IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie...

31
2009-09-06 1 Zbigniew W. Jóźwiak Ergonomiczne kształtowanie środowiska pracy ERGONOMIA W wyprac owaniu poprawnego fizj ologic znie i bezpiec znego dla Twoj ego układu ruc hu sposobie wykonywania prac y pomoże Ci... DOSTOSOWANIE S TANOW ISKA PRACY DO MOŻLIWOŚCI PSYCHOFIZYCZNYCH CZŁOWIEKA WMSDs Choroby układu ruchu związane z pracą Work-Related Musculoskeletal Disorders (WMSDs) grupa c horób związanyc h m. in. z: nerwami, ścięgnami, mięśniami, krążkami międzykręgowymi dokuc zliwość obj awów łagodne, okresowe silne, c hronic zne, osłabiające WMSDs MSDs oznaki objawy zmniejszenie zakresu ruc hów deformacje zmniejszenie siły chwytu utrata funkcji mięśni ból drętwienie drżenie zapalenie skurcze sztywność Bóle pleców stanowi ą jedną z najczęstszych przyczyn absencji chorobow ej 44% populacji polskiej odczuwa dolegliwości bólowe ze strony kręgosłupa Najczęściej przyczyny powstawania dolegliwosc i upatruj e się np. w niewłaśc iwyc h tec hnikac h podnoszenia c iężarów Tymczasem długotrwałe wykonywanie pracy w pozycji siedzącej (zwłaszcza niewłaśc iwej ) również również negatywnie wpływa na nasze zdrowie WORK-RELATED MUSCULO-SKELETAL DISORDERS (WMSDs) Rodzaje WMSDs Plecy Szyja i barki Ręce i nadgarstki •Repetive Strain Injuries (ang. RSI's) i •Cumulative Traunma Disorders (ang. CTD's).

Transcript of IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie...

Page 1: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

1

Zbigniew W. Jóźwiak

Ergonomiczne

kształtowanieśrodowiska pracy

ERGONOMIA

W wypracowaniu poprawnego fizjologicznie i bezpiecznego dla Twojego układu ruchu sposobie wykonywania pracy pomoże Ci...

DOSTOSOWANIE STANOWISKA PRACY DOMOŻLIWOŚCI PSYCHOFIZYCZNYCH CZŁOWIEKA

WMSDsChoroby układu ruchu związane z pracą

Work-Related Musculoskeletal Disorders (WMSDs)

grupa chorób związanych m.in. z:

• nerwami,

• ścięgnami,

• mięśniami,

• krążkami międzykręgowymi

dokuczliwość objawów

łagodne, okresowe

silne,chroniczne,osłabiające

WMSDs

MSDs

oznaki objawy• zmniejszenie zakresu ruchów

• deformacje

• zmniejszenie siły chwytu

• utrata funkcji mięśni

• ból

• drętwienie

• drżenie

• zapalenie

• skurcze

• sztywność

Bóle pleców stanowią jedną z najczęstszych przyczyn absencji chorobowej

44% populacji polskiej odczuwa dolegliwości bólowe ze strony kręgosłupa

Najczęściej przyczyny powstawania dolegliwosci upatruje się np. w niewłaściwych technikach podnoszenia ciężarów

Tymczasem długotrwałe wykonywanie pracy w pozycji siedzącej (zwłaszcza niewłaściwej) również również negatywnie wpływa na nasze zdrowie

WORK-RELATED MUSCULO-SKELETAL DISORDERS (WMSDs)

Rodzaje WMSDs

• Plecy

• Szyja i barki

• Ręce i nadgarstki

•Repetive Strain Injuries (ang. RSI's) i

•Cumulative Traunma Disorders (ang. CTD's).

Page 2: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

2

WMSDs

Rodzaje WMSDs - plecy– Herniated Spinal Disc

– Lower Back Pain

– Sciatica

Czynniki ryzyka:– niewygodne pozycje ciała

– Podnoszenie ciężarów

CZYNNIKI RYZYKABólu L ędźwiowego Odcinka Kr ęgosłupa

� otyłość� siedzący tryb Ŝycia� charakter wykonywanej pracy� nadmierny wysiłek fizyczny� ciąŜa� palenie papierosów� nieprawidłowa postawa ciała� stres

WMSDs

Rodzaje WMSDs – szyja i barki

– Myofascial Pain Disorder

– Cervical Spondylolysis

– Thoracic Outlet Syndrome

– Rotator Cuff Tendinitis/Tears

czynniki ryzyka

– długotrwałe statyczne pochylenie szyi oraz

odwiedzenie lub zgięcie barków

– brak podparcia kończyn górnych

– niewystarczające przerwy

WMSDs

Rodzaje WMSDs – ręce i nadgarstki

– DeQuervain’s Disease

– Trigger Finger

– Carpal Tunnel Syndrome

– Guyon’s Syndrome

– Cubital Tunnel Syndrome

– Hand-Arm Vibration Syndrome

– Raynaud’s Phenomenon

Czynniki ryzyka

– powtarzalne ruchy rąk i nadgarstków

– niewygodne pozycje nadgarstków

– ucisk mechaniczny na nerwy palców (długotrwałe

trzymanie uchwytów narzędzi)

– praca z użyciem siły

– nadmierne używanie narzędzi będących źródłem

wibracji

– niewystarczające przerwy w pracy

WMSDs - przyczynyCzynniki ryzyka

• Nie każdy narażony na jeden lub więcej czynników ryzyka będzie odczuwał dolegliwości związane z MSD

• Ludzie różnie reagują na czynniki ryzyka MSD

• Ważną rolę w powstawaniu dolegliwości może odgrywać: wiek, zapalenia stawów, problemy z układem moczowym, hormonalnym, cukrzyca lub nadczynność tarczycy

WMSDs - przyczynyCzynniki ryzyka

Czynnik ryzyka nie zawsze jest przyczyną powstania dolegliwości

Poziom ryzyka zależy od:

� Czasu ekspozycji na czynnik

� Częstości ekspozycji

� Wielkości ekspozycji

Zazwyczaj to kombinacja wielu czynników ryzyka, a nie pojedynczy czynnik prowadzi do powstania MSD

Page 3: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

3

ERGONOMIAZastosowanie

• zmiana ludzkich zachowań

• uwzględnianie zaleceń

dotyczących wyposażenia (elementy sterujące ręczne i nożne, narzędzia już podczas ich zakupu

• modyfikacja warunków pracy w celu uzyskania optymalnej pozycji ciała

• uzyskanie optymalnego

dostępu, widzialności, komfortu i ciągłej oraz pełnej kontroli nad wykonywaniem zadania

ERGONOMIAUsprawnianie stanowiska pracy

• “dostosuj pracę do człowieka” a

nie odwrotnie

• Zminimalizuj ekstremalne pozycje części ciała

– Utrzymuj nadgarstki w pozycji neutralnej

– Utrzymuj stawy w środkowych

położeniach zakresu ruchów

• Zmniejsz użycie nadmiernego wysiłku fizycznego

• Zmniejsz częstość wykonywania

ruchów powtarzalnych

WMSDs

Pracownik zazwyczaj przyjmuje niewygodne pozycje ciała aby:

– uzyskać lepszą widoczność

– skoordynować pozycję względem pozostałych członków zespołu

– łatwiej operować narzędziami i sięgać po narzędzia lub materiały

Niewiedza pracowników

Wadliwa organizacja pracy

•nieświadomość•wygoda

•nieświadomość•ograniczenie kosztów

Jednak rzeczywistymi przyczynami powstawania dolegliwosci bólowych ze strony układu ruchu są:

SCHOOL TRAININGERGONOMIA

Skutki nieuwzgl ędniania zasad ergonomii

Dyskomfort → przewlekle bóle

wypadki → urazy

zmęczenie → więcej blędów

Work-Related Musculoskeletal

Disorders (WMSDs)Bóle pleców

Zespół cieśni nadgarstka

Łokieć tenisisty

Zespół bolesnego barku

Page 4: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

4

UKŁAD RUCHUBUDOWA I BIOMECHANIKA Trochę o anatomii i biomechanice

WaŜn ą r olę w ukł ad zie ruc hu od gry waj ąrów nieŜ mięś nie - sil ny g ors et mięś niow ydob rz e wsp ółp ra cuj e z el em ent a mikost ny mi, sł ab y pow od uje zwię ksz eni eobciąŜenia kręgosłupa.

St abil no ść k ręg osł up a zal eŜy w d uŜe jmie rze o d wsp o ma gaj ące go g o pa nce rz amięś nio we go. K rę gosł up poz bawi on ymięś ni ule głby zł am ani u w k aŜd ej i nn ejpozy cji a niŜ eli pi on owa . Be zwspo m ag ani a z esp ołó w mięś ni krę go słu pnie był by w sta nie wy trzy m ać ef ekt udział ani a siły ci ęŜk ości na gło wę i t ułó wpod cza s sch yla nia si ę ( pęk nięci o muległ yby więz adł a t or ebk ow e imię dzyk rę go we) . Jes zcz e tr ud niej był ob ywytrz ym ać ef ekty z gięci a boc zn eg otułowi a l ub skręc eni a g o. Nal eŜy zat e mpod kr eślić zn acz eni e mi ęśni plec ów iścian y b rzu ch a - k ont rol ują on e r uch ykrę gosł up a i c hr oni ą go p rz ed r uch a miwykr acz ając ymi po za moŜli woś cifizjologiczne.

Podstaw owy m el eme nte m układ u mięśni owo-

szkieletoweg o t ułowi a jest k ręg os łup sp ełniający

funkcję sta bilizującą postaw ę całego cia ła or az

zapewniający znaczn ą swobo dę wykon ywania

ruchó w (zginani e, pr ostowa nie, skłony b oczne i

skręt).

Kręgos ł up skła da s ię z 24 oddz iel nych k ręgów

połączonych dyska mi mię dzykręg owy mi i

s tawami, two rzą one sp rężystą ru rę o kształcie

litery S. Dolna część kręgos łu pa - krzyż składa s ię

z pięciu zrośnię tych kr ęgów i sta nowi część

mied nicy. Najniższy f rag men t k ręgos ł upa to

cztery l ub pi ęć kr ęgów szczątkowyc h tw orzących

kość ogonową.

Kręgos ł up st abilizowa ny jest p rzez sprężyste

dyski mię dzykręg owe, s ilne więzadł a z tkank i

łącznej o raz mięśnie p rost ujące dz iałające od

szyi do miednicy.

Prawid łowy kr ęgos łu p widz iany z boku

charakt eryzuj e s ię wklęs łością w okolicy szyjnej

(lor doza szyjna), lekkim uwy pukle nie m w części

piers iow ej (kyfoza p iers iow a) i pow tó rną

wklęs łością w odcink u lędźwi owym (lo rd oza

lędźwiowa).

Trochę o anatomii i biomechanice Trochę o anatomii i biomechaniceTrzon kręgowy jest największym blokiem kostnym

o s trukturze przystosowanej do przenoszenia

znacznych obciążeń ściskających. Jego

powierzchnie, górna i dolna łączą s ię z dyskami

międzykręgowymi.

Dyski międzykręgowe pos iadają wyraźną, dobrze

zbadaną s trukturę, składającą s ię na najbardz iej

podstawowym poz iomie z centralnie położonego

jądra gąbczastego i zewnętrznego pierścienia

włóknis tego. Skład dysku zmienia s ię wraz z

wiekiem; u ludz i młodych jądro gąbczaste składa

s ię w 90% z wody z niewielką zawartością włókien

kolagenowych i białek. Kolagen tworzy długie

włókna o wysokiej wytrzymałości, białka zaś

charakteryzują s ię dużą zdolnością wiązania wody.

Pierścień włóknis ty z kolei składa s ię z

kilkudz ies ięciu warstw włókien kolagenowych,

włókna w sąs iadujących ze sobą warstwach

ułożone są skośnie względem s iebie. W wyniku

dz iałania obciążenia os iowego, ściskającego, dyski

wybrzuszają s ię (rozciągają s ię pierścienie

włóknis te) wraz ze wzrostem ciśnienia w jądrze

gąbczastym.

Podstawy biomechaniki

Mechanika dysku mi ędzykr ęgowego Trochę o anatomii i biomechanice

Dysk międzykręgowy składa się z jądra miażdżystego zamkniętego w pierścieniu włóknistym, które jest więzadłem o dużej wytrzymałości. Warstwy włókien ułożone są w nim pod odpowiednim kątem względem siebie oraz w stosunku do kręgów. Daje to normalnemu dyskowi bardzo dużą wytrzymałość mechaniczną. Dysk poddany kompresji rozszerza się na boki wraz ze wzrostem ciśnienia wewnątrzdyskowego i napięcie pierścienia włóknistego również wzrasta.

Page 5: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

5

Trochę o anatomii i biomechanice

Jeżeli przy określonym obciążeniu osiowym

kręgosłup poddany jest dodatkowo zgięciu

bocznemu — napięcie pierścienia włóknistego

przestaje być rozłożone równomiernie i może

stać się przyczyną degeneracji dysku lub nawet

jego urazu.

podnoszenie z pochylonymi plecami podczas którego dyski międzykręgowe odkształcają się nierównomiernie.

Najczęściej przyczyną powstawania dolegliwosci są niewłaściwe techniki podnoszenia ciężarów np.:

Krańcowym efektem nadmiernego obciążenia kregosłupa może być przepuklina jadra miażdżystego dysku międzykręgowego

– zabieg chirurgiczny, rehabilitacja ...

Szczególnie niebezpieczne jest przemieszczanie ciężarów wykonywane w pozycji ze skręconym tułowiem.

Rotacja elementów

kregosłupa w

połączeniu z jego

skręceniem bocznym

powoduje zmniejszenie

elastycznosci

pierścienia włóknistego

dysku

międzykręgowego, a w

efekcie zmniejszenie

odporności dysku na

powstanie przepukliny

jądra miażdżystego.

Znaczne obciążenie dla układu ruchu stanowią także sytuacje, gdy podnoszony ciężar znajduje się zbyt daleko od osi ciała

Wraz ze wzrostem tej

odległości zwiększa się

moment siły działający

na odcinek lędźwiowy

kręgosłupa, maleje

natomiast możliwość

bezpiecznego

wykonania zadania.

Page 6: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

6

Dz.U.00.26.313

ROZPORZĄDZENIEMINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

z dnia 14 marca 2000 r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych.

(Dz. U. z dnia 10 kwietnia 2000 r.)

Dz.U.96.114.545ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW

z dnia 10 września 1996 r.

w sprawie wykazu prac wzbronionych kobietom.(Dz. U. z dnia 27 września 1996 r.)

Rozdział 3

Przemieszczanie przedmiotów przez jednego pracownika

§ 13. 1. Masa przedmiotów przenoszonych przez jednego

pracownika nie może przekraczać:

1) 30 kg - przy pracy stałej,

2) 50 kg - przy pracy dorywczej.

2. Niedopuszczalne jest ręczne przenoszenie przedmiotów o

masie przekraczającej 30 kg na wysokość powyżej 4 m lub na

odległość przekraczającą 25 m.

§ 10. …..

4) w razie konieczności przenoszenia przedmiotu

trzymanego w odległości większej niż 30 cm od tułowia, należy

zmniejszyć o połowę dopuszczalną masę przedmiotu przypadającą na

jednego pracownika, określoną w § 13 ust. 1, lub zapewnić

wykonywanie tych czynności przez co najmniej dwóch pracowników.

§ 17. 1. Przenoszenie przedmiotów, których długość przekracza 4 m

i masa 30 kg, powinno odbywać się zespołowo, pod warunkiem aby

na jednego pracownika przypadała masa nie przekraczająca:

1) 25 kg - przy pracy stałej,

2) 42 kg - przy pracy dorywczej.

2. Niedopuszczalne jest zespołowe przemieszczanie przedmiotów o

masie przekraczającej 500 kg.

I. Prace związane z wysiłkiem fizycznym i transportem ciężarów oraz wymuszoną pozycją ciała

1. Wszystkie prace, przy których najwyższe wartości obciążenia pracą

fizyczną, mierzone wydatkiem energetycznym netto na wykonanie

pracy, przekraczają 5000 kJ na zmianę roboczą, a przy pracy dorywczej

— 20 kJ/min.

Uwaga: 1 kJ = 0,24 kcal.

2 . Ręczne podnoszenie i przenoszenie ciężarów o masie

przekraczającej:

1) 12 kg —przy pracy stałej,

2) 20 kg —przy pracy dorywczej (do 4 razy na godzinę w

czasie zmiany roboczej).

Page 7: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

7

PowyŜejramienia

Od bioderdo ramienia

Od kolando bioder

PoniŜejkolan

0 17 30 cm

blisko

średnio

daleko

36kg 22kg 16kg

39kg 28kg 19kg

50kg 30kg 22kg

39kg 28kg 19kg

1. wszystkie prace, przy których najwyższe wartości obciążenia pracą

fizyczną, mierzone wydatkiem energetycznym netto na wykonanie

pracy, przekraczają 2900 kJ na zmianę roboczą,

2. prace wymienione w ust. 2—6, jeżeli występuje przekroczenie 1/4określonych w nich wartości,

3. prace w pozycji wymuszonej,

4. prace w pozycji stojącej łącznie ponad 3 godziny w czasie zmiany

roboczej.

7. Kobietom w ciąży i w okresie karmienia:

§ 3. 1. Pracodawca jest obowiązany stosować odpowiednie rozwiązania

techniczne i organizacyjne zmierzające do wyeliminowania ręcznych

prac transportowych.

2. W razie braku możliwości wyeliminowania ręcznych prac

transportowych, pracodawca - w celu zmniejszenia uciążliwości i

zagrożeń związanych z wykonywaniem tych czynności - jest obowiązany

organizować odpowiednio pracę i wyposażać pracowników w niezbędny

sprzęt pomocniczy oraz środki ochrony indywidualnej.

§ 6. 1. Organizacja ręcznych prac transportowych, w tym stosowane

metody pracy powinny zapewnić w szczególności:

1) ograniczenie długotrwałego wysiłku fizycznego, w tym

zapewnienie odpowiednich przerw w pracy na odpoczynek,

2) wyeliminowanie nadmiernego obciążenia układu

mięśniowo-szkieletowego pracownika, a zwłaszcza urazów kręgosłupa,

związanego z rytmem pracy wymuszonym procesem pracy,

3) ograniczenie do minimum odległości ręcznego

przemieszczania przedmiotów,

4) uwzględnienie wymagań ergonomii.2. Przy ręcznym przemieszczaniu przedmiotów - tam gdzie jest to

możliwe - należy zapewnić sprzęt pomocniczy odpowiednio dobrany

do ich wielkości, masy i rodzaju, zapewniający bezpieczne i dogodne

wykonywanie pracy.

§ 7. 1. Organizując ręczne prace transportowe należy zapewnić

uwzględnienie wymagań ergonomii, a w szczególności:

1) przemieszczane przedmioty należy przenosić jak najbliżej ciała,

2) sposoby ręcznego przemieszczania przedmiotów powinny

eliminować ryzyko urazów, a w szczególności urazów kręgosłupa.

Sposoby te powinny w szczególności wykluczać przemieszczanie

przedmiotów, jeżeli:

a) czynności te mogą być wykonywane tylko za pomocą skrętu

tułowia,

b) istnieje możliwość wystąpienia nagłych ruchów przemieszczanego

przedmiotu,

c) ciało pracownika znajduje się w niestabilnej pozycji,

d) pochylenie tułowia pracownika przekracza 45° .

2. Przedmiot przemieszczany ręcznie nie powinien ograniczać pola

widzenia pracownika.

§ 8. 1. Przy pracach związanych z ręcznym przemieszczaniem

przedmiotów należy zapewnić wystarczającą przestrzeń, zwłaszcza w

płaszczyźnie poziomej, umożliwiającą zachowanie prawidłowej pozycji

ciała pracownika podczas pracy.

2. Niedopuszczalne jest ręczne przemieszczanie przedmiotów przez

pomieszczenia, schody, korytarze albo drzwi zbyt wąskie w stosunku do

rozmiarów tych przedmiotów, jeżeli stwarza to zagrożenia wypadkowe.

Page 8: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

8

Przemieszczanie ciężarów może odbywać się w różny sposób,

ale nie zawsze jest on poprawny fizjologicznie i bezpieczny dla kręgosłupa

JeŜeli masz podnieść cięŜki obiekt - najpierw pomyślZaplanuj sposób podniesienia: uwzględnij połoŜenie miejsca, gdzie masz obiekt przenieść, uŜyj odpowiednich pomocy przy przenoszeniu, o ile jest to moŜliwe. Zastanów się czy nie potrzebujesz pomocy przy przenoszeniu? Usuń przeszkody, takie jak zbędne opakowanie. JeŜeli masz przenosić obiekt na pewną odległość upewnij się, czy droga nie jest pozastawiana. JeŜeli obiekt, który masz przenieść jest długi - taki jak od podłogi do twych barków - zastanów się, gdzie będziesz mógł zrobić przerwę aby zmienić uchwyt.

Ustaw stopy odpowiednio.Ustawienie stóp powinno zapewnić zrównowaŜoną i stabilną podstawę do podnoszenia (wąskie spódniczki mogą być powaŜną przeszkodą w zachowaniu prawidłowej postawy podczas podnoszenia).

W czasie przemieszczania pacjenta pamietaj, aby rzut pionowy środka ciężkości układu: Ty i pacjent nie znajdował się poza powierzchnią wyznaczoną przez Twoje stopy - w przeciwnym wypadku łatwo może dojść do utraty równowagi.

ZACHOWAJ RÓWNOWAGĘ

Przyjmij prawidłową pozycjęUgnij kolana i unoś cięŜar między kolanami, moŜliwie blisko tułowia. Nie zginaj kolan nadmiernie i nie klękaj. Trzymaj plecy tak, by były zachowane naturalne krzywizny kręgosłupa. Pochyl się lekko nad cięŜarem tylko tak, by móc go uchwycić. Dbaj o to by barki były zwrócone w tym samym kierunku co biodra.

Stosuj zasady ergonomii w pracy

Stosuj poprawne techniki podnoszenia ciężkich obiektów - podnoś “z kolan”, a nie “z krzyża”

Page 9: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

9

Utrzymuj pewny (mocny) chwytStaraj się utrzymywać ręce nad stopami (rzut środka cięŜkości cięŜaru nie powinien wykraczać poza obrys stóp). Chwyt hakowy jest pewniejszy i mniej męczący niŜ chwyt palcami.

Podnoś cięŜar powoli.

Nie skręcaj tułowia. Gdy musisz zmienić kierunek obracaj cały tułów wykonując kilka drobnych kroków.

Trzymaj cięŜar blisko tułowia.Trzymaj cięŜar tak blisko tułowia jak to jest moŜliwe. Trzymaj przedmiot tak, by jego najcięŜsza część była jak najbliŜej tułowia.

Najpierw opuść cięŜar a później go ustawiaj we właściwej pozycji.JeŜeli konieczne jest precyzyjne ustawienie przedmiotu, najpierw go postaw a potem przesuwaj.

Operuj ciężkimi obiektami zawsze w pozycji z wyprostowanym kręgosłupem ...

Page 10: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

10

pomó Ŝ sobie sama !!!Stosuj zasady ergonomii w pracyjeśli możesz skorzystać z pomocy, nigdy tego nie unikaj.

pomó Ŝ sobie sama !!!Stosuj zasady ergonomii w pracyStaraj się symetrycznie, równomiernie obciążać swój kręgosłup

1 pojemnik – 19,8 kg

pomó Ŝ sobie sama !!!Stosuj zasady ergonomii w pracy

Przenoś ciężkie obiekty zawsze w pozycji z wyprostowanym kręgosłupem

pomó Ŝ sobie sama !!!Stosuj zasady ergonomii w pracy

Unikaj obciążenia statycznego w ogóle, a w niewygodnej pozycji w szczególności

Page 11: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

11

pomó Ŝ sobie sama !!!Stosuj zasady ergonomii w pracy

Pamiętaj, że wszystkie często wykonywane czynności powinny być wykonywane na

wysokości łokciowej. Należy unikać pracy powyżej poziomu

ramion i poniżej poziomu kolan.

Unikaj pozostawania w długotrwałej niewygodnej pozycji ciała podczas wykonywania wszystkich innych czynności

Wszystkie często wykonywane czynności powinny być wykonywane na wysokości łokciowej. Należy unikać pracy powyżej poziomu ramion i poniżej poziomu kolan.

Trzeba zapewnić każdemu pracownikowi dopasowanie stanowiska pracy do jego indywidualnych potrzeb

pomó Ŝ sobie sama !!!Stosuj zasady ergonomii w pracy

Korzystaj z możliwości regulacji powierzchni roboczej...

pomó Ŝ sobie sama !!!Stosuj zasady ergonomii w pracy... chociaż niekiedy pełne dopasowanie do warunków antropometrycznych może być trudne.

Pomoc ze strony pracodawcy !!!Stosuj zasady ergonomii w pracy

Ależ siostro, czepek ma być prosto !!!

Pomoc ze strony pracodawcy !!!Stosuj zasady ergonomii w pracy

Jednak wykorzystanie kołowychśrodkówtransportu wymaga zapewnienia odpowiedniej jakości dróg transportowych, ...

Page 12: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

12

Pomoc ze strony pracodawcy !!!Stosuj zasady ergonomii w pracy

Zapewnij pielęgniarkom sprzęt na kółkach...

Pomoc ze strony pracodawcy !!!Stosuj zasady ergonomii w pracy

Zapewnij pielęgniarkom sprzęt na kółkach...

§ 9. 1. Powierzchnia, po której są przemieszczane ręcznie przedmioty,

powinna być równa, stabilna i nieśliska.

2. Przejścia, drogi transportowe oraz tory i torowiska, po których są

przemieszczane przedmioty, powinny spełniać wymagania

bezpieczeństwa i higieny pracy określone w odrębnych przepisach.

I. Prace związane z wysiłkiem fizycznym i transportem ciężarów oraz wymuszoną pozycją ciała3. 6. Przewożenie ciężarów o masie przekraczającej:

1) 50 kg — przy przewożeniu na taczkach jednokołowych,

2) 80 kg — przy przewożeniu na wózkach 2, 3 i 4-kołowych

?> 80 kg

60 N

Przemieszczanie ładunków za pomocą poruszanych ręcznie wózków oraz taczek

§ 21. 1. Dopuszczalna masa ładunku przemieszczanego na wózku po

terenie płaskim o twardej nawierzchni nie może przekraczać 450 kg na

pracownika, łącznie zmasą wózka.

2. Przy przemieszczaniu ładunku na wózku po pochyleniach większych

niż 5% masa ładunku, łącznie z masą wózka, nie może przekraczać 350kg.

3. Niedopuszczalne jest ręczne przemieszczanie ładunków na wózkach

po pochyleniach powierzchni większych niż 8% oraz na odległość

większą niż 200 m.

4. Wózki powinny zapewniać stabilność przy załadunkui rozładunku.

Page 13: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

13

Rozdział 3Przemieszczanie przedmiotów przez jednego pracownika§ 14. Podczas oburęcznego przemieszczania przedmiotów siła użyta

przez pracownika niezbędna do zapoczątkowania ruchu przedmiotu nie

może przekraczać wartości:

... pamiętaj, że lepiej jest pchać niż ciągnąć

1) 300 N - przy

pchaniu,

2) 250 N - przy

ciągnięciu,

przy czym podane

wartości określają

składową siły mierzoną

równolegle do

podłoża.

SIŁA NIEZBĘDNA DO RUSZENIA WÓZKA Z MIEJSCA

Wózek sprawny techniczni e, ruszanie bez szarpni ęć

Wózek sprawny techniczni e, ruszanie z szarpni ęci ami

Wózek mniej sprawny

technicznie, ruszanie bez szarpni ęć

Wózek mniej sprawny

technicznie, ruszanie z szarpni ęciami

Pomoc ze strony pracodawcy !!!Stosuj zasady ergonomii w pracy

Zapewnij pielęgniarkom sprzęt ułatwiający im pracę

Pomoc ze strony pracodawcy !!!Stosuj zasady ergonomii w pracy

Zapewnij pielęgniarkom sprzęt ułatwiający im pracę

Pomoc ze strony pracodawcy !!!Stosuj zasady ergonomii w pracy

Zapewnij pielęgniarkom sprzęt ułatwiający im pracę

Page 14: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

14

Pomoc ze strony pracodawcy !!!Stosuj zasady ergonomii w pracy

Konieczne jest zapewnienie wszystkim pracownikom wykonującym ciężkie prace fizyczne, a więc również i pielęgniarkom, chwili odpoczynku.

Dz.U.98.148.973

ROZPORZĄDZENIEMINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ

z dnia 1 grudnia 1998 r.

w sprawie bezpiecze ństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposa Ŝonych w monitory ekranowe.

(Dz. U. z dnia 10 grudnia 1998 r.)ZAŁĄCZNIK

MINIMALNE WYMAGANIA BEZPIECZE ŃSTWA I HIGIENY PRACY ORAZ ERGONOMII, JAKIE POWINNY SPEŁNIA Ć STANOWISKA PRACY WYPOSAśONE W MONITORY EKRANOWE

Obchodzi JUBILEUSZ 10-lecia !!!

Siedź wygodnie i zdrowo

Czego unikać podczas siedzenia?

Unikaj nadmiernego pochylania się do przodu (wpatrywanie się w ekran) i jednoczesnego korzystania z klawiatury lub myszy.

Page 15: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

15

Skąd tyle wrzawy o „siedzenie”?EWOLUCJA

Od zarania dziejów człowiek stworzony został do życia w ciagłym ruchu,

ale współczesna technologia . . . .

zmieniła go w końcu w stworzenie siedzące.

Zdrowotne skutki pracy przy komputerze

Problemy i dolegliwości związane z długotrwałą pracą siedzącą

D ługotrwała praca

w pozycji s iedzącej

Brak ćwiczenia szkieletu,

stawów, kości

Brak pobudzania (aktywowania)

serca, płuc, naczyńZmniejszone zużycie

energiiZaburzenia

żołądkowo-jelitowe

Odwapnienie

kości

Zmniejszenie

ruchliwości,zaburzeniarównowagi

Zmniejszenie

s iły mięśniowej

Zła

kondycjafizyczna

Choroby

układukrążenia

CukrzycaNadmierna

masaciała

Wzrost

ryzykazłamań

Wzrost

ryzykaupadku

Wysokie ciśnienie krwi,

choroba niedokrwienna serca,zawał

Zaparcia

D olegliwości, bóle,

zmniejszona jakość życia

M niej energii,

mniej ruchu

Głowy 48%

Szyi i obr ęczy barkowej 51,2%

Kończyn górnych 24,3%

Okolicy l ędźwiowej 45,5%

Ud 19%

Pośladków 7,6%

Konsekwencjami niewłaściwej

pozycji siedzącej często są BÓLE:

Zdrowotne skutki pracy przy komputerze

Bóle pleców stanowią jedną z najczęstszych przyczyn absencji chorobowej

Zdrowotne skutki pracy przy komputerze

ZADBAJ WI ĘC O SIEBIE !

Większość z nas spędza dziennie co najmniej 8 godzin czasu pracy siedząc:

• w takim samym środowisku

pracy, siedząc w nadmiernie

statycznej pozycji ciała,

• nie wykorzystując pozytywnych

cech krzesła i jego możliwości

regulacyjnych,

• bez ochrony przed

niekorzystnym wpływem, jaki

ma to na nasze zdrowie.

Zdrowotne skutki pracy przy komputerze

ZADBAJ WI ĘC O SIEBIE !

Pamietajmy, że każda minuta nieruchomego siedzenia zwiększa ryzyko:

• uszkodzeń układu ruchu w obrębie:

barków, ramion, pleców, szyi i nóg

• zmęczenia mięśni związanego z

długotrwałym ich napięciem

• ograniczenia swobody przepływu krwi

• powstania trudnosci w koncentracji

• zwiększenia zmęczenia ogólnego

• zmniejszenia wydajności i jakości

wykonywanej pracy

• zmniejszenia kreatywności

Page 16: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

16

Zdrowotne skutki pracy przy komputerze

CHROŃ SWOJE ZDROWIE !

Pozycja wyprostowana stanowi dobry punkt wyjścia do poprawnego siedzenia

• Zwiększając wiedzę na temat

poprawnego siedzenia i odpowiedniego dopasowania

krzesła zapobiegasz przeciążeniom

ukladu ruchu • Im częściej dopasowujesz krzesło,

tym dłużej będziesz mógł na nim

siedzieć • Poznaj swoje ciało i słuchaj jego

sygnałów

Zdrowotne skutki pracy przy komputerze

CHROŃ SWOJE ZDROWIE !

Pozycja wyprostowana stanowi dobry punkt wyjścia do poprawnego siedzenia

Poprawne siedzenie to korzyści dla ducha i ciała

Rozwijaj technikę siedzenia

Nie blokuj mechanizmów krzesła

Siedź aktywnie - dynamicznie !

Fizjologia siedzącej pozycji ciała

Podczas nieprawidłow ego siedzenia, w

porównaniu z pozycją stojącą,

następuje:• pochylenie miednicy,

• zmniejszenie lordozy

lędźwiowej

Efektem jest zwiększenie obciążenia:

• kręgosłupa,

• mięśni

Wybór krzesła

Co wyznacza form ę krzesła?

... status społeczny

Krzesło dla

robotnika

Biurowe krzesło

obrotowe

Fotel menedżera

Wybór krzesła

Podstawowe wymagania dla krzeseł biurowych

• PN-EN 1335-1. Meble biurowe. Krzesło biurowe do

pracy. Część 1: Wymiary, Oznaczanie wymiarów

• Rozporządzenie MPiPS z 1 grudnia 1998 (Dz.U. Nr

148, poz. 973).

Regulacje prawne:

zapewnienie niezakłóconego krążenia krwi w udach

minimalny wysiłek mięśniowy konieczny do

utrzymania pozycji ciała minimalizacja obciążenia

kręgosłupa umożliwienie wykonywania pewnych

ruchów bez nadmiernego wysiłku fizycznego

Page 17: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

17

Wybór krzesła

Podstawowe wymagania dla krzeseł biurowych

• Siedzisko

• Oparcie

• Podłokietniki

• Kółka jezdne (minimum 5)

• Wysokości i głębokości siedziska

• Wysokości i kąta nachylenia oparcia

Wymagane elementy:

Wymagane regulacje:

Wybór krzesła

Cena czy jakość?

Krzesło z mechanizmem CPT (sprężystym

odchylaniem oparcia)

Krzesło z mechanizmem

kołyskowym (tzw. bujane)

Krzesło z synchromechanizmem

Wybór krzesła

Najnowsze trendy

. . . a to krzesło pozwoli Ci pracować nie tylko w dowolnej pozycji siedzącej, ale

również stojąc.

Wybór krzesła

Ciekawostki

Krzesło z mechanizmem umoŜliwiajacym pochylenie siedziska ku przodowi, kąt pochylenia 5° do 10°

Zalety - korzystając z takiego krzesła:

• Zwiększamy moŜliwości zmiany pozycji.• Poprawiamy ustawienie kręgosłupa (zapobiega

garbieniu się). • Poprawiamy naszą pozycję względem przedmiotu

pracy - szczególnie przy pisaniu.• Poprawiamy pozycję głowy.• Zmniejszamy ciśnienie na narzady wewnętrzne.

Wady - korzystając z takiego krzesła:

• MoŜemy nadmiernie zwiekszyć lordozę lędźwiowąkręgosłupa.

• Przenosimy wiekszy cięŜar na nogi i ramiona, na których wspieramy się dla zrównowaŜenia pochylenia

ku przodowi, co moŜe powodować powstanie dolegliwości.

• Spowodujemy, Ŝe nasza odzieŜ będzie się przesuwała wzdłuŜ ud.

• MoŜemy mieć wraŜenie ześlizgiwania się ku przodowi.

Wybór krzesła

Klękosiad, kl ęcznik Krzesło do klęczenia ma siedzisko pochylone ku

przodowi pod kątem 30° i podpórkę pod kolana/podudzia.

• umoŜliwa prawidłowe ustawienie kręgosłupa, • jest wygodny jeŜeli moŜna go indywidualnie dopasować• stwarza poczucie komfortu na krótki czas.

• powoduje, nacisk na goleń znacznej części masy ciała, • powoduje nadmierne zgięcie w stawach kolanowych i

skokowych,• zmniejsza moŜ liwość przyjmowania róŜnorodnych

pozycji s iedzących,• moŜe być przyczyną, Ŝe zmęczenie pojawia s ię

wczesniej,• moŜe powodować zsuwanie s ię odzieŜy (spodni),

utrudnia opuszczanie stanowiska pracy, • zmniejsza zasięg rąk.

Jakie s ą zalety kl ękosiadu?Taki typ krzesła:

Jakie s ą wady kl ękosiadu?Taki typ krzesła:

Wybór mebli – biurka/stołu roboczego

Podstawowe właściwości

Powierzchnia robocza

• tendencje do stołów o mniejszej długości, ale wykonanych jako jeden z

elementów zestawu

• dodatkowe elementy typu lampy, półki, szuflady na klawiaturę - polepszenie

wykorzystania przestrzeni powierzchni roboczej

Page 18: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

18

Kupując nowe meble...Pamiętaj, Ŝe:

Stół o regulowanej wysokości jest rozwiązaniem optymalnym

pozwala na pełne dopasowanie stanowiska pracy do potrzeb wszystkich użytkowników

pozwala na pełne dopasowanie

stanowiska pracy do potrzeb

wszystkich użytkowników

zarówno w pozycji siedzącej, jak

i stojącej

620 mm 820 mm

Wybór mebli – biurka/stołu roboczego

Stół z dzieloną powierzchnią

jest również dobrym rozwiązaniem

Wybór mebli – biurka/stołu roboczego

Biurko z szufladą na klawiaturę

Idealne rozwiązanie w warunkach ograniczonej przestrzeni (mały pokój biurowy, praca w domu) pod warunkiem, Ŝe na powierzchni szuflady mieści się klawiatura i mysz.

Wybór mebli – biurka/stołu roboczego

Podstawowe właściwości

Prześwit pod powierzchnią roboczą

• w przypadku siedzącej pozycji

niezbędne jest istnienie

poziomego, pionowego i

bocznego prześwitu pomiędzy

tułowiem oraz kończynami

dolnymi a elementami stanowiska

• zapewnia to:

– komfort

– łatwość użycia wyposażenia i

wykonywania zadań

– bezpieczeństwo

– łatwość stania lub siedzenia

Wybór mebli – biurka/stołu roboczego

Biurko z szufladą na klawiaturę

Idealne rozwiązanie w warunkach ograniczonej przestrzeni (mały pokój biurowy, praca w domu) pod warunkiem, Ŝe na powierzchni szuflady mieści się klawiatura i mysz.

Wybór mebli – biurka/stołu roboczego

Podstawowe właściwości

Zakrywane kanały na okablowanie pozwolą Ci uniknąć plątaniny przewodów

Rozmieszczenie okablowania musi spełniać warunki:

• bezpieczeństwa, oddzielenie różnych typów kabli

(zasilanie, sieci komputerowe itp.) ,

• łatwy dostęp i konserwacja bez przerywania pracy,

• długość przewodów powinna pokrywać cały zakres

regulacyjny wszystkich elementów regulowanych

Wygodne jest stosowanie otworów przelotowych w blatach stołów

Page 19: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

19

Dopasowanie stanowiska do potrzeb uŜytkownika

Sprawdź, czy wskazane elementy stanowiska:

M - monitor,PR - powierzchnia robocza,P - podnóŜek,S - siedzisko,O - oparcie.

• posiadają moŜliwość dopasowania dla róŜnych uŜytkowników• posiadają odpowiedni zakres dostosowania

Zastanów się i dopasuj stanowisko

do Swoich potrzeb i możliwośc i

Monitor - ustawienie

Porada

Ustaw monitor tak, aby jego ekran znajdował si ę co najmniej w odległo ści wyci ągniętej ręki (40-75 cm).Zapobiegnie to:

• nadmiernemu obci ąŜeniu wzroku, • pochylaniu si ę do przodu

• Ustaw monitor dokładnie na wprost siebie - umo Ŝliwi to wykonywanie pracy z zachowaniem neutralnej pozycji ciała.

• Powierzchnia ekranu powinna by ć równoległa do Twojej twarzy - dzi ęki temu unikniesz odblasków.

Monitor – ochrona wzroku i kręgosłupa

Monitor umieszczony zbyt wysoko

powoduje konieczność wykonywania nadmiernych ruchów głową

Monitor - ustawienie

Porada 4

Pamiętaj, aby często mrugać i od czasu do czasu spoglądać poza ekran. Dzięki temu oczy pozostaną wilgotne (zapobieganie zespołowi suchego oka), a mięśnie gałek ocznych mniej zmęczone.

Rozmiar czcionki na ekranie monitorapowinien być co najmniej trzykrotnie większy niŜ rozmiar

najmniejszej czcionki, którą moŜesz czytać. MoŜesz to sprawdzić jeśli popatrzysz na ekran z odległości trzy razy większej niŜ ta przy jakiej normalnie pracujesz - powinieneś móc przeczytac tekst z tej odległości.

Jeśli nie moŜesz przeczytać tekstu, powinieneś zwiększyć rozmiar czcionki i/lub poddać się badaniu oczu.

Środek ekranu powinien znajdować się 10-22 cm poniŜej twoich oczu.Twoje oczy pracują najlepiej gdy patrzą nieznacznie w dół. Jeśli ekran stoi wyŜej lub niŜej, wymusza wtedy nienaturalną pozycję ciała, która daje potem bóle szyi, pleców lub ramion. Ponadto ekran twojego komputera i materiały z którymi pracujesz

powinny znajdować się na wprost ciebie, tak byś nie musiał spoglądać na boki, skręcać tułowia lub szyi, by na nie patrzeć.

Page 20: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

20

OświetlenieOświetlenie

elektryczne

Niezależnie od oświetlenia dz iennego pomieszczenia pracy powinny być wyposażone w oświetlenie elektryczne o

natężeniu dostosowanym do rodzajów wykonywanych prac oraz wymaganej ich dokładności.Średnie natężenie oświetlenia na płaszczyźnie roboczej nie powinno być mniejsze niż wartości podane w tabeli.

PN-EN 12464-1:2003. Technika świetlna.

Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: M iejsca

pracy wewnątrz pomieszczeń

Minimalne dopuszczalne natęŜenie oświetlenia [lx]

Rodzaje czynności lub pomieszczeń

20 Orientacja, z rozpoznaniem cech ś redniej wielkości, np. rysów twarzy, w pomieszczeniach takich, jak np.: piwnice i s trychy, oraz przy składowaniu materiałów jednorodnych lub duŜych

50 Krótkotrwałe przebywanie połączone z wykonywaniem prostych czynności np..:• przygotowanie pasz,• magazynowanie towarów róŜnych, przy których moŜe być konieczność poszukiwania,• w korytarzach i na schodach oraz w salach kinowych podczas przerw

100 Praca nieciągła i czynności dorywcze przy bardzo ograniczonych wymaganiach wzrokowych np..:• Sporadyczna obs ługa urządzeń technologicznych, obs ługa kotłów c.o.,• Mycie i czyszczenie samochodów w garaŜach,• Pomieszczenia sanitarne,• Hole wejściowe

200 • Mało dokładne prace ś lusarskie i prace na obrabiarkach do metali,• Wyrób akumulatorów, kabli, nawijanie cewek grubym drutem,• Jadalnie, bufety i świetlice• Sale gimnastyczne, aule, sale zajęć ruchowych w szkołach,• Portiernie.

300 Praca przy przeciętnych wymaganiach wzrokowych, np..:• Średnio dokładne prace ś lusarskie i prace na maszynach do metali,• Szpachlowanie, lakierowanie,• Łatwe prace biurowe z dorywczym pisaniem na maszynie.

Minimalne dopuszczalne natęŜenie oświetlenia [lx]

Rodzaje czynności lub pomieszczeń

500 Praca przy duŜych wymaganiach wzrokowych, np.:• Prace ś lusarskie i prace na maszynach do metali,• Repasacja, szycie i drukowanie tkanin,• Druk ręczny i sortowanie papieru.

750 Długotrwała i wytęŜona praca wzrokowa, np..:• Bardzo dokładne prace ś lusarskie i prace na maszynach do metali,• Szlifowanie szkieł optycznych i kryształów,• Oczyszczanie, wyskubywanie węzełków, wypruwanie, cerowanie, naprawianie usterek w przemyśle

włókienniczym,• Prace kreś larskie,

1000 Długotrwała i wytęŜona praca wzrokowa, np..:• MontaŜ najmniejszych części i elementów elektronicznych,• Kontrola wyrobów włókienniczych.

Oświetlenie

elektryczne

PN-EN 12464-1:2003. Technika świetlna.

Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: M iejsca

pracy wewnątrz pomieszczeń

Ustaw odpowiednio swoje stanowisko pracy

względem okien i opraw oświetleniowych

Eliminuj odblaski i nadmierne kontrasty

Stosuj Ŝaluzje okienne, usuwaj błyszczące powierzchnie, zmień połoŜenie monitora względem źródeł światła lub źródeł światła względem monitora

Ustaw odpowiednio swoje stanowisko pracy

względem okien i opraw oświetleniowych

Eliminuj odblaski i nadmierne kontrasty

Stosuj Ŝaluzje okienne, usuwaj błyszczące powierzchnie, zmień połoŜenie monitora względem źródeł światła lub źródeł światła względem monitora

Oświetlenie

elektryczne

Światło samego monitora nie moŜe stanowić jedynego źródła światła na stanowisku, oświetlenie jedynie lampą biurową równieŜ nie jest wskazane. Stosuj oświetlenie ogólne (ok. 500 lx) i, w razie potrzeby, lampę dodatkową.

Page 21: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

21

Ustaw odpowiednio swoje stanowisko pracy

względem okien i opraw oświetleniowych

Ustawienie stanowiska względem źródeł światła

• zapewnienie wygody widzenia

• zaleca się oświetlenie rozproszone

• niedopuszczalne jest gdy pracownik siedzi tyłem lub przodem do okna ze względu na nierównomierność luminancji

• ustawienie monitorów powinno być równoległe do okien i linii świateł sufitowych (płaszczyzna ekranu jest prostopadła do okna).

• optymalne oświetlenie przy komputerze to 500 lx

Optymalne ustawienie to biurko naroŜne, ustawione bokiem do okna.

Okno

Lampa

Lampa

Lampa

Okno

Okno

Okno

PN-EN 12464-1:2 00 3. Technika

świetlna. Oświetleni e miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy wewnątrz pomieszczeń

Organizacja przestrzenna stanowiska pracy

Rzut poziomy – pole pracy

Granica zasięgu optymalnego – ok. 1000 mm

Granica zasięgu maksymalnego – ok. 1600 mm

CD - pojemnik z CD

D - dokumenty

DR - drukarka

JC - jednostka centralna

K - klawiatura

M - monitor

Tak rozstaw

wyposażenie

stanowiska, aby

wszystkie potrzebne

elementy były zawsze w

zasięgu ręki.

Organizacja przestrzenna stanowiska pracy

Rzut pionowy

Dostosuj stanowisko pracy do swoich potrzeb

Referencyjna pozycja ciała dla potrzeb projektowania

• udo ustawione jest w przybliżeniu poziomo, podudzie pionowo, wysokość siedziska nieco poniżej wysokości zgięcia kolanowego

• ramiona pionowo, przedramiona poziomo

• powierzchnia dłoni skierowana w dół

• kręgosłup wyprostowany

• powierzchnia stopy tworzy z podudziem kąt 900

• linia łącząca ramiona równoległa do płaszczyzny czołowej bez skręcania tułowia

• kierunek patrzenia między poziomem, a 600 poniżej poziomu

Pozycja ta pozwoli Ci na wstępne dopasowanie

wysokości siedziska do Twoich wymiarów

antropometrycznych i wysokości powierzchni

roboczej.

Pamiętaj – jest to pozycja wyłącznie do regulacji, a nie do pracy!!!

Dostosuj swoje krzesło

Co to jest „poprawna” pozycja siedząca?

lub lub

Page 22: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

22

Dostosuj stanowisko pracy do swoich potrzeb

Regulacja krzesła

Wysokość s iedz iska Wysokość oparcia Wysokość podłokietników

Odległość między

podłokietnikami

Odblokuj oparcieNapięcie sprężyn oparcia

G łębokość s iedz iska

Wyreguluj krzesło zgodnie ze schematem

Dopasuj krzesło do siebie i biurka

Stopy powinny spoczywać na podłodze lub podnóŜku

Płaskie ułoŜenie stóp na podłodze lub podnóŜku pozwala na zmniejszenie napięcia mięśni w stawach kolanowych i skokowych oraz umoŜliwia poprawne krąŜenie w kończynach dolnych. Nie podwijaj nóg pod krzesłem.

PodnóŜek jest niezbędny dla osób niskich, ale wygodny dla kaŜdego

Siedź wygodnie i zdrowo

Czego unikać podczas siedzenia?

• Pochylania głowy do przodu, pomoże to uniknąć urazów szyi.

• Pracy z uniesionymi ramionami, zapobiegnie to bólom szyi i ramion.

• Skręcania nadgarstków• Pracy z niepodpartymi przedramionami,

pomoże to uniknąć bólów ramion i pleców

Siedź wygodnie i zdrowo

Czego unikać podczas siedzenia?

Siedzenia bez podparcia lędźwiowego.

Korzystanie z podparcia lędźwiowego uchroni Cię przed bólami krzyża.

Pracuj z głową!

Poprawnie uŜywaj układu ruchu – siedź dynamicznie

Jedną z cech dobrych krzeseł jest możliwość swobodnej zmiany położenia ich elementów tak, aby jak najlepiej dopasować ustawienie krzesła do różnych rodzajów pozycji ciała użytkownika (warunkowanych m.in. rodzajem wykonywanej pracy). Dobre krzesła powinny zatem umożliwić tzw. siedzenie dynamiczne.

Pracuj z głową!

Poprawnie uŜywaj układu ruchu – siedź dynamicznie

Pozycja odchylona do tyłu - prowadzenie rozmów, relaks (Ryc 1)Pozycja pośrednia - praca przy komputerze (Ryc 2)

Pozycja przednia - pisanie ręczne (Ryc 3)

21 3

Ustawiaj ąc d źwignię w pozycji odblokowanej pozwalamy krzesłu dopasowywa ć si ę do naszych zmieniaj ących si ę pozycji ciała przy jednoczesnym ci ągłym zachowaniu podparcia pleców.

Page 23: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

23

Monitor - ustawienie

Porada 1• Ustaw monitor dokładnie na wprost siebie - umożliwi to wykonywanie pracy z zachowaniem neutralnej pozycji ciała.

• Powierzchnia ekranu powinna być równoległa do Twojej twarzy -dzięki temu unikniesz odblasków.

Laying documents flat on the desktop may lead to visual and musculo-skeletal strain.

If you reference source documents frequently, document/monitor orientation may influence eyestrain symptoms.

Documents are best oriented horizontally with respect to the monitor.

Vertical orientation is nearly as good as horizontal.

“Slant boards” like the one shown may also improve posture when document viewing and marking is required.

Oblique (diagonal) orientation is less than optimal.

USPRAWNIANIE STANOWISK PRACY

Osoby pracujące przy monitorach powinny regularnie badać wzrok i używać odpowiednich okularów

Page 24: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

24

Pozycja ręki

Typowe pozycje r ęki podczas pracy

Pozycja

neutralna

Odchylenie

łokcioweOdchylenie

promieniowe

Prostowanie

Pozycja

neutralna

Zgięcie

Pami ętaj, aby unikn ąć problemów z nadgarstkami naleŜy utrzymywa ć je w pozycji neutralnej

Pozycja ręki

Typowe pozycje r ęki podczas pracy z klawiatur ą

Korzystanie z klawiatury wysokiej (1) powoduje nadmierne prostowanie ręki w stawie nadgarstkowym, uŜycie klawiatury niskiej (2) zmniejsza kąt odchylenia ręki. Najlepsze rezultaty daje jednak zastosowanie wspornika przedramienia (3) –nadgarstek moŜe pozostawać w pozycji neutralnej. W celu podparcia przedramienia moŜna wykorzystać podłokietnik stanowiący element krzesła (o ile moŜna go ustawić na odpowiedniej wysokości (4).

1 2

3 4

Klawiatura

Typowe pozycje r ęki podczas pracy z klawiatur ą

Nieprawidłowe i prawidłowe pozycje ręki podczas uŜywania klawiatury i myszy

Pozycja ciała podczas pisania na klawiaturze

Pozycja idealna – klawiatura z ujemnym pochyleniem

Minimaliz acja z arówno obciążenia

statycznego (posturalnego), jak i

dynamicznego. Klawiatura zna jduje

się poniżej wysokości łokciowej (w

pozycji siedzą cej) i j est l ekko

pochylona tak, że klawisz emog ą być

naciskane w neutralnej pozycji ręk i.

Ramiona, przedramiona, szyj a i

plecy są rozluźnione, szczególnie

podczas krótkich przerw. Lekkie

odchylenie tułowia do tyłu pozwala

na uzyskani e prawidłowego

podparcia lędźwiowego. Kąty

rozwarte w stawach: łokciowych,

biodrowych i kolanowych ułatwiają

krążenie . Stopy spoczywają

swobodniena podłodze.

Jak ustawić klawiaturę

Porada 3

Podczas pracy z klawiaturą nie uŜywaj wspornika nadgarstków. Zapobiegnie to naciskowi na nerwy przechodzące w stawie nadgarstkowym.

Praca z myszą

Wybierz odpowiednią mysz odpowiednią do Twoich potrzeb

Prawidłowo dobrana mysz (wymagania pracy, wielkość ręki, upodobania) pozwoli na większy komfort pracy – mniejsze zmęczenie, większą precyzję i efektywność. Celowe jest zakupienie myszy, dla której moŜna programowo przełączać tryby pracy prawo- i leworęczny. Podczas długiej pracy z myszą warto okresowo zmieniać tryb pracy – nie jest to tak trudne, jak się początkowo wydaje.

Page 25: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

25

Praca z myszą

Prawidłowe posługiwanie się myszą to większy komfort i precyzja, a mniejsze zmęczenie

Pozycja ręki prawidłowa - ręka dokładnie w osi z przeramieniem.

Uwaga! Nie naleŜy opierać nadgarstka o podłoŜe podczas pracy myszą. Powoduje to wzrost ciśnienia w kanale nadgarstka, ponadto ogranicza dopływ krwi do ręki. Naucz się pracować myszą równieŜ lewą ręka. UŜywaj klawiatury zamiast myszy, gdy jest to moŜliwe.

Praca z myszą

Prawidłowe posługiwanie się myszą to większy komfort i precyzja, a mniejsze zmęczenie

Uwaga! Nie naleŜy opierać nadgarstka o podłoŜe (wspornik nadgarstka) podczas pracy myszą. Powoduje to wzrost ciśnienia w kanale nadgarstka, ponadto ogranicza dopływ krwi do ręki.

Posługiwanie si ę myszk ą praw ą ręką zmniejsza k ąt odwiedzenia ramienia

Praca z myszą

Prawidłowe posługiwanie się myszą to większy komfort i precyzja, a mniejsze zmęczenie

Nie naduŜywaj kółka przewijania, prowadzi to do przeciąŜenia palca i moŜe spowodować chorobę DeQuervain-a

Praca z myszą

Prawidłowe posługiwanie się myszą to większy komfort i precyzja, a mniejsze zmęczenie

F1 (Pomoc)

Esc (Zamkniecie okna dialogowego)

Ctrl-A (Wybierz wszystko)

Ctrl-S (Zapisz)

Alt-F4 (Zamknij aktualne okno)

Ctrl-Z (Cofnij ostatnie polecenie)

Alt-Tab (Przełączanie pomiędzy aktywnymi oknami)

Prawidłowe posługiwanie się myszą obejmuje równieŜ wymienne korzystanie z klawiatury – np. poprzez stosowanie skrótów i poleceń klawiaturowych. Korzystanie z poleceń klawiaturowych przydaje się równieŜ w przypadku awarii myszy – bardzo często uŜytkownicy systemu Windows stają się bezradni – nie mogą nawet zamknąć systemu.

Szanuj zieleń

Poprawia atmosferę (dosłownie i w przenośni) w pracy

Page 26: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

26

Konserwacja stanowiska

UmoŜliwia prawidłowe korzystanie z wyposaŜenia

Praca z laptopem

Wygoda

Wygoda w pracy z laptopem to nie lada wyzwanie. JeŜeli ekran znajduje się na odpowiedniej wysokości, to klawiatura nie i odwrotnie. Oto kilka sugestii na temat wygodnego uŜycia laptopa.

• JeŜeli konieczne jest częste przenoszenie laptopa wybierz model o najmniejszej masie.

• UŜywaj stacji dokujących w miejscach, gdzie go najczęściej uŜywasz

• Przenoś laptopa w plecaku z szerokimi, wygodnymi pasami nośnymi lub w torbie wyposaŜonej w kółka

• Wykorzystując laptopa bez urządzeń peryferyjnych przyjmij lekko odchyloną do tyły pozycję ciała i pochyl laptopa do przodu. Dzięki temu klawiatura połoŜona będzie moŜliwie nisko, a ekran wysoko.

• Podczas intensywnej pracy uŜywaj zewnętrznej klawiatury oraz myszy.

Praca z laptopem

Wygodne podstawki pod laptopa

Pracuj z głową!

Organizacja pracy

W celu zwiększenia efektywności i zmniejszenia zmęczenia naleŜy łączyć prace wykonywane przy monitorze z innymi zadaniami

Page 27: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

27

Pracuj z głową!

Poprawnie uŜywaj układu ruchu

Pracuj z głową!

Przerwy w pracy

Racjonalnie korzystaj z przerw w pracy, zarówno regulaminowych, jak i mikroprzerw. Wstań i przeciągnij się. Pozwoli Ci to na zmniejszenie obciąŜenia układu ruchu i poprawi krąŜenie w całym ciele.

Skorzystaj z gotowych zestawów ćwiczeń dostępnych

w Zakładzie Fizjologii Pracy i Ergonomii lub w

internecie

Pracuj z głową!

Poprawnie uŜywaj układu ruchu

Korzystając z telefonu trzymaj słuchawkę ręką a nie podtrzymuj ją pochylona głową.

CZY TO JUś WSZYSTKO?

NIE !!!

Weź głęboki oddech i

R-o-z-c-i-ą-g-n-i-j s-i-ę !

A po pracy.....

Page 28: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

28

pomó Ŝ sobie sama !!!Stosuj zasady ergonomii równie Ŝ poza prac ą

W domu równie Ŝ pami ętaj o konieczno ści przestrzegania zasad ergonomii.

pomó Ŝ sobie sama !!!Stosuj zasady ergonomii równie Ŝ poza prac ą

W domu równie Ŝ pami ętaj o konieczno ści przestrzegania zasad ergonomii.

pomó Ŝ sobie sama !!!Stosuj zasady ergonomii równie Ŝ poza prac ą

W domu równie Ŝ pami ętaj o konieczno ści przestrzegania zasad ergonomii.

Zrób to tak... ... albo tak

Najczęściej spotykane sposoby wypoczynku biernego nie zapewnią regeneracji układu ruchu po pracy.....

... Tego zadania nie spełni również “półaktywny” wypoczynek... ... Takie formy spędzania czasu wolnego powodują jedynie to, że zyskujemy na wadze ...

Page 29: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

29

... Nieprawidłowy sposób spędzania czasu wolnego pogarsza nasze możliwości tolerancji dużego wysiłku fizycznego w pracy.

Dopiero wysiłek fizyczny dokonywany w trakcie tzw. pozazawodowej aktywności fizycznej zapewni Ci lepszą tolerancję obciążeń związanych z wykonywaniem pracy...

Pozazawodowa aktywność fizyczna zwiększy Twoją sprawność ...

... i siłę. ... a wówczas żadne zadanie w pracy nie będzie dla Ciebie zbyt trudne!

Page 30: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

30

Pamietaj również o odpowiednim wypoczynku nocnym - Twój kręgosłup również podczas snu powinien zachowywać swój prawidłowy kształt.

Za miękko

Za twardo

Dobrze

ERGONOMIA

Sposoby przeciwdziałania WMSDs

Po pracy

IMP dla piel ęgniarekProgram profilaktyczno-rehabilitacyjny

•Szkolenie•Ćwiczenia fizyczne

IMP dla piel ęgniarekProgram profilaktyczno-rehabilitacyjny

PROGRAM ĆWICZEŃ PROFILAKTYCZNO-REHABILITACY JNYCH

6 MIESIĘCY3 x TYDZIEŃ

45 min

IMP dla piel ęgniarekProgram profilaktyczno-rehabilitacyjny - efekty

Wyst ępowanie dolegliwo ści bólowych –odsetek respondentek (zacieniowane pola oznaczaj ą istotno ść statystyczn ą ró Ŝnic na poziomie p<0,005)

Okolice ciała, w których w ys tępow ały dolegliwości przed po przed po przed po

Szyja 37% 35% 35% 27% 26% 15%Bark 23% 17% 16% 13% 30% 18%okolica piersiowa kręgosłupa 15% 15% 14% 11% 37% 20%

Łokcie 8% 8% 3% 3% 7% 6%okolica lędźwiowo-krzyŜowa 65% 67% 61% 42% 65% 41%nadgarstki 20% 18% 21% 15% 15% 7%

Biodra 9% 8% 11% 9% 14% 6%Kolana 36% 35% 24% 21% 38% 30%Stopy 45% 37% 35% 26% 26% 16%

I II III

Page 31: IMP-szkolenie BHP-2-druk [tryb zgodno [ci] · – praca z użyciem siły – nadmierne używanie narzędzi będących źródłem wibracji – niewystarczające przerwy w pracy WMSDs

2009-09-06

31

Szkolenie, szkolenie, szkolenie...http://old.imp.lodz.pl/pielegniarki

Zbigniew JóźwiakTel (42) 6314 589

5830-602 815 [email protected]

Serdecznie dziękuję

za uwagę !!!!!!