Gazeta Solecka - Kwartalnik Gminy Solec-Zdrój Gazeta...

1 Gazeta Solecka - Kwartalnik Gminy Solec-Zdrój

W numerze m.in.:

•kronikawydarzeń•palcelizać…bezcudów•wieścizgminy• napisali do nas•kwartalnikoweogłoszenia• znalezione w archiwum•sylwetkisamorządowców• GCK proponuje•zżyciastowarzyszeń•conowegowszkołach•sięgamydokorzeni-Zborów

Gazeta SoleckaKWARTALNIK GMINY SOLEC-ZDRÓJ Nr 37 Styczeń-Marzec 2018egzemplarz bezpłatny

ISSN 2080-3338

„Niech popłynie w czas wiosennyZ serc skruszonych

Wielkanocny śpiew radosnyŻe się stało znów tej nocyZ martwych powstał Pan

– Głaz odwalił– O świtaniu pusty grób zastali…

W Jerozolimie tamAlleluja – Hallelujah…”

(„Na procesję wielkanocną” Leszek Długosz)

Zdrowych, pogodnych, pełnych radości i pokojuŚwiąt Wielkiej Nocy

Mieszkańcom Gminy Solec-Zdrój życzą

Wójt, Rada Gminy i pracownicy jednostek organizacyjnych Gminy

3 Gazeta Solecka - Kwartalnik Gminy Solec-ZdrójWieści z Gminy

Jubileusz Złotych Godów„Miłość nie oznacza emocjonalnego przemijania, czy chwilowego oczaro-

wania, ale wyraża wolę i odpowiedzialną decyzję związania się całkowicie „na dobre i na złe”. Jest darem samego siebie drugiemu człowiekowi”.

(św. Jan Paweł II)

Nikt nie ma wątpliwości, że sło-wa te w pełni wypełnili małżonko-wie, którzy w grudniu 2017 roku odznaczeni zostali medalami „Za Długoletnie Pożycie Małżeńskie” przyznanymi Im przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Jubileusz 50-lecia małżeństwa, czyli „Złote Gody” w roku 2017 w Gminie So-lec-Zdrój obchodzili:

- Zofia i Daniel Kaczor z Zagórzan,- ZofiaiStanisławKozięłzZagajowa,- JaninaiMarianMusiałzŻukowa,- MariaiHenrykParchatko

zPiaskuMałego,- MieczysławaiAndrzejRygał

zKikowa,- BarbaraiWitoldKupiec

zSolca-Zdroju,- HelenaiWładysławPodkowa

zSułkowic,- MariaiRyszardSołtykzPiestrzca.

DostojnymJubilatommedalewrę-czał i gratulacje składał Adam PałysWójtGminySolec-Zdrój i JoannaTłu-stochowiczKierowniczkaUrzęduSta-nu Cywilnego. O oprawę artystycznąwydarzenia zadbała młodzież działa-jącawGminnymCentrum Kulturyw

Solcu-Zdroju.Niestety na uroczystośćmogłyprzybyć tylko czteryparymał-żeńskie.

Ale Wszystkim Szanownym Ju-bilatom składamy życzenia jeszcze

wielu wspólnych lat w zdrowiu,wszelkiej pomyślności, życzliwościludzkiej i dalszych pięknych jubile-uszy.

(bs)

4 Gazeta Solecka - Kwartalnik Gminy Solec-Zdrój Wieści z Gminy

Wywiad z Wójtem Gminy Solec-ZdrójAdamem Pałysem

Panie Wójcie - rozmawiamy z Adamem Pałysem Wójtem Gminy Solec-Zdrój – wiele ostatnio mówi się o kłopotach służby zdrowia. A jak opieka zdrowotna funkcjonuje w Gminie Solec-Zdrój?

W naszej Gminie świadczeń zdro-wotnych dla mieszkańców udziela-ją podmioty prywatne. Oczywiście miejsce tych świadczeń od lat się nie zmieniło- jest to ośrodek zdro-wia. Ośrodek cały czas jest własno-ścią Gminy, a podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych po prostu dzierżawią od Gminy pomieszczenia niezbędne do leczenia.

Rozumiem, że pacjenci nie pła-cą za te świadczenia w gabinetach prywatnych?

Oczywiście, że nie. Wydzierża-wiamy gabinety podmiotom, które mają zakontraktowane świadczenia w Narodowym Funduszu Zdrowia. To właśnie zasady kontraktacji sprawiły, że ośrodek udostępniono podmio-tom prywatnym. Cały system opie-rał się na relacji lekarz – Narodowy Fundusz Zdrowia. Samorząd jako taki nie miał praktycznie żadnego wpły-wu na zakres kontraktowania usług medycznych. Niby w gestii Gminy prowadzącej samorządowy ośrodek zdrowia było powoływanie kierowni-ków ośrodków, ale w sumie było to fikcyjne uprawnienie. I tak w ośrod-ku pracował ten, kto zakontraktował usługi w NFZ. W przeciwnym razie pacjenci musieliby za świadczenia płacić.

No a jak zabezpieczyła się Gmi-na przed zmianami podmiotów, które zakontraktowały świadcze-nia. Kontrakty odnawiane są co jakiś czas i mogą je podpisywać dowolne podmioty spełniające kryteria.

Słuszna uwaga. Takie sytuacje zresztą już mieliśmy. Dotyczyły one np. stomatologii. W przypadku jeżeli Dzierżawca nie podpisze z Narodo-wym Funduszem Zdrowia umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych - umowa dzierżawy ulega rozwią-zaniu bez zachowania okresu wypo-wiedzenia. To gwarantuje ciągłość bezpłatnych usług dla mieszkańców. Gmina zagwarantowała sobie rów-

nież w umowach dzierżawy prawo do ustalania zasad korzystania przez wszystkie podmioty działające w ośrodku z pomieszczeń wspólnych, takich jak korytarze, toalety, auto-klaw. Dzięki temu nie ma konfliktów, a pacjenci korzystający z różnych ga-binetów mają dostęp do wszystkich wspólnych pomieszczeń.

Mimo takich zabezpieczeń or-ganizacyjnych przez tyle lat nie udało się zagwarantować miesz-kańcom świadczeń rehabilitacyj-nych. Właściwie dlaczego?

No niestety. Z tymi świadczeniami rehabilitacyjnymi mieliśmy straszny problem. Mam nadzieję, że nareszcie w tym roku problem zostanie defini-tywnie rozwiązany.

Od dobrych kilku lat wnioskowa-łem systematycznie do Świętokrzy-skiego Oddziału NFZ o zakontrakto-wanie świadczenia usług w zakresie rehabilitacji leczniczej w Solcu-Zdro-ju. I przez lata te moje postulaty roz-bijały się o mur niemożności. Wszyst-kie ościenne ośrodki kontrakty miały, a my niestety nie. Najpierw NFZ tłu-maczył to funkcjonowaniem w Sol-cu-Zdroju podmiotów uzdrowisko-wych, które takie usługi świadczyły.

Faktycznie. Pamiętam, że sama na skierowanie lekarza rodzinnego brałam zabiegi rehabilitacyjne w obiektach uzdrowiskowych.

No właśnie. Ale sytuacja się zmie-niła i w pewnym momencie okaza-ło się, że w Solcu-Zdroju nie ma już podmiotu, który miałby zakontrak-

towane usługi rehabilitacyjne dla naszych mieszkańców. Na nic zda-ło się namawianie, kuszenie prefe-rencyjnymi warunkami. Oczywiście mieszkańcy gminy Solec-Zdrój mogli korzystać z darmowych świadczeń rehabilitacyjnych, ale w ośrodkach w Stopnicy, Pacanowie czy Busku. Dla ludzi schorowanych było to nie-zwykle uciążliwe, a niejednokrotnie wręcz uniemożliwiające korzystanie z zabiegów. Absurdalna sytuacja. Zwłaszcza, że w naszym ośrodku istniała możliwość zorganizowania poradni rehabilitacyjnej. Sam dekla-rowałem wolę przystosowania po-mieszczeń do potrzeb takiej poradni. Słałem monity do Narodowego Fun-duszu Zdrowia. Petycję w tej sprawie przygotowała również Rada Gminy. Radni uzyskali poparcie dla swojego wystąpienia od licznej rzeszy miesz-kańców.

I nic to nie pomogło?Przez długi czas niestety nic.

Cały czas Narodowy Fundusz Zdro-wia zasłaniał się obowiązującymi kontraktami i brakiem ogłoszeń no-wych postępowań konkursowych. Ale wszystko wskazuje na to, że nareszcie w tym roku ten gordyjski węzeł absurdu zostanie przecięty. Otóż ostatnio, obowiązujące umo-wy na rehabilitację leczniczą zostały wprawdzie przedłużone, ale już tyl-ko do 31 marca tegoż roku. I na-reszcie ogłoszony został konkurs na kontraktowanie świadczeń z zakre-su rehabilitacji leczniczej. Wszystko nabrało tempa. Przygotowaliśmy pomieszczenia w ośrodku zdrowia spełniające wymogi niezbędne do udzielania świadczeń. Co ważniej-sze, znalazłem podmiot, który zdecy-dował się uczestniczyć w tym postę-powaniu konkursowym i powalczyć o kontrakt dla Solca. Przygotowane przez Gminę pomieszczenia zostały odpowiednio wyposażone. Wszystko wskazuje na to, że kontrola jaką w naszym ośrodku przeprowadzili pra-cownicy NFZ wypadła pomyślnie i od kwietnia będziemy mieć świadcze-nia rehabilitacji leczniczej w naszym ośrodku zdrowia.

To świetna wiadomość dla mieszkańców. Pewnie ustawią się kolejki po skierowania.

Też tak myślę. Dlatego, żeby uła-twić mieszkańcom dostęp do tych świadczeń, zainicjowałem wpro-wadzenie w Gminie Solec-Zdrój

5 Gazeta Solecka - Kwartalnik Gminy Solec-ZdrójWieści z Gminy

specjalnego Programu rehabilitacji leczniczej mieszkańców gminy Solec--Zdrój na lata 2018-2019. Program został przygotowany, aktualnie zo-stał przedstawiony Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfika-cji. Musi uzyskać pozytywną opinię tej Agencji. Wtedy do prac nad nim przystąpi Rada Gminy. Jeśli wszystko pójdzie dobrze to zakres świadczeń zakontraktowanych w NFZ poszerzy-my o świadczenia w ramach progra-mu.

Kogo te świadczenia z progra-mu obejmą?

To program dla osób zameldo-wanych na terenie Gminy. Oczywi-ście tych, którzy takich zabiegów potrzebują. Aby z nich skorzystać trzeba będzie uzyskać skierowanie od lekarza. Program przewiduje udzielenie dodatkowo, poza kon-traktem, ok. 4 000 zabiegów reha-bilitacyjnych rocznie. A przeznaczy-my na ten cel 40 000 zł, oczywiście rocznie. Myślę, że to powinno za-spokoić potrzeby mieszkańców. I nareszcie nie będą zmuszeni jeździć do innych ośrodków na zabiegi. Przyznam się szczerze, ż odetchną-łem z ulgą jak wreszcie udało się to przeprowadzić. To bardzo ważne. Dla nas wszystkich.

Ale rozumiem, że wszystkie inne ustalenia dotyczące ulg dla mieszkańców korzystających z ko-mercyjnych usług zdrowotnych nie tracą ważności?

Nie, oczywiście że nie tracą. Wszy-scy mieszkańcy Gminy mogą korzy-stać z zabiegów rehabilitacyjnych w Kompleksie Basenów Mineralnych z 20% ulgą w stosunku do ceny obo-wiązującej, a seniorzy uprawnieni są nawet do 50 procentowej zniżki przy zakupie biletów. Tak więc wszyscy mieszkańcy, którzy będą zmuszeni podreperować swoje zdrowie będą mieli na to szansę.

To świetne wiadomości. Gra-tuluję, że udało się doprowadzić sprawę rehabilitacji do tak szczę-śliwego rozwiązania. Miejmy na-dzieję, że to koniec „rehabilita-cyjnych” kłopotów. Czego i Panu i wszystkim Mieszkańcom życzę.

Dziękuję za rozmowę.

A tak wyglądają pomieszczenia w ośrodku zdrowia po przystosowaniu ich na poradnię rehabilitacyjną


I zaśpiewali. A wszystko w ra-mach Międzygminnego Przeglądu Kolęd i Pastorałek, który miał miej-sce 27 stycznia 2018 roku w Hali Sportowej w Solcu-Zdroju. W tym kończącym się już bożonarodzenio-wym okresie – wszak okres kolęd kończy się 2 lutego w święto Matki Boskiej Gromnicznej- mieliśmy nie lada przyjemność słuchać kolęd i pastorałek w wykonaniu dzieci i młodzieży ze szkół gminy Solec--Zdrój i Stopnica.

Adzieciśpiewałypiękniezarównogóralskie pastorałki „z przytupem”,staropolskie rzewliwe kolędy jak icałkiem nowoczesne aranżacje pa-storałek. Czteroosobowe jury miałonieladaproblemzwyłonieniemzwy-cięzców.Jakdlamnie,wszyscywyko-nawcy zasłużyli na I miejsce. Ale żekonkursyswoimiprawamisięrządzątoijury(bardzoprofesjonalnezresz-tą)musiało stanąć nawysokości za-

„Zaśpiewajmy pastorałkę od serca do ucha…”dania i określićmiejscawposzczególnychkate-goriach.Młodymwyko-nawcom najwyraźniejcałkowicie wystarczyłyoklaski, uznanie pu-bliczności i rodzicóworaz gratulacje złożoneprzez Adama Pałysa –Wójta Gminy. Wszyscycieszyli się równo – iśpiewający i słuchający.Ale nie tylko słuchali-śmy. Podziwialiśmy teżstroje adekwatne doutworówioprawęcho-reograficzną. Wielkiesłowa uznania należąsię zarówno wokali-stom, nauczycielom,którzyprzygotowali ichdowystępujakirodzicom.

Nanastępnyprzeglądmusimynie-stetyczekaćażrok.

(bs)

Wieści z Gminy


Harmonogram odbioru odpadów komunalnych

z terenu Gminy Solec-Zdrój w 2018 roku

1) Odpady pozostałe z segregacji, zmieszane odpady komunalne z nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy będą odbierane we wszystkich miejscowościach Gminy Solec-Zdrój w soboty w wyżej wymienionych terminach w miesiącach: styczeń, marzec, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, listopad.

2) Odpady segregowane, odpady ulegające biodegradacji z nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy będą odbierane we wszystkich miejscowościach Gminy Solec-Zdrój w soboty w wyżej wymienionych terminach w miesiącach: luty, kwiecień, czerwiec, sierpień, październik, grudzień.

3) Meble, odpady wielkogabarytowe, odpady budowlane i rozbiórkowe będą odbierane na indywidualne zgłoszenie właścicieli bądź zarządców nieruchomości

z terenu Gminy Solec-Zdrój.

LP Miejscowość

styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień

1 Zborów 13 3 3 7 5 9 2 7 11 4 1 6 3 12 Wełnin 13 3 3 7 5 9 2 7 11 4 1 6 3 13 Zielonki 13 3 3 7 5 9 2 7 11 4 1 6 3 14 Kików 13 10 10 14 12 2 9 14 4 11 8 13 10 85 Sułkowice 13 10 10 14 12 2 9 14 4 11 8 13 10 86 Zagaje Kikowskie 13 10 10 14 12 2 9 14 4 11 8 13 10 87 Piasek Mały 13 10 10 14 12 2 9 14 4 11 8 13 10 88 Strażnik 13 10 10 14 12 2 9 14 4 11 8 13 10 89 Solec-Zdrój 20 17 17 21 19 23 16 21 25 18 15 20 17 15

10 Zagórzany 20 17 17 21 19 23 16 21 25 18 15 20 17 1511 Chinków 20 17 17 21 19 23 16 21 25 18 15 20 17 1512 Żuków 20 17 17 21 19 23 16 21 25 18 15 20 17 1513 Ludwinów 20 17 17 21 19 23 16 21 25 18 15 20 17 1514 Kolonia Zagajów 27 24 24 28 26 16 23 28 18 25 22 27 24 2215 Zagajów 27 24 24 28 26 16 23 28 18 25 22 27 24 2216 Włosnowice 27 24 24 28 26 16 23 28 18 25 22 27 24 2217 27 24 24 28 26 16 23 28 18 25 22 27 24 2218 Piestrzec 27 24 24 28 26 16 23 28 18 25 22 27 24 2219 Magierów 27 24 24 28 26 16 23 28 18 25 22 27 24 22

pozostałości

z segregacji, zmieszane

segregowane,

ulegające biodegradacji

pozostałości


segregowane,


pozostałości


pozostałości


segregowane,


pozostałości


pozostałości


segregowane,


pozostałości


segregowane,


pozostałości


segregowane,


Świniary

„ZORZA - CZYSTE POWIETRZE NAD ŚWIĘTOKRZYSKIM”EDYCJA 2018

Urząd Gminy w Solcu-Zdroju informuje mieszkańców o możliwości składania wnio-sków do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Kielcach w ramach Programu „ZORZA” – Czyste powietrze nad Świętokrzyskim - Edycja 2018. Mieszkańcy mogą ubiegać się o dofinansowanie do wymiany starych kotłów na nisko-emisyjne oraz podłączenia do sieci ciepłowniczej lub gazowej. Nabór jest ciągły, rozpo-czął się w dniu 15 lutego 2018r. i trwał będzie do wyczerpania środków finansowych lub do decyzji Zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Kielcach o zawieszeniu lub zakończeniu naboru, jednak nie później niż do dnia 15 paź-dziernika 2018r.

Dofinansowaniem objęte są następujące działania w budynkach mieszkalnych jed-norodzinnych:1) podłączenia do sieci ciepłowniczej lub gazowej wraz z trwałym odłączeniem od insta-

lacji obecnego kotła/pieca,2) wymiana pieców/kotłów opalanych paliwem stałym (węgiel, biomasa) na nowoczesne

o wyższej sprawności, przy czym instalacja kotłów na paliwa stałe spełniających wy-mogi rozporządzenia z dnia 1 sierpnia 2017r. w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe (Dz.U. z 2017 r., poz. 1690), możliwa jest wyłącznie na terenach, gdzie nie ma do-stępu do sieci ciepłowniczej lub gazowej,

3) wymiana pieców/kotłów opalanych paliwem gazowym/olejowym na zasilane wyłącz-nie energią elektryczną

Dofinansowanie w formie dotacji w wysokości:a) 3000 zł w przypadku kotłów na paliwo stałe opalanych węglem (np. ekogroszek),b) 3500 zł w przypadku kotłów na paliwo stałe opalanych biomasą (np.pellet),c) 4000 zł w przypadku kotłów na paliwo ciekłe lub gazowe,d) 5000 zł w przypadku urządzeń zasilanych wyłącznie energią elektryczną (np. pompa ciepła,

piec akumulacyjny) lub podłączenia do miejskiej sieci ciepłowniczej.przy czym maksymalna kwota dotacji nie może przekroczyć 100% kosztów kwalifi-

kowanych wyliczonych przez Wojewódzki Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Kielcach na podstawie przedłożonych przez wnioskodawcę faktur, zgodnie z zasadami określonymi w Programie.

Celem Programu jest:1) zmniejszenie narażenia ludności na oddziaływanie pyłów PM2,5, PM10 oraz innych za-

nieczyszczeń powstających w wyniku niskiej emisji, zagrażających zdrowiu i życiu ludzi oraz negatywnie wpływających na stan środowiska;

2) zmniejszenie emisji dwutlenku węgla oraz innych gazów cieplarnianych. Przy czy maksymalna kwota dotacji nie może przekroczyć 100 % kosztów kwalifikowa-

nych, wyliczonych przez Fundusz, na podstawie przedłożonych przez wnioskodawcę faktur.

Szczegółowe informacje na stronie: http://www.wfos.com.pl/dla-beneficjentow/oferta-dla/typ-beneficjenta/oso-

by-fizyczne/789-zorza-edycja-2018 oraz pod nr telefonu: 41 366 15 12, 41 333 52 20, 41 333 52 21.

Kwartalnikowe ogłoszenia


„AURA” program realizowany przez WFOŚiGW w Kielcach skierowany do osób fizycznych„AURA" Ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza poprzez modernizację

indywidualnych kotłowni, zakup i montaż odnawialnych źródeł energii, termomodernizację budynków - Edycja 2018”

ZgodniezdecyzjąZarząduWojewódzkiegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejwKielcachod

1.03.2018rokuosobyfizycznemogąskładaćwnioskidoWojewódzkiegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejwKielcachwramachprogramupn.:"AURA"Ograniczenieemisjizanieczyszczeńdopowietrzapoprzezmoder-nizacjęindywidualnychkotłowni,zakupimontażodnawialnychźródełenergii,termomodernizacjębudynków-Edycja2018.Nabórjestciągły,rozpocząłsięwdniu1marca2018r.itrwałbędziedowyczerpaniaśrodkówfinansowychlubdodecyzjiZarząduWojewódzkiegoFunduszuozawieszeniulubzakończeniunaboru,jednakniepóźniejniżdodnia15października2018r.Jesttoprogrampożyczkowydlaosóbfizycznych.Zgodniezww.programem:dofinansowaniemobjętesąinwestycjewbudynkachmieszkalnychjednorodzinnych

A) Inwestycje w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych istniejących:1) Wymianapieców/kotłówopalanychpaliwem:a) stałym(węgiel,biomasa)nanowoczesneowyższejsprawności,przyczyminstalacjakotłównapaliwastałespełnia-

jącychwymogirozporządzeniazdnia1sierpnia2017r.wsprawiewymagańdlakotłównapaliwostałe(Dz.U.z2017r.,poz.1690),możliwajestwyłącznienaterenach,gdzieniemadostępudosieciciepłowniczejlubgazowej,

b) olejowymnaopalanepaliwemgazowym,lubnaźródłaciepławykorzystującewyłącznieenergięelektryczną,c) gazowymnaźródłaciepławykorzystującewyłącznieenergięelektrycznąprzyczymwymianapieców/kotłówwymie-

nionawpunktachodadocwymagatrwałegoodłączeniaodinstalacjiobecnegokotła.2) Podłączeniadosieciciepłowniczejlubgazowejwrazztrwałymodłączeniemodinstalacjiobecnegokotła/pieca.3) Termomodernizacja:ocieplenieścianbudynków,ociepleniedachów,stropodachów,stropównadostatniąkondy-

gnacją,ocieplenieścianpiwnic,stropówpiwnic,wymianaokien,drzwizewnętrznych,wymianainstalacjicentral-negoogrzewania (c.o.) i ciepłejwodyużytkowej (c.w.u.),modernizacja/montaż instalacjiwentylacyjnej,w tymrekuperacja,wynikającazaudytuenergetycznegookreślającegomożliwedowykonaniadziałaniamającenaceludostosowanieobiektudoobowiązującychlubprzyszłychwarunkówtechnicznych,jakimpowinnyodpowiadaćbu-dynki,wrazzwyliczeniemoszczędnościenergii.

4) Zakupimontażnowychkolektorówsłonecznych.5) Zakupimontażnowychpompciepłalubinnychźródełciepłazasilanychenergiąelektryczną.6) Zakupimontażnowychinstalacjifotowoltaicznych.7) Zakupimontażnowychinstalacjiwykorzystującejenergięwiatru.

B) Inwestycje w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych nowobudowanych:1) Zakupimontażnowychpompciepłalubinnychźródełciepłazasilanychenergiąelektryczną.2) Zakupimontażkotłównapaliwo:a) gazowe,b) biomasęspełniającychwymogirozporządzeniazdnia1sierpnia2017r.wsprawiewymagańdlakotłównapaliwo

stałe(Dz.U.z2017r.,poz.1690)wyłącznienaterenach,gdzieniemadostępudosieciciepłowniczejlubgazowej,3) Podłączeniadosieciciepłowniczejlubgazowej.4) Zakupimontażnowychkolektorówsłonecznych.5) Zakupimontażnowychinstalacjifotowoltaicznych.6) Zakupimontażnowychinstalacjiwykorzystującejenergięwiatru.7) Zakupimontażrekuperatora.

Celem programu jest:1) zmniejszenienarażenialudnościnaoddziaływanie,pyłówPM2,5,PM10orazinnychzanieczyszczeńpowodujących

niskąemisję,zagrażającychzdrowiuiżyciuludzioraznegatywniewpływającychnastanśrodowiska.2) Zmniejszenieemisjidwutlenkuwęglaorazinnychgazówcieplarnianych.3) WzrostudziałuOZEwfinalnymzużyciuenergii.4) Propagowanieodnawialnychźródełenergii.5) Upowszechnianienowoczesnychtechnologiisłużącychograniczeniuniskiejemisjiorazideiefektywnegowykorzystaniaenergii.

Szczegółowe informacje: WojewódzkiFunduszOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejwKielcachal.ks.JerzegoPopiełuszki41,

25–155Kielcetel.sekretariat413661512,413335220;fax413660905tel.biuroobsługi413680213,413335221http://www.wfos.com.pl,email:[email protected].



Kompleks Basenów Mineral-nych w Solcu-Zdroju to nie lada atrakcja dla turystów. I tak wła-śnie powinno być, bo to z myślą o podniesieniu atrakcyjności tury-stycznej Gminy zostały one wybu-dowane.

A skoro te baseny są, to do-brze byłoby żeby korzystali z nichrównież mieszkańcy. Już na etapiepodpisywania umowy koncesyjnejzagwarantowano dla mieszkańcówupust cenowy za korzystanie z ba-senów wynoszący minimum 10 %odstandardowychcen.Ponegocja-cjachjakiezinicjatywyWójtaGminyprowadzone były z Prezesem Ma-linowych Hoteli wprowadzone zo-stałydodatkoweupusty.Pierwotniebyłatozniżka20%.

Ale od 1 lutego 2018 roku w każdym tygodniu od ponie-działku do czwartku mieszkań-cy Gminy Solec-Zdrój mogą sko-

TAŃSZE BILETY DLA MIESZKAŃCÓW NA BASENY MINERALNE

rzystać z wejść na basen z 50% rabatem.

A więc korzystajmy z tej możli-wości. I zabierajmy na basen dzieci.Dzięki systematycznie prowadzonym

lekcjom pływania czują się one tamjakrybywwodzie.

Warto promować ten rodzaj ak-tywności.Tosamekorzyścidlanasze-gozdrowiaikondycji.


Zdarzenia liczbaurodzenia 2małżeństwa 2zgony 12rozwody 1





Trochę statystyki

grudzień2017r.

rok2016r.

styczeń2018r.

styczeń–listopad2017r.

luty2018r.

Liczbaludnościwgminienakoniec2017roku-5112Odeszli od nas:Non omnis moriar

w grudniu 2017 r.:Surmiak Zbigniew lat 87 – mieszkaniec wsi Solec-Zdrój

Kuliś Genowefa lat 86 – mieszkanka wsi WełninZembala Józefa lat 94 – mieszkanka wsi PiestrzecChmura Marian lat 85 – mieszkaniec wsi WełninKunat Tadeusz lat 62 – mieszkaniec wsi Zielonki

Molenda Zdzisław lat 62 – mieszkaniec wsi Solec-ZdrójGodek Zofia lat 61 – mieszkanka wsi PiestrzecUchwał Zofia lat 98 – mieszkanka wsi Wełnin

w styczniu 2018 r.:Majewska Rozalia lat 86 – mieszkanka wsi PiestrzecŻerkowska Krystyna lat 75 – mieszkanka wsi ŻukówSatora Helena lat 72 – mieszkanka wsi WłosnowiceGrabda Henryka lat 83 – mieszkanka wsi Chinków

Strach Józef lat 77 – mieszkaniec wsi ZborówGłuski Andrzej lat 83 – mieszkaniec wsi Solec-Zdrój

Kornacka Stanisława lat 92 – mieszkanka wsi KikówKopeć Marian lat 88 – mieszkaniec wsi Zagajów

Doktór Edmund lat 72 – mieszkaniec wsi ZielonkiKorzeń Salwina lat 84 – mieszkanka wsi ChinkówKaczor Janusz lat 62 – mieszkaniec wsi Zagajów

Pawełek Edward lat 72 – mieszkaniec DPS Świniary

w lutym 2018 r:Bławat Józef lat 81 – mieszkaniec wsi Zagajów

Nicek Władysław lat 82 – mieszkanka wsi MagierówWalasek Władysław lat 82 – mieszkaniec wsi Zielonki

Grochowska Genowefa lat 80 – mieszkanka wsi ZielonkiMolenda Anna lat 86 – mieszkanka wsi Magierów


Szkoła Podstawowa w Zborowie

Szkoła Podstawowa w Solcu-Zdroju

Co nowego w szkołach

Wyróżnienie dla Marysi ZychUczniowie naszej

szkoły po raz trzeciwzięli udział w Po-wiatowym Konkur-sie Literackim-Skrzy-dłem wiatru pisane,którego organizato-rami są: PowiatowyOśrodek Doradztwai Doskonalenia Na-uczycieli w Busku--Zdroju oraz buskafilia PedagogicznejBiblioteki Woje-wódzkiejwKielcach.W tym roku odbyła

siępiątaedycja.Celemkonkursubyłoprzedewszystkimrozbudzenie twórczego myślenia uczniów, kształceniewrażliwościtwórczej,stwarzanieuczestnikommożliwościprezentowania własnych uzdolnień. Tematem przewod-nimtegorocznej,Vedycjikonkursu,byłonapisanie,,Listudo…”.Wszkolnycheliminacjachzostaływyróżnionepra-ce3uczenniczklasIV-VI:MarysiZychzkl.IV,MarysiCzaplizkl.ViMartyLesiakzkl.VI.Cała,,trójka”pomyślnieprze-szłaIetapkonkursu(naszczeblupowiatu),kwalifikując

siędofinału.2lutego2018r.wPedagogicznejBibliotecewBusku-Zdrojuodbyłosięspotkaniefinałowe,naktórymuczestnicyprezentowaliswojelisty.Organizatorzyzadbaliomiłąiprzyjaznąatmosferę.Oczekiwanienawerdyktjuryuprzyjemniłsłodkipoczęstunek.

Nasza uczennica z klasy IV, Marysia Zych, otrzymaławyróżnienie.

Na zakończenie zwycięzcy otrzymali nagrody rzeczo-we,auczestnicywrazzopiekunempaniąMałgorzatąMa-stalińskąpamiątkowedyplomy.

BardzouroczyścieobchodziliśmywszkoleEnglishDay,dzień języka angielskiego i kultury brytyjskiej. Zaszczyci-linasznamienicigościezWielkiejBrytanii–rodzinakró-lewskaprawiewkomplecie,sirWinstonChurchill,WilliamShakespeare,SherlockHolmes,MrBean.JamesBondnie-stetyrozchorowałsię.

Na zdjęciu M. Matysek, strażnik królewski, i pozdrawiający tłumy Win-ston Churchill (z cygarem).

Książę i księżna Cambridge (Kate and William), obok książę Walii. Obaj panowie w szkockich kiltach.

Mieliśmymnóstwoatrakcjizwiązanychzjęzykieman-gielskim-konkurs„Namethattune”–jakatomelodia(zfantastycznymudziałemreprezentacjinauczycieli!),grę

11 Gazeta Solecka - Kwartalnik Gminy Solec-ZdrójCo nowego w szkołach

headortail(orzełekczyreszka),aznajomośćkulturybry-tyjskiejsprawdziłprogramkahoot.Iwyszło,żejestbardzodobra, tawiedza o kulturze. A klasaV tak nauczyła sięśpiewaćBonanzę,żewyrabialisięwnajszybszychmomen-tach.

Przedszkole i najmłodsi uczniowie przygotowali bra-wurowywystępzokazjiDniaBabciiDziadka.Atrakcjibyłoconiemiara,awidowniazachwycona.

W trakcie ferii zimowych w naszej szkole gościliśmysporągromadkęharcerzynakolejnymjużbiwaku„Śnie-żynka”.Jakcorokuteżuczestniczyliśmywrajdziezimo-wym„Zmarzlaczek”. Inawetprzytrasieznaleźliśmyma-leńkieznakiwiosny(bazie).

Mieliśmytakżeimprezępropagującągręwkoszykówkędlawszystkichuczniów„Szybciejrzucaj,szybciejkozłuj”.

AterazzabieramysięzadekoracjenaWielkanoc!

Dzień Kobiet w Solcu-ZdrojuKoncertyorganizowanezokazjiDniaKobietwGmin-

nymCentrumKulturywSolcu-Zdrojuzrokunarokcie-szą się corazwiększąpopularnością.Również iw tymroku salawidowiskowawGCKwypełniła się po samebrzegi.

Gminne Centrum Kultury w Solcu-ZdrojuGminne Centrum Kultury w Solcu-Zdroju

Uśmiechnięteoduchadouchapanieprzybywały znadziejąnakolejnądawkęmuzycznychemocji.Wtymrokuoichdostarczeniezadbalikrakowscyartyści–Jo-anna Śliwińska i Marcin Kurcz, którzy zaprezentowalinamswojąwłasnąinterpretacjęutworówAnnyGerman–światowejsławywokalistki.Zgromadzonepanieprzy-witanezostałygorącoprzezorganizatorówtegowyda-rzenia –Wójta Gminny Solec-Zdrój Pana Adama Pały-saorazPrzewodniczącegoRadyGminywSolcu-ZdrojuPanaPawłaPatrzałka.Złożylioniżyczenianaszymsole-nizantkomiwrazzDyrektorGminnegoCentrumKultu-ryPaniąJustynąBłaszczykzaprosilinakoncert.

Liryczne wykonanie utworów Anny German przyakompaniamencie fortepianowym chwyciło za sercawidownię, która nagrodziła artystówgromki brawamiorazowacjąnastojąco.Niebyłtojednakkoniecniespo-dzianek dzisiejszego wieczoru. Organizatorzy imprezy

przygotowalidlakażdejzpańupominekwpostaciko-smetyków z linii Balneo – flagowego produktu spółkiMalinoweHotele.Nakoniecpaniemogły skorzystać zbufetu kawowego i w kobiecym gronie wymienić sięswoimiopiniaminatematkoncertu.

Paweł Fortuna

Podsumowanie ferii zimowych 2018 W okresie ferii zimowych od 12.02.2018 do

23.02.2018GminneCentrumKulturywSolcu–ZdrojuprzygotowałobogatąofertęwypoczynkowądladziecizterenugminySolec-Zdrój.Skorzystałozniej120dzieciwwiekuod6do14lat.Harmonogramzajęćdostoso-wanotakbynasipodopiecznimoglispędzićtenczasnietylkoaktywnie,aletakżezpożytkiemdlanichsamych–uzyskanianowychumiejętnościiprzydatnejwiedzy.Wciągudwóch tygodnidzieci uczestniczyływzajęciachwbudynkuGCKikorzystałyzwieluatrakcjinaterenienaszejgminyjakipozanią.

Ferierozpoczęliśmytanecznymkrokiemodbalukar-nawałowego,naktórymbawiłosięponad70dzieci.Na

12 Gazeta Solecka - Kwartalnik Gminy Solec-Zdrój Gminne Centrum Kultury proponuje

baluzjawiłysiędziecipoprzebieranezaróżnepostacie.Animacje dla dzieci prowadził profesjonalny wodzirejPanRadosławKornaś,którydostarczyłogromnądawkę

rozrywki naszymnajmłodszymoraz angażował do za-bawyrodziców.Niewątpliwieogromnąatrakcjązarów-nodladzieci jak idla rodzicówbyła fotobudka,któracieszyłasięogromnymzainteresowaniem.

Nieskupiliśmysięjednakwyłącznienazabawie.Po-mimo, że ferie to czaswypoczynku, nasi podopiecznimieliokazję,bywsposóbalternatywnyposzerzyćswo-jąwiedzęz różnychdziedzin.W ,,StarymKufrze”PaniMałgorzataHeliszapoznaładziecizhistoriąSolca-Zdro-ju.Tutaj teżmiałyoneokazjęobejrzećunikatowy filmna temat naszej miejscowości, zapoznając się z m.in.z historią uzdrowiskaw Solcu-Zdroju.Wielkim zainte-resowaniemcieszyłysięzajęciaprzyrodnicze,którepo-prowadziłaPaniAnetaChyc.Wtrakcieichtrwaniadzie-cipoznałybudowęroślin,atakżeprocespowstawaniaowoców.

Organizowane spotkania zawierały również ele-mentyprofilaktykiuzależnień.Podczas feriiodbyło sięspotkanie z dzielnicowym Komisariatu Policji w Solcu– Zdroju – Rafałem Kosałką, który przekazał dzieciominformacjedotyczącebezpieczeństwawczasieferii,za-grożeńjakieniesiezasobąkorzystaniezInternetuoraz

przestrzegałprzedstosowaniemróżnychużywek.FeriewGCKbyłytakżeświetnąokazjądorozwijania

swoichumiejętności.Dziecimiałymożliwośćuczestnic-twawzajęciachtanecznychorazplastycznych.OpróczzajęćstacjonarnychGCKzorganizowałopodwawyjaz-dydokinawKielcachinalodowiskowStopnicy.

Turniej FIFA 18 - Podsumowanie24 zawodników, ponad 5 godzin gry i tylko jedna

pasja–takwskróciewyglądałturniejFIFA18zorgani-zowanyprzezGCKwSolcu-Zdroju.

Turniejcieszyłsięogromnymzainteresowaniem,stądwprzeciągukilkugodzinodogłoszenia listauczestni-kówzostałazapełniona.Wtensposóbdoturniejuzgło-siło się 24 zawodnikóww przedziale wiekowym 9-47lat.O godzinie 17.00 odbyło się losowaniaw trakcie,któregowyłoniono12parzawodników,którzypoprzezsystempucharowyawansowalidonastępnejrundy.Re-gułyturniejubyłybezlitosne–przegranyodpadał,wy-granyprzechodziłdalej–stądopróczumiejętnościważ-nebyłoszczęśliwelosowanie.

Niebrakowałoniespodzianek,cododawałosmaczkucałejrywalizacji.Wefekciedługichzmagańdofinałowejrundyawansowało4zawodników:IgorBól(9l.),JakubWęgrzyn(13l.),FilipWęgrzyn(12l.)orazFilipWalasek(17l.).PoemocjonującychmeczachzwycięzcąturniejuzostałFilipWalasek,którywfinalepokonałpodogryw-ceJakubaWęgrzyna–4:2.TrzeciemiejscezająłFlipWę-grzyn oraz Igor Ból (specjalnewyróżnienie). Zawodni-cyopróczpamiątkowymdyplomów imedaliotrzymalinagrodyufundowaneprzezPanaKrzysztofaDziekanaiPanaRyszardaKowalika.

Pomimodługichgodzinrywalizacji,turniejupłynąłwmiłejatmosferze.Zawodnicydarzyli sięogromnymre-spektemiwymienialispostrzeżeniaminatematichulu-bionejgry.Meczomtowarzyszyłaspontanicznareakcjawidowni,któradopingowałaswoichfaworytów.

Dziękujemy,żebyliście tamznami!ZapraszamynakolejneimprezyorganizowaneprzezGCKwSolcu-Zdro-ju,atakżenakolejnyturniejwbijącąrekordypopular-nościgręFIFA.

13 Gazeta Solecka - Kwartalnik Gminy Solec-ZdrójGminne Centrum Kultury proponuje

Zbliża się wiosna a wraz z nią niezwykle naganny, ale wciąż pokutujący wśród nas zwyczaj wypalania traw. Ani to ekonomiczne, ani korzystne. Wszyscy co roku prze-strzegają, aby tego nie robić, a proceder trwa w najlep-sze. I co dziwne ten zwyczaj tak powszechnie przyjął się tylko w Polsce. Poza naszymi granicami wypalanie traw to przypadki incydentalne.

A przecież istnieją jednoznaczne przepisy prawne, zsankcjamiwłącznie,zakazującewypalaniatraw.Takiezapisyznajdująsięiwustawieoochronieprzyrody,iwustawieolasach.Imająswojeuzasadnienie.Wypalanieroślinności,czyteżjejuschniętychresztek,jestbardzoniebezpieczneiprzy-nosisameszkody.

Wypalanie trawpraktyka niezwykle naganna

Można się zżymać, że Walentynki to takie święto bez tradycji, że zapożyczone z kultury amerykańskiej, że święty Walenty to właściwie patron ludzi chorych a nie zakochanych (choć czasami to całkiem to samo).

Można,aleobiektywnietrzebastwierdzić,żejednakco-razbardziejtenzwyczajwdzierasiędolutowegokalendarza.IcobyniemówićświętyWalentymaztymwielewspólne-go.Zginąłśmierciąmęczeńską14lutegowłaśnie.Azgodniezlegendądzieńwcześniejnapisałkartkędoukochanej„odTwojegoWalentego”. Wierni temuprzekazowi zakochaniobdarowująsię14lutegokartkamizwyznaniamimiłosnymi.

Alemamyteżbardziejswojskienawiązaniedomiłosnejtradycji14 lutego–wiosenneświętopieśniptaków.Botowłaśnieodpołowylutegozaczynająsięmiłosneptasietrele,zwieńczonerozpoczynającymsię1marcaokresemlęgowym.ZwróciłanatouwagęAsocjacjaPromotorówRadosnegoPta-kaijużodtrzechlat,wDzieńŚwiętegoWalentego,rozdajebudkilęgowedlaptaków.Prawda,żeciekawainicjatywa?

(bs)

„ …miłość pierwsza – zupełnie jak cielę bo patrzy w niebo by zobaczyć ziemię…”

(ks. Jan Twardowski)

Święty Walenty – patron miłości

W ostatnim numerze Gazety Soleckiej zamieściliśmy infor-mację, a właściwie przedruk z Gazety Handlowej z roku 1931 wspomnienia J. St. Szczerbińskiego o Romualdzie Daniewskim. Egzemplarz tej Gazety Handlowej znajduje się w zbiorach Sto-warzyszenia Społeczno-Kulturalnego Solec Zdrój. Sam tekst przy-wołany został w związku z odrestaurowaniem, staraniem tegoż Stowarzyszenia, grobowca Melanii i Romualda Daniewskich na cmentarzu parafialnym w Solcu-Zdroju.

I zaczęło się. Co bardziej dociekliwi czytelnicy Gazety Soleckiej pró-bowali ustalić rodzinne koligacje rodziny Daniewskich. Wymienione w poprzednim tekście nazwisko Romualda Daniewskiego, jego żony Melanii i dzieci: Władysława i Zofii Dziannott sprawiło, że wielu mieszkańców Solca, szczególnie tych przebywających tu niezbyt długo, pogubiło się w ko-ligacjach rodzinnych byłych właścicieli zdroju. Na ich prośbę, pokusimy się o próbę stworzenia drzewa genealogicznego rodziny Daniewskich z okresu „soleckiego”.

W 1903 roku dwóch braci Romuald i Włodzimierz Daniewscy kupili Zdrój Solecki. Romuald- inżynier budownictwa lądowego i komunikacji wraz z żoną Melanią mieli dwoje dzieci: Zofię i Władysława. Zofia de domo Daniewska, a po mężu Dzianott miała dwie córki: Krystynę i Bar-barę. I tu sprawa jest dość prosta. Spadkobierczyniami spuścizny po Ro-mualdzie były te dwie Jego wnuczki właśnie (obie zresztą mieszkające poza granicami Polski). W przypadku drugiego z braci- Włodzimierza historia jest trochę bardziej skomplikowana. Panował w tej rodzinie zwyczaj nada-wania imienia synowi po ojcu. I tym sposobem mamy w tej linii rodziny aż trzech Włodzimierzów. I tak Włodzimierz- brat Romualda- lekarz wraz z żoną Ireną mieli syna -również Włodzimierza. Tenże Włodzi-mierz (chemik z wykształcenia) z żoną Stefanią mieli siedmioro dzieci, pięciu synów: Włodzimierza (zgodnie z rodzinną tradycją), Pawła, Ro-berta, Marka, Piotra i dwie córki: Marię i Kingę. I to właśnie oni, wnuki Włodzimierza Daniewskiego- lekarza byli spadkobiercami Jego spuścizny.

Mam nadzieję, że opis koligacji Rodziny Daniewskich rozwieje wąt-pliwości czytelników co do wzajemnych relacji byłych właścicieli zdroju so-leckiego.

(bs)

Zacznijmyodprzyrody.Wmiejscuwypalaniatrawtem-peraturanapowierzchniziemiwzrastawprostniewyobra-żalnie, bo ażdo700°C.Ginąwtedywszystkie żyweorga-nizmy, niszczone sąmiejsca lęgoweptaków,ginie drobnazwierzyna.Grostychorganizmówjestdlaglebyniezwyklekorzystna.Ichstratajestnadługoniedoodrobienia.Wyja-łowienieglebyjakiepowstajenaskutekwypalaniaregene-rujesiędopieropook.pięciulatach.Czynapewnotakiegoefektuoczekujemy?Aprzecieżtylesięcorokumówiotym,żewypalanietrawtożadensposóbnaodnawianiegleby.Wręczprzeciwnie-przynosisamestraty.

Astratyprzyrodniczetoniewszystkiezagrożeniawynikają-cezwypalaniatraw.Ogieńtorównieżpotencjalnezagrożeniedlaludzi,domostw,lasów.Takipożarrozprzestrzeniasiębar-dzoszybkoiczłowiek,zwłaszczastarszyimniejsprawny,czę-stoniezdążywporęwycofaćsięzrejonuobjętegoogniem.Zdarzasięwięc,żeginąludzie.Dużezadymieniepowstająceprzywypalaniutraw,szczególniewobrębiedróg,obniżabez-pieczeństwokomunikacyjne,sprawia,żedochodzidowypad-kówikolizji.

Samenegatywyztegoprocederu.Stądteżnaszeprawoprzewidujezawypalanietrawdotkliwekary:nagany,grzyw-ny,anawetaresztu.ProblemtenwidzirównieżUniaEuro-pejska.Systembezpośrednichdopłat,objętywspólnąpoli-tyką rolną, zobowiązuje rolnikadoutrzymywania ziemiwdobrejkulturze.Atozdecydowaniekłócisięzprocederemwypalaniatraw.Stądteżprzezwypalanietrawużytkownicygruntównarażają się naograniczeniebądź całkowite cof-nięciedopłat.Czywartotak ryzykować?Napewnonie.Awięcniewypalajmytraw!Grożązatokaryicofnięciedopłatbezpośrednich!

(bs)

O rodzinie Daniewskich słów kilka


Znalezione w archiwum

Zborów- lata trzydziesteCo pewien czas w Internecie, pojawiają się nowe,

nieznane wcześniej zdjęcia miejsc i ludzi. W związku z tym, że w tym numerze gazety piszemy o Zborowie, zamieszczamy dziś również kilka archiwalnych zdjęć odszukanych w sieci.

Autorem4pierwszychfotografiijestHenrykPoddębski(1890-1945,zmarłwoboziehitlerowskimkołoStuttgar-tu),jedenznajznakomitszychtwórcówzdjęćkrajoznaw-czych.ZdjęciawlatachtrzydziestychrobiłaparatemLeica,w1937liczbęfotografiiwjegoarchiwumszacowanona20tysięcy.

Zdjęcie zostało podpisane (zapewne przez autora):„SzosaStopnica-Solec,alejatopolowapodZborowem”ijestdatowanenaokoło1936rok.Ależtobyłaprzepięknaaleja! Jakmiżal,gdywidzę,żezkażdymrokiemdrzewwzdłużdrogijestcorazmniej.Asfaltucoprawdaniebyło,ale jakwidać jesttobardzoprzyzwoitytraktzuporząd-kowanymirowamiiskarpami.Ruchkołowyżaden,trochęodchodówzwierzątnaszosie.

Najważniejsza na tym zdjęciu jest kobiecinka stojącapo lewej stronie,naprzeciwkoniej jest jakaś zagrabionasterta, liści czy słomy.Kobietaubrananabiało,wbiałejchusteczcepatrzywstronęfotografa. I terazto jużza-gadkadlazborowiaków-któżtomógłbyć?

To zdjęcie pałacu powstało w tym samym roku. Jakwszystkie fotografieH.Poddębskiego jest świetnej jako-ściiprzypowiększeniuwidaćwieledrobnychelementów.Nabalkonieznajdują się3osoby-wsamymrogusiedzimłodakobieta,zapewnep.MariaŁaszkiewicz,obokniejstarszypanzbrodą,stoiprawdopodobniep.TomaszŁasz-

kiewicz.Oknadomuszerokopootwierane,nadrugimpię-trzespuszczonerolety-musiałtobyćgorącyletnidzień.Wcieniudrzewastoisamochódprzypominającydzisiejszeterenówki.

Zatopionawzieleniwschodniaczęśćpałacuzintrygu-jącym podpisem „baszta Zborowskiego przy pałacu”. Okogóż innegomiałobychodzić jaknieoSamuela?To zniej jedenzbraciZborowskichstrzelałdodrugiego?Byćmożebasztazostałazachowanawtrakcieprzebudowyw1803 roku ze starszegopałacu, a raczej z zamku. Takonimprzecieżpisaław1842rokuAdelaŁubieńska:„Trwadotąd pałac w nowszym stylu przeistoczony z dawniejobronnego murami, basztami i wodą zamku Zborow-skich, a blisko leżący zwierzyniec przekonywaowielkiejzamożności i bogactwach wspomnianej rodziny”. Moż-nabypewnoznaleźć ibardziejtrywialnewytłumaczenie

15 Gazeta Solecka - Kwartalnik Gminy Solec-Zdrójzdarzyło się u nas

baszty - byćmoże była to klatka schodowa dla służby,aokrągłeokienka tonieotwory strzelniczeapoprostuświetliki.Wierzcie,wcochcecie.Alenieżyjącyjużniestetyp.Kostekwiedziałodp.Łaszkiewiczowej,żepodpałacemjestwejściedolochów.Iniemiałcodotegocieniawątpli-wości.Nawetmipowiedziałdokładniewktórymmiejscu(uprzedzamyciekawskich,żewpałacujestzałożonyalarm-działa,sprawdzone).

PanHenryk Poddębski zostałwidocznie zaproszony dośrodka,gdyżmamyoto izdjęciezrobionewsaloniezwi-dokiemnagabinet.Zwracauwagępięknaposadzka,świeżekwiatyna stoliku (chyba różyczki),porozkładaneksiążkiwgabinecie,obrazynaścianach.Rafaelaniewidać,alewsa-loniewisząportrety,wgabineciedużyobrazzescenąpolo-wanianakoniach.

PowyższezdjęciazostałyzamieszczonenastroniepolskiejbibliotekicyfrowejPolona.Są równieżnowefotografienastronieośrodkaKarta.Możnatamm.in.znaleźćzdjęciawła-ścicielipałacuwZborowieprzedwojną.Jednoznichzostało

SIĘGAMY DO KORZENI Etymologia nazw miejscowości w gminie Solec-Zdrój

zborówNazwę wsi Zborów przyjęło się

wiązać z rodem Zborowskich. I po-wiązanie to ze wszech miar słuszne. Tyle, że to nie Zborów od Zborow-skich pochodzi, ale Zborowscy od Zborowa. Otóż kiedy w połowie XV wieku wieś została kupiona przez ród Jastrzębców, jedna z gałęzi rodu przybrała nazwisko Zborowskich.

AzatemskądnazwaZborów?Zapewne wywieść ją można od

borów. Wieś, która z borów wyszła.Uzasadnieniewielce prawdopodobne,zważywszy,żeidziśwZborowielasówjeszczesporo.

Zgodniezwykazemnazwmiejsco-wości na terenie Gminy Solec-Zdrójmamy w Zborowie pięć oficjalnychnazw przysiółków i części wsi. Są to:Piaski, Studnisko, Wikliny, Zawodzie iZwierzyniec.Generalniewewszystkichtychprzypadkachniepowinnobyćpro-blemuzidentyfikacjąpochodzeniaichnazw.

Piaski, bo na piachach. Zborów torozległa wieś o glebach zróżnicowa-nych.Sąibardziejurodzajneobszaryiteliche–piachy,cotonanichmałocourośnie.

Studnisko.Miejscezestudnią,miej-sceczerpaniawody.AjestZborównie-zwyklebogatywwodę.Mamyprzecieżźródłagroczkowskie, które zaopatrująsporączęśćgminyidająpoczątekStru-dzeZborowskiej.NoimamyStudniskowłaśnie.Wprawdziewodataniesłużydocelówspożywczych,aleitakniejed-

nagospodyniwZborowiegotowaza-świadczyć,żeniematojakniedzielnyrosółnawodziezestudninaStudnisku.

Wikliny. Tu jużmamywięcej moż-liwości interpretacyjnych tej nazwy. Awięc Wikliny, czyli miejsce, gdzie ro-śniewierzbapotoczniezwanawikliną.Alemożna też tłumaczyćWikliny jakomiejsce produkcji wyrobów wikliniar-skich.Jako,żeniesłychaćotradycjachwikliniarskichwZborowie (równieżwzamierzchłychczasach)bardziejpraw-dopodobne jest pierwsze tłumaczenienazwy.Zwłaszcza, że jakwyżejwspo-mniano,Zborówbogatywwodę,ata-kieterenywierzbabardzolubi.Dodziśmożna spotkać tu rzędy ogłowionychwierzb.

Zawodzie.Częśćwsizawodą.Jedy-nainterpretacja.

Zwierzyniec–miejscehodowlizwie-rząt,zwierzyniecmyśliwski.ZważywszynapałacwZborowie, stanowiący sie-dzibęrodumagnackiego,wielcepraw-dopodobnejestistnieniewsąsiedztwiepałacuzwierzyńca.Niebyłby tuZwie-

rzynieczborowskiewenementem.Takiwłaśnie charakter zwierzyńca myśliw-skiegoposiadałpierwotnienajsławniej-szy ze Zwierzyńców – Zwierzyniec naRoztoczu.Atradycje jakieśprzetrwały.Jeszcze nie tak dawno prowadzonowszakwZborowiehodowlębażantów,którymi następnie zasilano okolicznesiedliska.

Nieulegawątpliwości,żestarena-zwy wsi czy przysiółków mają swojąwartość historyczną. I to nie tylko teopisane, ale również te funkcjonującew pokoleniowym przekazie ustnym.Rozumieją to doskonale mieszkańcyZborowa. Przy nadawaniu nazw uli-comwZborowie (comiałomiejscewkońcówce2017roku)przyjętonazwy,któreodlatfunkcjonująwświadomo-ści mieszkańców, które dla Zborowacośznaczą.ItakmamywZborowie14ulic:Solecką,Łąkową,Zawodzie,Stud-nisko, Pałacową, Zwierzyniec, Zieloną,Krótką, Akacjową, Sosnową, Piaski,Kasztanową,PasternikiWiklinową,

Nazwy ulic uhonorowały więcwszystkie wyżej opisane nazwy przy-siółkówZborowa.Teraz jużnapewnozostanązachowanewludzkiejpamięci.

(bs)

zrobione w Solcui przedstawia kil-kuosobową grupę.Nie zamieszczę gotutaj, gdyż zostałowykonane tuż popolowaniuiwcen-trum znajduje sięnieszczęsna ofiaramyśliwego. To sięabsolutnie nie na-daje do propago-wania. Znalazłamjednak i fotografięzbalumaskowegow 1930 roku, po-zwoliłamsobienie-co ją przyciąć, bypokazać2panie.


Zdjęcie z archiwum p. Izabeli Kądzielawy z Oleśnicy.Powstałowtrakciewojny,prawdopodobniew40,możew 41 roku.Dzieci ze szkoły zborowskiej na zajęciachwplenerze.Udałosięrozpoznaćkilkaosóburodzonychwla-tach1928-1932–MarianStawiarz(przykucnąłpolewej),ZosiaNowak(Waluś)-tużprzynauczycielce,białykołnie-rzyk, Janka Kowalska (Pałys) – stoi w ostatnim rzędzie,ZofiaKądzielawa(Wach)–stoiostatniapoprawej,Janekalbo Staszek Szybowski –malutki,mniejwięcejw środ-kupierwszego rzędu. Przeddziećmiwidaćdopakowanyplecak(możeprowiantnawyprawę-najpewniejziemniakidopieczenia,popowiększeniudojrzałamteżdużygarnek,chyba gliniany z pokrywką - kwaśne mleko? i niedbalespakowanąpaczkę–możezbieralijakieśdziecięceskarby,liście,szyszki).Zapewnejesttociepływrześniowydzień,oczymświadczyiubiórdzieci,jakigłowychłopaków,do-pierocoogolonychnapoczątekrokuszkolnego.Dwóchchłopcówmanarękawachopaski,pewnooznaczonotakdyżurnych,porządkowych(niesątoopaskizgwiazdąDa-wida).Paninauczycielkinieudałosięrozpoznać-wtrakciewojnywzborowskiejszkolepracowałym.in.p.Kluszczyń-ska,RozaliaKraus, z Solcaprzyjeżdżałap. JózefaKurze-jówna.

lałego Krakowa w rok po zakończeniuwojny(dopromurodziceodwieźlidzie-ciwozami,późniejpojechałykoleją).Wkwietniu46wróciłdokrajuołtarzWitaStwosza,wczerwcuszkołapojechałana

wycieczkęwłaśniezpowodutegowydarzenia.Uczestnicywycieczkizapamiętalitenwyjazddokońcażycia(wiemzopowiadań).

Nazdjęciuudałosięrozpoznać:IrkęŁukasik(siedziobokswojegotaty),ZosięNowak(stoipośrodku),wsukiencewpaskiWładysławę (Dziunię) Kobos (Osak), Janka Szybow-skiego(stoiwostatnimrzędziepolewej),MańkaStawiarza–pośrodku,zokrągłąbuzią i lokiemspadającymnaczo-ło.PodobnowtymwyjeździewzięłytakżeudziałdziecizeszkoływSolcuwrazzeswoimiopiekunami.Mamogromnyszacunekdlanauczycieli,którzyzorganizowaliwyjazdw1946 roku ipodziwiam rodziców-musieliw tej strasznejbiedziepowojennejznaleźćjakieśpieniądzenabilet,zszy-kowaćubranie i jedzenienadrogę idaćdzieckuna lody(jedlinapewno,niektórzyporazpierwszywżyciu).

Szkoła w Zborowie - ludzie i historie sprzed lat

Zdjęcienależącedop. JaninyPałyszMagierowa.Fo-tografię zrobiono na szkolnej wycieczce do Krakowa iWieliczkiw1946roku.Wyjazdzorganizowałp.Łukasik(nazdjęciuzlaskąiwpumpach).Jaktwierdziwłaścicielkazdjęcia,panŁukasikprzyszedłdoszkoływZborowiezarazpowojnie–uczyłgeografii, fizyki,historii,byłświetnymmatematykiem. Jakimż niesamowitym nakładem energiizorganizowano tę kilkudniową wyprawę dzieci do oca-

fragment pisma z 1945 roku – Archiwum Państwowe w Kielcach 21/2171

2listopada1945rokukierownikszkoływZborowiepi-sze2pismadoPowiatowegoKomitetuOpiekiSpołecznejwBusku.Dojegoszkołypowinnochodzić241dzieci,aleprzy-chodzi tylko75%,ponieważwdomuniemająubrania iobuwia.Tłumaczy,żeczasemwdomuna2-3dzieciprzy-padajednaparabutówiprosiKomitetoprzydziałubraniaiobuwiadla60dzieci.

Wdrugimpiśmie(fragmentnaskanie)mówi,żewzwiąz-ku ze zbliżającą się zimą szkoła chce przystąpić do doży-wianiadzieciszkolnych,a jesttokonieczne„gdyżdziatwaszkolna jakoz terenuprzyfrontowego jestniedożywiona.”I tłumaczy dalej: „ Dożywienia wymagają wszystkie dzie-ci,gdyż ilośćziemiwgospodarstwiena tych terenachnieświadczy o wystarczającej ilości zasobów żywnościowych.Większegospodarstwaniebyływcałościobsianeiobsadzo-neistądniedostatekmająwszystkiedzieci”.Wszkolechcąpodawaćgorącąkawęzmlekiem, stądprosząoprzydziałchleba/mąki,cukruikawy.Nadzieckochcielibydziennie15dkgchlebaoszacunkowejwartości3złotych.Wsumie,podoliczeniukawy (0,15 zł), cukru (2,2 zł), kosztówopału ipracykucharki(0,65zł),potrzeba6złotychnadziecko.Nakoniecrazjeszczeprzypominajakbardzozostaławyniszczo-nawojnątutejszaokolica. Nieznamnazwiskakierownikaszkoły,byćmożebyłtopanŁukasik.Należysięmupodzięko-wanieichoćjednaZdrowaśkazadbałośćodzieci.

Końcówka lat pięćdziesiątych – nauczyciele szkoły zbo-rowskiej–p.TeresaKryczkówna,CzesławaLetkiewicz,obok


jejmążazarazemkierownikszkołyMarianLetkiewicz,Mie-czysława Stępień (Prucnal), Maria Błach (Szybowska), Ry-szardCegielski.Wtedywszkolebyły4sale,dzieciuczyłysięnazmiany.Jakwidaćwklasachbyłozimnoitylkonajmłod-szaczęśćgronaodważyłasięzdjąćpłaszczedozdjęcia.

Państwo Letkiewiczowie mieszkali w szkole (w części,gdziepóźniejpowstałoprzedszkole).Mieliśmiesznegopie-ska, Fafika. Fafik zasłynął tym, że zjadł pieczątkę szkolną.Pozostali nauczyciele mieszkali w prywatnych domach wZborowie.Izniektórymizgospodarzynawiązaliserdeczneznajomościnalata.

PanCegielskimiałpoczuciehumoru,byłlubianyipotrafiłnauczyćmatematykinawetśredniorozgarniętych.Niestetyzmarłdośćmłodo,jestpochowanywrodzinnejmiejscowo-ści,wPacanowie.

Wciąż lata sześćdziesiąte – oprócz wcześniej wspomnianych państwo Surowańcowie, Cyganowie i Agnieszka Nowak (Kaleta).

Tojużlatasześćdziesiąte.Widaćtochoćbypospódnicyminip.AliGocołijejokularachwstyluZbyszkaCybulskie-go.PaniAlauczyłaj.polskiego.Jedenzjejuczniówdodziśpamięta,żew1964(!)dostałdwóję,boniewiedział,cotopodmiotlogiczny.Nawyniesionejprzedszkołęławcesiedziteżp.Cyganowa.

TotakahistoriastarejszkoływZborowie,ludzizniązwią-zanych.Wybiórcza,botakieznalazłamzdjęciaidokumenty,boakurattakiewydarzeniaktośwspomniał.Stądielementyhumorystyczne(Fafik),czasemsmutne,aczasemwzruszają-ce.Jakwżyciu.

R.Szybowska

Sięgam pamięcią wstecz do czasów, kiedy rozpoczynała się moja droga zawodowa i muszę przyznać się na wstępie, że ta retrospekcja obejmie pół wieku. Nie sposób opisać kilku dekad zmieniających się czasów, więc odwołam się do obrazów, które najsilniej zachowały się w mojej pamięci.

Przenieśmy się do pierwszej połowy lat sześćdziesiątych ubie-głego wieku, do siedmioklasowej Szkoły Podstawowej w Zboro-wie. Proszę sobie wyobrazić, że zajęcia odbywały się w trzech budynkach ( m. in. w dwóch prywatnych izbach- u Kabata i u Majki). Grono nauczycieli składało się z kilku osób, większości absolwentów liceów pedagogicznych. Z biegiem lat i w miarę potrzeb pedagodzy podnosili swoje kwalifikacje. Uczyliśmy w systemie sześciodniowym, a więc soboty spędzaliśmy w pracy. I jak tu nie powiedzieć, że szkoła była dla nas i dla uczniów dru-gim domem?

Zależy mi, aby podkreślić, że szkoła była centrum życia kul-turalnego wiejskiej społeczności. Nauczyciele byli inicjatorami przedsięwzięć kulturalnych i społecznych na rzecz szkoły. Rodzi-ce doceniali zaangażowanie grona pedagogicznego, bo efekty tej pracy trafiały do ich dzieci. Rodzice uczestniczyli w różnych imprezach szkolnych, państwowych i lokalnych. Z uśmiechem, ale i z rozrzewnieniem, wracam pamięcią do „Święta Pieczonego Ziemniaka”, zabaw choinkowych dla dzieci i dorosłych, kiedy to wspólnie pracowaliśmy i bawiliśmy się. Na co dzień odczuwało się panujący w środowisku autorytet nauczyciela, okazywany szacunek. Pozytywnie oceniam także atmosferę pracy panującą w gronie pedagogicznym.

Integralny element wychowania i edukacji stanowiły zajęcia pozalekcyjne. Wtedy dzieci wiejskie nie miały łatwego dostępu do kultury, dlatego to kultura „ musiała do nich przyjść” np. w postaci kina objazdowego.

Czas płynie nieubłaganie- to nie nowina. Niektóre rzeczy się nie zmieniają, inne zmieniają się nie do poznania. Nikt już w szko-le nie uczy się śpiewu i prac ręcznych, bo uczniowie uczęszczają na lekcje muzyki i zajęcia techniczne. Nie zobaczymy już ucznia w granatowym fartuszku z białym kołnierzykiem przypinanym na guziki. Kierownik szkoły to dziś dyrektor, który nie okrzyczy ucznia za brak tarczy szkolnej. Nie wiem, czy najmłodsze poko-lenie czytelników kiedykolwiek widziało tarczę szkolną, ale za-pewne każdy zna logo swojej szkoły. Ot, taki to już znak czasów. Kto jeszcze pamięta zielone ławki z otworem na kałamarz?

Zmieniały się czasy, ustroje, systemy edukacji (szumią lasy, które sadziliśmy z uczniami w ramach prac społecznych), ale jedno się, w mojej ocenie, nie zmieniło. Poprawa warunków lo-kalowych i wyposażenia szkoły, profesjonalizm nauczycieli wpły-wały (wtedy i dziś) na poprawę procesu nauczania. Nawet mała wiejska szkoła stwarzała szanse awansu społecznego dzieciom i młodzieży. Nadal mogę cieszyć się owocami swojej pracy na-uczycielskiej, polonistki z małej wiejskiej szkoły, której dane było wychowywać późniejsze pokolenia lokalnej elity ( w tym kilku polonistek pracujących w naszej gminie). Obserwuję drogi życio-we wielu moich uczniów, cieszę się z ich sukcesów i współczuję, kiedy życie ułożyło się inaczej, niż byśmy wszyscy chcieli.

Podzieliłam się garścią wspomnień i odrobiną uczuć, bo mam świadomość, że przeszłość zaczyna się zacierać także nam, którzyśmy ją tworzyli. Zaprosiłam do czasów, kiedy przeszłość była jeszcze teraźniejszością, kiedy byłam czynnym nauczycie-lem… ale przecież nauczycielem się jest, a nie bywa.

Janina Cygan

Garść miłych wspomnień o szkole w Zborowie

18 Gazeta Solecka - Kwartalnik Gminy Solec-Zdrój Z życia stowarzyszeń

Wspomnienia pani Janiny Dyrduł(ur. w 1927, z domu Nowak) o szkole w Zborowie

Szkoła w Zborowie przed wojnąmieściłasięwpołowiedużegobudyn-kustojącegododziśprzyszosie(sklepBonara),nawprostdroginaPiestrzec.Wdrugiejczęścibyłurządgminy.Wjednej dużej sali odbywały się lekcjeczterechklas,cośwstyluklas łączo-nych.Ponieważdziecibyłodużoisięniemieściływtymbudynku,niektórelekcje,wtymreligiaizajęciastarszychklas, odbywały się w pożydowskimdomu, który był przy piestrzeckiejdrodze po prawej stronie na końcuulicy.Posąsiedzkumieszkałoparęży-dowskichrodzin.

Nie pamiętam dokładnie nazwiskwszystkichnauczycieli.Wiem,żekie-rownikiem był p. Rzędowski, którymieszkałzrodzinąuPluty.Jegożonateż była nauczycielką. Moją wycho-

wawczyniąbyłap.Małkowska,któramieszkała u Stawiarzów, obok nas.Czasami jako sąsiadka po lekcjachpomagałam jej pilnować dzieci. Dodziś pamiętam smak konfitury z po-rzeczek,którąmnieczęstowała.Przy-pominam sobie też p. Kwietniową,osobę uległą, miękką, której "dzieciwchodziłynagłowę".

Wszkoleuczyliśmysięj.polskiego,rachunków,pracręcznych,śpiewu,re-ligii,byłateżgimnastyka.Lekcjebyłydopołudnia. Popołudniupomagałosięrodzicomwdomu.Starszedzieci,np.mojaś.p.siostraIrenachodziłydoroboty "na pańskie". Plewiły grządkirazemzdorosłymi,którzyprzychodzi-lidoZborowazcałejokolicyipraco-walinapoluujaśniepanazagarniecpszenicy.

Wszkolebyłyakademie,naprzy-kładnaświęto3Maja,wtedyuczy-liśmysiępiosenki "WitajMaj,TrzeciMaj". Pamiętam też obchody uro-dzin Piłsudskiego i żałobę po jegośmierci.

Moiszkolnikoledzyzklasytonp.MarysiaJuszczykówna,któramieszkawKatowicach,StasiuDybałazBuskaiś.p.FraniaKamińszczanka,zmężaPo-kładek, któramieszkaław Solcu. DonaszejszkołychodziłydziecizeZboro-wa,Żukowa iMagierowa.Pamiętamnazwiskadziecizrodzinżydowskich,np.FajdlęMajlochijejbrataSmulka,które mieszkały na wprost mojegodomu.

Szkołę zakończyłam na czwartejklasie,bowybuchławojna...

Wspomnienia mamy spisała Renata Wojtal

A łatwo nie było. Pamiętamyprzecież jakie ogarniało nas prze-rażenie, gdy drzewaw środku latazrzucały całkowicie zbrązowiałe li-ście,gdyzdarzałosię,żejesieniąpo-wtórnie zakwitały, osłabiając swojeitaknadwątlonejużsiły.Ktobysięspodziewał, żemaleńki chrząszczykrodem z Macedonii może narobićtyle szkód. Ale wspólnie podjętaprzezwszystkichmieszkańcówwal-kaokazałasięskuteczna.

Zaczęliśmy od systematycznegopalenia skrupulatnie zgrabionych je-sieniąliści.Młodzieższkolnawymyśli-łanawetstosownedotychdziałańha-sło–„Szrotóweknastos”. Isłusznie,bojakwskazujebiologiategoowada,poczwarkom zimującym w opadłychniezgrabionych liściach niestrasznanawet najbardziej sroga zima. A nawiosnę, a dokładnie na przełomiekwietnia i maja, szrotówek składajajanaliściachkasztanowców.Resztyzniszczeniadokonująlarwy,którezja-dająwnętrzeblaszki liściowej.Zasto-sowaneprzeznaspaleniezgrabionychliści skutecznie ten cykl przerywało.

Niebyłatojedynametoda.Dodat-kowo od kilku już lat na drzewachzakładane są lepne pułapki feromo-nowe,któreodkwietniadolistopadadodatkowo obniżają populację tegoowada.35najbardziejokazałychkasz-tanowców zostałoteż „zaszczepio-nych”. I metoda,która stała się wzeszłym roku dośćgłośna, a którą wGminieSolec-Zdrójzastosowanojużwroku 2008, amia-nowicie montażna kasztanowcachbudek lęgowychdlasikorek.Zawie-siliśmy je na drze-wachwzdłuż ulicy1 Maja, pomaga-jąc w ten sposóbsikorkom- natu-ralnym wrogomszrotówka (żywiąsię m.in. jego lar-wami).

Już 16 lat walczymy w Gminie Solec-Zdrój ze szrotówkiem kasztanow-cowiaczkiem, niewielkim, bo zaledwie 4 mm owadem, który jednak bar-dzo daje się we znaki naszym pięknym kasztanowcom. Systematycznie prowadzone działania przyniosły efekt- aleja kasztanowców w Solcu--Zdroju została uratowana.

Walki ze szrotówkiem ciąg dalszy

Podjęliśmy więc walkę bardzokompleksową, wykorzystując teżbardzo skuteczne naturalne me-tody ograniczenia populacji tegobałkańskiegoszkodnika.Ipraktycz-nieniemożemysobiepozwolićnaprzerwę w tych działaniach. Trze-ba je prowadzić cały rok: zimą- wmądry sposóbdokarmiając sikorki,wiosną i latem- zakładając pułapkiferomonoweijesienią-wygrabiająciniszczącopadłeliście.Gwarantuję,żetentrudprzyniesienamwszyst-kim satysfakcję – piękne i zdrowekasztanowce.

(bs)

19 Gazeta Solecka - Kwartalnik Gminy Solec-ZdrójZ życia stowarzyszeń

Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne SOLEC ZDRÓJ

15 lat minęło…Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne SOLEC ZDRÓJ

zaprasza nawystawę podsumowującą 15-letni dorobekorganizacji.

WystawaczynnawGaleriiStaryKuferprzyul.Kościusz-ki24odponiedziałkudopiątkuwgodzinach15.00-17.00iwsobotę10.00-12.00

PRZYSTANEK SOLEC-ZDRÓJStowarzyszenie Społeczno-Kulturalne SOLEC ZDRÓJ już

po razszóstyzakwalifikowałosiędoudziałuwprogramiePolskiejFundacjiDzieciiMłodzieżyRównaćSzanse`2017.

Od lutegodwudziestugim-nazjalistówznaszejgminyrealizujeprojekt„PrzystanekSOLEC-ZDRÓJ”,którego celem jest podniesienieumiejętnościspołecznych,przydat-nychzarównowichobecnym,jakidorosłymżyciu.Młodziludziebiorąudziałwzajęciachwarsztatowych,stanowiących element wprowa-dzającydoindywidualnychdziałańiinspiracjędonowychwyzwań.Sątowarsztatyfilmowe,fotograficzneiplastyczne.Wspólnieteżopracujągrę terenową, do której zaprosząswoichkolegówikoleżanki,wezmąudziałw konkursie na projekt pa-miątkizSolca-Zdroju, sfotografują

isfilmująwybraneprzezsiebieobiektynatereniegminy.NakoniecpojadązwiedzićMuzeumHistoriiFotografiiKrakowie.KoordynatoremzadańprojektowychjestMałgorzataHelis.

Stowarzyszenie pozyskało na realizacjęwszystkich tychdziałań6500zł.Dotacjaprzeznaczonabędziem.in.naho-norariadlaprowadzącychwarsztaty,organizacjęwycieczki,nagrodykonkursowe.


Porady na Wielki TydzieńWielki Piątek

Dobrze jest umyć się w bieżącej(tzn. ze strumienia, nie zwodociągu)wodzie – dla zdrowia i urody. Waru-nekkonieczny–musitobyćwczesnymrankiem, aby nikt nas nie ubiegł. Wniektórych regionach Polski sądzi się,że najsilniejszą moc uzdrawiającą ma„wodakrzyżowa”-zmiejsca,gdziełą-czą się dwa strumienie (to już chybaaż do Korczyna trzeba by się udać).Bardzowskazanewtymdniu jestsia-nienasion(wtymrokuwypadato30marca-idealny termin siania warzyw)lubsadzenie,np.czosnku,aleniepo-winnosięwykonywaćinnychpracpo-lowych.Sprzątaćmożna,niewolnosięjednak nadmiernie tłuc- dawniej nieużywanowtymdniucepów ikijanekdoprania,sądzimy,żeobecniepowin-nosiętoprzełożyćnazakaztrzepaniadywanów.Dobrzejestwietrzyćpościelikoniecznietrzebaprzygotowaćświę-conkęnanastępnydzień. Inie lenimysięwWielkiPiątek,trzebasięspieszyćinaczaswykonywaćwszystkiezaplano-waneprace.Sątujednakograniczeniabranżowe , np. nasi znajomimurarzespodOleśnicystwierdzili,żedopracywWielkiPiąteknieprzyjdą,boniegodzisięwtedywbijaćgwoździ(następnegodnia,wsobotę,przyjechali,aleteżniepracowaliizjakiegośpowoduspalinastyropianieprzydrodze–widaćtakilo-kalnyzwyczaj).Pamiętajmy,żenienale-żywtymdniuniczegopożyczać.

Wielka SobotaIdziemypoświęcićpokarmy.Wko-

szyczku powinny być jajka, kiełbasa,chrzan,sól,kawałekpieczywa,baranekz cukru, surowy ziemniak. Koszyczeknależy ozdobić asparagusem, barwin-kiemczybukszpanem(powinnawnimbyć zielona, żywa roślina). Niczego zkoszyczka nie wolno wyrzucać- ziem-niak zasadzimywewłaściwym czasie,skorupki z jajek trzeba dać kurom.Niektórzy wierzą w szczególną mockoszyczka ze święconką- po przyjściuzkościoła trzykrotnieobchodząznimdom- podobno tak wyznaczonej liniinie przekroczą myszy. W odróżnieniuod poprzedniego dniaWielka Sobotasprzyjapracompolowym.

Wielka NiedzielaPo rezurekcji trzeba się zwijać.Kto

pierwszy z gospodarzy dojedzie do

domu, temu w polu się urodzi. Wie-rzonowtowczasach,gdydokościo-łazajeżdżałosiękońmi.Itakiewyścigizaprzęgówmusiałybyćwidowiskowe.Terazmoże już lepiej nie szalejmy sa-mochodami,coprawdatrzebabędziewięcejnawozuwięcej kupić, aleprzy-najmniejnicsięzłegoniestanie.

Ipamiętaćtrzeba,żewWielkąNie-dzielępodobnowyglądająnasbliscynacmentarzu–każdyzmarłyczekanawi-zytęimodlitwę.Wtymdniuraczejnienależy składać wizyt, nawet rodzinie,WielkąNiedzielęspędzamywdomu.

Poniedziałek WielkanocnyZwyczajpolewaniasięwodąodcho-

dziwprzeszłość.Wponiedziałekmoż-na odwiedzać krewnych. Jedyne, cojestwtymdniuniewskazanetoleżenienałóżkuwciągudnia.Jednadrzemkai macie zagwarantowane, że wamwpoluzarośnie.

To takagarśćobyczajów, tradycjiwielkanocnych z naszych stron. Niepisałamtuościślereligijnymaspek-cie ŚwiątWielkanocnych, raczej po-traktowałam sprawę etnograficznie.Aprzecieżdlachrześcijantoprzedewszystkim ogromne przeżycie, wia-ra,że„Bógodrzuciłtenkamieńjak-bynicnieważył…”

Imoże nie pasujew tym tekścietegoopowiedzieć,alemyślę,żekaż-dego ta historia ucieszy. Chciałamwspomnieć o pewnym niezwykłymwydarzeniu, które w Wielkim Tygo-dniu ma miejsce w Bazylice GrobuPańskiego w Jerozolimie. Otóż wy-znawcy prawosławia wierzą, że wWielkąSobotę(wgkalendarzajuliań-skiego)matammiejsce„cudświęte-goognia”.OgromnetłumywiernychgromadząsięcorokuwBazyliceprzykaplicyBożegoGrobu.O13.45pra-wosławnypatriarchaJerozolimytrzy-krotnie obchodzi kaplicę, zdejmujeszaty liturgiczne i z dwoma pękamicieniutkich świec (po 33 w pęku)wchodzi do kaplicy Grobu. Patriar-cha jest przed wejściem przeszuki-wany-sprawdzasię,czyniemaprzysobieniczego,czymmógłbyrozpalićogień. Pomodlitwie, wg relacji pa-triarchy,corokunapłycieGrobuPań-skiego pojawia się cudownyogień,od którego zapala on przyniesioneświeceizpłonącymipękamiwycho-dzidowiernychgłoszącradosnąno-winę o Zmartwychwstaniu Pańskim.Od jego świec szczęśliwi wierni,świadkowie cudu, zapalają na mo-mentswojepęczkiświecuświęcającjewtensposób.

Życzę wszystkim wiary w cuda,dobrych Świąt i żeby Wam w poluniezarosło!

R. Szybowska

No i 2 lutego pożegnaliśmy okres Bożego Narodzenia. Choinki roze-brane, bombki zabezpieczone do przyszłego roku, kolędy odśpiewane – przyszedł czas na święcenie grom-nic.

TradycyjniejużwświętoOfiarowa-niaJezusawŚwiątyni,czyliwtradycjipolskiej (i nie tylko)w świętoMatkiBoskiej Gromnicznej, kto żyw udajesiędokościoła,abypoświęcićgrom-nicę.Późniejkażdytęzapalonąświecęstarasiędonieśćdodomu,abynafu-tryniezrobićniąznakkrzyżaizabez-pieczyćdomostwoprzedzłymimoca-mi. Gromnicewkładało się kiedyśwręceumierającego,alewdzisiejszychczasachmałoktoumierawewłasnymłóżkuwśródbliskich,którzyczuwajązgromnicą.Wciążjednazdarzasię,żewczasiesolidnejburzy(atakieostat-nimi czasy zdarzają się nam często)stawiamy gromnicę w oknie chcącochronićdomprzedżywiołem.Osta-

tecznienazwaświecy„gromnica”zo-bowiązuje.

„Góra pączków, za tą górątłuste placki z konfiturą,

za plackami misa chrustu,bo to dzisiaj są zapusty.”

(Wł. Broniewski)

Nowłaśnie.ZarazpoGromnicznej,bojuż8lutego,mieliśmytłustyczwar-tek,czylizapusty.Tendzieńpączkowywypada zawsze w ostatni czwartekprzedśrodąpopielcowąirozpoczynaostatni tydzień karnawału. Potem, ażdoWielkanocy,okreswielkiegopostu.Zanim jednak posypiemy głowy po-piołemwypadapofolgować sobienapączkach,chruście,czy różachkarna-wałowych.Niktnieliczykalorii.Wszakktowtłustyczwartekniezjeprzynaj-mniejjednegopączkatensampozba-wiasięszansnapowodzeniewcałymroku.Iktochciałbyryzykować?

(bs)

Koniec okresu bożonarodzeniowego


Polski sos (a’la tatarski) wg receptury MichałaPalce lizać ... bez cudów

Niezłą książkę ostatnio czytałam

ŚwiętaWielkanocnezapasem.Awiadomo-naWiel-kanoc mięs wszelakich na stole zabraknąć nie może.Pieczemyzatemdrób,wieprzowinę,pasztety.Wszystkotoznacznieobciążaizakwaszanaszorganizm.Nicza-temdziwnego,żeoddawiendawnapróbowanotemuzapobiec spożywając temięsiwaw towarzystwie sosunabazie chrzanu. Takiwłaśnie jest sospolskidomięszimnych.Otojegozmodyfikowanatrochęwersja.

Gotujemy na twardo 6 jajek. Żółtka ucieramy nagładkąmasęzolejem(ok.półszklanki).Dodajemyjed-nocałesurowejajko,całyczasucierając.Wtensposóbtworzymybazęmajonezową.Dodajemy0,5łyżkimusz-tardyilaskęświeżostartegochrzanu(odbiedymożnadodać zamiast świeżego- słoiczek chrzanu sklepowe-go).Dodajemydwiedrobnoposiekanecebule iposie-kanebiałkajajek.Masęrozprowadzamyszklankągęstejkwaśnejśmietany,dodajemydrobnopokrojone2pęcz-kiszczypiorku,soli-my i pieprzymy dosmaku. Pozwalamymu się przegryźćprzez jakieś 3 go-dziny i gotowe.Można podawać.I nie tylkodomięs,ale i do wędlin, jajnatwardo,galarety.

Smacznego!

Wiele ostatnio mówi się o Bia-łowieży, a właściwie o Puszczy Bia-łowieskiej. Ale oba te miejsca są ze sobą tak ściśle związane, że trud-no mówić o Białowieży, pomijając puszczę. Odwrotnie też. Wszak Puszcza Białowieska to nie tylko las naturalny, z całym bogactwem świata roślin i zwierząt, ale również „puszczańscy”, czyli ludzie, którzy od wieków z tym miejscem są nie-rozerwalnie związani.

Niczatemdziwnego,żezaciekawiłmnie temat i sięgnęłam po wydanąw tym roku przezWydawnictwo Li-terackieksiążkęAnnyKamińskiejpoddośćtajemniczymtytułem„Białowie-żaszeptem.HistoriezPuszczyBiało-wieskiej”. Już nazwisko autorki byłozachętą,bocałkiemnieźleczytałomisię jej poprzednią książkę o SimonieKossak–osobiejakżeściślezpuszczązwiązanej.

Przyznam się szczerze, że trochęzmyliłmnietytuł.Myślałam,żebędzietopowieśćoszeptunkach,niezwykletajemniczych znachorkach-wiedź-mach, które przecież na Podlasiu i

„Białowieża szeptem”sąsiedniej Białorusi można jeszczespotkać.Alenie.Książkatatohistoriemieszkańców Białowieży, ludzi nie-jednokrotnie tajemniczych, którychbliskie sąsiedztwo puszczy kształ-towało, a niejednokrotnie odcisnę-ło swojepiętno na całym ich życiu.Ludzi,których losysątakpoplątane,żewęzeł gordyjski to przy nich bet-ka.Jakwksiążcemówijedenz„pusz-czańskich” „ – Kiedy się zaczynamywgłębiać w historię rodzin, okazujesię, że w jednej rodzinie był zarów-noakowiec,jakiubek,albokatolikiprawosławny, przemytnik i strażnik,albo jak jest teraz, leśnik i ekolog, ijużzaczynasię robićmrocznie…”Tohistorie,wktórychudokumentowanefaktyprzeplatająsięzopowieściami,którymtrudnodaćwiarę.Awszystkoopisane w sposób niezwykle suge-stywny i wręcz trzymający w napię-ciu, niczym w powieści kryminalnej.Zresztąwątekkryminalny równieżwtejksiążceznajdziemy.Alenajciekaw-sze niewątpliwie są historie-legendyzarówno „swoich”, czyli rodowitychbiałowieżan jak i „matanów” i „na-

wołoczy”, czyli tych, którzy nie bylitam„odzawsze”.

Iwreszciewiem,czemu„Białowie-ża szeptem”. Bo większość tych hi-storiitoopowieści,októrychnagłossięniemówi,któreprzetrwałydziękitemu,żeniczymwzabawiewgłuchytelefon, przekazywane były szeptemzpokolenianapokolenie.Dobrze,żezostały spisane i naprawdęwarto jepoznać.

(bs)

Krzysztof Galus –urodzonyw1974r.,zamiesz-kałyodurodzeniawZborowie.RadnygminySolec-Zdrój.wybranywwyborachuzupełniających.AbsolwentTechni-kumOgrodniczegowCudzynowicach.Pozakończeniuna-ukiosiadłwZborowieiprzejąłprowadzeniegospodarstwarolnegoodojcaJanaGalusa.Dodziśpracujejakorolnikisukcesywnierozwijagospodarstwo.Kiedyśbyłoononie-duże-10ha,dziśpowiększonedo45ha.PanKrzysztofz zadowoleniem stwierdza, że prowadzenie typowo ro-dzinnegointeresubyłodobradecyzją.WrodzinieGalusówgłębokozakorzenionesąnietylkoszacunekdlapracyrol-niczej,aletakżepełnieniefunkcjispołecznych.PradziadekJanbyłwójtemgminyZborów,dziadekKazimierz-kom-batantBatalionówChłopskichiojciecJan-równieżkiedyśradnygminySolec-Zdrój.

Wprowadzeniudziałańorazgospodarstwawspie-rapanaKrzysztofanajbliż-sza rodzina - żona Beataoraz dwie córki Izabela iOlga. Małżonkę poznał wszkole średniej i potrafiłją przekonać, aby zmieni-ła miasto na wieś, gdziepozytywnie odnalazła się,ponieważ należy do osóbaktywnie udzielających sięw sprawach społecznościlokalnej.

Sylwetki samorządowców

23 Gazeta Solecka - Kwartalnik Gminy Solec-Zdrójgminna fotokronika

Boże Narodzenie w Urzędzie Gminy

Kiermasz bożonarodzeniowy


Wydawca: Urząd Gminy Solec-Zdrój, ul. 1 Maja 10 28-131 Solec-ZdrójRedakcja: Dział Promocji Urzędu [email protected] www.solec-zdroj.pl nakład: 700 egzemplarzy

gminna fotokronika

Konkurs stołów wigilijnych

Konwent wójtów i burmistrzów w Solcu-Zdroju

Orszak prymicyjny księdza Adama Pałysa ze Zborowa - 11.03.2018 r

Gazeta Solecka - Kwartalnik Gminy Solec-Zdrój Gazeta...

Documents

Transcript of Gazeta Solecka - Kwartalnik Gminy Solec-Zdrój Gazeta...