8/3/2019 Homeopatia - fundamentalne oszustwo

1/5

Homeopatia: fundamentalne oszustwoAutor tekstu: Stephen Barrett

Tumaczenie: Magorzata Koraszewska

Podstawowe mylne przekonania

Niemiecki lekarz Samuel Hahnemann (1755-1843) sformuowa pod koniec XVIII wiekupodstawowe zasady homeopatii. Nie bez powodu, do rozpaczy doprowadzao go upuszczanie krwi,przykadanie pijawek, przeczyszczanie i inne procedury medyczne tamtych czasw, ktre znaczniebardziej szkodziy ni pomagay. Hahnemann, uwaajc, e celem tych kuracji byo "zrwnowaenie"humorw" organizmu przez przeciwne rodki", rozwin "zasad podobiestwa" koncepcj, eobjawy choroby mona wyleczy niezmiernie maymi ilociami substancji, ktra powoduje podobneobjawy u zdrowych ludzi, jeli zayj due jej iloci. Sowo "homeopatia" pochodzi od greckich swhomoios (podobny) ipathos (cierpienie lub choroba).

Hahnemann i jego pierwsi zwolennicy przeprowadzali "dowiadczenia", w ktrych podawalizioa, mineray i inne substancje zdrowym ludziom, a take sami je zaywali, i prowadzili dokadnecodzienne zapisy zaobserwowanych reakcji. Pniej zestawili te zapisy w dug, encyklopedycznpublikacj zwanmateria medica , ktr posugiwali si przy dopasowywaniu objaww pacjenta do"odpowiadajcych im" substancji leczniczych.

Hahnemann gosi, e choroby stanowi zakcenie zdolnoci organizmu do samowyleczenia sii e potrzebny jest tylko niewielki bodziec, by rozpocz proces zdrowienia. Twierdzi take, echoroby chroniczne to objawy tumionego swdzenia (psora ) rodzaj miazmatu czy zego ducha.Pocztkowo administrowa niewielkie dawki akceptowanych lekw. Potem jednak zacz jeniezmiernie rozciecza i snu teorie, e im mniejsza dawka, tym potniejszy efekt. Oczywicie jestto cakowita odwrotno zwizku dawka-efekt, jak wykazali farmakolodzy.

Podstaw wczenia do "Farmakopei Homeopatycznej" nie s nowoczesne, naukowe testy, alehomeopatyczne "dowiadczenia" przeprowadzone w XIX i na pocztku XX wieku. Obecne (dziewite)wydanie opisuje sposb przygotowywania ponad tysica substancji do homeopatycznego uytku. Nieidentyfikuje objaww czy chorb, do ktrych te produkty powinny by stosowane; pozostawia topraktykom (bd producentom).

Poniewa rodki homeopatyczne byy istotnie mniej niebezpieczne ni te, ktre stosowaakonwencjonalna medycyna XIX wieku, zaczo ich uywa wielu lekarzy. Na przeomie wiekw XIXi XX w Stanach Zjednoczonych byo okoo 14 tysicy praktykujcych homeopatw i 22 szkoyhomeopatii. W miar jednak postpw nauk medycznych i ksztacenia lekarzy, homeopatiaw Ameryce gwatownie podupada, a szkoy homeopatyczne albo zostay zamknite, albo zamieniysi w szkoy medyczne. Ostatnia czysto homeopatyczna szkoa w Ameryce zostaa zamknitaw latach dwudziestych XX wieku.

Wielu homeopatw twierdzi, e pewni ludzie maj szczeglne powinowactwo z pewnymirodkami (ich "konstytucjonalnymi rodkami") i reaguj na nie przy rozmaitych chorobach. Takie

rodki mona przepisywa wedug "konstytucyjnego typu" pacjenta nazwanego ododpowiadajcego im rodka w sposb przypominajcy klasyfikacj astrologiczn. Typ "kulczybaignacja" na przykad jest pono nerwowy i paczliwy, jak rwnie nie lubi dymu tytoniowego. Typowa"sasanka" jest mod kobiet z blond lub jasnobrzowymi wosami, niebieskimi oczyma i delikatncer; jest agodna, bojaliwa, romantyczna, uczuciowa i przyjacielska ale niemiaa. Typ "kulczybawronie oko" jest agresywny, wojowniczy, ambitny i hiperaktywny. Typowa "siarka" lubi pononiezaleno. I tak dalej. Czy to brzmi jak racjonalna podstawa do diagnozy i leczenia?

Wszystkie "rodki" homeopatyczne to placeboLeki homeopatyczne robi si z mineraw, substancji rolinnych i innych. Jeli substancja jest

rozpuszczalna, rozciecza si j w proporcjach jedna cz substancji na albo dziewi, albo

dziewidziesit dziewi czci wody i/lub alkoholu i energicznie potrzsa; jeli nie jestrozpuszczalna, mieli si j bardzo drobno i proszek miesza w podobnych proporcjach zesproszkowan laktoz (cukrem mlecznym). Jedna cz rozcieczonego leku zostaje nastpnieRacjonalista.pl Strona 1 z 5

8/3/2019 Homeopatia - fundamentalne oszustwo

2/5

rozcieczona dalej i proces ten powtarza si do osignicia podanego stenia. Rozcieczeniew proporcji 1 do 10 oznacza si rzymsk cyfr X (1X = 1/10; 3X = 1/1 000; 6X = 1/1.000.000 i takdalej). Podobnie, rozcieczenie w proporcji 1 do 100 oznacza si rzymsk cyfr C (1C = 1/100; 3C =1/1.000.000 i tak dalej). Wikszo lekw dzisiaj waha si od 6X do 30X, ale istniej na rynku takeprodukty oznaczone 30C i wicej.

Rozcieczenie 30C oznacza, e oryginaln substancj rozcieczono1.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 razy. Zakadajc, e centymetr szecienny wody

zawiera 15 kropli, jest to liczba wiksza ni liczba kropli wody, ktra wypeniaby pojemnik ponad 50razy wikszy od Ziemi. Wyobra sobie kropl czerwonej farby wpuszczon do takiego pojemnika,ktra rwno si w nim rozpuszcza. Homeopatyczne prawo "nieskoczenie maej iloci" jestodpowiednikiem twierdzenia, e kada kropla wody, ktr nastpnie pobieramy z pojemnika, bdzieposiada esencj czerwieni. Dr Robert L. Park, wybitny fizyk, dyrektor The American PhysicalSociety, odnotowa, e poniewa najmniejsz iloci substancji w roztworze jest jedna czsteczka,roztwr 30C musiaby mie przynajmniej jedn czsteczk oryginalnej substancji rozpuszczonw minimum1.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000czsteczkach wody. Wymagaoby to pojemnika ponad 30.000.000.000 razy wikszego od Ziemi.

"Rozcieczenie" Oscillococcinum , produktu 200C "na agodzenie objaww przezibieniai grypy" jest jeszcze bardziej nacigane. "Aktywny skadnik" przygotowywany jest przez 40 dniow

inkubacj maych iloci wtroby i serca wieo zabitej kaczki. Wynikajcy z tego roztwr jestnastpnie filtrowany, liofilizowany, ponownie nawodniony, wielokrotnie rozcieczony i nascza sinim granulki cukru. Jeli cho jedna czsteczka serca czy wtroby kaczki miaaby przetrwa t

procedur, jej koncentracja byaby 1 do 100200 . Ta olbrzymia liczba z 400 zerami jest znaczniewiksza ni oszacowana liczba czsteczek we wszechwiecie (ktra wynosi ok. 10^80). W lutowymwydaniu "U.S. News & World Report" stwierdzono, e do rocznej produkcji potrzebna jest tylko jednakaczka; w roku 1996 sprzedano tego produktu za sum 20 milionw dolarw. Pismo nazwao tegonieszczsnego ptaka "zot kaczk, wart 20 milionw dolarw".

W rzeczywistoci prawa chemii stwierdzaj, e istnieje granica, do jakiej mona rozcieczasubstancj, bez cakowitej jej utraty. Granica ta odnosi si do liczby Avogarda i odpowiadahomeopatycznym mocom 12C lub 24X (1 cz na 10 do dwudziestej czwartej potgi). SamHahnemann zdawa sobie spraw z tego, e praktycznie rzecz biorc nie ma szansy, by cho jedna

czsteczka oryginalnej substancji pozostaa po wszystkich rozcieczeniach. Wierzy jednak, eenergiczne potrzsanie lub pulweryzacja pozostawia na kadym etapie rozcieczania "podobn doduszy" esencj "nie dajc si ju rozpozna zmysami" ktra leczy dziki wskrzeszaniu "siyyciowej" organizmu. Dzisiejsi ordownicy homeopatii twierdz, e nawet po znikniciu ostatniejczsteczki oryginalnej substancji zachowana zostaje jej "pami". To twierdzenie jest bezpodstawne.Co wicej, gdyby byo prawdziwe, kada substancja, z jak zetkna si czsteczka wody, mogabyodcisn swoj "esencj" i mie silne (i nieprzewidywalne) skutki medyczne na spoywajc josob.

Stan Polanski, lekarz z Asheville w Karolinie Pnocnej, zwrci uwag na dodatkowe aspekty: Wyobra sobie, ile zwizkw chemicznych musi znajdowa si w kadej dawce

homeopatycznego leku, w iloci co najmniej jednej czsteczki. Nawet przy najbardziej skrupulatniezachowywanej czystoci, kurz niesiony w powietrzu lokalu, w ktrym produkuje si rodek

homeopatyczny, musi zawiera tysice rnych czsteczek biologicznego pochodzenia, wywodzcychsi z lokalnych rde (bakterie, wirusy, grzyby, kropelki liny, zuszczone komrki naskrka,odchody owadw), jak te z odlegych rde (pyek kwiatowy, czsteczki ziemi, drobinki ze spalin)wraz z mineraami ziemskiego, a take pozaziemskiego pochodzenia (kurz meteorytowy). Podobnie,"neutralna" ciecz, uywana w procesie rozcieczania, musi mie ca wasn bibliotek mikrozanieczyszcze.

Proces rozcieczania/potencjacji (wzmagania dziaania) w homeopatii polega na stopniowymrozcieczaniu doprowadzonym do fantastycznej kracowoci, z "wstrzsaniem" midzy kadymrozcieczeniem. Wstrzsanie polega na specyficznym potrzsaniu czy stukaniu w pojemnikw okrelony sposb. Skd wyaniajcy si preparat ma podczas tego stopniowego procesurozcieczania wiedzie, ktra z niezliczonych substancji w pojemniku jest T Jedyn, ktrarzeczywicie zabierze si do roboty? I w jaki sposb tysice (miliony?) skadnikw chemicznych

dowiaduj si, e maj siedzie cicho lub tylko czeka w kulisach, podczas gdy Ten Jedyny Potnyzostaje namaszczony do statusu Uzdrowiciela? Koncepcja, e taki scenariusz prowadzi dowytwarzania produktw unikatowo dopasowanych do okrelonych chorb, jest bardziej ninieprzekonujca.

8/3/2019 Homeopatia - fundamentalne oszustwo

3/5

Tak wic, dopki apologeci homeopatii nie przedstawi prawdopodobnego (nie magicznego)mechanizmu "potencjacji poprzez rozcieczanie" jednej tylko z wielu substancji w kadym z ichproduktw, dopty nie mona zaakceptowa, e prawidowo zidentyfikowali aktywne skadnikiswoich produktw. Kade badanie rzekomo demonstrujce efektywno homeopatycznej kuracjipowinno by z miejsca odrzucone, o ile nie zawiera listy wszystkich substancji obecnych w roztworzew steniu rwnym lub wikszym od domniemanego aktywnego skadnika na kadym etapieprocesu rozcieczania, wraz z uzasadnieniem dlaczego te inne substancje nie s brane pod uwag.

Niewiele wicej sensu ma proces "dowiadczania", przy pomocy ktrego homeopacidopasowuj lekarstwo do objaww. Dowiadczanie polega na przyjmowaniu rnych substancji,a nastpnie notowaniu kadego skurczu, kichnicia, zakucia czy swdzenia, jakie si objawia czsto przez kilka dni. Wyznawcy homeopatii przyjmuj za rzecz oczywist, e kade zanotowanedoznanie byo spowodowane podan substancj i e kracowo rozcieczona dawka tej substancjibdzie waciwa do leczenia czowieka z takimi wanie objawami.

Niezbyt imponujce "badania"Poniewa wiele rodkw homeopatycznych nie zawiera adnych dajcych si wykry iloci

aktywnego skadnika, nie ma moliwoci sprawdzenia, czy zawieraj to, co podano na etykietce.Odmiennie od wikszoci silnie dziaajcych lekw, nie wykazano ich skutecznoci przeciwko

chorobom w podwjnie lepych testach klinicznych. W rzeczywistoci wikszoci produktwhomeopatycznych nigdy nie testowano.W 1990 roku w artykule w "Review of Epidemiology" zamieszczono analiz 40 losowych prb,

w ktrych porwnano leczenie homeopatyczne z leczeniem standardowym, podawaniem placeboi pozostawieniem bez leczenia. Autorzy doszli do wniosku, e poza trzema wszystkie prby zawieraypodstawowe bdy metodologiczne, a z tych trzech tylko jedna miaa pozytywny rezultat. Wniosekautorw brzmia, e nie istniej adne dowody na to, i rodki homeopatyczne maj jakkolwiekwiksz warto ni placebo.

W 1995 roku we francuskim pimie oceniajcym produkty farmaceutyczne ukaza si przegldliteratury na ten temat z nastpujcym wnioskiem:

"Poniewa rodkw homeopatycznych uywa si na og przy chorobach o zmiennymprzebiegu lub takich, ktre wykazuj si spontanicznym wyzdrowieniem, uwaa si powszechnie, e

u niektrych pacjentw s skuteczne. Niemniej, mimo duej liczby bada porwnawczychprzeprowadzonych do dnia dzisiejszego, nie ma adnych dowodw, e homeopatia jestskuteczniejsza ni terapia placebo, podawana w identycznych warunkach. (...)"

W 1997 roku londyski wydzia opieki zdrowotnej przesta paci za leczenie homeopatyczne postwierdzeniu, e nie ma wystarczajcych dowodw popierajcych jej uycie. Wydziay opiekizdrowotnej w Lambeth, Southwark i Lewisham kieroway ponad 500 pacjentw rocznie do RoyalHomeopathic Hospital w Londynie. W ramach akcji na rzecz pokrywania przez pastwo wyczniekosztw za leczenie oparte na dowodach o jego skutecznoci, lekarze zatrudnieni przez londyskiwydzia zdrowia dokonali przegldu opublikowanej literatury naukowej. Doszli do wniosku, e wielebada zawierao powane bdy metodologiczne i e niedawne badania opublikowane przez RoyalHomeopathic Hospital nie przedstawiy adnych przekonujcych dowodw, i homeopatia oferujekliniczne korzyci.

Rzecznicy homeopatii powouj si na kilka bada z "pozytywnymi" rezultatami jako na dowd,e "homeopatia dziaa". Nawet jeli ich wyniki dadz si systematycznie powtrzy (co wydaje simao prawdopodobne), jedyne, co badanie jednego leku na jedn chorob moe dowie, to e tenlek jest skuteczny przy tej chorobie. Nie powiadcza to zasadnoci podstawowych teoriihomeopatycznych ani nie dowodzi, e leczenie homeopatyczne jest skuteczne przy innychchorobach.

Oczywicie efekt placebo moe by silny, ale potencjalne korzyci agodzenia objaww przypomocy placebo naley porwna ze szkodami, jakie moe spowodowa poleganie nanieskutecznych produktach i marnowanie na nie pienidzy. Czynnikiem sprzyjajcym popularnocihomeopatii jest take spontaniczna remisja. Sdz, e wikszo ludzi, ktrzy uwaaj, ezawdziczaj wyzdrowienie lekowi homeopatycznemu, wyzdrowiaaby rwnie szybko bez niego.

Homeopaci usilnie staraj si o objcie usug krajowym ubezpieczeniem zdrowotnym.

Twierdz, e ich opieka jest bezpieczniejsza, agodniejsza, "naturalna" i tasza od konwencjonalnejopieki zdrowotnej, jak rwnie w wikszym stopniu ni medycyna konwencjonalna zajmuje sizapobieganiem. Homeopatyczne rodki jednak niczemu nie zapobiegaj, a wielu wiodcych

Racjonalista.pl Strona 3 z 5

8/3/2019 Homeopatia - fundamentalne oszustwo

4/5

homeopatw wygasza kazania przeciwko szczepieniom. Co wicej, raport z konferencji KrajowegoCentrum Homeopatii w 1997 roku opisuje, jak lekarz-homeopata proponowa uywanie produktwhomeopatycznych dla zapobiegania i leczenia chorb wiecowych. Wedug tego raportu mwcapoleca rozmaite produkty 30C i 200C jako alternatywy dla aspiryny i lekw obniajcychcholesterol, ktre s udowodnionymi rodkami redukujcymi liczb zawaw i udarw.

Potrzeba wikszej kontroliWedug tego co wiem amerykaska FDA (Food and Drug Administration) nigdy nie uznaa

adnego rodka homeopatycznego za bezpieczny i skuteczny lek, zdatny do stosowaniaw medycynie. W 1995 roku zwrciem si do FDA z nastpujcym pytaniem:

Chciabym si dowiedzie czy FDA: (1) otrzymaa dowody, e jakiekolwiek lek homeopatyczny,obecnie sprzedawany w tym kraju, jest skuteczny przeciwko jakiejkolwiek chorobie lub problemowizdrowotnemu; (2) dosza do wniosku, e jakikolwiek homeopatyczny produkt obecnie sprzedawanyw Stanach Zjednoczonych jest skuteczny wobec jakiegokolwiek problemu zdrowotnego bdchorobie; (3) dosza do wniosku, e rodki homeopatyczne s oglnie skuteczne; lub (4) dosza downiosku, e rodki homeopatyczne s oglnie nieskuteczne. Prosz o przysanie mi kopiidokumentw dotyczcych tego problemu.

Urzdnik z Centrum Oceny i Bada nad Lekami FDA odpowiedzia, e wiele lat temu

zatwierdzono kilkanacie produktw homeopatycznych, ale wszystkie aprobaty zostay cofnite doroku 1970. Innymi sowy po roku 1970 aden rodek homeopatyczny nie posiada certyfikatu FDAstwierdzajcego, e jest on "bezpiecznym i skutecznym" rodkiem do celu, do ktrego goprzeznaczono. O ile wiem to stwierdzenie jest nadal prawdziwe dzisiaj.

Gdyby FDA wymagaa dla rodkw homeopatycznych dowodw skutecznoci, jakich wymagaod innych lekw, homeopatia wymaraby w Stanach Zjednoczonych. Nic jednak nie wskazuje na to,e FDA rozwaa takie posunicie. Urzdnicy FDA uwaaj, e homeopatia jest stosunkowonieszkodliwa (w porwnaniu na przykad z produktami reklamowanymi jako rodek na raka i AIDS)i sdz, e inne problemy powinny mie pierwszestwo. Jeli FDA zaatakuje homeopati zbytenergicznie, jej zwolennicy mogliby nawet przekona podatny na lobbying Kongres, by przyszed imna ratunek. Mimo tego ryzyka FDA nie powinna dopuszcza na rynek bezwartociowych produktwopatrzonych zapewnieniami, e s skuteczne.

*Tekst pochodzi z serwisu Quackwatch (http://www.quackwatch.org) . Publikacjaw Racjonalicie za zgod Autora.

Stephen BarrettUr. 1933. Emerytowany amerykaski psychiatra i pisarz, zaoyciel NationalCouncil Against Health Fraud (obecnie wiceprezes i dyrektor dziaainternetowych), redaguje serwis Quackwatch. Prowadzi 22 stronyinternetowe zajmujce si oszustwami zwizanymi z medycyn iuzdrawianiemStrona www autora

Poka inne teksty autora

(Publikacja: 18-01-2005 Ostatnia zmiana: 30-03-2009)Orygina.. (http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,3889)

Contents Copyright 2000-2009 Mariusz Agnosiewicz

Programming Copyright 2001-2009 Micha Przech

Autorem portalu Racjonalista.pl jest Micha Przech, zwany niej Autorem.Wacicielami portalu s Mariusz Agnosiewicz oraz Autor.

adna cz niniejszych opracowa nie moe by wykorzystywana w celachkomercyjnych, bez uprzedniej pisemnej zgody Waciciela, ktry zastrzega sobie

niniejszym wszelkie prawa, przewidziane

http://www.quackwatch.org/http://www.racjonalista.pl/index.php/s,44/k,201http://www.ncahf.org/http://www.ncahf.org/http://en.wikipedia.org/wiki/Stephen_Barretthttp://www.racjonalista.pl/index.php/s,58/k,201http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,3889http://www.racjonalista.pl/index.php/s,44/k,201http://www.ncahf.org/http://www.ncahf.org/http://en.wikipedia.org/wiki/Stephen_Barretthttp://www.racjonalista.pl/index.php/s,58/k,201http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,3889http://www.quackwatch.org/

8/3/2019 Homeopatia - fundamentalne oszustwo

5/5

w przepisach szczeglnych, oraz zgodnie z prawem cywilnym i handlowym,w szczeglnoci z tytuu praw autorskich, wynalazczych, znakw towarowych

do tego portalu i jakiejkolwiek jego czci.

Wszystkie strony tego portalu, wliczajc w to struktur katalogw, skrypty oraz inneprogramy komputerowe, zostay wytworzone i s administrowane przez Autora.

Stanowi one wyczn wasno Waciciela. Waciciel zastrzega sobie prawo dookresowych modyfikacji zawartoci tego portalu oraz opisu niniejszych PrawAutorskich bez uprzedniego powiadomienia. Jeeli nie akceptujesz tej polityki moesz

nie odwiedza tego portalu i nie korzysta z jego zasobw.

Informacje zawarte na tym portalu przeznaczone s do uytku prywatnego osbodwiedzajcych te strony. Mona je pobiera, drukowa i przeglda jedynie w celach

informacyjnych, bez czerpania z tego tytuu korzyci finansowych lub pobieraniawynagrodzenia w dowolnej formie. Modyfikacja zawartoci stron oraz skryptw jest

zabroniona. Niniejszym udziela si zgody na swobodne kopiowanie dokumentwportalu Racjonalista.pl tak w formie elektronicznej, jak i drukowanej, w celach innych

ni handlowe, z zachowaniem tej informacji.

Plik PDF, ktry czytasz, moe by rozpowszechniany jedynie w formie oryginalnej,w jakiej wystpuje na portalu. Plik ten nie moe by traktowany jako oficjalna

lub oryginalna wersja tekstu, jaki zawiera.

Tre tego zapisu stosuje si do wersji zarwno polsko jak i angielskojzycznychportalu pod domenami Racjonalista.pl, TheRationalist.eu.org oraz Neutrum.eu.org.

Wszelkie pytania prosimy kierowa do redakcja@racjonalista.pl

Racjonalista.pl Strona 5 z 5

mailto:redakcja@racjonalista.plmailto:redakcja@racjonalista.pl