poradnik z wzorami pismprocesowych

PRAWO SPADKOWE

PRAWO SPADKOWE – PORADNIK Z WZORAMI PISM PROCESOWYCH

Stan prawny na dzień 1.01.2007 r.

Honorata Kwiczal

Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Autor oraz Wydawnictwo Dobry eBook dołożyli wszelkich starań, aby zawarte w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor i Wydawnictwo Dobry eBook nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w niniejszej publikacji. Wszelkie prawa zastrzeżone © 2007 Dobry eBook ISBN: 978-83-60863-00-8 Wydanie III Dobry eBook ul. Grenadierów 5/5, 30-085 Kraków tel./fax (12) 353 04 05 e-mail: i.kielar@dobryebook.pl www.DobryeBook.pl

eBoo

k

Spis treści

1 Wykaz skrótów i słowniczek

2 Wstęp

3 Kiedy i w jaki sposób należy dokonać stwierdzenia nabycia

spadku?

I. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku

II. W jakiej formie i w jakim czasie można spadek przyjąć lub

odrzucić?

III. Kiedy warto pomyśleć o odrzuceniu spadku?

IV. Co zrobić, gdy dłużnik – spadkobierca spadek odrzucił?

V. Zabezpieczenie przedmiotów wchodzących w skład spadku

VI. Czy można zmienić postanowienie o stwierdzeniu nabycia

spadku?

4 Kto dziedziczy, a kto może być uznany za niegodnego

dziedziczenia?

I. Dziedziczenie z ustawy

II. Dziedziczenie z testamentu

III. Dziedziczenie między małżonkami

IV. Dziedziczenie przy rozwodzie

V. Dziedziczenie przy separacji

VI. Dziedziczenie między konkubentami

VII. Dziedziczenie przy adopcji dziecka

VIII. Dziedziczenie po zmarłym pracowniku

IX. Dziedziczenie środków zgromadzonych na rachunkach

bankowych

5

6

7

7–11

11–15

15–16

16–17

17–18

18–19

20

20–23

23–24

24

24–26

26

26–27

27–29

29–30

30–31

X. Kiedy spadkobierca może być uznany za niegodnego

dziedziczenia?

5 Testament

I. W jaki sposób sporządzić testament?

II. W jaki sposób odwołać testament?

III. Kiedy można testament unieważnić?

6 Zachowek

I. Kto i w jakiej formie może otrzymać zachowek?

II. Kto zachowku nie otrzyma?

III. Jak obliczyć zachowek?

IV. Czy darowizna dokonana przez zmarłego ma wpływ na

wysokość zachowku?

V. Od kogo można żądać wypłaty zachowku?

VI. W jaki sposób i w jakim terminie można dochodzić zachowku?

7 Wydziedziczenie

I. Jak można wydziedziczyć?

II. Co zrobić, gdy zostaliśmy wydziedziczeni?

8 Dział spadku

I. Jak dokonać podziału majątku pozostawionego przez

spadkodawcę?

II. Czy darowizny dokonane przez zmarłego wpływają na

zmniejszenie schedy spadkowej?

III. Kiedy można sprzedać odziedziczoną rzecz?

9 Spadek z długami

I. W jakim zakresie spadkobierca odpowiada za długi

pozostawione przez spadkodawcę?

II. Co zrobić, by nie płacić długów spadkodawcy?

III. Odpowiedzialność za długi spadkowe po ogłoszeniu upadłości

10 Umowy spadkowe

I. Czy można zrzec się spadku na rzecz innej osoby?

II. Czy i kiedy można zbyć spadek w drodze umowy?

III. Kiedy spadkobierca może zostać wpisany do księgi wieczystej

w miejsce spadkodawcy?

11 Podatek od spadków

I. Zasady opodatkowania dotyczące nabycia własności rzeczy

31–32

33

33–36

36–38

38–40

41

41

41–42

42–43

44–46

46

47

48

48–49

49–50

51

51–53

53–54

54–55

56

56–60

60–62

62

63

63

63–65

65–67

68–69

69–73

i praw majątkowych w drodze dziedziczenia przed dniem

1 stycznia 2007 r.

II. Zasady opodatkowania dotyczące nabycia własności rzeczy

i praw majątkowych w drodze dziedziczenia po dniu 1 stycznia

2007 r.

12 Wzory pism procesowych i opłaty

I. Wzór I – Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku na podstawie

ustawy

II. Wzór II – Wniosek o otwarcie i ogłoszenie testamentu

III. Wzór III – Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku na

podstawie testamentu

IV. Wzór IV – Wniosek o zobowiązanie do złożenia testamentu

V. Wzór V – Wniosek o przesłuchanie świadka testamentu

ustnego

VI. Wzór VI – Wniosek o zatwierdzenie oświadczenia o uchyleniu

się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu/odrzuceniu

spadku

VII. Wzór VII – Wniosek o zabezpieczenie spadku

VIII. Wzór VIII – Wniosek o zmianę postanowienie o stwierdzeniu

nabycia spadku

IX. Wzór IX – Pozew o uznanie spadkobiercy za niegodnego

dziedziczenia

X. Wzór X – Testament własnoręczny wraz z wydziedziczeniem

XI. Wzór XI – Pozew o zachowek

XII. Wzór XII – Wniosek o dział spadku

13 Podstawowe przepisy z prawa spadkowego

I. Kodeks cywilny, księga IV – spadki

II. Ustawa o podatku od spadków i darowizn

III. Ustawa o podatku od spadków i darowizn – stan prawny na

dzień 1 stycznia 2007 r.

14 Bibliografia

73–79

80

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

92–113

114–127

128–144

145

www.DobryeBook.pl

Prawo spadkowe – poradnik z wzorami pism procesowych

Wykaz skrótów i słowniczek

www.DobryeBook.pl strona 5 z 145

5

1 Wykaz skrótów i słowniczek

Wykaz skrótów K.c. – ustawa z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

K.p.c. – ustawa z dnia 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.). Słowniczek Długi spadkowe – wszystkie długi, których nie zdążył uregulować zmarły, a ponadto: koszty postępowania spadkowego, koszty pogrzebu odpowiadającego miejscowym zwyczajom, obowiązek wypłaty zachowku, obowiązek wykonania zapisu i polecenia, wynagrodzenie wykonawcy testamentu i inne.

Otwarcie spadku – chwila śmierci spadkodawcy.

Spadek – ogół praw i obowiązków majątkowych pozostałych po zmarłym, np. prawo własności lokalu, prawo do odszkodowania; nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego o charakterze niemajątkowym (osobiste).

Spadkodawca – zmarły, który pozostawił spadek.

Spadkobierca – ten, kto może dziedziczyć (nabyć spadek) po zmarłym.

Sąd spadku – sąd rejonowy, w którego okręgu zmarły spadkodawca miał ostatnio miejsce zamieszkania.

Testator – zmarły, który sporządził testament.

Wstępny – każdy krewny, który urodził się przed daną osobą, np. najbliższymi wstępnymi dzieci są ich rodzice, dalszymi wstępnymi – dziadkowie itd.

Zapisobierca – ten, kto nie jest powołany do spadku, ale któremu zmarły uczynił w testamencie jakiś zapis, np. zobowiązał spadkobiercę, by wydał zapisobiercy jedną rzecz ze spadku lub zapłacił mu jakąś kwotę pieniężną.

Zstępny – każdy krewny, który urodził się po danej osobie, np. najbliższymi zstępnymi rodziców są ich dzieci, dalszymi zstępnymi są wnuczęta itd.

Prawo spadkowe – poradnik z wzorami pism procesowych

Wstęp

www.DobryeBook.pl strona 6 z 145

6

2 Wstęp

Przeprowadzenie spadku po zmarłym członku rodziny to jedna z czynności prawnych, którą każdy musi dokonać przynajmniej raz w życiu. Czynność ta jest ważna z tej przyczyny, że porządkuje stosunki własnościowe między spadkobiercami pozostawionymi przez spadkodawcę. Przykład Jan i Barbara odziedziczyli nieruchomość po swoim ojcu Adamie, który uprzednio odziedziczył tę nieruchomość po swoim ojcu Jerzym. Jednak Adam nie przeprowadził spadku po swoim ojcu Jerzym wskutek czego w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości nadal figuruje Jerzy zamiast Adama. W takiej sytuacji Jan i Barbara muszą przeprowadzić dwa postępowania spadkowe: jedno w którym sąd stwierdzi, że spadek po Jerzym nabył Adam i drugie, w którym sąd stwierdzi, iż spadek po Adamie nabyli: Barbara i Jan. Gdyby Adam nie zaniedbał przeprowadzenia spadku stosunki własnościowe dotyczące nieruchomości byłyby bardziej przejrzyste, a jego dzieci nie musiałyby przeprowadzać aż dwóch postępowań spadkowych, gdyż wystarczyłoby stwierdzenie nabycia spadku po ojcu. Wówczas Jan i Barbara szybciej uzyskaliby, np. wpis prawa własności do księgi wieczystej nieruchomości, co byłoby szczególnie ważne, gdyby mieli zamiar szybkiego sprzedania odziedziczonej nieruchomości. Przytoczony przykład obrazuje jak istotne dla spadkobierców jest uporządkowanie prawa własności przedmiotów wchodzących w skład spadku po zmarłym spadkodawcy. Niniejszy poradnik zawiera kompleksowy zbiór zasad postępowania ze spadkiem i ma na celu ułatwienie spadkobiercom uporządkowania stosunków własnościowych po zmarłym członku rodziny. Napisany został językiem przystępnym dla osób nie posiadających wykształcenia prawniczego, by mogły we własnym zakresie dokonać odpowiednich czynności spadkowych bez konieczności korzystania z pomocy adwokata lub radcy prawnego.