nr 2 (152) ISSN 1505-6317listopad 2007

4 paêdziernika w Rondzie Sztu-ki w Katowicach odby∏o si´pierwsze spotkanie Âlàskiej

Kawiarni Naukowej, której partnera-mi sà Uniwersytet Âlàski i NationalGeographic Polska. Ta kawiarnia tocoÊ znacznie wi´cej ni˝ „pijalnia ka-wy”. To miejsce towarzyskich spotkaƒi dyskusji, których tematem ma byçnauka. Ocieplenie klimatu, komórkimacierzyste, energetyka jàdrowa, ko-lonizowanie innych planet... ÂlàskaKawiarnia Naukowa to miejsce,w którym dyskutuje si´ o problemachwa˝nych i trudnych, ale w sposób nie-skr´powany i przyst´pny.

Wi´cej na str. 15

Foto

: Ant

oni

Trz

mie

l

Koordynator projektu dr Tomasz Ro˝ek GoÊciem spotkania inauguracyjnego by∏

dr Marcin Ryszkiewicz, geolog i ewolucjonista

Inauguracja

Dr Marcin Ryszkiewicz i JM Rektor UÂ

prof. zw. dr hab. Janusz Janeczek

Szanowni Czytelnicy!

Po uroczystej, jubileuszowejinauguracji roku akade-

mickiego 2007/2008 w Teatrze Âlà-skim w Katowicach nadesz∏a kolej nauroczystoÊci wydzia∏owe. Imprezy tesà pretekstem do skupienia si´ na te-macie tegorocznej rekrutacji. Na koƒ-cowe wyniki b´dziemy musieli jeszczepoczekaç, ale liczba blisko 7 tys. m∏o-dych ludzi przyj´tych na pierwszy rokstudiów stacjonarnych Êwiadczyo tym, ˝e oferta Uniwersytetu spotka-∏a si´ z du˝ym zainteresowaniem ma-turzystów. Tradycyjnie najbardziejoblegane by∏y kierunki humanistycz-ne, a wÊród nich najwi´kszà popular-noÊcià cieszy∏ si´ j´zyk angielskiw biznesie. O szczegó∏ach tegorocznejakcji rekrutacyjnej mo˝ecie Paƒstwoprzeczytaç w wywiadzie przeprowa-dzonym z prorektor ds. kszta∏ceniaprof. UÂ dr hab. Annà ¸abno.

W paêdzierniku odby∏o si´tak˝e pierwsze, inaugura-cyjne, spotkanie w Âlàskiej

Kawiarni Naukowej (w RondzieSztuki w Katowicach). O jej powsta-niu pisaliÊmy ju˝ w poprzednich nu-merach „Gazety UniwersyteckiejU”, ale s∏owem przypomnienia,w za∏o˝eniach Âlàskiej Kawiarni Na-ukowej jest po∏àczenie kameralnejatmosfery, zapachu kawy i naukowejdyskusji. Podczas spotkania inaugu-racyjnego mo˝na by∏o podyskutowaçna temat ewolucji, a goÊciem by∏ dr Marcin Ryszkiewicz, geolog i ewo-lucjonista z Muzeum Ziemi PANw Warszawie. Zapraszamy do lekturyrelacji z tego spotkania.

C iekawà imprezà, choç odbywa-jàcà si´ wiele tysi´cy kilome-trów od Uniwersytetu Âlàskie-

go, by∏y I Europejskie Targi Edukacyj-ni Szkolnictwa Wy˝szego w Pekinie,podczas których uczelnie z 39 krajów,w tym 26 Unii Europejskiej, prezento-wa∏y swoje oferty edukacyjne. Stoiskomia∏ równie˝ Uniwersytet Âlàski, któ-ry promowa∏ mo˝liwoÊci przyj´cia stu-dentów chiƒskich na studia w j´zykuangielskim na kierunkach matematy-ka, fizyka i chemia. Zach´camy doprzeczytania relacji oraz obejrzenia fo-toreporta˝u z wizyty przedstawicielanaszej Uczelni w Pekinie.

23 paêdziernika w Uniwer-sytecie Âlàskim odby∏o si´równie˝ uroczyste wr´-

czenie odznaczeƒ paƒstwowych i Me-dali Komisji Edukacji Narodowejpracownikom naszej Uczelni. Zapra-szamy do zapoznania si´ z listà na-grodzonych.

REDAKCJA

W num

erze

3

Polecamy

Pismo ukazuje si´ od 1992 roku za zgodà JM Rektora.

ISSN 1505-6317

Ok∏adka: Podsumowanie rekrutacjifoto: Agnieszka Sikora

REDAGUJE ZESPÓ¸: Agnieszka Sikora, Maria SztukaWSPÓ¸PRACOWNICY: Aleksandra J´drzejko, Aleksandra Kielak,Agnieszka Turska-Kawa, Micha∏ Wojak, Antoni Trzmiel

ADRES REDAKCJI: ul. Bankowa 5 (dawna siedziba NBP), III pi´tro, pok. 217/540-007 Katowice, tel.: (032) 359 19 64, faks: (032) 359 2032e-mail: gazeta@us.edu.pl lub gazetauniwersytecka@op.plJesteÊmy w internecie: http//gu.us.edu.plOBS¸UGA POLIGRAFICZNA: Oficyna Wydawniczo-Projektowa „Markan” Marcin Kandziora, ul. Piastów 7/204, 40-866 Katowice tel. (032) 254-28-09, e-mail: markan6@o2.plNak∏ad: 1000 egz.Redakcja zastrzega sobie prawo skracania, adiustacji i redagowania tek-stów. Redakcja nie identyfikuje si´ ze wszystkimi przedstawionymi poglà-dami Autorów. Niektóre z nich traktujemy jako zaproszenie do dyskusji.

ROZMOWATelemedycyna to inaczej zdalna opieka nad pa-

cjentem, wykorzystujàca nowe technologie infor-

matyczne, umo˝liwiajàce m.in. wymian´ informa-

cji. Dzi´ki niej mo˝liwe jest udzielenie skutecznej

pomocy wi´kszej liczbie osób, przy jednocze-

snym wykorzystaniu niewielkiego personelu me-

dycznego, ponadto nadzór nad prawid∏owym

przebiegiem rehabilitacji – powiedzia∏ prof. zw.

dr hab. in˝. Ryszard Tadeusiewicz z Akademii

Górniczo-Hutniczej w Krakowie ................ Str. 4-5

Choç jeszcze za wczeÊnie na koƒcowe podsu-

mowania, mo˝na ju˝ dzisiaj powiedzieç, ˝e

oferta przygotowana przez Uniwersytet Âlà-

ski spotka∏a si´ z du˝ym zainteresowaniem.

Blisko 7 tys. osób rozpocz´∏o studia stacjonar-

ne w Âlàskiej Alma Mater. Takie wyniki Êwiad-

czà o tym, ˝e oferta naszej Uczelni by∏a w∏a-

Êciwie przygotowana i trafi∏a do kandydatów

– powiedzia∏a prorektor ds. kszta∏cenia prof.

UÂ dr hab. Anna ¸abno .................... Str. 10-11

WYDARZENIAInauguracje wydzia∏owe ............................... Str. 9

Z ˚YCIA WYDZIA¸ÓWPrzemówienie Rektora podczas inauguracji roku

akademickiego w Zespole Szkó∏ Wy˝szych

w Rybniku ..................................................... Str. 6-7

Kino po kinie.

Wyk∏ad prof. A. Gwoêdzia ............................ 7-8

Konferencja w Ustroniu ......................... Str. 12-13

www.poradniajezykowa.pl ........................ Str. 20

FELIETONY¸yk historii dla kura˝u ................................ Str. 25

Kawa z uczonym .......................................... Str. 25

PONADTONowe urzàdzenie dla Instytutu Fizyki ....... Str. 11

Medale i odznaczenia paƒstwowe

dla pracowników UÂ ................................... Str. 14

Inauguracja

Âlàskiej Kawiarni Naukowej ...................... Str. 15

Targi edukacyjne w Pekinie ................. Str. 16-17

Kalendarium

Uniwersytetu Âlàskiego, cz. 2 ............... Str.18-19

Projekt socjologiczny ................................... Str. 19

III Festiwal Humoru ....................................... Str. 21

Wyk∏ady CSnCi ......................................... Str. 22

Absurdalia 2007. Zaproszenie ................. Str. 22

Przygoda ze skautingiem

w Podlesicach ............................................... Str. 23

Obóz naukowy w Cieszynie ....................... Str. 23

Sukcesy m∏odych.

Dr Marcin Binkowski ..................................... Str. 24

Festiwal Ekologiczny „Zielono mi”.

Zaproszenie .................................................. Str. 26

Poznajmy si´. Dzia∏ Wspó∏pracy,

Promocji i Karier, cz. 2 ................................ Str. 27

Kronika UÂ .............................................. Str. 28-29

Wydawnictwo UÂ ........................................ Str. 30

Targi edukacyjnew Pekinie str. 16-17

Rozm

owa

4

- Nazwanie telemedycyny wy∏àcz-nie leczeniem na odleg∏oÊç jest za-pewne wielkim uproszczeniem.Czym zatem dok∏adnie jest teleme-dycyna?

- Telemedycyna to inaczej zdalna opie-ka nad pacjentem, wykorzystujàca nowetechnologie informatyczne, umo˝liwiajàcem.in. wymian´ informacji, przesy∏aniestatycznych i dynamicznych obrazów,zdj´ç rentgenowskich, echogramów,EKG, USG, MRI, wyników tomografiikomputerowej i diagnoz. Dzi´ki niej mo˝-liwe jest udzielanie skutecznej pomocywi´kszej liczbie osób, przy jednoczesnymwykorzystaniu niewielkiego personelumedycznego, ponadto nadzór nad prawi-d∏owym przebiegiem rehabilitacji. WÊródobszarów, w których mo˝e byç zastosowa-na telemedycyna sà: telekardiologia, tele-elektrokardiografia, telepatologia, telera-diologia, teletransmisje z sal operacyj-nych, zdalna asysta przy zabiegach chi-rurgicznych, monitoring i leczenie choróbprzewlek∏ych w warunkach domowych,konsultacje specjalistyczne, okresowe ba-dania lekarskie oraz ratownictwo morskiei górskie. Telemedycyna ma mnóstwo za-let, ale przede wszystkim nale˝y wymie-niç tu kwestie ekonomiczne (znaczne ob-ni˝enie kosztów leczenia) oraz szybkoÊçdzia∏ania (szybka diagnoza).

- Telemedycyna jest wcià˝ czymÊnowym w Polsce i na starcie na pew-no spotyka si´ z wieloma problema-mi. Jakiego typu?

- Na pewno posiadamy w Polsce kom-petentnà kadr´ lekarskà. Natomiast wy-posa˝enie techniczne, choçby zwyk∏ychprzychodni, znaczàco odbiega od standar-dów europejskich. Nie chodzi tylkoo komputery, ale przede wszystkim mamna myÊli aparatur´ specjalistycznà, którejjest zdecydowanie za ma∏o. Do tego do-chodzà kwestie rozmaitych procedur or-ganizacyjnych. JeÊli mówimy o informa-tyce w medycynie, to musimy sobieuÊwiadomiç, ˝e niesie ona ze sobà innepowa˝ne problemy w∏aÊnie organizacyj-nej natury, np. sprawy dotyczàce sposobugromadzenia danych, a co za tym idziekwestie bezpieczeƒstwa. Wszyscy zdaje-my sobie spraw´, ˝e dane medyczne majàcharakter bardzo wra˝liwych, mo˝na po-wiedzieç - intymnych. Wi´kszoÊç z nasnie yczy∏aby sobie ich ujawniania. Dlate-go problem tajnoÊci informacji czy pouf-noÊci danych, który dotàd dotyczy∏ tylkowojska albo banków, teraz zaczyna poja-wiaç si´ z du˝à mocà w obr´bie medycynyczy telemedycyny. W zwiàzku z tym, jeÊlimówimy o systemach szpitalnych, o tech-nikach diagnostycznych opartych nakomputerach i o zdalnym dost´pie do te-go typu zasobów - to musimy sobie jedno-czeÊnie zdaç spraw´ z zagro˝enia ewen-tualnymi w∏amaniami hakerów, którzymogà wyrzàdziç du˝o szkody. JeÊli haker,w∏amujàc si´ na stron´ nielubianego mi-nisterstwa zrobi jakiÊ dowcip, to ludziesi´ jedynie poÊmiejà. Je˝eli zniszczy zaso-by informatyczne jakiegoÊ banku, toprzysporzy bankowcom ogromnej pracyzwiàzanej z odtworzeniem danych, aledramatu nie b´dzie. Natomiast gdy znisz-czy zasoby informatyki medycznej, toktoÊ mo˝e z tego powodu umrzeç. Na ra-zie tego typu w∏amaƒ nie ma, gdy˝ bazydanych medycznych sà praktycznie pu-ste, ale nale˝y si´ z tym liczyç w niedale-kiej przysz∏oÊci. Dlatego zabezpieczeniaw tej dziedzinie muszà byç na najwy˝-szym poziomie.

Zastosowania telemedyczne rodzà wielenowych problemów o charakterze tech-niczno-praktycznym. W szczególnoÊci dà-˝y si´ do tego, ˝eby instalacja stosownychczujników badajàcych funkcjonowanieokreÊlonych narzàdów (na przyk∏ad ser-ca) by∏a dla pacjenta jak najmniej obcià˝a-jàca i nie wymaga∏a ˝adnej specjalistycz-nej wiedzy. Dlatego du˝e nadzieje wià˝esi´ z czujnikami, które mogà byç umiesz-czone bezpoÊrednio w ubraniu. Przy ta-kim rozwiàzaniu osoba z nich korzystajà-

ca mo˝e po prostu zak∏adaç je i zdejmo-waç podczas codziennego ubierania.

- W tym roku akademickim na Wy-dziale Informatyki i Nauki o Mate-ria∏ach UÂ ruszy∏ nowy kierunek -in˝ynieria biomedyczna. Pierwszaw tej dziedzinie by∏a Akademia Gór-niczo-Hutnicza, gdzie ju˝ rok temupowsta∏a Mi´dzywydzia∏owa Szko∏aIn˝ynierii Biomedycznej. Jak rodzi-∏a si´ w Polsce idea powo∏ania do ˝y-cia kszta∏cenia w tym zakresie?

- Trudno podaç jakàÊ konkretnà dat´,ale ju˝ na prze∏omie lat 60. i 70. XX w.w Politechnice Warszawskiej prof. JuliuszKeller zbiera∏ i kszta∏ci∏ grupy studentówelektroniki, którzy w efekcie zajmowalisi´ szeroko rozumianà elektronikà me-dycznà. OczywiÊcie urzàdzenia, którymisi´ wówczas zajmowano, by∏y bardzo nie-doskona∏e, ale takie poczàtki mia∏a m.in.polska szko∏a ultrasonografii, którà póê-niej rozwija∏ prof. Leszek Filipczyƒski. Toby∏a baza do budowy polskich, w znacznejmierze oryginalnych urzàdzeƒ do pomia-rów ró˝nego rodzaju sygna∏ów bioelek-trycznych. Natomiast in˝ynieria biome-dyczna w dzisiejszym rozumieniu zacz´∏aformowaç si´ w latach 80. W tym czasiemia∏em ju˝ doktorat z elektroniki i habili-tacj´ z informatyki; poszed∏em dodatkowona studia medyczne, m.in. po to, ˝eby po-szukiwaç w budowie i funkcjonowaniu y-wego organizmu pewnych êróde∏ in˝y-nierskiej inspiracji. By∏o mi to potrzebnedla tworzenia nowych systemów technicz-nych przetwarzania i analizy danych (np.pami´ci skojarzeniowe), komunikacjicz∏owieka z maszynà (np. systemy auto-matycznego rozpoznawania mowy i obra-zu), nowych metod sterowania (robotykroczàce) itp. Trzeba tak˝e dodaç, ˝e by∏to czas, kiedy powsta∏ w Warszawie Insty-tut Biocybernetyki i Bioin˝ynierii Me-dycznej PAN, któremu przez wiele latprzewodzi∏ prof. Maciej Na∏´cz, a w które-go Radzie Naukowej by∏em niemal od po-czàtku istnienia.

Wówczas poprzez studiowanie wspó∏-bie˝nie wiedzy medycznej, jak i technicz-nej, wraz z grupà osób zaanga˝owanychw t´ tematyk´, powo∏aliÊmy do ˝ycia ide´stworzenia specjalisty hybrydowego, czylikogoÊ, kto potrafi∏by dobrze rozumieç po-trzeby i problemy lekarza, ale jednocze-Ênie posiada∏by kompetencje na wysokimpoziomie w zakresie wiedzy technicznej.In˝ynier biomedyczny w odró˝nienia od

Mamy zielone Êwiat∏oRozmowa z prof. zw. dr. hab. in˝. Ryszardem Tadeusiewiczem z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie

3 paêdziernika br.wyk∏ad inauguracyjnyzatytu∏owany „Teleme-dycyna - przydatnadziÊ, niezb´dna jutro”,otwierajàcy nowy rokakademicki na Wy-dziale Informatykii Nauki o Materia∏achUÂ, wyg∏osi∏ prof. zw.dr hab. in˝. RyszardTadeusiewicz.

Rozmow

a

5

in˝yniera w tradycyjnym rozumieniu tegos∏owa musi operowaç urzàdzeniami, któreb´dà mia∏y stycznoÊç z ˝ywà tkankà.I w zwiàzku z tym dochodzà dodatkoweproblemy, np. kwestia tzw. biozgodnoÊcimateria∏ów. Okazuje si´, ˝e pewne two-rzywa, zarówno naturalne jak i sztuczne,dobrze wspó∏pracujà z ˝ywà tkankà, a in-ne nie. DoszliÊmy wówczas do wniosku, etakiemu specjaliÊcie trzeba daç okreÊlonyzasób wiedzy medycznej, wiedzy w zakre-sie in˝ynierii materia∏owej, informatycz-nej, elektronicznej, mechaniki precyzyj-nej, biomechaniki itd. I dopiero suma tychwszystkich zasobów wiedzy tworzy in˝y-niera biomedycznego. OczywiÊcie ten pro-ces trwa∏ lata, zanim wywa˝yliÊmy pro-porcje we w∏aÊciwy sposób, dobraliÊmy pe-wien schemat, który nast´pnie zosta∏przyj´ty w skali ogólnopolskiej. Przedmio-tem naszej dumy w AGH by∏ fakt, e przy-j´ty przez ministerstwo ogólnopolskistandard w du˝ej mierze oparty by∏ nawzorze, który kiedyÊ opracowa∏a AGH.Ten wynik, mi´dzy innymi moich wielo-letnich przemyÊleƒ, obecnie jest podstawàkszta∏cenia w ca∏ym kraju.

- Jak wyglàda obecnie w Polscekszta∏cenie w zakresie in˝ynieriibiomedycznej?

- To dopiero poczàtki. Rok temu uru-chomiono takie studia na AGH, teraz do-∏àczy∏ Uniwersytet Âlàski, szykuje si´ Po-litechnika Warszawska itd. Ale mamyÊwietnà kadr´ naukowà i to jest nasz atut.W wielu miejscach, np. na Âlàsku czy Kra-kowie, sà grupy osób, które rzeczywiÊcieswoim poziomem wiedzy naukowej i kre-atywnoÊci nie odbiegajà od naukowcówz najbardziej renomowanych oÊrodkównaukowych Êwiata. Po drugie, mamy

sprzyjajàcy „klimat” rozwoju, czyli zielo-ne Êwiat∏o w∏àczone w kierunku in˝ynie-rii biomedycznej. Trzeba tak˝e wspo-mnieç o, na razie niewyczerpanych, po-trzebach rynku, czego nie sà nawet w sta-nie zmieniç wszelkie rewolucje admini-stracyjne i finansowe, jakie w najbli˝szymczasie przejdzie polska s∏u˝ba zdrowia.

Kolejnà kwestià jest wytwarzaniesprz´tów, narz´dzi i przyrzàdów na po-trzeby in˝ynierii biomedycznej. WielkieÊwiatowe molochy przemys∏owe opano-wa∏y ca∏kowicie produkcj´ np. samocho-dów, telefonów komórkowych, telewizo-rów... Tam Polska nie ma czego szukaç.Natomiast in˝ynieria biomedyczna jestdziedzinà, w której wcià˝ jeszcze jestogromne pole do popisu. Przed nami roz-ciàgajà si´ obszary, które mo˝emy zajàç.

ROZMAWIA¸AAGNIESZKA SIKORA

Prof. zw. dr hab. in˝. Ryszard Tadeusiewicz• Cz∏onek Prezydium PAN, wiceprezes Krakowskiego Oddzia∏u PAN• Cz∏onek korespondent PAU, przewodniczàcy Komisji Nauk Technicznych• Absolwent AGH 1971, doktorat 1975, habilitacja 1980, tytu∏ naukowy 1986• Informatyk, automatyk, biocybernetyk• Pracownik AGH w Krakowie, wieloletni wicedyrektor Instytutu i kierownik Zak∏adu Biocy-

bernetyki (od 1973 roku); od 1997 r. najwi´kszej w Polsce Katedry Automatyki. W latach1996-1998 prorektor ds. nauki AGH, od 1998 r. rektor AGH, wybrany na powtórnà ka-dencj´ (1999-2002) oraz po raz trzeci z rz´du na kadencj´ (2002-2005); wiceprzewod-niczàcy i przewodniczàcy Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych (1999-2005),wiceprzewodniczàcy Kolegium Rektorów Szkó∏ Wy˝szych Krakowa (1999-2005), cz∏onekprezydium KRASP w kadencji (1999-2002). Przewodniczàcy Rady Naukowej Instytutu In-formatyki Teoretycznej i Stosowanej PAN (od 2006 r.).

• Cz∏onek Polskiej Akademii In˝ynierskiej, (cz∏onek zagraniczny Rosyjskiej Akademii Nauk Przyrodniczych od 1999 roku), ParticipePleno Jure Academie Europeenne des Seciences, des Arts et des Letters (cz∏onek tytularnyEuropejskiej Akademii Nauk, Sztuk i Literatury z siedzibà w Pary˝u - od 2001 roku), Fel-low of World Academy of Art and Science (cz∏onek Âwiatowej Akademii Nauk i Umiej´t-noÊci z siedzibà w San Francisco od 2005 roku).

• W latach 1990 - 1997 by∏ z wyboru cz∏onkiem KBN w pierwszej (historycznej) i w drugiejkadencji (najpierw wybrano go do Komisji Badaƒ Podstawowych, a gdy zlikwidowano ad-ministracyjnie istnienie nauk technicznych w obszarze badaƒ podstawowych - by∏ ponow-nie wybrany do Komisji Badaƒ Stosowanych). W latach 1999-2005 nieprzerwanie by∏mianowany (na ka˝dy kolejny konkurs grantów) przewodniczàcym Sekcji Informatyki KBN(potem MNiI).

• W 2005 roku minister nauki i informatyzacji powo∏a∏ go na przewodniczàcego Rady In-formatyzacji.

• Jest autorem ponad 650 prac naukowych i ponad 70 monografii ksià˝kowych. Pracujew redakcjach 8 mi´dzynarodowych czasopism naukowych jako Associate Editor, wspó∏re-dagowa∏ wydanie ponad 20 ksià˝ek, recenzowa∏ ponad 200 artyku∏ów w czo∏owych mi´-dzynarodowych czasopismach naukowych, rokrocznie jest cz∏onkiem komitetów naukowychod kilku do kilkunastu mi´dzynarodowych konferencji naukowych.

• By∏ promotorem 56 doktoratów, a tak˝e opiniodawcà w 226 przewodach doktorskich, 94habilitacyjnych i 75 wnioskach profesorskich (nie liczàc opinii tajnych zlecanych przez CK).W 2002 roku zosta∏ wybrany i jest obecnie cz∏onkiem Centralnej Komisji ds. Stopni Nauko-wych i Tytu∏u Naukowego.

• Nadano mu tytu∏ doktora honoris causa lub honorowego profesora 10 uczelni polskich i za-granicznych. Ma tytu∏ Euroin˝yniera nadany przez FEANI, Z∏otego In˝yniera Pi´ciolecia2000-2004 nadany przez NOT i Mistrza Mowy Polskiej nadany w ogólnopolskim plebi-scycie (2004). Jest cz∏onkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Fonetycznego i Polskie-go Towarzystwa Informatycznego oraz Senior Member of IEEE, Full Member of ACM, Pro-fessional Member of SPIE, Senior Member of INNS. Dodatkowo ma cz∏onkostwo czynne kil-ku towarzystw naukowych polskich.

Foto

: Agn

iesz

ka S

iko

ra

Z ˝y

cia

wyd

zia∏

ów

6

M yÊlà przewodnià mojego prze-mówienia b´dzie integracja.Integracja, czyli scalanie.

Dwudziestego wrzeÊnia z rektoremWojciechem Zieliƒskim uczestniczyli-Êmy w uroczystoÊci powstania Górno-Êlàskiego Zwiàzku Metropolitalnego,scalajàcego w jeden organizm admini-stracyjno-organizacyjny czternaÊciemiast GórnoÊlàskiej i Zag∏´biowskiejkonurbacji. Powstanie megamiasta li-czàcego ponad dwa miliony mieszkaƒ-ców, w tym oko∏o 120 tysi´cy studen-tów, bez wàtpienia b´dzie korzystne dlauczestników Zwiàzku, ale budzi obawy

przed marginalizacjà w tych miastachwojewództwa Êlàskiego, które z racjigeograficznych pozostanà poza metro-polià, jak na przyk∏ad Rybnik. Z jednejstrony przeciwdzia∏aç tej marginaliza-cji mo˝e integracja Rybnika z miastamioÊciennymi (Wodzis∏awiem, Jastrz´-biem Zdrojem, Raciborzem i ˚orami),z drugiej dalszy wzrost atrakcyjnoÊcisamego Rybnika dla jego mieszkaƒców,a tak˝e dla tych, którzy mieliby powód,aby tutaj przybyç i osiedliç si´. Tym po-wodem mo˝e byç rozwijajàcy si´ oÊro-dek akademicki utworzony przez trzynajwi´ksze Êlàskie uczelnie. Màdry po-mys∏ utworzenia w Rybniku campusukatowickiej Akademii Ekonomicznej,Politechniki Âlàskiej i UniwersytetuÂlàskiego mo˝e i powinien w nowej sy-tuacji ekonomiczno-administracyjnejÂlàska staç si´ wa˝nym elementem roz-woju aglomeracji rybnickiej.

Próba utworzenia aglomeracji nawzór i podobieƒstwo GZM niesie za so-bà ryzyko niesprostania konkurencji.Szansy upatrywa∏bym raczej w komple-mentarnoÊci i unikalnoÊci funkcji Ryb-nika oraz jego satelitów. Czyli tworze-nia i rozwoju tych funkcji, których nieznajdziemy w GZM. Odniós∏bym to tak-˝e do Zespo∏u Akademickich Szkó∏Wy˝szych.

Jeszcze raz podkreÊl´. Màdrà decyzjàw∏adz miasta i trzech uczelni przed kil-ku laty znalaz∏y si´ one w jednym miej-scu, tworzàc tym samym campus uni-kalny, co najmniej w skali kraju. Jed-nak w dalszym ciàgu sà to trzy odr´bneuczelnie, które kszta∏cà swoich studen-tów na tradycyjnych, w∏aÊciwych im

kierunkach studiów, przy pomocy swo-jej kadry akademickiej, w swoich obiek-tach. Koegzystujà, wspó∏pracujà, alenie utworzy∏y niczego, co nazwa∏bymwartoÊcià unikatowà. Innymi s∏owy,ciàgle przed nami jest szansa na stwo-rzenie zupe∏nie nowego modelu kszta∏-cenia akademickiego z wykorzystaniemfaktu, ˝e jak nigdzie indziej tutajw Rybniku jesteÊmy tak blisko siebie.

MyÊl´, jeÊli nie o ca∏kiem nowym kie-runku studiów, to przynajmniej o kie-runkach lub specjalnoÊciach unikato-wych, które mog∏yby byç prowadzonesi∏ami trzech uczelni. Mamy dobre do-Êwiadczenia z Katowic, gdzie ze znako-mitym skutkiem przez lata dzia∏a∏aMi´dzynarodowa Âlàska Szko∏a Han-dlowa - wspólne przedsi´wzi´cie Akade-mii Ekonomicznej i Uniwersytetu. Nieoferuj´ gotowych pomys∏ów, wskazuj´tylko na nowà ide´ kszta∏cenia akade-mickiego ju˝ realizowanà w najlepszychuniwersytetach Êwiata. W miejsce lubobok klasycznych kierunków studiówpojawiajà si´ kierunki multidyscypli-narne, a nawet transdyscyplinarne, ∏à-czàce wiedz´ z bardzo ró˝nych dzie-dzin. Ich absolwenci nabywajà nowychumiej´tnoÊci potrzebnych na coraz bar-dziej z∏o˝onym rynku pracy a tak˝ezwi´kszajà swojà szans´ zatrudnieniaze wzgl´du na elastycznoÊç sposobumyÊlenia oraz zdolnoÊci adaptacyjne,jakie nabyli w trakcie nowego typu stu-diów.

Z perspektywy Uniwersytetu w Ryb-niku osiàgn´liÊmy etap rozwoju, którynazwa∏bym kszta∏ceniem filialnym.Oznacza to, ˝e oferta Uniwersytetuw Rybniku nie odbiega od tradycyjnejoferty w Katowicach i ogranicza si´ dokilku kierunków studiów pierwszegostopnia, a od niedawna tak˝e studiówpodyplomowych. Nauczyciele akade-miccy z mniejszym lub wi´kszym entu-zjazmem w´drujà do Rybnika, aby poskoƒczonych zaj´ciach jak najszybciejwróciç do siebie. Ten model w d∏u˝szejperspektywie czasowej nie przyniesiewi´kszych korzyÊci ani miastu aniUczelni. Bez wàtpienia jeÊli myÊlimyserio o rozwoju oÊrodka rybnickiego,a tak w∏aÊnie myÊlimy, powinniÊmy popierwsze pomyÊleç o nowej oferciekszta∏cenia w Rybniku, która by∏abyinteresujàca nie tylko dla m∏odzie˝ystàd, ale przyciàga∏aby studentów z in-nych zakàtków Polski a tak˝e z pobli-

Przemówienie JM Rektora UÂ prof. zw. dr. hab. Janusza Janeczka pod-czas inauguracji roku akademickiego Zespo∏u Szkó∏ Wy˝szych w Rybniku

Integracja czyli scalanie

Nie da si´ na d∏u˝szàmet´ budowaç oÊrodkaakademickiego z dosko-ku. Nale˝y podjàç dzia-∏ania w celu zwiàzaniaz Rybnikiem uczonych,którzy chcieliby tutajprowadziç swoje bada-nia naukowe i kszta∏ciçstudentów, ale tak˝e tu-taj ˝yç, aby kszta∏towaçkrajobraz intelektualnymiasta.

Foto

: Agn

iesz

ka S

iko

ra

Z ˝ycia wydzia∏ów

7

skich Czech. Po drugie, musimy, wspól-nie z w∏adzami miasta, myÊleç o budo-waniu w∏asnej kadry akademickiejw Rybniku. Nie da si´ na d∏u˝szà met´budowaç oÊrodka akademickiego z do-skoku. Nale˝y podjàç dzia∏ania w celuzwiàzania z Rybnikiem uczonych, któ-rzy chcieliby tutaj prowadziç swoje ba-dania naukowe i kszta∏ciç studentów,ale tak˝e tutaj ˝yç, aby kszta∏towaçkrajobraz intelektualny miasta.

Nie uda si´ to, jeÊli b´dziemy dà˝ylitylko do powielania kierunków studióww uczelniach macierzystych. Pos∏u˝´si´ przyk∏adem Cieszyna, gdzie uzdol-niona artystycznie m∏odzie˝ z regionui innych cz´Êci Polski, a tak˝e z CzechÊciàga na Wydzia∏ Artystyczny U wie-dziona szansà spe∏nienia swoich twór-czych aspiracji. Dotyczy to tak˝e stu-diów z zakresu etnologii, których w Ka-towicach nie prowadzimy, lecz wy∏àcz-nie w Cieszynie. I o takim rodzaju uni-

kalnoÊci myÊl´ w odniesieniu do Rybni-ka. W odró˝nieniu od Cieszyna, w Ryb-niku mamy do czynienia z potencja∏emtrzech du˝ych uczelni. A˝ si´ prosi, abygo wykorzystaç w celu stworzenia cze-goÊ zupe∏nie nowego.

DoÊwiadczenia rybnickie mogà tak-˝e pos∏u˝yç naszym trzem uczelniomw procesie nieodzownej integracji. Je-stem or´downikiem integracji dobrychszkó∏ wy˝szych w naszym wojewódz-twie po to, aby lepiej i efektywniej wy-korzystaç ich ró˝norodny potencja∏ in-telektualny. Kiedy mówi´ o daleko idà-cej integracji uczelni, niektórzy poj-mujà to jako krok w kierunku ich fuzji.Z punktu widzenia dalekosi´˝nego in-teresu naszego regionu by∏by to krokpo˝àdany, jednak ju˝ teraz w obowià-zujàcym stanie prawnym mo˝emy si´scalaç bez naruszania czyjejkolwiekautonomii. MyÊl´ o wspólnych kierun-kach studiów, o komplementarnoÊci

kadry naukowej, o wspólnych labora-toriach badawczych (oszcz´dnieji efektywniej), o tym wszystkim, co de-cydowa∏oby o sile Êlàskiego oÊrodkanaukowo-akademickiego. Zdaj´ sobiespraw´ z trudnoÊci w realizacji takiegopomys∏u. Na to potrzeba nie tylko cza-su, ale i dobrych przyk∏adów. Jestemprzekonany, ˝e campus w Rybniku jestw∏aÊciwym miejscem do stanowieniadobrego przyk∏adu wspó∏dzia∏aniauczelni w kierunku stworzenia nowejjakoÊci kszta∏cenia akademickiego, coprzys∏u˝y si´ zarówno samym uczel-niom oraz miastu, które udzieli∏o namgoÊciny.

Rybnik potrzebuje nowej oferty edu-kacyjnej i o tym powinniÊmy myÊleçi w tym kierunku powinniÊmy dzia∏açw nowym roku akademickim.

JANUSZ JANECZEKREKTOR UNIWERSYTETU ÂLÑSKIEGO

W KATOWICACH

Ta technologiczna zmianawarty ku intermedialno-Êci nie pozostaje, rzecz

jasna, bez wp∏ywu na konsekwencje od-bioru, i szerzej – kondycj´ kulturowàu˝ytkowników obrazów, czyli naswszystkich. Dzieje si´ tak przedewszystkim dlatego, ˝e tych obrazówjest du˝o, byç mo˝e za du˝o, ˝e sà onedost´pne zawsze i wsz´dzie, ˝e naszaikonosfera jest nimi wype∏niona do cna,˝e Êwiat sta∏ si´ po prostu jednym wiel-kim Heideggerowskim „Êwiatoobra-zem”, a epoka nasza zas∏u˝y∏a na mia-no „epoki rozpaczliwej multiplikacji ob-razów” (Pascal Bonitzer).

W konsekwencji ka˝de medium,a zw∏aszcza tzw. nowe media audiowi-zualne wywo∏ujà niekwestionowany ju˝przez nikogo, coraz przemo˝niejszywp∏yw na ca∏oÊç naszych doÊwiadczeƒkulturowych – poddajà nas nieustannejpróbie si∏y i ognia, wyobraêni i wybo-rów kszta∏tujàc ju˝ nie tylko nowe stylekultury, ale wspó∏tworzàc wydatnie jejmodele.

DVD na przyk∏ad, rozumiane jakotechnokulturowy porzàdek u˝ytkowa-nia przekazu audiowizualnego na dyskuoptycznym (Digital Versatile Disc),obejmujàcy odtwarzacz wraz z podmio-towà sytuacjà odbioru, traktowaç nale-˝y jako podstawowe (obok telewizji) me-dium obcowania z filmem w dobie elek-tronizacji i cyfryzacji kultury, albo – jakkto woli – filmu po kinie. W∏aÊnie me-dium (a nie tylko – jak mówimy

Skrócona wersja wyk∏adu prof. dr. hab. Andrzeja Gwoêdzia wyg∏oszonegopodczas inauguracji roku akademickiego Zespo∏u Szkó∏ Wy˝szych w Rybniku

Kino po kinieczyli film w epoce mo˝liwoÊci jego elektronicznej dystrybucji

Kino wspó∏czesne, a wraz z nim ca∏a kultura audiowi-zualna znalaz∏y si´ w nowej sytuacji, zarówno technolo-gicznej, jak i antropologicznej. Mo˝na jà okreÊliç mia-nem syndromu „pomi´dzy”, czyli próbowaç opisaç zapomocà kategorii interfejsu – miejsca przeci´cia jed-nych form mediów z innymi, analogonu i cyfry, mate-rialnoÊci taÊmy fotochemicznej z niematerialnoÊciami bi-tów informacji, powierzchni styku podmiotu z ekranem. ➥

Foto

: Agn

iesz

ka S

iko

ra

Z ˝y

cia

wyd

zia∏

ów

8

dzisiaj modnie – format), skoro mo˝liwo-Êci korzystania zeƒ daleko wykraczajàpoza sam noÊnik, a ograniczenia technikkinematograficznych – zw∏aszcza tychdecydujàcych o istocie iluzji kinemato-graficznej (brak opcjonalnoÊci, lektura„jednokana∏owa”, pozbawiona dodatko-wych pakietów informacji) – zostajàprze∏amane bàdê wydatnie z∏agodzone.

Otó˝ owa „DVD-zacja kina” reakty-wuje, z jednej strony, ˝ycie kinowe filmuna nowym etapie jego technokulturowe-go rozwoju, a to wskutek udomowieniakinopodobnego porzàdku odbioru filmu(z wielokana∏owà Êcie˝kà dêwi´kowài panoramicznym formatem na czele),czemu sprzyja tak˝e powolne rozpo-wszechnianie si´ nowej generacji telewi-zorów plazmowych, zawieszanych ni-czym obrazy w ramach na Êcianachmieszkaƒ. Z drugiej strony film „naDVD” oznacza nieuchronnie post´pogólnej mobilizacji widzenia tekstów au-diowizualnych, a nawet czegoÊ, co mo˝-na by okreÊliç mianem jego „uturystycz-nienia”: masowego w∏àczania do rozma-itych porzàdków lokomocyjno-turystycz-nych, co na ogó∏ wià˝e si´ z podpi´ciemgo do aktywnoÊci typowo konsumpcyj-nych (od zakupów do jedzenia), a w wie-lu wypadkach antycypuje doÊwiadczenieturystyczne bàdê dokonuje si´ równole-gle z nim: film trafi∏ przecie˝ do autobu-sów, biur podró˝y, do wind i barów;a lotnictwo ma nawet swojà w∏asnà sieçdystrybucyjnà Inflight Entertainment,dzia∏ajàcà w ramach World Airline En-tertainment Association (WAEA) i roz-dajàcà nawet swoje podniebne Oskary(w roku 2004 przyznano ich a˝ w jedena-stu kategoriach!) itp.

W tym wypadku mamy do czynieniaze swoistà praktykà dekonstrukcyjnà,wskazujàcà na wspó∏czesnà postaç te-go, co Walter Benjamin w swoim arty-kule „Dzie∏o sztuki w epoce mo˝liwoÊcijego technicznej reprodukcji” z 1936 ro-ku – tak˝e ze wzgl´du na film – okreÊla∏mianem „wartoÊci ekspozycyjnych”.Chodzi o absolutny demonta˝ kinema-tograficznego porzàdku odbioru, opar-tego na „czerni kina” (Roland Barthes),zast´powanego teraz ÊwietlistoÊcià sa-molotowego pok∏adu czy kakofoniàulicznego ha∏asu. Zarazem przecie˝owa kulturowa zmiana prowadzi do za-stàpienia logiki nowoÊci przez logik´powtarzalnoÊci: je˝eli na przyk∏ad Ma-rzyciela Marca Forstera oglàdam nadMongolià lecàc do Chin, po raz trzecinad Antarktydà w drodze do Kanady,bo wczeÊniej widzia∏em ten film ju˝w multipleksie, to mog´ jedynie powie-dzieç, i˝ okolicznoÊci odbioru stajà si´wa˝niejsze od fabu∏y.

Obydwa zjawiska – udomowienie ki-na na etapie nowej, cyfrowej technokul-

tury oraz jego mobilizacja – sà dwomaw istocie biegunami na tej samej skaliprzemian charakteryzujàcych ruch fil-mu z kina do innych przestrzeni odbio-ru (film z odtwarzacza DVD na ekranietelewizora w domu, na wyÊwietlaczuw samolocie, na laptopie w pociàgu czyna przenoÊnym odtwarzaczu DVDw samochodzie).

Ale obok przemian samych porzàd-ków widzenia nowe doÊwiadczenie me-dialne obejmuje równie˝ cyfrowe formyi porzàdki samych filmów, na którew sposób istotny wp∏ywajà paratekstu-alne warunki lektury widzialnoÊci i s∏y-szalnoÊci: chodzi zw∏aszcza o cyfrowerekonstrukcje starych filmów oraz roz-maite strategie opatrywania ich rama-mi w nowych kontekstach kulturowo-interpretacyjnych. DVD pozwala naniebywa∏à ekspansj´ tej w∏aÊnie formydyskursu wspó∏- czy oko∏ofilmowego,bo organizuje, lepiej: edytuje materia∏yz rozmaitych etapów ˝ycia filmu i ró˝nejego poziomy w swego rodzaju palimp-sest, przyjmujàc na siebie funkcje para-medium kina – kina o kinie.

Mamy zatem mo˝liwoÊç przerabianiafilmu kinowego, zw∏aszcza wskutek je-go cyfrowej rekonstrukcji (co idzie cza-sami w parze z zast´powaniem wcze-Êniejszej wersji kinowych autoryzowa-nymi edycjami re˝yserskimi). Zdecydo-wanie jednak bardziej donoÊne z kultu-rowego punktu widzenia okazujà si´praktyki paratekstualizacyjne (opartena rozplenianiu si´ tego, co handelwdzi´cznie okreÊla mianem bonusów),anektujàce filmy za pomocà ich postki-nowych „biografii”, cz´sto aspirujàcedo roli przepracowanej na nowo historiifilmu. Tutaj sam film stanowi jedynieczàstk´ oferty na dysku DVD (po pro-stu jego programu), sterowanà i dost´p-nà poprzez menu, które pozwala do-trzeç bezpoÊrednio do jego paratekstu-alnych elementów: zwiastuna, doku-mentu z realizacji, zestawu scen usu-ni´tych bàdê dodanych, audiokomenta-rza, materia∏u ikonograficznego itp.,ale zawiera tak˝e na przyk∏ad zwiastu-ny innych filmów tego samego re˝yse-ra, serii, kolekcji, cyklu itd. W rezulta-cie poprzez zrekonstruowany (w sto-sunku do „orygina∏u”) paratekst mo˝li-wa staje si´ bezprecedensowa ingeren-cja w proces historycznofilmowy – po-prawianie, a czasami wr´cz naprawia-nie, historii kina (ju˝ wczeÊniej procesten zainaugurowa∏o kolorkowanie fil-mów czarno-bia∏ych).

Nadto obcowanie z filmem w postacicyfrowej, zw∏aszcza na komputerze (alei do pewnego stopnia w porzàdku od-twarzacz–telewizor), zaÊwiadcza pe-wien typowy dla tego medium charak-ter: u˝ytkowane na laptopach bàdê di-

splayach komputerów stacjonarnychobok lub równolegle z ró˝nymi posta-ciami oferowanych bàdê „Êciàganych”z Sieci paratekstami stajà si´ miejscemi segmentem lektury paraliterackiej:film mo˝na, jak ksià˝k´, przelecieçwzrokiem, otworzyç na odpowiednim„rozdziale” bàdê „podrozdziale” (patrznazewnictwo na DVD), zajrzeç do roz-licznych komentarzy – swego rodzajumegaprzypisów – zobaczyç dokumento jego powstaniu i jeszcze pos∏uchaç te-go, co na jego temat ma do powiedzeniasam autor bàdê inni cz∏onkowie ekipyrealizacyjnej (w osobnym komentarzulub audiokomentarzu do∏àczonym dofilmu). Pociàga to za sobà nieuchronniei nieustannie proces odraczania filmo-wych sensów, które wobec nieobecnoÊcisensu finalnego mogà klonowaç si´„bez koƒca”.

W tym sensie filmy „na DVD” nie sàju˝ w istocie „filmami”, lecz wynik∏ymiz medialnej ró˝nicy i powtórzenia w in-nym medium cyfrowymi cytatami tych-˝e, skoro zarówno wydawca, jak i widzzostajà upowa˝nieni do rozmontowy-wania i sk∏adania na nowo artefaktówwizualnych wedle w∏asnego uznania,do kszta∏towania (w istocie: designowa-nia) z nich w∏asnego filmu w∏àcznie.

Mo˝e to prowadziç i na ogó∏ prowadzi– o paradoksie! – do reaktywacji rytual-nego oglàdania filmu w sytuacjach, któ-rych osnow´ stanowi odbiór typu eks-perckiego (ujawnianie tajników warsz-tatu twórczego, na przyk∏ad symulacjikomputerowej). Ten paradoks okazujesi´ jednak ma∏o paradoksalny, bowiempoprzez inscenizowanie podobnego sty-lu odbioru rytua∏ zaczyna przyjmowaçznamiona rytua∏u ekspertów, staje si´manifestacjà wtajemniczania w sekret-ny Êwiat, co w efekcie tworzy wi´ê prze-mys∏u filmowego z fanami. Krótko mó-wiàc: fascynacja iluzjà zostaje tu zastà-piona fascynacjà tym, jak to zosta∏ozrobione, w czym celujà dokumentacjew rodzaju „Jak realizowano…”.

W tym sensie zmienia si´ nie tylkosposób obcowania z filmem, ale i ca∏ymodel dyskursu wokó∏ niego. Innymis∏owy – „stare” kino staje si´ elemen-tem „nowego” doÊwiadczenia audiowi-zualnego.

ANDRZEJ GWÓèDè

Zmieniony skrót artyku∏u A. Gwóêdê:Start filmu/dodatki albo czytanie fil-mów na p∏ytach DVD. W: NowoczesnoÊçjako doÊwiadczenie. Red. R. Nycz, A. Ze-idler-Janiszewska. Universitas: Kraków(w druku).

Pe∏na wersja wyk∏adu znajduje si´na stronie internetowej „Gazety Uni-wersyteckiej U”: http://gu.us.edu.pl

Wydarzenia

9

Po uroczystej, ogólnouczel-nianej inauguracji rokua k a d e m i c k i e g o

2007/2008 w Teatrze Âlàskim w Kato-wicach nadesz∏a kolej na uroczystoÊciwydzia∏owe. Tradycyjnie odbywajà si´one w pierwszej po∏owie paêdziernika.Zarówno rektor jak i prorektorzy orazdziekani poszczególnych wydzia∏ówsk∏adali wszystkim pracownikom na-szej Uczelni ˝yczenia sukcesów i rado-Êci z wykonywanej pracy, zaÊ „Êwie˝oupieczonym” studentom wytrwa∏oÊciw nauce. Tym ostatnim ˝yczliwà pomoczaoferowali starsi koledzy z SamorzàduStudenckiego. A jest komu pomagaç, bona pierwszy rok studiów w naszej AlmaMater Silesiensis przyj´to prawie 7 tys.studentów.

Immatrykulacja w Zespole Szkó∏ Wy˝szych w Rybniku

Paêdziernik miesiàcem inauguracji

Wszyscy wystartowali!

Rozpocz´cie nowego roku akademickiego w Zespole Szkó∏ Wy˝szych w Rybniku. Na zdj. od

lewej: JM Rektor Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach prof. AE dr

hab. Florian Kuênik, JM Rektor Politechniki Âlàskiej prof. dr hab. in˝. Wojciech Zieliƒski,

JM Rektor Uniwersytetu Âlàskiego w Katowicach prof. zw. dr hab. Janusz Janeczek

Prof. dr hab. Jan Ilczuk wr´cza indeksy stu-

dentom pierwszego roku Wydzia∏u Informa-

tyki i Nauki o Materia∏ach

Nowo przyj´tym studentom na Wydziale Fi-

lologicznym gratulowa∏a prorektor ds. kszta∏-

cenia prof. UÂ dr hab. Anna ¸abno

UroczystoÊç rozpocz´cia nowego roku akade-

mickiego na Wydziale Filologicznym poprowa-

dzi∏ dziekan prof. dr hab. Piotr Wilczek

Foto

: Agn

iesz

ka S

iko

ra

Foto

: Agn

iesz

ka S

iko

raFo

to: A

gnie

szka

Sik

ora

Foto

: Mag

dale

na J

awo

rska

Foto

: Mag

dale

na J

awo

rska

Rozm

owa

10

- Na ostateczne wyniki tegorocz-nej rekrutacji b´dziemy musielijeszcze poczekaç, ale mo˝emy ju˝rozmawiaç o pewnych podsumo-waniach. Czy spe∏ni∏y si´ oczeki-wania Uniwersytetu?

- SpodziewaliÊmy si´ takich wyni-ków. Âwiadczà one o tym, ˝e ofertaUczelni by∏a w∏aÊciwie przygotowanai trafi∏a do kandydatów. Sprowadza-nie analizy wyników wy∏àcznie doliczb i ich porównaƒ z ubieg∏ymi lata-mi jest jedynie uproszczeniem. Liczbyte nie uwzgl´dniajà wszystkich czyn-ników, w tym najwa˝niejszego – de-mograficznego. Wyniki tegorocznejrekrutacji Êwiadczà przede wszystkimo tym, ˝e mieÊcimy si´ w trendzie de-mograficznym Staramy si´ ofert´ po-szerzaç, uatrakcyjniaç i dostosowywaçdo oczekiwaƒ studentów i potrzebrynku pracy.

- Czy by∏y niespodzianki?- Ponad trzydziestu kandydatów na

jedno miejsce startowa∏o na filologi´angielskà z programem j´zyka bizne-su, a niewielu mniej – ponad dwudzie-stu pi´ciu – ubiega∏o si´ o indeks nasocjologi´ reklamy. Ogromne zaintere-sowanie tymi dziedzinami nie jest za-skoczeniem. Tradycyjnie oblegane by-∏y: prawo – blisko siedem osób na jed-no miejsce, podobnie pedagogika,szczególnie pedagogika resocjalizacyj-na z profilaktykà spo∏ecznà czy zinte-growana edukacja wczesnoszkolnai wychowanie przedszkolne, a tak˝epedagogika spo∏eczna, socjalna i opie-kuƒcza. Niezmiennà popularnoÊciàcieszy∏a si´ psychologia. Zainteresowa-

nie m∏odzie˝y nowo powo∏anà in˝ynie-rià biomedycznà i specjalnoÊciami naWydziale Etnologii i Nauk o Edukacjiw Cieszynie: pedagogikà opiekuƒczo-wychowawczà i asystentem osoby star-szej oraz niepe∏nosprawnej, nie tylkopozwoli na ich uruchomienie ale tak˝epotwierdza s∏usznoÊç ich powo∏ania.Nie s∏abnie zainteresowanie fizykàmedycznà, to bardzo przysz∏oÊciowykierunek. W przysz∏ym roku akade-mickim w naszej ofercie pojawi si´ hi-storia sztuki.

- Czy obl´˝enie na filologiach ob-cych nie sugeruje ch´ci wyjazdu zagranic´ po ukoƒczeniu studiów?

- Nie sàdz´. M∏odzi ludzie nie sàprzecie˝ naiwni, aby ukoƒczenie ja-kiejkolwiek filologii traktowali w ka-tegoriach gwarantowanej pracy zagranicà. Sam j´zyk to za ma∏o. Jakiesà mo˝liwoÊci dla absolwenta filologiiobcych? Mo˝e byç t∏umaczem lubuczyç j´zyka. A to nie wystarczy, abykonkurowaç ze specjalistami w kon-kretnych dziedzinach. Liczy si´ do-brze wyedukowany fachowiec, a je˝elidodaç do tego sprawne pos∏ugiwaniesi´ j´zykiem kraju, w którym poszu-kuje zaj´cia, jego szanse na znalezie-nie dobrej pracy rosnà.

- Sà jednak kierunki i specjalno-Êci, które choç bardzo atrakcyjne,majà niedobory. Skàd bierze si´ten brak zainteresowania?

- To nie jest sytuacja zaskakujàca.Dotyczy takich kierunków, jak fizyka,geofizyka, matematyka...to problem nietylko naszej Uczelni, to tendencja ogól-nopolska. G∏ównà przyczynà jest, nie-stety, niski poziom nauczania przed-miotów Êcis∏ych w szko∏ach Êrednich.MaturzyÊci nie sà dostatecznie przygo-towani do podj´cia studiów na kierun-kach, które stawiajà, bo muszà stawiaç,wysokie wymagania. Tylko niewieluudaje si´ sprostaç tym kryteriom. Eli-minacja matematyki jako przedmiotuobowiàzkowego na egzaminie dojrza∏o-Êci przynios∏a w∏aÊnie takie efekty,skutkuje niskà frekwencjà na tych wy-dzia∏ach. Niestety program matura2008 nie przewiduje zmian, mogà si´one pojawiç dopiero w 2010 roku.

- Uniwersytet przygotowa∏ te˝ofert´ w dziedzinie nowych kie-runków kszta∏cenia, czy zosta∏aona przez m∏odzie˝ dostrze˝ona?

- Tak i to jest powód do zadowolenia.Nowo otwarty, bardzo atrakcyjny kie-runek in˝ynierii biomedycznej jestprzyk∏adem bardzo przysz∏oÊciowej

Rozmowa z prorektor ds. kszta∏cenia prof. UÂ dr hab. Annà ¸abno

Rekrutacja na piàtk´Choç jeszcze za wcze-Ênie na koƒcowe podsu-mowania, mo˝na ju˝ dzi-siaj powiedzieç, ˝e ofer-ta przygotowana przezUniwersytet Âlàski spo-tka∏a si´ z du˝ym zain-teresowaniem. Blisko7000 osób rozpocz´∏ostudia stacjonarnew Âlàskiej Alma Mater.

Foto

: Agn

iesz

ka S

iko

ra

Informacje

11

dziedziny. Zaj´cia b´dà prowadzonetak˝e przez pracowników ÂlàskiegoUniwersytetu Medycznego. NaszaUczelnia jako pierwsza w regionie uru-chomi∏a ten kierunek. Jego absolwenciznajdà na pewno zatrudnienie w pla-cówkach medycznych i wsz´dzie tam,gdzie urzàdzenia techniczne s∏u˝à dia-gnostyce i terapii lekarskiej.

M∏odzie˝ kieruje si´ rozmaitymi kry-teriami przy wyborze studiów, ale zde-cydowanie najwa˝niejszym jest mo˝li-woÊç zdobycia po ich ukoƒczeniu do-brej, stabilnej pracy, a dopiero w na-st´pnej kolejnoÊci znajdujà si´ zaintere-sowania i stopieƒ opanowania wiedzyzdobytej w szkole Êredniej.

- Czy m∏odzi ludzie sà dobrze zo-rientowani w specyfice programukszta∏cenia na wybranych przezsiebie kierunkach?

- Szko∏y Êrednie nie zajmujà si´ tymzagadnieniem. Sà tak prze∏adowane pro-gramem szczegó∏owego kszta∏cenia,przekraczajàcym czasami nawet naszewyobra˝enia, ˝e nie sà w stanie udost´p-niaç wiadomoÊci na temat specyfiki po-szczególnych kierunków i specjalnoÊci.Ka˝dy uczeƒ zdobywa t´ wiedz´ samo-dzielnie, korzystajàc z ogólnodost´pnychêróde∏. Podstawowe wiadomoÊci mo˝euzyskaç na stronach internetowych, ko-rzysta z szeregu spotkaƒ, dociera do co-raz bogatszej literatury w tej dziedzinie.Jedyne, co mo˝e zrobiç szko∏a, to po-Êredniczyç w kontaktach pomi´dzy m∏o-dzie˝à a wyspecjalizowanymi instytucja-mi, zajmujàcymi si´ ocenà rynku pracyczy z poradniami zawodowymi. Moimzamiarem jest dotarcie bezpoÊrednio dom∏odzie˝y.

Niezb´dna jest modyfikacja systemuprzyj´ç i kszta∏cenia na I roku studiów.B´dziemy ten temat omawiaç z poszcze-gólnymi wydzia∏ami i byç mo˝e ustalimypewne zmiany. M∏odzi ludzie nie od ra-zu dok∏adnie wiedzà co naprawd´ ich in-teresuje i co chcieliby studiowaç. Uwa-˝am, ˝e nale˝y pozwoliç im na dokona-nie ostatecznego wyboru po I lub II se-mestrze, kiedy b´dà do tego lepiej przy-gotowani. Trzeba im daç czas na skon-frontowanie w∏asnych zainteresowaƒz mo˝liwoÊciami i predyspozycjami. Do-tyczy to szczególnie nauk Êcis∏ych.

- Nowa matura wzbudza wielekontrowersji, czy kandydaci sà le-piej przygotowani?

- ChcielibyÊmy aby tak by∏o, ale naoceny jest jeszcze za wczeÊnie. Nie jestto system doskona∏y i wymaga pewnychpoprawek. Z∏o˝yliÊmy w ministerstwiepropozycje zniesienia oddzielnych ar-kuszy dla wybranych poziomów – roz-szerzonego i podstawowego. Jeden ar-

kusz z progresywnym stopniem trud-noÊci, naszym zdaniem, znacznie upro-Êci∏oby analiz´ wyników egzaminówmaturalnych i zniwelowa∏ wàtpliwoÊci:jaki zakres materia∏u jest wiedzà pod-stawowà, a jaki rozszerzonà. Obecnysystem jest krytykowany przez wi´k-szoÊç uczelni, maturzyÊci tak˝e nie sàzadowoleni.

- Czy wielu obcokrajowców roz-pocznie studia na naszej Uczelni?

- Oko∏o stu. Sà to g∏ównie studenciz Czech, z Zaolzia. Na wielu kierun-kach, dotychczas zdominowanychprzez panie, pojawi∏o si´ wi´cej m´˝-czyzn, to tak˝e mi∏e zaskoczenie.

ROZMAWIA¸AMARIA SZTUKA

I nstytut Fizyki w ramach projek-tu wspó∏finansowanego ze Êrod-ków Unii Europejskiej zakupi∏

magnetometr SQUID ze skraplarkàhelowà. Do jego uruchomienia nie-zb´dny by∏ wykrywacz nieszczelnoÊci,

którego zakup, dzi´ki subwencji w wy-sokoÊci 70 tys. z∏, umo˝liwi∏a Fundacjana Rzecz Nauki Polskiej w ramachprogramu Novum.

Szczególnym zagro˝eniem dla ma-gnetometru sà ewentualne nieszczel-noÊci, przez które do instalacji helowejmogà przedostaç si´ sk∏adniki powie-

trza blokujàc kapilary uk∏adu regulacjitemperatury. Helowe wykrywacze nie-szczelnoÊci s∏u˝à do mierzenia i znaj-dowania bardzo ma∏ych nieszczelnoÊciw aparaturze pomiarowej. Zakupioneurzàdzenie mo˝e pracowaç w dwóchtrybach: nadciÊnieniowym z u˝yciem

sondy szpiegujàcej oraz pró˝niowym.Wykrywacz znajdzie równie˝ zastoso-wanie do zabezpieczenia w∏aÊciwegofunkcjonowania równie˝ innej apara-tury pró˝niowej pracujàcej w Instytu-cie Fizyki.

EWA TALIKADAM GUZIK

Helowy wykrywacz nieszczelnoÊci dla Instytutu Fizyki

Z ˝y

cia

wyd

zia∏

ów

12

E uropejska Fundacja na Rzecz Na-uki (European Science Founda-tion: ESF) to organizacja skupiajà-

ca i koordynujàca pan-europejskie inicjaty-wy naukowe o szczególnym stopniu inno-wacji. Powsta∏a ona w 1974 roku i aktual-nie skupia 30 krajów europejskich, ÊciÊlewspó∏pracujàc z wyzwaniami formu∏owa-nym w 6. i 7. Programie Ramowym UniiEuropejskiej. Zasadniczym celem ESF-u jest wspieranie i propagowanie najnow-szych i potencjalnie najbardziej noÊnychodkryç naukowych, a w efekcie promocjanauki europejskiej na najwy˝szym pozio-mie. Organizacja zwraca szczególnà uwa-g´ na powstawanie mi´dzynarodowych,pan-europejskich, sieci i projektów.

Ka˝dego roku ESF przyznaje wybra-nym specjalistom ze wszystkich dziedzinnauki granty na organizacj´ konferencji -warsztatów ESF Exploratory Workshops(ESF EW). Wyró˝niony grantobiorca (co-nvenor) posiada szczególnà mo˝liwoÊç za-proszenia na konferencj´, maksymalnie28 najwybitniejszych specjalistów z danejdziedziny nauki z krajów Unii Europej-skiej oraz dwóch paƒstw spoza obszaruUnii. Przyznany grant umo˝liwia pokry-cie kosztów pobytu i podró˝y zaproszo-nych goÊci. Celem ka˝dego ESF EW jest„burza mózgów” ukierunkowana na eks-ploracj´ szczególnie innowacyjnych wyni-ków badaƒ o istotnym wp∏ywie na rozwójdanej dziedziny nauki.

W tym roku to europejskie wydarzenienaukowe mia∏o miejsce tak˝e w Polsce,

m.in. dzi´ki grantowi przyznanemu drAleksandrze Drozd-Rzoski z Zak∏adu Bio-fizyki i Fizyki Molekularnej (Instytut Fi-zyki UÂ). Konferencja zosta∏a zorganizo-wana we wspó∏pracy z prof. Josep LluisTamarit’em, z Polytecnica de Catalunya(ETSEIB, Barcelona, Hiszpania), co-co-nvenor’em ESF EW.

Wyk∏ady prezentowane na konferencjizostanà opublikowane w specjalnym wo-luminie Journal of Physics: CondensedMatter, który powinien ukazaç si´ w po∏o-wie 2008 roku. B´dzie to pierwsze, jak do-tàd, opracowanie o charakterze monogra-ficznym poÊwi´cone problemowi wp∏ywuciÊnienia na w∏asnoÊci materia∏ów prze-chodzàcych w stan szklisty.

Konferencja ESF EW06-087: „GlassyLiquids under Pressure: Fundamentalsand Applications” dotyczy∏a jednegoz najbardziej „goràcych” tematów wspó∏-czesnej fizyki fazy skondensowanej i na-no-in˝ynierii materia∏owej, tzn. niezwy-k∏ych fenomenów zwiàzanych z przecho-dzeniem ró˝nych materia∏ów, przedewszystkim cieczy, w stan szk∏a - z pomi-ni´ciem procesu topnienia/krzepni´cia.Najbardziej zaskakujàcà cechà materia-∏ów szklistych jest zdolnoÊç jakoÊciowejzmiany w∏asnoÊci dynamicznych, w tym

lepkoÊci, przy stosunkowo niewielkiejzmianie parametrów termodynamicz-nych (np.: temperatury).

Wed∏ug „Nature”, jednego z najwa˝-niejszych periodyków naukowych Êwiata,zrozumienie fenomenu przejÊcia w stan„szklisty” nale˝y do szeÊciu najwi´kszychwyzwaƒ dla nauki w XXI wieku. Zaintere-sowanie tà tematykà wzmaga ponadtoszereg zastosowaƒ o niezwyk∏ym znacze-niu spo∏ecznym. Dla in˝ynierii materia∏o-wej oznacza to mo˝liwoÊç wytwarzanianowych, „egzotycznych” stanów uk∏adówatomowych i molekularnych. Dla przemy-s∏u farmaceutycznego amorficzne posta-cie leków to nie tylko lepsza ich absorpcjaprzez organizm. Zastosowanie ekstremal-nych ciÊnieƒ mo˝e wytworzyç ca∏kowicienowe w∏asnoÊci u˝ywanych tu zwiàzków.Jest to szczególny obszar zainteresowaƒ,gdy˝ na rynku wcià˝ dominujà leki w po-staci „krystalicznej”. Mo˝na tu jeszczewymieniç nowe sposoby konserwacji ˝yw-noÊci, nowe rodzaje farb, tworzyw sztucz-nych czy ˝ywic. Zastosowanie ekstremal-nych ciÊnieƒ ma tak˝e szczególne znacze-nie w geofizyce opisujàcej stany wewnàtrzskorupy ziemskiej.

Warto podkreÊliç, ˝e fizyka cieczy szkli-stych to dziedzina naturalnie interdyscy-

Foto

: Syl

wes

ter

J. R

zosk

a

„European Science Foundation (ESF) ExploratoryWorkshop - Glassy liquids under Pressure: Fundamentals and Applications”

Tajemnica przejÊcia do stanu szk∏aKonferencja, która od-bywa∏a si´ od 11 do 13paêdziernika br.w Ustroniu, dotyczy∏ajednego z najbardziej„goràcych” tematówwspó∏czesnej fizyki fazyskondensowanej i nano-in˝ynierii materia∏owej.

Otwarcie konferencji oraz prezentacja celów ESF przez prof. J. Ll. Tamarit’a

Z ˝ycia wydzia∏ów

13

plinarna, ∏àczàca fizyk´ fazy skondenso-wanej z niektórymi dzia∏ami chemii, biofi-zyki i biologii. Jest ona tak˝e fundamen-tem tzw. fizyki mi´kkiej materii (soft mat-ter), nowej kategorii powo∏anej przez Pier-re Gilles de Gennes’a w czasie jego wyk∏a-du noblowskiego w 1991 roku.

Organizatorka konferencji ESF EW06-087 dr A. Drozd-Rzoska, nale˝y do jedynejna Êwiecie grupy badawczej prowadzàcej„liniowe” i „nieliniowe” badania dielek-tryczne a˝ do ciÊnieƒ rz´du kilku GPa (1GPa = 10 000 atm) w materia∏ach szkli-stych i mi´kkiej materii. Ostatnio uzyska-no tak˝e unikalne w skali Êwiatowej mo˝-liwoÊci badaƒ g´stoÊci i ciep∏a w∏aÊciwegow funkcji ciÊnienia. Grup´ t´ stanowiàpracownicy Zak∏adu Biofizyki i FizykiMolekularnej. Nale˝y tu wymieniç kie-rownika zak∏adu prof. zw. dr. hab. Jerze-go Zio∏o, prof. dr. hab. Sylwestra Rzosk´,dr. hab. Mariana Palucha, dr. SebastianaPawlusa czy dr. Micha∏a Mierzw´.

Zaproszeni goÊcie-wyk∏adowcy przyje-chali z 15 krajów: Polski, Francji, W∏och,Niemiec, Wielkiej Brytanii, S∏owenii, W´-gier, Danii, Rosji, USA, Hiszpanii, Bu∏ga-rii, Szwecji, Ukrainy oraz Grecji. Pierw-szego dnia konferencji odby∏o si´ 11 wy-k∏adów poÊwi´conych fundamentalnymaspektom wp∏ywu ciÊnienia na stan szkli-sty. Prof. Isak Avramov (Bu∏garia) szuka∏odpowiedzi na pytanie „czy p∏aszcz skoru-py ziemskiej jest szk∏em?”. Prof. Kia L.Ngai (USA/Italy) podsumowa∏ istniejàcemodele teoretyczne w Êwietle ostatnichwyników doÊwiadczalnych, dr hab. Ma-rian Paluch (Katowice) mówi∏ o tzw. ter-modynamicznym skalowaniu, dr ThomasVoigtman (Niemcy/UK) przedstawi∏ per-spektywy teorii modów sprz´˝onych,a prof. Sylwester Rzoska (Katowice) za-prezentowa∏ wyniki badaƒ dajàce bezpo-

Êredni wglàd w tzw. dynamiczne niejed-norodnoÊci.

Drugiego dnia tematyka 10. wyk∏adówzogniskowana by∏a na zagadnieniu nie-dawno odkrytego fenomenu punktu kry-tycznego ciecz-ciecz w materia∏ach jedno-sk∏adnikowych. Z punktu widzenia teoriizagadnienie to omawiali dr GiancarloFranceze (USA/Italia), dr Mark Wilson(UK), prof. Jeppe Dyre (Dania) czy dr Ju-ergen Horbach (Niemcy). Budzàce emocjewysokociÊnieniowe wyniki doÊwiadczalneprzedstawili m.in. prof. Ove Andersson(Szwecja) i prof. Jerzy Zio∏o (Katowice).

Ostatni dzieƒ konferencji poÊwi´conyby∏ perspektywom badaƒ uk∏adów szkli-stych przy u˝yciu ekstremalnych ciÊnieƒ.Prof. Attila Imre (W´gry) skupi∏ uwag´s∏uchaczy na problematyce zastosowaniaujemnych ciÊnieƒ, a prof. Marie-ClaireBellisent-Funel (Francja) - na aplikacjachzwiàzanych z konserwacjà ˝ywnoÊci.

Ostatnia sesja wyk∏adów tematycznieskoncentrowana by∏a na badaniach

w szklàcych materia∏ach ciek∏o-krysta-licznych. Prof. Jan Thoen (Belgia) omówi∏wp∏yw przypadkowej nano-geometrii nadynamik´ ciek∏ych kryszta∏ów a prof. Sa-mo Kralj (S∏owenia) poruszy∏ problemwp∏ywu nano-czàsteczek na strukturalnew∏asnoÊci ciek∏ych kryszta∏ów. Prof. Geo-rge Floudas (Grecja) oraz autorka tego ar-tyku∏u rozwa˝ali dynamik´ przejÊciaszklistego w ciek∏ych kryszta∏ach.

Wieczorna dyskusja panelowa by∏a nie tyl-ko podsumowaniem nowych trendów w roz-wiàzaniu zagadek szk∏a, ale mia∏a s∏u˝yç za-wiàzaniu pan-europejskiej sieci i wspólnychprojektów, co jest jednym z g∏ównych celówkonferencji ESF EW06-087.

Wi´cej informacji na temat konferencjiznajduje si´ stronach:

http://www.esf.org/activities/explorato-ry-workshops/workshops-list/workshops-detail.html?ew=4771

http://www.us.edu.pl/uniwersytet/kon-ferencje/drozd-rzoska/

ALEKSANDRA DROZD-RZOSKA

Uczestnicy „European Science Foundation (ESF) Exploratory Workshop - Glassy liquids under Pressure: Fundamentals and Applications” w Ustroniu

Info

rmac

je

14

Z∏oty Krzy˝ Zas∏ugiprof. dr hab. Danuta Ostaszewska, Wydzia∏ Filologiczny; prof. drhab. Katarzyna Olbrycht, Wydzia∏ Etnologii i Nauk o Edukacji;mgr Piotr Gruchel, Wydzia∏ Artystyczny; prof. dr hab. Aleksan-der B∏aszczyk, Wydzia∏ Matematyki, Fizyki i Chemii

Srebrny Krzy˝ Zas∏ugiHenryka Twardy, Wydzia∏ Filologiczny; dr hab. Ma∏gorzata Gór-nik-Durose, Wydzia∏ Pedagogiki i Psychologii; dr hab. Józef Le-làtko, Wydzia∏ Informatyki i Nauki o Materia∏ach; dr hab. Józef Knopek, Wydzia∏ Artystyczny; dr Henryk Fojcik, Wydzia∏Artystyczny; doc. dr hab. Piotr Wojtylak, Wydzia∏ Matematyki,Fizyki i Chemii; prof. dr hab. Eugenia Mandal, Wydzia∏ Pedago-giki i Psychologii; prof. dr hab. Marian Kisiel, Wydzia∏ Filologicz-ny; dr hab. Romuald Cudak, Wydzia∏ Filologiczny

Bràzowy Krzy˝ Zas∏ugidr Danuta Krzy˝yk, Wydzia∏ Filologiczny, adiunkt II st. Micha∏Korzistka, Wydzia∏ Artystyczny; dr Adam Molenda, Wydzia∏ Ar-tystyczny; dr hab. Piotr Skuba∏a, Wydzia∏ Biologii i Ochrony Âro-dowiska; prof. dr hab. Józef Olejniczak, Wydzia∏ Filologiczny;prof. dr hab. Miros∏awa Knapik, Wydzia∏ Pedagogiki i Psycholo-gii; prof. UÂ dr hab. Witold Jacyków, Wydzia∏ Artystyczny

Medal Komisji Edukacji Narodowejdr hab. Katarzyna Krasoƒ, Wydzia∏ Pedagogiki i Psychologii;prof. dr hab. Adam Idziak, Wydzia∏ Nauk o Ziemi; dr HannaPrzyby∏a-Basista, Wydzia∏ Pedagogiki i Psychologii; prof. dr hab.El˝bieta Malinowska, Wydzia∏ Filologiczny; ks. prof. dr hab.Henryk Krzysteczko, Wydzia∏ Teologiczny; prof. dr hab. Jadwi-ga Uchy∏a-Zroski, Wydzia∏ Artystyczny; dr Alina Szczurek-Boru-ta, Wydzia∏ Etnologii i Nauk o Edukacji; prof. dr hab. DariuszRott, Wydzia∏ Filologiczny; prof. dr hab. Ewa Kosowska, Wydzia∏Filologiczny; prof. dr hab. Zygmunt Wokulski, Wydzia∏ Informa-tyki i Nauki o Materia∏ach

Medale i odznaczeniapaƒstwowe dla pracowników UÂ

23 paêdziernika br. w auli im. Kazimie-rza Lepszego w rektoracie odby∏o si´ uro-czyste wr´czenie odznaczeƒ paƒstwowychi Medali Komisji Edukacji Narodowej. Poni˝ej zamieszczamy list´ wyró˝nionychpracowników naszej Uczelni:

Bràzowy Krzy˝ Zas∏ugi odebra∏ z ràk wojewody Êlàskiego

dr. Tomasza Pietrzykowskiego prof. UÂ dr hab. Witold Jacyków

JM Rektor UÂ prof. zw. dr hab. Janusz Janeczek wr´cza Medal

Komisji Edukacji Narodowej prof. dr. hab. Dariuszowi Rottowi z

Wydzia∏u Filologicznego

Foto

: Agn

iesz

ka S

iko

ra

Informacje

15

W mi´dzywojennym Lwowie by-∏a s∏ynna kawiarnia ,,Szkoc-ka”, gdzie na papierowych

serwetkach dowodzono twierdzeƒ, któredo dziÊ znajdujà si´ w anna∏ach matema-tyki. Równolegle to Âlàsk, by∏ najpr´˝niejrozwijajàcym si´ regionem Polski. Rów-nie˝ teraz jest idealnà przestrzenià dla po-j´ç: innowacja, nowoczesnoÊç, nauka,a dialog naukowy ma szans´ byç magne-sem przyciàgajàcym do Katowic. Nauko-wy – w sensie odpowiedzialnoÊci za to, cosi´ mówi, a nie ∏atwego rzucania hase∏,których nikt nie sprawdzi.

– Dlatego zawiàzanemu wokó∏ ÂlàskiejKawiarni Naukowej stowarzyszeniu marzysi , by by∏a ona przyczu∏kiem nowego pràduw tym regionie, szerszego ni tylko promocjanauki – powiedzia∏ dr Tomasz Ro˝ek, pomy-s∏odawca i koordynator projektu. Jego s∏o-wom wtórowa∏ rektor Janusz Janeczek – To

poczàtek kszta∏towania nowego miasta przezUniwersytet, wp∏ywu Uczelni na to, co sidzieje w niedawno powsta∏ym GórnoÊlàskimZwiàzku Metropolitarnym. Uniwersytet Âlà-ski obecny w tylu miastach nie mo˝e pozosta-waç wy∏àcznie wewnàtrz swoich murów.

Pierwsze spotkanie w Âlàskiej Kawiar-ni Naukowej poÊwi´cone by∏o ewolucji.Zaproszono dr. Marcina Ryszkiewicza,geologa, pracownika Muzeum Ziemi PANw Warszawie, który wyg∏osi∏ wyk∏ad pt.„Ewolucja – od bezmyÊlnej komórki dobezmyÊlnego cz∏owieka”. Przestrzeƒ Ron-da na równych prawach wype∏nili stu-denci i profesorowie, licealiÊci i znane po-staci Êlàskiego ˝ycia publicznego, wresz-cie w∏adze Uniwersytetu i ci, których poprostu przyciàgnà∏a informacja, zamiesz-czona chocia˝by na stronie projektu www.kawiarnianaukowa.pl.

Dr Tomasz Ro˝ek, fizyk i dziennikarznaukowy, poÊwi´ci∏ si´ komunikacji na-ukowej, gdy po powrocie z pobytu nauko-wego w Niemczech spostrzeg∏, ile w tejdziedzinie jest do zrobienia. Komunikacjanaukowa jest czymÊ wi´cej ni˝ tylko popu-laryzacjà nauki.

– Nie ma autonomii nauki. Naukowiecautonomiczny w tym, co robi zaprzeczaswemu powo∏aniu. Bo nauka, w skrócie,rozwiàzuje problemy ludzi. Mo˝na zapy-taç, jakie problemy rozwiàzuje fizyka czà-stek elementarnych? Otó˝ rozwiàzuje, po-maga wyeliminowaç niepokój cz∏owiekajeÊli chodzi o wiedz´ na temat Êwiata. Niemówiàc o tym, ˝e z czasem znajduje si´zastosowanie. Choçby model atomu Boh-ra, od którego wiedzie prosta droga do dzi-siejszych, tak popularnych CD.

Ide´ Âlàskiej Kawiarni Naukowej przy-j´∏y natychmiast w∏adze Uniwersytetu.Drugim partnerem zosta∏ „National Geo-graphic Polska”. Wydawnictwo ma nietylko przysy∏aç egzemplarze magazynuz ˝ó∏tà ramkà, lecz tak˝e proponowaç bo-haterów, tematy i autorów do spotkaƒw Rondzie Sztuki. Gospodarz Ronda,rektor katowickiej Akademii Sztuk Pi´k-nych profesor Marian Oslislo podkreÊli∏,i˝ dla mi´dzy innymi takich inicjatywstworzono to miejsce. Zresztà podczasspotkania sztuka równie˝ by∏a obecnaw postaci Jazz Bandu Trio, który ∏agodzi∏rozemocjonowanà dyskusj´.

Nast´pne, listopadowe, spotkaniew Âlàskiej Kawiarni Naukowej poÊwi´co-ne b´dzie globalnemu ociepleniu. Zagad-nienie jak si´ okazuje godne Nobla, a Po-lacy majà na ten temat swoje zdanie.

ANTONI TRZMIEL

Inauguracja Âlàskiemj Kawiarni Naukowej w katowickim Rondzie Sztuki

Âlàskie zag∏´bieintelektualne

Twórcze iluminacje od-bywajà si´ w ró˝nychmiejscach a atmosferakawiarnii sprzyja bar-dziej otwartej dyskusjini˝ hierarchiczna z natu-ry sala wyk∏adowa. Dia-log od zawsze jest istotàuniwersytetu. Uprawia-nie nauki to wielka przy-jemnoÊç – stwierdzi∏ JMRektor UÂ prof. zw. drhab. Janusz Janeczek.

Foto

: Ant

oni

Trz

mie

l

Notatki z uwag dr. Marcina Ryszkiewicza o liczàcej sobie 160 lat teorii Karola Darwina

- S∏ynna – nie tylko z powodu zasadniczego dla nauki znaczenia lecz i kpin oraz karykatur– ksià˝ka Darwina Pochodzenie cz∏owieka i dobór p∏ciowy sk∏ada si´ z dwóch odr´bnych, opa-s∏ych tomów. W pierwszym nie ma s∏owa o cz∏owieku. W drugim O powstawaniu gatunków au-tor napisa∏ o nim tylko jedno zdanie: „przysz∏e badania pozwolà rzuciç Êwiat∏o na ten pro-blem”. Lecz i tak rozgorza∏ za˝arty spór, bo choç sam Darwin nie nale˝a∏ do pierwszych ewo-lucjonistów (podówczas nazywanych transmutacjonistami), to zaliczy∏ cz∏owieka do zwierzàt.

- Darwin by∏ przesiàkni´ty przekonaniem, ˝e wszystko jest cudownie celowe. I jest. Teolo-gia Natury przed Darwinem t∏umaczy∏a rozwój w 99 proc. przystosowaniem. A Darwin ucze-pi∏ si´ tego jednego procenta. Nie interesowa∏o go to, co naturalne dla procesu ewolucjiprzystosowania, lecz to, co jej zaprzecza – atawizmy, narzàdy szczàtkowe (u cz∏owieka: Êle-pa kiszka, z´by màdroÊci, korzonki). One Êwiadczà o ewolucji du˝o bardziej ni˝ adaptacja,która zaÊwiadcza∏aby o doskona∏ym planie.

- Wszystko si´ zmienia, lecz nie wszystko ewoluuje. Nie ma ewolucji bez konkurencji i ry-walizacji. To jest ró˝nica mi´dzy organizmi ˝ywymi a gwiazdami czy pierwiastkami.

Dr Marcin Ryszkiewicz

P rezentacje ofert edukacyjnych od-bywa∏y si´ na stoiskach wystawien-niczych 39 krajów, w tym 26 Unii

Europejskiej (w sumie 200 uniwersytetóweuropejskich). Stoisko polskie reprezento-wane by∏o przez Uniwersytet Âlàski, Funda-cj´ Edukacyjnà Perspektywy, w sk∏ad którejwchodzi∏o dziewi´ç polskich uczelni, Studyin Wroc∏aw z konsorcjum uczelni wroc∏aw-skich oraz The Boym Unversities Consor-tium, reprezentujàce uczelnie niepublicznez centralnej i pó∏nocnej Polski.

Uniwersytet Âlàski przedstawi∏ pe∏nàofert´ edukacyjnà, w szczególnoÊci promo-wa∏ mo˝liwoÊci przyj´cia studentów chiƒ-skich na studia w j´zyku angielskim na kie-runkach matematyka, fizyka i chemia. Re-klamowa∏ ponadto kursy j´zyka polskiego.Bardzo wa˝nym elementem promocji by∏onawiàzywanie kontaktów z agentami - re-kruterami, osobami i agencjami, profesjo-nalnie zajmujàcymi si´ wyszukiwaniem ab-solwentów chiƒskich szkó∏ Êrednich ch´t-nych do podj´cia studiów za granicà.

Targom towarzyszy∏o Asia – Link Sym-posium, EU – China Cooperation in HigherEducation. G∏ównym celem sympozjum by-∏o u∏atwienie wspó∏pracy pomi´dzy szko∏a-mi wy˝szymi z krajów Unii Europejskieji Chin oraz stworzenie platformy dialogupomi´dzy przedstawicielami rzàdów i szkó∏wy˝szych. Sympozjum zaszczycili swojàobecnoÊcià ze strony chiƒskiej m. in. paniWu Qidi – wiceminister edukacji oraz panZheng Guoan – zast´pca sekretarza gene-ralnego nauki i technologii Chiƒskiej Repu-bliki Demokratycznej oraz pan Ján Figel’ –komisarz ds. edukacji, kszta∏cenia kultury

i m∏odzie˝y Komisji Europejskiej. Najwi´k-sze wra˝enie na uczestnikach wywar∏y wy-stàpienia pana Zeng Guona, który zapowie-dzia∏ utworzenie w Chinach do roku 2020spo∏eczeƒstwa informatycznego. Podczassympozjum omawiano tak wa˝ne zagadnie-nia, jak: rozwój wspó∏pracy w ramach pro-gramu Erasmus Mundus, rozpoznawaniedyplomów i quality assurance, tworzenieprojektów, g∏ównie na poziomie studiówdoktoranckich, w celu promocji szczególnieuzdolnionych studentów.

Zwieƒczeniem pobytu przedstawicielanaszej Uczelni w Pekinie by∏o spotkaniew ambasadzie polskiej z ambasadoremKrzysztofem Sztumskim, podczas któregoprzedstawiciele uczelni polskich wyraziliswoje oczekiwania wobec w∏adz polskichw zakresie wspomagania procesu rekruta-cji studentów zagranicznych na studiaw Polsce. NieobecnoÊç przedstawicieliw∏adz polskich na sympozjum to niewyko-rzystanie szansy stworzenia korzystnegoklimatu wokó∏ nauki polskiej i szkolnic-twa wy˝szego w Chinach.

ADAM KURZEJA

Wyd

arze

nia

16

Wydarzenia

17

Na targach edukacyjnych w Pekinie

Przedstawiciele polskich szkó∏ wy˝szych na sympozjum Asia – Link Symposium, EU – China Coope-

ration in Higher Education

Spotkanie w Ambasadzie Polskiej. Na zdj. od lewej: Ph.D. Zhao Gang, prodziekan Szko∏y Europejskich

J´zyków i Kultury Uniwersytetu J´zyków Obcych w Pekinie, pani El˝bieta Sternal, kanclerz Wy˝szej

Szko∏y J´zyków Obcych w Âwieciu, Adam Kurzeja przedstawiciel Uniwersytetu Âlàskiego w Katowicach

Chiƒska studentka prezentujàca ofert´ Uniwer-

sytetu Âlàskiego

China World Trade Center Exhibition Hall –

miejsce Targów Edukacyjnych w Pekinie

20 i 21 paêdziernika Uni-wersytet Âlàski bra∏ udzia∏w I Europejskich TargachEdukacyjnych SzkolnictwaWy˝szego w Pekinie (Chi-ny) I European Higher Edu-cation Fair, odbywajàcychsi´ pod patronatem KomisjiEuropejskiej, a zorganizo-wanych przez CampusFrance, German AcademicExchange Service - DAAD,the Nederlands organisa-tion for international coope-ration in higher education -Nuffic oraz British Council -BC.

Foto

: Ada

m K

urze

ja

Z hi

stor

ii U

Â

18

198012 wrzeÊnia - Na zebraniu Rady

Uczelnianej ZNP poinformowano o po-wstaniu grupy NSZZ SolidarnoÊç w Insty-tucie Fizyki.

2 paêdziernika - Ukonstytuowa∏ si´Tymczasowy Uczelniany Komitet Koor-dynacyjny NSZZ SolidarnoÊç.

8 paêdziernika - Dr Jan Jelonek z In-stytutu Fizyki zosta∏ wybrany na prze-wodniczàcego TUKK NSZZ SolidarnoÊç.

28 paêdziernika - Powo∏ano do ˝yciaNiezale˝ne Zrzeszenie Studentów.

5 grudnia - Prof. dr hab. Henryk Re-chowicz zwolni∏ funkcj´ rektora Uniwer-sytetu Âlàskiego.

5 grudnia - Prof. dr hab. S´dzimir M. Klimaszewski objà∏ funkcj´ rektoraUniwersytetu Âlàskiego.

16 grudnia - Prof. dr hab. S´dzimir M. Klimaszewski zosta∏ wybrany na rek-tora przez Senat UÂ.

198123 maja - Prof. dr hab. August Che∏kow-

ski zosta∏ pierwszym demokratycznie wy-branym rektorem Uniwersytetu Âlàskiego.

1 czerwca - Odby∏y si´ demokratycznewybory dziekanów.

19 listopada - Zacz´∏a si´ fala strajkówstudenckich.

13 grudnia - W zwiàzku z wprowadze-niem stanu wojennego internowano oko∏o30 pracowników i studentów Uniwersyte-tu, w tym rektora prof. dr. hab. AugustaChe∏kowskiego i prorektora ds. nauczaniaprof. dr hab. Iren´ Bajerowà. W okresiestanu wojennego zosta∏o w sumie interno-wanych i aresztowanych oko∏o 90 pracow-ników i studentów UÂ.

198216 stycznia - Prof. dr hab. August

Che∏kowski zosta∏ odwo∏any z funkcji rek-tora UÂ.

1 czerwca - Funkcj´ rektora Uniwer-sytetu Âlàskiego objà∏ prof. dr hab. S´dzi-mir M. Klimaszewski.

2 czerwca - Wydzia∏ Nauk o Ziemiotrzyma∏ nowy gmach - 18-pi´trowy bu-dynek w Sosnowcu, przy ul. B´dziƒskiej.

198322 lutego - Rozpoczà∏ dzia∏alnoÊç Uni-

wersytet Trzeciego Wieku.15 marca - Senat Uczelni przyjà∏ Sta-

tut Uniwersytetu Âlàskiego.

19841 wrzeÊnia - W skali ca∏ej Uczelni

wprowadzono semestralny system zali-

czeƒ zamiast rocznego, funkcjonujàce-go dotychczas na niektórych kierun-kach.

1 paêdziernika - Prof. dr hab. S´dzi-mir M. Klimaszewski objà∏ funkcj´ rekto-ra UÂ.

19858 maja - Prof. dr hab. Rudolf Ranoszek

doktorem honoris causa UÂ.7 paêdziernika - Prof. dr hab. Jan

Szczepaƒski doktorem honoris causa UÂ.

19864 marca - Senat Uniwersytetu zatwier-

dzi∏ nowy Statut Uniwersytetu Âlàskiego.

19871 paêdziernika - Prof. dr hab. S´dzi-

mir M. Klimaszewski objà∏ funkcj´ rekto-ra UÂ.

19881 wrzeÊnia - Powsta∏a Fundacja dla

Uniwersytetu Âlàskiego.3 paêdziernika - Prof. dr hab. Man-

fred Lachs doktorem honoris causa UÂ.

198930 maja - Senat Uniwersytetu podjà∏

uchwa∏´ dotyczàcà utworzenia Wydzia∏uTeologicznego, jednak sprawie nie nadanobiegu.

199016 stycznia - Studenci zacz´li okupacj´

budynku KW PZPR w Katowicach.6 listopada - Kolegium Elektorów

Uniwersytetu wybra∏o rektora, którymzosta∏ prof. dr hab. Maksymilian Pazdan.

199118 czerwca - Senat uchwali∏ nowy Sta-

tut Uniwersytetu Âlàskiego.1 sierpnia - Po raz pierwszy w Cieszy-

nie zosta∏a zorganizowana Letnia Szko∏aJ´zyka, Literatury i Kultury Polskiej.

12 paêdziernika - Otwarcie KolegiumJ´zyka Biznesu w Sosnowcu.

24 grudnia - Uniwersytet Âlàski zosta∏przy∏àczony do internetu.

19921 lipca - Ukaza∏ si´ numer 0 „Gazety

Uniwersyteckiej U”.1 paêdziernika - Ukaza∏ si´ pierwszy

numer „Gazety Uniwersyteckiej U”.7 paêdziernika - Hans-Dietrich Gen-

scher doktorem honoris causa UÂ.30 paêdziernika - Utworzono studia

doktoranckie na Wydzia∏ach: Filologicz-

nym, Matematyki, Fizyki i Chemii, Na-uk Spo∏ecznych oraz Prawa i Admini-stracji.

27 listopada - Eugene Ionesco dokto-rem honoris causa UÂ.

19931 marca - Bozidar Vidoeski doktorem

honoris causa Uniwersytetu Âlàskiego.1 kwietnia - Odby∏y si´ w Sosnowcu

I Dni Ziemi - coroczna impreza kwietnio-wa Wydzia∏u Nauk o Ziemi.

11 maja - Prof. dr. Nullo Minissi dok-torem honoris causa UÂ.

20 maja - Kolegium Elektorów wybra-∏o prof. dr hab. Maksymiliana Pazdana narektora Uniwersytetu Âlàskiego.

22 czerwca - Prof. Josif Brodski dokto-rem honoris causa UÂ.

30 listopada - Ustanowiono studiadoktoranckie na Wydziale Biologiii Ochrony Ârodowiska.

19947 lutego - Prof. dr Jean Nicod dokto-

rem honoris causa UÂ.19 maja - Prof. Richard Pipes dokto-

rem honoris causa UÂ.3 listopada - Prof. Pierre Sadran dok-

torem honoris causa UÂ.

199510 maja - Odby∏y si´ I Âlàskie Juwena-

lia, impreza pod nazwà Studenci RobiàUbaw - SRU’95.

5 czerwca - Prof. dr hab. Stanis∏awBaraƒczak doktorem honoris causa UÂ.

7 grudnia - Prof. Douve Wesselin Fok-kema doktorem honoris causa UÂ.

199614 maja - Kolegium Elektorów wybra-

∏o prof. dr. hab. Tadeusza S∏awka na rek-tora Uniwersytetu Âlàskiego.

1 czerwca - Rozpoczà∏ dzia∏alnoÊçOÊrodek Dokumentacji i Studiów Euro-pejskich Uniwersytetu Âlàskiego.

10 czerwca - Prof. János Aczél dokto-rem honoris causa UÂ.

25 listopada - Prof. dr hab. AdamStrza∏kowski doktorem honoris causaUÂ.

10 grudnia - Jacques de Chalendardoktorem honoris causa UÂ.

199720 maja - Senat UÂ przyjà∏ doku-

ment pod nazwà „Misja UniwersytetuÂlàskiego”.

17 paêdziernika - Ryszard KapuÊciƒ-ski doktorem honoris causa UÂ.

Kalendarium(cz´Êç 2)

Informacje

19

11 grudnia - Prof. Jacques Derridadoktorem honoris causa UÂ.

199820 stycznia - Senat UÂ podjà∏ decyzj´

o utworzeniu Mi´dzywydzia∏owych Indy-widualnych Studiów Matematyczno-Przyrodniczych.

199922 stycznia - Tadeusz Ró˝ewicz dokto-

rem honoris causa UÂ.1 wrzeÊnia - Prof. dr hab. Tadeusz

S∏awek objà∏ ponownie funkcj´ rektoraUniwersytetu Âlàskiego.

28 wrzeÊnia - Senat UÂ uchwali∏ nowyStatut.

20001 stycznia - Rozpocz´∏o swojà dzia∏al-

noÊç Biuro Promocji i Karier.6 kwietnia - Prof. DDr. H. C Dr. Franz

Bydlinski doktorem honoris causa UÂ.17 maja – Nadanie Instytutowi Fi-

zyki UÂ imienia prof. Augusta Che∏-kowskiego.

5 grudnia - Uchwa∏à Senatu Uni-wersytetu Âlàskiego, Wydzia∏ Radiai Telewizji otrzyma∏ imi´ KrzysztofaKieÊlowskiego.

200126 czerwca - Odby∏a si´ uroczystoÊç

wmurowania kamienia w´gielnego podnowy gmach Wydzia∏u Prawa UÂ.

10 listopada – Prof. dr hab. AndrzejLsota doktorem honoris causa UÂ.

200228 marca - Arcybiskup Metropolita

Katowicki Damian Zimoƒ, a zarazemWielki Kanclerz Wydzia∏u TeologicznegoUÂ dokona∏ uroczystego poÊwi´cenia pla-cu budowy gmachu Wydzia∏u.

1 wrzeÊnia - Oddano do u˝ytku cam-pus UÂ w Chorzowie.

1 wrzeÊnia – Prof. dr hab. Janusz Ja-neczek objà∏ funkcj´ rektora Uniwersyte-tu Âlàskiego.

200315 stycznia - Ukaza∏ si´ pierwszy nu-

mer magazynu studentów UÂ „Suple-ment”.

17 kwietnia - Odby∏a si´ uroczystoÊçpodpisania aktu erekcyjnego i wmurowa-nia kamienia w´gielnego w budowanymgmachu Wydzia∏u Teologicznego UÂw Katowicach.

22 maja – Prof. Józef Szajna doktoremhonoris causa UÂ.

200412 paêdziernika - Odby∏a si´ uroczy-

stoÊç otwarcia i poÊwi´cenia budynku Wy-dzia∏u Teologicznego UÂ, mieszczàcegosi´ przy ul. Jordana w Katowicach.

200513 stycznia - Jan Pawe∏ II przyjà∏ de-

legacj´ w∏adz UÂ na prywatnej audiencjiw Watykanie.

18-20 kwietnia – Odby∏ si´ pierwszyw Polsce Studencki Festiwal Nauki zorga-nizowany przez Uczelnianà Rad´ Samo-rzàdu Studenckiego UÂ.

1 wrzeÊnia - Prof. dr hab. Janusz Ja-neczek ponownie objà∏ funkcj´ rektoraUniwersytetu Âlàskiego.

25 paêdziernika – Uroczyste obchody25. rocznicy powstania NSZZ SolidarnoÊçna UÂ.

9 grudnia – Prof. dr Peter Hänggi dok-torem honoris causa UÂ.

200627 czerwca - Senat UÂ uchwali∏ nowy

statut Uniwersytetu Âlàskiego.5 grudnia – Prof. dr Wincenty Okoƒ

doktorem honoris causa UÂ.

200721 stycznia - UroczystoÊç podpisania

aktu erekcyjnego i wmurowania kamieniaw´gielnego pod budow´ Centrum Nauko-wo-Dydaktycznego Instytutów Neofilolo-gicznych Uniwersytetu Âlàskiego.

24 kwietnia - Dr J. Georg Bednorzdoktorem honoris causa UÂ.

OPRACOWANO NA PODSTAWIE DANYCHARCHIWUM UNIWERSYTETU ÂLÑSKIEGO

K atowicki Oddzia∏ PolskiegoTowarzystwa Socjologiczne-go i Ko∏o Naukowe Wolno-

mishlicieli przy wspó∏pracy z Instytu-tem Socjologii na Uniwersytecie Âlà-skim sà organizatorami projektu„Wp∏yw kultury artystycznej, w tymmuzyki powa˝nej, na kszta∏towaniepostaw proobywatelskich w Polscew XIX i XX wieku”. Poprzez upo-wszechnianie roli muzyki powa˝nejw budzeniu patriotyzmu i kszta∏towa-niu postaw obywatelskich na prze-strzeni XIX i XX wieku chcemykszta∏towaç i promowaç postawy pa-triotyczne odpowiednie dla dzisiej-szych realiów spo∏eczno-polityczno-kulturalnych. Zadanie to jest szcze-gólnie wa˝ne wobec zauwa˝alnej mar-ginalizacji problematyki postaw pa-triotyzmu kulturowego i odrzucaniatradycji narodowych wÊród m∏odzie-˝y. „Powszechnie zg∏aszane” deklara-cje gotowoÊci opuszczenia kraju w ce-lach zarobkowych sà równie˝ w wieluprzypadkach spowodowane odrzuce-niem identyfikacji narodowych i kul-turowych. Poprzez ukazanie ewolucjiwartoÊci patriotycznych w muzycepolskiej, w zale˝noÊci od sytuacji spo-∏eczno-polityczno-kulturalnej, organi-zatorzy projektu chcà dzia∏aç na rzeczwzmocnienia identyfikacji z polskimdziedzictwem kulturowym.

Projekt jest adresowany do Êrodowi-ska akademickiego oraz licealnego na

Górnym Âlàsku. Do udzia∏u w realiza-cji zadania zaproszono Akademi´ Mu-zycznà im. Karola Szymanowskiegow Katowicach, Instytut Muzyki naWydziale Artystycznym UniwersytetuÂlàskiego w Cieszynie oraz Paƒstwo-wà Szko∏´ Muzycznà im. Mieczys∏awaKar∏owicza I i II stopnia w Katowi-cach. Planowany czas realizacji pro-jektu to grudzieƒ 2007 – czerwiec2008. W grudniu chcemy rozpoczàçcykl comiesi´cznych prelekcji, o któ-rych wyg∏oszenie zostali poproszeniwybitni przedstawiciele polskiego Êro-dowiska socjologicznego oraz muzyko-logicznego. Integralnà cz´Êcià ka˝degoz wyk∏adów b´dzie prezentacja odpo-wiednich dla tematu utworów mu-zycznych. W czerwcu 2008 roku pla-nujemy zorganizowaç konferencj´ pt.„TreÊci patriotyczne i narodowew polskiej kulturze artystycznej”,podczas której oprócz referatów za-proszonych goÊci oraz referentów od-b´dzie si´ debata oxfordzka uczestni-ków na temat: „Patriotyzm i narodo-woÊç w polskiej kulturze artystycznej– wartoÊci wspomagajàce wybory ˝y-ciowe wspó∏czesnej m∏odzie˝y polskiejczy balast historyczny?”. Konferencjazakoƒczy si´ koncertem obrazujàcymwàtki narodowe i patriotyczne w mu-zyce polskiej, wykonanym przez stu-denckà orkiestr´ symfonicznà Sinfo-nietta Silesiana pod batutà SebastianaPer∏owskiego.

MAJA DRZAZGA

Projekt na rzecz wzmocnienia identyfikacjim∏odzie˝y z polskim dziedzictwem kulturowym

Patriotyzmw muzyce

Z ˝y

cia

wyd

zia∏

ów

20

18 paêdziernika InstytutJ´zyka Polskiego zorga-nizowa∏ spotkanie pro-

mocyjne ksià˝ki, na którym wyk∏ad wy-g∏osi∏ prof. Andrzej Markowski, prze-wodniczàcy Rady J´zyka Polskiego.Uczestniczyli w nim, oprócz pracowni-ków IJP, m.in. prof. Edward Polaƒski,autor Wielkiego s∏ownika ortograficz-nego j´zyka polskiego, a zarazem arty-ku∏u wst´pnego do ksià˝ki www.porad-niaj´zykowa.pl, a tak˝e prof. AntoninaGrybosiowa, która kierowa∏a PoradniàJ´zykowà IJP od jej poczàtków w latach70. XX w. Swoimi pierwszymi wra˝e-niami z lektury ksià˝ki podzieli∏a si´tak˝e prof. Irena Bajerowa, za∏o˝yciel-ka Poradni oraz autorka wst´pu.

Publikacja zosta∏a wydana jakoskrypt, ma s∏u˝yç jako uzupe∏niajàcapomoc dydaktyczna dla studentów po-lonistyki na zaj´ciach z kultury j´zyka,ze wzgl´du jednak na zawarty w niejmateria∏ jest tak˝e poradnikiem j´zy-kowym, skierowanym do szerszegogrona czytelników - ka˝dego, komu nasercu le˝y dobra i poprawna polszczy-zna. Zgodnie z za∏o˝eniem „o trudnym- ∏atwo” ksià˝ka w sposób komunika-tywny przekazuje wa˝ne treÊci z ró˝-nych dziedzin j´zykoznawstwa. Znala-z∏o si´ tu a˝ 450 trudnych kwestii j´zy-kowych, rozstrzygni´tych przez j´zy-koznawców. Inspiracjà by∏y najciekaw-sze pytania kierowane w ostatnim cza-sie do Poradni przez internautów z ca-∏ej Polski.

Poradnia J´zykowa UniwersytetuÂlàskiego dzia∏a w internecie od lutego2004 roku pod adresem www.porad-niajezykowa.pl. Poradnictwo j´zyko-we, a wi´c tak˝e nasza Poradnia sà ucie-leÊnieniem idei, którà w artykule wst´p-nym wyrazi∏a prof. Irena Bajerowa, pi-szàc: „obowiàzkiem cz∏owieka naukijest przekazywanie posiadanej wiedzydo u˝ytku spo∏ecznego”. Idea ta przy-Êwieca wszystkim, którzy zaanga˝owalisi´ w prace Poradni, dzielàc si´ z pytajà-cymi swym czasem i umiej´tnoÊciami.

KATARZYNA WYRWAS

Promocja poprawnoÊci j´zykowej w UÂ

Z internetu do ksià˝kiUkazanie si´ publikacjiksià˝kowej www.porad-niaj´zykowa.pl autor-stwa. Katarzyny Wy-rwas kierownika Interne-towej Poradni J´zykowejdzia∏ajàcej przy Instytu-cie J´zyka PolskiegoUniwersytetu Âlàskiego,sta∏o si´ pretekstem dospotkania w gronie mi∏o-Êników poprawnej polsz-czyzny. Fo

to: M

agda

lena

Jaw

ors

ka

GoÊci przywita∏a dr Magdalena Pastuch, adiunkt w Zak∏adzie Leksykologii i Semantyki

Na spotkaniu wyk∏ad wyg∏osi∏ prof. dr hab.

Andrzej Markowski, przewodniczàcy Rady

J´zyka Polskiego

Informacje

21

U roczystoÊç otworzy∏ prorektor UÂds. nauki i informatyzacji prof. zw.dr hab. Wies∏aw BanyÊ, wyra˝ajàc

nie tylko zadowolenie z podejmowanej ju cy-klicznie inicjatywy naukowej, ale osobiÊciew∏àczajàc si w obrady plenarne Festiwalu.S∏uchacze dzi´ki wyk∏adowi „WÊród s∏ówi czynów: mi´dzy polisemià, t∏umaczeniema dowcipem” mogli zapoznaç si z komiczny-mi sytuacjami, spowodowanymi z∏o˝onoÊciài wieloznacznoÊcià j zyków, z którymi spoty-kajà si t∏umacze. Cz´sto mamy do czynieniaze Êmiesznymi pomy∏kami, np. angielskies∏owo spirit, pojawiajàce si w teologicznymtekÊcie, zostaje automatycznie przez kompu-ter przet∏umaczone na „spirytus”.

Organizatorzy Festiwalu mieli równie˝zaszczyt powitaç wÊród goÊci profesora JanaMalickiego, który opowiedzia∏, s∏ynnà wÊródstudentów polonistyki, histori o bitwie pod

Byczynà i zwiàzanà z nià retorycznoÊcià hu-moru. Natomiast profesor Marek Szczepaƒ-ski zapozna∏ uczestników z humorystycznàwarstwà przestrzeni miejskiej, przejawiajàcàsi w Êmiesznych napisach, nazwach i ozna-czeniach ulic, budynków i dróg, ale tak˝ew graffiti, wlepkach i chodnikowych stem-plach. Szata informacyjna miasta okazuje si´bogatym laboratorium badawczym dla socjo-loga.

Ogólny podziw wÊród s∏uchaczy wywo∏a∏owystàpienie czeskich profesorów z Uniwer-sytetu im. Palackiego w O∏omuƒcu. ProfesorMaria Sobotkova, bohemistka i polonistka,wraz z etnografem profesorem Jirim Fialà,wyg∏osi∏a wyk∏ad o czeskim humorze pijac-kim, ilustrujàc go nagraniami piosenek. Jakonajwa˝niejsze cechy czeskiego humoru - nietylko pijackiego – profesor Sobotkova wska-za∏a autoironi i kpin z samych siebie wy-mieszane z nostalgià i lekkim smutkiem.

Pierwszego dnia Festiwalu uczestnicymogli tak˝e wys∏uchaç interesujàcych wyk∏a-dów dotyczàcych humorystycznych i ironicz-nych postaw w filozofii, humoru Bizantyƒ-czyków, jak równie˝ próbowali wspólniez kolejnymi prelegentami znaleêç odpowiedêna pytania: „czy muzyka powa˝na musi byçpowa˝na” oraz „jak spreparowaç zabawne”.

Festiwalowy wieczór up∏ynà∏ goÊciomw towarzystwie Bustera Katona – genialne-go aktora niemych filmów, który przeniós∏

widzów w Êwiat uniwersytetów lat 20. minio-nego stulecia.

Drugi dzieƒ Festiwalu rozpoczà∏ si wy-k∏adem profesora Jacka Wodza, który jakownikliwy antropolog polityki opowiada∏o humorze kampanii wyborczych. Czy hu-mor jest do zbawienia koniecznie potrzebny?Na to filozoficzne pytanie próbowa∏ znaleêçodpowiedê profesor Krzysztof Wieczorek,przyjaciel Festiwalu Humoru.

Uczestnicy imprezy mogli równie wy-braç si na warsztaty, spoÊród których naj-wi´kszym zainteresowaniem cieszy∏a si jogaÊmiechu, prowadzona przez King Kordasoraz warsztaty przygotowane przez dr Frot-k , która przy okazji poszukiwa∏a wÊród stu-dentów wolontariuszy do prowadzenia Êmie-choterapii na oddzia∏ach dzieci´cych Êlàskichszpitali. Pani Izabela Dziedzic – przedstawi-cielka Fundacji w województwie Êlàskim, sta-le wspó∏pracuje ze studentami naszej Uczel-ni i podkreÊla∏a, ˝e od ostatniego Festiwaluzaanga˝owanie m∏odzie˝y uniwersyteckiejw wolontariat znacznie wzros∏o.

Tradycyjnie ka˝dy uczestnik zosta∏ obda-rowany bananem, b´dàcym jak wiadomosymbolem uÊmiechu. Wszyscy wyrazili na-dziej , e spotkajà si w jeszcze szerszym gro-nie UÂmiechni´tych naukowców na IV Fe-stiwalu Humoru w 2008 roku.

WERONIKA ÂL¢ZAK-TAZBIRMARIA ÂWIÑTKIEWICZ – MOÂNY

III Festiwal Humoru

Organizatorki III Festiwalu Humoru: Weronika

Âl´zak-Tazbir i Maria Âwiàtkiewicz-MoÊny

Alliance Fran˜aise przy Uniwersytecie Âlàskim

KURSY J¢ZYKAFRANCUSKIEGO

• Zapraszamy na ca∏oroczne kursy j´zyka francuskiego ogólnego i specjalistycznego (prawniczego, handlowego i t∏umaczeniowy)• Kursy przygotowawcze do matury podstawowej i rozszerzonej

• Promocyjne ceny dla poczàtkujàcych - 360 z∏ za 60 godz. lekcyjnych• Tablica interaktywna na zaj´ciach

• Kursy dla przedsi´biorstw na zamówienie

• OÊrodek egzaminacyjny DELF/DALF i Paryskiej Izby Handlowej• Kursy przygotowawcze do egzaminów

Zapisy trwajàAlliance Fran˜aise Uniwersytet Âlàskiul. Warszawska 5, 40-009 Katowice

tel. 032 253 73 93 (AF), fax 032 253 67 84www.oaf.us.edu.pl, e-mail: oaf@us.edu.pl

UÂmiechni´tyuniwersytet

Wydaje si , ˝e etykie-ta najbardziej uÊmiechni -tego uniwersytetu w Polsceprzylgnie do naszej AlmaMater na sta∏e. A wszystkoza sprawà trzeciego ju˝Festiwal Humoru zorgani-zowanego w murach Wy-dzia∏u Nauk Spo∏ecznychprzez oddzia∏ katowickiPolskiego TowarzystwaSocjologicznego. 24 i 25paêdziernika br. zgroma-dzi∏ trzydziestu badaczyz Polski i Czech, którzyprzedmiotem swoich na-ukowych analiz uczyniliszeroko rozumiany komizm.

Foto

: Ale

ksan

dra

J´dr

zejk

o

Info

rmac

je

22

Festiwal Kultury Absurdalnej Absurda-lia 2007 to pi´ciodniowa impreza, któraodb´dzie si w dniach 14-18 listopada

2007 roku. Miejscem, które na Festiwal wy-brali organizatorzy sà Katowice - miasto per-spektyw i rozwoju. Uczestnikiem mo˝e zostaçka˝dy, kto odnajdzie w sobie pasj i odwag´wspó∏tworzenia kultury niezale˝nej. Festiwaljest szansà i wyzwaniem dla artystów na prze-niesienie absurdu ˝ycia codziennego na ró˝nedziedziny sztuki, takie jak film, fotografia, te-atr, muzyka, rzeêba czy te malarstwo. Pro-jekt organizowany jest przez Europejskie Fo-rum Studentów AEGEE Katowice, Stowarzy-szenie Inicjatyw M∏odzie˝y i StowarzyszenieDzia∏aƒ Nietypowych „Szatnia”.

- Poprzez Festiwal chcemy przedewszystkim daç mo˝liwoÊç wypromowaniasi´ nieznanym lub niedocenianym gru-pom i twórcom - mówi koordynator pro-jektu Urszula Siek. – Ponadto b´dzie ondoskona∏à promocjà Âlàska, jako regionuotwartego na nowatorskie pomys∏y roz-woju kulturowego – dodaje.

Organizatorzy pragnà zachowaç cy-klicznoÊç imprezy. „Absurdalna” mia∏yby

byç organizowane raz do roku w okresiejesiennym. Chcieliby, aby w przysz∏oÊciFestiwal mia∏ charakter ogólnopolski,a z czasem byç mo˝e zasi´g europejski. Po-winien przyciàgaç na Âlàsk ludzi z ca∏ejPolski, docelowo z Europy, tym samymprzyczyniajàc si´ do rozg∏osu medialnegonaszego regionu.

W programie tegorocznej edycji znaj-dà si´ m.in.: cykl wyk∏adów dotyczàcych

absurdu, przeglàd teatralny w TeatrzeÂlàskim na Scenie w Malarni, a tak˝epokazy filmów w kinie studyjnym„Âwiatowid”, wieczór poetycki w Âlà-skim Planetarium i koncerty zespo∏ówmuzycznych w Mega Clubie w Katowi-cach. Nie zabraknie kabaretów i na pew-no Êwietnej zabawy. Wi´cej na stronie:http://www.absurdalia.pl/.

RED.

Centrum Studiów nad Cz∏owiekiem i Ârodowiskiem Uniwersytetu Âlàskiego40-007 Katowice, ul. Bankowa 9; tel./fax: 0/32/3591235

zaprasza na pierwszà cz´Êç XVI cyklu wyk∏adów:

WYBRANE PROBLEMY EKOLOGII I OCHRONY ÂRODOWISKA

Wyk∏ady odbywajà si´ w auli Wydzia∏u Biologii i Ochrony Ârodowiska UÂ przy ul. Bankowej 9 w ka˝dy czwartek o godzinie 16:00. Wyk∏ady sà otwarte i mo˝e wziàç w nich udzia∏ ka˝dy zainteresowany problematykà Êrodowiskowà. Udzia∏ jest bezp∏atny.

ObecnoÊç na wi´kszoÊci wyk∏adów w semestrze zimowym roku akademickiego 2007/2008 umo˝liwia studentom UÂ zaliczenie z wyk∏adu w ramach przedmiotu do wyboru.

PROGRAM - semestr I04.10.2007

Wyk∏ad Polskiego Klubu Ekologicznego. Mgrin . Andrzej Wieczorek, Âlàski OÊrodek Do-radztwa Rolniczego, Oddzia∏ w Miko∏owie.„Uprawa roÊlin energetycznych, szansa, wyzwa-nie dla polskiego rolnictwa”11.10.2007

3W - Widzieç i Wiedzieç Wi´cej; kino Oran-ge IMAX w Katowicach. Dr Ryszard Kulik,Wydzia∏ Pedagogiki i Psychologii UÂ. „Medialnaedukacja ekologiczna - zasady i regu∏y perswa-zji”; film “SOS dla planety”18.10.2007

Forum Natura. Prof. dr hab. Bogus∏awPaw∏owski, Uniwersytet Wroc∏awski i Zak∏adAntropologii PAN we Wroc∏awiu. „Ârodowisko-we aspekty wzrostu mózgowia w ewolucji cz∏o-wieka”25.10.2007

Dr Tomasz Ro˝ek, dziennikarz i publicystanaukowy. „Czy zgasnà Êwiat∏a na Ziemi?”

08.11.2007Dr Jolanta Radosz, Wydzia∏ Nauk o Ziemi

UÂ. „Swojskie klimaty? Topoklimat - klimatmiejsca lub ma∏ej przestrzeni”15.11.2007

Forum Natura. Dr in . El˝bieta Jezier-ska, Politechnika Warszawska. „Tajemniczei uniwersalne prawa natury”22.11.2007

Dr hab. Robert Hasterok, Wydzia∏ Biologiii Ochrony Ârodowiska UÂ. „Chromosomy - odnumerowania do malowania”29.11.2007

Iwona Kukowka, Rados∏aw Âlusarczyk,Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, Bystra.„Bia∏e szaleƒstwo - wp∏yw turystyki masowej nadziedzictwo przyrodnicze i kulturowe Karpat”.06.12.2007

Wyk∏ad Polskiego Klubu Ekologicznego.Bogdan Gieburowski, Regionalna DyrekcjaLasów Paƒstwowych w Katowicach. „Stan,

zagro˝enia i szanse na zachowanie lasów be-skidzkich”13.12.2007

Forum Natura. Mgr in . Andrzej Siu-dy, GórnoÊlàskie Przedsi´biorstwo Wodocià-gów SA. „Ochrona przeciwpowodziowa naGórnym Âlàsku, a kluczowa rola zbiornikaw Gocza∏kowicach”10.01.2008

Dr Agnieszka B∏oƒska, Wydzia∏ Biologiii Ochrony Ârodowiska UÂ. „Kenofity - niepro-szeni goÊcie w zbiorowiskach roÊlinnych Âlàska”17.01.2008

Forum Natura. Dr Magdalena Be∏dow-ska, Uniwersytet Gdaƒski, dr Jacek Be∏dow-ski, Instytut Oceanologii PAN w Sopocie. „Za-nieczyszczenia Morza Ba∏tyckiego”24.01.2008

Prof. dr hab. Ewa Talik, Wydzia∏ Matema-tyki, Fizyki i Chemii UÂ. „Aerozol atmosferycz-ny w województwie Êlàskim”

Festiwal Kultury Absurdalnej 2007

CoÊ z „sensem w bezsensie”

Program Festiwalu Kultury Absurdalnej - Absurdalia 200714 listopada 2007Cykl wyk∏adów dotyczàcych absurdu. Start:godz.10:00/Miejsce: Uniwersytet ÂlàskiPrzeglàd teatralny. Start: godz.18:00/Miejsce: Scena w Malarni15 listopada 2007Koncerty zespo∏ów muzycznych. Start: godz. 18:00/Miejsce: Mega Club16 listopada 2007Przeglàd filmowy. Start: godz. 18:00/Miejsce: Kino Studyjne „Âwiatowid”17 listopada 2007Wystawa fotograficzna i ekspozycja prac plastycznych. Start: godz. 16:00/Miejsce: Galeria Marcho∏tWieczór poetycki. Start: 20:00/Miejsce: Planetarium Âlàskie18 listopada 2007Fina∏ Festiwalu Kultury Absurdalnej - Absurdalia 2007 Start: 18:00/Miejsce: Mega Club

Informacje

23

W po∏owie lipca Jur´ Krakow-sko-Cz´stochowskà odwiedzi-∏a grupa 22 studentów

z 11 krajów: od Turcji po Holandi´. Obóz„Letnia Przygoda ze Skautingiem” zorga-nizowa∏o Europejskie Forum StudentówAEGEE – Katowice. By∏ on cz´Êcià ogól-noeuropejskiego projektu wymian waka-cyjnych Summer University. Katowickioddzia∏ Organizacji wróci∏ do idei surviva-lu, która by∏a tematem przewodnim jegoLetnich Uniwersytetów w latach 2003-2005. W tym roku, czwarta edycja przy-bra∏a dodatkowo form´ obozu skautow-skiego.

Studenci uczestniczyli w krótkich kur-sach umiej´tnoÊci harcerskich, dla osóbz zagranicy Grupa Jurajska GOPR przy-gotowa∏a trzy dni zaj´ç. Studenci zwiedzi-li te˝ kilka interesujàcych miejsc w regio-nie: Muzeum Królewskie na Waweluw Krakowie, Muzeum Browarnictwaw Tychach oraz hut´ w Dàbrowie Górni-czej. Wielkie poruszenie wywo∏a∏a wizytaw Paƒstwowym Muzeum Auschwitz –Birkenau.

W trakcie trwania obozu wszyscy mu-sieli u˝ywaç j´zyka angielskiego. To by∏

jeden z warunków przyjazdu. Najwi´k-szà, a zarazem najbardziej zwartà grup´stworzyli Hiszpanie, których przyjecha-∏a siódemka.

Letni Uniwersytet pozwala nawiàzaçkontakty z rówieÊnikami z ca∏ej Europy.Pokazuje te˝, ˝e ludzie z rozmaitych za-kàtków kontynentu nie ró˝nià si´ od sie-bie za bardzo. UÊmiech na twarzy wszyst-kich wywo∏a∏a sytuacja, gdy przy rozbija-niu namiotów pracowa∏a jedna osoba,a reszta tylko si´ przypatrywa∏a.

- Tak si´ pracuje na Ba∏kanach – powie-dzia∏a wówczas S∏owenka Neza

- Nie, tak si´ pracuje w Hiszpanii –przekonywa∏ José Carlos.

Polaków ta rozmowa rozbawi∏a –wszak˝e taka efektywnoÊç pracy nie jesti nam obca.

Uczestnicy docenili organizacj´ wyjazdu.Dzi´ki ich g∏osom katowicki Letni Uniwer-sytet okaza∏ si´ najlepszy na ca∏ym konty-nencie – otrzyma∏ same najwy˝sze noty.

MAREK WIZNER

Przygoda ze skautingiem w Podlesicach

Najlepsi w Europie

Foto

: Bar

t∏om

iej D

rzaz

ga

S tudenci politologii UÂ przez dwa tygodnie wrzeÊnia realizo-wali projekt badawczy, którego celem by∏a analiza zawarto-Êci i spo∏ecznego odbioru prasy lokalnej w Cieszynie.

Uczestnicy badali zawartoÊç tematycznà i gatunkowà „G∏osu ZiemiCieszyƒskiej” i „WiadomoÊci Ratuszowych”. Za pomocà ankietsprawdzali czytelnictwo obu tytu∏ów, uczestniczyli te w szereguzaj ç poszerzajàcych wiedz dziennikarskà. Warsztaty prowadzoneby∏y przez pracowników naukowych UÂ: prof. dr. hab. Jerzego Mi-ku∏owskiego Pomorskiego, dr. hab. Mariana Gierul , dr. hab. Zbi-gniewa Oniszczuka i mgr Magdalen Âlawskà. Na specjalne spotka-

nie zaproszono tak˝e redaktora naczelnego „G∏osu Ziemi Cieszyƒ-skiej” Paw∏a Czupryn i wieloletniego dziennikarza i redaktoratechnicznego Tadeusza Kopoczka. Opiek naukowà nad ca∏oÊciàobj li pracownicy Zak∏adu Nauk Politycznych i Dziennikarstwaz Wydzia∏u Nauk Spo∏ecznych: dr Bernard Grzonka, mgr PatrycjaSzostok i mgr Agnieszka Turska-Kawa.

Zgromadzony podczas obozu materia∏ zaowocuje publikacjamiprzydatnymi zarówno dla redakcji pism, jak i studentów. Planowa-na jest tak˝e konferencja, podczas której zaprezentowane zostanàwnioski.

Badania, choç trudne i ˝mudne, nie odstraszy∏y nawet studen-tów poczàtkowych lat.

- Ten obóz by∏ Êwietnym sposobem sp´dzenia wakacyjnychdwóch tygodni. Musz przyznaç, ˝e mia∏am pewne obawy jadàc natak powa˝ny projekt badawczy, ale na szcz´Êcie dzi´ki pomocy opie-kunów nie by∏o problemu z merytorycznà sferà pracy – powiedzia-∏a Magdalena Marzec, uczestniczka i wspó∏organizatorka obozuz ramienia MSD „Mosty”, studentka III roku politologii w UÂ. -Bardzo spodoba∏a mi si praca ankieterska. Interesujàca okaza∏asi tak˝e druga cz´Êç projektu, czyli mierzenie i analiza gazet. Cie-kawym doÊwiadczeniem by∏o te poznanie j zyka prasy lokalnej.

MAGDALENA MICHULEC

Ju˝ po raz piàty Mi´dzywydzia∏owe Stowarzyszenie Dziennikarzy„Mosty” zorganizowa∏o obóz naukowy

Analiza lokalnej prasy

Z prof. Jerzym Miku∏owskim Pomorskim po zaj´ciach

Uczestnicy poznawali trudy ratownictwa górskiego

Foto

: Mag

dale

na M

arze

c

Sukc

esy

m∏o

dych

24

W szystkie te kryteria spe∏ni∏dr Marcin Binkowski z Za-k∏adu Komputerowych Sys-

temów Biomedycznych UniwersytetuÂlàskiego, który 26 czerwca br. w Pa∏acuTyszkiewiczów-Potockich w Warszawiew gronie 15. wybitnych m∏odych pol-skich naukowców odebra∏ stypendiumzagraniczne przyznawane w programieKOLUMB. Laureaci oceniani byli napodstawie dotychczasowego dorobku na-ukowego oraz przedstawionego planupracy, jaki zamierzajà realizowaç w za-granicznym oÊrodku.

Inicjatywa badawcza dr. Binkowskiegozosta∏a doceniona, a jej autor uzyska∏mo˝liwoÊç realizacji planu podczas rocz-nego sta˝u w Institute of Orthopa-edics&Musculoskeletal Science, Universi-ty College London (Wielka Brytania).Tam pod opiekà dyrektora placówki, pro-fesora Allen`a Goodship`a, b´dzie praco-wa∏ nad innowacyjnà metodà badania mi-krostruktury tkanki kostnej w celu ocenystopnia jej mineralizacji obrazowanejz wykorzystaniem iloÊciowej tomografiiwysokiej rozdzielczoÊci.

– Obecnie badacze, którzy zajmujà si´mikrostrukturà i pomiarem mikrotomo-graficznym koÊci poszukujà parametrów,które pozwolà dok∏adniej okreÊliç w∏a-snoÊci mikrostruktury. Mój projekt jestw∏aÊnie wyrazem takich poszukiwaƒ. In-teresujà mnie parametry, które b´dàzwiàzane nie tylko z geometrià struktury,ale tak˝e z jakoÊcià materia∏u, z jakiegojest ona zbudowana. Mam nadziej´, ˝e

w∏aÊnie te parametry b´dà w wi´kszymstopniu korelowaç z np. wytrzyma∏oÊciàmechanicznà tkanki kostnej. Chcia∏bymzmierzyç t´ wytrzyma∏oÊç, poniewa˝ odniej m.in. zale˝y jakoÊç koÊci i jej podat-noÊç na z∏amania, bardzo wa˝na z punk-tu widzenia diagnostyki pacjenta – mówidr Binkowski.

Jest on przekonany o sile i innowacyj-noÊci zaplanowanych badaƒ. Pomys∏ po-wsta∏ jako konsekwencja wczeÊniejszychprojektów badawczych, a jego ostatecznykszta∏t poprzedzi∏y dyskusje ze specjalista-mi podczas konferencji naukowych. Autorzwyci´skiego projektu jest jednak bardzoostro˝ny w ocenie szansy na opracowaniemetody i opisanie jej jako pierwszy.

– Wielu naukowców, g∏ównie za grani-cà, organizuje swoje badania wokó∏ obsza-ru, którym zamierzam si´ zajàç. Majà do-st´p do aparatury, d∏ugoletnie doÊwiad-czenie i du˝o wi´ksze Êrodki finansowe.Niejednokrotnie pojawia∏y si´ w prasie ar-tyku∏y, które oscylowa∏y wokó∏ moich spo-strze˝eƒ, ale ich autorzy nie dostrzegalipewnych wa˝nych kwestii, które mniechyba uda∏o si´ zauwa˝yç. Tym samymb´dzie to dla mnie du˝e wyzwanie mócsprawdziç swoje przemyÊlenia i wykazaçjako pierwszy, ˝e metoda jest skutecznai mo˝e byç uznana za innowacyjnà.

M∏ody naukowiec widzi pewne ryzy-ko. – Byç mo˝e jednak w∏aÊnie ci bada-cze, którzy majà dost´p do profesjonal-nego sprz´tu na co dzieƒ, ju˝ dawno od-kryli, ˝e metoda, nad którà b´d´ praco-wa∏ w Anglii, nie sprawdza si´ i zaprze-stali dalszych poszukiwaƒ, a ja dopierob´d´ musia∏ si´ o tym przekonaç na„w∏asnej skórze”.

Badania laboratoryjne preparatówtkanki kostnej, którymi b´d´ si´ zajmo-wa∏, majà potwierdziç, ˝e parametry mi-krostruktury mogà „pomóc” w diagno-styce osteoporozy. Nie znaczy to, ˝e auto-matycznie b´dziemy mogli bezinwazyjniediagnozowaç osteoporoz´ u pacjentów.Ewentualna korzyÊç wynikajàca z powo-dzenia projektu mo˝e mieç wp∏yw nazmian´ dotychczas stosowanych metodbadania mikrostruktury podczas badaƒlaboratoryjnych preparatów oraz z udzia-∏em zwierzàt. Wdro˝enie metody jakostandardowej procedury w diagnostyceklinicznej wymaga dalszego rozwojutechnologii obrazowania medycznego,która musi zapewniç mo˝liwoÊç identyfi-kacji mikrostruktury kostnej. Dopieroten krok b´dzie stanowi∏ punkt wyjÊciado planowania wdro˝enia metody w ba-daniach klinicznych i ewentualnego re-wolucyjnego kroku...

- Otrzymanie stypendium z Fundacji naRzecz Nauki Polskiej jest dla mnie du˝àszansà na prac´ w Êwiatowej klasy oÊrodkunaukowym. Jestem absolwentem informa-tyki (przyp. red.: ukoƒczy∏ kier. Wychowa-nie Techniczne spec. Technika i Informa-tyka), zainteresowanie in˝ynierià biome-dycznà wymaga∏o poÊwi´cenia ogromnejiloÊci czasu na zdobycie wiedzy z obszaru,który dotychczas znany mi by∏ jedynie po-wierzchownie.

W paêdzierniku laureat stypendiumwyje˝d˝a na roczny sta˝ do Wielkiej Bry-tanii, a nam pozostaje ˝yczyç mu sukcesuw poszukiwaniu nowej metody laborato-ryjnego badania mikrostruktury tkankikostnej.

AGNIESZKA TURSKA-KAWA

Poszukiwanie innowacyjnej metody badania mikrostruktury tkanki kostnej

Naukowe wyzwaniePo pierwsze – zapla-nowaÊ nowatorski pro-jekt naukowy. Po drugie- znaleêç oÊrodek ba-dawczy, który by∏by za-interesowany wsparciembadaƒ oraz zagwaran-towa∏by mo˝liwoÊç pra-cy eksperymentalnej. Potrzecie i najwa˝niejsze –projekt ten musi byç naj-lepszy w opinii Fundacjina Rzecz Nauki Polskiej.

Felietony

25

W ubieg∏ym miesiàcu otwarto na katowickim ron-dzie,,Kawiarni´ Naukowà”, w której do kawy ser-wujà lody przywiezione prosto ze Szpicbergenu

przez znanego glacjologa, ekologiczne truskawki wyhodo-wane w eksperymentalnym gospodarstwie Wydzia∏u Biolo-gii i Ochrony Ârodowiska, albo wysoko przetworzone wyro-by przemys∏u spo˝ywczego, których sk∏ad nie jest obcy wybit-nym chemikom. Halo, halo! Prosz´ si´ nie zrywaç i nie p´-dziç do kawiarni pod szklanà çwierçkopu∏à! To tylko felie-ton, wi´c pewne sprawy sà tu przedstawiane z przesadà w∏a-Êciwà temu gatunkowi. Nie znaczy to, ˝e nie mo˝na tamspróbowaç wymienionych wy˝ej smakowitoÊci, ale nie po-chodzà one wprost z laboratoriów uczonych. DziÊ ju˝ nie manawet mleka prosto od krowy, bo przecie˝ ˝adna przyzwoitakrowa nie daje mleka,,uchatego”, które mo˝e i jest zgodnez normami higieniczno-sanitarno-˝ywieniowymi, ale niechce si´ ,,zsiàÊç”. Podobnie wszystko, co serwujà w tej i mi-lionach innych kawiarni, mo˝e i powsta∏o dzi´ki osiàgni´-ciom nauki, ale – jak g∏oszà etykiety - nale˝y to spo˝yç przedkoƒcem. Koƒcem wa˝noÊci produktu lub koƒcem u˝ytkowni-ka, cokolwiek nastàpi wczeÊniej. Wspó∏czesna nauka jestsceptyczna wobec perspektywy,,˝ycia po ˝yciu”, dlatego mle-ko wytwarzane zgodnie z osiàgni´ciami wiedzy nie maszans na stan,,zsiad∏oÊci”.

W rzeczywistoÊci kawa w kawiarni naukowej jest tyl-ko pretekstem do czegoÊ, co w minionej epoce nazy-wano spotkaniem z ciekawym cz∏owiekiem. Ponie-

wa˝ jednak coraz cz´Êciej przekonujemy si´, ˝e ju˝ dawnowymyÊlono wiele rzeczy, do których teraz mozolnie dochodzi-my wykorzystujàc najnowsze osiàgni´cia umys∏u i techniki,to mo˝e i takie spotkania warto wskrzesiç. Zanim glacjologpocz´stuje nas kawa∏kiem Êwie˝o ocielonego lodowca, to przy

kawie opowie o tym, dlaczego kuszàca jesienià perspektywacieplejszego klimatu ma swoje ciemne strony – jak ka˝da po-kusa. Trudno powiedzieç, czy w Êwiecie, który serwuje nie-mal wszystko, o czym mo˝na zamarzyç, kawa w towarzystwieuczonego b´dzie na tyle atrakcyjna, by w∏aÊciciel kawiarnimusia∏ zwi´kszyç dostawy czarnych ziaren. Ale z pewnoÊciàdla niejednego mo˝e to byç niezwyk∏e prze˝ycie, bo w przeci-wieƒstwie do mleczka w kawie, wiedza b´dzie pochodziçwprost od tego, który jà tworzy. JeÊli inicjatywa, której pa-tronuje uniwersytet i która bez uniwersytetu z pewnoÊcià niemog∏aby byç zrealizowana, spotka si´ z pozytywnym odbio-rem, to kto wie, mo˝e otworzà si´ przed naszà uczelnià nowemo˝liwoÊci. PopuÊçmy wodze fantazji… Mo˝e po kawiarniprzyjdzie czas na naukowà restauracj´? Teraz w Êwiecie ka-rier´ robi tzw. kuchnia molekularna, która akurat jestczymÊ, czego dawniej nie wymyÊlono, bo kucharze nie mielitakich mo˝liwoÊci jakie daje wspó∏czesna fizyka i chemia.W internecie czytam, ˝e molekularne prze˝ycia sà niezapo-mniane, a poniewa˝ wed∏ug przys∏owia droga do serca pro-wadzi przez ˝o∏àdek, to mo˝e przechodzi ona te˝ przez portfeltych, którzy skàpià na rozwój nauki. Mo˝e od˝yje te˝ ideautworzenia uniwersyteckiego ogrodu botanicznego w okoli-cach Miko∏owa; jakoÊ od paru lat nic o nim nie s∏ychaç. Za-praszamy cz´sto spo∏eczeƒstwo na uniwersytet, do Êwiàtyninauki, ale pora ju˝ wyjÊç poza mury.

STEFAN OÂLIZ¸O

Nastarym rysunku S∏awomira Mro˝ka doÊç prymi-tywnie wyglàdajàcy egzemplarz rodzimego folklo-ru, opierajàc si´ o motocykl, odchyla w znanym ge-

Êcie g∏ow´ by opró˝niç trzymanà w r´ku butelk´, metodà „z gwin-tu”. Podpis: „Kazek tràbi wsiadanego”.

T en wszechobecny niegdyÊ element polskiego pejza˝u po-woli zanika. Nie jest to akurat dowód wzrostu poziomukultury spo˝ycia, co raczej post´pu cywilizacyjnego.

Dok∏adnie zaÊ wprowadzenia przez handel do sprzeda˝y jed-norazowych plastikowych kubków. Ta obyczajowa rewolucjama dodatkowy podtekst i to o wymiarze spo∏ecznym. Zgodniebowiem z duchem demokracji: wyrównuje ona szanse, zw∏asz-cza tych biesiadników, którzy umiej´tnoÊci opró˝niania butel-ki jednym tchem nie posiedli, przez co stawali si´ poÊmiewi-skiem dla lokalnego establishmentu jako element nieprzysto-sowany, zniewieÊcia∏y, w pe∏ni zas∏ugujàcy na pogardliwemiano zas..nego inteligenta. Niestety, zr´czne pos∏ugiwanie si´plastikowym kubeczkiem okaza∏o si´ dorobkiem zbyt ma∏ym bykraj nasz zajà∏ nale˝ne mu miejsce na kartach najnowszej hi-storii. „Najnowszej” - bo wydanej zaledwie par´ miesi´cy te-mu: „Historii Êwiata w szeÊciu szklankach” (Wyd. CiS) autor-stwa Toma Standage`a. Jej autor wyszed∏ z prostego skàd-inàd za∏o˝enia, ˝e skoro picie jest dla istot ludzkich konieczno-Êcià (a mo˝e byç i przyjemnoÊcià), to znajàc z grubsza nikczem-noÊç naszego gatunku, musi staç si´ przyczynà wszelkich mo˝-liwych nieszcz´Êç i pod∏oÊci, nierozerwalnie zwiàzanych z ka˝-

dym podzia∏em niewàtpliwych dóbr, jakimi sà napoje, i to na-wet nie zawsze alkoholowe.

W ielka Rewolucja Francuska, bitwa pod Trafalgarem,powstanie Stanów Zjednoczonych, londyƒska Gie∏da,Lloyd, równouprawnienie kobiet…Nad tymi (wybrany-

mi na chybi∏ trafi∏) historycznymi faktami unosi si´: z∏o˝ony bu-kiet wina, intensywny zapach rumu, lekko s∏odkawy whisky, to-nizujàca woƒ Êwie˝o parzonej herbaty i podniecajàce opary kawy.

B iada historykom naiwnie tkwiàcym w wierze, ˝e losyludzkoÊci zosta∏y zdeterminowane przez takie populi-styczne has∏a jak: wolnoÊç, równoÊç i braterstwo. Bzdu-

ra. Okazuje si´, ˝e za wszystkim sta∏a ch´ç swobodnego napiciasi´... najlepiej tanio.

Mimo, i˝ na ∏amach tej historii nieobecni, te˝ mamy swójudzia∏ w podziale na szeÊç szklanek. Dok∏adnie zaÊ par-tycypujemy w 1/2 szklanki. Pos∏uchajcie naszych polity-

ków, którzy unoszàc filuternie brew wyg∏aszajà z minà zdobywcyEverestu teori´ o szklance do po∏owy pe∏nej bàdê w po∏owie pustej.Paradoks ten sta∏ si´ jednak ju˝ na tyle oklepany (podobnie jakopowieÊç o krowie, która ponoç nie zmienia poglàdów), ˝e terazszuka si´ przyczyn niepe∏nej zawartoÊci owej szklanki. Dramat na-szego niezaspokojonego pragnienia polega na tym, ˝e najpierw po-∏ow´ upijali nam rozbiorowi koalicjanci, potem faszystowscy na-jeêdêcy, póêniej wyzwoliciele-okupanci (cud, e w ogóle nie ukradlinaczynia), troch´ upi∏ Gomu∏ka, troch´ klika Gierka...i co? Kiedypo 89 roku mieliÊmy szans´ na dope∏nienie zawartoÊci, to okaza∏osi´ - i to ca∏kiem niedawno - ˝e teraz upijajà nam z narodowejszklanki: oligarchowie skupieni w korporacyjnych uk∏adach eli-tarno-salonowych. Przyznam si´, ˝e sam te˝ bym sobie po kryjomutroch´ upi∏, ale ˝ona nie pozwala i mówi, ˝e minister Ziobro mi tokiedyÊ publicznie wypomni: „Ten pan ju˝ nie b´dzie wi´cej upija∏”.

JERZY PARZNIEWSKI

Kawaz uczonym

¸yk historiidla kura˝u

Info

rmac

je

26

WYCHOWAWCA PLACÓWKI WYPOCZYNKU DZIECI I M¸ODZIE˚Y - 120 Z¸KIEROWNIK PLACÓWKI WYPOCZYNKU DZIECI

I M¸ODZIEZY - 100 Z¸ KIEROWNIK WYCIECZEK SZKOLNYCH - 80 Z¸.

SPÓ¸DZIELNIA PRACY „OÂWIATA”40-092 Katowice, ul. Mickiewicza 28/7 (0048 32) 2587-172 , 2589-561 wew. 25,26 e-mail: pedagogika@oswiata.slask.pl

ORGANIZUJE KURS„WYCHOWAWCA LUB KIEROWNIK

PLACÓWKI WYPOCZYNKU DZIECI I M¸ODZIE˚Y”„KIEROWNIK WYCIECZEK SZKOLNYCH”

(kursy prowadzone za zgodà Kuratorium OÊwiaty w Katowicach)

KURS PRZYGOTOWUJE KANDYDATÓW DO PE¸NIENIA FUNKCJI WYCHOWAWCY GRUPY LUB KIEROWNIKA PLACÓWKI

GWARANTUJEMY MO˚LIWOÂå ZDOBYCIA WIEDZY I PRAKTYKI NA NAJWY˚SZYM POZIOMIE A PO UKO¡CZENIU KURSU Z¸O˚ENIA SWOJEGO CV W CENTRUM TURYSTYKI S.P. “OÂWIATA”KURS KO¡CZY SI¢ EGZAMINEM SPRAWDZAJÑCYM PRZED KOMISJÑ EGZAMINACYJNÑ - WYDANIEM ZAÂWIADCZENIA O UKO¡CZENIU KURSU

Wszystkich ch´tnych serdecznie ZAPRASZAMY!!!

F estiwal ZIELONO MI jest adre-sowany do wszystkich zaintere-sowanych ekologià i ochronà Êro-

dowiska. WÊród prezentowanych filmówznajdà si´ wybitne i uznane dzie∏a, którerozwijajà wra˝liwoÊç na otaczajàcà rze-czywistoÊç, wprowadzajà nas w Êwiatpi´kna natury i odwo∏ujà si´ do takichwartoÊci, jak szacunek dla innych istot,etyczna odpowiedzialnoÊç za nasz Êwiat,a tak˝e zachwyt nad cudem ˝ycia. CelemFestiwalu jest stworzenie okazji do roz-mowy i refleksji na temat wspó∏czesnegoÊwiata, jego ró˝norodnych zagro˝eƒi sposobów zapobiegania im. W progra-mie znajdujà si´ tak˝e: wyk∏ad popular-no-naukowy, pocz´stunek wegetariaƒ-ski, pokaz videoklipów i spotów reklamo-wych obejmujàcych problematyk´ ekolo-gicznà, a tak˝e koncerty muzyczne ze-spo∏ów Tombas i L.U.C & RAH.

I Festiwal Kultury Ekologicznej

Zielono miOd 6 do 10 listo-pada w Kinoteatrze„Rialto” Centrum Stu-diów nad Cz∏owiekiemi Ârodowiskiem Uniwer-sytetu Âlàskiego wspó∏-organizuje - I FestiwalKultury EkologicznejZIELONO MI.

6 listopada (wtorek)17.00 - Wyk∏ad inauguracyjny pt. Ziemi

na ratunekWyk∏ad wyg∏oszà dr hab. Piotr Skuba∏a

(Katedra Ekologii Uniwersytetu Âlàskiego)oraz dr Ryszard Kulik (Instytut PsychologiiUniwersytetu Âlàskiego)

18.30 - Pocz´stunek wegetariaƒski19.00 - Koncert zespo∏u TOMBAS20.00 - Projekcja filmu dokumentalnego

Grizzly man, re˝. W. Herzog, 2005 r., 103 min.21.30 - Dyskusja Szaleniec, idealista, ro-

mantyk? Portret wspó∏czesnego ekologa(prowadzenie dr Ryszard Kulik)

7 listopada (Êroda)10.00 - Projekcja dla szkó∏ filmu Marsz

pingwinów, re˝. L. Jaquet, 2005 r., 84 min.11.30 - Dyskusja Podstawy moralnego

szacunku wobec zwierzàt (prowadzenie drhab. Piotr Skuba∏a)

18.00 - Projekcja filmu Koyaanisqatsi, re˝.G. Reggio, USA, 1983, 87 min.

19.30 - Dyskusja Mi´dzy naturà a cywili-zacjà. Jak osiàgnàç równowag´? (prowa-dzenie dr Ryszard Kulik)

20.00 - Projekcja filmu Baraka, re˝. R.Fricke, 1992r., 96 min.

21.30 - Dyskusja Ziemia domem cz∏owieka(prowadzenie dr hab. Piotr Skuba∏a)

8 listopada (czwartek)10.00 - Projekcja filmu dla dzieci Mój

brat niedêwiedê, re˝. B. Walker, 2003r.,85 min.

11.30 - Dyskusja Cz∏owiek jako cz´Êçprzyrody, czyli dlaczego powinniÊmy dbaço Êrodowisko (prowadzenie dr RyszardKulik)

17.30 - Projekcja filmu Powaqqatsi, re˝.G. Reggio, USA, 1988, 99 min.

19.30 - Dyskusja Stan planety i stan duchaludzkiego w trzecim Millennium (prowadze-nie dr Ryszard Kulik)

20.00 - Projekcja filmu Genesis, re˝. C.Nuridsany, 2004 r., 81 min.

21.30 - Dyskusja U êróde∏ ˝ycia. Ewolucyj-na jednoÊç cz∏owieka i Êwiata (prowadzeniedr hab. Piotr Skuba∏a)

9 listopada (piàtek)16.30 - Projekcja filmu Mikrokosmos, re˝.

C. Nuridsany, 1996r., 75 min.17.45 - Dyskusja Nie burzmy ∏adu mikro-

kosmosu, nie burzmy ∏adu makrokosmosu(prowadzenie dr Ryszard Kulik)

18.15 - Projekcja filmu Naqoyqatsi, re˝.G. Reggio, USA, 2002, 89 min.

20.15 - Dyskusja Co powiemy naszymdzieciom? Kultura ekologiczna nadziejà XXIwieku (prowadzenie dr hab. Piotr Skuba∏a)

20.45 - Projekcja filmu Makrokosmos,re˝.J. Cluzaud, 2001, 92 min.

22.15 - Dyskusja Nasi mniejsi bracia. Pod-stawy filozofii praw zwierzàt; (prowadzeniedr hab. Piotr Skuba∏a)

10 listopada (sobota)19.00 - Koncert formacji L.U.C & RAHFestiwalowi b´dzie towarzyszyç wysta-

wa fotografii Ryszarda Kulika pt. GAJA -NASZ DOM

Informacje o cenach i mo˝liwoÊci zakupu biletów

Karnet na wszystkie filmy - 55 z∏Cena biletu na pojedynczy seans popo∏u-

dniowy - 10 z∏Cena biletu na seans poranny - 7 z∏

Cena biletu na koncert formacji LUC &RAH - 20 z∏, dla posiadaczy karnetu - 15 z∏

Wst´p na koncert zespo∏u Tombas - bez-p∏atny

Bilety i karnety mo˝na rezerwowaç i ku-powaç w kasie Kinoteatru “Rialto”, kasyczynne codziennie od 15.00 - 20.00,w weekendy od 16.00 - 20.00. Rezerwacjimo˝na dokonaç równie˝ telefonicznie podnumerem 0 32 251 04 31 lub mailowo podadresem: rezerwacja@rialto.katowice.pl

PROGRAM FESTIWALU

Poznajmy si´

27

ADAM KURZEJAG∏ówny specjalista ds. promocji zagranicznej

Dzia∏ Promocji, Wspó∏pracy i Karier

Pracuje w Uniwersytecie Âlàskim od1997 roku. Przez okres ponad 10 lat zaj-mowa∏ si´ wspó∏pracà z zagranicà orazpromocjà osiàgni´ç naszej Uczelni w in-nych krajach. Jest przekonany, ˝e Uni-wersytet Âlàski, w warunkach globali-zacji, potrzebuje stosownych przygoto-waƒ do umi´dzynarodowienia dzia∏al-noÊci naukowej i dydaktycznej. To zwo-lennik rozwoju wspó∏pracy mi´dzynaro-dowej zarówno w sferze badaƒ nauko-wych, dydaktyki jak i zwi´kszenia iloÊcistudentów zagranicznych uczàcych si´na Uniwersytecie Âlàskim. W swojejpracy koncentruje si´ na szeroko poj´tejpromocji Uczelni za granicà, w tym mie-dzy innymi na opracowywaniu angiel-skoj´zycznej literatury promocyjnej,prezentacji oferty edukacyjnej Uniwer-

sytetu Âlàskiego na wystawach i tar-gach edukacyjnych za granicà oraz naprowadzeniu angielskoj´zycznej stronyinternetowej UÂ.

AGNIESZKA DUNAJBiuro Karier

Dzia∏ Promocji, Wspó∏pracy i Karier

Jest absolwentkà pedagogiki i do-radztwa zawodowego na UniwersytecieÂlàskim. Z tym miejscem postanowi∏azwiàzaç si´ równie˝ zawodowo i pracu-je tu od 2000 roku (zacz´∏a jeszcze jakostudentka w biurze Uczelnianej RadySamorzàdu Studenckiego, a od 2003roku w Biurze Promocji i Karier). Pra-ca doradcy zawodowego w Biurze Ka-rier pozwala jej uniknàç tego, czego boisi´ najbardziej - rutyny i monotonii.

W swojej pracy najbardziej ceni mo˝li-woÊç twórczego podejÊcia do zadaƒoraz wspania∏y zespó∏. W ˝yciu prywat-

nym jest niespokojnym duchem – cz´-sto i ch´tnie podejmuje nowe wyzwa-nia, ch´tnie uczy si´ nowych rzeczy,np. jazdy na nartach, gry w tenisa, j´-zyków obcych (ostatnio francuskiego),fotografowania. Bardzo lubi sp´dzaçwolny czas aktywnie, najch´tniej z gru-pà przyjació∏, czasami jednak ceni so-bie chwile sp´dzone w zaciszu w∏asne-go mieszkania, z dobrà ksià˝kà w r´ce,zw∏aszcza autorów po∏udniowo-amery-kaƒskich.

JOANNA SADOWSKABiuro Karier

Dzia∏ Promocji, Wspó∏pracy i Karier

Jest absolwentkà, wymarzonej pod ko-niec liceum, socjologii Uniwersytetu Âlà-skiego oraz podyplomowych studiów z za-kresu komunikacji perswazyjnej: rekla-my, public relations i promocji politycz-nej. Drugie studia podj´∏a zafascynowanaludzkim umys∏em, psychologià, z racji

pierwszego kierunku a tak˝e psychologiàspo∏ecznà. W Biurze Karier zajmuje si´wyszukiwaniem ofert pracy, sta˝y i prak-tyk dla studentów i absolwentów orazwspó∏pracà z pracodawcami.

Jako ma∏a dziewczynka chcia∏a zo-staç baletnicà, potem narodzi∏o si´ pra-gnienie zostania zawodowym hokeistà,które nie min´∏o do dzisiaj. Okaza∏o si´jednak, ˝e nie produkujà takich ma∏ychkostiumów. Uwielbia ˝elki, ksià˝ki Jo-nathana Carrolla, obrazy Monet’a, mu-zyk´ latynoamerykaƒskà i starego, do-brego i poczciwego rock’n’roll’a. Lubitak˝e graç w samotnoÊci na pianinie.

ALICJA RYMASZEWSKADzia∏ Promocji, Wspó∏pracy i Karier

Jest absolwentkà socjologii reklamyi komunikacji spo∏ecznej na WydzialeNauk Spo∏ecznych UÂ. Aktualnie kon-tynuuje studia na ostatnim roku stu-diów magisterskich - komunikacjaspo∏eczna. Zanim podj´∏a prac´

w Dziale Wspó∏pracy, Promocji i Ka-rier by∏a Koordynatorem ds. PR i Pro-mocji Samorzàdu Studenckiego UÂ,a wczeÊniej przewodniczàcà Ko∏a Na-ukowego Socjologii Reklamy Komuni-kacji Spo∏ecznej. W trakcie aktywno-Êci studenckiej zrealizowa∏a szeregprojektów, m.in. konferencje, szkole-nia, warsztaty reklamy i grafiki kom-puterowej oraz akcje charytatywne.Jest jednym z g∏ównych organizato-rów akcji charytatywnej „U dla dzie-ciaków”, która w ciàgu ostatnich latdotar∏a do ok. 300 dzieciaków z terenuKatowic i Zag∏´bia. Prywatnie maczwórk´ rodzeƒstwa i psa Igora. Po-nadto pasjonuje si´ reklamà i nowymiformami jej komunikacji. W wolnychchwilach (jeÊli takie ma) czyta ksià˝kiw parku. W ˝yciu kieruje si´ zasadà, i˝„bezsensownie stracony czas nigdy dociebie nie wróci”.

Kron

ika

UÂ

28

NAGRODA IM. CZES¸AWA ZGORZELSKIEGO DLA ABSOLWENTKI UÂAbsolwentka filologii polskiej UÂ,

Anna Stepowany, zwyci´˝y∏a w szó-stej edycji ogólnopolskiego konkursuprac magisterskich o nagrod´ im.prof. Czes∏awa Zgorzelskiego. Jej pra-ca, obroniona w 2006 roku, zatytu∏o-wana „Wskaêniki frazeologicznew funkcji dopowiedzeƒ potwierdzajà-cych we wspó∏czesnej polszczyênie”,zosta∏a przygotowana w InstytucieJ´zyka Polskiego UÂ pod kierunkiemprof. UÂ dr. hab. Piotra ˚migrodzkie-go. Na uroczystoÊç wr´czenia nagródlaureatka przyby∏a wprost z Edyn-burga, gdzie przebywa na studiachdoktoranckich w zakresie j´zyko-znawstwa porównawczego. Konkurso nagrod´ im. prof. Czes∏awa Zgorzel-skiego jest przedsi´wzi´ciem akade-mickich instytutów polonistycznych,a jego bezpoÊrednim organizatoremjest Katolicki Uniwersytet Lubelski.Od 2002 roku ocenie jury podlegajànajlepsze, wytypowane przez poszcze-gólne oÊrodki prace magisterskie, od-r´bnie w dwóch kategoriach: literatu-roznawczej i j´zykoznawczej.

NAGRODA DLA FILMOZNAWCYProf. dr hab. Andrzej Gwóêdê, fil-

moznawca, kierownik Zak∏adu Filmo-znawstwa i Wiedzy o Mediach Uni-wersytetu Âlàskiego, by∏ jednym z te-gorocznych laureatów Nagród Prezy-denta Katowic w Dziedzinie Kultury.Równorz´dnà nagrod´ otrzyma∏ Jaro-s∏aw Czypczar, d∏ugoletni dyrektorÂlàskiego Teatru Lalki i Aktora„ATENEUM” w Katowicach.

Prezydent przyzna∏ tak˝e dwie na-grody zbiorowe, które otrzymali: ka-towicki Chór M´ski „Hejna∏”, któryobchodzi w tym roku jubileusz 95-le-cia istnienia oraz Zespó∏ PieÊni i Taƒ-ca „Silesianie” katowickiej AkademiiEkonomicznej.

„NOWY OBYWATEL W EUROPIE” W RONDZIESZTUKI W KATOWICACH24 wrzeÊnia prorektor ds. wspó∏pra-

cy i promocji prof. dr hab. BarbaraKo˝usznik wzi´∏a udzia∏ w uroczysto-Êci „Nowy Obywatel w Europie”, któ-ra odby∏a si´ w Rondzie Sztuki w Ka-towicach. By∏a to prezentacja i pro-mocja Górnego Âlàska, a szczególniepowstajàcej metropolii, przeprowa-dzona dla dziennikarzy z wielu kra-jów - m.in. z Finlandii, Szwecji, Danii,Niemiec oraz Polski. Omawiane by∏ykwestie dotyczàce potencja∏u rozwojo-wego Górnego Âlàska, zaprezentowa-

ne zosta∏y poszczególne miasta wcho-dzàce w sk∏ad GórnoÊlàskiego Zwiàz-ku Metropolitarnego. Organizatoramibyli Wojewoda Âlàski, Marsza∏ek Wo-jewództwa Âlàskiego, Êlàskie samo-rzàdy, „Gazeta Wyborcza”, TV Kato-wice oraz Vattenfall.

„SZTUCZKI” NAGRODZONEZ¸OTYMI LWAMI„Sztuczki” - film Andrzeja Jaki-

mowskiego, absolwenta Wydzia∏u Ra-dia i Telewizji im. Krzysztofa Kie-Êlowskiego Uniwersytetu Âlàskiegow Katowicach, zdoby∏ g∏ównà nagrod´na 32. Festiwalu Polskich Filmów Fa-bularnych w Gdyni.

DR EWA GER KONSULEM W NOWYM JORKUDr Ewa Ger, pracownik Instytutu

Psychologii UÂ, otrzyma∏a nominacj´na stanowisko konsula w KonsulacieGeneralnym w Nowym Jorku. Zajmu-je si´ sprawami promocji Polski orazkontaktami z Polonià. Dr Ger ma ju˝za sobà organizacj´ i obs∏ug´ wizytyPrezydenta RP z ma∏˝onkà oraz mini-ster spraw zagranicznych pani AnnyFotygi z delegacjà rzàdowà. Organizo-wa∏a równie˝ spotkania w naszymkonsulacie pary prezydenckiej i dele-gacji rzàdowej z elità nowojorskà, naktórym prezentowany by∏ projektMuzeum Historii ˚ydów Polskich.Przygotowywa∏a spotkanie w DomuNarodowym Polskim dla Polonii, spo-tkania kulturalne, wystawy, aukcjeobrazów i wiele innych.

INAUGURACJA ÂLÑSKIEJ KAWIARNI NAUKOWEJ4 paêdziernika w Rondzie Sztuki

w Katowicach odby∏o si´ pierwszespotkanie Âlàskiej Kawiarni Nauko-wej, której partnerami sà Uniwersy-tet Âlàski i National Geographic Pol-ska. Kawiarnia to coÊ znacznie wi´cejni˝ „pijalnia kawy”. To miejsce towa-rzyskich spotkaƒ i dyskusji. W Âlà-skiej Kawiarni Naukowej tematemdyskusji b´dzie nauka - ocieplenie kli-matu, komórki macierzyste, energe-tyka jàdrowa czy kolonizowanie in-nych globów. Spotkania naukowe b´-dà si´ odbywa∏y w pierwszy czwartekka˝dego miesiàca. GoÊciem Kawiarniw paêdzierniku by∏ dr Marcin Rysz-kiewicz, geolog i ewolucjonista z Mu-zeum Ziemi PAN w Warszawie.

Wi´cej na str. 15

NOBEL Z FIZYKI 20079 paêdziernika 2007 r. Komitet No-

blowski og∏osi∏ laureatów nagrodyNobla w 2007 z fizyki. Nagrod´ otrzy-mali Peter Grünberg z Forschung-

szentrum Jülich w Niemczech i Al-bert Fert z Université Paris-Sud inOrsay we Francji za odkrycie w la-tach 80. ubieg∏ego wieku zjawiska ol-brzymiej magnetorezystancji (giantmagnetoresistance - GMR) w cien-kich warstwach (rz´du kilku nano-metrów) zbudowanych na przemianz warstw ferromagnetycznych i nie-magnetycznych. Zjawisko to okaza∏osi´ prze∏omowym dla wytwarzania -wyst´pujàcych w dzisiejszych kompu-terach - twardych dysków o pojemno-Êci gigabajtów. Przy jego pomocy po-trafimy zapisywaç i odczytywaç infor-macje z ogromnà precyzjà - pierwszeg∏owice wykorzystujàce zjawiskoGMR zosta∏y wyprodukowane w 1997roku. Dzisiaj szeroko stosowane sàone nie tylko jako g∏owice odczytu dlatwardych dysków, lecz tak˝e dla taÊmvideo i popularnych odtwarzaczymp3. Odkrycie GMR przyczyni∏o si´do narodzin spintroniki, wykorzystu-jàcej kwantowe w∏aÊciwoÊci elektro-nu.W ubieg∏ym roku, na wniosek Ra-dy Wydzia∏u Matematyki, Fizykii Chemii, Senat Uniwersytet Âlàskie-go podjà∏ uchwa∏´ o podpisaniu ofi-cjalnej umowy o wspó∏pracy nauko-wej z Forschungszentrum Jülichw Niemczech. Podpisanie umowymia∏o miejsce w Jülich, w sierpniu2006 roku.

PODPISANIE UMOWY O WSPÓ¸PRACY Z HUTÑ METALI NIE˚ELAZNYCH „SZOPIENICE SA”11 paêdziernika nastàpi∏o oficjalne

podpisanie umowy o wspó∏pracy mi´-dzy Uniwersytetem Âlàskim a HutàMetali Nie˝elaznych „Szopienice SA”.Jej celem jest wykorzystanie dorobkui potencja∏u naukowego U oraz po-tencja∏u i pozycji Huty dla dalszychdzia∏aƒ s∏u˝àcych rozwojowi regionui kraju. Umow´ podpisali przedstawi-ciele UÂ: prof. zw. dr hab. Wies∏awBanyÊ, prorektor ds. nauki i informa-tyzacji oraz prof. dr hab. Krystian Ro-leder; z ramienia Huty: dyrektor pro-dukcji i rozwoju Kazimierz Bulanow-ski, cz∏onek zarzàdu oraz dyrektoroperacyjny Adam Smoleƒ, cz∏onek za-rzàdu.

OTRZ¢SINY UNIWERSYTECKIETegoroczne Otrz´siny Uniwersytec-

kie odby∏y si´ 12 i 13 paêdziernikaw klubie studenckim „StrasznyDwór” w Katowicach-Ligocie. Patro-nat nad imprezà objà∏ JM Rektor UÂprof. zw. dr hab. Janusz Janeczek,a organizatorem by∏ Samorzàd Stu-dencki UÂ.

Kronika UÂ

29

REKRUTACJA NA UÂ W INDIACH12 paêdziernika w rektoracie odby-

∏o si´ spotkanie w∏adz UniwersytetuÂlàskiego z Praveenem Surià, agen-tem z Indii. Praveen Suria jest magi-strem informatyki Politechniki Drez-deƒskiej i naczelnym dyrektoremagencji rekrutacyjnej „Career Consul-tancy”. Dzia∏a ona od czterech lat, za-trudnia ok. 20 pracowników i posiadaoddzia∏y w pi´ciu miastach Indii:Chandigarh, Hyderabad, Mumbai,Pune i Kochin. G∏ównym celem spo-tkania by∏o omówienie zasad rekruta-cji studentów z Indii.

WIZYTA REKTORÓW W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM W BRUKSELIOd 15 do 17 paêdziernika JM Rek-

tor UÂ prof. zw. dr hab. Janusz Jane-czek przebywa∏ w Brukseli na spotka-niu rektorów w Parlamencie Europej-skim. JM Rektor zosta∏ zaproszonyprzez pos∏a do Parlamentu Europej-skiego Dariusza Rosatiego.

SPOTKANIE Z PROF. HENRYKIEM WA¡KIEM16 paêdziernika w sali Rady Wy-

dzia∏u Filologicznego U odby∏o si´spotkanie z wybitnym artystà i pisa-rzem prof. Henrykiem Waƒkiem orazpromocja jego najnowszej ksià˝ki

Sprawa Hermesa. Organizatoremspotkania by∏ Instytut Nauk o Litera-turze Polskiej im. Ireneusza Opackie-go oraz Wydawnictwo Literackiew Krakowie.

PROMOCJA KSIÑ˚KI WWW.PORADNIAJ¢ZYKOWA.PL18 paêdziernika w Sali Rady Wy-

dzia∏u Filologicznego odby∏a si´ pro-mocja ksià˝ki zawierajàcej wybór od-powiedzi z Poradni J´zykowej. Spo-tkanie rozpocz´∏o si´ wyk∏adem profe-sora Andrzeja Markowskiego z Uni-wersytetu Warszawskiego, przewodni-czàcego Rady J´zyka Polskiego. Ksià˝-ka pod red. Katarzyny Wyrwas, wyda-na przez Wydawnictwo UniwersytetuÂlàskiego, zosta∏a nominowana w ka-tegorii Naj∏adniej Wydana Ksià˝kaAcademia 2007. Konkurs zorganizo-wany zosta∏ przez twórców TargówAcademia 2007, które odb´dà si´ 7-9listopada br. w Warszawie. Og∏oszeniewyników nastàpi 7 listopada br.

Wi´cej na str. 20

WARSZTATY J¢ZYKA POLSKIEGO ZA GRANICÑWraz z nowym rokiem akademic-

kim rozpocz´∏y si´ warsztatowe zaj´-cia wyjazdowe Szko∏y J´zyka i Kul-tury Polskiej. 20 i 22 paêdziernikaodby∏y si´ warsztaty dla nauczycielizatrudnionych w OgólnokrajowejSzkole Polskiej na W´grzech. Do Bu-dapesztu pojecha∏y dr Bo˝ena Sza∏a-sta-Rogowska i mgr Katarzyna By-tomska. Warsztaty rozpocz´∏y si´wernisa˝em wystawy druków polo-nijnych w siedzibie SamorzàduMniejszoÊci Polskiej na W´grzech.Potem przez trzy dni wyk∏adowczy-nie z UÂ prowadzi∏y seminaria, wy-k∏ady i çwiczenia na temat wspó∏cze-snej literatury polskiej, wykorzysta-nia polskiej literatury emigracyjnejw nauczaniu j´zyka polskiego za gra-nicà, metodyki nauczania j´zyka pol-skiego jako obcego i certyfikacji j´zy-ka polskiego. Zawioz∏y do Budapesz-tu najnowsze podr´czniki do j´zykapolskiego napisane przez pracowni-ków UÂ. W tym samym czasie rozpo-cz´∏y si´ warsztaty na Ukrainie. Nazaproszenie Konsulatu RP wyjecha-∏y na osiem dni dr hab. Jolanta Tam-bor i dr Aleksandra Achtelik. Prze-prowadzi∏y one zaj´cia z j´zyka pol-skiego i z kultury polskiej w Uniwer-sytecie Pedagogicznym w Charko-wie, na Politechnice w Donieckui w Zwiàzku Polaków w Zaporo˝u.Daleka wschodnia Ukraina to rejo-ny, do których rzadko docierajà pol-scy wyk∏adowcy.

UÂ NA TARGACH EDUKACYJNYCH W PEKINIEUniwersytet Âlàski wzià∏ udzia∏

w I Europejskich Targach Edukacyj-nych Szkolnictwa Wy˝szego w Chi-nach (I European Higher Education

Fair). Patronat nad imprezà, któraodby∏a si´ 20 i 21 paêdziernika w Pe-kinie, mia∏a Komisja Europejska. Tar-gi by∏y zorganizowane przez Campus-France, German Academic ExchangeService - DAAD, the Nederlands orga-nisation for international cooperationin higher education - Nuffic oraz Bri-tish Council - BC. Targi. Imprezà to-warzyszàcà Targom by∏ Asia – LinkSymposium, EU – China Cooperationin Higher Education. G∏ównym celemsympozjum by∏o u∏atwienie wspó∏pra-cy pomi´dzy szko∏ami wy˝szymiz Unii Europejskiej i Chin.

Uniwersytet Âlàski zaprezentowa∏pe∏nà ofert´ edukacyjnà, a w szczegól-noÊci mo˝liwoÊci przyj´cia chiƒskichstudentów na studia w j´zyku angiel-skim na kierunkach matematyka, fizy-ka i chemia. Oferowano tak˝e kursy j´-zyka polskiego. Wa˝nym elementempromocji by∏o nawiàzywanie kontak-tów z agencjami, które profesjonalniezajmujà si´ wynajdywaniem absolwen-tów chiƒskich szkó∏ Êrednich, ch´t-nych do podj´cia studiów za granicà.

Wi´cej na str. 16-17

SUKCESY SPORTOWCÓW UNIWERSYTETU ÂLÑSKIEGO ROKU AKADEMICKIM 2006/2007Po zakoƒczonych 20 wrzeÊnia Mi-

strzostwach Polski Szkó∏ Wy˝szychw ˚eglarstwie, w których reprezentacjauczelni zaj´∏a III miejsce wÊród uni-wersytetów i XI miejsce wÊród wszyst-kich uczelni, podsumowano ca∏orocznàrywalizacj´ sportowców. W roku aka-demickim 2006/2007 Mistrzostwa Pol-ski Szkó∏ Wy˝szych odbywa∏y si´ w 41dyscyplinach sportowych. UniwersytetÂlàski w koƒcowym podsumowaniuMistrzostw uplasowa∏ si´ na 6 miejscuwÊród uniwersytetów na 17 sklasyfiko-wanych oraz na 15 miejscu w groniewszystkich szkó∏ wy˝szych na 223 skla-syfikowane uczelnie.

III FESTIWAL HUMORUTrzecia edycja Festiwalu Humoru

odby∏a si´ 24 i 25 paêdziernika. Im-prez´ otworzy∏ prorektor ds. naukii informatyzacji prof. zw. dr hab. Wie-s∏aw BanyÊ.

Festiwal by∏ okazjà do spotkania ba-daczy humoru, ale tak˝e osób, którewykorzystujà Êmiech i radoÊç w prak-tyce zawodowej. W Festiwalu udzia∏wzi´li goÊcie nie tylko z Polski, ale tak-˝e z zagranicy. OczywiÊcie nie zabrak∏ododatkowych atrakcji, które wywo∏a∏yuÊmiech na twarzach uczestników.

Wi´cej na str. 21OPRACOWA¸A

ALEKSANDRA J¢DRZEJKO

Now

oÊci

30

WydawnictwoUNIWERSYTETU ÂLÑSKIEGO

NOWE KSIÑ˚KIPrace naukowe

BIOLOGIA. Miros∏aw N a k o -n i e c z n y : Strukturalne i funkcjo-nalne przystosowania „Chrysoli-na pardalina” (Chrysomelidae;Coleoptera) do rozwoju na hiper-akumulatorze niklu „Berkheyacoddii” (Asteraceae) – studium po-równawcze z „Chrysolina herba-cea”, bibliogr., ryc., wykr., fot., tab.,summ., rés., 25 z∏

NAUKI o ZIEMI. „Geographia.Studia et Dissertationes”. T. 29.Red. Tadeusz S z c z y p e k , bibliogr.,tab., fot., rys., summ., rez., 13 z∏

Podr´czniki i skrypty

KULTURA, SZTUKA, MUZYKA.Wiedza o kulturze w szkole. Skryptdla studentów i nauczycieli. Red.Anna G o m ó ∏ a , El˝bieta D u t k a , bi-bliogr., 36 z∏

CHEMIA. Gabriela G r y g i e r -c z y k , Marzena P o d g ó r n a : Mate-ria∏y pomocnicze do zaj´ç dydaktycz-nych z podstaw chemii. Wyd. 5., bi-bliogr., tab., rys., 12 z∏

ZAPOWIEDZIPrace naukowe

HISTORIA. Wieki stare i nowe. T. 5. Red. Idzi P a n i c , Maria W. W a -n a t o w i c z

FILOZOFIA. Sonia B u k o w s k a :Filozofia polska wobec problemucywilizacji. Teoria Feliksa Ko-necznego

Gra˝yna S z u m e r a : Cywilizacjaw myÊli polskiej. Poglàdy filozo-ficzno-spo∏eczne Erazma Majew-skiego

SOCJOLOGIA. Ewa B u d z y ƒ -s k a : ¸ad moralny w zmieniaja-cym si´ spo∏eczeƒstwie (socjolo-giczne studium wartoÊci spo∏ecz-no-moralnych mieszkaƒców Ka-towic)

Marek S. S z c z e p a ƒ s k i ,Krzysztof B i e r w i a c z o n e k , To-masz N a w r o c k i : Kapita∏y ludz-kie i spo∏eczne a konkurencyj-noÊç regionów

L I T E R A T U R O Z N A W S T W O .

„Romanica Silesiana”. No 2: Laréécriture dans la littérature qu-ebecoise. Ed. Krzysztof J a r o s z ,

Wielkie tematy literatury amery-kaƒskiej. T. 4: Rodzina. Red. TeresaP y z i k , indeks, ilustr., summ., rés.

Teresa B a n a Ê : Pomi´dzy tra-gicznoÊcià a groteskà. Studiumz literatury i kultury polskiejschy∏ku renesansu i wst´pnej fazybaroku, indeks, nota bibliogr.,summ., rés., twarda opr.

Maciej T r a m e r : Rzeczy wstydli-we, a nawet mniej wa˝ne, nota bi-bliogr., wklejki, summ., rés.

FILOLOGIA KLASYCZNA. JózefS i e r o ƒ : Problem cierpieniaw literaturze i filozofii staro-˝ytnej Grecji. Zagadnienia wy-brane, bibliogr., indeks, summ.,Zsfg.

J¢ZYKOZNAWSTWO. Izabela ¸ u c :Nazwy w∏asne w literaturze dzie-ci´co-m∏odzie˝owej Ma∏gorzatyMusierowicz, bibliogr., tab., s∏owniknazw, summ., Zsfg.

Magdalena P a s t u c h : Ukrytedziedzictwo. Âlady dawnej leksykiw s∏ownictwie wspó∏czesnej polsz-czyzny, bibliogr., indeks, summ., rez.,opr. twarda

Halina W i d ∏ a : L’acquisition dufran˜ais – langue troisi¯me.Probl¯mes m¯thodologicques et im-plications partiques, bibliogr.,streszcz., summ.

DYDAKTYKA. „Z Teorii i Prakty-ki Dydaktycznej J´zyka Polskie-go”. T. 19. Red. Helena S y n o w i e c ,rez., summ.

Ma∏gorzata W ó j c i k - D u d e k :(Prze)trwaç w okolicach mitu.Funkcje mityzacji w poezji Ta-deusza Nowaka, bibliogr., summ.,Zsfg.

MENTIBUS MEMORANDIS. Tom 3.Barbara P y t l o s : Stanis∏aw Zabie-rowski (1900–1988), bibliogr., wklej-ka, fot., summ., Zsfg.

B I B L I O T E K O Z N A W S T W O .Aleksandra J a r c z y k : Polskiebiblioteki gimnazjalne w woje-wództwie Êlàskim w latach1922–1939 oraz ich rolaw kszta∏towaniu kultury czy-telniczej m∏odzie˝y , bibliogr.,aneks, tab., summ., Zsfg., opr.twarda

KULTURA, SZTUKA, MUZYKA.„Muzyka religijna – mi´dzy epoka-

mi i kulturami”. T. 1. Red. KrystynaT u r e k , Bogumi∏a M i k a , przyk∏adynutowe, summ., Zsfg.

Tomasz S p a l i ƒ s k i : TwórczoÊçgitarowa Józefa Âwidra. Pog∏´bio-na analiza aspektu wykonawstwainstrumentalnego, bibliogr., indeks,aneksy, tab., p∏yta CD, summ., Zsfg.,opr. twarda

PRAWO. Magdalena H a b d a s :Przedsi´biorstwo jako przedmiotstosunków prawnorzeczowych

PEDAGOGIKA. „Chowanna”2007, R. L (LXIII), T. 2 (29): Eduka-cja w sytuacji zmiany spo∏ecznej.Jubileusz XXX-lecia Wydzia∏u Pe-dagogiki i Psychologii Uniwersyte-tu Âlàskiego. Red. Stanis∏aw J u s z -c z y k , bibliogr., wklejka, fot., abstract,schem., wykr.

Alina S z c z u r e k - B o r u t a : Za-dania rozwojowe m∏odzie˝yi edukacyjne warunki ich wype∏-niania w Êrodowiskach zró˝ni-cowanych kulturowo i gospodar-czo – studium pedagogiczne, bi-bliogr., tab., rys., mapa, summ.,Zsfg., opr. twarda

NAUKI o ZIEMI. „Kras i Speleolo-gia”. T. 12 (XXI). Red. Andrzej T y c ,Jacek J a n i a , bibliogr., wklejka, tab.,rys., fot., streszcz., rés.

Agnieszka C z a j k a : Ârodowiskosedymentacji osadów przykoryt-kowych rzek uregulowanych naprzyk∏adzie Górnej Odry i Gór-nej Wis∏y

Robert K r z y s z t o f i k : Lokacjemiejskie na obszarze Polski. Doku-mentacja geograficzno-historycz-na, bibliogr., tab., rys.

Piotr O w c z a r e k : Transforma-cja koryt rzecznych w warunkachdostawy grubofrakcyjnego mate-ria∏u stokowego (na przyk∏adzieÊredniogórskich dop∏ywów Odryi Wis∏y), bibliogr., tab., rys., fot.,summ., Zsfg.

Podr´czniki i skrypty

PEDAGOGIKA. Kontakty z ludê-mi „innymi” jako problem wycho-wania, opieki i resocjalizacji. Wyd.2. Red. Bogumi∏a K o s e k - N i t a , Da-nuta R a Ê

Bronislava K a s á ã o v á : Edukacjadzieci w wieku przedszkolnym. Wy-brane problemy teoretyczne i prak-tyczne, bibliogr., aneks, tab.

Mi´dzyuczelnianainauguracja rokuakademickiego

9 paêdziernika 2007 r., Katedra Chrystusa Króla w Katowicach

Podczas uroczysto-

Êci, metropolita ka-

towicki abp Da-

mian Zimoƒ wr´czy∏

nagrod´ LUX EX SI-

LESIA. Tegorocz-

nym laureatem zo-

sta∏ abp Szczepan

Weso∏y, wieloletni

duszpasterz Polonii

na ca∏ym Êwiecie

Pamiàtkowa

statuetka

przedstawiajàca

Êw. Jacka

Laudacj´ wyg∏osi∏ specjalista w zakresie

emigracji polskiej ks. prof. Roman

Dzwonkowski, pallotyn z Katolickiego

Uniwersytetu LubelskiegoFoto

: Ant

oni

Trz

mie

l