1

Jeeli zapoznae si z materiaem oraz znasz i rozumiesz podstawowe pojcia, wielkoci i prawa zwizane z dziaem grawitacja moesz sprawdzi swoje

wiadomoci rozwizujc umieszczone poniej testy. Rozwizanie ich pozwoli ci odnale ewentualne braki w twoich wiadomociach.

Wersja A

Numer Pytania

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

odpowied

1. Ukad stanowi dwie jednorodne kule o masach M i m. Wzajemne ich pooenie przedstawia

rysunek. Sia wzajemnego oddziaywania tych cia spenia zaleno:

a) FG M m

r>

2

b) ( )

FG M m

r R=

2

c) FG M m

r=

2

d) ( )

FG M m

r R=

+ 2

2. Staa grawitacji w ukadzie SI jest rwna

a) 6 67 10112

2, N kg

m b) 6 67 1011

2

2, N m

kg

c) 9 812

2,

N m

kg

d) 9 81

2,

m

s

3. Gdyby nagle znikna sia powszechnego cienia, to spadajce swobodnie ciao a) poruszaoby si ruchem jednostajnym bez zmiany kierunku i zwrotu b) poruszaoby si ruchem jednostajnym ze zmian zwrotu na przeciwny c) przestaoby si porusza d) nie zmienioby swego ruchu

4. Ciaa wytwarzaj wok siebie pole grawitacyjne. Aby mona byo porwna waciwoci tych pl stosujemy wielko zwan a) przyspieszeniem grawitacyjnym b) nateniem pola grawitacyjnego c) punktow mas prbn d) energi pola

5. Ktry ze wzorw pozwala wyliczy warto natenia pola grawitacyjnego Ziemi w danym punkcie, odlegym o r od jej rodka:

a) G M m

r

2

b) G M m

r

c)

G M

r

2

d) G M

m r

2

r

R

M

m

2

6. Jeeli w pewnym punkcie pola grawitacyjnego jego natenie wynosi 1 m/s2 , to na umieszczone w tym punkcie ciao o masie 0,5 kg dziaa sia o wartoci a) 19,6 N b) 9,8 N c) 4,9 N d) 0,5 N

7. Miar pracy wykonanej przez si w polu grawitacyjnym Ziemi jest pole powierzchni pod krzyw F(r). Ktry z wykresw umoliwia obliczenie tej pracy? R-promie Ziemi, r-odlego od jej rodka

a) b) c) d)

8. Warto pracy wykonanej w polu grawitacyjnym nad punktem materialnym, przy przeniesieniu go po torze zamknitym jest a) zalena od ksztatu toru, po ktrym zosta przeniesiony b) zalenie od zwrotu dziaajcej siy, wiksza lub mniejsza od zera c) rwna zeru niezalenie od rodzaju ruchu, jakim przenoszono to ciao d) rwna zeru gdy ciao przenoszono ruchem jednostajnym

9. Praca wykonana przeciwko siom grawitacji jest rwna zeru przy przemieszczaniu ciaa na odcinku drogi midzy punktami a) 1 - 2 b) 2 - 3 c) 3 - 4 d) 4 - 5

10. Wzr na grawitacyjn energi potencjaln ciaa znajdujcego si w dowolnej odlegoci od masy punktowej otrzymujemy z wyraenia na prac w polu grawitacyjnym. Ktry z wykresw poprawnie przedstawia zaleno Ep(r)? a) b) c) d)

F

R r

F

R r

F

R r

F

R r

M

1 2

3 4

5

Ep

r

Ep

r

Ep

r

R Ep

r R

3

11. Potencja pola grawitacyjnego przedstawia a) stosunek energii potencjalnej ciaa umieszczonego w danym punkcie pola do masy ciaa wytwarzajcego to pole b) prac, jak trzeba wykona, aby ciao o masie jednostkowej przenie z powierzchni Ziemi do danego punktu pola c) energi potencjaln przypadajc na jednostk masy ciaa znajdujcego si w danym punkcie pola d) prac, ktr trzeba wykona, aby ciao o masie jednostkowej przenie z powierzchni Ziemi do nieskoczonoci

12. Potencja pola grawitacyjnego ma w kadym punkcie pola a) inn warto b) warto rwn zero c) warto wiksz od zera d) warto mniejsz od zera

13. Newton wykaza, e prawa Keplera wynikaj z prawa powszechnej grawitacji. Ktra z poniszych zalenoci pozwala wyprowadzi III prawo Keplera?

a) G M m

r

m v

r

2

b) G M m

r

m

r

= 2

2

2

4

c) G M m

r

r m

T

= 2

2

2

4 d)

G M m

r

m v

T

2

2

14. Znajc dowiadczalnie wyznaczon sta grawitacji podaj, ktre z poniszych danych naley jeszcze zna, aby wyznaczy mas Ziemi? a) okres obiegu Ziemi wok Soca b) przyspieszenie ziemskie i promie Ziemi c) okres obrotu Ziemi wok wasnej osi d) przyspieszenie ziemskie i mas ciaa umieszczonego na Ziemi

15. Prdko liniowa satelity stacjonarnego poruszajcego si po orbicie o promieniu r1 = 42 245 km ma warto v1,a satelity bliskiego poruszajcego si po orbicie koowej o promieniu r2 = 6700 km ma warto v2. Okres obiegu satelity stacjonarnego T1 jest wikszy od okresu T2 satelity bliskiego, poniewa

a) v1 < v2 i 2r1 > 2r2 b) v1 = v2 i r1 > r2

c) v1 > v2 ale r

r

v

v1

2

1

2

> d) v1 < v2 ale 1 > 2

16. Pojazd wysany na Marsa z odlegoci r od rodka Ziemi ( M - masa Ziemi ) musi przed wyczeniem silnikw osign prdko rwn

a) G M

r

b)

2 G Mr

c) G M

r

d)

2 G Mr

17. Dwa pojazdy kosmiczne kr wok Ziemi po orbitach koowych r i 2r. Ktre z powyszych informacji s prawdziwe? 1) Stosunek energii kinetycznej do potencjalnej jest inny dla kadego z nich. 2) Stosunek energii kinetycznej do potencjalnej jest dla obu taki sam. 3) Prdko satelity bardziej odlegego od Ziemi jest mniejsza od prdkoci satelity poruszajcego si bliej Ziemi. 4) Prdko satelity bardziej odlegego od Ziemi jest wiksza od prdkoci satelity

4

poruszajcego si bliej Ziemi. Prawdziwe s tylko: a) 1 i 3 b) 2 i 3 c) 2 i 4 d) 1 i 4

18. W szklanym naczyniu znajduje si cienka warstwa rtci. Jak zachowa si rt jeli naczynie znajdzie si w stanie niewakoci? a) przyjmie ksztat kulisty b) oderwie si od dna i bdzie si nad nim unosi bez zmiany ksztatu c) nie zmieni swego pooenia ani ksztatu d) ulegnie rozdrobnieniu na du liczb drobnych czstek o dowolnych ksztatach

19. Masa Soca zmienia si ustawicznie wskutek promieniowania olbrzymich iloci energii i czstek elementarnych. Powinno to by przyczyn a) zwikszania si okresw obiegu planet wok Soca bez zmiany ich rednich odlegoci od niego b) zmniejszania si okresw obiegu planet wok Soca bez zmiany ich rednich odlegoci od niego c) zwikszenia si rednich odlegoci planet od Soca i wzrostu ich okresw obiegu wok niego d) zwikszenia si rednich odlegoci planet od Soca i zmniejszania si ich okresw obiegu wok niego

20. Ktra z poniszych sytuacji pozwala zaobserwowa przecienie i niewako? a) w stanie niewakoci znajduje si skoczek spadochronowy lecc z zamknitym spadochronem, po jego otwarciu skoczek znajduje si w stanie przecienia b) lecc myliwskim samolotem odrzutowym na duej wysokoci pilot jest w stanie niewakoci, przy kadej zmianie wysokoci pilot doznaje przecienia c) w stanie niewakoci znajduje si skoczek spadochronowy lecc z otwartym spadochronem, podczas ldowania doznaje przecienia d) w czasie skoku do wody skoczek odbija si od trampoliny bdc w stanie przecienia, a w chwili osignicia najwikszej wysokoci skoczek jest w stanie niewakoci