Klasa VII

Moi Drodzy!

Został miesiąc do końca roku szkolnego. Pracujcie, aby zdobyć jak najlepsze oceny.Przypominam, że materiały w wersji papierowej są dostępne w szkole. Wystarczy zgłosić taką potrzebę.Przysyłajcie prace w terminie i tylko te, o które wyraźnie prosiłam.Miłego tygodnia! TYDZIEŃ 11

Lekcja 25. 05. 2020 r.

Temat: Budowa sonetu na przykładzie utworu Adama Mickiewicza.

1. Geneza utworu.Za działalność w tajnym zgromadzeniu młodzieży litewskiej – Towarzystwie Filomatów ( miłośników nauki) i Filaretów ( miłośników cnoty) – Adam Mickiewicz został skazany na przymusowy pobyt w Rosji, bez prawa powrotu na ziemie polskie. Latem i jesienią 1825 roku odbył podróż na Krym, traktowaną w tamtym czasie jako okazję do zapoznania się z egzotyką Wschodu. Półwysep należał już bowiem do Rosji, ale większość jego mieszkańców nadal stanowili muzułmanie – Tatarzy krymscy, a tamtejsze zabytki były związane z ich kulturą i historią. Pod wpływem wrażeń z tej wyprawy poeta napisał w 1825 roku cykl 18 utworów zatytułowany „Sonety krymskie”. Fascynacja przyrodą i kulturą Orientu, złożyły się na oryginalny styl utworów, stanowiących połączenie poetyckiego dziennika podróży z zapisem duchowych doświadczeń artysty – wygnańca, tęskniącego za ojczyzną. Jednocześnie ma świadomość, że w rodzinnych stronach nie pozostał już prawie nikt z jego bliskich – rodzice od lat nie żyją, ukochana z młodości została mężatką, przyjaciele na zesłaniu. Pierwszym wierszem w zbiorze są „ Stepy akermańskie”.

2. Przyjrzyj się zdjęciom na str.314. Wyobraź sobie, że jesteś w przedstawionej rzeczywistości. Opisz step i to co czujesz. Swoją wypowiedź zapisz w zeszycie.

3. Przeczytaj utwór pt. „ Stepy akermańskie” ze str.315 oraz informacje z przypisów.

4. Podmiot liryczny

Przeanalizuj treść sonetu i odpowiedz na pytania dotyczące podmiotu lirycznego. Postaraj się o to, by były one precyzyjne i tam, gdzie to możliwe, poparte odpowiednim cytatem z tekstu.

Kim jest podmiot liryczny?

Czego z treści sonetu dowiadujemy się o nim i jego sytuacji? Gdzie się znajduje? Czy jest sam?(zwróć uwagę na formy gramatyczne – osoba, liczba – jakich używa osoba mówiąca)

Wskaż jakimi zmysłami podmiot liryczny odbiera otaczający go świat?

Sprawdź, w której części tekstu dominuje wzrokowe poznanie świata, a w której słuchowe?

Jakie emocje towarzyszą mu w opisanej sytuacji lirycznej?

Ważne pojęcia, które wykorzystasz w notatce:Typy liryki

Liryka bezpośrednia podmiot mówiący wyraża swoje przeżycia wprost, bezpośrednio obecność podmiotu wskazują czasowniki w 1 os. liczby pojedynczej

lub mnogiej ( np. czuję, płaczę, cierpimy, kochamy) oraz zaimki (ja, mój nasz)

Liryka pośrednia podmiot mówiący pozostaje ukryty, prezentuje swoje myśli i uczucia

poprzez opis ( np. krajobrazu, przedmiotu, sytuacji) podmiot wypowiada się w 3. os. liczby pojedynczej lub bezosobowo.

5. Nastrój utworuPrzeanalizuj treść sonetu i odpowiedz na pytania dotyczące nastroju utworu. ( nastrój utworu to wrażenie, jakie wywołuje w czytelniku).Jaki nastrój towarzyszy osobie mówiącej w czasie podróży? Przyporządkuj nazwy uczuć, doznań i emocji do poszczególnych zwrotek. Uzupełnij tabelkę.

nadzieja, żal i rozczarowanie; osamotnienie i fascynacja ciszą; zagubienie, niepewność i fascynacja naturą; zachwyt naturą i przestrzenią

zwrotka uczucia, doznania, emocje

pierwsza

druga

trzecia

czwarta

6. Środki stylistyczne i ich funkcja w utworze

Przeanalizuj treść sonetu pod kątem zastosowanych w nim środków stylistycznych i ich funkcji. Pomocna będzie karta pracy „ Niezbędnik badacza poezji”, a także wyjaśnienie nazwy nowego środka poetyckiego.Oksymoron to zestawienie dwóch wyrazów o przeciwstawnym znaczeniu, najczęściej rzeczownika z przymiotnikiem, np. gorący lód. Oksymoron wskazuje sprzeczne cechy jakiegoś zjawiska i wydobywa jego nowe, paradoksalne znaczenie.Hiperbola to celowe przedstawienie jakichś zjawisk, osób lub przedmiotów w sposób wyolbrzymiający ich cechy, znaczenie lub działanie.

Uzupełnij tabelkę, przepisz lub wklej do zeszytu. Jeżeli masz wątpliwości (związane ze środkami stylistycznymi i ich funkcją) skorzystaj z podanej poniżej propozycji ciekawej i krótkiej prezentacji na stronie:

https://www.youtube.com/watch?v=9_8jx6RopeY ( 16min 27s)

cytat Nazwa środka stylistycznego

Funkcja w utworze

Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu

metafora podkreśla ogrom przestrzeni wielkiej jak ocean

suchego przestwór oceanu

Wóz nurza się w zieloność i jak łódka brodzi

śród fali łąk szumiącychśród kwiatów powodzi

hiperbola

koralowe ostrowy burzanu

gwiazd szukam, przewodniczek łodzi

Tam z dala błyszczy obłok? tam jutrzenka wschodzi?

To błyszczy Dniestr, to weszła lampa Akermanu

Stójmy!- jak cicho!W takiej ciszy!

słyszę ciągnące żurawie(…)słyszę, kędy się motyl kołysa na trawie,kędy wąż śliską piersią dotyka się zioła

7. Budowa utworuPrzeczytaj definicję sonetu jako gatunku literackiego, a następnie poszukaj wskazanych cech w utworze Adama Mickiewicza.

Sonet to gatunek liryczny ( osobą wypowiadającą się jest podmiot liryczny, który przekazuje swoje przeżycia, doznania i myśli w formie monologu lirycznego).Utwór ma bardzo regularną budowę:

składa się z czterech zwrotek ( 14 wersów), dwie pierwsze strofy są czterowersowe i mają charakter opisowy, dwie kolejne są trzywersowe i mają charakter

refleksyjny( skłaniający do przemyśleń) występuje stały układ rymów: abba, abba, cdc, cdc.

Przyjrzyj się budowie utworu i odpowiedz na pytania.Ile jest wersów w wierszu?Z ilu strof zbudowany jest wiersz?Ile wersów jest w kolejnych strofach?Jaki jest układ rymów?( nazwij je czy są to rymy parzyste, krzyżowe, okalające; dokładne, niedokładne; żeńskie, męskie)Jaki jest w utworze rozkład treści pomiędzy poszczególnymi strofami, czyli ile miejsca zajmuje opis przyrody, a ile refleksja?Jaki charakter mają dwie pierwsze zwrotki, a jaki trzecia i czwarta zwrotka?

Na podstawie zebranych informacji sformułuj wniosek:

„ Stepy akermańskie” to utwór …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..……………………………………….

8. Na podsumowanie lekcji możesz też uzupełnić graficzną kartę pracy, którą zamieszczam poniżej.

9. Zrób zdjęcie notatki z lekcji i prześlij na adres: jphomka@gmail.com do 28 maja do 16.00.W temacie proszę wpisać:- imię i nazwisko- klasa 7, stepy

Lekcja 26.05. 2020 r., 27.05.2020 r.

Temat: Obraz męstwa Polaków w „ Reducie Ordona ” Adama Mickiewicza.

1. Geneza utworu.Polacy nigdy nie zaakceptowali utraty niepodległości. Wyrazem tego były między innymi wystąpienia zbrojne. Jednym z nich było powstanie listopadowe, które wybuchło w 1830 roku, ale zakończyło się klęską. Adam Mickiewicz w „ Reducie Ordona” przedstawił jeden z epizodów tego powstania – obronę Woli i Olszynki Grochowskiej niedaleko Warszawy.Poeta napisał ten utwór na emigracji w 1832 roku na podstawie relacji swego przyjaciela Stefana Garczyńskiego, który był uczestnikiem powstania.Bohaterskim dowódcą oddziału artylerii ( fort nr 54 na Woli) był Julian Konstanty Ordon. Reduta ( rodzaj wysuniętej placówki, otoczonej wałami – szańcami) została wysadzona 6 września 1831 roku ( wbrew słowom Mickiewicza Julian Ordon wówczas nie zginął, przeżył wybuch i uczestniczył w dalszych walkach o niepodległość kraju; zmarł na emigracji dopiero w 1887 roku).

2. Przeczytaj uważnie utwór pt. „ Reduta Ordona. Opowiadanie adiutanta” Adama Mickiewicza na str.318 – 321. Zwróć uwagę na przypisy zamieszczone obok tekstu.

3. Obejrzyj lekcję na podanej poniżej stronie od początku do 7min 40s

https://www.youtube.com/watch?v=BzoNazm-wkY

4. Świat przedstawiony utworuOdpowiedz na pytania i poprzyj odpowiednim cytatem z tekstu:

Kto opowiada o wydarzeniach? Skąd obserwuje pole bitwy? Dlaczego nie bierze bezpośredniego udziału w starciu? Kto walczy w obronie reduty, a kto ją zdobywa?

(Polacy i Rosjanie zostają pokazani w utworze w kontrastowy sposób – polscy powstańcy broniący Warszawy są uosobieniem dobra, a rosyjscy żołnierze pragnący zdobyć polską stolicę uosabiają siły zła.)

Uzupełnij tabelkę, przepisz lub wklej do zeszytu.

KONTRAST

Obrońcy reduty Wojsko rosyjskie

nieliczni, mają tylko …………… armat, brakuje im ………………..’

walczą mimo że nikt nie wydał……………………………..-bo uznają, że obrona ojczyzny to….……………………………………..,

mężni,………………………….- z zaciekłością ………………………………………………………,

dumni i honorowi – wolą………..………………………………………………………………………………,

biel w opisie reduty symbolizuje………………………………………………………………………………

reduta porównana zostaje do……………………………………………

przeważają liczebnie – mają …………………………………………………,

walczą na rozkaz …………………..bezlitosnego i mściwego tyrana, który za nieposłuszeństwo wymierza………………………………………….

posłusznie i służalczo wykonują rozkazy ……………………, który jest dla nich ważniejszy niż …………..,

czerń w opisie carskiego wojska symbolizuje ………………………..……………………………………….……………………………………….……………………………………….………………………………………..

wróg porównany zostaje do ……………………………………………….………………………………………..

W którym momencie bitwy narrator rozpoczyna opowiadanie?

5. Uporządkuj punkty planu walki o redutę i wpisz do zeszytu. Wysadzenie reduty. Zdobycie wałów reduty. Zaciekła obrona polskich żołnierzy. Natarcie rosyjskiej piechoty. Ostrzelanie atakujących. Dalsze natarcia Rosjan.

6. Scharakteryzuj dowódcę reduty w kilkuzdaniowej wypowiedzi.

Ordon

Decyzja

Skutki

Cechy

Dlaczego w wierszu został uśmiercony?

7. Środki stylistyczne w utworze.Uzupełnij tabelkę, przepisz lub wklej do zeszytu.

cytat Nazwa środka stylistycznego

Funkcja w utworze

Wylewa się spod skrzydła uciśniona piechota

Podkreśla ogromną ilość wojsk rosyjskich, które atakują redutę.

Czarne chorągwie(…)biała(…) reduta

Pokazanie złowrogich sił nieprzyjaciela- czarnych, potwornych, nieludzkich a z drugiej strony biel – niewinność, czystość walczących o swoją wolność

tam kula lecąc grozi W barwny sposób pokazuje wszechobecność pocisków, które niosą śmierć

szumi, wyje, ryczy Oddanie odgłosów, które towarzyszą walce i strzałom artylerii

ryczy jak byk przed bitwą Oddaje atmosferę panującą na polu walki, która jest pełna napięcia i złowrogich emocji, podkreśla grozę walki

długą czarną kolumną, lawa błota nasypana, najgęstszych kłębów dymu, gęstej chmurze

Uplastyczniają opis pola bitwy

granat w sam środek kolumny się nurza, plemię zwycięzców, zbrodniami zatrute, sypią się wojska

Nadają opisowi bitwy i żołnierzy plastyczności i oryginalności, silnie oddziałują na wyobraźnię

Gdzie jest król, co na rzezie tłumy te wyprawia? Czy dzieli ich odwagę , czy pierś sam nadstawia?

Niosą ironię, podkreślają brak szacunku podmiotu lirycznego wobec postawy cara

Mocarzu; Synu Wasilowy Kierują uwagę na cara i wyrażają silne emocje mówiącego

Ura! ura! Oddaje wojenną atmosferę, dynamizm wydarzeń

8. Zad.4/322 – zapisz w zeszycie.

Lekcja 28. 05. 2020 r.

Temat: Słynne Polki – Emilia Plater.

1. Geneza utworu.Wiersz został poświęcony Emilii Plater, dwudziestopięcioletniej hrabiance, która wiosną 1831 roku, podczas powstania listopadowego, zorganizowała kilkusetosobowy oddział powstańczy złożony z kawalerzystów, strzelców oraz kosynierów i w męskim przebraniu brała udział w walkach z Rosjanami. Po zdziesiątkowaniu oddziału dołączyła do formacji dowodzonej przez Karola Załuskiego. Za zasługi na polach bitwy gen. Dezydery

Chłapowski przyznał Emilii Plater honorowy stopień kapitana oraz przydzielił jej dowództwo 1. Kompanii 1. Pułku Piechoty Litewskiej. Jako dowódca znosiła ze swymi podkomendnymi wszelkie niedogodności życia powstańca i z tego powodu była powszechnie szanowana i ceniona. Zmarła – prawdopodobnie z trudów i wyczerpania organizmu – w dworze szlacheckim w Justianowie ( dzisiejsza Litwa) 23 grudnia 1831 roku. Wiersz powstał kilka miesięcy później, w 1832 roku.

2. Przeczytaj utwór pt. „ Śmierć Pułkownika” Adama Mickiewicza oraz przypisy na str. 323 -324.

3. Obejrzyj lekcję języka polskiego na podanej poniżej stronie ( 18min 8s).

https://www.youtube.com/watch?v=uDVpKExBi0A

Tekst utworu oraz wiadomości z lekcji wykorzystasz do uzupełnienia graficznej karty pracy, którą zamieściłam poniżej.

Nowe pojęcia:

ars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’]:

ars moriendi [łac., ‘sztuka umierania’],

lit. zbiór rozważań, wskazówek i napomnień służących przygotowaniu się człowieka

na przyjęcie śmierci;

sjp.pwn.plheroizacja – nadawanie prezentowanym postaciom wyjątkowej pozycji, przypisywanie cech wyróżniających, wybitnych

Polecam również prezentację na temat Emilii Plater i utworu Adama Mickiewicza na stronie:https://www.youtube.com/watch?v=jbzZfIOp7sk ( 16min 50s)

4. Zad. 5/325 – zapisz notatkę w zeszycie, wpisując informacje biograficzne przy nazwisku.

Sławne Polki

Justyna Kowalczyk –

Agnieszka Holland -

Pola Negri –

Wanda Rutkiewicz –

Wisława Szymborska -

5. Zrób zdjęcie notatki z lekcji i prześlij na adres: jphomka@gmail.com do 30 maja do 16.00.W temacie proszę wpisać:- imię i nazwisko- klasa 7, „ Śmierć Pułkownika”

Lekcja 28. 05. 2020 r.

Temat: Jak napisać streszczenie?

1. Przeczytaj i zapamiętaj informacje na temat streszczenia, możesz wkleić do zeszytu.

Streszczenie – pisemna lub ustna wypowiedź polegająca na zwięzłym przedstawieniu najważniejszych treści tekstu, filmu itp. Streszczenie może stanowić samodzielny tekst lub wchodzić w skład na przykład recenzji, artykułu, programu teatralnego.

Podczas pisania streszczenia należy:

pamiętać o wyborze najważniejszych informacji ( np. można podzielić tekst na części, podkreślić najważniejsze informacje, co ułatwi stworzenie planu wypowiedzi),

wyeliminować dialogi, a zawarte w nich informacje ( jeśli były ważne) przekształcić w zwięzłej formie ( nie cytujemy),

pominąć zbędne wyliczenia, szczegóły itp., pamiętać, by nie wprowadzać własnych ocen ( streszczenie powinno

być jak najbardziej obiektywne), dbać o to, by wypowiedź była spójna.

2. Przeczytaj tekst „ Trzy prawdy kanarka” Michela Piquemala na str.359 – 360.

3. Zad. 1/360 – zapisz w zeszycie.4. Zad. 2/360 – zapisz w zeszycie.5. Zad.3/360 – zapisz w zeszycie.6. Streść bajkę „ Trzy prawdy kanarka”. Postaraj się użyć maksymalnie 10

zdań.7. Uzupełnij w ćwiczeniach rozdział „ Streszczenie” str.126 – 127 – dla

chętnych!8. Zadanie :

Przeczytaj na poniedziałek nowelę „ Latarnik” str.331 – 340.

Do zobaczenia w poniedziałek…