;fdlxs nufgL sf]if lgodfjnL, @)^&
Transcript of ;fdlxs nufgL sf]if lgodfjnL, @)^&
nfu" ldltM @)^&.^.!!
klxnf] ;+zf]wg nfu" ldltM @)^(.#.!@
bf];|f] ;+zf]wg nfu" ldltM @)&!.!@.!!
t];|f] ;+zf]wg nfu' ldlt M@)&^.!!.)!
rf}yf] ;+zf]wg nfu' ldltM@)&&.)%.@$
;fd"lxs nufgL sf]if lgodfjnL, @)^&
lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# sf] bkmf !!^ n] lbPsf] clwsf/ k|of]u u/L g]kfn ;/sf/af6 :jLs[lt k|fKt u/L
g]kfn lwtf]kq af]8{n] b]xfosf lgodx? agfPsf] 5 .
kl/R5]b — !
k|f/lDes
!= ;+lIfKt gfd / k|f/DeM -!_ oL lgodx?sf] gfd æ;fd"lxs nufgL sf]if lgodfjnL, @)^&Æ /x]sf] 5 .
-@_ of] lgodfjnL g]kfn lwtf]kq af]8{n] tf]s]sf] ldlt b]lv nfu" x'g]5 .
@= kl/efiffM ljifo jf k|;+Ën] csf]{ cy{ gnfu]df o; lgodfjnLdf,–
-s_ æcg'dltkqÆ eGgfn]] of]hgf Joj:yfks jf l8kf]lh6/Lsf] ?kdf sfo{ ug{ o; lgodfjnL adf]lhd
af]8{af6 k|bfg ul/Psf] cg'dltkq ;Demg' k5{ .
-v_ æOsfO{Æ eGgfn] of]hgf cGtu{t lgisfzg u/Lg] lwtf]kqsf] OsfO{ ;Demg' k5{ .
-u_ æP]gÆ eGgfn] lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# ;Demg'k5{ .
-3_ æshf{ ;"rgf s]Gb|Æ eGgfn] k|rlnt sfg"g adf]lhd :yflkt shf{ ;"rgf s]Gb| ;Demg' k5{ .
-ª_ æsf]if k|j4{sÆ eGgfn] ;fd"lxs nufgL sf]if :yfkgf u/L k|j{4g ug]{ ;+ul7t ;+:yf ;Demg' k5{
.
-r_ æsf]if ;'kl/j]IfsÆ eGgfn] ;fd"lxs nufgL sf]ifsf] ;'kl/j]If0f ug{ lgod ^ adf]lhd lgo'Qm
JolQmx?sf] ;d"x ;Demg' k5{ .
-5_ æv'nfd'vL of]hgfÆ eGgfn] ;dofjlw gtf]sL ;+rfng u/Lg] of]hgf ;Demg' k5{ .
-h_ æaGbd'vL of]hgfÆ eGgfn] ;dfojlw tf]sL ;+rfng u/Lg] of]hgf ;Demg' k5{ .
-em_ æaf]8{Æ eGgfn] P]gsf] bkmf # adf]lhd :yfkgf ePsf] g]kfn lwtf]kq af]8{ ;Demg' k5{ .
-`_ æof]hgfÆ eGgfn]] lgod @$ adf]lhd af]8{af6 :jLs[lt k|fKt of]hgf -:sLd_ ;Demg' k5{ .
-6_ æof]hgf Joj:yfksÆ eGgfn] ;fd"lxs nufgL sf]ifsf] /sd nufgL ug]{ Joj:yfkssf] ?kdf sfo{
ug{ lgod !^ adf]lhd cg'dltkq k|fKt ;+ul7t ;+:yf ;Demg' k5{ .
-7_ æ;fd"lxs nufgL sf]if -Do'r'cn km08_Æ eGgfn] P]gsf] bkmf @ sf] v08 -b_ adf]lhdsf] sf]if
;Demg' k5{ .
1-8_ æof]hgfsf] cfsf/Æ eGgfn] ;fj{hlgs lgisfzg dfkm{t of]hgfsf] OsfO{ laqmLaf6 k|fKt ePsf]
;Dk"0f{ /sdnfO{ ;Demg'k5{ . ;fy} v'nfd"lv of]hgfn] ;fj{hlgs lgisfzg kZrft OsfO{ vl/b
jf laqmL dfkm{t ;+snLt /sdsf] cfsf/nfO{ hgfpg]5 .
2-9_ “v'b ;DkQL d"NoÆ eGgfn] of]hgfsf] d'Nofs+g ug]{ ldltdf sfod /x]sf] s'n ;DklQ / ;f]df
k|fKt ug'{kg]{k|ltkmn tyf cGo cfo hf]8L bfloTj tyf ckn]vg gul/Psf :yug tyf laljw
vr{ s§f ul/ cfpg] s'n ;DklQ d'No -g]6 P;]6\; Eofn"_ nfO{ ;Demg' k5{ .
kl/R5]b – @
;fd"lxs nufgL sf]if btf{ / ;+rfng ;DaGwL Joj:yf
#= ;fd"lxs nufgL sf]if :yfkgf ug{ ;Sg]M -!_ s'g} Ps jf Ps eGbf a9L ;+ul7t ;+:yfn] ;fd"lxs nufgL
sf]if :yfkgf ug{ ;Sg]5 .
1 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f yk 2 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f yk
-@_ ;fd"lxs nufgL sf]if :yfkgf ug{ rfxg] ;+ul7t ;+:yfsf] of]Uotf b]xfo adf]lhd x'g]5,–
3-s_ k|rlnt sfg"g adf]lhd ljQLo sf/f]af/ ug]{ ;+ul7t ;+:yf jf aLdf sDkgL jf
ljz]if P]gåf/f :yflkt u}/ a}lsË ljQLo ;+:yf,
4-v_ sDtLdf b'O{ cj{ ?k}ofF a/fa/sf] r'Qmf k"FhL ePsf],
-u_ cfˆgf] p2]Zo cg';f/sf] Joj;fo ;+rfng u/]sf] kfFr jif{ k'/f ePsf],
-3_ kl5Nnf] tLg jif{ b]lv nuftf/ d'gfkmfdf /x]sf],
-ª_ r'Qmf k"FhL eGbf g]6jy{ sd gePsf],
:ki6Ls/0fM o; v08sf] k|of]hgsf] nflu æg]6jy{Æ eGgfn] ;DalGwt ;+ul7t ;+:yfsf]
z]o/sf] r'Qmf k"FhL tyf hu]8f sf]ifx? -;DkQLsf] k'g{d"NofÍg af6 >[lht sf]if jfx]s_
hf]8L ;f]df ;~rLt gf]S;fgLsf] s'n /sd / ckn]vg gu/LPsf] :yug -l8km8{_ tyf
ljljw vr{x? s6fpFbf afFsL x'g cfpg] d"NonfO{ ;Demg' k5{ .
-r_ ;+ul7t ;+:yf, o;sf ;+rfns jf sfo{sf/L k|d'vn] s'g} k|sf/sf] 7uL, hfn;fhL jf
g}lts ktg b]lvg] s'g} s;"/df ;hfoF gkfPsf],
-5_ shf{ ;"rgf s]Gb| jf s'g} lgodg lgsfosf] sfnf] ;"lrdf g/x]sf],
-h_ af]8{n] ;do ;dodf tf]lslbP adf]lhdsf] cGo of]Uotf k"/f u/]sf] .
-#_ pklgod -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg ;fd"lxs nufgL sf]if ;+rfng ug]{ p2]Zon]
s'g} P]g adf]lhd :yflkt ;+ul7t ;+:yfnfO{ pklgod -@_ df pNn]lvt of]Uotf ;DaGwL Joa:yf nfu"
x'g] 5}g\ .
-$_ o; lgoddf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg Ps eGbf a9L ;+ul7t ;+:yfn] ;+o'Qm
?kdf ;fd"lxs nufgL sf]if :yfkgf ubf{ af]8{n] cfjZos cGo of]Uotfx? tf]Sg ;Sg]5 .
$= ;fd"lxs nufgL sf]if btf{ ug'{ kg]{M -!_ lgod # adf]lhd ;fd"lxs nufgL sf]if :yfkgf ug{ rfxg] ;+ul7t
;+:yfn] b]xfosf] sfuhft / ljj/0f ;+nUg u/L cg';'rL-! adf]lhdsf] 9fFrfdf af]8{;dIf ;f]sf nflu lgj]bg
lbg' kg]{5,–
-s_ ;+ul7t ;+:yf btf{ k|df0fkqsf] k|dfl0ft k|ltlnlk,
-v_ ;+ul7t ;+:yfsf] k|aGwkq tyf lgodfjnLsf] k|dfl0ft k|ltlnlk,
-u_ s'g} P]gåf/f :yfkgf ePsf] ;+ul7t ;+:yfsf] xsdf ;f] P]g / ;f] P]g cGt{ut ag]sf]
lgod tyf ljlgodsf] k|ltlnlk,
-3_ :yfkgf ul/g] ;fd"lxs nufgL sf]ifsf] gfd,
-ª_ ;fd"lxs nufgL sf]if :yfkgf ug{sf nflu ;f] ;+:yfsf] ;+rfns ;ldltaf6 ePsf]
lg0f{osf] k|dfl0ft k|ltlnkL,
-r_ ;+:yfsf] sfo{sf/L k|d'v tyf ;+rfns ;ldltsf kbflwsf/Lsf] cg';'rL–@
adf]lhdsf] ljj/0f,
5-5_ ;+:yfsf] ljQLo tyf cfly{s ljj/0fsf] k|dfl0ft k|ltlnlk,
-h_ ;fd"lxs nufgL sf]if :yfkgf tyf ;+rfng ;DaGwL ;DefJotf cWoog k|ltj]bg,
-em_ ;+ul7t ;+:yfsf] kl5Nnf] kfFr aif{sf] n]vfkl/If0f tyf ljQLo ljj/0f;lxtsf] jflif{s
k|ltj]bg,
-`_ af]8{n] tf]lslbPsf cGo s'/fx? .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd lgj]bg lbg] lgj]bsn] cg';"rL–# adf]lhdsf] lgj]bg b:t'/ lgj]bg
;fy ;+nUg ug{'kg]{5 .
-#_ af]]8{n] cfjZos b]v]df pklgod -!_ adf]lhd lgj]bg lbg] lgj]bsaf6 yk ljj/0f jf sfuhft
dfu ug{ jf lgj]bsnfO{ s'g} s'/f :ki6 ug{ nufpg ;Sg]5 .
3 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]lwt 4 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]lwt 5 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]lwt
-$_ pklgod -!_ adf]lhd k|fKt lgj]bg pk/ hfFra'em ubf{ lgj]bsn] ;fd"lxs nufgL sf]if
;+rfng ug{ ;Sg] b]lvPdf af]8{n] ;fd"lxs nufgL sf]if btf{ u/L cg';"rL–$ adf]lhdsf] 9fFrfdf btf{
k|df0fkq k|bfg ug]{5 .
-%_ pklgod -$_ adf]lhd k|df0fkq lbg' cl3 af]8{n] lgj]bsaf6 cg';"rL–# adf]lhdsf] sf]if
btf{ b:t'/ lng' kg]{5 .
-^_ pklgod -$_ adf]lhd k|df0fkq lb+bf af]8{n] ;fd"lxs nufgL sf]if ;~rfngsf ;DaGWfdf
lgj]bsn] kfngf ug'{ kg]{zt{ tf]Sg ;Sg]5 .
%= sf]if btf{ ug{ c:jLsf/ ug{ ;lsg]M -!_ b]xfosf] cj:yfdf af]8{n] ;fd"lxs nufgL sf]if btf{ ug{ c:jLsf/
ug{ ;Sg]5 M–
-s_ lgod # adf]lhdsf] of]Uotf k"/f gePdf,
-v_ lgod $ adf]lhdsf sfuhft / ljj/0f k"/f gePdf, jf
-u_ lwtf]kq ahf/sf] cj:yf, ;DefJotf / nufgLstf{sf] lxt ;+/If0fsf] b[li6sf]0fn]
;fd"lxs nufgL sf]if ;+rfng x'g ;Sg] cj:yf gePdf .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd btf{ c:jLsf/ ubf{ ;f] sf] sf/0f / cfwf/ :ki6 ?kdf v'nfpg' kg]{5
.
^= sf]if ;'kl/j]Ifs lgo'Qm ug'{ kg]{M -!_ lgod $ adf]lhd btf{ ePsf] ;fd"lxs nufgL sf]if ;+rfngdf
Nofpg' cl3 sf]if k|a4{sn] sf]ifsf] ;"kl/j]If0f tyf ;xefuLsf] lxt ;+/If0f ug]{ sfo{sf] nflu lgod &
adf]lhdsf] of]Uotf k'u]sf km/s km/s If]qsf sDtLdf kfFrhgf JolQmx?nfO{ sf]if ;'kl/j]Ifssf] ?kdf
lgo'Qm ug'{ kg]{5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhdsf] sf]if ;'kl/j]Ifs lgo'Qm ug{' cl3 sf]if k|j{4sn] af]8{sf] :jLs[lt
lng' kg]{5 .
-#_ pklgod -@_ adf]lhdsf] :jLs[lt k|fKt ug{sf] nflu sf]if k|j{4sn] cg';'rL–% adf]lhdsf]
9fFrfdf sf]if ;'kl/j]Ifssf] ljj/0f tof/ u/L af]8{ ;dIf lgj]bg lbg' kg]{5 .
-$_ sf]if ;'kl/j]Ifs x'g] sDtLdf b'O{ ltxfO{ JolQmx? sf]if k|j4{s tyf of]hgf Joj:yfks ;Fu
s'g} k|sf/sf] k|ToIf jf ck|ToIf ljQLo jf c? :jfy{ gePsf :jtGq JolQmx? x'g' kg]{5 .
-%_ pklgod -#_ adf]lhd lgj]bg lbFbf sf]if k|a4{sn] sf]if ;'k/Lj]Ifs x'g] JolQm ;+u sf]if
;'kl/j]If0f ;DaGwdf u/]sf] ;Demf}tf ;d]t k]z ug'{ kg]{5 .
-^_ pklgod -%_ adf]lhdsf] ;Demf}tfdf sf]if k|a4{s tyf sf]if ;'kl/j]Ifssf] sfd, st{Jo /
clwsf/ pNn]v ePsf] x'g'kg]{5 .
-&_ pklgod -#_ adf]lhd k|fKt lgj]bg hfFra'em ubf{ To:tf JolQmx? ;'k/Lj]Ifs x'g of]Uo
b]lvPdf lghx?nfO{ ;'kl/j]Ifs lgo'Qm ug{ af]8{n] sf]if k|a4{snfO{ :jLs[lt lbg ;Sg]5 .
-*_ o; lgodfjnLdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg af]8{n] s'g} ;+ul7t ;+:yfnfO{
sf]if ;'kl/j]Ifssf] ?kdf sfd ug]{ u/L :jLs[lt lbg ;Sg]5 .
-(_ o; lgod adf]lhd lgo'Qm ePsf ;'kl/j]Ifsn] ;xeflusf] lxt ;+/If0f ug{sf] nflu :jtGq
?kdf sfd ug'{ kg]{5 .
-!)_ s'g} sf]if ;'kl/j]Ifssf] sfd sf/jfxL ;Gtf]ifhgs gb]lvPdf To:tf] sf]if ;'kl/j]Ifs x6fO{
csf]{ sf]if ;'kl/j]Ifs lgo'Qm ug{ af]8{n] sf]if k|j4{snfO{ cfb]z lbg ;Sg]5 .
6-!)s_ sf]if k|j4{sn] pklgod -!)_ adf]lhd csf]{ sf]if ;'kl/j]Ifs lgo'Qm ubf{ jf cGo s'g}
sf/0faf6 sf]if ;'kl/j]Ifs kl/jt{g ug'{k/]df lgod ^-@_ adf]lhd af]8{sf] :jLs[lt lng'kg]{ 5 .
-!!_ sf]if ;'kl/j]Ifsn] ug]{ sfdsf] sfo{ljlw tyf sf]if ;'kl/j]Ifssf] sfo{ ljefhg sf]if
;'kl/j]Ifs cfkm}n] lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 .
6 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f yk
7-!@_ pklgod -!!_ cg'?k lgwf{/0f ul/Psf] sfo{ljlw tyf sfo{laefhg kGw| lbgleq af]8{df
k]z ug'{kg]{ 5 .
&= sf]if ;'kl/j]Ifssf] of]UotfM sf]if ;'kl/j]Ifssf] of]Uotf b]xfo adf]lhd x'g]5M–
-s_ dfGotf k|fKt ljZj ljBfnoaf6 cy{zf:q, jfl0fHo zf:q, ljQ, n]vf, Joj:yfkg jf
jfl0fHo sfg"g laifodf sDtLdf :gftsf]Q/ jf rf6{8{ PsfpG6]G;L jf ;f] ;/xsf]
pkflwxfl;n u/L cy{, pBf]u, jfl0fHo, n]vf, ljQ, sfg"g, Joj:yfkg jf lwtf]kq ahf/
;DaGwL ljifodf sDtLdf 8bz aif{ sfd u/]sf] cg'ej ePsf],
-v_ g}lts ktg b]lvg] kmf}Hbf/L cleof]udf cbfntaf6 s;'/bf/ g7x/LPsf],
-u_ lwtf]kq ;DaGwL k|rlnt sfg"g adf]lhdsf] cleof]udf s;'/bf/ g7x/LPsf],
-3_ shf{ ;"rgf s]Gb|sf] sfnf] ;"rLdf g/x]sf],
-ª_ 9af]8{, lwtf]kq ahf/, lwtf]kq Joj;foL, ;"lrs[t ;++ul7t ;+:yf, sf]if ;'k/Lj]Ifs jf
sf]if Joj:yfks sDkgLsf] s'g} kbaf6 cjsfz kfPsf] Ps jif{ k'u]sf],
10t/ sf]if Joj:yfks ;+:yfsf] jf sf]if ;'kl/j]Ifssf] s'g} kbaf6 cjsfz
ePsf] Ps jif{ k"/f ePsf] x'g' kg]{5 .
-r_ cGo ;fd"lxs nufgL sf]ifdf sf]if ;'kl/j]Ifssf] ?kdf axfn g/x]sf] .
*= of]hgf Joj:yfks lgo'Qm ug'{ kg]{M 11-!_ sf]if k|a4{sn] sf]if ;'kl/j]Ifssf] ;xdlt lnO{ of]hgf
Joj:yfks lgo'Qm ug'{ kg]{5 / ;f]sf] hfgsf/L af]8{nfO{ lbg' kg]{5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd of]hgf Joj:yfks lgo'Qm ubf{ ;fd"lxs nufgL sf]ifsf] Joj:yfkg
tyf nufgLsf] nflu af]8{af6 of]hgf Joj:yfkgsf] sfo{ ug{ cg'dltkq k|fKt ;+ul7t ;+:yfnfO{ lgo'Qm
ug'{ kg]{5 .
-#_ pklgod -!_ adf]lhd of]hgf Joj:yfks lgo'Qm ubf{ sf]if k|j{4s / of]hgf Joj:yfks jLr
;Demf}tf ePsf] x'g' kg]{5 .
-$_ pklgod -@_ adf]lhdsf] ;Demf}tfsf] Ps k|lt To;/L ;Demf}tf ePsf] tL; lbg leq sf]if
k|a4{sn] jf]8{df k]z ug'{ kg]{5 .
-%_ of]hgf Joj:yfksn] sf]if Joj:yfkg afx]s cGo s'g} sfd ug{ kfpg] 5}g .
t/, ljQLo :jfy{ gaflemg] u/L cGo k|sf/sf] lwtf]kq Joj;fo ug{ lbg pko'Qm b]lvPdf
af]8{n] cfjZos zt{ tf]sL cg'dlt k|bfg ug{ ;Sg]5 .
-^_ o; lgodfjnLdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg s'g} ;fd"lxs nufgL sf]ifsf] k|a4{s
ePsf] ;+ul7t ;+:yfn] dr]{G6 a}+lsË Joj;fo ug{ ;xfos sDkgL v8f u/]sf] /x]5 / To:tf] sDkgLnfO{
af]8{sf] :jLs[lt lnO{ cfk"m k|a4{s ePsf] ;fd"lxs nufgL sf]ifsf] of]hgf Joj:yfkssf] ?kdf lgo'Qm ug{
rfx]df To:tf] sDkgLnfO{ of]hgf Joj:yfks lgo'Qm ug{ ;Sg]5 .
(= l8kf]lh6/L lgo'Qm ug{' kg]{M -!_ of]hgf Joj:yfksn] ;fd"lxs nufgL sf]ifsf] l8kf]lh6/L sfo{sf]
nflu sf]if ;'kl/j]Ifssf] :jLs[lt lnO{ af]8{af6 l8kf]lh6/Lsf] sfo{ ug{ cg'dtL kq k|fKt ;+ul7t ;+:yfnfO{
l8kf]lh6/L lgo'Qm ug{' kg]{5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd l8kf]lh6/L lgo'Qm ubf{ of]hgf Joj:yfks / l8kf]lh6/L aLr ;Demf}tf
x''g' kg]{5 .
-#_ pklgod -@_ adf]lhdsf] ;Demf}tfsf] k|lt ;Demf}tf u/]sf] tL; lbg leq of]hgf Joj:yfksn]
af]8{df k]z ug'{ kg]{5 .
-$_ o; lgodfjnLdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg af]8{sf] :jLs[lt lnO{ of]hgf
Joj:yfks cfkm}n] klg l8kf]lh6/Lsf] sfo{ ug{ ;Sg]5 .
7 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f yk 8 ;fd"lxs nufgL sf]if -bf];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&! åf/f ;+zf]lwt 9 ;fd"lxs nufgL sf]if -klxnf] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)^( åf/f ;+zf]lwt
10 ;fd"lxs nufgL sf]if -klxnf] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)^( åf/f ;+zf]lwt
11 ;fd"lxs nufgL sf]if -klxnf] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)^( åf/f ;+zf]lwt
!)= :jfy{ af‰g gx'g ]M -!_ sf]if k|a{4s tyf l8kf]lh6/L / of]hgf Joj:yfks / l8kf]lh6/L aLr s'g} :jfy{
aflemPsf] x'g' x'b}g .
t/, of]hgf Joj:yfks cfkm}n] l8kf]lh6/Lsf] sfo{ ug]{ ePdf of] Joj:yf nfu" x'g] 5}g .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd :jfy{ aflemPsf] kfOPdf af]8{n] sf]if k|a{4s, of]hgf Joj:yfks jf
l8kf]lh6/LnfO{ To:tf] x'g glbg] Joj:yf ug{ cfb]z lbg ;Sg]5 .
!!= btf{ /2 ug{ ;Sg]M b]xfosf] cj:yfdf af]8{n] ;fd"lxs nufgL sf]ifsf] btf{ /2 ug{ ;Sg]5M–
-s_ ;fd"lxs nufgL sf]ifn] To:tf] sf]if btf{ ePsf] ldltn] Ps jif{;Dd s'g} klg of]hgf
;+rfngdf gNofPdf,
12
-v_ sf]if k|j¢{sn] sf]if vf/]h ug{ cf}lrTo;lxt af]8{df lgj]bg lbPdf,
-u_ sf]if k|j{4s vf/]h x'g] ePdf .
!@= ;+rfngdf /x]sf] sf]if ;DaGwL Joj:yfM of] lgodfjnL k|f/De x'Fbfsf avt k|rlnt sfg"g adf]lhd
cg'dtL k|fKt u/L ;+rfngdf /x]sf] ;fd"lxs nufgL sf]if, To:tf] sf]ifsf] ;dofjlw ;dfKt geP ;Dd
;+rfng ug{ ;lsg]5 .
t/ To:tf] sf]if;+u ;DaGwLt kIfx?n] gofF ;fd"lxs nufgL sf]if ;+rfng ug]{ ePdf jf ;+rfng
u/L /x]sf] ;fd"lxs nufgL sf]if cGtu{t gofF of]hgf ;+rfng ug]{ ePdf o; lgodfjnLsf] Joj:yf
adf]lhd sf]if btf{ ug'{ kg]{5 .
kl/R5]b – #
cg'dltkq ;DaGwL Joj:yf
!#= cg'dltkqsf] nflu lgj]bg lbg' kg]{M -!_ of]hgf Joj:yfks jf l8kf]lh6/Lsf] sfo{ ug{ rfxg] lgod
!$ adf]lhd of]Uotf k'u]sf ;+ul7t ;+:yfn] af]8{af6 cg'dltkq lng' kg]{5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd cg'dltkq lngsf] nflu b]xfosf] ljj/0f tyf sfuhft ;+nUg u/L
cg';'rL–^ adf]lhdsf] 9fFrfdf af]8{ ;dIf lgj]bg lbg'kg]{5M–
-s_ lgj]bs ;+:yfsf] ;DaGwdf cg';"rL- & adf]lhdsf] ljj/0f tyf sfuhft,
-v_ sf]if k|a4{s afx]s cGo s'g} sDkgL jf ;+ul7t ;+:yf lgj]bs ;+:yfsf] ;+:yfks ePdf
To:tf] sDkgL jf ;+ul7t ;+:yfsf] cg';"rL–* adf]lhdsf] ljj/0f tyf sfuhft,
-u_ ;+ul7t ;+:yfsf] ;+rfns tyf sfo{sf/L k|d'vsf]] ;DaGwdf cg';"rL-@ adf]lhdsf]
ljj/0f,
13-3_ ==========
!$= of]hgf Joj:yfkssf] of]UotfM -!_ of]hgf Joj:yfkssf] sfo{ ug{ rfxg] ;+ul7t ;+:yfsf] of]Uotf b]xfo
adf]lhd x'g'kg]{5 M–
-s_ of]hgf Joj:yfkssf] ?kdf sfd ug{ ;Sg] u/L k|rlnt sfg"g adf]lhd ;+:yfkgf
ePsf],
-v_ k|aGwkq tyf lgodfjnLdf of]hgf Joj:yfkssf] sfo{ ug]{ p2]Zo /x]sf],
14-u_ r'Qmf k"FhL sDtLdf @) s/f]8 ?k}ofF ePsf],
-3_ r'Qmf k"FhLsf] sDtLdf krxQ/ k|ltzt g]6jy{ ePsf],
-ª_ ;DalGwt sf]if k|j{4ssf] sDtLdf PsfpGg k|ltzt z]o/ :jfldTj /x]sf],
-r_ ;+ul7t ;+:yf tyf ;f]sf ;+rfns jf sfo{sf/L k|d'vn] s'g} k|sf/sf] 7uL jf hfn;fhL
ck/fwdf ;hfoF gkfPsf],
12 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]lwt 13 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f x6fOPsf]
14 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f yk
-5_ ;+ul7t ;+:yfsf ;+rfns jf sfo{sf/L k|d'vn] g}lts ktg b]lvg] s'g} ck/fwdf ;hfoF
gkfPsf],
-h_ lwtf]kqsf] ;fj{hlgs lgisfzg u/L ;j{;fwf/0faf6 k"FhL ;Íng u/]sf ;+ul7t ;+:yfx?
dWo] lwtf]kqsf] sf/f]jf/sf nflu cfjZos Joj:yf gu/]sf, af]8{sf] ;Dks{df gcfPsf
-Eoflgl;Ë sDkgL_, ;"lrs/0f vf/]hLsf] sf/jfxLdf k/]sf jf af]8{nfO{ ;+ul7t ;+:yfsf]
;+rfng ;DaGwdf k|rlnt sfg"g adf]lhd lbg'kg]{ ;"rgf, hfgsf/L jf ljj/0f glbO{
a;]sf egL af]8{n] ;"lrs[t u/]sf ;+ul7t ;+:yf jf To:tf] ;+ul7t ;+:yfsf] sfo{sf/L
k|d'v jf ;+rfnssf] ;+nUgtf g/x]sf],
-em_ ;+rfns jf sfo{sf/L k|d'v shf{ ;"rgf s]Gb| jf s'g} lgofds lgsfosf] sfnf] ;"rLdf
g/x]sf] .
-@_ of]hgf Joj:yfkssf] ;+rfns tyf sfo{sf/L k|d'vsf] of]Uotf b]xfo adf]lhd x'g' kg]{5 M–
15-s_ sfo{sf/L k|d"v tyf :jtGq ;+rfnssf] xsdf cy{zf:q, jfl0fHo zf:q, ljQ, n]vf,
Joj:yfkg jf jfl0fHo sfg"g ljifodf dfGotf k|fKt lzIf0f ;+:yfaf6 sDtLdf
:gftsf]Q/ jf rf6{8{ Psfp06]G;L jf ;f] ;/xsf] pkflw xfl;n u/L pBf]u, jfl0fHo,
lwtf]kq ahf/ jf ljQLo If]qdf n]vf jf ljQ jf jfl0fHo sfg"g jf Joj:yfkg ;DaGwL
sfo{df sDtLdf ;ft jif{ sfo{ cg'ej ePsf] / cGo ;+rfnssf] xsdf cy{zf:q,
jfl0fHo zf:q, ljQ, n]vf, Joj:yfkg jf jfl0fHo sfg"g ljifodf dfGotf k|fKt lzIf0f
;+:yfaf6 sDtLdf :gfts jf ;f] ;/xsf] pkflw xfl;n u/L pBf]u, jfl0fHo, lwtf]kq
ahf/ jf ljQLo If]qdf n]vf jf ljQ jf jfl0fHo sfg"g jf Joj:yfkg ;DaGwL sfo{df
slDtdf ;ft jif{sf] sfo{ cg'ej ePsf] .
t/ rf6{8{ PsfpG6]G;Lsf] pkflw xf;Ln u/]sf] ePdf pBf]u jfl0fHo, lwtf]kq
ahf/ jf ljQLo If]qdf n]vf jf ljQ jf jfl0fHo sfg"g jf Joj:yfkg ;DaGwL sfo{df
slDtdf tLg jif{sf] sfo{ cg'ej ePdf cGo ;+rfnssf] nflu of]Uotf k'/f ePsf]
dflgg]5 .
-v_ g}lts ktg b]lvg] kmf}Hbf/L cleof]udf cbfntaf6 s;'/bf/ g7x/LPsf],
-u_ cfkm" jf cfkm" ;+rfns /x]sf] sDkgL jf ;+ul7t ;+:yf ;fx"sf] C0f ltg{ g;sL
bfdf;fxLdf k/]sf] eP bfdf;fxLdf k/]sf] kfFr jif{ k"/f eO;s]sf],
-3_ shf{ ;"rgf s]Gb|sf] sfnf] ;"rLdf g/x]sf],
-ª_ lwtf]kq lgisfzg dfkm{t ;j{;fwf/0faf6 k"FhL ;+sng u/L lwtf]kq sf/f]af/sf nflu
cfjZos Joj:yf gu/]sf jf ;"lrs/0f vf/]hLsf] sf/jfxLdf k/]sf ;+ul7t ;+:yfdf
;+rfns jf sfo{sf/L k|d'vsf] ?kdf g/x]sf],
-r_ lwtf]kq ;DaGwL sfg"g ljk/Lt sfo{ u/]sf] sf/0f lwtf]kq ahf/ jf lwtf]kq Joj;foLsf]
cg'dltkq vf/]h ePsf] sDkgL jf ;+ul7t ;+:yfsf] ;+rfns jf sfo{sf/L k|d'v /x]sf]
eP To;/L vf/]h ePsf] bz jif{ k'/f eO;s]sf],
-5_ af]8{, lwtf]kq ahf/ jf cGo lwtf]kq Joj;foL jf ;"lrs[t ;+ul7t ;+:yf sf] s'g}
nfesf] kbdf g/x]sf],
16t/ sf]if k|j4{s ;"rLs[t ;+:yfsf] xsdf pQm Joj:yf nfu" x'g] 5}g .
-#_ of]hgf Joj:yfkssf] sDtLdf Ps ltxfO{ ;+rfns :jtGq ;+rfns ePsf] x'g' kg]{5 .
-$_ pklgod 17-#_ adf]lhdsf] :jtGq ;+rfnssf] of]Uotf b]xfo adf]lhdsf] x'g]5M–
-s_ pklgod 18-@_ adf]lhdsf] of]Uotf k'/f ePsf],
-v_ sf]if k|j4{s tyf l8kf]lh6/Ldf k|ToIf jf ck|ToIf ;+nUgtf jf ljQLo :jfy{ g/x]sf]
15 ;fd"lxs nufgL sf]if -klxnf] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)^( åf/f ;+zf]lwt 16 ;fd"lxs nufgL sf]if -klxnf] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)^( åf/f yk 17 ;fd"lxs nufgL sf]if -klxnf] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)^( åf/f ;+zf]lwt 18 ;fd"lxs nufgL sf]if -klxnf] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)^( åf/f ;+zf]lwt
19-%_ u}/ cfjf;Lo g]kfnLx?sf] nufgL /x]sf] s'g} sDkgLn] of]hgf Joj:yfkssf] al9df $(
k|ltzt z]o/ :jfldTj u|x0f ug{ ;Sg]5 .
!%= l8kf]lh6/Lsf] of]UotfM l8kf]lh6/Lsf] ?kdf sfo{ ug{ rfxg] ;+ul7t ;+:yfsf] of]Uotf b]xfo adf]lhd
x'g]5M–
20-s_ r'Qmf k"FhL sDtLdf aL; s/f]8 ?k}ofF ePsf],
-v_ k|aGwkq tyf lgodfjnLdf l8kf]lh6/Lsf] sfo{ ug]{ p2]Zo ePsf],
-u_ ;+ul7t ;+:yf tyf ;f]sf ;+rfns jf sfo{sf/L k|d'vn] s'g} k|sf/sf] 7uL jf hfn;fhL ck/fwdf
;hfoF gkfPsf],
-3_ ;+ul7t ;+:yfsf ;+rfns jf sfo{sf/L k|d'vn] g}lts ktg b]lvg] s'g} ck/fwdf ;hfoF gkfPsf],
-ª_ lwtf]kqsf] ;fj{hlgs lgisfzg u/L ;j{;fwf/0faf6 k"FhL ;Íng u/]sf ;+ul7t ;+:yfx? dWo]
lwtf]kqsf] sf/f]jf/sf nflu cfjZos Joj:yf gu/]sf, af]8{sf] ;Dks{df gcfPsf -
Eoflgl;Ë_,;"lrs/0f vf/]hLsf] sf/jfxLdf k/]sf jf af]8{nfO{ ;+ul7t ;+:yfsf] ;+rfng ;DaGwdf
k|rlnt sfg"g adf]lhd lbg' kg]{ ;"rgf, hfgsf/L jf ljj/0f glbO{ a;]sf egL af]8{n] ;"lrs[t
u/]sf ;+ul7t ;+:yf jf To:tf] ;+ul7t ;+:yfsf] sfo{sf/L k|d'v jf ;+rfnssf] ;+nUgtf g/x]sf],
-r_ shf{ ;"rgf s]Gb| jf s'g} lgodg lgsfosf] sfnf] ;"lrdf g/x]sf] .
!^= cg'dltkq lbg]M-!_ lgod !# sf] pklgod -@_ adf]lhd lgj]bg k|fKt ePdf af]8{n] To:tf] lgj]bgsf
;DaGwdf hfFra'em ug]{5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhdsf] lgj]bgsf ;DaGwdf s'g} ljj/0f tyf sfuhft dfu ug'{ kg]{
b]lvPdf af]]8{n] lgj]bsaf6 yk ljj/0f jf sfuhft dfu ug{ ;Sg]5 .
-#_ pklgod -!_ adf]lhd hfFra'em ubf{ lgj]bsnfO{ of]hgf Joj:yfks jf l8kf]lh6/Lsf] ?kdf
sfd ug{ of]Uo gb]lvPdf jf lgj]bsn] em'7f ljj/0f jf sfuhft k]z u/]sf] b]lvPdf lgj]bg dfly s'g}
sf/jflx ul/g] 5}g .
-$_ pklgod -!_ adf]lhd hfFra'em ubf{ lgj]bs of]hgf Joj:yfks jf l8kf]lh6/Lsf] ?kdf
sfd ug{ of]Uo b]lvPdf af]8{n] lgj]bsnfO{ cg';"rL–( adf]]]lhdsf] 9fFrfdf of]hgf Joj:yfks jf
l8kf]lh6/Lsf] cg'dltkq lbg]5 .
-%_ pklgod -#_ adf]lhd cg'dltkq lbg' cl3 af]8{n] lgj]bsaf6 cg';"rL–!) adf]lhd b:t'/
lng' kg]{5 .
!&= cg'dltkqsf] gjLs/0f ;DaGwL Joj:yfM-!_ of]hgf Joj:yfks tyf l8kf]lh6/Ln] cg'dltkq gljs/0f
u/fpgsf] nflu cg';"rL–!! adf]lhdsf] 9fFrfdf af]8{ ;dIf lgj]bg lbg' kg]{5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhdsf] lgj]bg cg';f/ cg'dltkq gljs/0f ug'{ cl3 af]8{n] lgj]bsaf6
cg';"rL–!@ adf]lhdsf] aflif{s z'Ns lng'kg]{5 .
!*= cg'dltkqsf] lgnDag jf vf/]hLM -!_ o; lgodfjnL adf]lhd k|bfg ul/Psf] cg'dltkq lgnDag jf
vf/]h ug]{ ;DaGwL cGo Joj:yf g]kfn lwtf]kq af]8{ ;DaGwL lgodfjnL, @)^$ adf]lhd x'g]5 .
-@_ s'g} of]hgf Joj:yfkssf] cg'dltkq P]g / o; lgodfjnL adf]lhd lgnDag jf vf/]h
ePdf af]8{n] ;DalGwt sf]if k|j4{snfO{ To:tf] of]hgf Joj:yfksn] ;+rfng u/]sf] of]hgf vf/]h u/L
of]hgfsf] ;DklQ gubdf kl/0ft u/L ;xefuLx?nfO{ /sd e'QmfgL ug{ nufpg jf ;f] of]hgf cGo
of]hgf Joj:yfks dfk{mt ;+rfng u/fpg ;Sg]5 .
-#_ l8kf]lh6/Lsf] cg'dltkq P]g / o; lgodfjnL adf]lhd lgnDag jf vf/]h ePdf of]hgf
Joj:yfksn] af]8{sf] :jLs[lt lnO{ gofF l8kf]lh6/L lgo'Qm ug'{ kg]{5 .
kl/R5]b – $
sf]if ;'kl/j]Ifs, of]hgf Joj:yfks / l8kf]lh6/Lsf] sfd, st{Jo tyf clwsf/
19 ;fd"lxs nufgL sf]if -klxnf] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)^( åf/f ;+zf]lwt 20 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg
!(= sf]if ;'kl/j]Ifssf] sfd, st{Jo tyf clwsf/M -!_o; lgodfjnLdf cGoq pNn]v ePsf] sfd,
st{Jo / clwsf/sf] cltl/Qm sf]if ;'kl/j]Ifssf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]5 M–
-s_ of]hgf Joj:yfksn] k|rlnt sfg"g tyf ;Demf}tf adf]lhd sf]ifsf] Joj:yfkg u/]sf] 5
eGg] s'/f ;'lglZrt ug]{,
-v_ ;xefuLsf] lxt ;+/If0f ug]{,
-u_ of]hgf Joj:yfks tyf l8kf]lh6/Lsf] sfd sf/jfxLsf] ;'kl/j]If0f ug]{,
-3_ of]hgfsf] v'b ;DkQ d"Nosf] hfFr ug]{,
-ª_ of]hgf cGt{utsf] ;DkQL tyf sfuhftx? ;'/lIft ;fy /flvP g/flvPsf] ;'kl/j]If0f
ug]{,
-r_ af]8{af6 :jLs[t of]hgf adf]lhd of]hgf ;+rfng eP gePsf] ;'kl/j]If0f ug]{,
-5_ of]hgf Joj:yfksn] /fv]sf] clen]v b'?:t /x] g/x]sf] ;'kl/j]If0f ug]{,
-h_ of]hgf ;DaGwdf k|fKt u'gf;fx? ;dfwfg eP gePsf] ;'kl/j]If0f ug]{,
-em_ of]hgf Joj:yfkg ;DaGwL k|ltj]bg tof/ u/L ;do ;dodf af]8{df k]z ug]{,
-`_ af]8{n] tf]lslbP adf]lhdsf cGo sfd ug]{ .
-@_ sf]if ;'kl/j]Ifsn] of]hgf Joj:yfks;Fu of]hgf Joj:yfksn] u/]sf] sfd sf/jfxL af/] s'g}
ljj/0f jf hfgsf/L dfu ug{ ;Sg]5 .
-#_ pklgod -@_ adf]lhd sf]if ;'kl/j]Ifsn] dfu u/]sf ljj/0f jf hfgsf/L pknJw u/fpg'
of]hgf Joj:yfkssf] st{Jo x'g]5 .
-$_ pklgod -@_ adf]lhdsf] ljj/0f jf hfgsf/Laf6 jf cGo s'g} >f]taf6 of]hgf Joj:yfkssf]
sfd sf/jfxLdf clgoldttf b]lvPdf jf sfd sf/jfxL ;Gtf]ifhgs gb]lvPdf sf]if ;'kl/j]Ifsn] To:tf]
sfd sf/jfxL /f]Sg jf ;Gtf]ifhgs ?kdf ;Dkfbg ug{ of]hgf Joj:yfksnfO{ lgb]{zg lbg ;Sg]5 .
-%_ pklgod -$_ adf]lhdsf] lgb]{zg kfngf gu/]df sf]if ;'kl/j]Ifsn] ;f]sf] hfgsf/L af]8{nfO{
lbg' kg]{5 .
-^_ pklgod -%_ adf]lhdsf] hfgsf/L k|fKt ePkl5 af]8{n] ;f] ;DaGwdf hfFra'em u/L of]hgf
Joj:yfksnfO{ cfjZos lgb]{zg lbg' kg]{5 .
21-&_ pklgod -$_ jf -^_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg of]hgf Joj:yfksn] P]g jf o;
lgodfjnLsf] pNn3+g u/]df jf sf]if ;'kl/j]Ifssf] lgb]{zg af/Daf/ pNn3+g u/]df sf]if ;'kl/j]Ifsn]
;f]sf] hfgsf/L af]8{df lbg'kg]{ 5 .
22-*_ pklgod -&_ adf]lhd hfgsf/L k|fKt ePdf af]8{n] hfFra'em u/L cfjZos sf/jfxL
cufl8 a9fpg ;Sg]5 .
@)= of]hgf Joj:yfkssf] sfd, st{Jo tyf clwsf/M o; lgodfjnLdf cGoq n]lvPsf sfd, st{Jo /
clwsf/sf cltl/Qm of]hgf Joj:yfkssf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]5 M- -s_ of]hgf tof/ ug]{ / sf]if ;'kl/j]Ifssf] ;xdtL tyf af]8{sf] :jLs[lt lnO{ of]hgf ;+rfng
ug]{,
-v_ ;fd"lxs nufgL sf]ifsf] ;DklQ bIf tyf ljZj;lgo ?kdf Joj:yfkg tyf nufgL ug]{,
-u_ of]hgf ;DaGwL ;"rgf, hfgsf/L tyf ljj/0f cfjlws ?kdf sf]if ;'kl/j]IfsnfO{
pknAw u/fpg],
-3_ ;xefuLx?sf] u'gf;f] ;dfwfg ug]{ / sf]if ;'kl/j]IfsnfO{ u'gf;f] ;DaGwdf hfgsf/L
u/fpg],
-ª_ of]hgfsf] lwtf]kq, /sd, Jofh, nfef+z jf cfDbfgL k|fKt ug{ jf ;xefuLnfO{ ljt/0f
ug{ l8kf]lh6/LnfO{ lgb]{zg lbg] .
21 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg 22 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f yk
23-ª!_ of]hgfsf] v'b ;DklQ d"Nosf] ;Ldfleq /xL ;fd"lxs nufgL sf]if lgb]{lzsfdf tf]lsP
adf]lhd ;fj{hlgs lgisfzg ul/Psf lwtf]kqsf] k|Tofe"lt -cG8//fO{6_ ug]{ .
-r_ af]8{n] tf]lslbP adf]lhdsf cGo sfd ug]{ .
@!= l8kf]lh6/Lsf] sfd st{Jo tyf clwsf/M o; lgodfjnLdf cGoq n]lvPsf sfd, st{Jo / clwsf/sf
cltl/Qm l8kf]lh6/Lsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]5 M- -s_ OsfO{{sf] clen]v tyf gfd;f/L ;DaGwL sfo{ ug]{,
-v_ of]hgf cGt{utsf] lwtf]kq ;'/Iff k"j{s /fVg],
-u_ sf]if cGt{utsf] lwtf]kq, /sd, Aofh, nfefFz jf cGo cfDbfgL k|fKt ug]{ / ;f] sf]
clen]v /fVg],
-3_ of]hgf Joj:yfkssf] lgb]{zg adf]lhd ;xefuLx?nfO{ lwtf]kq, /sd, nfefFz ljt/0f
ug]{, /
-ª_ af]8{n] tf]lslbP adf]lhdsf cGo sfd ug]{ .
kl/R5]b – %
;Demf}tf ;DaGwL Joj:yf
@@= ;Demf}tfdf v'nfpg' kg]{ s'/fM -!_ sf]if k|a4{s / sf]if ;'kl/j]Ifs aLr lgod ^ sf] pklgod -^_ adf]lhd
x'g] ;Demf}tfdf cGo s'/fsf cltl/Qm b]xfosf s'/fx? v'nfpg' kg]{5 M–
-s_ sf]if ;'kl/j]Ifsn] ;xefuLsf] lxt ;+/If0fsf] nflu sfo{ ug]{ s'/f,
-v_ ;xefuL tyf af]8{nfO{ ;"rgf, hfgsf/L tyf ljj/0fx? pknJw u/fpg] s'/f,
-u_ ;fd"lxs nufgL sf]ifaf6 sf]if ;'kl/j]Ifsn] o; lgodfjnLsf] clwgdf /lx k|fKt ug]{
z'Ns ;DaGwL s'/f,
-3_ af]8{sf] k"j{ :jLs[lt lnP/ dfq ;Demf}tfdf kl/jt{g ul/g] s'/f,
-ª_ s'g} kIfn] ;Demf}tf kfngf gu/]df jf ;Demf}tf pNn3+g u/]df af]8{n] ;Demf}tf kfngf
u/fpg ;Sg] s'/f,
-r_ ;Demf}tfdf v'nfpg' kg]{ egL af]8{n] tf]lslbPsf cGo s'/f .
-@_ sf]if k|j4{s / of]hgf Joj:yfks aLr x'g] ;Demf}tfdf cGo s'/fsf cltl/Qm b]xfosf s'/fx?
v'nfpg' kg]{5M–
-s_ of]hgfsf] ;Dk"0f{ ;DklQ of]hgf Joj:yfkssf] lhDd]jf/Ldf /xg] s'/f,
-v_ of]hgf Joj:yfksn] sf]if ;'kl/j]Ifs / af]8{sf] :jLs[lt lnO{ of]hgf ;+rfng ug]{ s'/f,
-u_ af]8{sf] k"j{ :jLs[lt glnO{ ;Demf}tfdf kl/jt{g gug]{ s'/f,
-3_ s'g} kIfn] ;Demf}tf kfngf gu/]df jf ;Demf}tf pNn3+g u/]df af]8{n] ;Demf}tf kfngf
u/fpg ;Sg]] s'/f,
-ª_ of]hgf ;+u ;DaGwLt dxTjk"0f{ ;"rgf tyf hfgsf/L, cfjlws ljj/0f tyf k|ltj]bg
sf]if ;'kl/j]IfsnfO{ hfgsf/L u/fP/ dfq of]hgf Joj:yfksn] ;fj{hlgs ug'{ kg]{ s'/f,
-r_ of]hgf Joj:yfksn] of]hgfsf] v'b ;DklQ d"No / OsfO{sf] k'gv{l/b d"No tyf To:tf]
d"No u0fgfsf] cfwf/ ;xefuLnfO{ hfgsf/L u/fpg'kg]{ s'/f,
-5_ of]hgf Joj:yfksn] o; lgodfjnLsf] clwgdf /lx sf]if af6 k|fKt ug]{ Joj:yfkg
z'Ns ;DaGwL s'/f,
-h_ of]hgf Joj:yfksn] ;xefuLx?sf u'gf;f ;dfwfg u/L sf]if ;'kl/j]IfsnfO{ ;f] ;DaGwL
hfgsf/L lbg] s'/f,
-em_ sf]if k|a4{s / of]hgf Joj:yfks aLr x'g] ;Demf}tfdf v'nfpg' kg]{ elg af]8{n]
tf]lslbPsf cGo s'/f .
-#_ of]hgf Joj:yfks / l8kf]lh6/L aLr x'g] ;Demf}tfdf cGo s'/fsf cltl/Qm b]xfosf s'/fx?
v'nfpg'' kg]{5M–
-s_ l8kf]lh6/Ln] ;xefuLsf] u'gf;f ;dfwfg ug]{ / sf]if ;'kl/j]IfsnfO{ u'gf;f ;DaGwdf
hfgsf/L u/fpg],
23 ;fd"lxs nufgL sf]if -klxnf] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)^( åf/f yk
-v_ of]hgf Joj:yfkssf] lgb]{zg cg';f/ OsfO{{sf] lat/0f tyf gfd;f/L ;DaGwL sfo{ ug]{
s'/f,
-u_ of]hgf Joj:yfkssf] lgb]{zg cg';f/ ;fd"lxs nufgL sf]if cGt{utsf] lwtf]kq, /sd,
Aofh, nfefFz jf cGo cfDbfgL k|fKt ug]{ jf /sd, Jofh, nfef+z cflb ljt/0f ug]{
s'/f,
-3_ of]hgf cGt{utsf] lwtf]kq l8kf]lh6/Ln] ;'/Iff k"j{s /fVg] s'/f,
-ª_ of]hgf Joj:yfks / l8kf]lh6/L aLr x'g] ;Demf}tfdf v'nfpg' kg]{ egL af]8{n]
tf]lslbPsf cGo s'/f .
@#= ;]jf z'Ns tyf b:t'/M 24
-!_ o; lgod adf]lhd ;]jf z'Ns lnFbf ;fd"lxs nufgL sf]ifsf] of]hgfsf]
k|To]s xKtfsf] cGTodf sfod ePsf] v'b ;DklQ d"No u0fgf u/L ;f]sf] q}dfl;s cf}ift sfod u/L
q}dfl;s ?kdf lng ;Sg]5 . t/, v'nfd"lv of]hgfsf] xsdf b}lgs sfod ePsf] v'b ;DklQ d"Nosf]
q}dfl;s cf}ift sfod u/L q}dfl;s ?kdf lng ;Sg]5 .
25-@_ sf]if ;'kl/j]Ifsn] pklgod -!_ adf]lhdsf] ;]jf z'Ns ln+bf v'b ;DklQ d"Nosf] a9Ldf
z'Go bzdnj b'O{ k|ltzt /sd aflif{s ;]jf z'Ns jfkt lng ;Sg]5 .
26-#_ of]hgf Joj:yfksn] pklgod -!_ adf]lhdsf] ;]jf z'Ns ln+bf v'b ;DklQ d"Nosf] a9Ldf
Ps bzdnj kfFr k|ltzt /sd jflif{s Joj:yfkg z'Ns jfkt lng ;Sg]5 .
27-$_ l8kf]lh6/Ln] pklgod -!_ adf]lhdsf] ;]jf z'Ns ln+bf v'b ;DklQ d"Nosf] a9Ldf z'Go
bzdnj b'O{ k|ltzt /sd jflif{s ;]jf z'Ns lng ;Sg]5 .
-%_ pklgod -@_, -#_ tyf -$_ adf]lhd z'Ns lnFbf cfly{s aif{ ;dfKt ePsf] Ps dlxgf leq
lng' kg]{5 .
28-^_ sf]if ;'kl/j]Ifs, of]hgf Joj:yfks / l8kf]lh6/Ln] k|To]s q}dfl;s ?kdf cfkm"n] k|fKt
u/]sf] ;]jf z'Nssf] tLg k|ltztn] x'g] /sd pQm q}df; ;dfKt ePsf] tL; lbgleq af]8{df a'emfpg'
kg]{5 . pQm cjlwdf af]8{df /sd ga'emfPdf jflif{s bz k|ltztsf b/n] Jofh;d]t hf]8L oyflz3|
af]8{df a'emfpg' kg]{5 .
29-&_ pklgod -^_ adf]lhd a'emfpg'kg]{ z'Ns a'emfpFbf lzif{s v'nfO{ ljj/0f ;d]t k]z ug'{kg]{5
.
kl/R5]b – ^
of]hgf btf{ tyf ;+rfng ;DaGwL Joj:yf
@$= of]hgf btf{ ug{' kg]{M -!_ of]hgf Joj:yfksn] sf]if cGt{ut Ps jf Ps eGbf a9L of]hgf ;+rfng ug{
;Sg]5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd of]hgf ;+rfng ug'{ cl3 sf]if ;'kl/j]Ifssf] ;xdlt lnO{ af]8{df
btf{ ug'{ kg]{5 .
-#_ pklgod -@_ adf]lhd btf{ ug{sf nflu b]xfosf ljj/0f tyf sfuhft ;lxt cg';"rL– !#
adf]lhdsf] 9fFrfdf af]8{ ;dIf lgj]bg lbg' kg]{5 M–
-s_ of]hgfsf] p2]Zo,
-v_ of]hgfsf] k"FhL / k"FhL ;+/rgf,
-u_ of]hgfdf ;+nUg x'g ;Sg] ;xefuL,
24 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg 25 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg 26 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg 27 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg 28 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg 29 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f yk
-3_ of]hgf ;+rfng ug]{ ;DaGwL ;+rfns ;ldltsf] lg0f{o,
-ª_ OsfO{sf] ;fj{hlgs lgisfzg ug{sf nflu tof/ ul/Psf] ljj/0fkq,
-r_ of]hgf ;+rfngsf zt{ tyf k|s[of,
-5_ of]hgf ;+rfngsf nflu sf]if ;'kl/j]Ifsaf6 k|fKt :jLs[lt,
-h_ af]8{n] lgj]bgdf v'nfpg' kg]{ elg tf]lslbPsf cGo s'/f .
-$_ pklgod -#_ adf]lhd lgj]bg k|fKt ePdf af]8{n] To:tf] lgj]bg pk/ cfjZos hfFra'em
ug]{5 / To;/L hfFra'em ubf{ of]hgf ;+rfng ug{ pko'Qm b]lvPdf To:tf] of]hgf btf{ u/L cg';"rL–!$
adf]lhdsf] 9fFrfdf lgj]bsnfO{ of]hgf ;+rfng ug]{ :jLs[lt k|bfg ug]{5 .
-%_ pklgod -$_ adf]lhd :jLs[lt lbg' cl3 af]8{n] lgj]bsaf6 cg';"rL–!% adf]lhdsf] b:t'/
lng' kg]{5 .
@%= of]hgf /2 ug{ ;Sg]M -!_ af]8{n] b]xfosf] s'g} cj:yfdf of]hgf /2 ug{ ;Sg]5 M–
-s_ of]hgf ;+rfng ug{ :jLs[lt k|fKt u/]sf] tLg dlxgf leq of]hgf ;+rfng gePdf,
-v_ of]hgf ;+rfng ;DaGwdf af]8{n] lbPsf] cfb]z jf lgb]{zg of]hgf Joj:yfksn] af/Daf/
pNn+3g u/]df,
-@_ pklgod -!_ adf]lhd of]hgf /2 ePdf af]8{n] tf]lslbP adf]lhd sf]if k|a4{sn]
;xefuLx?nfO{ /sd lkmtf{ jf gofF of]hgf Joj:yfksnfO{ of]hgf x:tfGt/0f ug'{ kg]{5 .
@^= OsfO{{ ;fj{hlgs ?kdf lgisfzg ug'{ kg]{M -!_ o; lgodfjnL adf]lhd of]hgf ;+rfng ubf{ OsfO{
;fj{hlgs ?kdf lgisfzg ug'{ kg]{5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd OsfO{ lgisfzg ubf{ b]xfo adf]lhd x'g] ul/ ug'{ kg]{5 M–
-s_ To:tf] OsfO{ lwtf]kq ahf/df ;"lrs/0f ug]{ jf sf/f]jf/ x'g] cGo pko'Qm Joj:yf
u/]/,
-v_ af]8{af6 cg'dlt k|fKt ljqmL s]Gb| jf lwtf]kq Joj;foL dfkm{t ljqmL x'g] Joj:yf
u/]/,
@&= sf/f]jf/ ;DaGwL Aoj:yfM-!_ OsfO{sf] sf/f]jf/ ubf{ of]hgf Joj:yfksn] To:tf] OsfO{ lwtf]kq
ahf/df ;"rLs/0f u/L jf cfkm}n] vl/b laqmL ug]{ Joj:yf u/L sf/f]af/ ug{ ;Sg]5 .
-@_ v'nfd'vL of]hgfsf] OsfO{ of]hgf Joj:yfks cfkm}n] vl/b laqmL ug]{ ePdf OsfO{ laqmL
tyf k'gv{l/b d"No ;fj{hlgs ug'{ kg]{5 .
30-#_ pklgod -@_ adf]lhd OsfO{ laqmL tyf k'gv{l/b d"No lgwf{/0f ubf{ b}lgs v'b ;DklQ
d"No u0fgf u/L ;f] d"NonfO{ OsfO{ laqmL tyf k'gv{l/b d"Nosf] ?kdf lng' kg]{5 . of]hgf Joj:yfksn]
OsfO{ k'gv{l/b ubf{ k'gv{l/b d"Nosf] a9Ldf Ps bzdnj kfFr k|ltzt ;Dd z'Ns -PlSh6 lkm_ lng
;Sg]5 / 31pQm z'Ns of]hgfsf] cfodf n]vf+sg ug'{ kg]{5 . t/, of]hgf Joj:yfksn] OsfO{ ljqmL ubf{
s'g} z'Ns lng kfpg] 5}g .
-$_ of]hgf Joj:yfksn] cfkm}n] OsfO{ vl/b ubf{ kfngf ug'{ kg]{ zt{ af]8{n] ;do ;dodf
tf]lslbg ;Sg]5 .
-%_ of]hgf Joj:yfksn] OsfO{ afF8kmfF8 ePsf] Ps dlxgfleq of]hgf cGtu{t ;+slnt /sdsf]
Joj:yfkg sfo{ z'? u/L ;f]sf] hfgsf/L sf]if ;'kl/j]Ifs tyf af]8{nfO{ lbg' kg]{5 .
-^_ v'nfd'vL of]hgfsf] OsfO{ vl/b ljqmL ug{sf] nflu of]hgf Joj:yfksn] ljt/s -Ph]G6_ sf]
lgo'QmL ug{ ;Sg]5 .
32-&_ ==========
30 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg 31 ;fd"lxs nufgL sf]if -rf}yf] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&& åf/f yk ul/Psf] 32 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f x6fOPsf]
-*_ pklgod -^_ adf]lhdsf] ljt/ssf] of]Uotf / lgo'QmL k|s[of ;DaGwL Joj:yf af]8{n] tf]lslbP
adf]lhd x'g]5 .
33-(_ v'nfd'vL of]hgf ;+rfngdf sf]if k|j¢{s tyf of]hgf Joj:yfksn] cfkm\gf] zfvf ;~hfn
jf a}+s tyf ljQLo ;+:yf dfkm{t v'nfd'vL of]hgf laqmL tyf k'gv{l/bsf] k|jGw ldnfpg ;Sg]5 .
@*= lj1fkg ;DaGwL Joj:yfM -!_ OsfO{ vl/b laqmLsf nflu lj1fkg k|sfzg u/Lg] ePdf To:tf] lj1fkg
k|sfzg ug'{ cl3 af]8{nfO{ hfgsf/L lbg' kg]{5 .
-@_ OsfO{ vl/b laqmLsf nflu k|sfzg ul/g] lj1fkg ;To tYo o'Qm x'g'kg]{5 / To:tf]
la1fkgdf s'g} s'/f a9fO{ r9fO{ ul/Psf] s'/f jf e'mSofpg] ljj/0f /fVg' xF'b}g .
-#_ lj1fkg ;DaGwL cGo Joj:yf af]8{n] tf]lslbP adf]lhd x'g]5 .
@(= aLh k"FhL /fVg'kg]{ M -!_ of]hgf Joj:yfksn] ;+rfng ug]{ klxnf] of]hgfsf nflu To:tf] of]hgfsf] s"n
/sdsf]] sDtLdf 34kGw| k|ltzt /sd aLh k"FhLsf ?kdf nufgL ug'{ kg]{5 .
-@_ pklgod -!_ df pNn]v ePsf] afx]s cGo of]hgfsf ;DaGwdf klxnf] of]hgfsf] sfo{
;Dkfbgsf cfwf/df af]8{n] ;do ;dodf tf]lslbP adf]lhdsf] k|ltztsf] aLh k"FhL /fVg' kg]{5 .
35-#_ of]hgf Joj:yfksn] aLh k"FhL /fVg g;Sg] cj:yf cfPdf jf sf]if k|j4{sn] nufgL ug{
OR5f b]vfPdf af]8{sf] k"j{ :jLs[lt lnO{ of]hgf Joj:yfkssf] ;§f sf]if k|j4{sn] aLh k"FhL nufgL ug{
;Sg]5 .
#)= lx:;f tyf bfloTjM -!_ o; lgodfjnL adf]lhd ;+rflnt of]hgfdf ;xefuLn] cfk"mn] vl/b u/]sf]
OsfOsf] /sd a/fa/sf] lx:;f / bfloTj /xg]5 .
-@_ of]hgfsf] gfkmf gf]S;fgLdf ;xeflusf] lx:;f cg';f/sf] clwsf/ tyf bfloTj x'g]5 .
kl/R5]b – &
of]hgf vf/]hL ;DaGwL Joj:yf
#!= of]hgf vf/]h x'g] M -!_ b]xfosf] cj:yfdf of]hgf vf/]h x'g]5 M–
-s_ of]hgfsf] lgwf{l/t ;dofjlw ;dfKt ePdf,
-v_ of]hgf ;+rfng ug{ lbPsf] :jLs[lt af]8{n] P]gsf] bkmf &$ adf]lhd /2 u/]df,
-u_ s'g} c;fdfGo kl/l:ylt pTkGg eO{ of]hgf ;+rfng ug{ g;lsg] k|dfl0ft ePdf,
-3_ of]hgfsf] s'n /sdsf] slDtdf krxQ/ k|ltzt /sdsf] k|ltlglwTj x'g] u/L sDtLdf krf;
k|ltzt ;xefuLn] of]hgf vf/]hLsf nflu of]hgf Joj:yfks ;dIf dfu u/]df .
-@_ pklgod -!_ sf] v08 -u_ adf]lhd of]hgf vf/]hL ug'{ cl3 of]hgf vf/]hL ;DaGwL k|:tfj
of]hgfsf ;xefuLsf] ;efdf pkl:yt ;xefuLsf] ax'dtaf6 kfl/t ePsf] x'g' kg]{5 .
-#_ pklgod -!_ sf] v08 -u_ jf v08 -3_ adf]lhd of]hgf vf/]h ug{sf nflu of]hgf
Joj:yfksn] sf]if ;'kl/j]Ifssf] ;xdlt lnO{ af]8{ ;dIf lgj]bg lbg' kg]{5 .
-$_ pklgod -#_ adf]lhd lgj]bg k|fKt ePdf af]8{n] ;f] ;DaGwdf cfjZos hfFra'em ug]{5 .
-%_ pklgod -$_ adf]lhd hfFra'em ubf{ of]hgf ;~rfng ug{ pko'Qm gb]lvPdf of]hgf vf/]h
ug{ of]hgf Joj:yfksnfO{ :jLs[lt lbg]5 .
-^_ o; lgod adf]lhd s'g} of]hgf vf/]h ug'{ k/]df of]hgf Joj:yfksn] To;/L of]hgf vf/]h
ug'{ k/]sf] sf/0f af/] af]8{nfO{ hfgsf/L lbg'sf ;fy} /fli6«o:t/sf] klqsfdf slDtdf b'O{ k6s ;fj{hlgs
;"rgf k|sfzg ug'{ kg]{5 .
33 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f yk 34 ;fd"lxs nufgL sf]if -klxnf] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)^( åf/f ;+zf]lwt 35 ;fd"lxs nufgL sf]if -klxnf] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)^( åf/f yk
-&_ pklgod -^_ adf]lhd ;"rgf k|sfzg u/]kl5 sf]if ;'kl/j]Ifs jf of]hgf Joj:yfksn] To:tf]
vf/]h ug{ nfluPsf] of]hgfsf] sf/f]af/ ug{ u/fpg x'Fb}g .
36-*_ of]hgfsf] lgwf{l/t cjlw ;dfKt x'g' eGbf sDtLdf Ps dlxgf cufl8 ;"rLs/0f vf/]hLsf
nflu lwtf]kq ahf/df lgj]bg lbg' kg]{5 .
#@= of]hgf vf/]h ug]{ sfo{ljlw M -!_ lgod #! adf]lhd of]hgf vf/]h ubf{ To:tf] of]hgfsf] ljj/0f kqdf
;f] ;DaGwdf s'g} sfo{ljlw pNn]v ePsf] /x]5 eg] To:tf] sfo{ljlw adf]lhd ug'{ kg]{5 .
-@_ lgod #! sf] pklgod -!_ v08 -u_ jf -3_ adf]lhd of]hgf vf/]h ug'{ cl3 of]hgf
Joj:yfksn] ;xefuLx?sf] ;ef af]nfO{ ;f] ;efdf pkl:yt ;xefuLsf] ax'dtaf6 of]hgf vf/]hLsf]
k|:tfj kfl/t u/fpg' kg]{5 .
-#_ lgod #! sf] pklgod -^_ adf]lhd of]hgf vf/]h ug]{ :jLs[lt k|fKt ePkl5 To:tf] :jLs[lt
k|fKt ePsf] tLg dlxgfleq sf]if Joj:yfksn] To:tf] of]hgf cGt{utsf] ;DklQnfO{ gubdf kl/0ft u/L
;xefuLx?nfO{ O{sfOsf] :jfldTjsf] cg'kftdf e'QmfgL lbg' kg]{5 .
-$_ pklgod -#_ adf]lhdsf] sfo{ tLg dlxgfleq k"/f ug{ g;lsPdf ;f] sf] sf/0f v'nfO{ yk
;dosf nflu of]hgf Joj:yfksn] af]8{df lgj]bg lbg ;Sg]5 .
-%_ pklgod -$_ adf]lhdsf] lgj]bg k|fKt ePdf af]8{n] a9Ldf csf]{ tLg dlxgf Dofb yk ul/
lbg ;Sg]5 .
-^_ vf/]h ug{ :jLs[lt k|fKt of]hgf pklgod -#_ adf]lhd gubdf kl/0ft x'g g;Sg] ePdf
of]hgf Joj:yfksn] af]8{sf] :jLs[lt lnO{ To:tf] of]hgfnfO{ gofF of]hgfdf kl/0ft u/L ;xefuLx?nfO{
gofF of]hgfsf] O{sfO ljt/0f ug'{ kg]{5 .
-&_ vf/]h ePsf] of]hgfsf] ;xefuLn] pk lgod -^_ adf]lhd gofF of]hgfsf] O{sfO lng grfx]df
of]hgf Joj:yfksn] To:tf] ;xefuLnfO{ lghsf] O{sfOsf] :jfldTjsf] cg'kftdf gub e'QmfgL ug]{ Joj:yf
ug'{ kg]{5 .
-(_ o; lgod adf]lhd of]hgf vf/]h ubf{ of]hgfsf] ;DklQaf6 klxn] of]hgfn] ltg{ afFsL /sd
ltg{ / of]hgf vf/]hLsf nflu nfu]sf] vr{ s6fO{ afFsL /sd ;xeflunfO{ ljt/0f ug{'kg]{5 .
37t/, of]hgfsf] vf/]hL ldlt kZrft jf:tljs vr{ afx]s lgod @# cg'?ksf] s'g} klg z'Nssf]
?kdf vr{ ug{ ;lsg] 5}g .
##= of]hgf vf/]hLsf] k|ltj]bg lbg' kg]{ M -!_ lgod #@ adf]lhd of]hgf vf/]h ePkl5 of]hgf
Joj:yfksn] b]xfosf s'/fx? v'nfO{ ;f]sf] k|ltj]bg of]hgf vf/]h ePsf] 5 dlxgf leq af]8{ ;dIf k]z
ug'{ kg]{5 M–
-s_ of]hgf vf/]h ug'{ k/]sf] sf/0f,
-v_ ;DklQ laqmL ubf{ ckgfO{Psf] k|s[of,
-u_ of]hgf vf/]h ubf{ nfu]sf] vr{,
-3_ ;xefuLnfO{ ljt/0f ug{ afFsL /x]sf] /sd,
-ª_ n]vfk/LIfssf] k|ltj]bgdf pNn]lvt s'/f,
-r_ af]8{n] tf]lslbPsf cGo s'/f .
-@_ pklgod -!_ adf]lhdsf] k|ltj]bg of]hgf Joj:yfksn] ;xefuLsf] hfgsf/Lsf] nflu
;fj{hlgs ug{' kg]{5 .
kl/R5]b – *
nufgL ;DaGwL Joj:yf
#$= nufgL ug{ ;Sg] If]qM -!_ of]hgf Joj:yfksn]] O{sfO ljqmLaf6 p7]sf] jf ;+sng ePsf] /sd b]xfo
adf]lhdsf] s'g} jf ;j} If]qdf nufgL ug{ ;Sg]5 M–
36 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f yk 37 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;+zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f yk
-s_ af]8{df btf{ ePsf] lwtf]kq,
-v_ ;fj{hlgs lgisfzg ePsf] lwtf]kq,
-u_ lwtf]kq ljlgdo ahf/df ;"rLs[t lwtf]kq,
-3_ g]kfn ;/sf/n] hf/L u/]sf] jf g]kfn ;/sf/sf] hdfgt jf k"0f{ ;'/lIft x'g] u/L
;/sf/L :jfldTj jf lgoGq0fdf /x]sf] s'g} ;+:yf jf g]kfn /fi6« a}+sn] hf/L u/]sf]
C0fkq, 6«]h/L aLn tyf d'b|f ahf/sf cGo ;fwgx?,
-ª_ a}+s lgIf]k,
-r_ d'b|f ahf/ pks/0f,
-5_ af]8{n] tf]lslbPsf] cGo If]q .
-@_ pklgod -!_ sf] v08 -5_ adf]lhdsf] If]q tf]Sbf To:tf] If]qdf nufgL ubf{ kfngf ug'{ kg]{
zt{ ;d]t af]8{n] tf]lslbg]5 .
-#_ pklgod -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg s'g} lglZrt If]qdf dfq nufgL ug]{ u/L
af]8{af6 :jLs[lt k|fKt of]hgfn] ;f]xL If]qdf dfq nufgL ug'{ kg]{5 .
#%= C0f lbg jf gf]S;fgL Joxf]g{ gx'g] M -!_ of]hgf Joj:yfksn] of]hgfaf6 p7]sf] jf of]hgf cGtu{tsf]
/sd cfˆgf] ;+:yf ;+rfngsf] nflu vr{ ug{ jf To:tf] ;+:yfsf] gf]S;fgL jf cGo s'g} k|sf/sf] xfgL
Joxf]g{sf] nflu jf s;}nfO{ C0f lbgsf] nflu k|of]u ug{ ;Sg] 5}g .
-@_ of]hgf Joj:yfksn] ;DalGwt of]hgfsf] O{sfOsf] k'gv{l/b e'QmfgL, Aofh e'QmfgL jf nfefFz
e'QmfgL h:tf sfo{sf] nflu of]hgfsf] v'b ;DklQsf] aL; k|ltzt ;Dd a9Ldf 5 dlxgfsf nflu afl0fHo
a}+saf6 shf{ lng ;Sg]5 .
-#_ pklgod -!_ / -@_ ljkl/t sfd u/]df To:tf] of]hgf Joj:yfkssf] ;+rfns / sfo{sf/L
k|d'vn] JolQmut ?kdf To:tf] /sd of]hgfnfO{ ltg'{kg]{5 .
-$_ pklgod -#_ adf]lhd /sd lt/]sf] sf/0faf6 dfq To:tf] ;+rfns jf sfo{sf/L k|d'v P]g
/ o; lgodfjnL adf]lhdsf] cGo bfloTj jf sf/jfxLaf6 d'Qm ePsf] dflgg] 5}g .
-%_ pklgod -#_ adf]lhdsf] /sd glt/]df To:tf] ;+rfns jf sfo{sf/L k|d'vsf] 3/3/fgfaf6
c;'n pk/ ul/g]5 / lgh s'g} klg ;+ul7t ;+:yfsf] kbflwsf/Ldf lgjf{lrt jf dgf]gog x'g cof]Uo
ePsf] dflgg]5 .
#^= nufgLsf] ;LdfM -!_ of]hgf Joj:yfksn] k|To]s of]hgfsf] /sd nufgL ubf{ b]xfo adf]lhdsf]
;Ldfleq /lx ug'{ kg]{5 M–
38-s_ s'g} Ps ;+ul7t ;+:yfsf] ;fwf/0f z]o/df To:tf] ;+:yfsf] s'n r'Qmf kF"hLsf]
bz k|ltzt eGbf jl9 gx'g] u/L,
t/ ;+ul7t ;+:yfsf] s"n ;fwf/0f z]o/df of]hgfsf] cfsf/sf] sDtLdf jL;
k|ltzt nufgL of]hgf cjlwe/ sfod /fVg' kg]{5 .
-v_ s'g} Ps ;+ul7t ;+:yfn] lgisfzg u/]sf] cu|flwsf/ z]o/ jf l8a]~r/sf] aL; k|ltzt
eGbf a9L gx'g] u/L,
39-u_ s'g} Ps ;+ul7t ;+:yfsf] lwtf]kqdf of]hgfsf] cfsf/ jf nufgL ubf{sf] ;dodf
sfod /x]sf] v'b ;DklQ d"Nosf] bz k|ltzt eGbf a9L gx'g] u/L .
40
3_ cGo ;fd'lxs nufgL sf]if cGtu{tsf] of]hgfdf of]hgfsf] cfsf/ jf nufgL ubf{sf]
;dodf sfod /x]sf] v'b ;DklQ d"Nosf]] bz k|ltzt eGbf a9L gx'g] u/L .
38 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg 39 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg 40 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg
41-ª_ a}+ssf] d'2tL lgIf]kdf of]hgfsf] cfsf/ jf nufgL ubf{sf] ;dodf sfod /x]sf] v'b
;DklQ d"Nosf] !% k|ltzt eGbf a9L gx'g] u/L .
t/, of]hgfsf] lgwf{l/t cjlw ;dfKt x'g'eGbf a9Ldf ^ dlxgf cufl8 b]lv
a}+ssf] d'2tL lgIf]k /fVg of] Joj:yfn] afwf kg]{5}g .
42-r_ d'b|f ahf/ pks/0fdf of]hgfsf] cfsf/ jf nufgL ubf{sf] ;dodf sfod /x]sf] v'b
;DklQ d"Nosf]] bz k|ltzt eGbf a9L gx'g] u/L .
-@_ Pp6f ;fd"lxs nufgL sf]if cGtu{t ;+rflnt cGo of]hgfsf] lwtf]kq jf ;f] sf]ifsf] sf]if
k|a4{s jf l8kf]lh6/Ln] hf/L u/]sf] lwtf]kqdf nufgL ug{ x'Fb}g .
-#_ pklgod -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg of]hgfn] nufgL ug{ ;Sg] If]q / ;Ldf
af]8{n] cfjZostf cg';f/ x]/km]/ ug{ ;Sg]5 .
#&= ljb]zdf nufgL ug{ ;lsg]M -!_ k|rlnt sfg"gsf] clwgdf /xL s'g} of]hgfsf] s'n /sdsf] a9Ldf
kRrL; k|ltzt /sd ;Dd ljb]zL lwtf]kq ahf/df nufgL ug{ ;lsg]5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd nufgL ubf{ af]8{n] g]kfn ;/sf/sf] :jLs[lt lnO{ nufgLsf] nflu
;d´bf/L -Pdcf]o'_ u/]sf] d'n'sx?sf] lwtf]kq ahf/df dfq nufgL ug{ ;lsg]5 .
-#_ pklgod -!_ adf]lhd nufgL ubf{ To:tf] d'n'ssf] sfg"g adf]lhd btf{ ePsf ;+ul7t
;+:yfx?n] hf/L u/]sf] lwtf]kq jf To:tf] d'n'ssf] ;fd"lxs nufgL sf]if / ;/sf/L C0fkqdf dfq nufgL
ug{ ;lsg]5 .
kl/R5]b – (
ljQLo ljj/0f, n]vf k/LIf0f tyf hfgsf/L k|jfx ;DaGwL Joj:yf
#*= n]vf /fVg' kg]{ M of]hgf Joj:yfksn] cfk\mgf] sf/f]af/sf] n]vf k|rlnt sfg"g adf]lhd n]vfdfg tf]Sg]
lgsfon] tf]s] adf]lhdsf] 9fFrf / k|s[of adf]lhd /fVg' kg]{5 .
43#*s= hu]8f sf]if M–-!_ of]hgf Joj:yfks ;+:yfn] ;+:yfut hf]lvd Joj:yfkg ug{ tyf ljQLo ;jntf sfod
/fVg Ps hu]8f sf]if v8f u/L aflif{s ?kdf ;+:yfsf] d'gfkmfaf6 bz k|ltzt /sd 56\ofpg' kg]{5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhdsf] hu]8f sf]ifdf hDdf ePsf] /sd gub nfef+zsf] ?kdf lat/0f
ug{ kfO{g] 5}g .
#(= ljQLo ljj/0f tof/ ug'{ kg]{M of]hgf Joj:yfksn] k|To]s of]hgfsf] 5'6[f5'6[} ljQLo ljj/0f tof/ u/L
/fVg' kg]{5 .
$)= n]vf k/LIfs tyf n]vf k/LIf0f ;DaGwL Joj:yfM-!_rf6{8{ PsfpG6]G;L jf ;f] ;/xsf] k/LIff pQL0f{ u/L
g]kfn rf6{8{ PsfpG6]G6\; ;+:yfaf6 k|df0fkq k|fKt u/]sf] n]vf k/LIfs dfq of]hgf Joj:yfks jf
of]hgfsf] n]vfkl/Ifssf] ?kdf lgo'Qm x'g ;Sg]5 .
-@_ of]hgf Joj:yfksn] cfˆgf] / of]hgfsf] n]vf k/LIf0f 5'6[f5'6[ } n]vf k/LIfsaf6 u/fpg' kg]{5
.
44-#_ pklgod -!_ jf -@_ adf]lhd lgo'Qm ul/Psf] n]vfk/LIfssf] gfd tyf n]vfk/LIf0f ul/g]
cjlwsf] ;DaGwdf n]vfk/LIfs lgo'Qm ePsf] kG3| lbgleq af]8{nfO{ hfgsf/L u/fpg' kg]{5 .
45-$_ =======================================
41 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg 42 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg 43 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f yk 44 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg 45 ;fd"lxs nufgL sf]if -rf}yf] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&& åf/f x6fOPsf]
-%_ n]vf k/LIfsn] of]hgf Joj:yfks tyf of]hgfsf] n]vfk/LIf0f ubf{ n]vf k/LIf0f ;DaGwL
k|rlnt l;4fGt, sfg"g / dfkb08 cg';f/ ug'{ kg]{5 .
-^_ n]vfk/LIfsn] n]vfk/LIf0f u/L ;s]kl5 of]hgf Joj:yfks tyf of]hgfsf] sfd sf/jfO{,
n]vf ljj/0f tyf cfly{s cj:yf k|ltljlDat x'g] u/L k|ltj]bg tof/ ug'{ kg]{5 .
-&_ pklgod -^_ adf]lhdsf] n]vf k/LIf0f k|ltj]bgdf k|rlnt sfg"g adf]lhd v'nfpg' kg]{
s'/fx?sf] cltl/Qm b]xfosf s'/fx? ;d]t v'nfOPsf] x'g'kg]{5 M—
-s_ n]vf ;DaGwL k|rlnt P]g, lgod tyf dfkb08 cg';f/ n]vf /fv] g/fv]sf],
-v_ of]hgf Joj:yfkssf]] s'g} kbflwsf/L jf sd{rf/Ln] k|rlnt sfg"g ljk/Lt s'g} sfd
sf/jfxL jf clgoldt sfo{ u/]sf] sf/0faf6 of]hgfnfO{ s'g} xfgL gf]S;fgL eP gePsf]],
-u_ of]hgf Joj:yfkssf] cfGtl/s lgoGq0f k|0ffnL eP jf gePsf],
-3_ ;xefuL tyf lwtf]kq ahf/sf] lxt k|lts"n s'g} sfo{ u/]sf] b]lvPdf tT;DaGwL ljj/0f,
-ª_ cfGtl/s n]vfk/LIf0fsf] k|efjsfl/tf ;DaGwL ljj/0f,
-r_ ;'emfjx? .
-*_ of]hgfsf] n]vf k/LIf0f k|ltj]bgdf k|rlnt sfg"g adf]lhd v'nfpg' kg]{ s'/fx?sf] cltl/Qm
b]xfosf s'/fx? ;d]t v'nfOPsf] x'g'kg]{5 M—
-s_ n]vf ;DaGwL k|rlnt P]g lgod tyf dfkb08 cg';f/ n]vf /fv] g/fv]sf],
-v_ of]hgf cGtu{tsf] /sd o; lgodfjnL cg"?k nufgL eP gePsf],
-u_ ;xefuLx?sf] lxt ljkl/t x'g] sfo{ u/]sf] eP ;f] ;DaGwL ljj/0f,
-3_ of]hgfsf] ;+rfng ;Gtf]ifk|b ?kdf eP gePsf]],
-ª_ ;xefuLx?nfO{ yfxf lbg' kg]{ elg n]vf k/LIfsnfO{ nfu]sf cGo s'/fx?,
-r_ ;'emfjx? .
-(_ pklgod -&_ / -*_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg of]hgf Joj:yfks tyf of]hgfsf]
n]vf kl/If0f k|ltj]bgdf v'nfpg' kg]{ cGo s'/fx? af]8{n] tf]lslbg ;Sg]5 .
-!)_ n]vfkl/Ifsn] pklgod -&_ tyf -*_ adf]lhd u/]sf] n]vfk/LIf0fsf] k|ltj]bg n]vf k/LIf0f
;dfKt ePsf] ldltn] tL; lbgleq af]8{ ;dIf ;d]t k]z ug'{ kg]{5 .
$!= n]vf k/LIfsnfO{ sf/afxL ug{ ;Sg] M s'g} n]vf k/LIfsn] of]hgf Joj:yfks jf of]hgfsf] n]vfk/LIf0f
ubf{ o; lgodfjnL / k|rlnt sfg"g ljkl/t n]vf k/LIf0f u/]df To:tf] n]vfk/LIfssf] ;DaGwdf
cfjZos sf/afxL ug{sf] nflu af]8{n] g]kfn rf6{8{ PsfpG6]G6;\ ;+:yf ;dIf n]vL k7fpg ;Sg]5 .
$@= k|ltj]bg k]z ug'{ kg]{M -!_ of]hgf Joj:yfksn]] k|To]s cfly{s jif{ ;dfKt ePsf] tLg dlxgfleq cfˆgf]
tyf of]hgfsf] ;f] cfly{s jif{sf] n]vf k/LIf0f ePsf] ljQLo ljj/0f / ;f] cfly{s jif{df u/]sf] sfd
sf/afxL ;DaGwL jflif{s k|ltj]bg tyf k|To]s of]hgfsf] 5'§f5'§} jflif{s ljQLo ljj/0f sf]if ;'kl/j]Ifs
tyf af]8{;dIf k]z ug'{ kg]{5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhdsf] aflif{s ljQLo ljj/0f O{sfOwgLx?sf] hfgsf/Lsf] nflu ;+lIfKt
?kdf /fli6«o :t/sf] b}lgs klqsf dfkm{t ;fj{hlgs ?kdf k|sfzg ug'{ kg]{5 .
-#_ of]hgf Joj:yfksn] cfk"mn] ;+rfng u/]sf] of]hgfsf] q}dfl;s k|ltj]bg k|To]s q}dfl;s
cjlw ;dfKt ePsf] tL; lbgleq sf]if ;'kl/j]Ifs tyf af]8{ ;dIf k]z ug'{ kg]{5 .
-$_ af]8{n] cg'dltkq k|fKt ;+ul7t ;+:yfsf] sfd sf/jfxL ;DaGwL s'g} klg ;"rgf, hfgsf/L
jf ljj/0f dfu ug{ jf ;fj{hlgs ?kdf k|sfzg ug{ nufpg ;Sg]5 .
-%_ of]hgf Joj:yfksn] of]hgf Joj:yfkg ;DaGwdf /fVg'kg]{ clen]v / laj/0f tyf of]hgf
;DaGwL o; lgodfjnL adf]lhd af]8{ ;dIf k]z ug'{ kg]{]{ ljj/0fx?sf] 9fFrf af]8{n] tf]lslbg ;Sg]5 .
-^_ sf]if ;'kl/j]Ifsn] k|To]s cw{ jflif{s cjlw ;dfKt ePsf] k}tfnL; lbg leq sf]if ;'kl/j]If0f
;DaGwL sfdsf] cw{ jflif{s k|ltj]bg af]8{ ;dIf k]z ug'{ kg]{5 .
46-&_ v'nfd'vL of]hgfsf] xsdf k|To]s lbgsf] v'b ;DklQ d"No tyf k|lt OsfO{ v'b ;DklQ
d"No, k|To]s lbg ePsf] OsfO{sf] sf/f]jf/ -laqmL tyf k'gv{l/b d"No_ kl/df0f, d"No tyf s'n sf/f]jf/
/sd nufotsf ljj/0fx? OR5's nufgLstf{n] x]g{ ;Sg] u/L cfkm\gf] j]e;fO6 dfkm{t b}lgs ;fj{hlgs
ug'{ kg]{5 .
$#= ;fj{hlgs ?kdf hfgsf/L u/fpg'kg]{]{M -!_ of]hgf Joj:yfksn] cfkm"n] ;+rfng u/]sf] k|To]s of]hgfsf]
v'b ;DklQ d"No, O{sfO laqmL / k'gv{/Lb d"No k|To]s xKtf sDtLdf Psk6s ;fj{hlgs ug{' kg]{5 .
-@_ of]hgf Joj:yfksn] k|To]s dlxgfdf of]hgf ;DaGwL cfk"mn] u/]sf sfdsf] b]xfosf ljj/0fx?
;f] dlxgf ;dfKt ePsf] kGw| lbgleq sf]if ;'kl/j]Ifs / af]8{nfO{ hfgsf/L u/fO{ /fli6«o:t/sf] klqsfdf
slDtdf Ps k6s k|sfzg ug'{ kg]{5M–
-s_ lwtf]kqdf ul/Psf] nufgL /sd,
-v_ nufgL ul/Psf] lwtf]kqx?sf] ahf/ d"No,
-u_ of]hgfsf] cfDbfgL tyf vr{x?,
-3_ of]hgf cGtu{t hf/L ul/Psf] lwtf]kqsf] k|lt OsfO{ v'b ;DklQ d"No / To:tf] d"No u0fgfsf]
cfwf/,
-ª_ af]8{n] tf]lslbPsf cGo ljj/0f .
$$= lg/LIf0f ug{ ;Sg]M -!_ of]hgf Joj:yfksn] of]hgfsf ;DaGwdf /fv]sf] lx;fj lstfj tyf clen]v
af]8{n] jf af]8{n] tf]s]sf] JolQmn] h'g;'s} ;dodf lg/LIf0f ug{ ;Sg]5 .
-@_ sf]if ;'kl/j]Ifsn] af]8{nfO{ k"j{ hfgsf/L lbO{ of]hgf Joj:yfks tyf l8kf]lh6/Lsf] lx;fa
lstfj tyf clen]v lg/LIf0f ug{ ;Sg]5 .
-#_ sf]if ;'kl/j]Ifsn] pklgod -@_ adf]lhd lg/LIf0f u/]sf]df lg/LIf0f ;DkGg ePsf] Ps dlxgf
leq af]8{ ;dIf lg/LIf0f k|ltj]bg k]z ug'{ kg]{5 .
$%= hfgsf/L tyf ljj/0f lbg' kg]{ M -!_ of]hgf Joj:yfks / l8kf]lh6/Ln] b]xfosf hfgsf/L tyf ljj/0f
b]xfosf] cjlwleq af]8{ ;dIf k]z ug'{ kg]{5 M–
-s_ k|aGwkq tyf lgodfjnLdf s'g} ;+zf]wg ug]{ eP To:tf] ;+zf]wgsf] Joxf]/f, ;+zf]wg
ug'{ cl3,
-v_ gofF ;+rfns jf sfo{sf/L k|d'v lgo'Qm ePdf To:tf] ;+rfns jf sfo{sf/L k|d'vsf]
cg';"rL – @ adf]lhdsf] ljj/0f ;lxtsf] hfgsf/L, lgo'Qm ePsf] ;ft lbg leq,
-u_ af]8{n] ;do ;dodf tf]lslbPsf] cGo ;"rgf, hfgsf/L tyf ljj/0f af]8{n] tf]lslbPsf]
cjlwleq .
-@_ of]hgf Joj:yfks tyf l8kf]lh6/Ln] b]xfosf s'/fsf] hfgsf/L af]8{nfO{ t'?Gt lbg' kg]{5M–
-s_ sfof{nosf] 7]ufgf, ;Dks{ 6]lnkmf]g, km\ofS; gDa/, Od]n cflb kl/jt{g ePdf,
-v_ ;+:yfks, ;+rfns tyf sfo{sf/L k|d'v lj?4 k|rlnt sfg"g adf]lhd s'g} sf/jfxL
ePdf jf sf/jfxL cuf8L a9fOPdf,
-u_ ;+:yfks, ;+rfns tyf sfo{sf/L k|d'v shf{ ;"rgf s]Gb|sf] sfnf] ;"rLdf k/]df .
-#_ l8kf]lh6/Ln] b]xfosf s'/fsf] hfgsf/L of]hgf Joj:yfksnfO{ t'?Gt lbg' kg]{5,
-s_ of]hgfsf] tk{maf6 /sd k|fKt ug]{ jf e'QmfgL ug]{ sfo{df s'g} ;d:of pTkGg ePdf,
-v_ of]hgfsf ;xefuLnfO{ of]hgfsf] k|ltkmn ljt/0f jf of]hgfsf] lkmtf{ e'QmfgL ;DaGwdf
s'g} ;d:of pTkGg ePdf,
-$_ sf]if ;'kl/j]Ifsn] of]hgf ;+u ;DalGwt s'g} ;"rgf hfgsf/L jf ljj/0f dfu u/]df of]hgf
Joj:yfks tyf l8kf]lh6/Ln] To:tf] ;"rgf hfgsf/L jf ljj/0f t'?Gt pknJw u/fpg' kg]{5 .
-%_ l8kf]lh6/Ln] k|To]s dlxgfsf] cGTodf of]hgfsf] ;DklQsf] ljj/0f of]hgf Joj:yfks tyf
sf]if ;'kl/j]Ifs ;dIf k]z ug'{ kg]{5 .
kl/R5]b – !)
46 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f yk
ljljw
$^= ;fd"lxs nufgL sf]ifsf] nflu lwtf]kq 5'§o\fpg'kg]{M -!_ ;fj{hlgs ?kdf lwtf]kq lgisfzg ug]{ ;+ul7t
;+:yfn] lwtf]kq ;fj{hlgs lgisfzg ug'{ cufj} ;fj{hlgs lgisfzg ul/g] lwtf]kqsf] slDtdf kfFr
k|ltzt lwtf]kq ;fd"lxs nufgL sf]ifsf] nflu 5'6\ofpg' kg{]5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd 5'6\ofOPsf] lwtf]kq vl/bsf] nflu ;DalGwt ;+ul7t ;+:yf jf
To:tf] ;+:yfsf] tkm{af6 lgisfzg laqmL k|aGwsn] cjlw tf]sL ;a} ;fd"lxs nufgL sf]ifnfO{ ;"rgf lbg'
kg]{5 .
-#_ pklgod -!_ adf]lhd 5'§o\fOPsf] lwtf]kq vl/b ug{ Ps eGbf a9L sf]ifx?af6 cfj]bg
k|fKt ePdf To:tf] lwtf]kq dfusf] cfwf/df ;dfg'kflts lx;fjn] ;j} sf]ifx?nfO{ jfF8kmfF8 ug'{ kg]{5 .
-$_ pklgod -!_ adf]lhd 5'§o\fOPsf] lwtf]kq vl/bsf] nflu pklgod -@_ adf]lhdsf]
cjlw leq s'g} klg sf]ifaf6 cfj]bg k|fKt gePdf To;/L 5'6\ofOPsf] ;Dk"0f{ lwtf]kq / cf+lzs ?kdf
dfq cfj]bg k|fKt ePdf vl/b gePsf] hlt lwtf]kq ;DalGwt ;+ul7t ;+:yfn] ;j{;fwf/0fsf nflu
lgisfzg ug{ 5'6\ofPsf] lwtf]kqx?df ;dfj]z u/L ;fj{hlgs ?kdf lgisfzg ug'{ kg]{5 .
47$^s= ;+ul7t ;+:yfsf] ;+rfns lgjf{rgdf dtbfg ug{ gkfpg] M ;fd"lxs nufgL sf]if jf of]hgfn] s'g} klg
;"lrs[t ;+ul7t ;+:yfsf] ;+rfnssf] lgjf{rgdf pDd]bjf/L lbg], ;dy{g hgfpg], k|f]S;L lbg] / dtbfg
ug{ ;Sg] 5}g . t/, pNn]lvt Joj:yfn] ;+ul7t ;+:yfsf] ;fwf/0f ;efdf pkl:ylt hgfpg jfwf kg]{
5}g .
$&= lgb]{lzsf hf/L ug{ ;Sg]M -!_af]8{n] P]g tyf o; lgodfjnL ljkl/t gx'g] u/L of]hgfsf] ;fj{hlgs
lgisfzg :jLs[lt k|s[of, ljj/0fkqdf pNn]v x'g' kg]{ s'/fx?, laqmL k|s[of, of]hgfsf ;DalGwt kIf
aLr x'g] ;Demf}tf, cfrf/ ;+lxtf, nufgLsf] d"NofFsg k|s[of, v'b ;DklQsf] d"NofFsg nufotsf cGo
cfjZos s'/fsf ;DaGwdf lgb]{lzsf hf/L ug{ ;Sg]5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd hf/L ePsf] lgb]{lzsf kfngf ug'{ ;DalGwt ;j}sf] st{Jo x'g]5 .
$*= cg";'rLdf x]/km]/ jf yk36M af]8{n] cfjZostf cg';f/ cg";'rLdf x]/km]/ jf yk36 ug{ ;Sg]5 .
47 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f yk
cg';"rL—!
-lgod $ sf] pklgod -!_ ;+u ;DaGwLt_
sf]if btf{sf nflu lbg] lgj]bgsf] 9fFrf
ldltM
>L g]kfn lwtf]kq af]8{
============================ .
laifoM sf]if btf{ u/L kfpF .
lwtf]kq ;DaGwL P]g / ;f] cGtu{t ag]sf] lgod, ljlgod, lgb]{lzsf tyf cGo k|rlnt g]kfn sfg"gsf] cwLgdf
/xL ========================== gfdsf] ;fd"lxs nufgL sf]if :yfkgf ug]{ OR5f ePsf]n] cfjZos ljj/0f / sfuhft
tyf lgj]bg b:t'/ ;DnUg u/L of] lgj]bg k]z u/]sf 5f} .
;DnUg sfuhft tyf pNn]lvt ljj/0f ;To tYo 5g\ . s'g} ljj/0f hfgLhfgL n'sfPsf] jf unt ljj/0f k]z
u/]sf] 5}g . ljj/0f n'sfPsf] jf unt ljj/0f jf sfuhft k]z u/]sf] 7x/]df sfg"g adf]lhd ;xF'nf a'emfpFnf .
lgj]bs ;+ul7t ;+:yfsf]M
gfd M ===========================
7]ufgfM ===========================c+rn=============================lhNnf =============================== uf= lj=;=÷g=kf=
6f]n======================j8f g+=======Ans g+======= kmf]g g+M=============== km\ofS;M===============Od]n ================
;+ul7t ;+:yfsf] 5fkM sfo{sf/L k|d'vsf] M
gfd M
b:tvtM
cg';"rL— @
-lgod $ sf] pklgod -!_ sf] v08 -r_, lgod !# sf] pklgod -@_ sf] v08 -u_ /
lgod $% sf] pklgod -!_ sf] v08 -v_ ;+u ;DalGwt_
;+rfns÷sfo{sf/L k|d'v tyf k|ltlglwsf] ljj/0f
!= gfdM
@= :yfoL 7]ufgfM ====================c+rn====================lhNnf ========================= uf= lj=;=÷g=kf=÷d= g= kf=
6f]n====================j8f g+=========Ans g+========= kmf]g g+M================ km\ofS;M============Od]n ===========
#= xfnsf] 7]ufgfM ===========================c+rn=======================lhNnf ============================= uf= lj=;=÷g=kf=
6f]n====================j8f g+=========Ans g+========= kmf]g g+M================ km\ofS;M============Od]n
==========
$= afa'÷cfdfsf] gfdM
%= afh]÷ah}sf] gfdM
^= klt ÷ klTgsf] gfd M
&= z}lIfs of]UotfM
*= Joj;flos cg'ejM
(= tflndM
!)= s'g} k]zf jf ;+:yfdf sfo{/t ePdf, ;f] ;DaGwL ljj/0fM
!!= cGo sDkgL jf ;+ul7t ;+:yfdf Ps k|ltzt jf ;f] eGbf a9L] :jfldTj jf s'g} ;+nUgtf eP tT;DaGwL
ljj/0fM
!!= cfkm" pk/ jf cfkm" ;Da4 s'g} sDkgL jf ;+ul7t ;+:yf pk/ lwtf]kq ;DaGwL sfg"g tyf cGo k|rlnt sfg"g
adf]lhd s'g} sf/jfxL ePsf]] jf e}/x]sf] eP ;f] ;DaGwL ljj/0fM
!@= ;+rfns÷sfo{sf/L k|d'v x'g lgwf{l/t of]Uotf k"/f ePsf] / cof]Uotf g/x]sf] pb\3f]if0fM
b:tvtM
==========================
;+nUg ug'{ kg]{ sfuhftM
!= of]Uotf, cg'ej / cGo ;+:yfdf ;DnUgtf eP ;f] k|dfl0ft ug]{ sfuhftsf] k|ltlnlk .
@= gful/stf k|df0fkqsf] k|ltlnlk .
48#= u}/cfjf;Lo g]kfnL ;+rfns ePdf ;+rfnssf] u}/cfjf;Lo g]kfnLsf] kl/rokq .
48af]8{sf] ldtL @)^*.!@.@# sf] lg0f{ofg';f/ yk ul/Psf]
kmf]6f]
cg';"rL—#
-lgod $ sf] pklgod -@_ / -%_ ;Fu ;DalGwt_
;fd"lxs nufgL sf]if btf{ b:t'/
!= lgj]bg b:t'/ krf; xhf/ ?k}of
@= sf]if btf{ b:t'/M bz nfv ?k}of
#= u}/cfjf;Lo g]kfnL ;+rfns ePdf ;+rfnssf] u}/cfjf;Lo g]kfnLsf]kl/rokq .
cg';"rL— $
-lgod $ sf] pklgod -$_ ;+u ;DalGwt_
sf]if btf{ k|df0fkq
======================================df d'Vo sfof{no /x]sf] ;+ul7t ;+:yf >L ===================================== n] :yfkgf
u/]sf] ===================================== gfdsf] ;fd"lxs nufgL sf]if lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# / ;fd"lxs nufgL
sf]if lgodfjnL,@)^& adf]lhd o; af]8{df btf{ u/L of] k|df0fkq lbOPsf] 5 .
af]8{sf] 5fkM k|df0fkq lbg] cflwsf/Lsf] b:tvtM
gfdM
kbM ldltM
cg';"rL— %
-lgod ^ sf] pklgod -#_ ;+u ;DalGwt_
sf]if ;'kl/j]Ifssf] ljj/0f
!= gfdM
@= :yfoL 7]ufgfM c+rn======================lhNnf ========================= uf= lj=;=÷g=kf= =========================
6f]n====================j8f g+=========3/÷Ans g+========= kmf]g g+M================ km\ofS;M========================
Od]n =================
#= xfnsf] 7]ufgfM c+rn =====================lhNnf ========================= uf=lj=;=÷g=kf============================
6f]n====================j8f g+=========3/÷Ans g+========= kmf]g g+M================ km\ofS;M=========================
Od]n =================
$= afa'sf] gfdM
%= afh]sf] gfdM
^= klt jf klTgsf] gfdM
&= z}lIfs of]UotfM
*= sfo{ cg'ejM
(= tflnd
!)= s'g} k]zf jf ;+:yfdf sfo{/t ePdf, ;f] ;DaGwL ljj/0fM
!!= sf]if ;'kl/j]Ifssf] ?kdf sfd ug{ of]Uotf k'/f ePsf] pb\3f]if0fM
b:tvtM ==========================
;DnUg ug'{ kg]{ sfuhftM
!= of]Uotf / cg'ej k|dfl0ft ug]{ sfuhftsf] k|ltlnlk .
@= gfu/Lstf k|df0fkqsf] k|ltlnlk .
kmf]6f]
cg';"rL— ^
-lgod !# sf] pklgod -@_ ;+u ;DalGwt_
of]hgf Joj:yfks jf l8kf]lh6/Lsf] cg'dltkqsf nflu lbg] lgj]bgsf] 9fFrf
ldltM
>L g]kfn lwtf]kq af]8{
============================ .
laifoM cg'dltkq kfpF .
o; ;+:yfn] lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# / ;f] P]g cGtu{t ag]sf] lgod, ljlgod, lgb]{lzsf tyf cGo k|rlnt
g]kfn sfg"gsf] cwLgdf /xL of]hgf Joj:yfks jf l8kf]lh6/Lsf] ?kdf sfd ug{ rfx]sf]n] nfUg] b:t'/, ljj/0f
/ sfuhft ;+nUg u/L of] lgj]bg k]z u/]sf 5f} .
;DnUg sfuhft tyf pNn]lvt ljj/0f ;To tYo 5g\ . s'g} ljj/0f hfgLhfgL n'sfPsf] jf unt ljj/0f k]z
u/]sf] 5}g . ljj/0f n'sfPsf] jf unt ljj/0f jf sfuhft k]z u/]sf] 7x/]df sfg"g adf]lhd ;xF'nf a'emfpFnf .
lgj]bs ;+ul7t ;+:yfsf] gfd M==============================
7]ufgfM c+rn=================================lhNnf ===================================== uf=
lj=;=÷g=kf==================================
6f]n====================j8f g+=========Ans g+========= kmf]g g+M================== km\ofS;M==================Od]n ===================
/lhi68{ sfof{noM
sfo{sf/L k|d'vsf]M
;+ul7t ;+:yfsf] 5fkM gfdM
b:tvtM
cg';"rL— &
-lgod !# sf] pklgod -@_ sf] v08 -s_ ;+u ;DalGwt_
lgj]bs ;+ul7t ;+:yf ;DaGwL ljj/0f tyf sfuhft
-s_ btf{ k|df0fkqsf] k|ltlnlk,
-v_ k|aGwkq tyf lgodfjnLsf] k|ltlnlk,
-u_ s'g} P]gåf/f :yfkgf ePsf] ;+ul7t ;+:yfsf] xsdf ;f] P]g / tT;DaGwL lgod tyf ljlgodsf] k|lt,
-3_ cfufdL tLg jif{sf] k|If]lkt ljQLo ljj/0f ;d]t ;dfj]z ePsf] tLg jifL{o Jofj;flos of]hgf,
-l8kf]lh6/Lsf] xsdf Joj;flos of]hgf k]z ug'{ kg]{ 5}g_
-ª_ cg'dltkq k|fKt ug]{ ;DaGwdf ;+rfns ;ldltn] u/]sf] lg0f{osf] k|ltlnlk, -r_ sDkgL jf ;+ul7t ;+:yf jf ;+rfns jf sfo{sf/L k|d'v pk/ lwtf]kq ;DaGwL sfg"g jf cGo k|rlnt
sfg"g adf]lhd s'g} sf/jfxL ePsf]] jf e}/x]sf] eP ;f] ;DaGwL ljj/0f,
-5_ r'Qmf k"FhL k|dfl0ft ug]{ lg:;f,
-h_ r'Qmf k'FhLsf] kfFr k|ltzt jf ;f] eGbf a9L :jfldTj u|x0f ug]{ z]o/wgLsf]] gfd, k'/f 7]ufgf, ;Dks{
6]lnkmf]g tyf u|x0f u/]sf] :jfldTjsf] ljj/0f,
-em_ k|rlnt sfg"g adf]lhd lgwf{l/t 9fFrf / n]vfdfg cg';f/ tof/ u/L n]vf k/LIf0f ePsf]] cl3Nnf] cfly{s
jif{sf]] ljQLo ljj/0f tyf sfd sf/jfxL ;DaGwL aflif{s k|ltj]bg,
-;+:yfkgf eO{ cfly{s jif{ k'/f gePsf] ;+:yfsf] xsdf Joj:yfkgåf/f k|dfl0ft cfjlws ljQLo ljj/0f
k]z ug{ ;lsg]5 . _
-`_ ;+:yfksn] lnPsf] z]o/ :jfldTj tyf z]o/sf] r'Qmf /sd ;DaGwL ljj/0f,
-6_ ;+:yfsf] ;+u7g tyf sfo{ k|0ffnL ;DaGwL ljj/0f,
-7_ sfof{nosf] :yfg / If]qkmn, sfof{no pks/0f tyf ;+rf/ ;fwg / hgzlQm ;DaGwL ljj/0f,
-8_ cGo sDkgL jf ;+ul7t ;+:yfdf :jfldTj /x]sf] eP tT;DaGwL ljj/0f .
cg';"rL—*
-lgod !# sf] pklgod -@_ v08 -v_ ;+u ;DalGwt_
lgj]bs ;+ul7t ;+:yfsf] ;+:yfks sDkgL jf ;+ul7t ;+:yf ;DaGwL ljj/0f tyf sfuhft
-s_ btf{ k|df0fkqsf] k|ltlnlk,
-v_ k|jGwkq tyf lgodfjnLsf] k|ltlnlk,
-u_ s'g} P]gåf/f ;+:yf :yfkgf ePsf] eP ;f] P]g / tT;DaGwL lgod tyf ljlgod sf] k|ltlnkL,
-3_ k|rlnt sfg"g adf]lhd lgwf{l/t 9fFrf / n]vfdfg cg';f/ tof/ u/L n]vf k/LIf0f ul/Psf]] cl3Nnf]
cfly{s jif{sf] ljQLo ljj/0f tyf pQm cfly{s aif{df u/]sf] sfd sf/jfxL ;dfj]z ul/Psf] aflif{s
k|ltj]bg,
-;+:yfkgf eO{ cfly{s jif{ k'/f gePsf] sDkgL jf ;+ul7t ;+:yfsf] xsdf Joj:yfkgåf/f k|dfl0ft
cfjlws ljQLo ljj/0f tyf sfd sf/jfxL ;DaGwL ljj/0f k]z ug{ ;lsg]5 . _
-ª_ r'Qmf k'FhLsf] kfFr k|ltzt jf ;f] eGbf a9L :jfldTj u|x0f ug]{ z]o/wgLsf]] gfd, k"/f 7]ufgf, ;Dks{
6]lnkmf]g tyf u|x0f u/]sf] :jfldTjsf] ljj/0f,
-r_ sDkgL jf ;+ul7t ;+:yf jf ;+rfns jf sfo{sf/L k|d'v pk/ lwtf]kq ;DaGwL sfg"g jf cGo k|rlnt
sfg"g adf]lhd s'g} sf/jfxL ePsf]] jf e}/x]sf] eP ;f] ;DaGwL ljj/0f,
-5_ cGo sDkgL jf ;+ul7t ;+:yfdf :jfldTj /x]sf] eP tT;DaGwL ljj/0f,
-h_ ;+rfns tyf sfo{sf/L k|d'vsf] ;DaGwdf b]xfosf] ljj/0f tyf sfuhftM
!= gfd tyf k"/f 7]ufgf,
@= cGo sDkgL jf ;+ul7t ;+:yfdf :jfldTj jf s'g} ;+nUgtf /x]sf] eP tT;DaGwL ljj/0f .
49-em_ u}/ cfjf;Lo g]kfnLsf] nufgL /x]sf] sDkgL ;+:yfks ePdf af]8{n] tf]s] adf]lhdsf cGo ljj/0fx? .
cg';"rL— (
-lgod !^ sf] pklgod -$_ ;Fu ;DalGwt_
of]hgf Joj:yfks jf l8kf]lh6/Lsf] cg'dltkq
>L = = = = = = = = = = = = =
= = = = = = = = = = = = = = = =
==============================df d'Vo sfof{no /x]sf] To; ;+ul7t ;+:yfsf] lgjb]gdf sf/jfxL x'Fbf o; af]8{sf] ldlt
========================= sf] lg0f{ofg';f/ To; ;+:yfnfO{ lwtf]kq ;DaGwL P]g tyf ;f] P]g cGtu{t ag]sf lgod tyf
cGo k|rlnt sfg"gsf] cwLgdf /xL ==============================sf] sfd ug{ lbg] lg0f{o ePsf]n] ;f] sf nflu of]
cg'dltkq k|bfg u/LPsf] 5 .
gjLs/0f ePdf afx]s of] cg'dltkqsf] jxfnL===================;Dd x'g]5 .
af]8{sf] 5fkM k|df0fkq lbg] clwsf/Lsf] b:tvtM
gfdM
kbM ldltM
49 af]8{sf] ldtL @)^*.!@.@# sf] lg0f{ofg';f/ yk ul/Psf]
50cg';"rL— !)
-lgod !^ sf] pklgod -%_ ;+u ;DalGwt_
cg'dltkq b:t'/
!= of]hgf Joj:yfks M kfFr nfv ?k}ofF
@= l8kf]lh6/L M Ps nfv ?k}ofF
cg';"rL—!!
-lgod !& sf] pklgod -!_ ;+u ;DalGwt_
cg'dltkqsf] gjLs/0fsf] nflu lbg] lgj]bgsf] 9fFrf
ldltM
>L g]kfn lwtf]kq af]8{
============================ .
laifoM cg'dltkq gjLs/0f u/L kfpF .
lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# adf]lhd txfFaf6 =================================sf] sfo{ ug{ k|fKt cg'dltkqsf]
cjlw ldlt = = = = = = = = ;Dd sfod /x]sf]n] cg'dltkq gjLs/0f u/L kfpgsf nflu ;f] cg'dltkq
o;} lgj]bg ;fy ;+nUg u/L cg'/f]w ub{5'÷5f+} .
lgj]bssf] cflwsfl/s b:tvtM
sDkgL jf ;+ul7t ;+:yfsf] 5fkM gfd M
kb M
50 ;fd"lxs nufgL sf]if -t];|f] ;zf]wg_ lgodfjnL, @)&^ åf/f ;+zf]wg
cg';"rL—!@
-lgod !& sf] pklgod -@_ ;+u ;DalGwt_
jflif{s z'Ns
!= of]hgf Joj:yfks Ps nfv ?k}of
@= l8kf]lh6/L kRrL; xhf/ ?k}of
cg';"rL—!#
-lgod @$ sf] pklgod -#_ ;+u ;DalGwt_
of]hgf ;+rfngsf] :jLs[ltsf] nflu lbg] lgj]bgsf] 9fFrf
ldltM
>L g]kfn lwtf]kq af]8{
============================ .
laifoM of]hgf ;+rfng cg'dlt kfpF .
lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# / ;f] cGtu{t ag]sf] lgod, ljlgod, lgb]{lzsf tyf cGo k|rlnt g]kfn sfg"gsf]
cwLgdf /xL ========================== gfdsf] sf]if cGt{ut =================================== gfdsf] of]hgfsf] hDdf /sd
?k}of=======================;Ddsf] of]hgf ;+rfng ug]{ cg'dltsf nflu cfjZos ljj/0f / sfuhft ;+nUg u/L of]
lgj]bg k]z u/]sf 5f} .
;DnUg sfuhft tyf pNn]lvt ljj/0f ;To tYo 5g\ . s'g} ljj/0f hfgLhfgL n'sfPsf] jf unt ljj/0f k]z
u/]sf] 5}g . ljj/0f n'sfPsf] jf unt ljj/0f jf sfuhft k]z u/]sf] 7x/]df sfg"g adf]lhd ;xF'nf a'emfpFnf .
of]hgf Joj:yfkssf]
gfd M ===========================
7]ufgfM ===========================c+rn=================================lhNnf ===================================== uf= lj=;=÷g=kf=
6f]n=====================j8f g+=========Ans g+========= kmf]g g+M================== km\ofS;M==================Od]n
===================
of]hgf Joj:yfkssf] sfof{nosf] 5fkM sfo{sf/L k|d'vsf] M
gfd M
b:tvtM
cg';"rL—!$
-lgod @$ sf] pklgod -$_;+u ;DalGwt_
of]hgf ;+rfng ug]{ :jLs[lt
>L = = = = = = = = = = = = = = = =
= = = = = = = = = = = = = = = = = =
==============================df d'Vo sfof{no /x]sf] To; ;++:yfn] ===================================gfdsf] sf]if cGtu{t
;+rfng ug]{ hDdf /sd ?k}of==================== ;Ddsf] ====================== gfdsf] of]hgf tyf pQm of]hgf cGtu{t
hf/L u/Lg] OsfO{x? o; af]8{df btf{ u/L lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# tyf ;f] P]g cGtu{t ag]sf lgod, lalgod
tyf cGo k|rlnt sfg"g / b]xfosf zt{sf] cwLgdf /xL of]hgf ;+rfng ug{ of] cg'dlt k|bfg u/LPsf] 5 .
cflwsfl/s b:tvtM
gfdM
kbM ldltM
af]8{sf] 5fkM
zt{x?M
!=
@=
#=
cg';"rL—!%
-lgod @$ sf] pklgod -%_ ;+u ;DalGwt_
51of]hgf ;+rfng :jLs[lt b:t'/
-s_ of]hgfsf] s'n /sd Ps cj{ ?k}of eGbf sd ePdf )=!) k|ltzt jf Go"gtd kfFr nfv ?k}of
-v_ of]hgfsf] s'n /sd Ps cj{ ?k}of b]lv b'O{ cj{ ?k}of;Dd ePdf )=)&% k|ltzt jf Go"gtd bznfv ?k}of
-u_ of]hgfsf] s'n /sd b'O{ cj{ ?k}of eGbf dfly ePdf )=)% k|ltzt jf Go"gtd kGw|nfv ?k}of
o; lgodfjnL adf]lhd af]8{df of]hgf ;+rfng b:t'/ a'emfPsf ;fd"lxs nufgL of]hgfsf] lwtf]kq btf{ ubf{
s'g} b:t'/ nfUg] 5}g .
●●●
51 af]8{sf] ldlt @)^*.!@.@# sf] lg0f{ofg';f/ ;+zf]wLt