Art. Nr 12 21 44

Wilgotnościomierz GMH3830 wersja 1.1

www.conrad.pl

Wilgotnościomierz GMH3830 wersja 1.1

Spis treści

1 Informacje ogólne1.1 Bezpieczeństwo

1.2 Pielęgnacja

1.3 Usuwanie odpadów

1.4 Podłączanie

1.5 Elementy wyświetlacza

1.6 Przyciski obsługujące

2 Konfiguracja urządzenia2.1 Funkcja ‘Sort’: Ograniczenia dotyczące wyboru materiałów

2.2 Funkcja ‘Sor.X’: Wybieranie materiałów ukierunkowanych (z wyłączoną funkcją Sort)

2.3 Funkcja ‘Unit t’: Wybieranie ustawienia temperatury w °C/ °F

2.4 Funkcja ‘ATC’: Automatyczne wyrównywanie temperatury

2.5 Funkcja ‘Auto-Hold’: Automatyczne zatrzymywanie stałych pomiarów

2.6 Funkcja ‘Power.off’: Wybieranie funkcji wyłączania z opóźnieniem

2.7 Funkcja ‘Out’: Funkcja wyjścia z

urządzenia

2.8 Funkcja ‘Adresse’: Wybieranie bazy adresów poprzez zastosowanie funkcji ‘Out’ = port szeregowy

2.9 Funkcja ‘dAC.0Volt’: Ustawianie punktu zerowego poprzez zastosowanie funkcji ‘Out: = Wejście

analogowe

2.10 Funkcja ‘dAC.1Volt’: Ustawianie podziałki poprzez zastosowanie funkcji ‘Out’ = Wejście

analogowe

3 Od ogółu do szczegółu – pomiar wilgotności materiałów3.1 Wilgotność materiałów

3.2 Cechy charakterystyczne urządzenia

3.3 Funkcja Auto-Hold

3.4 Automatyczne wyrównywanie temperatury (‘Atc’)

3.5 Pomiary w drewnie: dokonywanie pomiarów przy pomocy dwóch igieł pomiarowych

3.6 Pomiar innych materiałów

3.6.1 Materiały ‘twarde’ (np. beton): dokonywanie pomiarów przy pomocy sondy szczotkowej

(GBSL91)

3.6.2 Materiały ‘miękkie’ (np. styropian): dokonywanie pomiarów przy pomocy igieł lub różdżek

pomiarowych

3.6.3 Pomiar dóbr wstrząsowych lub bel tkanin, pozostałe szczególne pomiary

3.7 Pomiar materiałów, które nie są scharakteryzowane

4 Wskazówki dotyczące szczególnych funkcji4.1 Ocena wilgotności (‘WET=mokry’ – ‘MEDIUM’ – ‘DRY=suchy’)

4.2 Ograniczenia dotyczące wyboru materiałów (Funkcja ‘Sort’)

5 Wyścia urządzenia5.1 Złącze – Ustawianie bazy adresów (Funkcja ‘Adr.’)

5.2 Wejście analogowe – Skalowanie przy pomocy DAC.0 i DAC.1

6 Błędy i komunikaty systemowe

7 Kontrola dokładności/ serwis

8 Dane techniczne

Załącznik A: Gatunki drewna

Załącznik B: Pozostałe materiały

1 Informacje ogólne

1.1 BezpieczeństwoTo urządzenie zostało zaprojektowane i sprawdzone zgodnie z wymogami bezpieczeństwa

odpowiednimi dla urządzeń elektronicznych.

Niezawodne funkcjonowanie i bezpieczne użytkowanie tego urządzenia może być zagwarantowane

tylko wówczas, gdy przy korzystaniu z uzrądzenia przestrzegane są ogólne, zwyczajne zasady

bezpieczeństwa, takie, jak opisane poniżej

1. Niezawodne funkcjonowanie i bezpieczne użytkowanie tego urządzenia może być zapewnione

jedynie po zastosowaniu się do warunków opisanych w rozdziale ‘Dane techniczne’.

2. Przewożenie urządzenia w zimnym lub gorącym otoczeniu może spowodować wykształcenie

kondensacji i w efekcie wystąpienie zakłóceń w funkcjonowasniu urządzenia .

3. Zaplanuj szczególnie starannie położenie urządzenia względem podłączenia do innych urządzeń(np.: względem portu szeregowego). W określonych okolicznościach wewnętrzne połączenia w

obcych urządzeniach (np.: w uziemieniu) mogą doprowadzić do wywołania niepożądanego

potencjału napięcia, które może wpływać lub po prostu zakłócać funkcjonowanie tego urządzenia

lub innych urządzeń.4. Uwaga: Podczas użytkowania urządzenia podłączonego do wadliwego urządzenia sieciowego

(np. zwarcie pomiędzy napięciem sieci a napięciem wyjściowym) może dojśc w urządzeniu

(np.:w czujniku puszki, w porcie szeregowym ) do śmiertelnie niebezpiecznego zwarcia!

5. Przy założeniu, że urządzenie nie jest dłużej niebezpieczne, można je wycofać z użycia i dla

pewości przed dalszym użytkowaniem odpowiednio oznakować. Użytkownik może być pewien,

że urządzenie nie nadaje się do dalszego użytku, gdy np.:

- wykazuje widoczne uszkodzenia

- nie funkcjonuje poprawnie

- przez dłuższy czas leżało w nieodpowiednich warunkach.

W razie wątpliwości urządzenie powinno zostać niezwłocznie odesłane do producenta celem

naprawy lub ewentualnie konserwacji.

6. Uwaga: To urządzenie nie jest przeznaczone do zastosowania, przy którym usterki w

funkcjonowaniu mogą spowodować skaleczenia lub uszkodzenia materiałów.

7. Ostrzeżenie przed szkodą! Zastosowane igły pomiarowe w różnych czujnikach są bardzo ostre,

przy dokonywaniu pomiaru konieczne jest zachowanie szczególnej ostrożności, aby się nie

skaleczyć.

1.2 Pielęgnacja

• Wymiana baterii

Kiedy pojawi się obrazek a pod nim napis ‘bAt’ oznaczać to będzie, że baterie są bliskie

wyczerpania i należy je wymienić na nowe. Funkcjonowanie urządzenia jest zagwarantowane

jedynie przez określony czas.

Jeśli napis znajduje się powyżej obrazka, oznaczać to będzie, że baterie są całkowicie wyczerpane.

Podczas magazynowania urządzenia w temperaturze powyżej 50°C należy wyjąć baterie.

Wskazówka: Jeśli urządzenie nie było przez dłuższy czas używane, należy wyjąć baterie!

Na wszelki wypadek!

• Podłączenie urządzenia do sieciUwaga: Przy podłączeniu urządzenia sieciowego napięcie prądu musi zawierać się pomiędzy 10.5V a

12V.

Nie przykładać przepięcia! Proste urządzenia sieciowe mogą mieć zbyt wysokie napięcie jałowe. To

może doprowadzić do nieprawidłowego funkcjonowania ewentualnie uszkodzenia urządzenia! Dlatego

też rekomendujemy używanie naszego urządzenia sieciowego GNG10/3000.

Przy podłączaniu urządzenia sieciowego do zasilacza bezpiecznie jest, aby zgadzało się napięcie w sieci

z fabrycznym napięciem w urządzeniu sieciowym.

• Należy się delikatnie obchodzić z urządzeniem i czujnikami, które muszą być podłączone

zgodnie z wymogami opisanymi w danych technicznych (nie wolno rzucać urządzeniem,

uderzać itp.) Wtyczki i gniazdka powinny być chronione przed zanieczyszczeniami.

• Przy odłączaniu czujnika temperatury nie wolno ciągnąć za kabel, zawsze za wtyczkę.Przy prawidłowym odłączeniu wtyczki można odłączyć urządzenie bez większego wysiłku.

• Wybór wejścia urządzenia: podłączenie urządzenia możliwe jest albo przy pomocy złącza

szeregowego lub jako wejście analogowe. W zależności od wybranej opcji należyodpowiednio zmienić ustawienia w konfiguracji urządzenia.

1.3 Usuwanie odpadów

• Oddawaj zużyte baterie do dostosowanych do tego pojemników na odpady.

• Gdy urządzenie nadaje się do wyrzucenia, wyślij je bezpośrednio do nas.

Pozbędziemy się go w sposób odpowiedni i sprzyjający środowisku.

1.4 Podłączanie

1. Wyjście urządzenia: Traktowane jako złącze: Podłączenie

elektryczne dla odzdzielnego adaptera portu (akcesoria: GRS 3100)

Traktowane jako wyjście analogowe: Podłączenie poprzez

odpowiedni kabel analogowy

Uwaga: Wybrany rodzaj traktowania musi być skonfigurowany

(zobacz rozdział 2.7) i wpływa na okres użytkowania baterii!

2. Czujnik połączenia3. Puszka czujnika temperatury: Element termiczny typu K

(niklowo-chromowe – niklowe) dla wyrównywania

temperatury poprzez czujnik zewnętrzny

4. Gniazdko znajduje się po lewej stronie miernika

1.5 Elementy wyświetlacza

1. Wyświetlacz główny : Pokazuje aktualną wilgotność materiału (w

procentach)

HLD: wartość pomiaru jest ‘zamrożona’ (przycisk 6)

2. Wyświetlacz dodatkowy: Pokazuje wybrany materiał

(ewentualnie przy użyciu przycisku 3: temperaturę)Elementy szczególne:3. Ocena wilgotności: Ocena stanu materiału: według powyższego

wzoru: DRY=suchy, WET=mokry)

4. Symbol trójkąta: Sygnalizuje słabe baterie

5. Strzałka ‘Corr’: Sygnalizuje o włączeniu funkcji korekty podziałki

6. Strzałka ‘T extern’: Pojawia się, gdy zapalony jest zewnętrzny czujnik temperatury oraz gdy

aktywna jest funkcja automatycznego wyrównywania temperatury.

Pozostałe strzałki w tym modelu urządzenia nie mają żadnych przypisanych funkcji.

1.6 Przyciski obsługujące

Przycisk 1: Włączanie/Wyłączanie

Przycisk 4: Ustawienia/ MenuWciśnięcie 2 razy: wywołanie konfiguracji

Przycisk 2, 5: przy dokonywaniu pomiaru: wybór materiałuZobacz również: rozdział 4.2 Ograniczenia dotyczące wyboru materiałów

(Funkcja ‘Sort’). Wykaz materiałów:

Załącznik A: Gatunki drewna; Błąd! Żadnych poprawnych rezultatów w

tabeli.

Przy ręcznym wyrównywaniu temperatury:Na wyświetlaczu temperatury (wywołanie za pomocą przycisku ‘Temp’):

podanie temperatury

Przy konfiguracji:Podanie wartości, ewentualnie zmiany ustawień

Przycisk 6: Store/ - Pomiar:

Przy wyłączonej funkcji Auto-Hold: zatrzymywane są aktualne pomiary (na wyświetlaczu ‘HLD’)

Przy włączonej funkcji Auto-Hold: zaczyna się nowy pomiar. Urządzenie jest gotowe, gdy na

wyświetlaczu pojawi się ‘HLD’

Zobacz rozdział 3.3 Funkcja Auto-Hold

- Ustawienia/ Menu lub podawanie temperatury:

Potwierdzenie podanego wyniku, powrót do pomiaru

Przycisk 3: Podczas pomiaru: krótko pokazuje temperaturę, ewentualnie zmiany podanej temperatury

2 Konfiguracja urządzeniaAby skonfigurować urządzenie wciśnij na 2 sekundy przycisk Menü (Przycisk 4). W ten sposób

wywołany zostanie pierwszy parametr do konfiguracji. Użyj przycisku Menü aby przejśc do kolejnych

parametrów.

Aby zmieniać ustawienia parametrów użyj przycisków 5(przycisk 2) lub 6 (przycisk 5).

Aby zakończyć konfigurację i jednocześnie zapisać wprowadzone zmiany użyj przycisku Store/

(przycisk 6).

2.1 Funkcja ‘Sort’: Ograniczenia dotyczące wyboru materiałów

Swobodny wybór materiałów dostępny pod przyciskami 2 i 5

Pod przyciskami od 1 do 8 dostępny wybór materiałów ukierunkowanych

2.2 Funkcja ‘Sor.X’: Wybieranie materiałów ukierunkowanych (nie za pomocą funkcji Sort)Po liczbie wybranej za pomocą funkcji ‘Sort’ do dyspozycji są kolejne punkty menu Sor.1 ... Sor.X.

Za pomocą przycisków 2 i 5 można wybrać pożądany materiał, który ma zostać wybrany

do pomiaru.Zobacz także rozdział 4.2 Ograniczenia dotyczące wyboru materiałów

(Funkcja ‘Sort’)

2.3 Funkcja ‘Unit t’: Wybieranie ustawienia temperatury w °C/ °F

Wszystkie wartości temperatury podane w stopniach Celsjusza

Wszystkie wartości temperatury podane w stopniach Fahrenheita

2.4 Funkcja ‘ATC’: Automatyczne wyrównywanie temperatury

Wyłączona funkcja Atc: pod przyciskiem dostępna wartość temperatury

kompensacji

Włączona funkcja Atc: kompensacja temperatury poprzez wewnętrzny pomiar

temperatury lub zewnętrzny czujnik

2.5 Funkcja ‘Auto-Hold’: Automatyczne zatrzymywanie stałych pomiarów

Wyłączona funkcja AUTO-HLD: Dokonywanie kolejnych pomiarów jest

kontynuowane

Włączona funkcja AUTO-HLD: Jak tylko pojawi się ustabilizowana wartośćpomiaru, zostaje ona ‘zamrożona’. Nowy pomiar można rozpocząć używającprzycisku ‘Store’

2.6 Funkcja ‘Power.off’: Wybieranie funkcji wyłączania z opóźnieniem

Czas opóźnienia wyłączenia urządzenia podany w minutach. Jeżeli nie

zostanie wciśnięty żaden przycisk ani wyszukane żadne dane, po upływie

podanego czasu urządzenie wyłączy się automatycznie.

Funkcja automatycznego wyłączenia urządzenia dezaktywowana (potrzebne

przy ciągłej eksploatacji, np.: przy użyciu zasilacza)

2.7 Funkcja ‘Out’: Funkcja wyjścia z urządzenia

Żadna funkcja nie jest aktywna, niższe zapotrzebowanie prądu

Wybrano opcję portu szeregowego

Wybrano opcję wejścia analogowego

2.8 Funkcja ‘Adresse’: Wybieranie bazy adresów poprzez zastosowanie funkcji ‘Out’ = port

szeregowy

Baza adresowa urządzenia dla połączenia złączem szeregowym

2.9 Funkcja ‘dAC.0Volt’: Ustawianie punktu zerowego poprzez zastosowanie funkcji ‘Out: =

Wejście analogowe

Podanie wilgotności materiału, przy której wejście analogowe powinno

wyemitować 0V, np.: przy 0,0%

2.10 Funkcja ‘dAC.1Volt’: Ustawianie podziałki poprzez zastosowanie funkcji ‘Out’ = Wejście

analogowe

Podanie wilgotności materiału, przy której wejście analogowe powinno

wyemitować1V, np.: przy 100,0%

Wskazówka: Jeżeli przyciski ‘Mode’ i ‘Store’ będą przytrzymane dłużej niż przez 2 sekundy,

ustawienia fabryczne zostaną ponownie ustawione.

3 Od ogółu do szczegółu – pomiar wilgotności materiałów

3.1 Wilgotność materiałówWilgotność materiałów to informacja o zawartości wody w materiale obliczana według wzoru:

Wilgotność materiału = (masa materiału mokrego – masa materiału suchego)/ masa materiału suchego *100

3.2 Cechy charakterystyczne urządzenia464 charakterystyka drewna i 28 materiałów budowalnych jest zapisana bezpośrednio w urządzeniu.:

Dzięki temu można wykonać dokłądne pomiary tak samo jak ze standardowego urządzenia z

możliwością wyboru grypu drewna. Także dzięki temu bezpodstawne jest stosowanie tablic

przeliczeniowych dla materiałów budowlanych!

Przykład: Standardowy miernik wilgotności drewna wprowadza dąb i świerk do tej samej grupy drewna,

faktyczna różnica w charakterystyce wynosi do aż 3%! (Punktem wyjścia do tego osądu są ujęcia

statystyczne, zaobserwowany zakres pomiaru 7-25%). Takie statystyczne błędy pomiarowe sącałkowicie wykluczone w rodzinie urządzeń typu GMH38xx. Poprzez indywidualną charakterystykęmateriałów dało się osiągnąć najwyższą możliwą dokłądność.Dalszy ekstremalny zkares pomiaru: 4,0-100,0% cięzar wilgoci w drewnie, zależnie od

charaklterystyki.

Ocena wilgotności: Dodatkowo do zakresu pomiaru pokazywana jest jednocześnie indywidualna ocena

wilgotności.

3.3 Funkcja Auto-HoldPrzede wszystkim przy pomiarze suchego drewna doładowania elektrostatyczne i podobne zakłocenia

mogą pozostawić niepewny wynik pomiaru. Jeżeli funkcja Auto-Hold jest aktywna, urządzenie ustala

automatycznie precyzyjny wynik pomiaru. Przy czym urządzenie może także zostać odłączone, aby

uniknąć zakłóceń wywołanych doładowaniami poprzez ubrania itp. Jak tylko wynik zostanie ustalony

pojawia się na wyświetlaczu informacja ‘HLD’: Wynik będzie ‘zamrożony’ tak długo jak nie zostanie

aktywowana funkcja nowego pomiaru poprzez przyciśnięcie przycisku 6 (Store).

3.4 Automatyczne wyrównywanie temperatury (‘Atc’)

Przy dokonywaniu pomiaru wilgotności drewna bardzo ważna jest dla dokłądności pomiaru dokładna

temperatura kompensacji. Dlatego też urządzenie to dysponuje wysokiej wartości wejściem

termostatycznym typ K. Przy jego pomocy można podłączyć popularne czujniki temperatury

powierzchniowej – Potrzebny czas pomiaru w terenie będzie wobec standardowego czujnika temeratury

zdecydowanie skrócony.

Po dokonaniu wyboru materiału urządznie automatycznie korzysta z przynależnej kompensacji

temperatury.

Po wciśnięciu przycisku ‘Temp’, temperatura zostanie wyświetlona przez krótką chwilę..

Menu Zastosowanie wertości temperatury Wyświetlona

informacja

Podłączony czujnik

temperatury

Dokonywanie pomiaru

temperatury poprzez

podłączony czujnik

Wyświetlona

strzałka ‘T extern’

Włączona funkcja

‘Atc’

Niepodłączony

czujnik temperatury

Wewnętrzna

temperatura urządzenia

Wyłączona funkcja

‘Atc’

Niezależnie od

czujnika temepratury

Ręczne ustawianie

temperatury: krótko

przytrzymać przycisk

‘Temp’, następnie przy

pomocy strzałek - w

górę (przycisk 2) lub w

dół (przycisk 5)

Zatwierdzenie

temperatury

przyciskiem ‘Store’

(przycisk 6)Tabela 4.2: Zastosowanie kompensacji temperatury

Ostrzeżenie: Należy zachować uwagę przy stosowaniu bezpotencjałowego czujnika. Polecamy

bezpotencjałowy GTF38 (w standardowej walizce GKK3800 KK).

3.5 Pomiary w drewnie: dokonywanie pomiarów przy pomocy dwóch igieł pomiarowychZ reguły drewno mierzone jest przy pomocy miernika igłowego. Stosowane elektrody: elektroda

wbijająca GSE91 lib GSG91, alternatywna elektroda młotkowa GHE91. Przy pomiarze drewna igły

miernicze wbijają się poprzecznie w miejsce pomiaru, aby zapewnić odpowiedni kontakt pomiędzy

igłami a drewnem (przedłużony pomiar jest minimalnie różny).

Wybierz prawidłowy gatunek drewna (zobacz załącznik A: Gatunki

drewna).

Upewnij się, że temperatura została prawidłowo zmierzona ( zobacz

także rozdział 3.4).

Wskazówka: Specjalny czujnik temperatury GTF38 może zostać wetkniętybezpośrednio w otwór, który uprzednio został wybity elektrodą (zobacz

ilustrację).Teraz możesz odczytać wartość pomiaru lub ewentualnie, jeżeli włączona

jest funkcja Auto-Hold, możesz przy pomocy przycisku Store/ (przycisk

6) rozpocząć nowy pomiar.

Elektroda młotkowa GHE91 Przy drewnie suchym (< 15%) wartości oporu będą ekstremalnieZ czujnikiem temperaturyGTF38

wysokie, dlatego należy przedłużyć pomiar aż do osiągnięcia ostateczny wynik. Między innymi

statystyczne doładowania mogą chwilowo sfałszować wynik pomiaru. Dlatego też należy unikaćstatycznych doładowań i poczekać trochę dłużej aż stabilny wynik pomiaru zostanie ustalony (nie

stabilny: mryga znak ‘%’) lub zastosować funkcję Auto-Hold (zobacz rozdział 3.3 Funkcja Auto-

Hold).Dokładne pomiary mogą zostać przeprowadzone w przedziale 6-30%. Poza tym, że takie

przedziały zmniejszają osiągniętą dokładność pomiaru, urządzenie dostarcza w praktyce zawsze

dostatecznie dokładne wartości porównawcze.

Zmierzone wartości zawarte są pomiędzy odizolowanymi igłami mierniczymi. Warunki dokładnego

pomiaru:

- prawidłowy wybór miejsca pomiaru: miejsce powinno być wolne od nierówności takich jak krople

żywicy, gałęzi, pęknięć itp.

- prawidłowy dobór głębokości pomiaru: rekomendacja: przy drewnie ciętym wbić igły miernicze na

głebokość 1/3 grubości materiłu.

- przeprowadzanie większej ilości pomiarów: im więcej pomiarów zostanie przeprowadzonych, tym

większa dokładnośc otrzymanego wyniku.

- zwracanie uwagi na kompensację temperatury: przy pomiarze przy użyciu zewnętrznego czujnika

temperatury (włączona funkcja ‘Atc’), temperatura miejsca pomiaru powinna się podnieść.Bez czujnika temperatury: Temperatura urządzenia pozostawia taką samą temperaturę drewna

(włączona funkcja ‘Atc’) lub podaje dokłądną temperaturę urządzenia.

Najczęstsze przyczyny błędów:

- Ostzrżenie przy drewnie suszonym w piecu: Rozłożenie wilgotności może być różnorodne, najczęściej

drewno jest bardziej wilgotne w środku niż z wierzchu.

- Wilgotność powierzchniowa: Przykładowo drewno leżało na powietrzu podczas deszczu, może byćwówczas bardziej wilgotne z zewnątrz niż w środku.

- Środki ochrony drewna i inne traktowanie ochronne mogą sfałszować wynik pomiaru.

- Zanieczyszczenia na złączeniach wtykowych i na igłach mogą szczególnie przy drewnie suchym

spowodować błędy pomiaru.

3.6 Pomiar innych materiałów

3.6.1 Materiały ‘twarde’ (np. beton): dokonywanie pomiarów przy pomocy sondy szczotkowej

(GBSL91)Przy użyciu sondy szczotkowej w mierzonym materiale

wywiercone zostają dwa 6milimetrowe otwory w odstępie 8-10

cm. Nie należy stosować tępych wierteł: poprzez użycie tępych

wierteł powstałe ciepło odparowuje wilgoć fałszując wynik

pomiaru.

Należy poczekać 10 minut, oczyścić z pyłu wywiercone

otwory. Nanieść pastę przewodzącą na końcówki sondy,

wsadzić je do otworów. Wprowadzić prawidłowy materiał

(zobacz Błąd! Żadnych poprawnych rezultatów w tabeli),

zatwierdź pomiar.

Przy wielokrotnym użyciu otworów uważaj, aby

powierzchnia

otworów z czasem nie wyschnęła,

Pomiarbetonu przy użyciu sondy szczotkowej GBSL91 urządzenie zmierzy zbyt niską wartość. Dzięki paście

przewodzącej efekt ten może zostać wyrównany:nanieśwystarczającą ilość pasty

pomiędzy otwór a końcówkę sondy, elektrody pozostają tak wetknięte przez 30 minut (przy

wyłączonym urządzeniu). Kompensacja temperatury przy pomiarze betonu nie gra istotnej roli.

3.6.2 Materiały ‘miękkie’ (np. styropian): dokonywanie pomiarów przy pomocy igieł lub różdżek

pomiarowychStosowane elektrody: elektroda wbijająca GSE91 lib GSG91, alternatywna elektroda młotkowa GHE91.

Takie jak przy drewnie.

3.6.3 Pomiar dóbr wstrząsowych lub bel tkanin, pozostałe szczególne pomiaryStosowane czujniki, np. czujnik wkłuwany GSF38 lub GMS 300/91 z GSE91 lub GSG91.

Pomiar wiórów drzewnych, ścinek, próchnica ,materiałów izolacyjnych i innych.Zaróno przy użyciu czujników wkłuwanych jak i drążków pomiarowych należy uważać przy wciśkaniu,

aby uniknąć wszelkich zmian pozycji. Poza tym pomiędzy czujnikiem pomiaru a mierzoną rzecząpowstają puste przestrzenie, które mogą sfałszować wynik pomiaru. Matriał powinien być wystarczająco

skompensowany. W przypadku wątpliwości pomiaru tworzywa sztucznego – izolator bezpośrednio na

czubku miernika jest wolny od zanieczyszceń.Pomiar słomy i bel siana: Wtykaj sondę zawsze po płaskiej stronie beli, nie po zaokrąglonej stronie

powierzchni zewnętrznej, czujnik może zostać przy tym o wiele łatwiej wsunięty.

3.7 Pomiar materiałów, które nie są scharakteryzowaneJeżeli tablice przelicznikowe dla uniwersalnych grup materiałów „h.A”, „h.b”, „h.c” i „h.d” (np.

odpowednio A,B,C i D dla GHH91) są niedostępne, prosimy wybrać odpowiednie grupy.

Uwaga: Wyświetlenie oceny przy tych grupacha materiałów obowiązuje jedynie w przypadku drewna!

Przy użyciu kompensacji temperatury najlepiej uważąć na następujące rzeczy:Przy pomiarze drewna zawsze dokonuj pomiaru z automatyczną kompensacja temperatury (włączona

fukcja ‘Atc’), przy pozostałych materiałach funkcja ta musi być wyłączona a temperatura 20 °C ręcznie

wprowadzona.

Dodatkowo przy GMH3850: W GMH3850 można dodatkowo zapisać do 4 charakterystyk używanych

materiałów. W tym celu należy wprowadzić odpowiednie pomiary referencyjne dla każdego z

materiałów, dla których ustalona zostanie dokładna wilgotność materiału np. przy użyciu procedury CM.

Wynik zostanie zapisany w urządzeniu za pomocą oprogramowania GMHKonfig i pozostanie

beżpośrednio do dyspozycji.

4 Wskazówki dotyczące szczególnych funkcji

4.1 Ocena wilgotności (‘WET=mokry’ – ‘MEDIUM’ – ‘DRY=suchy’)Dodatkowo do wartości pomiaru podawana jest ocena wilgotności: Decyzja ‘mokre lub suche’ musi

wywodzić się z powszechnego zastosowania a nie z mozolnego wyszukiwania w literaturze i tabelkach.

Wyświetlona informacja traktowana jest jako wartość prawidłowa, ostateczna ocena zależy między

innymi od zakresu zastosowania materiału.

Przykład:

Płyta kamienno-cementowa ZE, ZFE bez domieszek: Stan dojrzałości parkietu bez

ogrzewania podłogowego do 2,3%,

z ogrzewaniem podłogowym: 1,5%

Płyta kamienna anhydrytowa: Stan dojrzałości parkietu bez

ogrzewania podłogowego do 0,5%,

z ogrzewaniem podłogowym: 0,3%*

Odnoszące się do pomiarów wilgotności przepisy prawa oraz normy muszą być przestrzegane!

Doświadczenie rzemieślników czy fachowców może jedynie uzupełnić wiedzę na temat tego

urządzenia, nie zastąpić!

4.2 Ograniczenia dotyczące wyboru materiałów (Funkcja ‘Sort’)W celu efektywnej pracy urządzenia możliwe jest dokonanie uprzedniego wyboru spośród materiałów

do pomiaru (max. 8). Przykładowo zawsze 4 różne materiały są mierzone, więc można zaprogramowaćw menu w funkcji ‘Sort’ te 4 rodzaje materiałów i przypisać im następujące punkty menu Sor.1, Sor.2,

Sor.3, Sor.4 (zobacz również rozdział 2.2 Funkcja ‘Sor.X’: Wybieranie materiałów ukierunkowanych (z

wyłączoną funkcją Sort).

Po zaakceptowaniu takich ustawień w menu pod przyciskami dostępne będą jedynie te 4 materiały do

wyboru, dzięki temu zmiany materiałów podczas pomiaru mogą w wygodny sposób następować.Po wyłączeniu funkcji ‘Sort’ ponownie dostępne są wszystkie materiały do wyboru.

Ustawienia od Sor.1 do Sor.4 pozostają jednak zapisane tak jakby na drugim planie i jak tylko ustawione

zostaną te cztery materiały funkcja ograniczenia wyboru materiałów zostanie ponownie aktywowana.

Generalnie powinien być ustawiony zawsze jeden materiał do pomiaru: W menu funkcja ‘sort’

przypisana będzie 1 materiałowi, do wyboru dostępny będzie tylko ten jeden materiał, którego nie

można zmienić. Nieparwidłowa obsługa jest wówczas wykluczona.

5 Wejście urządzeniaWejście urządzenia może być używane zarówno jako port szeregowy ( dla GRS3100/-3105 urządzenia

kontrolującego ze złączem szeregowym) oraz jako wejście analogowe (0-1V). Aby żadne wejście nie

było potrzebne zalecamy, aby wyłączyć je w celu zmiejszenia zużycia prądu.

5.1 Złącze – Ustawianie bazy adresów (Funkcja ‘Adr.’)Z odzdzielnym konwerterem złącza GRS3100 lub GRS3105 (osprzęt) urządzenie może być podłączone

do portu RS232. Do GRS3105 można podłączyć jednocześnie do 5 mierników z rodziny GMH3000

(zobacz także instrukcję obsługi GRS3100 ewentualnie GRS3105). Warunkiem jest, aby wszystkie

urządzenia posiadały odmienne bazy adresowe (bazy adresowe są dostosowane do konfiguracji

urządzenia).

Transmisja chroniona jest za pomocą używanych mechanizmów zabezpieczających przed

uszkodzeniami przekazu (CRC).

Do dyspozycji są następujące Standardy – pakiety oprogramowania:

• EBS9M: 9-ciokanałowe oprogramowanie do tworzenia wykazów

wartości pomiarowych

• EASYControl: Oprogramowanie wyposażone w większą ilość kanałów (EASYBUS,

RS485 i GMH3000) do wyświetlania czasu

tworzenia prezentacji danych pomiarowych urządzenia w

rzeczywistego i ACCESS®-format bazy danych.

Możliwe jest aby rozwinąć swój własny software za pomocą pakietu rozwojowego GMH3000, który

zawiera:

• Uniwersalny program Windows – Biblioteka funkcji (‘GMH3000.DLL’) wraz z dokumentacją, która

może być przystosowana do każdego powszechnego języka programowania

• Przykłady programowe Visual Basic 6.0™, Testpoint™, Labview

Urządzenie pomiarowe wyposażone jest w 2 kanały:- Kanał 1: wilgotność materiałów wyrażona w % i baza adresowa

- Kanał 2: temperatura

Wskazówka: Otrzymane przy użyciu portu szeregowego wartości pomiaru i przedziału będą zawsze

podane w ramach jednej odrębnej informacji.

Pomocna tabelka z wykazem funkcji portu szeregowego:

1 2 kod Nazwa/ funkcja 1 2 kod Nazwa/ funkcja

X X 0 Wartość pomiaru X X 202

X X 3 Status systemu X X 204

X 12 Numer identyfikacyjny X 205

X X 176 Minimalny przedział pomiaru X 208 Kabel cyfrowy

X X 177 Maksymalny przedział

pomiaru

X X 214 Funkcja korekty podziałki

X X 178 X X 215 Ustawianie funkcji korekty

podziałki

X X 179 X X 216 Funkcja offset

X X 180 X X 217 Ustawianie funkcji offset

X 194 X 222 Funkcja Wyłączania

opóźńienia

X X 199 X 223 Ustawianie funkcji

wyłączania opóźnienia

X X 200 Minimalny zasięgwyświetlacza

X 240 Reset

X X 201 Maksymalny zasięgwyświetlacza

X 254 Znajomość programu

5.2 Wejście analogowe – Skalowanie przy pomocy DAC.0 i DAC.1Pprzy użyciu DAC.0 i DAC.1 można bardzo łatwo przeprowadzić skalowanie wejścia analogowego.

Należy przy tym uważać, aby wejście analogowe nie było zbyt mocno obiążone, ponieważ wartośćwyjściowa może zostać przekłamana co odpowiednio podniesie pobieranie prądu przez urządzenie.

Obciązenia do około 10 kOhm są neutralne.

Przekroczenie wskazanej, ustalonej wartości dla DAC.1 spowoduje otrzymanie 1V.

Nieosiągnięcie wskazanej, ustalonej wartości dla DAC.0 spowoduje otrzymanie 0V.

W przypadku pojawienia się błędu (Err.1, Err.2, ----, itp.) do wejścia analogowego wyemitowana zostaje

wartość napięcia równa 1V.

Wtyczka klamkowa – schemat:

Uwaga!Nie wolno używać trzeciego połączenia! Dozwolona jest jedynie wtyczka stereo!

6 Błędy i komunikaty systemowe

Wyświetlony rysunek Znaczenie Rozwiązanie

Słabe napięcie w bateriach,

funkcjonowanie urządzenia

zapewnione jeszcze tylko przez

krótki czas.

Włożyć nowe baterie

Przy podłączeniu urządzenia

sieciowego: źle ustawione

napięcie

Sprawdzić/ wymienićurządzenie sieciowe

Baterie są puste Włożyć nowe baterie

Przy podłączeniu urządzenia

sieciowego: źle ustawione

napięcie

Sprawdzić/ wymienićurządzenie sieciowe

Baterie są puste Włożyć nowe baterie

Przy podłączeniu urządzenia

sieciowego: źle ustawione

napięcie/ polaryzacja

Sprawdzić/ wymienićurządzenie sieciowe

Błąd systemu Wyjąć baterie i odłączyćurządzenie z gniazdka,

krótko odczekać,ponownie podłączyć

Żadnego rysunku

ewentualnie niejasne symbole

Urządzenie nie reaguje na

przyciskanie przycisków

Defekt urządzenia Wysłać do naprawy

Defekt czujnika: żadnego

prawidłowego sygnału,

podłączenie czujnika, urządzenia

rozładowało je (np. przy pomiarze

suchego drewna)

Poczekać ażrozładowanie sięzredukuje----

Defekt urządzenia lub uszkodzenie

czujnika

Wysłać do naprawy

Przekroczony zasięg pomiarowy Wartośc pomiaru w

dopuszcalnym zakresie?

→ wartość pomiarowa

jest za wysoka!

Podłączony zły czujnik Sprawdzić czujnik

Err.1

Defekt urządzenia lub czujnika Wysłać do naprawy

Bezpotencjałowy czujnik nie

znajduje się w pobliżunieosłoniętej elektrody

Odizolować czujnik lub

zmierzyć osłoniętąelektrodą

Zakres pomiarowy nieosiągnięty Wartośc pomiaru w

dopuszcalnym zakresie?

→ wartość pomiarowa

jest zaniska!

Podłączony zły czujnik Sprawdzić czujnik

Err.2

Defekt czujnika, kabla lub

urządzenia

Wysłać do naprawy

Err.7 Błąd systemu Wysłać do naprawy

7 Kontrola dokładności/ serwisDokładność pomiaru może zostać sprawdzona za pomocą urządzenia kontrolującego GPAD 38 (sprzętspecjalistyczny).

W tym celu wybierz ‘.rEF’ z bazy scharakteryzowanych materiałów i podłącz urządzenie kontrolujące.

Urządzenie powinno pokazać wartość przypisaną modelowi GMH3830/-10.

Jeżeli urządzenie nie utrzymuje już odpowiedniego poziomu dokładności, zalecamy odesłać urządzenie

do oceny producenta.

8 Dane techniczne

Pomiar Kanał 1 Kanał 2

Zasady pomiaru Wilgotnościomierz Pomiar temperatury elementem DIN EN

13183-2: 2002 termicznym typu K ewentualnie

Wewnętrzny pomiar temperatury

DIN EN 60584-1: 1996, ITS90

Charakterystyka 464 różne gatunki drewna

28 różnych materiałów budowlanych

Podłączanie czujnika gniazdko BNC gniazko bez napięcia

termicznego dla miniaturowych

płaskich wtyczek

Zakres pomiaru 4,0...100,0% wagi wilgotności element termiczny:

(zależny od charakterystyki) -40,0...+200,0°C/ -40,0...+392,0°F

odpowaidający około wew. T-pomiar:

3kOhm...2TerraOhm -30,0...75,0°C/-22,0...+167,0°F

Rozdzielczość 0,1% wagi wilgotności 0,1°C/ 0,1°F

Ocena Ocena wilgotności materiału w 9 stopniach od WET (=mokry) do DRY (=suchy)

Dokładność sprawnego urządzenia ± 1 stopień (przy nominalnej wartości temperatury) Drewno: ±

0,2% wagi wilgotności Typ K: ± 0,5% v.M. ± 0,3°C

(odchylenie w stosunku do wew. pomiar temperatury:

opisu, zakres 6..30%) ± 0,3°C (także w

Budowla: ± 0,2% wagi wilgotności porównywalnym typie K)

odchylenie w stosunku do

opisu, zakres zależny od

charakterystyki)

Odchylenie temperatury < 0,005% wagi wilgotnośći na 1K 0,01% v.M. na 1K

Nominalna wartość temperatury 25°C

Środowisko pracy Temperatura od -25°C do +50°C (-13°F do122°F) Wilgotnośćwzględna od 0 do 95% r.F. (Tau=rosa)

Temperatura magazynowania od -25°C do +70°C (-13°F do158°F)

Obudowa Wymiary: 142 x 71 x 26 mm (dł x szer x wys)

Wykonana z ABS odpornego na uderzenia,

ofoliowana klawiatura, przejrzysty wyświetlacz, przednia

zintegrowana podstawka/ wieszak

Waga około 155 g

Wejście 3,5 mm nasada klamki, 3 polig

Do wyboru port szeregowy: przy użyciu oddzielnego konwertera portu szeregowego

GRS3100 lub GRS3105 (zobacz osprzęt) podłączanego

bezpośrednio do portu RS232 w komputerze.

Dla USB: dodatkowo zastosowanie adaptera USB

(szczególny osprzęt)Lub wejście analogowe: 0...1V, nieskalowalny (rozdzielczość 13bit, dokładność

0,05% przy nominalnej temperaturze, kap. Last < 1nF)

Zaopatrzenie w prąd Baterie 9V, Typ IEC6F22 (w obwodzie dostarczającym)

tak jak dodatkowe gniazdko sieciowe (1,9mm miernik

sztyftowy) dla zewnętrznego napięcia 10,5-12V (pasujące

urządzenie sieciowe: GNG10/3000).

Przyjęcie prądu przy wyłączonym wejściu: około 2,5mA

Przy aktywnym porcie szeregowym: około 2,7mA

Przy aktywnym wejściu analogowym: około 3,0mA

Wyświetlacz Dwa czteroelementowe wyświetlacze LCD (wysoki na

12,4mm lub 7mm) do wyświetlania wilgotnści materiłów,

Ttmperatury lub charakterystyki, funkcji Hold itp, według

dalszych wskazówek.

Elementy obsługi 6 ofoliowanych przycisków do włączania/

wyłączania, ustawiania menu, wybierania charakterystyki,

funkcji Hold itp.

Po naciśnięciu przycisku powinien się pojawić aktualny

wynik pomiaru.

Funkcja automatycznego wyłączenia Urządzenie automatycznie się wyłącza kiedy podczas

aktywowanej funkcji opóźnienia wyłączenia nie zostanie wciśnięty żaden przycisk lub gdy nie zaistnieje

komunikacja poprzez port szeregowy. Opóźnienie wyłączenia jest możliwe do ustawienia na okres 1-

120 minut lub całkowitego wyłączenia.

EMV: GMH3830 odpowiada istotnym wymaganiom ochronnym, które ustanowione są w ramach

przystosowania Dyrektywy Rady do przepisów prawa członków państwa dotyczącej zgodności w

zakresie elektromagnetycznych urządzeń (2004/108/EG). EN61326 +A1 +A2 (załącznik B, klasa B),

dodatkowy błąd: <1% FS.

Załącznik A: Gatunki drewnaAby wybrać mierzony rodzaj drewna podstaw w urządzeniu poprawny numer, np.: Birke=h.60

Nazwa Nr Objaśnienie Przedział

Grupa A h.A Grupa drewna A ( odp GHH91 rubryka ‘A’) 0 ... 82%

Grupa B h.B Grupa drewna B ( odp GHH91 rubryka ‘B’) 1 ... 95%

Grupa C h.C Grupa drewna C ( odp GHH91 rubryka ‘C’) 2 ...107%

Grupa D h.D Grupa drewna D ( odp GHH91 rubryka ‘D’) 3 ... 121%

AS/NZS 1080.1 h.AS Australijska charakterystyka porównawcza 4 ... 91%

Grupa sosna-

świerk-jodła

h.402 Grupa drewna miękkiego 6 ... 99%

GMH38 .rEF Grupa wewnętrzna dla emitentów pozostałych

charakterystyk/ tabeli przelicznikowych (bez

kompensacji temperatury)

Załącznik B: Pozostałe materiałyAby wybrać mierzony rodzaj drewna podstaw w urządzeniu poprawny numer, np.: Beton=b.6

Pomiary materiałów budowlanych:

Materiał Nr Przedział

Beton

Beton 200kg/m³ B15 (200 kg cementu na 1m³ piasku) b.5 0,7..3,3%

Beton 350kg/m³ B25 (350 kg cementu na 1m³ piasku) b.6 1,1..3,9%

Beton 500kg/m³ B35 (2500 kg cementu na 1m³ piasku) b.7 1,4..3,7%

Gazobeton (Hebel) b.9 1,6..173,3%

Gazobeton (Ytong PPW4, gęstość w stanie surowym 0,55) b.27 1,6..53,6%

Posadzka kamienna

Anhydrytowa posadzka kamienna AE, AFE b.1 0,0..30,3%

Ardurapid posadzka kamienno-cementowa b.2 0,6..3,4%

Posadzka kamienna elastyczna b.8 1,0..24,5%

Posadzka gipsowo-kamienna b.11 0,4..9,4%

Posadzka drewniano-cementowa b.13 5,3..20,0%

Posadzka kamienno-cementowa ZE, ZFE bez domieszek b.21 0,8..4,6%

Posadzka kamienno-cementowa ZE, ZFE z domieszką bitumenu b.22 2,8..5,5%

Posadzka kamienno-cementowa ZE, ZFE z domieszką tworzywa

sztucznego

b.23 2,4..11,8%

Szczególne

Płyta osadnicza b.3 4,7..34,9%

Cegła b.4 0,0..40,4%

Gips b.10 0,3..77,7%

Gips syntetyczny b.12 18,2..60,8%

Tynk b.20 0,0..38,8%

Zaprawa wapienna, stosunek wapnia do zaprawy 1:3 b.14 0,4..40,4%

Piaskowiec wapnisty (14 DF (200), gęstość w stanie surowym 1,9) b.28 0,1..12,5%

Wapień b.15 0,4..29,5%

MDF b.16 3,3..52,1%

Tektura b.17 9,8..136,7%

Skalodrzew b.18 10,5..18,3%

Styropian b.25 3,9..50,3%

Płyta drewna z miękkiego włókna, Bitumen b.26 0,0..71,1%

Zaprawa cementowa, stosunek cementu do zaprawy 1:3 b.19 1,0..10,6%

Cement związany płytą wiórową b.24 3,3..33,2%

Dokładność pomiaru materiałów budowlanych jest uazależniona od produkcji i przetwórstwa. Używane

przez producentów domieszki mogą się różnić i w związku z tym powodować odstępstwa w

otrzymanych wynikach pomiaru.

Podane wielkości pomiarów są wielkościami teoretycznymi.

Ocena pozostałych materiałówNastępujące materiały mogą być dość dobrze ocenione przez wilgotnomierz, jednakże dokładnośćpomiarowa nie jest tak wysoka jak w przypadku materiałów wymienionych w załączniku A i B.

Materiał Nr Uwagi

Siano, Len h. 458 Czujnik wkłuwany GSF38

Słoma, Zboże h. 459 Czujnik wkłuwany GSF38

Korek h.A

Twarda tektura h.C

Włókno drewna – płyta izolacyjna h.C

Włókno drewna – twarda płyta h.C

Kauramin- Płyta wiórowa h.C

Melamin - Płyta wiórowa h.A

Papier h.C

Żywica fenolowa - Płyta wiórowa h.A

Tekstylia h.C (D)

www.conrad.pl