucje i instrumenty polityki wschodniej Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 499

Maciej Cesarz, Dialog wizowy Unii Europejskiej z Turcją w świetle porozu-mienia o readmisji z 16 grudnia 2013 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 517

Justyna Misiągiewicz, Dialog energetyczny między Unią Europejską i Turcją – implikacje dla Polski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 531

Dorota Agata Jarema, Rola Asia – Europe Meeting w kształtowaniu relacji pomiędzy Unią Europejską i Chińską Republiką Ludową . . . . . . . . . . . 545

Magdalena Tomala, Stosunki Unii Europejskiej z Grenlandią . . . . . . . . 557

Sylwia Arasiewicz-Dulnik, Szymon Drabczyk, Zasada zrównoważonego rozwoju w działaniach UE w Arktyce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 571

Cz VIEuropejskie studia subregionalne

Artur Niedźwiecki, Arminiusz na emeryturze? . . . . . . . . . . . . . . . . . 593

8 Spis treści

Katarzyna Radzik-Maruszak, Modernizacja administracji publicznej w Anglii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 601

Agnieszka Szumigalska, State neutrality versus integration policy in the Netherlands: Islam as a challenge to the Dutch concept of neutrality? . . . . 615

Cz VIIKultura, komunikowanie i marketing europejski

Stanisław Adamiak, Suwerenność i autonomia w relacjach państwa i kościo-łów w Europie. Uwarunkowania historyczne a współczesność . . . . . . . . . 629

Radosław Kupczyk, Proces budowy społeczeństwa informacyjnego w UE . . 635

Robert Grochowski, Wszechobecna partycypacja kobiet w europejskich mediach przejawem ich uprzedmiotowienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 647

Martyna Sońta, Kształtowanie tożsamości europejskiej poprzez programy nauczania w hiszpańskim systemie edukacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 657

Cz VIIIPolska w procesie integracji europejskiej

– dekada do wiadcze

Wojciech Musiał, Czwarta polska modernizacja? Między transformacją a modernizacją przez integrację. Próba bilansu strategii narodowej w latach 2004−2014 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 671

Marcin Kwasowski, Polska a polityka handlowa Unii Europejskiej . . . . . . 685

Eugeniusz Maciej Pluciński, 10 lat Polski w Unii Europejskiej: od tradycyj-nego do nowoczesnego modelu handlu…? Wybrane aspekty teoretyczno--empiryczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 697

Edward Molendowski, Główne zmiany strumieni handlu zagranicznego Polski wynikające z akcesji do UE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 717

Christoph Brela, Polska polityka energetyczno-klimatyczna w cieniu nie-mieckiej polityki energetyczno-klimatycznej? Dekada członkostwa w Unii Europejskiej Polski i Niemiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 729

Marta Miedzińska, Implementacja dyrektyw Unii Europejskiej w zakresie ochrony środowiska w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 747

Kinga Zdunek, Teresa Bernadetta Kulik, Czynniki warunkujące realizację działań podejmowanych w procesie europeizacji polskiej polityki zdrowot-nej. Dekada doświadczeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 759

Spis treści 9

Cz IXWyzwania wspó czesnej Europy

Danuta Kabat-Rudnicka, Unia Europejska – między federalizmem duali-stycznym a kooperatywnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 773

Wojciech Mucha, Governance jako nowy paradygmat zarządzania − podsta-wowe dylematy i wyzwania de� nicyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 793

Radosław Nowak, Idea governance jako nowy standard w zarządzaniu sek-torem publicznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 803

Radosław Kupczyk, Analiza uwarunkowań konkurencyjności w gospodarce opartej na wiedzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 815

Tomasz Kubin, Kryzys przyczyną wzrostu eurosceptycyzmu? Zaufanie do Unii Europejskiej i jej instytucji w warunkach kryzysu gospodarczego . . . . 829

Eugeniusz Maciej Pluciński, Idea wielu prędkości integracji europejskiej – mit czy konieczność? Wybrane aspekty z perspektywy ekonomii integracji . 843

Noty o autor ach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 857