INSTRUKCJA OBSŁUGI

MIERNIK ZABEZPIECZEŃ

RÓŻNICOWOPRĄDOWYCH

MRP-200

Wersja 3.2 06.04.2011

Sonel S.A. 2

Miernik zabezpieczeń różnicowoprądowych MRP-200 jest przenośnym,

cyfrowym przyrządem przeznaczonym do pomiaru parametrów instalacji za-bezpieczonych wyłącznikami nadprądowymi oraz różnicowoprądowymi w sie-ciach typów: TN-C, TN-S, TN-C-S, TT, IT. Dodatkowo miernik umożliwia po-miar napięć przemiennych.

OSTRZEŻENIE:

Przyrz ądu nie wolno stosowa ć do sieci i urz ądzeń w pomieszczeniach o specjalnych warunkach, np. o atmosferze niebezpiecz nej pod wzgl ę-dem wybuchowym i po żarowym.

Najważniejsze cechy przyrządu MRP-200: Badanie wyłączników różnicowoprądowych typów AC, A i B:

• kształt przebiegu wymuszanego prądu upływu wybierany przez użyt-kownika: sinusoidalny (start od zbocza narastającego lub opadające-go), jednokierunkowy pulsujący (dodatni lub ujemny), jednokierunko-wy pulsujący z podkładem prądu stałego (dodatni i ujemny), stały (do-datni i ujemny),

• pomiar wyłączników różnicowoprądowych zwykłych i selektywnych o znamionowych prądach różnicowych 10, 30, 100, 300 i 500 mA,

• pomiar prądu wyzwalania wyłącznika, • pomiar czasu zadziałania wyłącznika, przy prądach 1, 2, 5 ⋅ I∆n, • pomiar napięcia dotykowego, • pomiar rzeczywistego napięcia dotykowego z wykorzystaniem po-

mocniczego przewodu połączonego z „ziemią odniesienia”, • możliwość wyboru napięcia bezpiecznego 25 i 50V, a dla wyłączników

selektywnych dodatkowo 12,5V. Pozostałe:

• pomiar rezystancji uziemienia, • pomiar rezystancji pętli zwarcia i prądu zwarciowego, • funkcja woltomierza napięć przemiennych 0...250V, • wbudowane zabezpieczenie chroniące przed przekroczeniem napię-

cia bezpiecznego podczas pomiaru, • szybkie sprawdzanie poprawności podłączenia przewodu ochronnego

PE za pomocą elektrody dotykowej, • pamięć wyników pomiarów (999 komórek), • możliwość współpracy z komputerem przez interfejs RS-232C, • podświetlany wyświetlacz, • sygnalizowanie zużycia baterii, • samoczynne wyłączanie się nieużywanego przyrządu (AUTO-OFF), • ergonomiczna obsługa, • niewielkie wymiary.

Sonel S.A. 3

SPIS TREŚCI

1 WSTĘP....................................................................................5

2 BEZPIECZEŃSTWO ............................................................6

3 PRZYGOTOWANIE MIERNIKA DO PRACY .................7

4 KLAWIATURA I WY ŚWIETLACZ...................................8

4.1 ROZMIESZCZENIE GNIAZD I KLAWISZY ...............................8 4.1.1 Gniazda .......................................................................9 4.1.2 Klawiatura...................................................................9

4.2 WYŚWIETLACZ CIEKŁOKRYSTALICZNY ............................11 4.3 WYŚWIETLANE NAPISY I SYMBOLE DODATKOWE..............12 4.4 BRZĘCZYK ........................................................................13 4.5 SAMOCZYNNE WYŁĄCZENIE (AUTO-OFF) ......................14 4.6 PRZEWODY I KOŃCÓWKI POMIAROWE...............................14

5 POMIARY ............................................................................15

5.1 INFORMACJE OGÓLNE.......................................................15 5.2 KONTROLA POŁĄCZEŃ GNIAZDKA SIECIOWEGO................15 5.3 SPOSÓB PODŁĄCZANIA MIERNIKA .....................................16 5.4 POMIAR NAPIĘCIA DOTYKOWEGO ORAZ CZASU

ZADZIAŁANIA RCD ..........................................................17 5.5 POMIAR REZYSTANCJI UZIEMIENIA I PRĄDU ZADZIAŁANIA

RCD.................................................................................19 5.6 POMIAR PARAMETRÓW PĘTLI ZWARCIA . ...........................20 5.7 POMIAR NAPIĘĆ PRZEMIENNYCH.......................................21 5.8 SZYBKIE SPRAWDZENIE POPRAWNOŚCI WYKONANIA

POŁĄCZEŃ PRZEWODU OCHRONNEGO...............................21

6 PAMI ĘĆ WYNIKÓW POMIARÓW.................................22

6.1 WPIS WYNIKU POMIARU DO PAMIĘCI ................................22 6.2 PRZEGLĄDANIE PAMIĘCI...................................................22 6.3 KASOWANIE PAMIĘCI........................................................23 6.4 PRZESYŁANIE WYNIKÓW POMIARÓW Z PAMIĘCI DO

KOMPUTERA .....................................................................23 6.4.1 Pakiet wyposażenia do współpracy z komputerem ....23 6.4.2 Połączenie miernika z komputerem ...........................23

7 ROZWI ĄZYWANIE PROBLEMÓW ...............................24

7.1 WARUNKI WYKONANIA POMIARU I UZYSKANIA

POPRAWNYCH WYNIKÓW..................................................24 7.2 ZANIM ODDASZ MIERNIK DO SERWISU..............................24

8 WYMIANA BATERII .........................................................27

9 CZYSZCZENIE I KONSERWACJA ................................28

Sonel S.A. 4

10 MAGAZYNOWANIE..........................................................28

11 ROZBIÓRKA I UTYLIZACJA............................. .............28

12 ZAŁ ĄCZNIKI ......................................................................29

12.1 DANE TECHNICZNE...........................................................29 12.2 WYPOSAŻENIE STANDARDOWE.........................................31 12.3 WYPOSAŻENIE DODATKOWE.............................................32 12.4 PRODUCENT......................................................................32 12.5 USŁUGI LABORATORYJNE.................................................33

Sonel S.A. 5

1 Wstęp Dziękujemy za zakup naszego miernika do pomiarów zabezpieczeń róż-nicowoprądowych. Miernik MRP-200 jest nowoczesnym, wysokiej jakości przyrządem pomiarowym, łatwym i bezpiecznym w obsłudze. Jednak przeczy-tanie niniejszej instrukcji pozwoli uniknąć błędów przy pomiarach i zapobie-gnie ewentualnym problemom przy obsłudze miernika. W niniejszej instrukcji posługujemy się trzema rodzajami ostrzeżeń. Są to teksty w ramkach, opisujące możliwe zagrożenia zarówno dla użytkownika, jak i miernika. Teksty rozpoczynające się słowem ‘OSTRZEŻENIE:’ opisują sytuacje, w których może dojść do zagrożenia życia lub zdrowia, jeżeli nie przestrzega się instrukcji. Słowo ‘UWAGA!’ rozpoczyna opis sytuacji, w której niezastosowanie się do instrukcji grozi uszkodzeniem przyrządu. Wskazania ewentualnych problemów są poprzedzane słowem ‘Uwaga:’ .

OSTRZEŻENIE:

Przed u życiem przyrz ądu nale ży dokładnie przeczyta ć niniejsz ą in-strukcj ę i zastosowa ć się do przepisów bezpiecze ństwa i zalece ń pro-ducenta.

OSTRZEŻENIE:

Miernik MRP-200 jest przeznaczony do pomiarów zabez pieczeń różni-cowopr ądowych, rezystancji p ętli zwarcia oraz napi ęć przemiennych. Każde zastosowanie inne ni ż podane w tej instrukcji mo że spowodowa ć uszkodzenie przyrz ądu i by ć źródłem powa żnego niebezpiecze ństwa dla u żytkownika.

OSTRZEŻENIE:

Mierniki MRP-200 mog ą być używane jedynie przez wykwalifikowane osoby posiadaj ące wymagane uprawnienia do przeprowadzania pomia-rów wył ączników ró żnicowopr ądowych i p ętli zwarcia w instalacjach elektrycznych. Posługiwanie si ę miernikiem przez osoby nieuprawnione może spowodowa ć uszkodzenie przyrz ądu i by ć źródłem powa żnego niebezpiecze ństwa dla u żytkownika.

Sonel S.A. 6

2 Bezpiecze ństwo

OSTRZEŻENIE:

Posługiwanie si ę miernikiem z uszkodzon ą obudow ą lub izolacj ą prze-wodów jest zagro żeniem dla zdrowia lub życia u żytkownika.

Przyrząd MRP-200 służy do wykonywania pomiarów, których wyniki określają stan zabezpieczenia instalacji. W związku z tym, aby zapewnić od-powiednią obsługę i poprawność uzyskiwanych wyników, należy przestrzegać następujących zaleceń: • przed rozpoczęciem eksploatacji miernika należy dokładnie zapoznać się

z niniejszą instrukcją, • przyrząd powinien być obsługiwany wyłącznie przez osoby odpowiednio

wykwalifikowane i przeszkolone w zakresie BHP, • niedopuszczalne jest używanie:

⇒ miernika, który uległ uszkodzeniu i jest całkowicie lub częściowo nie-sprawny

⇒ sond i przewodów pomiarowych z uszkodzoną izolacją ⇒ miernika przechowywanego zbyt długo w złych warunkach (np. zawil-

goconego) • przed rozpoczęciem pomiaru należy wybrać właściwą funkcję pomiarową i

sprawdzić, czy przewody podłączone są do odpowiednich gniazd pomia-rowych,

• naprawy mogą być wykonywane wyłącznie przez autoryzowany serwis. Ponadto należy pamiętać, że: • napis zapalający się na wyświetlaczu oznacza zbyt niskie napięcie

zasilające i sygnalizuje potrzebę wymiany baterii,

UWAGA!

Pozostawienie wyładowanych baterii w mierniku grozi ich wylaniem i uszkodzeniem miernika.

• ciągły sygnał dźwiękowy podczas pomiaru sygnalizuje obecność na zaci-

skach miernika napięcia przekraczającego wartość 250V.

UWAGA!

Miernik przeznaczony jest do pracy przy napi ęciu nominalnym 230V. Miernik posiada zabezpieczenie przed przeci ążeniem obwodów pomia-rowych. Podł ączenie napi ęcia wi ększego ni ż 300V między dwa dowolne zaciski pomiarowe mo że spowodowa ć uszkodzenie miernika.

Sonel S.A. 7

3 Przygotowanie miernika do pracy Przed przystąpieniem do wykonywania pomiarów należy: • upewnić się, że stan baterii pozwoli na wykonanie pomiarów • sprawdzić czy obudowa miernika i izolacja przewodów pomiarowych nie

są uszkodzone

OSTRZEŻENIE:

Używanie przewodów o uszkodzonej izolacji grozi pora żeniem niebez-piecznym napi ęciem.

OSTRZEŻENIE:

Nie wolno u żywać miernika z niedomkni ętą lub otwart ą pokry wą baterii ani zasila ć go ze źródeł innych ni ż wymienione w niniejszej instrukcji.

OSTRZEŻENIE: Nie wolno pozostawia ć niepodł ączonych przewodów, podczas, gdy część z nich pozostaje podł ączona do badanego obwodu. Nie wolno pozostawia ć miernika podł ączonego do badanego obwodu bez dozoru.

OSTRZEŻENIE: Nie wolno u żywać miernika przechowywanego zbyt długo w złych wa-runkach (np. zawilgoconego).

Sonel S.A. 8

4 Klawiatura i wy świetlacz

4.1 Rozmieszczenie gniazd i klawiszy

MAX 300 V RMS

I n

SEL

ULESC

>440V

Rys.1. Miernik MRP-200 (Płyta czołowa)

Sonel S.A. 9

4.1.1 Gniazda

UWAGA! Miernik przeznaczony jest do pracy przy napi ęciu nominalnym 230V. Wbudowany układ elektroniczny oraz bezpieczniki zab ezpieczaj ą ob-wody pomiarowe miernika przed przeci ążeniem. Podł ączenie napi ęcia wy ższego ni ż 300V między zaciski L i PE/N mo że spowodowa ć uszkodzenie miernika.

1 gniazdo pomiarowe L

Zacisk pomiarowy łączony z przewodem fazowym mierzonej sieci. 2 gniazdo pomiarowe N

Zacisk pomiarowy łączony z przewodem neutralnym mierzonej sieci. 3 gniazdo pomiarowe PE

Do połączenia z przewodem ochronnym PE (z uziemieniem, z kołkiem uziemiającym).

4 gniazdo pomiarowe

Do połączenia przyrządu z ziemią odniesienia. 5 elektroda dotykowa

Punkt pomiarowy służący do szybkiego sprawdzenia poprawności podłą-czenia przewodu PE w gniazdku. Jeśli różnica potencjałów pomiędzy za-ciskiem pomiarowym PE 3 a dotkniętą elektrodą przekracza ok. 50V, na wyświetlaczu wyświetlany jest napis 31 PE.

Uwaga: Przestrzeganie poprawno ści podł ączenia przewodu fazowego do zaci-sku L, a przewodu neutralnego do zacisku N nie jest konieczne, ponie-waż miernik automatycznie identyfikuje podł ączone przewody. W przy-padku, gdy przewód fazowy doł ączony jest do zacisku pomiarowego N (może tak by ć wskutek dowolno ści podł ączania przewodów L i N w gniazdkach sieciowych), miernik samoczynnie przeł ącza zaciski pomia-rowe.

4.1.2 Klawiatura 6 klawisz

Włączanie i wyłączanie zasilanie miernika. 7 klawisz

Rozpoczęcie cyklu pomiarowego. 8 obrotowy przeł ącznik funkcji

Wybór jednej z funkcji przyrządu: • tA, UB – pomiar napięcia dotykowego i czasu wyłączenia wyłącznika

przy jedno-, dwu- i pięciokrotnym prądzie różnicowym

Sonel S.A. 10

• IA, RE – pomiar prądu zadziałania wyłącznika różnicowoprądowego i rezystancji uziemienia

• RS, IK – pomiar rezystancji pętli zwarcia i prądu zwarciowego • UL-N – pomiar napięcia sieci • – sprawdzenie za pomocą elektrody dotykowej poprawności połą-

czenia przewodu ochronnego PE • MEM – przeglądanie pamięci

9 klawisz ESC

• Wybór kształtu prądu różnicowego • Rezygnacja z wykonywania pomiarów prądu IA i czasu tA po pomiarze

RE lub UB • Rezygnacja z zapisu lub kasowania pamięci

10 klawisz

Wybór nominalnej wartości prądu różnicowego mierzonego wyłącznika. 11 klawisz

• W funkcji tA,UB lub IA,RE wybór progu zadziałania zabezpieczenia przed przekroczeniem napięcia bezpiecznego: 25V lub 50V (12,5V, 25V lub 50V w przypadku wyboru pomiarów wyłączników selektyw-nych).

• Zwiększanie o 1 numeru komórki pamięci 12 klawisz

• W funkcji tA,UB lub IA,RE wybór pomiaru wyłączników różnicowoprą-dowych ogólnego typu lub selektywnych

• Zmniejszanie o 1 numeru komórki pamięci

13 klawisz

• Wpis wyniku pomiaru do pamięci • Kasowanie całej pamięci

14 klawisz

Odczyt drugiej wartości mierzonej przy pozycjach dwufunkcyjnych prze-łącznika, np. IK, jeżeli wybraną funkcją jest RS,IK.

15 klawisz

Włączanie i wyłączanie podświetlenia wyświetlacza.

Sonel S.A. 11

4.2 Wyświetlacz ciekłokrystaliczny

17 20 18

19

21 16

22

24

23

Rys.2. Wyświetlacz ciekłokrystaliczny mierników MRP-200.

16 Główne pole odczytowe

17 Dodatkowe pole odczytowe (dane pomocnicze)

18 Jednostka i rodzaj wy świetlanej warto ści:

ms milisekundy - czas mA, A, kA miliampery, ampery, kiloampery - prąd V wolty - napięcie Ω, kΩ omy, kiloomy - rezystancja 19 Piktogram okre ślający kształt pr ądu pomiarowego

20 symbol MEM

Symbol informujący, że przyrząd znajduje się w trybie przeglądania pa-mięci.

21 symbol

Symbol wyświetlany w przypadku, gdy przewód fazowy sieci jest połączo-ny z gniazdem N miernika i oznaczający automatyczne przełączenie zaci-sków pomiarowych przez przyrząd.

22 symbol

Sygnalizacja pomiarów wyłączników różnicowoprądowych selektywnych. 23 symbol

Sygnalizacja stanu połączenia przyrządu z instalacją elektryczną: • symbol zapalony: napięcie pomiarowe (pomiędzy przewodem fazo-

wym a przewodem ochronnym) mieści się w przedziale 187...250V i są podłączone przewody pomiarowe L, N i PE (dopuszczalna jest za-miana L z N).

• symbol mrugający: napięcie pomiarowe nie mieści się w przedziale 187...250V lub nie zostało wykonane któreś z wymaganych połączeń.

Sonel S.A. 12

24 symbol

Sygnalizacja wykrycia przez przyrząd połączenia gniazda 4 do ziemi od-niesienia.

4.3 Wyświetlane napisy i symbole dodatkowe

38

25

28

31

34

37

35

32

29

26 27

30

33

36

39

Rys.3. Napisy i symbole wy świetlane przez miernik MRP-200.

Informacje wyświetlane na głównym i pomocniczym polu odczytowym: 25 - brak wyzwolenia wył ącznika ró żnicowopr ądowego podczas po-

miaru czasu b ądź prądu zadziałania 26 - przekroczony zakres pomiarowy 27 - zadziałanie wył ącznika ró żnicowopr ądowego we wst ępnej fazie

pomiaru (40% I ∆∆∆∆n) lub rozł ączenie obwodu pomiarowego podczas pomiaru parametrów p ętli zwarcia (np. w wyniku zadziałania wył ącz-nika)

28 - baterie zasilaj ące są wyczerpane, mo żliwy jedynie pomiar napi ę-

cia sieci (obarczony nieokre ślonym bł ędem) 29 - baterie zasilaj ące są wyczerpane, pomiary obarczone dodatko-

wym, nieokre ślonym bł ędem (symbol migaj ący) 30 - przekroczenie dopuszczalnej warto ści temperatury wewn ątrz

przyrz ądu 31 - przekroczenie napi ęcia 50V pomi ędzy elektrod ą dotykow ą a zaci-

skiem PE lub niepodł ączony zacisk PE miernika 32 - automatyczne przerwanie pomiaru wskutek przekrocz enia usta-

wionego napi ęcia bezpiecznego 33 - symbol wy świetlany na dodatkowym polu odczytowym podczas

ustawiania progu definiuj ącego napi ęcie bezpieczne 34 - możliwo ść wykonania kasowania pami ęci 35 - wpis do pami ęci

Sonel S.A. 13

36 - brak jakichkolwiek wyników w bie żącej komórce pami ęci (komórka pusta)

37 - tryb transmisji danych przez ł ącze szeregowe RS-232 38 - za duża rezystancja lub brak poł ączenia przewodu ochronnego

(w przypadku testowania wył ączników ró żnicowopr ądowych pr ądem dwu i pi ęciokrotnym)

39 - napi ęcie pomi ędzy zaciskami L-N oraz L-PE ni ższe od 187V Ponadto przyrząd wyświetla piktogram określający wybrany kształt prądu testującego wyłącznik różnicowoprądowy. Możliwe są następujące kształty prądów:

44

40 42

46

41

45

43

47

Rys.4. Mnemoniki kształtów pr ądów testuj ących.

40 sinusoidalny, generowanie rozpoczynane od dodatn iego półokresu, 41 sinusoidalny, generowanie rozpoczynane od ujemne go półokresu, 42 jednokierunkowy pulsuj ący, dodatni, 43 jednokierunkowy pulsuj ący, ujemny, 44 jednokierunkowy pulsuj ący z podkładem pr ądu stałego 6 mA, dodat-

ni, 45 jednokierunkowy pulsuj ący z podkładem pr ądu stałego 6 mA, ujem-

ny, 46 stały, dodatni, 47 stały, ujemny.

4.4 Brzęczyk Sygnały ostrzegawcze: Ciągły sygnał dźwiękowy • napięcie na zaciskach miernika przekracza 250V

UWAGA!

Podł ączanie do miernika napi ęcia wi ększego ni ż 300V grozi jego uszko-dzeniem.

Długi sygnał dźwiękowy (ok. 0,5 sek) • naciśnięcie przycisku nieaktywnego w danym momencie dla wybranej

funkcji pomiarowej Dwa długie sygnały dźwiękowe (po ok. 0,5 sek) • podczas wykonywania pomiaru wystąpiła sytuacja uniemożliwiająca jego

zakończenie; sygnał połączony z informacją na wyświetlaczu (np. prze-kroczone napięcie bezpieczne podczas pomiaru)

Sonel S.A. 14

Sygnały potwierdze ń i inne: Krótki sygnał dźwiękowy • potwierdzenie naciśnięcia klawisza; emitowany jest zawsze wtedy gdy

miernik może wykonać działanie przyporządkowane do tego klawisza Krótki i długi sygnał dźwiękowy • potwierdzenie zapisania wyniku pomiaru do bieżącej komórki pamięci Długi sygnał dźwiękowy • sygnalizacja samowyłączenia się przyrządu

4.5 Samoczynne wył ączenie (AUTO-OFF) Samoczynne wyłączenie miernika (AUTO-OFF) minimalizuje zużycie baterii, wydłużając tym samym ich żywotność. Miernik odlicza dwie minuty od momentu włączenia go i, jeżeli w tym czasie nie zostanie wykonany pomiar, wyłącza się samoczynnie. Zmiana położenia przełącznika obrotowego 8 lub

użycie dowolnego przycisku z wyjątkiem klawisza podświetlenia 15 roz-poczyna odliczanie czasu od początku.

4.6 Przewody i ko ńcówki pomiarowe Krokodylek dostarczany wraz z przewodami pomiarowymi może być na-sadzany zarówno na bananek, jak i sondę pomiarową. Producent gwarantuje poprawność wskazań jedynie przy użyciu prze-wodów firmowych.

OSTRZEŻENIE:

Podł ączanie przewodów nieodpowiednio izolowanych lub wyp osażo-nych w nieodpowiednie wtyki mo że być niebezpieczne dla u żytkowni-ka przyrz ądu i stanowi ć źródło dodatkowych bł ędów pomiarowych.

UWAGA!

Sonda pomiarowa wyposa żona we wtyczk ę sieciow ą jest przeznaczo-na tylko do współpracy z miernikami MRP-200. Wykorzystywanie tej sondy w innym celu jest niedozw olone.

Sonel S.A. 15

5 Pomiary

5.1 Informacje ogólne Wahania napięcia sieci w zakresie 187V..250V są automatycznie kom-pensowane i nie mają wpływu na wyniki pomiarów. Prądy upływowe występujące w mierzonej instalacji, dodając się do prą-du różnicowego pomiarowego, zniekształcają wyniki pomiarów UB (jeżeli nie zastosujemy elektrody uziemiającej) oraz IA. W związku z tym zaleca się, odłączać z sieci (z gniazdek) odbiorniki energii i przewody sieci odbiorczej. W instalacjach, w których występuje niesymetryczny prąd różnicowy wykonywać pomiary z użyciem komplementarnych kształtów prądów.

5.2 Kontrola poł ączeń gniazdka sieciowego Nie jest konieczne sprawdzenie poprawności podłączenia gniazdka sie-ciowego przed wykonaniem testów i pomiarów miernikiem MRP-200. Miernik automatycznie kontroluje poprawność połączeń i sygnalizuje nieprawidłowości w następujący sposób: • napięcie między przewodem fazowym a kołkiem ochronnym jest poza za-

kresem od 187V do 250V: mruga symbol 23 , • przewód ochronny nie jest podłączony, a napięcie pomiędzy przewodem

fazowym a przewodem neutralnym jest w zakresie 187...250V: napis 31 ,

• w funkcji przy dotknięciu elektrody dotykowej 5 napięcie na przewo-dzie ochronnym względem ziemi przekracza ok. 50V: napis 31 .

Podłączenie przewodu neutralnego można skontrolować posługując się woltomierzem (przełącznik obrotowy w położeniu UL-N).

OSTRZEŻENIE:

Nie wolno pozostawia ć niepodł ączonych przewodów, podczas, gdy część z nich pozostaje podł ączona do badanego obwodu. Nie wolno pozostawia ć miernika podł ączonego do badanego obwodu bez dozoru.

Sonel S.A. 16

5.3 Sposób podł ączania miernika

Rys.5. Pomiar instalacji wyposa żonej w RCD za pomoc ą sond ostrzo-wych lub za pomoc ą sondy w postaci wtyczki (lini ą przerywan ą zazna-czono dodatkowy przewód podł ączony do potencjału ziemi odniesienia)

Rys.6. Pomiar napi ęcia przemiennego, za pomoc ą sond ostrzowych lub za pomoc ą sondy w postaci wtyczki

Sonel S.A. 17

a)

b)

Rys.7. Podł ączanie miernika do sieci elektrycznej podczas pomia rów p ę-tli zwarcia: a) pomiar jest wykonywany pomi ędzy przewodami L i PE; b) pomiar jest wykonywany pomi ędzy przewodami L i N ( Uwaga! Prze-wód N powinien by ć podł ączony do zacisku PE 3 przyrz ądu! )

5.4 Pomiar napi ęcia dotykowego oraz czasu zadziałania RCD

MRP-200 może mierzyć napięcie dotykowe w dwojaki sposób: jako przyrost napięcia, na zacisku PE podczas obciążania obwodu prądem różni-cowym lub w stosunku do ziemi odniesienia. W pierwszym przypadku, napię-cie przewodu ochronnego PE względem ziemi, istniejące przed pomiarem na-pięcia dotykowego UB, nie jest uwzgl ędniane w wyniku tego pomiaru (war-tość wskazana przez miernik jest przyrostem napięcia na przewodzie ochron-nym PE wywołanym przepływem prądu różnicowego). W celu określenia rze-czywistej wartości napięcia UB należy podłączyć do gniazda 4 przyrządu do-datkową elektrodę połączoną z potencjałem ziemi odniesienia. Przyrząd au-tomatycznie wykryje podłączenie elektrody (sygnalizowane jest to wyświetle-

niem symbolu 24 ) i będzie mierzył napięcie UB w stosunku do potencjału tej elektrody. Dla określenia wartości napięcia dotykowego występującego przy zna-mionowym prądzie różnicowym I∆n, miernik dokonuje pomiaru napięcia doty-kowego powstającego przy prądzie różnicowym wynoszącym 40% wartości I∆n. Występujące przy tym napięcie dotykowe zostaje automatycznie przeli-czone na wartość odniesioną do znamionowego prądu różnicowego i wyświe-tlone. Prąd różnicowy mniejszy od 50% I∆n zapobiega zadziałaniu RCD pod-czas pomiaru.

Sonel S.A. 18

Czas zadziałania RCD mierzony jest przy wymuszeniu w obwodzie prą-du różnicowego równego znamionowemu prądowi różnicowemu I∆n, 2I∆n, 5I∆n – w zależności od funkcji wybranej przełącznikiem obrotowym. Mierzony jest czas od rozpoczęcia przepływu prądu różnicowego do momentu zadziałania RCD. W celu zmierzenia czasu zadziałania i napięcia dotykowego należy: • wykonać połączenia L, N (jeżeli wybrany jest sinusoidalny kształt prądu

różnicowego można nie podłączać przewodu neutralnego) i PE z instala-cją elektryczną według Rys.5

• jeżeli napięcie dotykowe ma być zmierzone w stosunku do ziemi odnie-sienia należy podłączyć do gniazda 4 elektrodę dołączoną do potencjału ziemi

• wybrać przełącznikiem obrotowym funkcję pomiarową tA,UB oraz żądaną krotność prądu nominalnego wyłącznika różnicowoprądowego

• klawiszem 12 wybrać wyłącznik RCD selektywny lub zwykły

• klawiszem 11 wybrać wartość napięcia bezpiecznego

• klawiszem 10 wybrać znamionową wartość prądu wyłącznika różni-cowoprądowego

• klawiszem 9 ESC wybrać kształt prądu pomiarowego i fazę początkową (w przypadku kształtu sinusoidalnego)

• uruchomić pomiar przyciskiem 7 ; następuje pomiar UB, wynik jest wyświetlony na głównym polu odczytowym 16 i może być zapisany do

pamięci bez wykonywania pomiaru tA (klawiszem 13 )

Uwaga:

Jeżeli dane nat ężenie pr ądu jest niedost ępne dla danego kształtu to po naci śnięciu klawisza 7 wyświetlana warto ść prądu miga na dodatkowym polu odczytowym a pomiar nie zostanie ur uchomiony.

• ponownie nacisnąć klawisz 7 ; następuje pomiar tA. Przy pomiarze

wyłączników selektywnych po uruchomieniu pomiaru nastąpi zwłoka 30s, sygnalizowana odliczaniem od 30 w dół na głównym polu odczytowym. Po wyzwoleniu wyłącznika RCD na głównym polu odczytowym 16 wyświetlo-na zostanie wartość czasu zadziałania

Klawiszem 14 można wyświetlić wynik pomiaru napięcia dotykowe-

go UB. Ponowne naciśnięcie tego klawisza spowoduje powrót do wyświetlania tA. Podczas wyświetlania obu wyników pomiarów na dodatkowym polu odczy-towym 17 jest wyświetlana nominalna wartość prądu ustawiona dla danego typu wyłącznika.

Jeżeli interesują nas tylko pomiary napięcia dotykowego UB, przed ko-lejnym pomiarem należy wcisnąć klawisz 9 ESC , co spowoduje opuszczenie etapu pomiaru czasu zadziałania tA. Nowy cykl pomiarowy rozpoczynany jest również po: • zmianie położenia przełącznika obrotowego 8 • zmianie wartości lub kształtu I∆n • załączeniu lub wyłączeniu pomiaru wyłączników selektywnych • zmianie wartości UL

Jeżeli do zacisku 4 nie jest dołączona elektroda na potencjale ziemi i napięcie dotykowe zmierzone przy prądzie 40% I∆n i przeliczone dla znamio-

Sonel S.A. 19

nowego prądu różnicowego RCD przekroczy ustawioną uprzednio wartość napięcia bezpiecznego UL, to pomiar czasu zadziałania jest automatycznie blokowany i wyświetlany jest symbol 32 . Jeżeli elektroda dodatkowa jest dołączona i różnica napięć pomiędzy nią, a PE jest większa niż wartość na-pięcia bezpiecznego to przyrząd zareaguje w ten sam sposób. W przypadku, gdy RCD nie zadziała, wyświetli się napis 25 . Przy-czyną niezadziałania RCD może być niewłaściwie dobrana wartość znamio-nowego prądu różnicowego I∆n, jego kształt, uszkodzenie wyłącznika różnico-woprądowego bądź błąd w instalacji.

5.5 Pomiar rezystancji uziemienia i pr ądu za-działania RCD

Prąd zadziałania RCD mierzony jest przy wymuszeniu w badanym ob-wodzie prądu różnicowego narastającego liniowo (schodkowo). Prąd narasta od wartości ok. 30% I∆n do momentu zadziałania RCD lub przekroczenia 100% I∆n dla wyłączników AC oraz odpowiednio 140% i 200% dla wyłączników A i B. W momencie wyzwolenia RCD, miernik wyświetla wartość prądu różni-cowego. Właściwie dobrany zakres zmienności prądu różnicowego umożliwia podczas pomiaru prądu wyzwalania IA automatyczne sprawdzenie braku nad-czułości RCD, równoważne wymaganemu przez normę IEC 61557-6 badaniu wyłącznika prądem 0,5I∆n przez 200ms. Jeżeli wyzwolenie RCD nastąpi przy prądzie ≤ 0,5I∆n, świadczy to o nadczułości wyłącznika RCD lub o istnieniu du-żych prądów upływowych w badanej instalacji. Dla określenia wartości rezystancji uziemienia, miernik dokonuje pomia-ru przyrostu napięcia dotykowego powstającego przy prądzie różnicowym wy-noszącym 40% wartości I∆n. Rezystancja uziemienia wyliczana jest na pod-stawie zmierzonego napięcia dotykowego i znanego (wymuszonego w obwo-dzie) prądu różnicowego, a następnie wyświetlana. Prąd różnicowy mniejszy od 50% I∆n zapobiega zadziałaniu RCD podczas pomiaru. W celu zmierzenia prądu zadziałania i rezystancji uziemienia należy: • wykonać połączenia L, N (jeżeli wybrany jest sinusoidalny kształt prądu

różnicowego można nie podłączać przewodu neutralnego) i PE z instala-cją elektryczną według Rys.5

• wybrać przełącznikiem obrotowym funkcję pomiarową IA,RE • klawiszem 12 wybrać wyłącznik różnicowoprądowy selektywny lub

zwykły • klawiszem 11 wybrać wartość napięcia bezpiecznego

• klawiszem 10 wybrać znamionową wartość prądu wyłącznika różni-cowoprądowego

• klawiszem 9 ESC wybrać kształt prądu testowego i fazę początkową (w przypadku kształtu sinusoidalnego)

• nacisnąć klawisz 7 ; następuje pomiar RE, wynik jest wyświetlony na głównym polu odczytowym 16 i może być zapisany do pamięci bez wyko-

nywania pomiaru IA (klawiszem 13 )

Uwaga:

Jeżeli dane nat ężenie pr ądu jest niedost ępne dla danego kształtu to po naci śnięciu klawisza 7 wyświetlana warto ść prądu miga na dodatkowym polu odczytowym a pomiar nie zostanie ur uchomiony.

Sonel S.A. 20

• ponownie nacisnąć klawisz 7 ; następuje pomiar IA. Jeżeli wyłącznik RCD zostanie wyzwolony, na polu głównym wyświetlacza 16 ukaże się wartość prądu zadziałania

Klawiszem 14 można wyświetlić wynik pomiaru rezystancji uzie-mienia RE. Ponowne naciśnięcie tego klawisza spowoduje powrót do wyświe-tlania IA. Podczas wyświetlania obu wyników pomiarów na dodatkowym polu odczytowym 17 jest wyświetlana nominalna wartość prądu ustawiona dla da-nego typu wyłącznika.

Jeżeli interesują nas tylko pomiary rezystancji uziemienia RE, przed ko-lejnym pomiarem należy wcisnąć klawisz 9 ESC , co spowoduje opuszczenie etapu pomiaru prądu zadziałania IA. Nowy cykl pomiarowy rozpoczynany jest również po: • zmianie położenia przełącznika obrotowego 8 • zmianie wartości lub kształtu I∆n • załączeniu lub wyłączeniu pomiaru wyłączników selektywnych • zmianie wartości UL Jeżeli napięcie dotykowe (powstające podczas pomiaru prądem 40% I∆n) przekroczy ustawioną uprzednio wartość napięcia bezpiecznego UL, to pomiar zostanie przerwany i wyświetlony będzie symbol 32 . W przypadku, gdy RCD nie zadziała, wyświetli się napis 25 . Przy-czyną niezadziałania RCD może być niewłaściwie dobrana wartość znamio-nowego prądu różnicowego I∆n, uszkodzenie wyłącznika różnicowoprądowego bądź błąd w instalacji.

Uwaga:

Prądy upływowe ró żnicowe w badanym obwodzie, istniej ące przed pomiarem pr ądu zadziałania, dodaj ąc si ę do pr ądu wymuszanego przez miernik mog ą zafałszowa ć wynik pomiaru.

5.6 Pomiar parametrów p ętli zwarcia.

Przyrząd potrafi określić parametry pętli zwarcia mierząc rezystancję pomiędzy przewodem fazy L i przewodem neutralnym N lub ochronnym PE. Pomiar rezystancji pętli zwarcia RS jest dokonywany poprzez wymuszenie przepływu ustalonego prądu i pomiar spowodowanej tym zmiany napięcia. Wartość prądu zwarcia IK jest wyznaczana na podstawie zmierzonej re-zystancji RS i nominalnego napięcia sieci. W celu zmierzenia rezystancji pętli zwarcia i spodziewanego prądu zwarciowego należy: • połączyć przyrząd z instalacją elektryczną według Rys.7a lub 7b, w zależ-

ności od pętli zwarcia, którą chcemy zmierzyć: L-PE czy L-N • wybrać przełącznikiem obrotowym 8 funkcję RS,IK; na polu dodatkowym

17 wyświetlacza wyświetlana jest bieżąca wartość napięcia pomiędzy za-ciskami L i PE

• uruchomić pomiar przyciskiem 7

Sonel S.A. 21

Uwaga:

Jeżeli w instalacji jest zamontowany wył ącznik ró żnicowopr ądowy na-leży go zbocznikowa ć na czas pomiaru parametrów p ętli zwarcia L-PE.

Po wykonaniu pomiaru na wyświetlaczu ukaże się wartość rezystancji pętli zwarcia. Przycisk 12 umożliwia przełączenie wyświetlania na spo-dziewany prąd zwarciowy i odwrotnie. Spodziewany prąd zwarciowy jest wyli-czany według wzoru:

S

nK R

UI =

gdzie Un = 230V jest napięciem nominalnym badanej sieci, a RS jest zmierzo-ną rezystancją. W związku z tym w sieciach o napięciu znamionowym innym niż 230V należy przy odczycie prądu zwarciowego uwzględnić odpowiednią poprawkę.

UWAGA!

Przy pomiarach p ętli zwarcia w obwodzie L-N jeden przewód pomia-rowy nale ży doł ączyć do gniazda L lub N przyrz ądu a drugi do gniaz-da PE! Należy używać wył ącznie oryginalnych przewodów pomiarowych o długo ści 1,2m.

Uwaga: Przyrz ąd posiada mo żliwo ść zmiany napi ęcia U n na 220V, co pozwoli na poprawny pomiar pr ądu zwarciowego bez konieczno ści korekcji. Zainteresowanych prosimy o kontakt z dystrybutorem.

5.7 Pomiar napi ęć przemiennych Włączenie funkcji woltomierza następuje po ustawieniu przełącznika ob-rotowego 8 w położeniu UL-N. Miernik mierzy napięcie występujące między zaciskami pomiarowymi L i N (układ pomiarowy z Rys.6).

5.8 Szybkie sprawdzenie poprawno ści wyko-nania poł ączeń przewodu ochronnego

Przy pomocy przyrządu MRP-200 można sprawdzać czy napięcie po-między elektrodą dotykową 5 , a przewodem ochronnym PE dołączonym do gniazda 3 przekracza 50V. Pomiar realizuje się w układzie pomiarowym z Rys.5 po przełączeniu przełącznika obrotowego 8 w pozycję . Wynik można odczytać z wyświe-tlacza po dotknięciu elektrody dotykowej 5 : • napięcie jest mniejsze od około 50V: przyrząd wyświetla 0 (podłączenie

poprawne), • w przeciwnym wypadku przyrząd wyświetla symbol 31 PE (błąd w instala-

cji).

Sonel S.A. 22

6 Pamięć wyników pomiarów Przyrząd został wyposażony w pamięć wyników pomiarów oraz interfejs pozwalający na przesyłanie zebranych danych do komputera.

6.1 Wpis wyniku pomiaru do pami ęci Wpis do pamięci możliwy jest jedynie po uzyskaniu wyniku pomiaru. Może być zapisany pojedynczy wynik pomiaru UB lub RE (jeżeli zapis wykona-no po pierwszej fazie cyklu pomiarowego) albo para wyników UB,tA lub RE,IA (jeżeli zapis wykonano po drugiej fazie cyklu pomiarowego). Nie można wpi-sać do pamięci wyników pomiarów z wykorzystaniem elektrody dotykowej oraz napięcia UL-N. Aby wpisać wynik pomiaru do pamięci należy: • wykonać pomiar • nacisnąć klawisz wpisu do pamięci 13 – przyrząd zostanie wprowa-

dzony w tryb wpisu do pamięci. Na polu dodatkowym 17 wyświetlacza po-jawi się numer aktualnej komórki pamięci. Jeżeli jest ona niewykorzystana na głównym polu odczytowym wyświetlacza pojawi się symbol 36 (dwie kropki). W przeciwnym razie zostanie wyświetlona wartość głównego składnika wpisanego w niej wyniku. Drugi składnik (jeżeli istnieje) można obejrzeć naciskając przycisk 14 . Jeżeli ważne jest odczytanie warto-ści i kształtu prądu, przy jakim został wykonany pomiar należy nacisnąć i przytrzymać przycisk wyboru kształtu prądu 9 ESC . Parametry prądu ukażą się na wyświetlaczu na polach im przeznaczonych (17 i 19) za-miast numeru komórki pamięci i pozostaną na wyświetlaczu jedynie w czasie naciskania wymienionego klawisza

• wybrać żądaną komórkę pamięci klawiszami 11 i 12 • wpisać wynik do pamięci ponownie naciskając klawisz wpisu do pamięci

13 , przyrząd potwierdzi wpis czasowo zapalając na wyświetlaczu symbol 35 . W przypadku rezygnacji z wpisu ostatniego pomiaru należy

nacisnąć klawisz 10 – przyrząd powróci do wyświetlania ostatniego wyniku pomiaru i wyjdzie z trybu wpisywania do pamięci. Można też zmie-nić położenie przełącznika obrotowego 8 , co również spowoduje wyjście z trybu wpisywania do pamięci, ale i utratę wyniku ostatniego pomiaru. Wpisanie wyniku pomiaru do pamięci automatycznie zwiększa numer bie-żącej komórki o jeden oraz powoduje opuszczenie trybu wpisu do pamięci i powrót do wyświetlania ostatniego wyniku pomiaru.

6.2 Przegl ądanie pami ęci Przyrząd udostępnia użytkownikowi tryb przeglądania pamięci. Jest on dostępny po ustawieniu przełącznika obrotowego 8 w pozycji MEM. Aby

przeglądać pamięć można korzystać z klawiszy 11 i 12 . Na dodatko-wym polu odczytowym wyświetlacza 17 wyświetlany jest numer komórki pa-mięci. Drugi składnik (jeżeli istnieje) można obejrzeć naciskając przycisk 14

. Aby odczytać kształt i wartość prądu pomiarowego (w przypadku tych pomiarów gdzie są one istotne) należy nacisnąć i przytrzymać przycisk wybo-ru kształtu prądu 9 ESC .

Sonel S.A. 23

6.3 Kasowanie pami ęci Kasowanie pamięci dostępne jest jedynie w trybie przeglądania pamięci. Aby skasować pamięć należy: • włączyć tryb przeglądania pamięci przełączając przełącznik obrotowy 8

w pozycję MEM • wybrać za pomocą klawiszy 11 i 12 komórkę pamięci o numerze

000 • wcisnąć klawisz wpisu do pamięci 13 , na wyświetlaczu pojawi się

symbol 34

• ponownie wcisnąć klawisz wpisu do pamięci 13 ; aby zrezygnować z

kasowania wcisnąć klawisz wyboru kształtu prądu 9 ESC , co spowoduje powrót do trybu przeglądania pamięci

Uwaga: Kasowanie pami ęci powoduje nieodwracaln ą utrat ę zapami ętanych wyników pomiarów. Kasowanie pami ęci trwa ok. 1 minuty.

6.4 Przesyłanie wyników pomiarów z pami ęci do komputera

6.4.1 Pakiet wyposażenia do współpracy z kompu-terem

Do współpracy miernika z komputerem niezbędny jest pakiet wyposa-żenia dodatkowego: przewód do transmisji szeregowej i odpowiednie opro-gramowanie. Jeżeli pakiet ten nie został zakupiony wraz z miernikiem, to można go nabyć u producenta lub autoryzowanego dystrybutora. Posiadany pakiet można wykorzystać do współpracy z wieloma przy-rządami produkcji SONEL S.A. wyposażonymi w łącze RS232.

Szczegółowe informacje o oprogramowaniu dostępne są u producenta i dystrybutorów.

6.4.2 Połączenie miernika z komputerem • Podłączyć przewód interfejsu Opto-RS do portu szeregowego (RS-232)

komputera i do miernika, wsuwając jego wtyk w gniazda pomiarowe przy-rządu tak, aby charakterystyczne karby znajdowały się na górze wtyku.

• Uruchomić program. • Włączyć tryb transmisji danych włączając przyrząd klawiszem 6 jed-

nocześnie trzymając wciśnięty klawisz 13 , do czasu aż na wyświetla-

czu pojawi się napis 37 . Miernik pozostaje w trybie transmisji danych aż do wyłączenia zasilania.

• Wykonywać polecenia programu.

Sonel S.A. 24

7 Rozwiązywanie problemów

7.1 Warunki wykonania pomiaru i uzyskania poprawnych wyników

Dla rozpoczęcia sekwencji pomiarowej niezbędne jest spełnienie kilku warunków. Miernik automatycznie blokuje możliwość rozpoczęcia każdego pomiaru (nie dotyczy to jedynie pomiaru w pozycji UL-N przełącznika obroto-wego) w przypadku niespełnienia któregokolwiek warunku.

Sytuacja Wy świetlane symbole Uwagi Napięcie między prze-wodem fazowym a przewodem ochronnym ma wartość spoza za-kresu 187...250V.

Migający symbol 23

Napięcie między prze-wodem neutralnym, a przewodem ochronnym jest za duże. Niepodłączony zacisk PE miernika

Symbol 31

Przekroczony został za-kres pomiarowy.

Symbol 26

Przekroczona bez-pieczna wartość napię-cia dotykowego

Symbol 32 Następuje automatyczne przerwanie pomiaru.

Baterie są rozładowane Migający symbol 27

Wykonywanie pomiarów jest możliwe, jednakże należy się liczyć z do-datkowymi błędami.

Migający symbol 29

Baterie są całkowicie rozładowane

Symbol 28 Wyświetlany przy próbie rozpoczęcia dowolnego pomiaru przyciskiem 7

. Możliwy jest jedynie po-miar napięcia UL-N.

Zabezpieczenie ter-miczne blokuje pomiar.

Symbol 30 Wyświetlany po naci-śnięciu przycisku 7

. Należy zaczekać na ostygnięcie przyrządu.

7.2 Zanim oddasz miernik do serwisu Uzyskanie nieoczekiwanych wyników pomiarów nie musi oznaczać uszkodzenie przyrządu. Prosimy o zapoznanie się z poniższą tabelą i o kon-takt z serwisem – być może okaże się, że miernik nie jest uszkodzony, a wy-kwalifikowany personel pomoże rozwiać wątpliwości. Usuwanie uszkodzeń miernika powinno być przeprowadzane tylko w pla-cówkach upoważnionych przez producenta. W tabeli zamieszczonej poniżej opisano zalecane postępowanie w nie-

Sonel S.A. 25

których sytuacjach występujących podczas użytkowania miernika.

OBJAW PRZYCZYNA POST ĘPOWANIE Miernik nie załącza się przyciskiem ON/OFF Miernik wyświetla napis 29

Zużyte baterie

Wymienić baterie na nowe, jeśli po wymianie sytuacja nie ulega zmia-nie, oddać miernik do serwisu

Błędy pomiaru po prze-niesieniu miernika z oto-czenia zimnego do cie-płego o dużej wilgotno-ści

Brak aklimatyzacji Nie wykonywać pomia-rów do czasu ogrzania miernika do temperatury otoczenia (ok. 30 minut)

Uszkodzenie przewodu pomiarowego przy ba-nanku lub sondzie ostrzowej

Ułamanie lub wyrwanie przewodu z końcówki

Wymienić przewód na nowy

Za duży nastawiony I∆n Ustawić właściwy I∆n

Stosunkowo duże prądy upływu instalacji

Zastosować się do wskazówek zawartych w punkcie 5.1

Przy pomiarze napięcia dotykowego lub rezy-stancji uziemienia na-stępuje wyzwolenie RCD (RCD wyzwala już przy 40% nastawionego I∆n)

Błąd w instalacji Zweryfikować popraw-ność połączeń przewo-dów N i PE

Za mały nastawiony I∆n Ustawić właściwy I∆n Niewłaściwy ustawiony kształt prądu

Ustawić właściwy kształt prądu

Uszkodzony RCD Sprawdzić RCD przyci-skiem TEST; ewentual-nie wymienić RCD

Przy teście zadziałania wyłącznika nie następu-je wyzwolenie

Błąd w instalacji Sprawdzić poprawność połączeń przewodów N i PE

Symbol mruga, mimo że napięcie między przewodem fazowym a przewodem ochronnym mieści się we właści-wym zakresie

Przepalony bezpiecznik

Oddać miernik do serwi-su

Duże różnice pomiędzy wynikami powtarzanych kilkakrotnie pomiarów czasu zadziałania tego samego RCD

Wstępne podmagneso-wanie rdzenia transfor-matora wewnątrz RCD

Zjawisko normalne dla niektórych wyłączników różnicowoprądowych o działaniu bezpośrednim, spróbować wykonywać kolejne pomiary przy przeciwnych polaryza-cjach prądu różnicowe-go.

Wykonanie pomiaru tA lub IA jest niemożliwe

Napięcie dotykowe, któ-re powstanie przy po-miarze tA lub IA, może

Skontrolować połącze-nia w przewodzie ochronnym

Sonel S.A. 26

OBJAW PRZYCZYNA POST ĘPOWANIE przekroczyć wartość napięcia bezpiecznego – pomiar jest automa-tycznie blokowany

Zweryfikować popraw-ność doboru RCD ze względu na znamionowy prąd różnicowy

Za duży nastawiony I∆n Nastawić właściwy I∆n Niestabilny wynik po-miaru UB lub RE, tzn. wyniki kolejnych pomia-rów przeprowadzanych w tym samym punkcie instalacji dość istotnie się od siebie różnią

Znaczne prądy upływo-we charakteryzujące się dużą zmiennością

Zastosować się do wskazówek zawartych w punkcie 5.1

Elektroda dotykowa nie funkcjonuje poprawnie lub uszkodzone obwody wejściowe miernika

Oddać miernik do serwi-su; posługiwanie się niesprawnym mierni-kiem jest niedopusz-czalne

Napis 31 nie pojawia się, mimo że napięcie pomiędzy elektrodą do-tykową a zaciskiem PE przekracza próg zadzia-łania detektora (ok. 50V) Przełącznik obrotowy

nie jest właściwie usta-wiony

Ustawić przełącznik na polu oznaczonym sym-bolem

Sonel S.A. 27

8 Wymiana baterii

Mierniki MRP-200 są zasilane dwiema bateriami alkalicznymi R6 (roz-miar AA). Używanie baterii innych niż alkaliczne może być źródłem dodatko-wych błędów.

OSTRZEŻENIE:

Pozostawienie przewodów w gniazdach podczas wymiany baterii mo że spowodowa ć porażenie niebezpiecznym napi ęciem.

UWAGA!

W przypadku wylania si ę baterii wewn ątrz pojemnika nale ży odda ć miernik do serwisu.

Aby wymienić baterie należy: 1. Wyjąć przewody z gniazd pomiarowych i wyłączyć miernik. 2. Zdjąć pokrywę baterii w dolnej części obudowy: włożyć w otwór wąski

wkrętak, lekko nacisnąć i wysunąć pokrywę w kierunku zaznaczonym strzałką.

3. Wyjąć pojemnik z bateriami.

Uwaga: W obudowie starszego typu nie ma wyodr ębnionego pojemnika na bate-rie. 4. Rozłączyć dwie części pojemnika jak pokazano na Rys.8. 5. Wyjąć rozładowane baterie. 6. Włożyć nowe baterie do pojemnika.

OSTRZEŻENIE:

Przestrzega ć prawidłowego umieszczenia baterii (biegunowo ść) zgod-nie z rysunkiem na pojemniku.

7. Zamknąć pojemnik i włożyć go do miernika. 8. Wsunąć zdjętą pokrywę.

Sonel S.A. 28

Rys.8. Otwieranie pojemnika baterii w przyrz ądach MRP-200

9 Czyszczenie i konserwacja

Obudowę miernika można czyścić miękką, wilgotną flanelą używając ogólnie dostępnych detergentów. Nie należy używać żadnych rozpuszczal-ników, ani środków czyszczących, które mogłyby porysować obudowę (proszki, pasty itp.). Układ elektroniczny miernika nie wymaga konserwacji.

10 Magazynowanie Przy przechowywaniu przyrządu należy przestrzegać poniższych zaleceń: • odłączyć od miernika wszystkie przewody • upewnić się, że miernik i akcesoria są suche, • przy dłuższym okresie przechowywania należy wyjąć baterie • przechowywać zgodnie z normą PN-85/T-06500/08; dopuszcza się tem-

peratury przechowywania podane w danych technicznych

11 Rozbiórka i utylizacja

Zużyty sprz ęt elektryczny i elektroniczny nale ży gromadzi ć selek-tywnie, tj. nie umieszcza ć z odpadami innego rodzaju.

Zużyty sprz ęt elektroniczny nale ży przekaza ć do punktu zbiórki zgodnie z Ustaw ą o zużytym sprz ęcie elektrycznym i elektronicznym.

Przed przekazaniem sprz ętu do punktu zbiórki nie nale ży samo-dzielnie demontowa ć żadnych cz ęści z tego sprz ętu.

Należy przestrzega ć lokalnych przepisów dotycz ących wyrzucania opakowa ń, zużytych baterii i akumulatorów.

Sonel S.A. 29

12 ZAŁĄCZNIKI

12.1 Dane techniczne • skrót m.w. w oznaczeniu błędu podstawowego oznacza mierzoną wartość Rezystancja wej ściowa

• pomiędzy zaciskami L i N........................................................... 100 kΩ • pomiędzy zaciskami L i PE........................................................... 1 MΩ • pomiędzy zaciskami N i PE........................................................... 1 MΩ

Pomiar napi ęć przemiennych (U L-N)

Zakres Rozdzielczość Błąd podstawowy 0...250 V 1 V ±1% m.w. ± 2 cyfry

Pomiar napi ęcia dotykowego odniesionego do nominalnego pr ądu różnicowego (U B) Zakres pomiarowy wg IEC 61557: 10...50V Wybrany prąd no-minalny

wyłącznika

Zakres wy-świetlania

Rozdzielczość Prąd

pomiarowy Błąd

podstawowy

10 mA 4 mA 30 mA 12 mA

0...10% m.w. ± 5 cyfr

100 mA 40 mA 300 mA 120 mA 500 mA

0...50,0 V 0,1 V

200 mA

0...4% m.w. ± 5 cyfr

Pomiar napi ęcia dotykowego w stosunku do ziemi odniesienia (U B) Zakres pomiarowy wg IEC 61557: 10...50V

Zakres wyświetlania Rozdzielczość Błąd podstawowy 0...50,0 V 0,1 V 0...10% m.w. ± 5 cyfr

Test wył ączania RCD i pomiar czasu zadziałania (t A) Zakres pomiarowy wg IEC 61557: 0ms ... do górnej wyświetlanej wartości

Typ wyłącznika

Nastawa krotności

Zakres wyświetlania

Rozdzielczość Błąd podstawowy

1 I∆n 0...200 ms 2 I∆n 0...150 ms Ogólnego

typu 5 I∆n 0...40 ms 1 I∆n 0...500 ms 2 I∆n 0...200 ms Selektywny 5 I∆n 0...150 ms

1 ms ± 2% m.w. ±1 cyfra

• dokładność zadawania prądu różnicowego: .............................. 0...5% Warto ść skuteczna wymuszanego pr ądu upływu przy pomiarze czasu wyzwalania wył ącznika RCD

Nastawa krotności 1 2 5 I∆n

10 10 20 20 20 20 40 40 40 50 100 100 100 30 30 42 42 60 60 84 84 120 150 210 210 300

100 100 140 140 200 200 280 280 400 500 300 300 420 420 600 500 500

Sonel S.A. 30

Pomiar rezystancji uziemienia (R E) Wybrany

prąd nominalny wyłącznika

Zakres pomiarowy

Rozdziel-czość

Prąd pomiarowy

Błąd podstawowy

10 mA 0,01 kΩ ...5,00 kΩ

4 mA 0...+10%m.w. ±5 cyfr

30 mA 0,01 kΩ ...1,66 kΩ

0,01 kΩ 12 mA 0...+10%m.w.

±3 cyfry 100 mA 1 Ω...500 Ω 40 mA 300 mA 1 Ω...166 Ω 120 mA

0...+4%m.w. ±4 cyfry

500 mA 1 Ω...100 Ω 1 Ω

200 mA 0...+4%m.w. ±3 cyfry

Pomiar rezystancji p ętli zwarcia (R S) Zakres pomiarowy wg IEC 61557 .............................................. 1,1Ω...1,99kΩ

Zakres wyświetlania

Rozdzielczość Błąd podstawowy

0,00...9,99Ω 0,01 Ω ± 5 % m.w. ±0,2Ω 10,0...99,9Ω 0,1 Ω ± 5 % m.w. ±0,3Ω 100...999Ω 1 Ω ± 5 % m.w. ±2Ω

1,00...1,99kΩ 0,01 kΩ ± 2 % m.w. ±0,02kΩ Wskazanie pr ądu zwarciowego (I K) Zakres pomiarowy wg IEC 61557 ................................................. 0,22...200A

Zakres wyświetlania

Rozdzielczość Błąd podstawowy

0,22...9,99 A 0,01 A 10,0...99,9 A 0,1 A 100...999 A 1 A

1,00...9,99 kA 0,01 kA 10,0...23,0 kA 0,1 kA

Obliczany na podsta-wie błędu dla pętli

zwarcia

Pomiar pr ądu zadziałania RCD dla pr ądu ró żnicowego sinusoidalnie przemiennego (I A) Zakres pomiarowy wg IEC 61557: ............................................... (0,3...1,0)I∆n

Wybrany prąd nominalny wy-

łącznika

Zakres pomiarowy Prąd pomiarowy Błąd podstawowy

10 mA 3,3 mA...10,0mA 30 mA 9,0 mA...30,0 mA 100 mA 33 mA...100 mA 300 mA 90 mA...300 mA 500 mA 150 mA...500 mA

0,3 x I∆n...1,0 x I∆n ± 5 % I∆n

• możliwe rozpoczęcie pomiaru od dodatniej lub ujemnej połówki wymusza-nego prądu upływu

• czas przepływu prądu pomiarowego ................................... max. 3200 ms

Sonel S.A. 31

Pomiar pr ądu zadziałania RCD dla pr ądu ró żnicowego pulsuj ącego jed-nokierunkowego i pr ądu ró żnicowego pulsuj ącego jednokierunkowego z podkładem 6mA pr ądu stałego (I A)

Wybrany prąd

nominalny wyłącznika

Zakres pomiarowy

Prąd pomiarowy Błąd podstawowy

10 mA 4,0 mA...20,0mA 0,4 x I∆n...2,0 x I∆n ± 8 % I∆n 30 mA 12,0 mA...42,0 mA 100 mA 40 mA...140 mA 300 mA 120 mA...420 mA

0,4 x I∆n...1,4 x I∆n ± 7 % I∆n

• możliwy pomiar dla dodatnich lub ujemnych półokresów wymuszanego prądu upływu

• czas przepływu prądu pomiarowego ................................... max. 3200 ms Pomiar pr ądu zadziałania RCD dla pr ądu ró żnicowego stałego (I A)

Wybrany prąd nominalny wy-

łącznika

Zakres pomiarowy

Prąd pomiarowy Błąd podstawowy

10 mA 4,0 mA...20,0mA 30 mA 12,0 mA...60,0 mA 100 mA 40 mA...200 mA 300 mA 120 mA...600 mA

0,4 x I∆n...2,0 x I∆n ± 8 % I∆n

• możliwy pomiar dla dodatniego lub ujemnego wymuszanego prądu upływu • czas przepływu prądu pomiarowego ................................... max. 3200 ms Pozostałe dane techniczne a) rodzaj izolacji ............... podwójna, zgodnie z PN-EN 61010-1 i IEC 61557 b) kategoria pomiarowa ...................................... III 300V wg PN-EN 61010-1 c) stopień ochrony obudowy wg PN-EN 60529 …................................... IP40 d) zakres napięć, przy których wykonywane są pomiary RCD i pętli zwarcia

.....................................................................................................187...250V e) częstotliwość nominalna sieci ..............................................................50Hz f) zasilanie miernika .........dwa ogniwa R6 (rozmiar AA), zalecane alkaliczne g) wymiary .......................................................................... 230 x 67 x 35 mm h) masa miernika .............................................................................. ok. 450 g i) temperatura pracy ......................................................................... 0..+40°C j) temperatura przechowywania ....................................................–20..+60°C k) temperatura odniesienia...............................................................+23 ± 2°C l) czas do samowyłączenia.................................................................2 minuty m) ilość pomiarów RCD lub pętli (dla baterii Panasonic POWERMAX 3) .........

.............................................................................>5000 (2 pomiary/minutę) n) liczba komórek pamięci wyników pomiarów............................................999 o) standard interfejsu..........................................................................RS-232C p) wyświetlacz ..........................ciekłokrystaliczny, 3 cyfry o wysokości 14mm q) przyrząd spełnia wymagania EMC wg norm.................................................

.......................................... PN-EN 61326-1:2006 i PN-EN 61326-2-2:2006 r) standard jakości .......opracowanie, projekt i produkcja zgodnie z ISO 9001 s) przyrząd spełnia wymagania normy IEC 61557

12.2 Wyposa żenie standardowe W skład standardowego kompletu dostarczanego przez producenta wchodzą:

• miernik MRP-200 – WMPLMRP200 • komplet przewodów pomiarowych: przewód 1,2m czerwony zakończony wtykami bananowymi –

WAPRZ1X2REBB

Sonel S.A. 32

przewód 1,2m żółty zakończony wtykami bananowymi – WAPRZ1X2YEBB

przewód 1,2m czarny zakończony wtykami bananowymi – WAPRZ1X2BLBB

sonda ostrzowa z gniazdem bananowym czerwona – WASONREOGB1

sonda ostrzowa z gniazdem bananowym żółta – WASONYEOGB1 adapter z wtykiem UNI-SCHUKO – WAADAUNI1 krokodylek czarny K01 – WAKROBL20K01

• futerał M1 na miernik i jego wyposażenie – WAFUTM1 • instrukcja obsługi • karta gwarancyjna • certyfikat kalibracji • 2 baterie R6

12.3 Wyposa żenie dodatkowe

Dodatkowo u producenta i dystrybutorów można zakupić następujące elementy nie wchodzące w skład wyposażenia dostarczanego standardowe-go:

• przewód do transmisji szeregowej Opto-RS – WAPRZOPTORS • adapter USB/RS232 – WAADAUSBRS232 • adapter AGT-16 do gniazd trójfazowych – WAADAAGT16 • adapter AGT-32 do gniazd trójfazowych – WAADAAGT32 • adapter AGT-63 do gniazd trójfazowych – WAADAAGT63 • adapter TWR-1 do testowania wyłączników RCD • sonda pomiarowa 30cm do wbijania w grunt (pomiar rzeczywistego napię-

cia dotykowego UB) – WASONG30 • przewód 25m czerwony na szpuli (pomiar rzeczywistego napięcia dotyko-

wego UB) – WAPRZ025REBBSZ • program SONEL Pomiary Elektryczne wspomagający wykonanie pełnej

dokumentacji z pomiarów – WAPROSONPE3 • program do tworzenia szkiców, schematów instalacji elektrycznych

SONEL Schematic – WAPROSCHEM • program do tworzenia kalkulacji pomiarów SONEL PE Kalkulacje –

WAPROKALK • świadectwo wzorcowania – LSWPLMRP200

Uwaga

Programy obsługiwane s ą przez systemy Windows XP (Service Pack 2), Windows Vista, Windows 7.

12.4 Producent Producentem przyrządu prowadzącym serwis gwarancyjny i pogwaran-

cyjny jest:

SONEL S. A. ul. Wokulskiego 11 58-100 Świdnica tel. (0-74) 858 38 78 (Dział Handlowy) (0-74) 858 38 79 (Serwis) fax (0-74) 858 38 08 e-mail: dh@sonel.pl internet: www.sonel.pl

Sonel S.A. 33

Uwaga:

Do prowadzenia napraw serwisowych upowa żniony jest jedynie produ-cent.

12.5 Usługi laboratoryjne Laboratorium pomiarowe firmy SONEL S.A. oferuje sprawdzenia nastę-pujących przyrządów związanych z pomiarami wielkości elektrycznych: - wydanie świadectwa wzorcowania dla mierników do pomiaru rezystancji

izolacji, - wydanie świadectwa wzorcowania dla mierników do pomiaru rezystancji

uziemień, - wydanie świadectwa wzorcowania dla mierników do pomiaru pętli zwarcia, - wydanie świadectwa wzorcowania dla mierników do pomiaru parametrów

wyłączników różnicowoprądowych, - wydanie świadectwa wzorcowania dla mierników do pomiaru małych re-

zystancji, - wydanie świadectwa wzorcowania dla mierników wielofunkcyjnych obej-

mujących funkcjonalnie w/w przyrządy, - wydanie świadectwa wzorcowania dla woltomierzy i amperomierzy itp.

Świadectwo wzorcowania jest dokumentem potwierdzającym zgodność parametrów zadeklarowanych przez producenta badanego przyrządu odnie-sione do wzorca państwowego, z określeniem niepewności pomiaru.

Zgodnie z normą PN-ISO 10012-1, zał. A – „Wymagania dotyczące za-pewnienia jakości wyposażenia pomiarowego. System potwierdzania metrolo-gicznego wyposażenia pomiarowego” – firma SONEL S.A. zaleca dla produ-kowanych przez siebie przyrządów stosowanie okresowej kontroli metrolo-gicznej, z terminem co 13 miesi ęcy.

Uwaga: W przypadku przyrz ądów wykorzystywanych do bada ń związanych z ochron ą przeciwpora żeniow ą, osoba wykonuj ąca pomiary powinna po-siadać całkowit ą pewno ść, co do sprawno ści u żywanego przyrz ądu. Pomiary wykonane niesprawnym miernikiem mog ą przyczyni ć się do błędnej oceny skuteczno ści ochrony zdrowia, a nawet życia ludzkiego.