Everestu i Makalu · 2015. 10. 27. · Trasy TrekkiNgowe 1 do bazy everestu Jedna z najciekawszych...
Transcript of Everestu i Makalu · 2015. 10. 27. · Trasy TrekkiNgowe 1 do bazy everestu Jedna z najciekawszych...
-
Janusz Kurczab
WokółEverestu i Makalu
Trasy i szczyty trekkingowe
Sklep PodróżnikaWarszawa 2011
-
SPiS treści
Wstęp .......................................................................................... 5 Nepal—krajiludzie ................................................................ 7 Informacjewizowe ................................................................... 9 Informacjeróżne .................................................................... 10 Katmanduiokolice ................................................................. 11 DolinaKatmandu .............................................................. 11 Katmandu......................................................................... 12 Patan ................................................................................ 18 Bhaktapur(Bhadgaon) ...................................................... 20 Trekkingialpinizm .................................................................. 24 Wybórsezonuitrasy .............................................................. 26 Korzystaniezprzewodnika ...................................................... 28 Przygotowaniefizyczne .......................................................... 28 Aklimatyzacjaichorobyzwiązanezwysokością ...................... 29 Problemyzdrowotneipomocmedyczna ................................. 30 Apteczkapodręczna ............................................................... 31 Mahalangur Himal .................................................................. 33 Pozwoleniatrekkingoweiopłaty ............................................. 35
Trasytrekkingowe......................................................................... 38 1. Do bazy Everestu................................................................ 38 2. DodolinyImjaKhola .......................................................... 54 3. Chukhung–LobucheprzezKongmaLa .............................. 58 4. Lobuche–GokyoprzezprzełęczChoLa ............................. 60 5. ZNamcheBazardoGokyo ................................................. 65 5a. Na Gokyo Ri ................................................................ 70 6. ZGokyodoNamcheBazarprzezprzełęczRenjoLa ............ 72 7. ZLuklidobazyMeraPeak ................................................. 76 7a. WariantdojściadoTulikharkaprzezPangkongmaLa ..... 78 8. Khumbu—Tumlingtar ....................................................... 84 9. Do Bazy Makalu ................................................................. 90 10. ZBazyMakaludoKhumbu(przez3przełęcze) ................. 102 10a.Wariant:ZbazyBaruntsedoLukliprzezMingboLa .. 108 10b. Wariant:ZbazyBaruntsedoLukliprzezMeraLa
idolinęHinkuKhola ................................................ 112
-
4
Szczytytrekkingowe .................................................................. 114 1T. ImjaTse(in.IslandPeak,6189m) .................................... 117 2T. Ombigaichen(6340m) ................................................... 121 3T. MeraPeak(6476m) ....................................................... 124 4T. KusumKanguru(6369m) ............................................... 129 5T. Pokalde(5806m) ........................................................... 134 6T. KongmaTse(5820m) ..................................................... 135 7T. Kwangde(in.KwangdeRi,KongdeRi,6187m) ............... 137 8T. Parchamo(6272m) ........................................................ 145 9T. KyajoRi(6186m) ........................................................... 150 10T. Pharilapcha(in.Langcha,6073m) .................................. 155 11T. Cholatse(6440m) .......................................................... 159 12T. Nirekha(6169m) ............................................................ 162 13T. Kangchung(in.AbilubCholo,6103m) .......................... 166 14T. LobucheEast(6119m) ................................................... 168 15T. LobucheWest(6145m) .................................................. 174
Słowniczekniezbędnychsłównepalskich .................................... 177Literaturaimapy ........................................................................ 180
JakiwTukli.Fot.PavelNovak
-
Trasy TrekkiNgowe
1 do bazy everestuJedna z najciekawszych i najbardziej klasycznych tras trekkingowych
w Nepalu. Jest również jedną z najpopularniejszych, co sprawia, że w szczycie sezonu bywa na niej dosyć tłoczno. Choć łatwa technicznie, jest jednak długa i męcząca — wznosi się bardzo wysoko, wprowadza-jąc do samego serca najwyższych gór świata. Wymaga dobrej kondycji i prawidłowej aklimatyzacji, a także — dobrze dobranego ekwipunku. Najpopularniejszym sposobem dostania się w rejon trekkingu jest lot do Lukli (2837 m), skąd do Namche Bazar są tylko 2 dni drogi. W ten sposób jednak szybko osiągamy spore wysokości, więc powinniśmy poświęcić trochę czasu na aklimatyzację w okolicach Lukli, powoli podchodzić do Namche Bazar, zatrzymać się tam na jeden dzień i powtórzyć przerwy aklimatyzacyjne jeszcze w Tengboche i Pheriche. Ze względów aklima-tyzacyjnych bardziej polecanym sposobem jest rozpoczęcie trekkingu w osadzie Jiri (1900 m), natomiast powrót samolotem z Lukli (bilet należy wykupić wcześniej w Katmandu). Do Jiri dostajemy się w ok. 10 godz. autobusem z Katmandu (ok. 185 km).
Trasa przebiega przez teren Parku Narodowego Sagarmatha, toteż nie można zapomnieć o wykupieniu biletu wstępu (patrz Pozwoleniatrekkingoweiopłaty).
1 dzień: jiri – Bhandar
uwaga!Pierwszeetapyopisujemyjakopokonywanepieszo,choćdoShivalayamożnadojechaćautobusem.Tużpomonsuniemożejednaksięzdarzyć,żedrogabędzienieprzejezdna.Ponadto,zewzględunadokuczliwykurz,jakitowarzyszypodróżydrogamigruntowymi, radzimyzrezygnowaćztransportumechanicznego.Naszczęścieszlakpieszyniepokrywasięzdrogąjezdną.
Zpd.krańcagłównejulicyJiripodążamywgóręlasemkuwsch.dorozstajuścieżek.Idziemyukosemprawymodgałęzieniem,anastępnietrawersemiwgóręnaprzełączkę,dokilkuchałupBakor(in.Bharkur,0.30godz.).Dalejpoziomo,apotemskosemwgóręwśródpóluprawnychipojedynczychherbaciarnidoskupiskahotelikówwChitre(0.45godz.).
-
1. Do bazy Everestu 39
Następnieukosemwgóręnaprzełączkęwgrzbiecie,poczymnanastępnąprzełączkęzflagamimodlitewnymi(2400m).MamystądwidoknaRolwalingHimal iprzełęczDeorali.Przechodzimy na drugąstronęgrzbietuischodzimydowioskiMali (2250m,0.30godz.).WędrujemywdółdomostunaniewielkimpotokuYelungKhola,przezmost i łagodniewdółnadnodolinyKhimtiKhola.PoprzejściumostudocieramydowioskiShivalaya(1750m,1godz.).Zpn.wsch.krańcawioskistromowgórędoszkoływSangbadanda(2240m,1godz.).Niecowyżejszlakrozwidlasię.LewaścieżkaprowadziprzezwioskęBuludanda(2580m)dowy
twórniserówwThodung(3090m,2.15godz.).ZThodungmamydobrywidoknaGaurishankar(7134m)iinneszczytyRolwalingHimal.ZejściewzdłużgranidopołączeniazprawymszlakiemnaprzełęczyDeoralitrwa1godz.(odJiri8godz.).Prawyszlakwiedziepoczątkowopoziomo,apotemukosemwgórę,
mija liczneherbaciarnie ipoprzez lasrododendronówdoprowadzanaprzełęczDeorali(in.ChangmeLa,BuldarsPass,2705m,odSangbadanda2godz.).PrzełęcztastanowiwrotadokrainySzerpów—Solukhumbu.Zamieszkująoniniemalwszystkiewioskipołożoneprzynaszejdalszejtrasie.WyjątekstanowitylkoJubing,gdziemieszkająRai’owie.NaDeoraliznajdujejednoznajwiększychwNepaluskupiskmodlitewnychmurkówmani.
PierwszydzieńtrekkinguzJiri–wioska Shivalaya. Arch. Janusz Kurczab
-
40 Trasy trekkingowe
Szlakschodziteraznapd.Paręminutponiżejprzełęczywybieramylewązdwóchścieżek.Idziemypoczątkowostromo,anastępniecorazłagodniejwśródpóluprawnych,dopierwszejszerpańskiejwioskinaszlaku—Bhandar(wjęzykuSzerpów—Chyangma,2200m,1godz.,odJiri6.45godz.).Znajdujesiętugompaidwiedużestupy.
2 dzień: Bhandar – SetiIdziemyłagodniewśródpóluprawnychipodrewnianymkrytym
mościeprzekraczamypotok (2000m,0.30godz.).Potemw lewolasem,anastępniestromowdółdorzeczkiSurmaKhola(1550m,0.45godz.).PrzechodzimynajejlewąstronęischodzimydodolinyLikhuKhola.Wgóręwzdłużjejprawegobrzegu,mijamyjedenmałymostekiprzekraczamytęrzekępowiększym,wiszącymmościestalowym(1540m,0.45godz.).Dalejwgórę(napn.wsch.)lewymbrzegiemrzekidowioskiKenja(1630m,0.45godz.),leżącejuujściaKenjaKhola.PrzedwioskąprzechodzimypomościenaKenjaKhola.RozpoczynamyterazdługiepodejścienagrzbietLamjura.Droga
zaczynasięzabudynkiemszkołyiprowadzipoczątkowostromogrzbietemlubpojegopd.stronie,wlesie.Przydużymbudynkunapotykamyrozstajścieżek.Lewaznichprowadzinapn.dowioskiSagar(2440m).Idziemyprawąześcieżek,któradoprowadzanasdomałejwioskiSeti(2575m,3godz.,odDeorali5.45godz.).
3 dzień: Seti – junbesiZSetiidziemyłagodniewgórę,mijającpodrodzedwaniewielkie
skupiskahotelikówwDakchu(in.Dagcho,2850m,1godz.)iGoyem(3160m,1godz.).Nawysokościok.3400mszlakrozwidlasię.Idziemylewąodnogąwśródrododendronów,mijamyjeszczekilkahotelikówidługimtrawersemdocieramynaprzełęczLamjuraLa (3530m,1godz.).Stoituszeregkamiennychkopcówzflagamimodlitewnymi.JesttonajwyższemiejscetrasypomiędzyJiriaNamcheBazar,niewidaćstądjednakwyższychszczytówhimalajskich.Amatorzywidoków,jeślidysponujączasemizapasemenergii,mogąpodejśćnawierzchołek4010m,opatrzonykotą,położonynapn.odprzełęczy(ok.2godz.tamizpowrotem).Okoliceprzełęczyjeszczewlatach80.porośniętebyłypięknymlasemjodłowym.Szokujący jeststopieńspustoszenia,jakiegodokonałarabunkowagospodarkadrewnemwostatniejdekadzieXXwieku!
-
1. Do bazy Everestu 41
Teraznawsch.stronęprzełęczystromowdółdomałejwioskiTragdobuk (in.Taktor,2860m,1.30godz.),położonejwpięknejdolinieJunbesiKhola.Trawersujemydorozstajudróg,poczymidącgórnąścieżką,mijamycharakterystycznąskałęznapisemmani,anastępnieschodzimydosporejosadyJunbesi(2675m,1godz.,odSeti5.30godz.).Znajdujesiętuwartazwiedzeniaczynnagompa.WgłębidolinywidocznyjestNumbur(6959m).Wodległościok.2godz.marszunapd.leżyPhaplu(szpital,hotel,lotnisko),aniecodalej—stolicadystryktuSolukhumbu,Salleri(policja,poczta,bank).
ZJunbesimożnazrobićdwieciekawewycieczki:doMopung(wkierunkupn.),kołoktóregoznajdujesięgompaThubten•Chhuling(3000m),ufundowanawlatach1966–67przezTushiRinpoche—byłegoprzełożonegosławnegotybetańskiegoklasztoruRongbuk,leżącegopopn.stronieEverestu;wycieczkazabieraok.3godz.wobiestrony;dogompyChiwong(wkierunkupd.wsch.,początkoworazemzdrogą•doPhaplu),położonejrównieżnawys.3000m,skądmożemypodziwiaćpięknąpanoramęHimalajów;zChiwongniemusimywracaćtąsamądrogą—podążającnapn.,osiągamyprzełęczTragsindoLa(3071m),gdziełączymysięzgłównymszlakiem(zJunbesi5godz.).
4 dzień: junbesi – manidingmaPrzekraczamyJunbesiKholapodrewnianymmościeponiżejstup
(2550m),poczymnakolejnychdwóch rozgałęzieniach idziemyzawszenajbardziej lewym(górnym)zeszlaków.Najbardziejprawy(dolny)szlakwiedziedoPhaplu.Ścieżkawznosisięwśródjodłowegolasunaotwartyteren.OkrążamygrzbietSolung(3050m),przydobrejwidocznościmożemystądzobaczyćEverestiMakalu.Szlakwiedzieteraztrawersemwdółkupn.przezwioskęSolung(2980m,2godz.)dodolinyBeni (in.Ringmo,DudhKund)Khola.Przekraczamydwabocznepotoki,anastępniegłównąrzekęBeniKhola(2650m).ZarazzamostemnaBeniKholaidziemywgóręlewymzeszlaków(prawyprowadzidoPhaplu) ipodchodzimydoniewielkiejosadyRingmo(2800m,1.30godz.).Wioskajestznanazeswoichsadów—możnatuskosztowaćznakomitychjabłekiróżnychprzetworów,wtymrównieżjabłkowejrakshiicydru.Idziemywgóręipominięciudwóchrzędówmurkówmaniwybieramyprawyzdwóchszlaków(lewyprowadzidoLumdingKharka).Szerokądrogąłagodniepodchodzimydonastępnegorozstajudróg.Idziemywgóręlewymzeszlaków(prawyprowadzi
-
42 Trasy trekkingowe
dowytwórniserów) iwkrótcedocieramynaprzełęczTragsindoLa(3071m,0.45godz.).Stoitamdużybiałyczorten,kilkamniejszychoraz murki mani.Nawsch.odprzełęczyleżywielkadolinaDudhKosi,któradoprowadzinasdoNamcheBazar.Schodzimynapd.wsch.,mijającniewielkąosadęTragsindoGompa(2950m,0.15godz.,klasztorbuddyjski),anastępnieprzezlasdowioskiManidingma(in.Nuntala,2200m,1.30godz.,zJunbesi6godz.).
5 dzień: manidingma – KharikholaKontynuujemyzejścieprzeztarasowepolaimiędzyrozrzuconymi
zabudowaniamiwiosekChorco(2130m)iPhuleli(2050m).Wchodzimydolasu,którymwkrótceosiągamydnodoliny,poczymprzezwiszącymostprzekraczamy„mlecznąrzekę”DudhKosi(1500m,1.30godz.).Zasadniczykieruneknaszejtrasyzmieniasięteraznapn.Wciągu3dniosiągasięstądNamcheBazar.TaczęśćSolukhumbunazywasięPharak.Droganiejednokrotniewznosisiębardzowysokoponaddnodoliny,gdyDudhKosipłynieniedostępnymikanionami.Początkowoidziemynapn.wzdłużrzekiprzezterenpoobrywowy,
poczymwgóręnatarasyzamieszkanejprzezRai’ówwioskiJubing(1680m,1godz.).Wznoszącsię,okrążamydwagrzbiety,narozstajudrógwybieramygórnąścieżkę,poczymtrawersemdocieramydokończącejnaszetapdużejwioskiKarikhola(2070m,1.30godz.,odManidingma4godz.).
6 dzień: Kharikhola – PoyanPrzechodzimyprzezmostnapotokuKhariKhola(2000m)ipodcho
dzimydogrupyhotelikówikramówzherbatąpołożonejnagrzbiecieBupsa(2560m,1.15godz.,stupa,gompa).Trasa7odchodzistądwprostwgóręgrzbietem.Mynatomiastidziemypojegodrugiejstroniełagodniewgóręprzezdżunglę(możnatuspotkaćmałpy—langury)doszałasunarozpłaszczeniugrzbietuKharteDanda,zwanymKhariLa(3080m,2godz.).GrzbietstanowigranicęmiędzyrejonamiSolu(napd.)iKhumbu(napn.),razemskładającymisięnadystryktSolukhumbu.Stądprzyprzejrzystympowietrzu(zreguływcześnierano)możemyoglądaćpięknewidokinaszczytygrupyEverestu,atakżeGyachungKang(7922m).Teraznastępujedługi trawerswpoprzekbocznejdolinyPoyan
Khola.Natymodcinkunależyzachowaćostrożność—kilkamiejsc
-
1. Do bazy Everestu 43
jesteksponowanychinarażonychnaosunięciesięgruntu.Wydarzyłysiętuconajmniejdwatragicznewypadki.Zapotokiem,płynącymwgłębokimkanionie,podchodzimyniecodomałejwioskiPoyan(in.Chutok,2830m,1.30godz.,odKarikhola4.45godz.).
7 dzień: Poyan – PhakdingWznosimysię łagodnienapn.zach.,przez lasunagrzbiet.Na
początkuzejścianapn.stronęmamywidoknaLuklę(napn.wsch.)orazwgłąbdolinyDudhKosi.SchodzimyterazdopołożonejuujściabocznejdolinySurkheKholawioskiSurkhe(in.Bua,2340m,1godz.).Idziemygłównądolinąnapn.dorozstajudróg(0.15godz.).Wprawoodchodzi tuścieżkado lotniskawLukli,położonegonawysokości2837m(odrozstajudróg1godz.).Myidziemypoziomolewąześcieżek.Trawersujemystromeurwisko,anastępniemijamymalowniczykanionzwysokimwodospadem(2600m,0.15godz.),poczymłagodniepodchodzimydorozległejwsiChaunrikharka(in.Dungde,2650m,0.45godz.,3dużestupyigompa).SzlaktraciteraznanachyleniuiponiewielkimpodejściumijapołożonąnamałymgrzbieciewieśChablung(0.30godz.).ZprawejdochodzituścieżkazLukli.
NadDudhKosiwokolicyPhakding.Arch.JanuszKurczab
-
44 Trasy trekkingowe
Szlakzaludniasięnowymigrupami turystów,którzydotarli tusamolotem.Sądobrzewyekwipowani iczyści,alezazwyczajsłabozaaklimatyzowani.Odtegomiejscaznajdziemyteżznaczniewięcejdobrzewyposażonych,nowychhoteli.Wrazztymizmianamirosnąrównieżceny.Kontynuujemymarsznapn.,przekraczamykolejnybocznydopływ
KusumKhola(2700m).Nawsch.,wgłębidoliny,ukazujesięKusumKanguru(6369m)—najtrudniejszyz listyszczytówtrekkingowychNMA.KontynuujemyłagodnepodejściewzdłużlewegobrzeguDudhKosi,mijamywioskęGhat(2540m) idocieramydoleżącejpoobustronachrzekiwioskiPhakding(in.Phakdingma,2650m,1.15godz.,odPoyan4godz.).
8 dzień: Phakding – namche BazarPrzechodzimynaprawy(zach.)brzegDudhKosi,dochodzimydo
wioskiRimishung(szlaknaprzełęczLumdingLaodchodzituwlewo),poczymprzekraczamybocznydopływNyambuaChhu(0.30godz.).Narozstajudróg,niecopowyżejmostku,idziemywprawo,mijamyefektowny,wysokiwodospadiwkrótcedocieramydoBemkar(2700m,0.30godz.).Podchodzimyniecowgóręwzdłużzach.brzeguDudhKosi,poczymprzekraczamyrzekęponowymwiszącymmoście.KierujemysięwgórędowioskiChumoa,następnieobniżamysięiprzekraczamybocznypotokKyangsharKhola(2770m).IdziemywgóręprzezwioskęMonjo(2830m)doposterunkukontrolnego,gdziesprawdzanesąkwityopła
tyzawstępdoParkuNarodowegoSagarmatha (0.45godz.).Schodzimypoprawejstroniewielkiej skałydo wioski Jorsale,położonej po obustronachDudhKosi(2800m) iprzechodzimynazach.brzeg.JesttoostatniawioskaprzedNamcheBazar.PunktkontrolnyprzywejściudoSagarmatha
National Park. Arch. Janusz Kurczab
-
1. Do bazy Everestu 45
WkrótcezaJorsaleponownieprzechodzimynawsch.brzegrzeki.Szlakwznosisięterazzalesionymistokami.Mijamymiejsce,gdziedoDudhKosiwpływaBhoteKosi(in.NangpoDzangpo)—rzekapłynącaodpn.zach.spodprzełęczyNangpaLa.PrzekraczamyDudhKosiwysokoponowymwiszącymmoście(2950m,1.15godz.).Stądzaczynasię500metrowepodejściedoNamcheBazar.Początkowoidziemygęstozalesionymterenem.Popokonaniupierwszych150mmożemyujrzećczubekMountEverestuwystającyspozamuruNuptse—Lhotse.Stromą,biegnącązakosamileśnąścieżkądocieramydosamotnejherbaciarninagrzbiecie,anastępniełagodną,szerokądrogąosiągamyamfiteatralniepołożone,dużeszerpańskieosiedle—NamcheBazar(3440m,2godz.,odPhakding5godz.).NamcheBazar jestcentrumadministracyjnymobwoduKhumbu,obejmującegonajważniejszeosiedladystryktuSolukhumbu.Znajdujesiętubank,kilkaurzędów,poczta,posterunekpolicjiorazwielehotelizciepłąwodą i restauracjiześwietnąkuchnią.Możnaskorzystaćz internetu(10NPRzaminutę),atakże—zarównowNamche,jakiwkilkuinnychmiejscachnatrasachdoBazyEverestuidoGokyo—ztelefonusatelitarnego.Wsklepach,opróczpodstawowychproduktówżywnościowych,możemyrównieżznaleźćdużywybórsprzętualpinistycznego.NieopodalnawzgórzumaswojąsiedzibędyrekcjaParkuNarodowegoSagarmathaorazmuzeum.KiedyśNamcheBazar
NamcheBazar.WtleThamserkuiKusumKanguru.Fot.JuhaRimpiläinen
-
46 Trasy trekkingowe
byłowielkimcentrumhandlowym,gdziezbożezpołudniabyłowymienianenasólzTybetu.ZpowodówpolitycznychszlakkarawanowyzTybetuprzezNangpaLa jużniefunkcjonuje.MiejscowośćtamawciążsporeznaczeniehandlowedlaSolukhumbu.Cosobotęodbywająsiętudużetargi,któreprzyciągająNepalczykównawetzdośćodległychwsi.Wydajesię jednak,żeobecnieważniejszadlaNamcheBazar jestrolagłównejturystycznejbazywrejonie.
9 dzień: namche Bazar – tengbocheZNamcheBazaridziemyniecowgórękupn.wsch.nasiodłoChokang
(in.TshoKang,ChoiGang)wszerokimżebrzeopadającymdoDudhKosi.Dalejprawiepoziomo,okrążamykilkażeber(widoknaTaboche,6542m,AmaDablam,6856m,grupęEverestuorazThamserku,6608miKangtegę,6685m),mijamypierwszeskupiskoherbaciarniihotelików—Kyangjuma(3600m,1.30godz.).Po5min.,tużprzedgrupąnastępnychkramówisklepówzpamiątkamizwanąSanasa,natrafiamynarozstajszlaków.LewaścieżkaprowadzidoKhumjung,aśrodkowadoGokyo.
Mywybieramyprawąścieżkę,któraobniżasię lesistymstokiem,mija dołem wioskęTrashingaischodzinadDudhKosi.Przechodzimy na drugą stronęDudhKosi(niecowyżejwpływadoniejImjaKhola),domałejosadyPhunkiTenga(3250m,1godz.,młynkimodlitewne poruszaneprzez wodę). Stądmamy2godzinnepodejściedoTengboche.Napoczątkuwznosimysiębardzostromozakosamiwśródlasu.Wmiarępodchodzeniastromiznamaleje(widoknaKangtegę,
Kangtega i Thamserku z Tengboche. Fot. Janusz Kurczab
-
1. Do bazy Everestu 47
6685m).Wznosimysięukośniepozboczu,ażwreszciedocieramydowybudowanejprzezlamówkamiennejbramyoznaczającejwejściedoTengboche(in.Thyangboche,3860m,2godz.,odNamcheBazar4.30godz.).Jest tukilkahotelików,zaśbiwakowaćmożnana łączceobok
sławnegoklasztoru.Zostałonniemalkompletniezniszczonyprzezpożarwstyczniu1989r.Paręlatpóźniejklasztorodbudowanoprzywydatnejpomocymiędzynarodowej.Nakońcupaździernika lubnapoczątkulistopadaodbywasiętubardzoatrakcyjnyfestiwalbuddyjskiManiRimdu.Tengbochejest jednymznajciekawszychpunktówwidokowychnatrasie.SzczególniewspaniałesąwidokiEverestuiAmaDablamozachodziesłońca.
10 dzień: tengboche – PhericheSchodzimyłagodniekupn.wsch.Mijamydwiewioski—Deboche
(3770m,0.15godz.),gdzieznajdujesiężeńskiklasztor,orazMilingo.Idziemyniecowgórę,poczymschodzimynadImjaKholaiprzekraczamyjąpowiszącymmoście(3780m,pięknewidokinaAmaDablamiKangtegę).WlewoodchodziścieżkadoPhortse;myskręcamy
KlasztorwTengboche.Arch.JanuszKurczab
-
48 Trasy trekkingowe
wprawo.Mijającdwiestupypodchodzimydonastępnegorozstajuścieżek.LewaznichbiegniedoUpper(górnego)Pangbocheigompy(3985m),podczasgdyprawadoprowadzanasdoLower(dolnego)Pangboche(3840m,1.30godz.)Jesttoostatniazamieszkanaprzezcałyrokwioskananaszejtrasie.GompawPangbochejestnajstarszymklasztoremwrejonieKhumbu—liczyponad300lat.Kiedyśzadrobnąopłatąmożnabyłownimobejrzećskalporazkości—rzekomeszczątki legendarnego„człowiekaśniegu”—yeti.Niestety,szczątkitezostałyskradzione.ZPangbocheidziemydalejwgórędolinąImjaKholaprzezosady
pasterskieShomare(0.45godz.) iOrsho(0.30godz.).Wobutychmiejscachznajdująsięherbaciarnie.Przechodzimyterazstrefęhal,naktórychwypasasięjaki,toteższałasyspotykamyczęsto.Przednamiwidniejegigantyczna,trzykilometrowejwysokości,pd.ścianaLhotse.Łagodniewznosimysię idocieramydorozstajuścieżek (4180m,0.30godz.)tużprzedmałymmostemnapotokuKhumbu(in.Lobuche)Khola.Prawe,bardziejwyraźneodgałęzienieprowadzidoDingbocheigórnychpartiidolinyImjaKhola.Mynatomiastidziemylewymszla
MasywEverest,NuptseiLhotseztrasymiędzyTengbocheiPangboche. Fot. Janusz Kurczab
-
1. Do bazy Everestu 49
kiem(znaknaskale),którywznosisięnawysokigrzbiet (4280m),skądwidzimyjużceldzisiejszegoetapu—Pheriche.KrótkiezejściedoprowadzanasdomostunaKhumbuKhola(4230m),przezktóryprzechodzimynalewybrzegikrótkimpodejściemdocieramydoPheriche(4250m,1godz.,odTengboche4.30godz.).Pherichejestdawnąosadąpasterską,żyjącąobecniezturystyki.Znajdująsiętuhotelikiorazpunktmedycznyspecjalizującysięwleczeniuchorobywysokościowej,prowadzonyprzezHimalayanRescueAssociation(HRA)ijapońskichlekarzyzTokyoMedicalCollege.
11 dzień: aklimatyzacyjny dzień w PhericheZatrzymaniesiędłużejwPherichezalecasięnawettym,którzy
trekkingrozpoczęliwJiri.Wartospędzićtudwienoceizrobićkrótkąaklimatyzacyjnąwycieczkę,np.wdolinęImjaKholalubnaokolicznezbocza,któreoferująpięknewidoki.JednązciekawszychjestwycieczkadogompyNangkartshang,leżącegonagrzbiecieok.500mpowyżejinawsch.odPheriche.
12 dzień: Pheriche – lobucheOpuszczamyPhericheimaszerujemyszerokądolinąwśródłąkna
pn.doszałasówPhulungKharka(in.PhulungKarpo,4350m),gdzieskręcamynapn.wsch.Wlewo,napn.zach.,odchodzibocznadolina,którawyprowadzanaCholaLa(wyżejprowadziniąwariant4b).Podchodzimynaporośniętą trawą,starąmorenęboczną lodowcaKhumbu.Przekraczamygrzbietmorenyipotokwypływającyzlodowca,poczymdocieramydowioskiTukla(in.Duglha,4620m,2godz.).PodchodzimyukosemwlewomorenączołowąlodowcaKhumbuipoprzejściukolejnegopotokuwydostajemysięnawypłaszczenie.LeżyturządkamieniznapisamiupamiętniającymisześciuSzerpów,którzyzginęliwlawiniepodczasjapońskiejnarciarskiejwyprawynaEverestw1970r.,orazszereginnychofiarnajwyższejgóryświata.Dalejszlakbędzieprowadziłmorenowądolinkąpozach.stronie
lodowcaKhumbu.Wkrótcedocieramydomiejsca,gdziestojąkamienneszałasyi4hotelikiLobuche(in.Lobuje,4930m,2godz.,odPheriche4godz.).Tonajdalejwysuniętawgłąbgórosadapasterska.UsytuowanajestponiżejczołowejmorenyniewielkiegolodowcaLobuche.PoprzeciwnejstronielodowcaKhumbuwidzimywierzchołekNuptse,zaśwgłębidolinyrysująsięszlachetnekształtyPumori(7145m).
-
50 Trasy trekkingowe
13 dzień: lobuche – Gorak ShepIdziemydalejnapn.dolinkąmorenową,anastępniesamąmoreną
lodowcaKhumbu.Pook.15min.mijamywłoskielaboratoriumnaukowewkształcieszklanejpiramidy.Znajdujesiętamrównieżczęśćhotelowazwłoskąkuchniąipokojamipo15USDzanoc.PrzecinamypokrytygruzemmorenowymkońcowyjęzykbocznegolodowcaChangri(in.Khangri)iwspinamysięnamorenępojegopn.stronie.NaprzeciwnaswidzimyKalaPattar(5545m)—łatwodostępnewzgórze,którejestświetnympunktemwidokowym.Schodzimynależącyponiżejrozległy,płaskiterenGorakShep,będącydnemwyschniętegojeziora(5160m,odLobuche2.30godz.).Jeżeliobawiamysiędolegliwościzwiązanychzwysokością,korzystniejbędziewspiąćsięjeszczetegosamegodnianaKalaPattar(odGorakShep2godz.)iwrócićnanocdoLobuche.Wieluturystówrobitakzinnychwzględów:wierzchołkanajwyższejgóryświataniewidaćzbazy—najlepszywidokoferujewłaśnieKalaPattar.Ci,którzyopróczwejścianaKalaPattar,konieczniechcąodwiedzićbazę,powinnizanocowaćwjednymzhotelikówwGorakShep.uwaga:sąonenieczynnewstyczniuilutym!Możemytutajobejrzećszeregkamienipomników,upamiętniającychalpinistów,którzyzginęlipodczasróżnychwypraweverestowskich.
Lobuche.Fot.SiergiejIljuchin
-
1. Do bazy Everestu 51
14 dzień: Gorak Shep – Baza everestu – lobucheOpuszczamyGorakShepjednąześcieżekbiegnącychjaknajbliżej
prawejkrawędziwzniesienia leżącegonapn.odosady.Pozwalatotrafićnawłaściwąścieżkę(jestwielemylnych),wyprowadzającąnamorenęboczną,a potemna pokrytykamieniami lodowiecKhumbu.Ścieżkaprzezlodowiecwznosi sięłagodnie, jestdobrzewidoczna i oznakowana kopczykami.Podłuższymmarszudocieramydomiejsca,a raczejkilkumiejsc,położonychustóplo
WidokzKalaPattarnapołudnie.Arch.JanuszKurczab
Baza Everestu. Arch. Janusz Kurczab
-
52 Trasy trekkingowe
dospaduKhumbu(słynnyIceFall)iprzełęczyLhoLa,gdziezakładanesąbazywyprawnaMountEverestiLhotse(5360m,3godz.).ZalecasięwrócićtegosamegodniadoLobuche(3.30godz.,odGorakShep6.30godz.).
15–16 dzień: lobuche – namche BazarTrzyetapowyodcinekpodczasdrogiwgórę,możemybezwiększych
trudnościpokonaćwzejściuwdwadni,nocującwPangboche lubTengboche.
17 dzień: namche Bazar – luklaRównieżtendługiodcinekdrogimożemyprzejśćwjedendzień,
jesteśmyterazprzecieżświetniezaaklimatyzowani!Wartoprzynajmniejspróbować.Podrodzemamywielemiejscgdziemożnazanocować,np.Chumoa,Benkar lubPhakding.Ważne:należydotrzećdoLukliprzynajmniejwprzeddzieńodlotu,bypotwierdzićrezerwację.
Rozstajdróg—wlewodoPheriche,wprawodoDingboche. Arch. Janusz Kurczab
-
1. Do bazy Everestu 53
ZNamcheBazarschodzimytrasąpodejściadorozstajudrógwChablung (2670m,5.30godz.,patrzetap7).Teraz idziemyw lewo(drogowskaz)szerokimszlakiemwznoszącymsię łagodniestokamiponadzabudowaniamiwsiChaunrikharka.KońcowestromepodejściedoprowadzanasdoskupiskadomówiherbaciarniTamangTole—nowegoosiedla,położonegoniedaleko lotniska.Wmiaręzbliżaniasiędolotniskazabudowastajesięgęstsza,przeważająlicznehoteleróżnejkategorii.JesteśmywLukli(2800m,1godz.,odNamcheBazar6.30godz.).Biuraliniilotniczychsązazwyczajczynneprzezgodzinęwporzewieczornej (17–18,czasami18–19,trzebatosprawdzić!).Większośćhoteliischroniskzałatwidlawassprawyzwiązanezodlotem.Pamiętajmyopotwierdzeniurezerwacji,wprzeciwnymwypadkumożemystracićswojemiejsce.Jeślipogodaniepozwalanaloty,oczekiwaniemożesięprzedłużyćdokilkudni.
WidoknaLuklę.Arch.JanuszKurczab