Finanse i Prawo Finansowe

Finanse publiczne i prawo finansowe WYKADY 2009/2010 dr Jerzy Serwacki Na podstawie notatek wasnych i ustaw JKTJ.

Finanse publiczne i prawo finansowe 2009/2010 - JKTJ

-2-

Wykad I 6 XI 2009 .......................................................................................................................4 1. Literatura................................................................................................................................4 2. Plan merytoryczny .................................................................................................................4 3. Podatek ..................................................................................................................................4 3.1 Co to jest podatek?.........................................................................................................4 Wykad II 7 X 2009 .......................................................................................................................5 3.2 Konstrukcja podatku ......................................................................................................5 3.2.1 Zakres podmiotowy podatku......................................................................................5 3.2.2 Zakres przedmiotowy podatku...................................................................................5 3.2.3 Kiedy podlegamy podatkowi? ...................................................................................7 3.3 Podstawa opodatkowania i przedmiot opodatkowania..................................................7 3.4 Podstawa obliczenia podatku.........................................................................................7 Wykad III 13 X 2009 ...................................................................................................................8 3.4.1 Minimum podatkowe .................................................................................................8 3.5 Stawka podatkowa .........................................................................................................8 3.5.1 Rodzaje stawek ..........................................................................................................9 Wykad IV 14 X 2009..................................................................................................................10 3.6 Sposoby opodatkowania ..............................................................................................10 3.6.1 Progresja ..................................................................................................................10 3.6.2 Proporcjonalno......................................................................................................11 3.6.3 Regresja....................................................................................................................12 3.7 Ulgi podatkowe............................................................................................................12 3.8 Sposoby zapaty podatku .............................................................................................12 Wykad V 20 X 2009 ...................................................................................................................13 4. Ordynacja podatkowa ..........................................................................................................13 4.1 Podmioty postpowania podatkowego ........................................................................13 4.1.1 Podatnik ...................................................................................................................13 4.1.2 Podmioty biorce udzia w postpowaniu, a nie bdce jego stronami...................13 4.1.3 Organ podatkowy.....................................................................................................14 Wykad VI 21 X 2009..................................................................................................................16 4.2 Obowizek podatkowy i zobowizanie podatkowe.....................................................16 4.2.1 W jaki sposb z obowizku powstaje zobowizanie podatkowe?...........................16 Wykad VII 27 X 2009 ................................................................................................................18 4.2.2 Wykonywanie zobowiza podatkowych................................................................18 Wykad VIII 28 X 2009...............................................................................................................20 4.2.3 Zabezpieczenie wykonania zobowiza podatkowych ...........................................20 4.2.4 Sposoby wygasania zobowiza..............................................................................21 Wykad IX 3 XI 2009 ..................................................................................................................22 Wykad X 4 XI 2009....................................................................................................................24 Wykad XI 10 XI 2009 ................................................................................................................26


-3-

4.3 Odpowiedzialno podatkowa osb trzecich za zobowizania podatnika ..................26 4.3.1 Decyzja o odpowiedzialnoci osoby trzeciej ...........................................................27 4.3.2 Kategorie osb trzecich............................................................................................27 Wykad XII 17 XI 2009...............................................................................................................28 Wykad XIII 18 XI 2009 .............................................................................................................30 4.4 Postpowanie podatkowe.............................................................................................30 4.4.1 Zasady oglne w Ordynacji .....................................................................................30 Wykad XIV 24 XI 2009 .............................................................................................................31 4.4.2 Wyczenie pracownika organu podatkowego oraz organu podatkowego..............31 4.4.3 Strona i uczestnicy na prawach strony.....................................................................32 4.4.4 Zaatwianie spraw ....................................................................................................32 Wykad XV 25 XI 2009...............................................................................................................33 4.4.5 Dorczenia ...............................................................................................................33 4.4.6 Dowody....................................................................................................................33 4.4.7 Postanowienie ..........................................................................................................34 Wykad XVI 1 XII 2009..............................................................................................................35 4.4.8 Decyzje podatkowe..................................................................................................35 Wykad XVII 2 XII 2009 ............................................................................................................37 Wykad XVIII 8 XII 2009...........................................................................................................40 5. Prawo Budetowe ................................................................................................................40 5.1 Zasada zupenoci budetu ..........................................................................................40 5.1.1 Jednostki sektora finansw publicznych..................................................................40 Wykad XIX 9 XII 2009..............................................................................................................42 Wykad XX 15 XII 2009 .............................................................................................................44 5.2 Budet pastwa a budety jednostek samorzdu terytorialnego .................................44 Wykad XXI 16 XII 2009............................................................................................................45 5.3 Zasada szczegowoci budetu ..................................................................................45 5.3.1 Rezerwy budetowe jako wyjtek od zasady szczegowoci ................................45 Wykad XXII 5 I 2010.................................................................................................................47 5.4 Zasada rwnowagi budetowej....................................................................................47 5.4.1 Sytuacja braku rwnowagi budetu .........................................................................47 5.4.1 Moliwe sposoby finansowania deficytu budetu ...................................................47 5.5 Finansowanie budetu jednostek samorzdu terytorialnego .......................................48 5.5.1 Dochody wasne.......................................................................................................48 Wykad XXIII 6 I 2010 ...............................................................................................................49 5.5.2 Dotacje celowe z budetu pastwa ..........................................................................49


-4-

Wykad I 6 XI 20091. LiteraturaPrawo Podatkowe teoria, instytucje, funkcjonowanie; prof. Bogumi Brzeziski, Toru 2009. Prawo finansw publicznych; prof. Bogumi Brzeziski, Toru 2008. Prawo podatkowe kazusy; Andrzej Buczek, Warszawa 2008.

2. Plan merytoryczny1) Prawo podatkowe: Pojcie podatku i jego konstrukcja. Ordynacja podatkowa zobowizania podatkowe, ich powstanie wygasanie itd.; postpowanie podatkowe. 2) Prawo budetowe 3) Prawo dewizowe, celne i bankowe 4) wiczenia: Analiza poszczeglnych podatkw.

3. Podatek3.1 Co to jest podatek?wiadczenie obowizkowe ustalane jednostronne przez pastwo z mocy jego uprawnie wadczych nie zwizany bezporednio ze wiadczeniem wzajemnym, ustalony w swych rozmiarach generalnie. obowizkowe jest to obowizek prawny, plus kwestia moralna w tle ;) kwestia samoopodatkowania po podjciu uchway o samoopodatkowaniu wszyscy maj obowizek zapacenia, nawet ci co gosowali przeciw. ustalane jednostronne przez pastwo Istnieje czasem moliwo wyboru czy pacimy na zasadach oglnych, czy ryczatem, lub kart podatkow, jednake jeli podatnik pozostaje w tej kwestii bierny to pastwo samo podejmuje decyzje w tej kwestii i opodatkowuje go na zasadach oglnych. Sam podatek nadal ustala pastwo, wic jest to tylko pewna sfera dowolnoci udostpniona obywatelowi przez pastwo. nie zwizany bezporednio ze wiadczeniem wzajemnym - oznacza to e z tytuu zapaty podatku nie mamy prawa do adnych roszcze. Z zebranych podatkw robi si oczywicie co dla obywateli np. chodniki, ale nie mammy prawa tego si domaga. ustalony w swych rozmiarach generalnie wskazuje OKRELON KATEGORI osb i sytuacji, z ktrym zwizany jest podatek, nie wskazuje si w ustawie, e pan X paci sum Y. w naszym regionie jest to zazwyczaj wiadczenie pienine, ale np. w Mongolii podatek paci si w naturze.


-5-

Wykad II 7 X 20093.2 Konstrukcja podatku

3.2.1 Zakres podmiotowy podatkuOkrela na kogo (na jakie kategorie jednostek) podatek jest naoony. Podmiotowo prawnopodatkowa jest specyficzna, maj j zarwno osoby fizyczne, osoby prawne jak i jednostki organizacyjne nie majce osobowoci prawnej. PRZYKAD 1 Trzy osoby zakadaj spk cywiln. Jej dochody nie podlegaj podatkowi, opodatkowane s dochody wsplnikw, jednake jeli chodzi o inne podatki to opodatkowaniu podlega spka cywilna. PRZYKAD 2 W ustawie o podatku od spadkw i darowizn zakres podmiotowy obejmuje osoby fizyczne.

3.2.1.1 Wyczenia z zakresu podmiotowegoOznaczaj , e pewna wsza ni zakres podmiotowy kategoria jednostek na mocy decyzji ustawodawcy zostaa wyjta, usunita z zakresu podmiotowego. PRZYKAD 1 W podatku dochodowym od osb prawnych zakresem podmiotowym objte s osoby prawne, jednostki bez osobowoci prawnej z WYCZENIEM spek osobowych.

3.2.1.2 Zwolnienia od podatku o charakterze podmiotowymOznaczaj, e pewna wsza kategoria jednostek w dalszym cigu objta jest zakresem podmiotowym podatku, ale ustawodawcza postanowi,, aby od nich podatku nie pobierano.

3.2.2 Zakres przedmiotowy podatkuSytuacje faktyczne, prawne z zaistnieniem (wyganiciem, trwaniem) - po stronie podatnika ktrych ustawodawca zwiza obowizek wiadczenia podatkowego. Zazwyczaj jeden podatek obejmuje dwie lub kilka kategorii sytuacji. PRZYKAD 1 W zakresie przedmiotowym podatku od nieruchomoci nie jest sama nieruchomo a sytuacja, fakt bycia wacicielem teje nieruchomoci. Za w przydatku podatkw dochodowych jest nim fakt uzyskania dochodw.


-6-

PRZYKAD 2 W zakres przedmiotowy ustawy o podatku od spadkw i darowizn jest sytuacja: dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego; darowizny, polecenia darczycy; zasiedzenia; nieodpatnego zniesienia wspwasnoci; zachowku, jeeli uprawniony nie uzyska go w postaci uczynionej przez spadkodawc darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu; nieodpatnej: renty, uytkowania oraz suebnoci.

3.2.2.1 Wyczenia z zakresu przedmiotowymOznaczaj , e pewna wsza ni zakres przedmiotowy kategoria sytuacji na mocy decyzji ustawodawcy zostaa wyjta, usunita z zakresu podmiotowego.

3.2.2.2 Zwolnienia od podatku o charakterze przedmiotowymOznaczaj, e pewna wsza kategoria sytuacji w dalszym cigu objta jest zakresem przedmiotowym podatku, ale ustawodawcza postanowi,, aby od nich podatku nie pobierano.

3.2.2.3 Rnica midzy wyczeniem a zwolnieniemPRZYKAD 1 W ustawie o podatku od spadkw i darowizn: Art. 3 Podatkowi nie podlega (...) WYCZENIE Art. 4 Zwalnia si od podatku () ZWOLNIENIE PRZYKAD 2 Sprawa z 1993 roku w kwestii nabycia w drodze spadku praw autorskich. Jedna z nowelizacji ustawy o podatku od spadkw i darowizn przeniosa sytuacj nabycia praw autorskich ze zwolnie do wycze. PRZED NOWELIZACJ sytuacja nabycia praw autorskich w drodze spadku jest w ustawie o podatku od spadkw i darowizn w dziale ZWOLNIE i tym samym nadal naley do zakresu przedmiotowego ustawy. PO NOWELIZACJI sytuacja nabycia praw autorskich w drodze spadku jest w ustawie o podatku od spadkw i darowizn w dziale WYCZE i tym samym nie naley do zakresu przedmiotowego ustawy.

Nie paci si podatku od spadku i darowizn W ustawie o podatku dochodowym od osb fizycznych znajduje si wyczenie przychodw podlegajcych ustawie o podatku od spadkw i darowizn. Nie paci si rwnie podatku dochodowego, gdy Paci si podatek dochodowy, gdy wyczenie zwolnienie pozostawia sytuacja w zakresie wyklucza sytuacje z zakresu przedmiotowego

przedmiotowym podatku, wic apie si ona pod podatku, wic nie apie si ona pod wyczenie. wyczenie. Wyraenia typowe dla zwolnienia: zwalnia si, od podatku wolne s, podatku nie pobiera si (sytuacje te s ewidencjonowane i podlegaj innym przepisom ustawy), za dla wycze typowe s


-7-

wyraenia: nie podlega, nie stosuje si do, stosuje si z wyjtkiem (sytuacje te nie s ewidencjonowane i nie podlegaj innym przepisom ustawy.)

3.2.3 Kiedy podlegamy podatkowi?Kiedy jestemy z zakresie podmiotowym podatku, a sytuacja w jakiej si znajdujemy jest z zakresie przedmiotowym podatku.

Zakres podmiotowy

Zakres przedmiotowy

PRZYKAD 1 Zostaje otwarty spadek i znajduje si w nim zapis na rzecz osoby prawnej. Czy podlega on podatkowi od spadkw i darowizn? W aspekcie przedmiotowym TAK, ale w aspekcie podmiotowym nie, czylli nie paci tego podatku.

3.3 Podstawa opodatkowania i przedmiot opodatkowaniaOznacza ilociowe ujcie (kwantyfikacj) przedmiotu opodatkowania. Zazwyczaj wyraona jest w jednostkach pieninych, ale czasem ustawodawca uywa innych jednostek np. powierzchni, od tej kwestii zalezy moliwo zastosowania odpowiednich stawek podatkowych. Przykad 1 W ustawie o podatku dochodowym od osb fizycznych PRZEDMIOTEM opodatkowania jest sytuacja uzyskania dochodu, za PODSTAW opodatkowania wysoko zysku. Przykad 2 W ustawie o podatku od spadkw i darowizn PRZEDMIOTEM opodatkowania jest m.in. sytuacja nabycia praw majtkowych, za PODSTAW czysta warto nabytych praw. Przykad 3 W ustawie o podatku od nieruchomoci PRZEDMIOTEM opodatkowania jest sytuacja posiadania nieruchomoci, za PODSTAWA jeli chodzi o grunty i budynki wyraona jest w powierzchni, a co za tym idzie uyto stawek kwotowych (procentowe byy trudne do zastosowania). Jednak w przypadku budowli nie bdcych budynkiem podstawa jest wyraona w wartoci teje budowli i ustawodawca uy stawek procentowych (cho kwotowe te byy moliwe do zastosowania).

3.4 Podstawa obliczenia podatkuOznacza to wielko do ktrej odnosi si STAWKI PODATKOWE w celu obliczenia wysokoci wiadczenia podatkowego. Pocztkowo wyraenie to byo synonimiczne z podstaw opodatkowania i wci w wielu starszych ustawach mona znale takie jego zastosowanie, jednak w ustawach nowszych sytuacja wyglda inaczej. Jednak zawsze podstawa opodatkowania i podstawa obliczenia podatku wystpuje w tych samych jednostkach. PRZYKAD 1 Pan X uzyska dochd w wysokoci 100 tysicy zotych i postanowi przekaza 6 tysicy zotych na koci. W ustawie o podatku dochodowym od osb fizycznych istnieje moliwo odliczenia darowizn na kult religijny do rwnej 6% dochodw. W tym wypadku podstawa opodatkowania wynosi 100 tysicy zotych, za podstaw obliczenia podatku jest kwota 94 tysicy zotych i do niej stosuje si stawki podatkowe.


-8-

Wykad III 13 X 20093.4.1 Minimum podatkoweOznacza to cz podstawy obliczenia podatku od ktrej ustawodawca postanowi podatku nie pobiera. Okrelana czasem jako kwota wolna od podatku, jednak jest to definicja mniej uniwersalna, gdy np. czasem podstawa obliczenia jest wyraana w powierzchni. Nie kady podatek ma ustalone minimum podatkowe, brak go np. w podatku dochodowym od osb prawnych, natomiast jest w podatku dochodowych od osb fizycznych i w podatku od spadkw i darowizn (art. 9)

3.4.1.1 Konstrukcje minimum podatkowego1) Sensu stricte (ujcie wskie) wyznaczenie granicy minimum. Poniej granicy nie opaca si pobiera podatku, a powyej granicy minimum podatek naliczany jest od caej podstawy obliczenia podatku. Przykad 1 Takie minimum mona znale w ustawie o podatku od czynnoci cywilnoprawnych (art.9 pkt 6) paci si ten podatek dopiero przy sprzeday rzeczy ruchomej o wartoci powyej 1000 zotych. 2) Sensu largo (ujcie szerokie) wyznaczenie granicy minimum. Poniej granicy nie pobiera si podatku, a powyej granicy minimum podatek naliczany jest od nadwyki podstawy obliczenie podatku nad minimum. Przykad 2 Pan X dokona darowizny samochodu uywanego o wartoci 10 tysicy zotych na rzecz swojego zicia. Zi naley do 1 grupy wic minimum podatkowe wynosi 9 637 zotych, a stawka 3%. Jeli byo by to minimum sensu stricte 3% naleaoby przemnoy przez ca podstaw (10 tysicy zotych) i zapaci 300 zotych podatkw, jednak w przepisach uyto sformuowania od nadwyki (art. 15) jest to wie cminium sensu largo i pacimy 3% od 363 zotych czyli 11 zotych gdy podatki zaokrgla si do penych zotwek.

3.5 Stawka podatkowaOznacza wspczynnik ustalajcy wysoko podatku. Przykad 1 I skala podatkowa w podatku od spadkw i darowizn Kwota nadwyki nad minimum 9 637 z Ponad do 10 278 10 278 20 556 20 556 Podatek wynosi 3% 308 z 30 gr i 5 % nadwyki ponad 10 278 z 822 z 20 gr i 7 % nadwyki ponad 20 556 z


-9-

Jak mona zaobserwowa od drugiego przedziau mamy do czynienia z kwot i procentem jednak nadal jest to stawka procentowa, poniewa kwoty zamieszczone w ustawie s wynikiem zastosowania stawek procentowych na poprzednich odcinkach. Granice przedziaw (nadwyka) i stawki 19915z (10278 z) 30193z (20556 z)

0z

9 637z

Podatku nie pobiera si!

3%

308,3z +5% 822,2z +7%

Granice przedziaw (nadwyka) i obliczony podatek

0z

9 637z0z

19915z (10278 z)308,3z

30193z (20556 z)822,2z

3.5.1 Rodzaje stawekKwotowe/procentowe w jednostkach pieninych albo w odsetkach od podstawy obliczenia podatku. Ruchome/stae dla rnych wielkoci podstawy obliczenia ustawodawca albo ustali rne stawki (skala podatkowe przykad patrz wyej) albo niezalenie od wielkoci podstawy jest 1 stawka np. podatek dochodowy od osb prawnych 19% Zrnicowane/jednolite w ramach tego samego podatku ustawodawca albo przewidzia zrnicowane stawki dla rnych kategorii podmiotw, sytuacji, lub ronych terytoriw, albo dla caego zakresu podmiotowego, przedmiotowego i terytorium s takie same. Zrnicowane podmiotowo podatek od spadkw i darowizn. Zrnicowane przedmiotowo - podatek od towarw i usug Zrnicowane terytorialnie podatek gruntowy w okresie PRL, podatek od nieruchomoci (ustawa okrela tylko jego maksymalny wymiar, a dokadnie okrela go Uchwaa Rady Gmin).


- 10 -

Wykad IV 14 X 20093.6 Sposoby opodatkowaniaBezwzgldna wysoko podatku kwota podatku. Wzgldna wysoko podatku WWP wykadnik kwoty podatku do podstawy.

3.6.1 ProgresjaZ podatkiem progresywnym mamy do czynienia, gdy wzrost podstawy obliczenia podatku powoduje jeszcze szybszy wzrost kwoty podatku. Przy wzrocie podstawy ronie rwnie WWP. PRZYKAD 1 Pan Nowak dokona darowizny samochodu uywanego o wartoci X tysicy zotych na rzecz swojego zicia. Zi naley do 1 grupy wic minimum podatkowe wynosi 9 637 zotych. Podstawa obliczenia (X) 10 000 z 9637 z 3%*(10000-9637)=10,8911 z WWP= 22/20000 20 000 z 9637 z Nadwyka nad minimum 20 000 9637=10363 II przedzia (10363-10 278)*5%+308,3 =312,55313 z Podstawa obliczenia w podanych przykadach wzrosa 2krotnie, a kwota podatku ponad 28krotnie przykad progresji. Rwnie WPP wzroso wraz ze wzrostem podstawy. WWP= 313/20000 Minimum podatkowe Kwota podatku Wzgldna wysoko podatku 11/10000=

3.6.1.1 Rodzaje progresjiCaociowa (ustawodawca wzrastajce stawki podatkowe odnosi do caej podstawy obliczenia podatku) lub odcinkowa (ustawodawca wzrastajce stawki podatkowe odnosi do odcinkw podstawy obliczenia podatku) Przykad 2 Art. 27. Ustawy o podatku dochodowym od osb fizycznych 1. Podatek dochodowy, z zastrzeeniem art. 29-30e oraz art. 44 ust. 4, pobiera si od podstawy jego obliczenia wedug nastpujcej skali: Podstawa obliczenia podatku w zotych Podatek wynosi ponad do 85 528 85 528 18% minus kwota zmniejszajca podatek 556 z 02 gr 14 839 z 02 gr + 32% nadwyki ponad 85 528 z


- 11 -

Pan X w dniu 14 X postanowi zawiesi dziaalno gospodarcz, gdy osign dochd rwny 85528 zotych i uzna, e wyszy dochd przeniesie do nastpnego przedziau podatkowego i bdzie na tym stratny. Jednake mamy do czynienie z podatkiem odcinkowym, co oznacza e nawet jeli pan X przekroczyby kwot 85 528 zotych do kwoty poniej tej granicy odnosiby si nadal podatek 18%. 0z 85528z

18%

32%

Moliwe, e Pan X interpretowa przepisy mylc o podatku od wynagrodze istniejcym w PRL, a bdcym podatkiem caociowym. W tamtym podatku istniay 3 skale z 17 stawkami i odnosiy si do caej podstawy obliczenia podatku. W tej sytuacji nie byo opacalne nieznacznie przekroczy granice midzy stawkami. Na przykad gdyby pan X zarabia miesicznie 17 tysicy starych zotych paciby 2% podatku i otrzymywaby 16 660 starych zotych. Gdyby nastpnie otrzyma podwyk o 100 starych zotych paciby ju 3% i otrzymywaby 16 587 starych zotych, czyli mniej. Przerwana (podatek progresywny w pewnym momencie, od pewnej wielkoci podstawy obliczenia przeksztaca si w inny rodzaj podatku) lub nieprzerwana (niezalenie od wielkoci podstawy obliczenia efekt progresji jest zachowany).Progresja nieprzerwanaProgresja przerywana

Podstawa obliczenia podatku

Podstawa obliczenia podatku

Kwota podatku

Kwota podatku

3.6.2 ProporcjonalnoZ podatkiem proporcjonalnym mamy do czynienia, gdy wzrost podstawy obliczenia podatku powoduje taki sam wzrost kwoty podatku. Przy wzrocie podstawy WWP jest staa. Przykad 1 Spka z o.o. osigna dochd X z tytuu udziau w funduszach kapitaowych, dochodu tego dotyczy wic staa 19% stawka. Podstawa obliczenia (X) 10 000 z 20 000 z Kwota podatku 19%*10000=1900 z 19%*20000=3800 z Wzgldna wysoko podatku WWP= 1900/10000= 19/100 WWP= 3800/20000=19/100


- 12 -

Podstawa obliczenia wzrosa 2krotnie i kwota podatku rwnie 2krotnie, za WPP okazao si stae przykad proporcjonalnoci.

3.6.3 RegresjaZ podatkiem proporcjonalnym mamy do czynienia, gdy wzrost podstawy obliczenia podatku powoduje wolniejszy wzrost kwoty podatku, jej obnienie si lub nie wpywa na jej wysoko. Przy wzrocie podstawy WWP maleje. Regresja nie wystpuje w polskich podatkach, jest za to obecna w opatach. Tabela maksymalnej taksy notarialnej na podstawie rozporzdzenia ministra sprawiedliwoci Warto przedmiotu do 3.000 z powyej 3.000 z do 10.000 z powyej 10.000 z do 30.000 z powyej 30.000 z do 60.000 z powyej 60.000 z do 1.000.000 z powyej 1.000.000 z do 2.000.000 z powyej 2.000.000 z Opata 100 z; 100 z + 3 % od nadwyki powyej 3.000 z; 310 z + 2 % od nadwyki powyej 10.000 z; 710 z + 1 % od nadwyki powyej 30.000 z; 1.010 z + 0,4 % od nadwyki powyej 60.000 z; 4.770 z + 0,2 % od nadwyki powyej 1.000.000 z; 6.770 z + 0,25 % od nadwyki powyej 2.000.000 z, maks. 10.000 z,() Przykad 1 Pan X dokona darowizny dziaki o wartoci Y. Podstawa obliczenia (Y) 20 000 z 40 000 z Kwota podatku 310+2%*(20000-10000)=510 z 710+1%*(40000-30000)=810 z Wzgldna wysoko podatku WWP= 510/20000 WWP= 810/40000=405/20000

Przy 2krotnym wzrocie podstawy obliczenia taksa wzrosa jedynie 0,63krotnie, za WPP zmalao przykad regresji.

3.7 Ulgi podatkowePolega na obnieniu obcienia podatkowego - w razie zaistnienia okrelonych okolicznoci w stosunku do obcienia oglnie obowizujcego. Na przykad art. 16 ustawy o podatku od spadkw i darowizn. Nazywa si je ulgami systemowymi i przewidziane s one w przepisach dotyczcych konkretnych przypadkw.

3.8 Sposoby zapaty podatkuJednorazowo, ratalnie np. podatek rolny, zaliczkowo. Bezporednio(sam podatnik musi zajc si zapat), za porednictwem patnika np. notariusza, za porednictwem inkasenta.


- 13 -

Wykad V 20 X 20094. Ordynacja podatkowaOrdynacje normuje kwestie (art.1) zobowizania podatkowe, informacje podatkowe, postpowanie podatkowe (zasadniczo nie stosuje si do niego KPA), kontrol podatkow i czynnoci sprawdzajce, oraz tajemnic skarbow. Stosuje si za do (art.2) podatkw, opat oraz niepodatkowych nalenoci budetu pastwa oraz budetw jednostek samorzdu terytorialnego, do ktrych ustalania lub okrelania uprawnione s organy podatkowe, opaty skarbowej oraz opat, o ktrych mowa w przepisach o podatkach i opatach lokalnych, innych spraw nalecych do waciwoci organw podatkowych.

4.1 Podmioty postpowania podatkowegoBierny : podatnik Czynny : organ podatkowy

4.1.1 PodatnikArt. 7. 1. Podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemajca osobowoci prawnej, podlegajca na mocy ustaw podatkowych obowizkowi podatkowemu. 2. Ustawy podatkowe mog ustanawia podatnikami inne podmioty ni wymienione w 1. Podmioty wymienione w art. 7 maj osobowo prawno-podatkow. Przykadowymi podmiotami ustanowionymi podatnikami na mocy art.7 2 s: maonkowie, podatkowa grupa kapitaowa.

4.1.2 Podmioty biorce udzia w postpowaniu, a nie bdce jego stronamiJak mona zauway w art. 7 nie uznano za podatnika ani patnika, ani inkasenta. Ich miejsce w postpowaniu podatkowym normuje art. 8 i 9. Art. 8. Patnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemajca osobowoci prawnej, obowizana na podstawie przepisw prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpacenia go we waciwym terminie organowi podatkowemu. Art. 9. Inkasentem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemajca osobowoci prawnej, obowizana do pobrania od podatnika podatku i wpacenia go we waciwym terminie organowi podatkowemu. Zarwno patnik jak i inkasent s zobowizani do:

Finanse publiczne i prawo finansowe 2009/2010 - JKTJ pobrania kwoty podatku od podatnika,

- 14 -

odprowadzenia tej kwoty do organu podatkowego, na jego rachunek. Dodatkowo patnik ma obowizek obliczenia przed poborem kwoty podatku. Patnikiem jest m.in.: notariusz podatek od czynnoci cywilnoprawnych, podatek od spadkw i darowizn, pracodawca zaliczka na poczet podatku dochodowego od osb fizycznych. Inkasentem jest m.in.: sotys (w warunkach miejskich) podatek rolny, podatek leny, podatek od nieruchomoci.

4.1.3 Organ podatkowyKategorie podmiotw ktre s lub mog by organami podatkowymi okrela art. 13 i 13a. Art. 13. 1. Organem podatkowym, stosownie do swojej waciwoci, jest: 1) naczelnik urzdu skarbowego, naczelnik urzdu celnego, wjt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszaek wojewdztwa jako organ pierwszej instancji; 2) dyrektor izby skarbowej, dyrektor izby celnej jako: a) organ odwoawczy odpowiednio od decyzji naczelnika urzdu skarbowego lub naczelnika urzdu celnego, b) organ pierwszej instancji, na podstawie odrbnych przepisw, c) organ odwoawczy od decyzji wydanej przez ten organ w pierwszej instancji; 3) samorzdowe kolegium odwoawcze jako organ odwoawczy od decyzji wjta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty albo marszaka wojewdztwa. 2. Minister waciwy do spraw finansw publicznych jest organem podatkowym jako: 1) organ pierwszej instancji w sprawach stwierdzenia niewanoci decyzji, wznowienia postpowania, zmiany lub uchylenia decyzji lub stwierdzenia jej wyganicia z urzdu; 2) organ odwoawczy od decyzji wydanych w sprawach, o ktrych mowa w pkt 1; 3) organ waciwy w sprawach porozumie dotyczcych ustalenia cen transakcyjnych; 4) organ waciwy w sprawach interpretacji przepisw prawa podatkowego, 5) organ waciwy w sprawach informacji przekazywanych przez banki i spdzielcze kasy oszczdnociowo-kredytowe o zaoonych i zlikwidowanych rachunkach bankowych zwizanych z prowadzeniem dziaalnoci gospodarczej. 3. Organami podatkowymi wyszego stopnia s organy odwoawcze. Art. 13a. Rada Ministrw moe, w drodze rozporzdzenia, nada uprawnienia organw podatkowych: 1) Szefowi Agencji Wywiadu, 2) Szefowi Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego, 3) Szefowi Centralnego Biura Antykorupcyjnego,


- 15 -

4) Szefowi Suby Wywiadu Wojskowego, 5) Szefowi Suby Kontrwywiadu Wojskowego - jeeli jest to uzasadnione ochron tajemnicy pastwowej i wymogami bezpieczestwa pastwa. Starosta i marszaek wojewdztwa rzadko wystpuj jako organ podatkowy w kwestiach podatkowych, zwykle dotyczy to opat. Organ waciwy (tj. wydajcy decyzj podatkow) w I instancji wyznacza si zazwyczaj w zalenoci od tego do ktrego budetu trafia podatek. Jeli do krajowego to waciwy jest Naczelnik US, jeli za do gminnego to wjt. Od tej zasady s te oczywicie wyjtki: Podatek od spadkw i darowizn trafia do budetu gminny, a organem waciwym jest Naczelnik US. Podatek od czynnoci cywilnoprawnych trafia do budetu gminny, a organem waciwym jest Naczelnik US. Podatek od dochodowy od osb fizycznych zazwyczaj trafia do budetu krajowego, ale gdy podatnik paci go kart podatkow trafia do gminny, a mimo to organem waciwym jest Naczelnik US. Podatek akcyzowy trafia do budetu pastwa, a organem waciwym jest Naczelnik Urzdu celnego. Podatek od towarw i usug zazwyczaj trafia do budetu pastwa, a organem waciwym zazwyczaj jest Naczelnik US, ale jeli dotyczy to towarw importowanych to decyzje wydaje Naczelnik Urzdu Celnego.

4.1.3.1 Organy odwoawczeOd decyzji Naczelnika US Dyrektor Izby Skarbowej Od decyzji wjta Samorzdowe Kolegium Odwoawcze Od decyzji Naczelnika UC Dyrektor Izby Celnej Od decyzji Ministra Finansw ten sam organ Od decyzji Dyrektora Izby Skarbowej, Dyrektora Izby Celnej lub Samorzdowego Kolegium Odwoawczego dziaajcych jako organ I instancji ten sam organ (art..221)


- 16 -

Wykad VI 21 X 20094.2 Obowizek podatkowy i zobowizanie podatkoweArt. 4. Obowizkiem podatkowym jest wynikajca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinno przymusowego wiadczenia pieninego w zwizku z zaistnieniem zdarzenia okrelonego w tych ustawach. Art. 5. Zobowizaniem podatkowym jest wynikajce z obowizku podatkowego zobowizanie podatnika do zapacenia na rzecz Skarbu Pastwa, wojewdztwa, powiatu albo gminy podatku w wysokoci, w terminie oraz w miejscu okrelonych w przepisach prawa podatkowego. Najpierw powstaje obowizek podatkowy, a potem zobowizanie, ewentualnie mog powsta rwnoczenie. W sytuacjach wyjtkowych powstaje sam obowizek podatkowy. Przykad 1 Jan Kowalski zakupi dziak powsta obowizek podatkowy pacenia podatku od nieruchomoci nie wiemy, komu, ile i kiedy, ale ju istnieje Jan Kowalski otrzyma decyzj podatkowa okrelajc komu (wjtowi gminy X za rok 2009), ile (20z), kto (Jan Kowalski) i kiedy (w 4 ratach) powstao zobowizanie podatkowe.

4.2.1 W jaki sposb z obowizku powstaje zobowizanie podatkowe?Art. 21. 1. Zobowizanie podatkowe powstaje z dniem: 1) zaistnienia zdarzenia, z ktrym ustawa podatkowa wie powstanie takiego zobowizania; 2) dorczenia decyzji organu podatkowego, ustalajcej wysoko tego zobowizania. Przykad 1 Dorczenia decyzji organu podatkowego Pan X otrzyma w drodze spadku nieruchomo i zoy wniosek o stwierdzenie nabycia wraz z owiadczeniem o przyjciu spadku wprost. Sd wyda postanowienie o nabyciu i od tej chwili pan X mia 1 miesic na zoenie zeznania w sprawie nabycia praw majtkowych, co tez uczyni. Organ podatkowy wyda decyzje wyznaczajc podatek na 100 tysicy zotych. Decyzja zostaa wysana poczt, ale pana X akurat nie byo w domu wic zobaczy tylko awizo. Tego samego wieczoru pan X mia zawa i umar. Jego spadkobierca pan Y przeprowadzi proces nabycia praw majtkowych ponownie. Pojawi si problem, czy jest zobowizany do zapaty podatku za pana X? Nie, poniewa nie miao miejsce formalne dorczenie wic nie powstao zobowizanie podatkowe. Jest to sytuacja wyjtkowa w ktrej by obowizek, a nie byo zobowizania.


- 17 -

Przykad 2 Zaistnienia zdarzenia, z ktrym ustawa podatkowa wie powstanie takiego zobowizania. Podatek dochodowy od osb fizycznych (zobowizanie powstaje z chwil powstania dochodu, adna decyzja nie jest konieczna). Podatek akcyzowy Podatek od gier Jeli nie zapacisz podatku dochodowego od osb fizycznych, lub pomylisz si w wyliczeniu organ wydaje DECYZJE OKRELAJC WYSOKO ZOBOWIZANIA. Trzeba jednak pamita, e decyzja ustalajca (charakter konstytutywny) decyzja okrelajca (charakter deklaratoryjny).

Art. 68. 1. Zobowizanie podatkowe, o ktrym mowa w art. 21 1 pkt 2, nie powstaje, jeeli decyzja ustalajca to zobowizanie zostaa dorczona po upywie 3 lat, liczc od koca roku kalendarzowego, w ktrym powsta obowizek podatkowy. 2. Jeeli podatnik: 1) nie zoy deklaracji w terminie przewidzianym w przepisach prawa podatkowego, 2) w zoonej deklaracji nie ujawni wszystkich danych niezbdnych do ustalenia wysokoci zobowizania podatkowego, zobowizanie podatkowe, o ktrym mowa w 1, nie powstaje, pod warunkiem, e decyzja ustalajca wysoko tego zobowizania zostaa dorczona po upywie 5 lat, liczc od koca roku kalendarzowego, w ktrym powsta obowizek podatkowy. Przykad 3 W 2005 roku pan Kowalski zoy owiadczenie o nabyciu spadku i zeznanie w sprawie nabycia praw majtkowych. Decyzja zostaa dorczona 10 I 2009 roku. W tej sytuacji mino ponad 3 lata od koca roku podatkowego 2005, wic nie powstaje zobowizanie. Jest to sytuacja wyjtkowa w ktrej by obowizek, a nie byo zobowizania. Przykad 4 W 2005 roku pan Kowalski zoy owiadczenie o nabyciu spadku, ale nie zoy zeznanie w sprawie nabycia praw majtkowych. Decyzja zostaa dorczona 10 I 2009 roku. W tej sytuacji mino ponad 3 lata od koca roku podatkowego 2005, wic nie powinno powsta zobowizanie. Jednake pan Kowalski nie zoy zeznanie, wic mamy do czynienia z sytuacj z paragrafu 2 i zobowizanie powstaje.


- 18 -

Wykad VII 27 X 20094.2.2 Wykonywanie zobowiza podatkowych4.2.2.1 Powstaych w drodze decyzjiWykonuje si j w terminie 14 dniowym od dnia dostarczenia decyzji, czasem jednak sama ustawa wyznacza termin zapaty lub robi to minister waciwy do spraw finansw w drodze rozporzdzenia (art.47). Przykad 1 Podatnik bdcy od lat wacicielem nieruchomoci, ktry zoy owiadczenie w terminie, nie otrzyma decyzji o wysokoci podatku od nieruchomoci przed 15 III (dat ostateczn zapaty I raty). W ej sytuacji chocia ustawa wyznaczya termin zapaty podatnik moe jeszcze nie paci podatku, poniewa w tym przypadku decyzja ma charakter konstytutywny i nie powstao jeszcze zobowizanie. Poza tym obowizuje art.14 2, w ktrym ustawodawca uzna e jeli nie otrzyma si decyzji minimum 14 dni przed ustawowym terminem zapaty podatnika obowizuje termin 14 dniowy od otrzymania decyzji.

4.2.2.2 Powstaych w drodze zdarzeniaDo zobowiza tych najczciej termin wyznaczany jest ustawowo np. zaliczki PIT paci si do 20 dnia nastpnego miesica, za VAT rozlicza si do 25 dnia nastpnego miesica. Terminem patnoci jest za ostatni dzie, w ktrym wedle ustawy naley podatek zapaci (art.47). Przykad 2 Pan Nowak kadego 20 miesica paci na poczcie gotwk PIT. Nagle zostaje zaskoczony odsetkami. Susznie jest zdziwiony, gdy za termin zapaty przyjmuje si dzie wpaty w organie podatkowym, na rachunek w banku lub w urzdzie pocztowym (art.60). Przykad 3 Rolnik zapaci podatek rolny do sotysa, ale sotys nie wpaci go do urzdu gminy. Jednak rolnik nie bdzie musia uiszcza podatku ponownie, gdy za termin zapaty uwaa si dzie pobrania podatku przez patnika lub inkasenta (art.60). Przykad 4 Zapacono zaliczk PIT 20. Kwota pojawia si jednak na rachunku Urzdu Skarbowego dopiero 21. Jednak nie wolno nalicza odsetek, gdy w zapacie bezgotwkowej za dzie dokonania zapaty uwaa si dzie obcienia rachunku podatnik, pod warunkiem e kwota dojdzie na rachunek US w cigu 5 dni roboczych. Wyjtkiem jest sytuacja gdy podatnik paci za porednictwem bankw zagranicznych bez oddziaw w Polsce. (art.60) KWESTIE PROBLEMATYCZNE: Jeli dokonuje si przelewu tu przed zamkniciem banku, wtedy sam bank moe obciy rachunek dopiero nastpnego dnia i w tej sytuacji pojawia si obowizek zapaty odsetek.


- 19 -

W sytuacji gdy wydano polecenie zapaty i obciono ju rachunek podatnika, a nastpnie bank ogosi upado i nie przela podatku na rachunek US podatek uwaa si za zapacony. Przykad 5 Jeli prowadzi si dziaalno gospodarcz istnieje obowizek prowadzenia ksig rachunkowych lub ksigi przychodw i rozchodw oraz pacenia podatkw za pomoc polecenia zapaty (art.61). X prowadzi dziaalno gospodarcz i zadecydowaa si paci podatek kart podatkow, chce paci gotwk. Przy wyborze karty podatkowej nie trzeba prowadzi ksig rachunkowych lub ksigi przychodw i rozchodw, jednak X zdecydowaa si prowadzi ksig. Czy istnieje wic obowizek pacenia bezgotwkowego? Nie poniewa przesank jest obowizek prowadzenia ksig, a nie czy rzeczywicie si to robi. Zreszt mikroprzedsibiorcy zawsze mog paci gotwkowo. Co ciekawe w przypadku opaty skarbowej zawsze mona opaci ja gotwk.

4.2.2.3 Wykonywania zobowizania z rnych tytuwArt. 62. 1. Jeeli na podatniku ci zobowizania z rnych tytuw, dokonan wpat zalicza si na poczet podatku, poczwszy od zobowizania o najwczeniejszym terminie patnoci, chyba e podatnik wskae, na poczet ktrego zobowizania dokonuje wpaty. 2. Jeeli na podatniku ci zobowizania z tytuu zaliczek na podatek, dokonan wpat zalicza si na poczet zaliczki, poczwszy od zobowizania o najwczeniejszym terminie patnoci. 3. Przepis 1 stosuje si odpowiednio w razie dokonywania wpat na poczet rat, na jakie rozoono podatek lub zalego podatkow wraz z odsetkami za zwok oraz rat podatku. 4. Do wpat zaliczanych na poczet zalegoci podatkowej stosuje si art. 55 2. W sprawie zaliczenia wpaty na poczet zalegoci podatkowych wydaje si postanowienie, na ktre suy zaalenie. 5. Przepisy 1, 3 i 4 stosuje si odpowiednio do wpat dokonywanych przez patnikw, inkasentw, nastpcw prawnych oraz osoby trzecie.

Przykad 6 X zalega z wieloma podatkami i otrzyma kolejn decyzj na 16 zotych. W przypywie dobrego humoru zapaci te 16 zotych. W nastpnym miesicu wrd wielu ponagle otrzyma rwnie ponaglenie o to 16 zotych. Odpowiedzi na t sytuacj jest art. 62 jego wpat zaliczono na wczeniejsze zobowizania, poniewa przy wpacie nie wskaza dokadnie za ktre zobowizanie chce zapaci. Przykad 7 X zapaci podatek przekazem pocztowym chcia uregulowa najnowsze zobowizanie, poniewa w przypadku starych liczy na przedawnienie. Nie wyartykuowa tego wyranie ale kwot wpaci na rachunek US waciwy dla tego zobowizania. US zaliczy mu jednak wpat na poczet starszych zobowiza. X zdecydowa si odda spraw do sdu. Sd uzna, e X wybierajc spord wielu rachunkw US w sposb dorozumiany wskaza na co wpaca. Przykad 8 X zapaci podatek dzie po terminie. Otrzyma kolejn decyzj o dodatkowym podatku i odsetkach.. Analizujc art. 66 4 i art. 55 2 widzimy, e jeli X zapaci kwot rwn wycznie nowemu podatkowi to US podzieli j proporcjonalnie na podatek i odsetki.


- 20 -

Wykad VIII 28 X 20094.2.3 Zabezpieczenie wykonania zobowiza podatkowychArt. 33. 1. Zobowizanie podatkowe przed terminem patnoci moe by zabezpieczone na majtku podatnika, a w przypadku osb pozostajcych w zwizku maeskim take na majtku wsplnym, jeeli zachodzi uzasadniona obawa, e nie zostanie ono wykonane, a w szczeglnoci gdy podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiza o charakterze publicznoprawnym lub dokonuje czynnoci polegajcych na zbywaniu majtku, ktre mog utrudni lub udaremni egzekucj. W przypadku zabezpieczenia na majtku wsplnym maonkw przepis art. 29 2 stosuje si odpowiednio. 2. Zabezpieczenia w okolicznociach wymienionych w 1 mona dokona rwnie w toku postpowania podatkowego lub kontroli podatkowej, przed wydaniem decyzji: 1) ustalajcej wysoko zobowizania podatkowego; 2) okrelajcej wysoko zobowizania podatkowego; 3) okrelajcej wysoko zwrotu podatku. Zabezpieczenie odbywa si zasadniczo w trybie przepisw egzekucyjnych. Przykad 1 Firma X zostaa podana kontroli podatkowej, od lat zalega z podatkami. Naczelnik zdecydowa si na podstawie art. 33 zaj rachunek bankowy X. W tej sytuacji lub przed jej zaistnieniem podatnik moe w trybie art.33d, 33f i 33g zaproponowa form zabezpieczenia dla niego dogodn, aczkolwiek organ podatkowy nie ma obowizku jej przyj.

4.2.3.1 Hipoteka przymusowaHipotek przymusow definiuje art. 34, moe j ustanowi zarwno Skarb Pastwa jak i jednostki samorzdu terytorialnego na wszystkich nieruchomociach podatnika, patnika i inkasenta, oraz nastpcy prawnego lub osb trzecich (na zasadach dotyczcych ich odpowiedzialnoci). poprzez wpis do ksigi wieczystej (art. 35). Dokonuje si tego

4.2.3.2 Zastaw skarbowyZastaw skarbowy definiuje art. 41, moe j ustanowi zarwno Skarb Pastwa jak i jednostki samorzdu terytorialnego na wszystkich bdcych wasnoci podatnika oraz stanowicych wspwasno czn podatnika i jego maonka rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majtkowych, o wartoci ponad 10 tysicy zotych. Dokonuje si tego poprzez wpis do rejestru (art. 42), co jest moliwe najszybciej 14 dni po upywie terminu patnoci. Zastaw skarbowy jest skuteczny wobec kadorazowego waciciela przedmiotu zastawu i ma pierwszestwo przed jego wierzycielami osobistymi. W momencie sprzeday rzeczy obcionej zastawem w trybie egzekucji administracyjnej zastaw wygasa, podobnie w momencie wykrelenia z rejestru i wyganicia zobowizania


- 21 -

4.2.4 Sposoby wygasania zobowizaSposoby wygasania zobowiza art. 59 EFEKTYWNY (z punktu widzenia Skarbu Pastwa tj. czy budet otrzyma przysporzenie). W skutek: zapaty; pobrania podatku przez patnika lub inkasenta; potrcenia; zaliczenia nadpaty lub zaliczenia zwrotu podatku; zaniechania poboru; przeniesienia wasnoci rzeczy lub praw majtkowych; przejcia wasnoci nieruchomoci lub prawa majtkowego w postpowaniu egzekucyjnym;

NIEEFEKTYWNY w skutek: umorzenia zalegoci; przedawnienia; zwolnienia z obowizku zapaty na podstawie art. 14m kwestia zmiennej interpretacji przepisw.

4.2.4.1 Potrcenie - art.64i 65nastpuje co do zasady na wniosek podatnika jednak 3 mwi, e mona dokona tego z urzdu z wierzytelnoci wzajemnej, bezspornej i wymagalnej w podatku stanowicym dochd skarbu pastwa (art.64), lub jednostki samorzdu terytorialnego (art. 65) katalog zamknity w art.64 1 1) prawomocnego wyroku sdowego wydanego na podstawie art. 417 lub art.4172 Kodeksu cywilnego; 2) prawomocnej ugody sdowej zawartej w zwizku z zaistnieniem okolicznoci przewidzianych w art. 417 lub art. 4172 Kodeksu cywilnego; 3) nabycia przez Skarb Pastwa nieruchomoci na cele uzasadniajce jej wywaszczenie lub wywaszczenia nieruchomoci na podstawie przepisw o gospodarce nieruchomociami; 4) odszkodowania za niesuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie, uzyskanego na podstawie przepisw Kodeksu postpowania karnego; 5) odszkodowania uzyskanego na podstawie przepisw o uznaniu za niewane orzecze wydanych wobec osb represjonowanych za dziaalno na rzecz bytu Pastwa Polskiego; 6) odszkodowania orzeczonego w decyzji organu administracji rzdowej. + 7 przypadek art. 64 2 wzajemnych, bezspornych i wymagalnych wierzytelnoci podatnika wobec pastwowych jednostek budetowych z tytuu zamwie publicznych art. 65 przewiduje rwnie katalog zamknity ale wszy odpowiednio punkt 1, 2 i 3 + 4 przypadek: odszkodowania orzeczonego w decyzji wydanej przez wjta, burmistrza (prezydenta miasta), starost lub marszaka wojewdztwa.


- 22 -

Wykad IX 3 XI 20094.2.4.2 ZapataNastpuje bezporednio w organie podatkowy, lub na jego rachunek za porednictwem banku, urzdu pocztowego etc. w formie gotwkowej, lub bezgotwkowej.

4.2.4.3 Zapata inkasentowi lub patnikowiPrzekazanie kwoty podatku inkasentowi lub patnikowi. Za moment zapaty podatku uwaa si chwil przekazania go inkasentowi lub patnikowi, wic podatek jest zapacony nawet jeli pienidze nie zostan przekazane organowi podatkowemu.

4.2.4.4 Zaliczenie nadpatyArt. 72. 1. Za nadpat uwaa si kwot: 1) nadpaconego lub nienalenie zapaconego podatku; 2) podatku pobran przez patnika nienalenie lub w wysokoci wikszej od nalenej; 3) zobowizania zapaconego przez patnika lub inkasenta, jeeli w decyzji, o ktrej mowa w art. 30 4, okrelono je nienalenie lub w wysokoci wikszej od nalenej; 4) zobowizania zapaconego przez osob trzeci lub spadkobierc, jeeli w decyzji o ich odpowiedzialnoci podatkowej lub decyzji ustalajcej wysoko zobowizania podatkowego

spadkodawcy okrelono je nienalenie lub w wysokoci wikszej od nalenej. 2. Jeeli wpata dotyczya zalegoci podatkowej, na rwni z nadpat traktuje si take cz wpaty, ktra zostaa zaliczona na poczet odsetek za zwok. Przykad 1 przedsibiorca X nie ma pienidzy na towar i umawia si z przedsibiorca Y, e na razie zapaci za Y podatek VAT. Wkrtce potem Naczelnik US da od Y podatku VAT. Nie mona przenie swojego ciaru podatkowego na inny podmiot w drodze umowy. W tej sytuacji X da zwrotu wpaconej sumy, dzieje si tak dopiero po 3 miesicach i da odsetek na podstawie art. 78. Naczelnik twierdzi jednak, ze nie jest to podatek nienalenie zapacony poniewa nie stao si to w ramach relacji Urzd X wic nie jest to nadpata tylko kwota niewyjaniona i przepis art. 78 jej nie dotyczy. Art. 76. 1. Nadpaty wraz z ich oprocentowaniem podlegaj zaliczeniu z urzdu na poczet zalegoci podatkowych wraz z odsetkami za zwok, odsetek za zwok okrelonych w decyzji, o ktrej mowa w art. 53a, oraz biecych zobowiza podatkowych, a w razie ich braku podlegaj zwrotowi z urzdu,


- 23 -

chyba e podatnik zoy wniosek o zaliczenie nadpaty w caoci lub w czci na poczet przyszych zobowiza podatkowych, z zastrzeeniem 2. 2. Nadpaty, ktrych wysoko nie przekracza wysokoci kosztw upomnienia w postpowaniu egzekucyjnym, podlegaj z urzdu zaliczeniu na poczet zalegoci podatkowych wraz z odsetkami za zwok, odsetek za zwok okrelonych w decyzji, o ktrej mowa w art. 53a, oraz biecych zobowiza podatkowych, a w razie ich braku - na poczet przyszych zobowiza podatkowych, chyba e podatnik wystpi o ich zwrot. 3. Przepisy 1 i 2 stosuje si odpowiednio do zaliczania nadpaty patnika lub inkasenta na poczet jego zalegoci podatkowych, biecych zobowiza podatkowych lub zobowiza powstaych w zwizku z wykonywaniem obowizkw patnika lub inkasenta. Kolejno dziaania organu w przypadku nadpaty: 1. Zaliczenie nadpaty na poczet wartoci podatkowej. 2. Sprawdzenie czy u podatnika wystpuj biece zalegoci. 3. W przypadku ich braku zwrot nadpaty z urzdu. 4. Zaliczenie nadpaty na poczet przyszych zobowiza na wniosek podatnika.

4.2.4.5 Przeniesienie wasnoci rzeczy lub praw majtkowych na rzecz Skarbu pastwaArt. 66. 1. Szczeglnym przypadkiem wyganicia zobowizania podatkowego jest przeniesienie wasnoci rzeczy lub praw majtkowych na rzecz: 1) Skarbu Pastwa w zamian za zalegoci podatkowe z tytuu podatkw stanowicych dochody budetu pastwa; 2) gminy, powiatu lub wojewdztwa w zamian za zalegoci podatkowe z tytuu podatkw stanowicych dochody ich budetw. 2. Przeniesienie nastpuje na wniosek podatnika: 1) w przypadku, o ktrym mowa w 1 pkt 1, na podstawie umowy zawartej, za zgod waciwego naczelnika urzdu skarbowego lub naczelnika urzdu celnego, midzy starost wykonujcym zadanie z zakresu administracji rzdowej a podatnikiem; 2) w przypadku, o ktrym mowa w 1 pkt 2, na podstawie umowy zawarte midzy wjtem, burmistrzem (prezydentem miasta), starost albo marszakiem wojewdztwa a podatnikiem. 3. Umowa, o ktrej mowa w 2, wymaga formy pisemnej. () Naley zwrci uwag, e ten sposb wyganicia zobowizania moliwy jest tylko w przypadku zalegoci podatkowych, nie mona w ten sposb uwolni si od biecego zobowizania podatkowego. 3 budzi pewne wtpliwoci w zwizku z zasad swobody umw.


- 24 -

Wykad X 4 XI 20094.2.4.6 Przejcie wasnoci nieruchomoci lub prawa majtkowego w postpowaniu egzekucyjnymCech charakterystyczn tego sposobu wyganicia zobowizania jest przymusowo. Nie robi si tego na wniosek podatnik, ani za jego zgod, jest to dziaania z urzdu.

4.2.4.7 Zaniechanie poboruArt. 22. 1. Minister waciwy do spraw finansw publicznych moe, w drodze rozporzdzenia, w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub wanym interesem podatnikw: 1) zaniecha w caoci lub w czci poboru podatkw, okrelajc rodzaj podatku, okres, w ktrym nastpuje zaniechanie, i grupy podatnikw, ktrych dotyczy zaniechanie; () W tym wypadku nie chodzi o indywidualn osob i indywidualn sytuacje. Minister musi dokadnie okreli rodzaj podatku i grupy podatnikw wobec ktrych nastpuje zaniechanie.

4.2.4.8 UmorzenieArt. 67a. 1. Organ podatkowy, na wniosek podatnika, z zastrzeeniem art. 67b, w przypadkach uzasadnionych wanym interesem podatnika lub interesem publicznym, moe: () 3) umorzy w caoci lub w czci zalegoci podatkowe, odsetki za zwok lub opat prolongacyjn. 2. Umorzenie zalegoci podatkowej powoduje rwnie umorzenie odsetek za zwok w caoci lub w takiej czci, w jakiej zostaa umorzona zalego podatkowa. W tym przypadku chodzi o indywidualn osob i konkretn sytuacj, moliwe jest tylko dziaanie na wniosek podatnika. Nie mona tez umorzy biecych zobowiza podatkowych. W sytuacjach wyjtkowych istnieje moliwo umorzenia zobowizania z urzdu katalog zamknity art. 67d.Art. 67d. 1. Organ podatkowy moe z urzdu udziela ulg w spacie zobowiza podatkowych, o ktrych mowa w art. 67a 1 pkt 3, jeeli: 1) zachodzi uzasadnione przypuszczenie, e w postpowaniu egzekucyjnym nie uzyska si kwoty przewyszajcej wydatki egzekucyjne; 2) kwota zalegoci podatkowej nie przekracza piciokrotnej wartoci kosztw upomnienia w postpowaniu egzekucyjnym; 3) kwota zalegoci podatkowej nie zostaa zaspokojona w zakoczonym postpowaniu likwidacyjnym lub upadociowym; 4) podatnik zmar, nie pozostawiajc adnego majtku lub pozostawi ruchomoci niepodlegajce egzekucji na podstawie odrbnych przepisw albo pozostawi przedmioty codziennego uytku domowego, ktrych czna warto nie przekracza kwoty 5 000 z, i jednoczenie brak jest spadkobiercw innych ni Skarb Pastwa lub jednostka samorzdu terytorialnego oraz nie ma moliwoci orzeczenia odpowiedzialnoci podatkowej osoby trzeciej. 2. W przypadkach, o ktrych mowa w 1 pkt 3 i 4, decyzj umarzajc zalego podatkow pozostawia si w aktach sprawy.


- 25 -

3. Przepisy 1 pkt 3 i 4 i 2 stosuje si odpowiednio do umarzania zalegoci patnika lub inkasenta.

4.2.4.9 PrzedawnienieZobowizanie nie powstaje jeli w terminie 3 lat od liczc od koca roku kalendarzowego, w ktrym powsta obowizek podatkowy nie zostanie dostarczona decyzja (jeli od jej dorczenia zaley powstanie zobowizania). Jeli podatnik nie dopeni swoich obowizkw (nie zoy w terminie deklaracji, lub zadeklarowa nieprawd) termin ten wydua si do lat 5. (art.68).Art. 70. 1. Zobowizanie podatkowe przedawnia si z upywem 5 lat, liczc od koca roku kalendarzowego, w ktrym upyn termin patnoci podatku. 2. Bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna si, a rozpoczty ulega zawieszeniu: 1) od dnia wydania decyzji, o ktrych mowa w art. 67a 1 pkt 1 lub 2 (o odroczeniu spaty lub rozoenia na raty podatku lub zalegoci), do dnia terminu patnoci odroczonego podatku lub zalegoci podatkowej, ostatniej raty podatku lub ostatniej raty zalegoci podatkowej; 2) od dnia wejcia w ycie rozporzdzenia w sprawie przeduenia terminu patnoci podatku, wydanego przez ministra waciwego do spraw finansw publicznych, do dnia upywu przeduonego terminu. 3. Bieg terminu przedawnienia przerywa ogoszenie upadoci. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia nastpujcego po dniu uprawomocnienia si postanowienia o ukoczeniu postpowania upadociowego. 4. Bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany wskutek zastosowania rodka egzekucyjnego, o ktrym podatnik zosta zawiadomiony. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia nastpujcego po dniu, w ktrym zastosowano rodek egzekucyjny. 5. (uchylony). 6. Bieg terminu przedawnienia zobowizania podatkowego zostaje zawieszony z dniem: 1) wszczcia postpowania w sprawie o przestpstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, jeeli podejrzenie popenienia przestpstwa lub wykroczenia wie si z niewykonaniem tego zobowizania; 2) wniesienia skargi do sdu administracyjnego na decyzj dotyczc tego zobowizania; 3) wniesienia dania ustalenia przez sd powszechny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa.; 4) dorczenia postanowienia o przyjciu zabezpieczenia, o ktrym mowa w art. 33d 2, lub dorczenia zarzdzenia zabezpieczenia w trybie przepisw o postpowaniu egzekucyjnym w administracji. ()

8. Nie ulegaj przedawnieniu zobowizania podatkowe zabezpieczone hipotek lub zastawem skarbowym, jednake po upywie terminu przedawnienia zobowizania te mog by egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu.

4.2.4.10 Zwolnienie z obowizku zapaty podatkuArt. 14m. 1. Zastosowanie si do interpretacji, ktra nastpnie zostaa zmieniona lub nie zostaa uwzgldniona w rozstrzygniciu sprawy podatkowej, powoduje zwolnienie z obowizku zapaty podatku w zakresie wynikajcym ze zdarzenia bdcego przedmiotem interpretacji, jeeli: 1) zobowizanie nie zostao prawidowo wykonane w wyniku zastosowania si do interpretacji, ktra ulega zmianie, lub interpretacji nieuwzgldnionej w rozstrzygniciu sprawy podatkowej oraz 2) skutki podatkowe zwizane ze zdarzeniem, ktremu odpowiada stan faktyczny bdcy przedmiotem interpretacji, miay miejsce po opublikowaniu interpretacji oglnej albo po dorczeniu interpretacji indywidualnej. ()


- 26 -

Wykad XI 10 XI 20094.3 Odpowiedzialno podatkowa osb trzecich za zobowizania podatnikaArt. 107. 1. W przypadkach i w zakresie przewidzianych w niniejszym rozdziale za zalegoci podatkowe podatnika odpowiadaj caym swoim majtkiem solidarnie z podatnikiem rwnie osoby trzecie. 1a. Osoby trzecie odpowiadaj caym swoim majtkiem solidarnie z nastpc prawnym podatnika za przejte przez niego zalegoci podatkowe. () Art. 108. 1. O odpowiedzialnoci podatkowej osoby trzeciej organ podatkowy orzeka w drodze decyzji. 2. Postpowanie w sprawie odpowiedzialnoci podatkowej osoby trzeciej nie moe zosta wszczte przed: 1) upywem terminu patnoci ustalonego zobowizania; 2) dniem dorczenia decyzji: a) okrelajcej wysoko zobowizania podatkowego, b) o odpowiedzialnoci podatkowej patnika lub inkasenta, c) w sprawie zwrotu zaliczki naliczonego podatku od towarw i usug, d) okrelajcej wysoko nalenych odsetek za zwok; 3) dniem wszczcia postpowania egzekucyjnego w przypadku, o ktrym mowa w 3. 3. W razie wystawienia tytuu wykonawczego na podstawie deklaracji, na zasadach przewidzianych w przepisach o postpowaniu egzekucyjnym w administracji, przed orzeczeniem o odpowiedzialnoci osoby trzeciej nie wymaga si uprzedniego wydania decyzji okrelajcej wysoko zobowizania podatkowego i decyzji, o ktrej mowa w art. 53a. 4. Egzekucja zobowizania wynikajcego z decyzji o odpowiedzialnoci podatkowej osoby trzeciej moe by wszczta dopiero wwczas, gdy egzekucja z majtku podatnika okazaa si w caoci lub w czci bezskuteczna. Naley zwrci uwag, e postpowanie o odpowiedzialnoci osoby trzeciej nie mona wszcz przed pojawieniem si zalegoci podatkowej i egzekwowa przed prb egzekucji z majtku podatnika organ nie moe po prostu uzna, e prba egzekucji od podatnika nie ma sensu bo np. spolka prowadzi postpowanie upadociowe.


- 27 -

4.3.1 Decyzja o odpowiedzialnoci osoby trzeciejWydaje j organ podatkowy. Nie mona jej wyda jeli od koca roku kalendarzowego, w ktrym pojawia si zalego upyno 5 lat (art.1181). Przedawnia si ona w cigu 3 lat od jej wydania, czyli w krtszym terminie ni decyzja o zobowizaniu (art.1182).

4.3.2 Kategorie osb trzecich4.3.2.1 Rozwiedziony maonek podatnikaKwestia normowana w art. 110 Kategoria ta dotyczy rwnie osoby, ktra przestaa by maonkiem w wyniku uniewanienia lub separacji. Nie obejmuje jednak maonka, gdy z jego majtku i tak zaspokaja si zobowizania poprzez wsplnot majtkow. Odpowiada solidarnie za zobowizania powstae w czasie trwania wsplnoty majtkowej, do wysokoci udziau w majtku wsplnym.

4.3.2.2 Czonek rodzinyKwestia normowana w art. 111 Definicja obejmuje zstpnych, wstpnych, rodzestwo, maonkw zstpnych, osob pozostajc w stosunku przysposobienia oraz pozostajc z podatnikiem w faktycznym poyciu, oraz maonka w sytuacji gdy wyczona zostaa wsplno majtkowa. Wyczeniu z tej kategorii podlegaj dzieci niepenoletnie. Wycznie za zobowizania powstae w ramach dziaalnoci gospodarczej, gdy wspdziaa w jej wykonaniu (stale) osigajc przy tym z niej korzy. Caym swoim majtkiem solidarnie do wysokoci uzyskanych korzyci.

4.3.2.3 Nabywca przedsibiorstwa lub jego zorganizowanej czciKwestia normowana w art. 112 i art. 112a Caym swoim majtkiem solidarnie z podatnikiem do wartoci nabytego przedsibiorstwa. Chyba, ze przy zachowaniu naleytej starannoci nie mg si dowiedzie o zalegociach. Wycznie za zalegoci powstae do dnia nabycia. Przepisw tych nie stosuje si do nabycia w postpowaniu egzekucyjnym oraz upadociowym.


- 28 -

Wykad XII 17 XI 20094.3.2.4 Osoba firmujca swoj nazw dziaalno podatnikaKwestia normowana w art. 113 Solidarnie caym swoim majtkiem za zobowizania powstae w czasie firmowania swoim imieniem nazwiskiem lub nazw dziaalnoci gospodarczej podatnika w celu jej zatajenia.

4.3.2.5 Waciciel, samoistny posiadacz, uytkownik wieczysty rzeczy uytkowanej przez podatnika z zastrzeeniamiKwestia normowana w art. 114 Podatnik bdcy uytkownikiem rzeczy/prawa x prowadzi w oparciu o x dziaalno gospodarcz i ma zalegoci podatkowe. Y bdcy wacicielem (samoistnym posiadaczem lub uytkownikiem wieczystym) x ma powizania o charakterze rodzinnym, kapitaowym lub majtkowym z podatnikiem i na mocy decyzji organu moe odpowiada za zalegoci do rwnowartoci x. Chodzi tu o sytuacj gdy podatnik sprawia wraeni, e mam zabezpieczenie dla swoich zobowiza, a okazuje si, e ma wszystko w leasingu, najmie etc. od np. brata wsplnika w innej dziaalnoci.

4.3.2.6 Dzierawca lub uytkownik nieruchomoci podatnikaKwestia normowana w art. 114a Za zalegoci z tytuu opodatkowania nieruchomoci w okresie dzierawy lub uytkowania solidarnie caym swoim majtkiem. Tylko gdy dzierawce lub uytkownika cza z podatnikiem wizi o charakterze rodzinnym, kapitaowym lub majtkowym.

4.3.2.7 Wsplnik spki osobowejKwestia normowana w art. 115 Tj. spki cywilnej, jawnej, partnerskiej, oraz komplementariusz spki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej Dotyczy wsplnika nie akcjonariusza. Caym swoim majtkiem solidarnie ze spk i z pozostaymi wsplnikami Dotyczy rwnie byego wsplnika za okres w ktrym by wsplnikiem Stwierdzenie odpowiedzialnoci wsplnika spki za zalegoci powstae w drodze zaistnienia zdarzenia przewidzianego przez ustaw decyzji z art. 108 2 pkt 2 o odpowiedzialnoci podatkowej patnika lub inkasenta


- 29 -

4.3.2.8 Spka kapitaowa czonek zarzdu lub wsplnikKwestia normowana w art. 116 Dopiero gdy egzekucja z majtku spki jest nieskuteczna. Solidarnie caym swoim majtkiem Czonek zarzdu pod warunkiem, e: nie wykaza, e zgoszono w terminie wniosek o upado lub rozpoczto postpowanie ukadowe lub zaniedbanie w tej materii nie wynika z jego winy. Nie wskaza mienia spki do zaspokojenia zobowizania (spka ma, gdzie ukryte mienie, a on nie doniesie o tym) Zobowizanie lub zalego powstaa w trakcie penienia przez niego stanowiska Jeli spka nie ma zarzdu odpowiada penomocnika, w przypadku jego braku wsplnicy. Wsplnik spki kapitaowej, gdy: Jest czonkiem zarzdu na warunkach oglnych Nie powoano zarzdu, ani penomocnika

4.3.2.9 Inne osoby prawneKwestia normowana w art. 116a Na przykad przedsibiorstwo pastwowe.Art. 116a. Za zalegoci podatkowe innych osb prawnych ni wymienione w art. 116 odpowiadaj solidarnie caym swoim majtkiem czonkowie organw zarzdzajcych tymi osobami. Przepisy art. 116 stosuje si odpowiednio.

4.3.2.10 Osoba prawna przejmujca lub powstaa w wyniku podziauKwestia normowana w art. 117 jeeli majtek przejmowany na skutek podziau, a przy podziale przez wydzielenie - take majtek osoby prawnej dzielonej, nie stanowi zorganizowanej czci przedsibiorstwa. Za zalegoci powstae do momentu wydzielenia. Caym swoim majtkiem solidarnie do wartoci netto aktyww

4.3.2.11 Gwarant lub porczyciel podatnikaArt. 117a. 1. Gwarant lub porczyciel, ktrego zabezpieczenie zostao przyjte przez organ podatkowy, odpowiada caym swoim majtkiem solidarnie z podatnikiem, patnikiem, inkasentem, ich nastpc prawnym lub osob trzeci, za zobowizanie wynikajce z decyzji, ktra jest przedmiotem zabezpieczenia, wraz z odsetkami za zwok, oraz kosztami postpowania egzekucyjnego powstaymi w zwizku z wykonaniem tej decyzji - do wysokoci kwoty gwarancji lub porczenia i w terminie wskazanym w gwarancji lub porczeniu. 2. Przepis 1 stosuje si do gwaranta lub porczyciela, ktrego zabezpieczenie zostao przyjte przez organ podatkowy, w zwizku ze zwrotem podatku od towarw i usug.


- 30 -

Wykad XIII 18 XI 20094.4 Postpowanie podatkoweZasadniczo przepisw KPA nie stosuje si do postpowania podatkowego jest to postpowanie szczeglne normowane Ordynacj, Dzia IV.

4.4.1 Zasady oglne w OrdynacjiArt. 120 zasada praworzdnoci (dziaania na podstawie prawa) i zasada legalnoci (decyzje musz si opiera na konkretnym przepisie) Art.121 1 zasada budowania zaufania do organu (rwne traktowanie interesw, dostrzeganie susznych interesw podatnika, rozstrzyganie wtpliwoci na rzecz podatnika) Art.121 2 zasada informowania podatnika (przekazywanie niezbdnych informacji i wyjanie o przepisach prawa PODATKOWEGO gdy jednak rozstrzygnicie bierze pod uwag przepisy z innych dziaw prawa organ podatkowy nie ma obowizku informowa nas o tych przepisach) Przykad 1 Pan X odziedziczy mieszkanie. Obliczono podatek, okaza si on znaczny i pan X nie jest w stanie go spaci. Istniaa moliwo zoenia owiadczenia z art.16 ustawy o podatku od spadkw i darowizn, e to jej jedyne mieszkanie i nie ma gdzie mieszka, a tym samym zwolnienia jej z czci podatku. Pan X nie zoy tego owiadczenia w skutek niewiedzy. Jednak moe zoy odwoanie powoujc si na to, e organ jej o tej moliwoci nie poinformowa. Art. 122 zasada prawdy obiektywnej Art. 123 zasada czynnego udziau stron Art. 124 zasada przekonywania Ast. 125 zasada szybkoci Art. 139 -142 terminy instrukcyjne Praktyka organw podatkowych wskazuje, e czsto przekraczaj one terminy instrukcyjne, dlatego art. 140 1 stwarza obowizek powiadamiania o uchybieniu terminu, podania przyczyn tego stanu i wyznaczenia nowego terminu. Ponaglenie (art.141) suy na nie zaatwienie sprawy w terminie do organu wyszego stopnia lub ministra waciwego ds. finansw jeli spraw zajmowa si Dyrektor Izby Skarbowej (Celnej). Za nie zaatwienie sprawy w terminie z nieuzasadnionej przyczyny pracownik podlega odpowiedzialnoci porzdkowej lub dyscyplinarnej. Art. 126 zasada pisemnoci Art. 127 zasada II instancyjnoci przysuguje odwoanie, lub w przypadku sprawy nalecej do kompetencji Dyrektora US, Ministra waciwego ds. finansw lub SKO wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy (art. 128). Art. 129 zasada jawnoci dla stron postpowania, nie dla osb trzecich


- 31 -

Wykad XIV 24 XI 20094.4.2 Wyczenie pracownika organu podatkowego oraz organu podatkowegoWyczenie nastpuje gdy pracownicy (art..139): 1) s stron; 2) pozostaj ze stron w takim stosunku prawnym, e rozstrzygnicie sprawy moe mie wpyw na ich prawa lub obowizki; 3) stron jest ich maonek, rodzestwo, wstpny, zstpny lub powinowaty pierwszego stopnia; 4) stronami s osoby zwizane z nimi z tytuu przysposobienia, opieki lub kurateli; 5) byli wiadkami lub biegymi, byli lub s przedstawicielami podatnika albo przedstawicielem podatnika jest jedna z osb wymienionych w pkt 3 i 4; 6) brali udzia w wydaniu zaskaronej decyzji; 7) zaistniay okolicznoci, w zwizku z ktrymi wszczto przeciw nim postpowanie subowe, dyscyplinarne lub karne; 8) stron jest osoba pozostajca wobec nich w stosunku nadrzdnoci subowej. Dodatkowo bezporedni przeoony pracownika lub funkcjonariusza celnego jest obowizany na jego danie lub na danie strony albo z urzdu wyczy go od udziau w postpowaniu, jeeli zostanie uprawdopodobnione istnienie okolicznoci niewymienionych w 1, ktre mog wywoa wtpliwoci co do bezstronnoci pracownika lub funkcjonariusza celnego (dotyczy to tylko pracownika celnego). W przypadku wyczenia pracownika osoba prowadzca organ podatkowy wyznacza innego pracownika lub funkcjonariusza do prowadzenia sprawy. W przypadku wyczenia czonka samorzdowego kolegium odwoawczego jeeli na skutek wyczenia jego czonkw nie moe zaatwi sprawy z braku penego skadu orzekajcego, Prezes Rady Ministrw, w drodze postanowienia, wyznacza do zaatwienia sprawy inne samorzdowe kolegium odwoawcze. Naczelnik urzdu skarbowego podlega wyczeniu od zaatwiania spraw dotyczcych zobowiza podatkowych, w przypadku gdy sprawa dotyczy: 1) naczelnika urzdu skarbowego albo jego zastpcy; 2) dyrektora izby skarbowej albo jego zastpcy; 3) maonka, rodzestwa, wstpnych, zstpnych albo powinowatych pierwszego stopnia osb wymienionych w pkt 1 albo 2; 4) osoby zwizanej stosunkiem przysposobienia, opieki lub kurateli z osob wymienion w pkt 1 albo 2.


- 32 -

4 pierwsze przesanki dotyczce wyczenia pracownika tycz si take wjta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty, marszaka wojewdztwa, ich zastpcw oraz skarbnika jednostki samorzdu terytorialnego.

4.4.3 Strona i uczestnicy na prawach stronyArt. 133. 1. Stron w postpowaniu podatkowym jest podatnik, patnik, inkasent lub ich nastpca prawny, a take osoby trzecie, o ktrych mowa w art. 110117a, ktre z uwagi na swj interes prawny daj czynnoci organu podatkowego, do ktrej czynno organu podatkowego si odnosi lub ktrej interesu prawnego dziaanie organu podatkowego dotyczy. Uczestnikiem na prawach strony moe by organizacja spoeczna, ktra za zgod strony zgosia wniosek o wszczcie postpowaniu lub dopuszczenie do niego. Wniosek ten musi by uzasadniony celami statutowymi organizacji i uznany przez organ podatkowy. (at.133a) Strona moe dziaa przez penomocnika lub kuratora wyznaczonego przez sd (art.136-138)

4.4.4 Zaatwianie sprawArt.139-142 omawiaj kwestie terminw instrukcyjnych i zostay wspomniane przy zasadzie szybkoci. Istnieje moliwo upowanienia przez organ funkcjonariusza celnego lub pracownika kierowanej jednostki organizacyjnej do zaatwiania spraw w imieniu organu. Upowani moe te Naczelnik US - pracownika US, Dyrektor IS pracownika IS, Naczelnik UC - funkcjonariusza lub pracownika UC, Dyrektor IC - funkcjonariusza lub pracownika IC. Upowanienie to udzielane jest w formie pisemnej (art.143).


- 33 -

Wykad XV 25 XI 20094.4.5 DorczeniaOsobom fizycznym (art.148) dorczy pismo z organu podatkowego naley w mieszkaniu, lub w miejscu pracy, ewentualnie w siedzibie organu do rak podatnika. W przypadku przedsibiorcy dorczenie powinno mie miejsce w miejscu pracy do rk podatnika lub osobie upowanionej do odbioru korespondencji. Za zgod podatnika pisma mona dorczy rwnie na wskazany adres mailowy. Jeli nie uda si dorczy w tych miejscach moliwe jest dorczenie w kadym miescu, gdzie si adresata zastanie. Jeli adresata nie ma w mieszkaniu (art. 149), mona pozostawi decyzje osobie trzeciej (penoletniemu domownikowi, dozorcy lub ssiadowi) za pokwitowaniem. W przypadku ssiada i dozorcy konieczne jest zostawienie awizo na drzwiach lub w skrzynce pocztowej. Dorczenie uznaje si za skuteczne gdy pismo przekazao si waciwej osobie i osoba ta podja si je przekaza. Co do zasady sublokatora traktuje si jako ssiada i tylko gdy udowodni, e jest on dopuszczony do wsplnoty domowej jako domownika. Jeli jednak nie ma nikogo komu mona by pismo zostawi, naley zostawi awizo, a 7 dni pniej kolejne, a 7 dni pniej pojawia si domniemanie dokonania odbioru w ostatnim moliwym dniu, a piso wraca do akt (art.150). W razie odmowy odbioru pisma lub potwierdzenia odbioru, konieczne jest dokonanie waciwej adnotacji i pojawia si domniemanie odbioru w dniu odmowy odbioru (art.153). W przypadku osb prawnych lub jednostek organizacyjnych (art.151) dorczenia naley dokona w siedzibie lub w miejscu dziaalnoci do rk osoby upowanionej do odbioru korespondencji. W przypadku, gdy adres siedziby nie istnieje lub jest niezgodny z rejestrem pismo wdruje do akt i pojawia si domniemanie dorczenia (art.151a)

4.4.6 DowodyDowodem moe by wszystko, co przyczynia si do wyjanienia sprawy, jeli nie jest sprzeczne z prawem (art.180). Organ ma obowizek zabra i naleycie rozpatrzy cay materia dowodowy i fakty znane z urzdu i powszechnie znane nie wymagajce dowodu (art.187). W przypadkach, gdy zawiadczenie danego faktu nie jest wymagane prawem wystarczy owiadczenie podatnika. (art.180). danie strony o przeprowadzenie dowodu powinno by uwzgldnione, gdy dotyczy on sprawy. Chyba, e okoliczno ta jest ju wystarczajco udowodniona (art. 188).


- 34 -

Art. 181 zawiera otwarty katalog dowodw m.in. dowody specyficzne dla postpowania podatkowego w szczeglnoci ksigi podatkowe, deklaracje zoone przez stron, zeznania wiadkw, opinie biegych, materiay i informacje zebrane w wyniku ogldzin, informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku czynnoci sprawdzajcych lub kontroli podatkowej. Informacje podatkowe uzyskuje si od banku, domu maklerskiego, i dotycz one rachunkw bankowych, kredytw i obrotu papierami wartociowymi. Wystpi o nie moe tylko Naczelnik Urzdu Skarbowego lub Celnego, a po ich uzyskaniu ma obowizek przesa je do Dyrektora Izby. Dodatkowo przez wystpieniem Naczelnik ma obowizek poprosi o te informacje samego podatnika potem poprosi o upowanienie, a dopiero po otrzymaniu odmowy moe wystpi (art.182-185). Niektre kategorie podatnikw maj obowizek prowadzenia ksig podatkowych (art.193) i mog one by dowodem. Ksigi te maj by prowadzone rzetelnie tj. odzwierciedla sytuacj

rzeczywist i niewadliwe tzn. prowadzone zgodnie z przepisami. Nawet ksigi prowadzone wadliwe mog by dowodem w sprawie jeli nie maj znaczenia dla sprawy.

4.4.7 PostanowienieArt. 216. 1. W toku postpowania organ podatkowy wydaje postanowienia. 2. Postanowienia dotycz poszczeglnych kwestii wynikajcych w toku postpowania podatkowego, lecz nie rozstrzygaj o istocie sprawy, chyba e przepisy niniejszej ustawy stanowi inaczej. Art. 217. 1. Postanowienie zawiera: 1) oznaczenie organu podatkowego; 2) dat jego wydania; 3) oznaczenie strony albo innych osb biorcych udzia w postpowaniu; 4) powoanie podstawy prawnej; 5) rozstrzygnicie; 6) pouczenie, czy i w jakim trybie suy na nie zaalenie lub skarga do sdu administracyjnego; 7) podpis osoby upowanionej, z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska subowego. 2. Postanowienie zawiera uzasadnienie faktyczne i prawne, jeeli suy na nie zaalenie lub skarga do sdu administracyjnego oraz gdy wydane zostao na skutek zaalenia na postanowienie. Art. 218. Postanowienie, od ktrego suy zaalenie lub skarga do sdu administracyjnego ,dorcza si na pimie.


- 35 -

Wykad XVI 1 XII 20094.4.8 Decyzje podatkoweCo do zasady organ orzeka o sprawie w drodze decyzji (art.207) i w ten sposb koczy spraw w danej instancji. W razie bezprzedmiotowoci sprawy organ wydaje decyzje nie rozstrzygajca j co do istoty o umorzeniu (art.208). Czasem przed wydaniem decyzji konieczne jest uzyskanie stanowiska lub zgody innego organu takie postpowanie powinno trwa maksymalnie 14 dni (art.209). Artyku 209 zawiera elementy decyzji: oznaczenie organu podatkowego; dat jej wydania; oznaczenie strony; powoanie podstawy prawnej; rozstrzygnicie; uzasadnienie faktyczne i prawne; pouczenie o trybie odwoawczym jeeli od decyzji suy odwoanie; oraz podpis osoby upowanionej, z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska subowego. Wikszo decyzji wie organ z chwila dorczenia jej podatnikowi, jednak decyzja o umorzeniu z urzdu wie od momentu wydania (art.212). W cigu 14 dni od dorczania podatnik moe da sprostowania lub uzupenienie decyzji (art.213) co do rozstrzygnicia lub co do prawa odwoania, wniesienia w stosunku do decyzji powdztwa do sdu powszechnego lub co do skargi do sdu administracyjnego albo sprostowania zamieszczonego w decyzji pouczenia w tych kwestiach Moliwe jest rwnie sprostowanie lub uzupenieni tych spraw z urzdu w kadym czasie w drodze decyzji. Jedynie bdy rachunkowe prostuje si w formie postanowienia.

4.4.8.1 OdwoaniaPrawo do odwoania od decyzji I instancji zapisane jest w art. 220. Art. 222 formuuj e wymogi co do odwoania (zarzuty przeciw decyzji, okrela istot i zakres dania bdcego przedmiotem odwoania oraz wskazywa dowody uzasadniajce to danie), a art. 228 1 pkt 3 stwierdza, e odwoa nie speniajcych tych wymogw nie rozpatruje si. Od zoenia odwoania organ ma 14 dni na przesanie go organowi wyszego stopnia wraz ze swoja odpowiedzi. Art. 234 zaznacza, e organ odwoawczy nie moe pogorszy sytuacji podatnika, chyba e pierwsza decyzja w sposb racy narusza prawo lub interes publiczny. Dodatkowo jeli organ odwoawczy stwierdzi, ze organ I instancji wyliczy podatek w kwocie zanionej musi zwrci si do niego o napraw tego stanu poprzez wydanie nowej decyzji (art. 230). Organ odwoawczy moe wyda decyzje w ktrej: 1) utrzymuje w mocy decyzj organu pierwszej instancji albo 2) uchyla decyzj organu pierwszej instancji: a) w caoci lub w czci i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy lub uchylajc t decyzj umarza postpowanie w sprawie,


- 36 -

b) w caoci i spraw przekazuje do rozpatrzenia waciwemu organowi pierwszej instancji, jeeli decyzja ta zostaa wydana z naruszeniem przepisw o waciwoci 3) umarza postpowanie odwoawcze.

4.4.8.2 Wykonanie decyzjiDecyzja nieostateczna podlega wykonaniu tylko gdy nadany jej zostanie rygor natychmiastowej wykonalnoci (art.239a-d), co moe sta si gdy organ podatkowy posiada informacje, z ktrych wynika, e wobec strony toczy si postpowanie egzekucyjne w zakresie innych nalenoci pieninych, strona nie posiada majtku o wartoci odpowiadajcej wysokoci zalegoci, strona dokonuje czynnoci polegajcych na zbywaniu majtku znacznej wartoci , lub okres do upywu terminu przedawnienia zobowizania podatkowego jest krtszy ni 3 miesice. Inaczej mwic gdy organ uprawdopodobni, e potem nie bdzie mona wykona decyzji. Rygor nadaje si w drodze postanowienia na ktre suy zaalenie. Decyzja ostateczna podlega wykonaniu, chyba e zostanie wstrzymana (art.239e).

4.4.8.3 Wstrzymanie wykonaniaArt. 239f. 1. Organ podatkowy pierwszej instancji wstrzymuje wykonanie decyzji ostatecznej w razie wniesienia skargi do sdu administracyjnego do momentu uprawomocnienia si orzeczenia sdu administracyjnego: 1) na wniosek - po przyjciu zabezpieczenia wykonania zobowizania wynikajcego z decyzji wraz z odsetkami za zwok, o ktrym mowa w art. 33d 2 - do wysokoci zabezpieczenia i na czas jego trwania lub 2) z urzdu po prawomocnym wpisie hipoteki przymusowej lub wpisie zastawu skarbowego korzystajcych z pierwszestwa zaspokojenia, ktre zabezpieczaj wykonanie zobowizania

wynikajcego z decyzji wraz z odsetkami za zwok - do wysokoci odpowiadajcej wartoci przedmiotu hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego. 2. Wniosek, o ktrym mowa w 1 pkt 1, podlega zaatwieniu bez zbdnej zwoki, nie pniej ni w terminie 14 dni. Niezaatwienie wniosku w tym terminie powoduje wstrzymanie wykonania decyzji do czasu dorczenia postanowienia w sprawie przyjcia zabezpieczenia, chyba e przyczyny niezaatwienia wniosku w terminie zostay spowodowane przez stron. 3. W sprawach nieuregulowanych w 1 przepisy art. 33d-33g stosuje si odpowiednio. 4. W sprawie wstrzymania wykonania decyzji wydaje si postanowienie, na ktre suy zaalenie.

Przepisy o decyzji stosuje si odpowiednio do postanowie (art.239j).


- 37 -

Wykad XVII 2 XII 20094.4.8.4 Tryby nadzwyczajne wzruszenia decyzji4.4.8.4.1.1 Wznowienie postpowania

Powodem wznowienia moe by (art.240) : 1) dowody, na ktrych podstawie ustalono istotne dla sprawy okolicznoci faktyczne, okazay si faszywe; 2) decyzja wydana zostaa w wyniku przestpstwa; 3) decyzja wydana zostaa przez pracownika lub organ podatkowy, ktry podlega wyczeniu 4) strona nie z wasnej winy nie braa udziau w postpowaniu; 5) wyjd na jaw istotne dla sprawy nowe okolicznoci faktyczne lub nowe dowody istniejce w dniu wydania decyzji nieznane organowi, ktry wyda decyzj; 6) decyzja wydana zostaa bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu; 7) decyzja zostaa wydana na podstawie innej decyzji lub orzeczenia sdu, ktre zostay nastpnie uchylone lub zmienione w sposb mogcy mie wpyw na tre wydanej decyzji; 8) zostaa wydana na podstawie przepisu, o ktrego niezgodnoci z Konstytucj Rzeczypospolitej Polskiej, ustaw lub ratyfikowan umow midzynarodow orzek Trybuna Konstytucyjny; 9) ratyfikowana umowa o unikaniu podwjnego opodatkowania lub inna ratyfikowana umowa midzynarodowa, ktrej stron jest Rzeczpospolita Polska, ma wpyw na tre wydanej decyzji; 10) wynik zakoczonej procedury wzajemnego porozumiewania lub procedury arbitraowej, prowadzonych na podstawie ratyfikowanej umowy o unikaniu podwjnego opodatkowania lub innej ratyfikowanej umowy midzynarodowej, ktrej stron jest Rzeczpospolita Polska, ma wpyw na tre wydanej decyzji; 11) orzeczenie Europejskiego Trybunau Sprawiedliwoci ma wpyw na tre wydanej decyzji. W przypadkach od 8-10 strona ma miesic na zoenie wniosku. Wniosek rozpatruje organ, ktry wydal ostatni decyzje moe on: uchyli w caoci lub w czci decyzj dotychczasow i w tym zakresie orzec co do istoty sprawy lub umarzy postpowanie w sprawie; odmwi uchylenia, stwierdzi, ze s przesanki do uchylenia ale odmwi uchylenia poniewa w wyniku uchylenia mogaby zosta wydana wycznie decyzja rozstrzygajca istot sprawy tak jak decyzja dotychczasowa, albo wydanie nowej decyzji orzekajcej co do istoty sprawy nie mogoby nastpi z uwagi na przedawnienie.4.4.8.4.1.2 Stwierdzenie niewanoci

Przesanki do stwierdzenia niewanoci decyzji s w art.247 z urzedu lub na wniosek:

Finanse publiczne i prawo finansowe 2009/2010 - JKTJ 1) wydanie z naruszeniem przepisw o waciwoci; 2) wydanie bez podstawy prawnej; 3) wydanie z racym naruszeniem prawa; 4) sprawa dotyczy ju poprzednio rozstrzygnitej inn decyzj ostateczn; 5) skierowanie do osoby niebdcej stron w sprawie; (tyko na wniosek)

- 38 -

6) decyzja bya niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalno ma charakter trway; 7) decyzja zawiera wad powodujc jej niewano na mocy wyranie wskazanego przepisu prawa; 8) jej wykonanie wywoaaby czyn zagroony kar. Odmawia si stwierdzenia niewanoci, jeli nie mona by wyda nowej decyzji ze wzgldu na przedawnienie. Podatnik ma 5 lat od dorczenia decyzji na zoenie wniosku (art.249). W razie zoenia wniosku nastpuje wstrzymanie wykonania decyzji gdy zachodzi prawdopodobiestwo, e przesanki s spenione. Czyni to organ w drodze postanowienia na ktre suy zaalenie (art.252).4.4.8.4.1.3 Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej

Moliwe gdy na mocy decyzji strona nie nabya adnych praw lub gdy strona wyrazia na zgod (w tym wypadku nie mona wyda potem decyzji na jej niekorzy) i przemawia za tym interes publiczny lub wany interes podatnika (art.253 i 253a) Nie ma moliwoci uchylenia lub zmiany decyzji ustalajcej lub okrelajcej wysoko zobowizania (art.253b). Chyba , e po jej dorczeniu zmieniy si okolicznoci faktyczne wpywajce na wysoko zobowizania (art.254), a skutki wystpienia tych okolicznoci zostay uregulowane w przepisach prawa.4.4.8.4.1.4 Wyganiecie decyzji

Art. 258. 1. Organ podatkowy, ktry wyda decyzj w pierwszej instancji, stwierdza jej wyganicie, jeeli: 1) staa si bezprzedmiotowa; 2) zostaa wydana z zastrzeeniem dopenienia przez stron okrelonego warunku, a strona nie dopenia tego warunku; 3) strona nie dopenia przewidzianych w tej decyzji lub w przepisach prawa podatkowego warunkw uprawniajcych do skorzystania z ulg; 4) strona nie dopenia okrelonych w przepisach prawa podatkowego warunkw uprawniajcych do skorzystania z ryczatowych form opodatkowania; 5) (uchylony).

Finanse publiczne i prawo finansowe 2009/2010 - JKTJ 2. Organ podatkowy stwierdza wyganicie decyzji w drodze decyzji.

- 39 -

3. W przypadkach, o ktrych mowa w 1 pkt 3 i 4, decyzja stwierdzajca wyganicie decyzji wywouje skutki prawne od dnia dorczenia decyzji, ktrej wyganicie si stwierdza. Przykad 1 Podatnik naby dom w drodze spadku, a nie posiada mieszkania i zoy owiadczenie, e bdzie tam mieszka co najmniej 5 lat. W zwizku z tym na mocy art.16 ustawy o podatku od spadkw i darowizn zosta zwolniony od czci podatku. Jednake 4 lata pniej podatnik sprzeda mieszkanie i organ stwierdzi wyganiecie decyzji. Przykad 2 Waciciel zakadu fryzjerskiego postanowi paci podatek karta podatkow. W zgoszeniu zadeklarowa, e bdzie prowadzi zakad w Krakowie i zatrudnia 2 osoby. Na podstawie zgoszenia wyliczono kart podatkow, wkrtce jednak podczas kontroli wykryto niecisoci w ewidencji zatrudnienia. Organ stwierdzi wyganiecie decyzji. Przykad 3 Podatnikowi odroczono termin patnoci, a podatnik nie dotrzyma nowego terminu, co spowodowao wyganiecie decyzji w caoci. Przykad 4 Podatek zosta rozoony na raty, przy przedostatniej racie podatnik spni si z zapat, co spowodowao wyganiecie decyzji, ale tylko wzgldem w tej raty.


- 40 -

Wykad XVIII 8 XII 20095. Prawo BudetoweObejmuje ustaw o finansach publicznych z 27 sierpnia 2009 i ustaw o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego.

5.1 Zasada zupenoci budetuZasada zupenoci budetowej przedmiotowo oznacza, e budet powinien obejmowa wszystkie dochody i wydatki jednostek sektora finansw publicznych, za podmiotowo e wszystkie jednostki sektora finansw publicznych powinny by powizane z budetem (wszy zakres)

5.1.1 Jednostki sektora finansw publicznychJednostki sektora finansw publicznych s to formy organizacyjno-prawne, okrela je art. 8-32, rozdzia 3 ustawy o finansach publicznych.

5.1.1.1 Jednostki budetoweNa przykad szkoa podstawowa, gimnazjum, liceum. Nie posiada osobowoci prawnej. Jednostka budetowa nie moe przeznaczy swoich dochodw na wydatki, jej wydatki s pokrywane z budetu pastwa lub jst i tam tez trafiaj dochody (art.11) Tzw. dochody w rzeczywistoci s to wpywy

JBWydatki

BUDET

Jednostka budetowa moe zwikszy swoje wydatki tylko, gdy pojawia si dobrze uzasadnione dodatkowe wydatki, a dysponent budetu wyda zgod. Nie jest to zwizane w aden sposb z jej dochodami (art.11 ufp) Jednostk budetow tworz ministrowie, kierownicy urzdw centralnych, wojewodowie oraz inne organy dziaajce na podstawie odrbnych ustaw (pastwowe) i organy stanowice jednostek samorzdu terytorialnego (gminne, powiatowe lub wojewdzkie). Rodzaj finansowej wizi jednostek budetowej z budetem okrela si jako budetowanie brutto.


- 41 -

5.1.1.2 Zakady budetoweMog je tworzy wycznie jednostki samorzdu terytorialnego (art.14) Istnieje zamknity katalog zada jakie mog wykonywa, mog dziaa tylko w zakresie: gospodarki mieszkaniowej i gospodarowania lokalami uytkowymi, drg, ulic, mostw, placw oraz organizacji ruchu drogowego, wodocigw i zaopatrzenia w wod, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ciekw komunalnych, utrzymania czystoci i porzdku oraz urzdze sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadw komunalnych, zaopatrzenia w energi elektryczn i ciepln oraz gaz, lokalnego transportu zbiorowego, targowisk i hal targowych, zieleni gminnej i zadrzewie, kultury fizycznej i sportu, w tym utrzymywania terenw rekreacyjnych i urzdze sportowych, utrzymywania rnych gatunkw egzotycznych i krajowych zwierzt, w tym w szczeglnoci prowadzenia hodowli zwierzt zagroonych wyginiciem, w celu ich ochrony poza miejscem naturalnego wystpowania, Cmentarzy Art. 15 zakady budetowe pokrywaj swoje wydatki ze swoich dochodw (bezporedni przepyw z pominiciem budetu), co oznacza e jeli dochody s wiksze ni planowano zakad moe zwikszy swoje wydatki. Zakad dziaa na podstawie rocznego planu finansowego. Do przychodw zakadu nale te dotacje od jst. Art. 16 zakad jest tworzony przez organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego. Powizanie z budetem oparte jest na dotacjach (dotacja na wyposaenie w pierwsze rodki trwae; dotacja rzeczowa, dotacja celowa na sfinansowanie inwestycji lub na zadania wspfinansowane ze rodkw UE, dotacja podmiotowa dla konkretne zakadu, w sytuacji, gdy przychody nie s w stanie pokry wydatkw) i na tym, e nadwyki przychodw nad wydatkami s na kocu roku obrotowego wpacane s do budetu (jeli organ stanowicy nie postanowi inaczej) jest to tzw. budetowanie netto.


- 42 -

Wykad XIX 9 XII 20095.1.1.3 Agencje wykonawczeNa przykad: Agencja Mienia Wojskowego, Agencja Bezpieczestwa Wewntrznego, Agencja Nieruchomoci Rolnych, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencja Wywiadu, Agencja Rezerw Materiaowych. S to jednostki wycznie pastwowe, tworzy si je w oparciu o odrbn ustaw (art.18). Dziaaj w oparciu o roczny plan finansowy (art.21) Wskazuje si ministra sprawujcego nadzr Planowane wydatki nie mog przekracza planowanych dochodw. Na deficyt musi wyrazi zgod minister sprawujcy nadzr po konsultacji z ministrem finansw. Nadwyka dochodw nad wydatki na kocu roku obrotowego wdruje do budetu pastwa, chyba e Rada Ministrw wyrazi zgod na przeznaczenie jej na inne cele (art. 22) Agencje wykonawcze mog otrzymywa dotacje z budetu pastwa.

5.1.1.4 Instytucje gospodarki budetowejInstytucje gospodarki budetowej moe tworzy minister i Szef Kancelarii Prezesa RM za zgod Rady Ministrw wyraon na wniosek (art.23) Pokrywa swoje wydatki z uzyskiwanych dochodw i moe otrzyma dotacje na pierwsze rodki materiaowe, oraz inne jeli odrbne ustawy tak stanowi. Dziaa w oparciu o roczny plan finansowy. W adnym przypadku nie moe by deficytowa (art.24) budetowanie netto. Instytucja budetowa sama dysponuje swoim mieniem i moe posiada na wasno, gdy ma osobowo prawn.

5.1.1.5 Fundusze celoweFundusze celowe tworzy si w celu realizacji szczeglnie wanych spoecznie celw. Kiedy istniao ich ponad 200, ale obecnie ich liczba zostaa zdecydowanie zmniejszona. Na przykad fundusz Pracy, Fundusz Rewitalizacji Zabytkw Krakowa. Fundusze tworzone s na mocy ustawy czyli s formami wycznie pastwowymi. Od nowego roku fundusze utraciy osobowo prawn. Pastwowy fundusz celowy stanowi wyodrbniony rachunek bankowy, ktrym dysponuje minister wskazany w ustawie tworzcej fundusz albo inny organ wskazany w tej ustawie. Przychody pastwowego funduszu celowego pochodz ze rodkw publicznych, a koszty s ponoszone na realizacj wyodrbnionych zada pastwowych. Koszty pastwowego funduszu celowego mog

Finanse i Prawo Finansowe

Documents

Transcript of Finanse i Prawo Finansowe