FOTOinformator

cena 9,99 złw tym 8 % VAT

Nr 2lipiec 2011

ISSN2083­1218

Twardzielenawakacje:

SSXX223300 HHSS

EEXX--GG11

PP550000

TTGG--8811 00

FFTT33

TTZZ2200

TTXX11 00

ii ii nnnn ii .. .. ..

Wodoodporne

kompakty

Skalowanie zdjęć

Canon

obiektywy EF

Nasze

rekomendacje

Spis treściNr. 2/2011

Aparat na wakacje 3

Canon 4Casio 6Fujifi lm 7Kodak 7Olympus 9Panasonic 1 0Sony 1 3

Rozmiar zdjęcia- możliwościi potrzeby fotoamatora 1 6

G3 Aparat nowej G-eneracji 22Wydajne karty pamięci Sony 24Nowe obiektywy Canon EF 25Sony – aparaty 3D 27

Wydarzenia – Inwazja śmieci 30

ROK 1 Nr 2/2011

ISSN 2083-1 21 8

REDAKCJA

ul.Żegańska 2A

04-71 3 Warszawa

e-mail : redakcja@fotoinformator.com

www.fotoinformator.com

Redaktor Naczelny

Zbigniew Włodarski

tel. 501 388472

Redaguje Zespół

Jan Jankowski

Jerzy Kowalski

Anna Zawadowska

REKLAMA

Ecom Media

Agnieszka Macierzyńska

tel. 500277059

WYDAWCA

Designo-FOTO Jacek Włodarski

ul .Petofiego 1 /53

01 -91 7 Warszawa

Redakcja zastrzega sobie prawo do

skracania i redagowania nadesłanych

materiałów. Nadesłanie materiałów jest

równoznaczne z wyrażeniem zgody na

ich publikację w druku i na stronie

internetowej. Za treść i terminy

ogłoszeń i reklam redakcja nie

odpowiada.

FOTOinformator

Nadeszły wreszcie czasy, gdy jadąc na wakacje nie musimy specjalnie zamartwiać się co będzie z aparatem

fotograficznym po powrocie. Oczywiście, pod warunkiem, że z nim wrócimy i nikt go nie ukradnie.

Prawie każda firma produkująca sprzęt fotograficzny stawia sobie za punkt honoru by mieć w swej ofercie

przynajmniej jeden aparat odporny na wszystko – na kurz, pył, wodę, upadki i zgniecenia. Obok podstawowych

możliwości ‘fotograficznych’ aparaty te mają wiele dodatkowych zalet. Zadowoleni będą i turyści i globtroterzy

– podstawowa oferta tym razem na naszych łamach – zapraszamy do lektury i wyboru najlepszego, Państwa

zdaniem aparatu na urlop. A tak w ogóle to na działkach nic się nie dzieje, by powtórzyć za klasykiem. Niestety,

wszystko wskazuje na to, że wiosenne wydarzenia w Japonii przełożyły się bardzo negatywnie na rozwój

rynku fotograficznego. Żadnych spektakularnych premier, czasem jedynie odświeżanie znanych już od dawna

modeli . Wydaje się, że okres wakacyjny nie ma nic do rzeczy, zastój w branży zdaje się, niestety, utrwalać.

O ile jeszcze w kwietniu, maju było to zrozumiałe, o tyle na początku l ipca jest już niepokojące – co dalej?

Już wkrótce odbędą się targi elektroniki użytkowej IFA w Berl inie, i chociaż mało jest tam przedstawiciel i

branży fotograficznej, to mimo wszystko będzie to okazja do sprawdzenia jaka jest aktualna kondycja tego sektora.

Zbigniew Włodarski

Kurz, pył, woda i …wakacje

PPOORRAADDYYAPARAT NA WAKACJECzęsto zdarza się, że szykując sprzęt na wakacjeprzypominamy sobie w ostatniej chwili o aparaciefotograficznym. Zabieramy ze sobą ten, któryleżał dotąd na półce, mało używany.Na szczęściewiele osób decyduje się na zakup nowego aparatu,

biorąc pod uwagę specyfikę wakacyjnegowypoczynku. Jest nad czym się zastanowić,bowiem to czy przywieziemy zdjęcia z wakacji wjakiejś mierze zależy również od tego, jakimaparatem dysponujemy.

W czasie zbierania materiałów i opinii na temataparatów, które spełnią oczekiwania urlopowiczówzrobiliśmy tez redakcyjna burze mózgów. Każdyz nas, w zależności od preferowanego sposobuspędzania wakacji myślał o zupełnie innychfunkcjach i możliwościach aparatu fotograficznego.

Wszystkie te życzenia pokazały, że idealny modelaparatu nie istnieje i trzeba iść na kompromis.Zapytaliśmy też producentów aparatów o ichpreferencje i rekomendacje sprzętu, który moglibypolecić

3

PPOORRAADDYYurlopowiczom. Opinie użytkowników, redakcyjnychekspertów i producentów nadały kierunek naszymposzukiwaniom na sklepowych półkach. Aparatdla urlopowicza powinien być maksymalnieodporny, na upadki i uderzenia, wolny od kurzui pyłu, wodoszczelny. Powinien mieć szerokizakres ogniskowych i jednocześnie długi zoomoptyczny. Wśród funkcji, jakich sobie życzymy,obok standardowych oczywiście, chętnie będziemykorzystali z filmowania Full HD, trybówpanoramicznych, GPS i geotagowania, kompasu,

trybów specjalnych – fotografowania na plaży,surfowania czy płytkiego nurkowania. Czy napółkach sklepowych znajdziemy aparat, któryspełni te wszystkie, postulaty? Pewnie będzie totrudne,. Ale nie niemożliwe. Wśród kilkunastumodeli aparatów cyfrowych, które prezentujemyw tym numerze FOTOinformatora znajda siętakie, które posiadają większość poszukiwanychfunkcji i udogodnień. Przyjrzyjmy się, zatemofercie, jaka dla urlopowiczów mają firmyfotograficzne.

CanonDwa modele kompaktów Canona z serii PowerShotSX, czyli SX220HS i SX230HS wyposażone sąw matrycę CMOS o rozdzielczości 12,1 miliona

pikseli i wydajny procesor obrazu DIGIC IV zsystemem HS. Oba aparaty mają obiektyw z 14krotnym zoomem optycznym.

Ponieważ obudowa aparatów jest uszczelnionaodporne są na pył i kurz. Jednak by spokojnie sięz nimi zanurzyć trzeba mieć dodatkową obudowęwodoszczelną Canon WP­DC4Z. Obudowa tachroni aparat do głębokości 40 m.

4

PPOORRAADDYYOba modele filmują w jakości Full HD (16:9),posiadają ponad 30 predefiniowanych trybówfotografowania w różnych scenach, oraz ułatwiającyżycie początkujących fotoamatorów tryb SmartAuto.Dla globtroterów bardzo przydatny może okazaćsię model SX230HS wyposażono go, bowiem wodbiornik GPS, który geopozycjonuje zdjęcia. Pozgraniu fotografii na dysk, dzięki dołączonemuprogramowi Map Utility zdjęcia opatrzone tagamimożna pokazać na mapie choćby w popularnymGoogle Earth.

5

PPOORRAADDYYCasioInteresujące nas modele – także dwa, choć tymrazem każdy z innej półki – znajdziemy w ofercieCasio. Mały poręczny kompakt Casio Exilim EX­G1 jest odporny na zanurzenie do 3 metrów, niestraszny mu pył i kurz ani upadek z wysokościponad 2 metrów. Konstrukcja typu G absorbujeuderzenie, zabezpiecza aparat przed uderzeniamii zarysowaniami. Nadaje się również na wycieczkiw ekstremalnych temperaturach (do ­10° C).Specjalnie zaprojektowany uchwyt ułatwiatrzymanie aparatu i fotografowanie w rękawiczkacha dla tych, którzy podczas wyprawy muszą mieć

obie ręce wolne, Casio przygotowało w aparacieEX­G1 specjalny zaczep. Casio Exilim EX­G1posiada matrycę CCD o rozdzielczości 12,1miliona pikseli, obiektyw 38 – 114 mm, f/3,9­5,4(dla formatu filmu małoobrazkowego 35 mm),a więc 3 krotny zoom optyczny, 4 krotny zoomcyfrowy i 18,7 krotny zoom HD. W tym trybieaparat zapisuje zdjęcia z rozdzielczością 640x480pikseli zarówno z optycznym jak i cyfrowymzoomem.

Drugi polecany model to Casio Exilim EX­H20G,który co prawda nie jest tak odporny jak poprzedni– Casio Exilim EX­G1, – ale należy do tak zwanych„travelers zoomów”. Wyposażony bowiem zostałw obiektyw 24­240 mm, f/3,2­5,7 czyli posiada10 krotny zoom optyczny a dzięki technologiiSingle Frame SR Zoom jego zasięg zwiększa sięo 1,5 raza. Oznacza to, że 10x zoom optycznykonwertowany jest do 15x zooma cyfrowego.Najbardziej interesującą cechą EX­H20G jestjednak rozszerzony system GPS. Innowacyjnysystem Hybrid­GPS umożliwia szukanie oznaczaniei sortowanie zdjęć. Dodatkowo, dziękirozbudowanym czujnikom ruchu, można określićswoja pozycję, nawet, gdy sygnał GPS nie docierado aparatu, na przykład w tunelu czy jaskini. Zasprawą wbudowanego kompasu aparat jest wstanie określić kierunek fotografowania, nawetwtedy, gdy jest wyłączony. EX­H20G posiadamożliwość stałego monitorowania bieżącej trasypodróży a dodatkowo, dzięki wbudowanej baziemiejsc z całego świata, jest poręcznymprzewodnikiem turystycznym.

6

PPOORRAADDYY

FujifilmFujifilm XP30 jest pierwszym, wodoszczelnym,odpornym na upadek, kurz i niskie temperaturymodele tej firmy. Odporność ta, według norm IPXwynosi odpowiednio – zanurzenie do 5 metrów,upadek z wysokości 1,5 m, a zakres temperaturydo ­10° C. Aparat posiada obiektyw z 5 krotnymzoomem optycznym (28 – 140 mm, f/ ) i matrycęświatłoczułą o rozdzielczości 14,2 miliona pikseli.Istotnym atutem aparatu jest wbudowany modułGPS. Funkcja ta tworzy geotagi, które pokazująwspółrzędne geograficzne lub nazwyfotografowanych miejsc na zdjęciach i plikachwideo.

KodakW ofercie Kodaka znajdziemy prosty kompaktdla początkujących fotoamatorów oznaczonysymbolem Kodak EASYSHARE SPORT. Aparatwyposażony został w matrycę światłoczułą orozdzielczości 12 milionów pikseli i obiektyw z 5krotnym zoomem cyfrowym. Jest wodoodpornydo głębokości 3 m, oraz pyłoszczelny (wedługnorm, odpowiednio IPX8 oraz IP6X).

7

PPOORRAADDYYNikonNikon COOLPIX P500 to „Travelers Zoom” zobiektywem o 36 krotnym zoomie optycznym.Wyposażony w matrycę światłoczułą orozdzielczości 12,1 miliona pikseli, odchylanywyświetlacz LCD (921 tysięcy punktów) a przede

wszystkim obiektyw o ogniskowej od 22,5 do 810mm (f/3,4­5,7). Aparat znakomicie nadaje się nawyprawy do lasu albo na sawannę, bowiem jestlekki i wygodny a jednocześnie można nimfotografować dzikie zwierzęta z dużych odległości.

P500 możemy oczywiście rejestrować filmy, wjakości Full HD a dzięki hybrydowej redukcji drgańVR i funkcji „wykrywania ruchu” wszystkie zdjęciai filmy powinny być stabilne. Najnowszą lustrzankęNikon D5100 również wyposażono w obrotowyekran LCD, podgląd na żywo „Live View” i funkcjęfilmowania Full HD. Krotność zooma optycznegozależy w tym przypadku, oczywiście, od obiektywu,którym dysponujemy. Może to być także obiektywo stałej ogniskowej, czy małym zakresie zooma

– wszystko zależy od upodobań fotografa.Fotograficzno­filmowe życie na wakacjach ułatwiprzycisk „D­Movie”, który został umieszczony tużobok spustu migawki. Rozwiązanie to zapewniabezpośrednie przechodzenie z trybu fotografowaniado filmowania. Dzięki temu bardziej stabilny jestmoment rozpoczynania lub zakończenia pracy wtrybie nagrywania filmu albo przechodzeniapomiędzy trybami pracy.Nikon D5100, jak każda lustrzankę trzeba chronićprzed uderzeniami, upadkiem i kurzem, nie dasię jej też, z oczywistych względów, wykorzystaćpodczas nurkowania (chyba, że zastosuje siędedykowaną obudowę podwodną). Jednak jejzalety docenią z pewnością bywalcy kurortów ibardziej spokojnych miejsc, gdzie wypoczynekjest mniej ekstremalny niż podczas wyprawtrekingowych.

8

PPOORRAADDYYOlympusFlagową serią aparatów odpornych niemal nawszystko jest seria TOUGH – od samego początkuprojektowana by odpowiadać na zapotrzebowanieużytkowników ekstremalnych. Aparaty tej seriiodporne są na wstrząsy, upadek, wodoszczelne,odporne na pył i kurz, mrozoodporne. Trzynajnowsze kompakty z tej serii to Olympus TG­310, TG­610 i TG­810, które oczywiście różniąsię między sobą, ale jak to zwykle bywa, każdykolejny ma to „coś” więcej.

Olympus TG­310 można zanurzyć do 3 metrówlub bezkarnie upuścić z około 1,5 metra. Aparatposiada podwójną stabilizację obrazu, obiektywz 3,6 krotnym zoomem optycznym (28 102 mm)a ponieważ nie wysuwa się z obudowy jest bardziejchroniony w trudnych warunkach. Dlazainteresowanych nowymi technologiami Olympusoferuje funkcję fotografowania w trybie 3D. Aparatwykonuje dwa ujęcia a następnie łączy je najednym zdjęciu budując w ten sposób efekt 3D.

Środkowy z serii – Olympus TG­610 – wyposażonyzostał w obiektyw z 5 krotnym zoomem optycznym(28 – 140 mm) i można z nim pływać pod wodądo głębokości 5 metrów. By ułatwić fotografowanie,aparatem można sterować poprzez tryb„sterowania przez pukanie” – TAP Control –pukając w korpus lub nachylając aparat.

9

PPOORRAADDYYNajbardziej szlachetny z tej trójki jest OlympusTG­810, wodoszczelny do 10 metrów, odpornyna upadek z 2 metrów a także na zgniatanie do100 kg. Jednak używanie go, jako młotka lubsaperki nie wchodzi w grę. Aparat posiadazintegrowany system GPS i dysponuje baząponad 700000 punktów geograficznych,przyrodniczych i orientacyjnych (POI). Używającaparatu sprawdzić też można wysokość, kierunekfotografowania, datę i godzinę, ciśnienie powietrza

lub wody. Elektroniczny kompas wyposażony wtrzy sensory rejestruje kierunek, w jakim jestzwrócony aparat, nawet wtedy, gdy aparat jestwyłączony. Wszystkie trzy modele są zgodne zkartami EYE­Fi, które umożliwiają automatycznei bezprzewodowe przesyłanie obrazów dokomputera lub Internetu. Można też doposażyćje w dedykowane obudowy podwodne, którezwiększają możliwości nurkowania z aparatem.

PanasonicW ofercie firmy Panasonic znajdziemy kilka modelipolecanych szczególnie urlopowiczom i turystom.Trzy z nich to modele serii FT, wyjątkowo odpornena wakacyjny stres. Pierwszy z nich – PanasonicLUMIX FT2 ­ jest odporny na zanurzenie dogłębokości 10 metrów, upadki z wysokości do 2metrów, temperaturę do ­10° C oraz kurz. Aparatjest wyposażony w nowy procesor Venus EngineHD II ze zintegrowaną technologią „IntelligentResolution”. Do procesora Venus Engine HD IIdodana została nowa technologia obróbki obrazuo nazwie „Intelligent Resolution”., która poprzezwykrywanie krawędzi obiektów oraz rozróżnianieobszarów wypełnionych detalami od miękkichgradacji zapewnia prawidłową korekcję ostrości.Technologia ta oferuje również funkcję „IntelligentZoom”, która pozwala zwiększyć zoom 4,6­krotnydo 6­krotnego. Inteligentny tryb automatyczny(iA) ­­ znak rozpoznawczy aparatów LUMIX

­obejmuje optyczny stabilizator obrazu POWERO.I.S. (Optical Image Stabilizer), który tłumidrgania dwukrotnie skuteczniej niż konwencjonalnysystem MEGA O.I.S. Power O.I.S. zapewnianieporuszone zdjęcia poprzez kompensacjędrżenia ręki, które pojawia się w momencienaciskania spustu migawki albo podczas robieniazdjęć nocnych z długim czasem ekspozycji. TrybiA jest dostępny również w trybie filmowania.

10

PPOORRAADDYY

Model Panasonic LUMIX FT3, z matrycą orozdzielczości 12,1 miliona pikseli, jest wodoodpornydo głębokości 12 metrów, wytrzymuje upadek zwysokości 2 metrów i mróz do ­10° C. Jest takżeodporny na działanie kurzu. Nowością dlaużytkowników ceniących aktywność w otoczeniuprzyrody są wbudowane funkcje GPS, wysokościomierzi barometr. Obiektyw LEICA DC VARIO­ELMAR zeskładanym układem optycznym nie tylko zapewniawysoką jakość obrazu, lecz także ma bardzowytrzymałą konstrukcję. Nowa funkcja Lumix ImageUploader umożliwia bezpośrednie, natychmiastoweudostępnianie innym użytkownikom swoich zdjęć wserwisie Facebook lub filmów w serwisie YouTubeza pomocą dowolnego komputera PC. Nowy trybfotografowania trójwymiarowego (3D Photo) pozwala

uzyskiwać w aparacie FT3 realistyczne, mniejzniekształcone obrazy 3D i oglądać je na ekranietelewizora 3D HD VIERA lub innego urządzenia 3Dzgodnego z MPO. Aparat FT3 został wyposażony wfunkcję GPS, popularną w „Travelers Zoom” z seriiLUMIX TZ.

11

PPOORRAADDYYWykorzystując dane wewnętrzne pokazuje onanazwę kraju/regionu, stanu/prowincji/województwa,miejscowości i punktu orientacyjnego. Dziękitemu użytkownik ma w czasie rzeczywistyminformacje o fotografowanych miejscach i robieniezdjęć jest ciekawsze. Informacje dotycząceobszarów obejmują 203 kraje lub regiony nacałym świecie. Ponadto mogą być podawaneinformacje o przeszło milionie obiektów w 78krajach lub regionach. Zdjęcia i filmy z nazwamimiejsc są automatycznie sortowane w porządku

alfabetycznym w wirtualnym folderze aparatu,co umożliwia szybki dostęp. Ponadto możnawprowadzać nazwy miejsc za pomocądostarczanego z aparatem oprogramowaniaPHOTOfunSTUDIO 6.1 HD Lite Edition. Możnatakże łatwo sortować lub wyszukiwać obrazywedług nazw miejsc. Zegar wewnętrzny aparatujest automatycznie ustawiany na czas lokalnymiejsca, w którym aparat się znajduje, więcużytkownik wyjeżdżając za granicę lub wracającdo swojego kraju nie musi ustawiać zegara ręcznie.

Aparat LUMIX FT10 jest wyposażony w obiektywLUMIX DC (35 – 140 mm) . Prowadnica złamanym torem optycznym gwarantuje dużąwytrzymałość obiektywu. Przy rozdzielczości 3milionów pikseli funkcja „Extra Optical Zoom”zapewnia dodatkowe powiększenie, zwiększającwspółczynnik zoomu do 8,4x (294 mm) przezużycie środkowej części matrycy CCD. Pomimopłaskiej, nowoczesnej obudowy aparat jestodporny na zanurzenie w wodzie do głębokości3 metrów oraz na kurz zgodnie z normami „IPX8”i „IP6X”. Za sprawą gumowej wyściółki orazwzmocnionego szkła i żywic węglowych wewnątrzobudowy aparat jest skutecznie chroniony przedwodą, kurzem i piaskiem. Aparat LUMIX FT10wytrzymuje upadek z wysokości do 1,5 metra.Oprócz obudowy wzmocnionej za pomocąmateriału odpornego na wstrząsy aparat używałamanego układu optycznego, która zapobiegauszkodzeniu obiektywu wskutek upadku. Obiektywjest chroniony przez pomocniczy amortyzator,których pochłania siłę uderzenia.Aparaty z serii FT wyposażone są w kompas,wysokościomierz, barometr, dzięki czemu pokazująi rejestrują wysokość, ciśnienie atmosferyczneoraz kierunek. Barometr jest także wykorzystywanyprzez wskaźnik głębokości pod wodą. Wartojednak pamiętać, że w przypadku używaniaaparatów w trakcie wspinaczki wysokogórskiej,

rekkingu lub nurkowania należy traktować mierzonewartości (położenie, wysokość, głębokość, ciśnienieatmosferyczne) tylko, jako dane orientacyjne.Wśród aparatów dla podróżników warto teżzwrócić uwagę w jeden z modeli z serii TZ –Panasonic LUMIX TZ20. Można by powiedzieć,że LUMIX TZ20 to inteligentny aparat zinteligentnym zoomem, inteligentnymwyświetlaczem i inteligentną rozdzielczością,rozpoznaje twarze, śledzi ruch, niemalże myśliza fotografa. Aparat posiada na pokładzie wszystkoto, czego podróżnikowi potrzeba – szeroki zakresogniskowej obiektywu LEICA DC VARIO­ELMAR24 ­ 384 mm (29 ­ 464mm w trybie nagrywaniafilmu), co daje 16 krotne powiększenie, funkcjeznane z innych modeli firmy Panasonic; IntelligentAuto, GPS, filmowanie Full HD czy zdjęcia wformacie 3D.

12

PPOORRAADDYYSonySmukły Sony Cyber­shot TX10 posiada wewnątrzwodoodpornej obudowy, stworzonej z myślą oaktywnie spędzanym urlopie czy wakacjachmnóstwo nowoczesnych rozwiązań ułatwiającychuzyskanie fotografii i filmów HD. Aparat jestwodoszczelny do głębokości 5 metrów, wytrzymujerównież działanie kurzu, mrozu do ­10°C, a upadekz wysokości 1,5 metra. Zdjęcia 3D można wykonaćza naciśnięciem jednego przycisku a następnieoglądać je na telewizorze 3D z funkcją Sweep

Panorama. Technologia Sweep Multi Angle tworzyniezwykłe obrazy przypominające efekt 3D, któremożna oglądać, pochylając ekran aparatu. AparatTX10 wyposażony został w najnowszy przetwornikExmor R CMOS o efektywnej rozdzielczości 16,2miliona pikseli, który dzięki większej czułości iosłabianiu szumów w obrazie zapewnia doskonaływygląd zdjęć wykonywanych w słabym świetleoraz szerokokątny obiektyw Carl Zeiss 25 mm z4 krotnym zoomem optycznym.

Sony TX10 to zgrabny kompakt na wycieczkę,nawet w trudnych warunkach.Z szerokiej oferty cyfrowych aparatówfotograficznych, jakie pojawiają się wciąż wsklepach wybraliśmy czołówkę tych, które, naszymzdaniem najlepiej sprawdzą się w roliwspółtowarzysza urlopowych wojaży. Co oczywiściewcale nie oznacza, że nie można ze sobą zabrać

aparatu, który już mamy lub który zamierzamykupić. Warto jednak pamiętać o pewnychograniczeniach i zawsze obowiązującej zasadzie– chroń swój aparat jak siebie samego. To, żejest wodoszczelny, odporny na pył i kurz, zgniataniei wiele innych stresów, nie oznacza, że jestniezniszczalny.

Zbigniew Włodarski

13

PPOORRAADDYY

14

PPOORRAADDYY

15

PPOORRAADDYYRozmiar zdjęcia –możliwości i potrzeby fotoamatoraOdkąd pojawiły się aparaty cyfrowe podstawowączęścią ich konstrukcji, o której najczęściej sięrozmawia jest matryca CCD i jej rozdzielczość.Mimo że jest to jeden z wielu parametrów matrycyświatłoczułej, przyjęło się dzielić aparaty cyfrowena podstawie liczby megapikseli. Co jednak tooznacza dla fotoamatora?Matryca aparatu cyfrowego składa sie zeświatłoczułych komórek, które tworzą piksele –punkty obrazu. Najprostszym przykładem matrycymoże być zwykła kartka papieru w kratkę. Jeśli

wykroimy z niej fragment o bokach 30x20 kratekotrzymamy wyimaginowaną matrycę orozdzielczości 600 pikseli. Współczesne aparatywyposażone są w matryce o rozdzielczości nawetkilkunastu milionów pikseli, (choć zdarzająekstremalne przypadki, gdy rozdzielczość matrycyświatłoczułej sięgnąć może kilkudziesięciu milionówpikseli). Zdjęcie, które służy do ilustracji tegotekstu zapisane jest w rozdzielczości 3072x2048pikseli. Iloczyn wynosi 6 291 456 pikseli, a to zkolei dowodzi, że matryca aparatu jest 6megapikselowa.

16

PPOORRAADDYYJednak jak przełożyć tę wiedzę na praktykęcodziennego fotografowania?Po pierwsze, trzeba ustalić, jaki jest rzeczywistywymiar jednego piksela. Jeśli spojrzeć na zdjęciematrycy światłoczułej to z jej wymiarów fizycznychnie dowiemy się ile mierzy piksel. W istocie,bowiem jest to jednostka bezwymiarowa. Dopiero,gdy zapisane zdjęcie zechcemy obejrzeć naekranie monitora lub wydrukować na drukarceczy w cyfrowym laboratorium fotograficznymbezwymiarowe piksele okażą się rzeczywistympunktem obrazowym. Najlepszym przykładembędzie drukarka o rozdzielczości 600 dpi.

Jednostka dpi (dots per inch) oznacza liczbępunktów na jeden cal długości (2,54 cm), – czyliile punktów obrazowych (pikseli) drukarka zmieścina długości 2,54 cm, by wydrukować fotografięo maksymalnej jakości. Mając zdjęcie owspomnianej już rozdzielczości 3072x2048 pikselipostaramy się ustalić maksymalny format jegowydruku. Dzieląc dłuższy bok przez wartośćrozdzielczości (300 dpi) otrzymamy 10,24 calaczyli 26,0096 cm (w przybliżeniu 26 cm) . Drugiwymiar – 2048: 300 = 6,82 x 2,54 = 17,34 cm.W efekcie, przy zachowaniu najwyższej jakościotrzymamy wydruk wielkości 26x17,4 cm.

Czytając powyższą tabelkę możemy dowiedziećsię, jakiej wielkości obrazek wydrukujemy wzależności od posiadanego aparatu cyfrowego– bardziej szczegółowe dane można samemuobliczyć spoglądając do instrukcji aparatu ikorzystając z podanego wzoru. W instrukcji zwykle

podane są rzeczywiste rozmiary zapisywanychzdjęć. W przypadku wzorcowego zdjęcia jest towielkość 3072x2048 pikseli. W opcjach aparatumożna tę wielkość zmienić, jednak moim zdaniemwarto zapisywać zdjęcia w maksymalnejrozdzielczości.

17

PPOORRAADDYYŁatwiej jest je potem zmniejszyć – natomiastpowiększyć, (czyli „dodać pikseli”) bez utratyjakości nie można. Zapisywanie zdjęć wmaksymalnej rozdzielczości wiąże się z ichobjętością. To proste przełożenie – im więcej

informacji (pikseli) zawartych w obrazie tymwiększa objętość pliku. Powinniśmy zatemwyposażyć swój aparat w karty pamięci o dużejpojemności – na dłuższą metę taki wydatekniewątpliwie bardzo się opłaci.

Wróćmy do naszego zdjęcia z gołębiami.Wykonane ono zostało w rozdzielczości 3072x2048pikseli i 180 dpi – jak to wynika z zapisu EXIF.Zapisane jako plik *.jpg w pełnej wielkości zajmuje4MB a to oznacza, że jest to plik skompresowany.

O zapisywaniu zdjęć, ich kompresji i jej wpływiena jakość obrazu napiszemy innym razem. Terazskupimy się na prostej, wydawałoby się czynności,jaką jest dalsza obróbka zdjęcia w komputerze.

18

PPOORRAADDYYOkazuje się, że czasem zbyt duży plik staje sięprzeszkodą, na przykład przy przesyłaniu pocztąelektroniczną czy na strony internetowe. Ustawienieparametrów możliwe jest już podczasfotografowania, z drugiej jednak strony to samozdjęcie niewątpliwie będziemy chcieli takżewydrukować lub pokazywać na ekranie komputeralub telewizora. Zwykle zapisane w aparacie zdjęciagromadzimy później na dysku twardym komputera.Z tych kolekcji niektóre zdjęcia drukujemy, część

umieszczamy na stronie internetowej anajciekawsze wysyłamy e­mailem znajomym.Jak pogodzić ze sobą wszystkie te cele?W takiej sytuacji warto zaprzyjaźnić się z, choćbynajprostszym edytorem graficznym. Jest ich wtej chwili bardzo dużo – od profesjonalnych jakAdobe Photoshop CS5, Adobe PhotoshopElements 9, PaintShopPro X3, aż do nawetdarmowych programów, na przykład PhotoFiltre.

Pracę nad zdjęciem rozpoczynamy od sprawdzenia jego parametrów. W naszym przypadkuskorzystamy z programu PaintShopPro. Po otwarciu wybranego zdjęcia wybieramy z menu opcję[Current Image Information] gdzie na pierwszej zakładce widnieją podstawowe informacje o obrazku.[1.jpg] Z informacji wynika, że zdjęciezostało zapisane w rozdzielczości3072x2048 pikseli, 180 dpi, 24 bitowejprzestrzeni barwnej.Plik zajmuje 4MBpamięci. Aby zmienić te parametryzamykamy zakładkę i z menu [Image]wybieramy zakładkę [Resize]. [2.jpg]

Dzięki tej zakładce możemy zmienićwielkość obrazka w pikselach, liczbępikseli na cal, lub oba te parametryrazem, w zależności od tego w jakimcelu zmian dokonujemy. Powiedzmy,

że zdjęcie zostanie przeznaczone nakonkurs w „FOTOinformatorze”. Wzasadach regulaminowych podanezostały parametry przyjmowanych plików:muszą być w rozdzielczości 300 dpi ajednocześnie nie przekroczyć wielkości2 MB. W tej sytuacji w okienku [Resize]wstawiamy liczbę 300 i zapisujemy plikjako golebie.jpg. trzeba teraz sprawdzić,wybierając z menu [Current ImageInformation] jego wielkość – jeśliprzekracza 2 MB – ponownie otwierajączakładkę [Resize] zmniejszamy jegorozmiar w pikselach. Można teżzmniejszyć rozmiar zdjęcia nie zmieniającliczby pikseli na cal. [3.jpg]

19

1.jpg1.jpg

PPOORRAADDYYPodobnie, gdy zmieniamy wielkośćobrazka z myślą o umieszczeniu go nastronie internetowej, po otwarciu zakładki[Resize] zmniejszamy liczbę pikseli nacal do 72 dpi i jednocześnie rozmiarzdjęcia w pikselach dobierającodpowiednią do projektu strony wielkość.[3.jpg]

20

3.jpg

Zmiana rozdzielczości zdjęcia­ doskonale widać też zmianę jakości

PPOORRAADDYYPrzygotowując płytkę CD ze zdjęciami do wydrukuw minilabie cyfrowym, także można zdjęcia

odpowiednio przygotować oszczędzając tymsamym miejsce na dysku.

Objętość plików przygotowanych do wydruku w zależności od liczby pikseli na cal (dpi)

Wykonując te wszystkie operacje warto pamiętaćby zawsze materiałem źródłowym był oryginalnyplik. Musimy starać się, by nie zapisywać plików*.jpg wielokrotnie. Każde zapisanie obrazu wformacie stratnym, jakim jest *.jpg powodujedodatkową utratę jakości. Dlatego po modyfikacjiwarto każdy obrazek zapisać jako nowy plik a

zmiany robić tylko na pliku oryginalnym. Abyjednak uniknąć jakichś nieprzewidzianychwypadków – dobrze jest mieć kopię zapasowąnajcenniejszych plików.

Anna Zawadowska

21

SSPPRRZZĘĘTTG3­ Aparat nowej G­eneracjiLUMIX G3, najnowszy członek rodziny PanasonicLumix G Micro System, zmieni istniejącewyobrażenia na temat tego, jak powinien wyglądaćaparat wysokiej jakości. Poprzez wyeliminowaniepodzespołu lustra znajdującego się w lustrzankachcyfrowych, udało się uzyskać wyjątkową jakośćobrazu w kompaktowej, dobrze leżącej w ręku,aluminiowej konstrukcji. Aparat LUMIX G3, mniejszyo 25 procent od poprzednika, można zawsze miećprzy sobie. LUMIX G3 pozwala zrobić doskonałezdjęcie już przy pierwszej próbie. Nowa matrycao rozdzielczości 16,0 megapikseli, błyskawicznyautofokus i możliwość rejestrowania filmów FullHD AVCHD przekładają się na wyjątkową jakośćobrazu,poprzednio zarezerwowaną dla dużych,ciężkich i skomplikowanych lustrzanek cyfrowych.Intuicyjne tryby automatyczne i pełna gamazaawansowanych funkcji gwarantują zrobieniedokładnie takiego zdjęcia, jakie wymarzył sobiefotograf.Standard Mikro Cztery Trzecie pozwala naprojektowanie niedużych fizycznie aparatów zwymienną optyką i matrycą równą wielkością tymjakie oferują regularne lustrzanki. Dzięki

zastosowaniuspecjalnego konwertera możliwejest użytkowanie pełnej gamy obiektywówstandardu Cztery Trzecie, w tym świetnej jakościobiektywów Leica. Nowe aparaty idealniesprawdzają się podczas wakacyjnej podróży i wkażdej innej sytuacji w której mały rozmiar, niedużawaga i dobra jakość mają kluczowe znaczenie.

Oprócz możliwości wymiany szkieł, użytkownikma do dyspozycji wiele cech, których nie byłodotąd w aparatach tej wielkości. Przede wszystkim,aparaty w systemie Mikro Cztery Trzeciewyposażone są w duży przetwornik 4/3,zapewniający doskonałą jakość obrazu orazdynamikę i głębię kolorów. Konstruktorzy systemuMikro Cztery Trzecie wyeliminowali też największąwadę trapiącą dotychczas aparaty bez lustra –wolny autofokus. Wmodelach serii G firmyPanasonic szybkość ostrzenia jest równalustrzankom, zdecydowanie deklasując aparatykompaktowe. Panasonic wprowadził na polskirynek już pięć aparatów systemu Mikro CzteryTrzecie serii LUMIX G, które zrewolucjonizowałyrynek.

22

SSPPRRZZĘĘTTPierwszy model z wymiennym obiektywem, DMC­G1, umożliwił znaczne zmniejszenie korpusuaparatu dzięki zastosowaniu konstrukcjipozbawionej lustra.Wychylny wyświetlacz LCDoraz innowacyjny wizjer orozdzielczości 1,44 mlnpikseli pozwoliły na kreatywne i komfortowefotografowanie w każdych warunkach. ModelDMC­GH2, następca cenionego przez filmowcówaparatu GH1, pozwala na nagrywanie filmów FullHD 1080i/50. Jest dzięki temu najtańszą na rynkukamerą wideo Full HD z wymienną optyką.Atrakcyjny wizualnie DMC­GF3 wyróżnia sięwzornictwem i bardzo jasnym obiektywem o stałejogniskowej.Systematycznie powiększana jest także bazaobiektywów, będąca dla zaawansowanegoużytkownika ważnym czynnikiem przy wyborzeaparatu. Obecnie na rynku znajduje się kilkanaścieszkieł pracujących w systemie Mikro Cztery Trzecie

– od obiektywów typu zoom po stałoogniskowe.Do sprzedaży trafi także pierwszy na świecieobiektyw 3D przeznaczony dla tego systemu. Narynku znajduje się też wiele konwerterówpozwalającychna użytkowanie obiektywów zmocowaniami innych producentów, np. Leica Rlub M, czy w systemie Cztery Trzecie oferującymkolejne kilkadziesiąt szkieł.Każdy fotograf potrzebuje też akcesoriów, któreułatwiają pracę bądź poprawiają warunkifotografowania. Dlatego Mikro Cztery Trzecie tonie tylko aparaty i obiektywy. Użytkownicy mogązaopatrzyć się w szereg dodatkowych akcesoriów,takich jak zewnętrzne mikrofony, adaptery, lampybłyskowe, zewnętrzne wizjery, filtry itp. W sprzedażyznajdują się wszystkie akcesoria, które mogą byćprzydatne osobom zainteresowanym budowąkompleksowego systemu fotograficznego dlaaktywnych.

23

SSPPRRZZĘĘTT

Memory Stick PRO­HG Duo™HX w ofercie Sony

Najlepsze w swojej klasie karty działające zszybkością do 50 MB/s — doskonałe przy zdjęciachseryjnych i nagrywaniu filmów Full HD ­ miłośnicyfotografii mogą obecnie w pełni wykorzystywaćszybkość i rozdzielczość najnowszych aparatówcyfrowych i kamer z oferty Sony. Nowe karty,choć kosztują tyle samo, co poprzednie modeleMemory Stick PRO­HG Duo™ HX, są od nich o60% szybsze. Po zainstalowaniu w sprzęcie Sonyprzewyższają też szybkością najszybsze zdostępnych na rynku modeli kart SD UHS­I.Najszybszą obecnie serię kart Memory Sticktworzą modele o pojemności od 8 do 32 GB,zoptymalizowane pod kątem ciągłegofotografowania nowoczesnymi lustrzankami,aparatami SLT i aparatami z wymienną optyką.Włożona do aparatu Sony NEX­5, karta pozwalaw ciągu minuty zapisać 190 zdjęć JPEG

wykonywanych w trybie zdjęć seryjnych z dużąszybkością. Dla porównania, standardowa kartaSD klasy 4 umożliwia zapis niespełna połowy,bo tylko 80 obrazów na minutę. Dziękifenomenalnej wydajności nowe karty będąidealnym rozwiązaniem do zapisu, przechowywaniai przenoszenia danych dla wymagającychużytkowników.Udoskonalenia te są możliwe dzięki nowej,specjalnie opracowanej przez Sony technologiiHX Engine — inteligentnemu sterownikowi pamięciflash, który zwiększa efektywność przesyłaniadanych i obsługi błędów, a przez to poprawiaszybkość i stabilność odczytu i zapisu dużychplików. Nowe karty Memory Stick PRO­HG Duo™HX 50 MB/s firmy Sony można nabyć od maja2011 r. Ceny poszczególnych modeli (8 / 16 / 32GB) są takie same jak poprzednich modeli MemoryStick PRO­HG Duo™ HX.

Wydajne karty pamięci Sony

24

SSPPRRZZĘĘTTNowe obiektywyCANON EFFirma Canon wprowadza do sprzedaży dwa nowesuperteleobiektywy do cyfrowych lustrzanek EOS– EF 500 mm f/4L IS II USM oraz EF 600 mmf/4L IS II USM. Zostały one zaprojektowanez myślą o najbardziej wymagających fotografachsportowych oraz przyrodniczych. Nowe obiektywyzostały zapowiedziane po raz pierwszy w sierpniu2010 r., a prototypy można było obejrzeć natargach Photokina 2010 w Kolonii w Niemczech.Oba obiektywy oferują całkowicie przeprojektowanąoptykę z 16 elementami w 12 grupach. Elementyoptyczne w obu obiektywach są wyposażonew powłoki Super Spectra i SubWavelengthStructure Coating (SWC) zoptymalizowane podkątem efektywnej redukcji efektów zjawy i flary.Na powierzchni tylnej i przedniej soczewki

zastosowano też antystatyczną powłokę fluorową,która odpycha kurz i brud. Zapewnia ona bardziejklarowne zdjęcia i zapobiega powstawaniu śladówna przedniej soczewce, ponieważ sprawia, żekrople wody szybko ściekają z obiektywu. Obamodele są wyposażone w najnowszy systemstabilizacji obrazu firmy Canon, który zapewniadoskonałą jakość podczas fotografowania z rękii pozwala użytkownikom robić zdjęcia przyszybkości migawki nawet czterokrotnie mniejszej,niż zwykle wymagana. Tryb IS 2 korzysta z nowychalgorytmów, które zwiększają wydajność w trakciepanoramowania, a nowy tryb IS 3 wspomagaużytkownika w przypadku zmiany fotografowanegoobiektu, aktywując jednostkę IS tylko podczasekspozycji.

25

SSPPRRZZĘĘTTNowe obiektywy zaprojektowano jako częśćelitarnej serii L, która łączy wyjątkową jakośćoptyki ze stylowym wzornictwem. Oba modeleoferują udoskonalony układ elementów sterujących,który ułatwia codzienną obsługę. Przyciski blokadyautofokusa mają teraz regulowane położenie, cozwiększa ergonomię, pozwalając użytkownikowisamodzielnie wybrać pozycję uchwytu obiektywu,na którym znajdują się przyciski. Do usprawnieńmechanicznych należą opcjonalne długie lubkrótkie stopki odpowiednie do statywówjednonożnych i trójnożnych. Ulepszony mechanizmrotacji kołnierza statywu zapewnia płynniejszyruch podczas przekręcania obiektywu z układupionowego do poziomego. Dołączono też blokadę

typu Kensington, która zabezpiecza obiektywpodczas terenowych sesji zdjęciowych. Wytrzymałakonstrukcja jest wodoodporna, więc w połączeniuz wodoszczelnym korpusem EOS nadaje się doużytku w trudnych warunkach.

26

SSPPRRZZĘĘTTDwa nowe modele SonyCyber­shot z technologią 3DNajnowsze aparaty z serii H­ Sony Cyber­shot™ HX100Vlub HX9V umożliwiająrejestrację 50 pełnych klatekobrazu Full HD na sekundęw formacie 1920x1080, coprzekłada się na wyjątkowąpłynność i czystośćsfilmowanej szybkiej akcji.Sztandarowy model Cyber­shot™ HX100V doskonalenadaje się dla podróżnikówi miłośników fotografii. Jegoobiektyw — Vario­Sonnarfirmy Carl Zeiss — jestpokryty powłoką T*, któraniemal całkowicie eliminujerefleksy światła. Niezwykleduży, 30­krotny zoomoptyczny umożliwiawykonywanie szczegółowychzdjęć odległych obiektów.Aparat jest wygodny wtrzymaniu i noszeniu, akształtem obudowy i

rozmieszczeniem elementówsterujących przypominalustrzanki cyfrowe. Mniejszyi lżejszy model HX9V jestwyposażony wzaawansowany obiektywSony klasy G, którego 16­krotny zoom i minimalnaogniskowa 24 mmumożliwiają wykonaniepraktycznie każdego zdjęcia.Oba są wyposażone wzaawansowany, optycznystabilizator obrazuSteadyShot z „aktywnym”trybem. System ten,zapożyczony zzaawansowanych modelikamer Sony Handycam®,kompensuje drgania w trzechkierunkach i zapewniawyraźniejszy obraz podczaszdjęć z ręki, nawet przydużych zbliżeniach.

27

SSPPRRZZĘĘTTAparaty HX100V i HX9V mają szereg funkcji 3D,do których należą panorama 3D, fotografie 3Doraz tryb Sweep Multi Angle. W obydwu modelachzastosowano najnowszy przetwornik CMOSExmor R™ o efektywnej rozdzielczości 16,2miliona pikseli. Obsługuje on między innymi trybzaawansowanej panoramy HR (o wysokiejrozdzielczości), w którym wystarczy nacisnąćprzycisk migawki i odpowiednio poruszać aparatem,

by utrwalić niezwykle rozległą panoramę wrozdzielczości 10480 x 4096 punktów.W podróżyi na urlopie przydadzą się zainstalowane w obuaparatach odbiorniki GPS i kompas,wykorzystywane do rejestracji miejsca i kierunkuwykonywania zdjęć. Efekt zapisu tych danychmożna zobaczyć, przeglądając zdjęcia naelektronicznych mapach w każdym komputerzePC.

28

SSPPRRZZĘĘTTModel Cyber­shot™ HX100V jest ponadtowyposażony w pierścień ręcznej regulacji,który można wykorzystywać do nastawianiaostrości lub zmiany ogniskowej. Znakomicie

sprawdza się on na przykład przy zdjęciachmakro, gdy podgląd powiększonegofragmentu na ekranie pozwala naprecyzyjne korygowanie ostrości.

29

WWYYDDAARRZZEENNIIAAInwazja śmieciW domu, w pracy, przestrzeniach publicznychmiasta, na ulicy, dbamy o czystość i porządek,mało zastanawiając się nad losem wyrzucanychprzez nas odpadów. Tym czasem śmieci są plagąwspółczesnego, nowoczesnego społeczeństwa,z którą rozwijająca się cywilizacja nie może sobieporadzić. Szybka konsumpcja spowodowałamodę na artykuły jednorazowego użytku. Usuwamypuste plastikowe butelki po napojach, różneopakowania, papier, karton, szkło, plastik, meble,stare komputery, telewizory, samochody, opony,ubrania oraz resztki pożywienia.Przeciętny mieszkaniec Polski produkuje rocznieprawie 250 kg śmieci a miejsca na ich składowaniejest coraz mniej. Bogate państwa przemysłowetransportują swoje odpady za granicę. Natomiastbiedne kraje, takie jak Samoa deponują śmiecina dnie morza. Nie wspominając o tym, że oceansłuży obecnie za rynsztok dla tankowców ropynaftowej, atomowych zanieczyszczeń oraz

wszelkich innych trucizn. Skażenie środowiskaawansowało do wspólnego, uniwersalnegoproblemu wszystkich ludzi. Polski fotograf, ErazmWojciech Felcyn postanowił zająć się tematykązwiązaną z zaśmiecaniem otoczenia. Latamifotografował spotkane w okolicach bałtyckichplaż pozostałości naszej codziennej egzystencji.W ten sposób wykreował kolorową serięzatytułowaną „Inwazja ­subiektywny portretśmieci".Spektakularne fotografie Felcyna powstałyz buntu przeciw rosnącemu ekologicznemuzatruciu w skali lokalnej. „Skupiłem się na tychśmieciach i odpadach, wnikających w nasześrodowisko w olbrzymich ilościach, poza wszelkąkontrolą, poza systemami kolekcjonowania iutylizacji. U źródeł tego zjawiska leży szeregprzyczyn ­ od masowej beztroski, nonszalancji,czy wręcz zwykłego chamstwa ­ aż po luki wzarządzaniu państwem", pisze w swoim kataloguautor.

30

WWYYDDAARRZZEENNIIAAErazm Wojciech Felcyn pokazał to, czego niktnie chce oglądać, to, co wszyscy pomijają zobojętnością. Sportretował: zmiętą pustą butelkę,zardzewiałą puszkę, część karoserii, starą oponę,pofałdowane plastikowe torby, kawałki styropianu,sprężyny, stare szmaty, jakąś rękawicę to znówrozdeptane, zniszczone obuwie. Niczego nieinscenizował, tylko przedstawił rzeczywistośćtaką, jaka jest naprawdę.Artysta bardzo przewrotnie, za pomocą ironiirozprawił się z zaobserwowanymi brudami. Zdjęciaodpadów przetworzył komputerowo, dokonującprzy tym estetyzacji wybranych obiektów. Niestetyupiększając przedmioty odebrał im ich oryginalną,autentyczną wymowę. Podświetlone nylonowesieci z ładnie rozłożoną strukturą faktury oczek

nie oddziaływają ani brzydko ani pięknie, tylkonijako. Wymuskane portrety śmieci irytują widzów,ale również uzmysławiają, że w miarę wzrostucen na artykuły konsumpcyjne, w przyszłościbiedocie pozostanie jedynie radość tworzenianowych rzeczy z resztek cywilizacji. Istnieje jużbiżuteria z zakrętek, korków i kapsli od butelek.Mamy meble z plastikowych butelek lub zmetalowych beczułek po płynach, suknie z papieruczy kostiumy teatralne z plastikowych worków.Odpady uwiecznione na fotografiach Felcyna sąwyrwane z kontekstu konkretnego miejsca. Butelkależąca w zwiędłych liściach lub rękawica napiaszczystej drodze może być usytuowanawszędzie, w każdym mieście i w każdym kraju.Obrazy opowiadają o przemijaniu.

31

WWYYDDAARRZZEENNIIAAJedna z prac ukazuje zdechłą wronę. Abstrakcyjnyobraz szczątków ptaka, którego kształtyrozpoznajemy po przez kawałki skrzydeł z pióramii pazury, przestrzega widzów przedkonsekwencjami ludzkiej obojętności wobecobumierającej, zatrutej natury.Na innym zdjęciu wegetuje, zagracający otoczeniefragment zgniecionej karoserii. Seria „Inwazja ­subiektywny portret śmieci" może byćpotraktowana, jako wyrzut sumienia ludzi, którzy

powinni wspólnie, razem walczyć o ochronęśrodowiska. Erazm Wojciech Felcyn zaadoptowałwspaniałą ideę. Moim zdaniem jego różne odsiebie stylistycznie prace bywają zbyt przegadane.Jednak uniwersalne przesłanie czyni jewartościowymi i godnymi zaprezentowania, jaknajszerszym kręgom publiczności.

Aleksandra Hołownia

Erazm Wojciech Felcyn urodził się w 1946 rokuw Bydgoszczy. W latach 1970­1976 był członkiemSekcji Wystawienniczej Gdańskiego TowarzystwaFotograficznego. Od 2005 roku jest członkiemZPAF. W 1965 roku zadebiutował indywidualnąwystawą „Na szlaku" w jednym z klubówstudenckich Gdańska. W następnych latach brał

udział w licznych wystawach w kraju i na świecie.(Między innymi: Adelaide, Edynburg, Hong­Kong,Innsbruck, Newcastle, Sao Paulo, Sarajewo,Seefeld, Southampton, Sydney, Zwevegem)zdobywając szereg medali i prestiżowychwyróżnień.

32

Designo­GSMTelefony komórkowe i akcesoriaSKUP ­ SPRZDAŻ ­ ZAMIANAA

Wszystko do twojej komórki:­ładowarki sieciowe/samochodowe­pokrowce, kabury­kable,zestawy słuchawkoweNaprawa telefonów wszystkich marek:­po zalaniu­zdejmowanie blokady sieci SIMLOCK­wymiana oprogramowania­wymiana podzespołów

Znajdziesz nas w Centrum HandloweWiatraczna

Al. Stanów Zjednoczonych 72 lok. 25AI piętro

e­mail:designo­gsm@o2.pltel kom. 666­363­663 lub 668­155­793