EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII - arkuszematuralne.pl · 9. Do ostatniej kartki arkusza dołczona jest...

KOD ZDAJ� CEGO

MHI-W1G1P-021

EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII

Arkusz I

Czas pracy 60 minut Instrukcja dla zdaj �cego 1. Prosz� sprawdzi�, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 12 stron.

Ewentualny brak nale�y zgłosi� przewodnicz�cemu zespołu nadzoruj�cego egzamin.

2. Prosz� uwa�nie czyta� wszystkie polecenia. 3. Odpowiedzi trzeba zapisa� czytelnie w miejscu na to

przeznaczonym przy ka�dym zadaniu. 4. Prosz� pisa� tylko w kolorze niebieskim lub czarnym;

nie pisa� ołówkiem. 5. Nie wolno u�ywa� korektora. 6. Bł�dne zapisy trzeba wyra�nie przekre�li�. 7. Wszelkie notatki nale�y sporz�dza� tylko w brudnopisie, który

nie b�dzie oceniany. 8. Obok ka�dego zadania podana jest maksymalna liczba

punktów, któr� mo�na uzyska� za jego poprawne rozwi�zanie. 9. Do ostatniej kartki arkusza doł�czona jest karta odpowiedzi,

któr� wypełnia egzaminator.

�yczymy powodzenia!

ARKUSZ I

MAJ ROK 2003

Za rozwi�zanie wszystkich zada� mo�na otrzyma�

30 punktów

(Wpisuje zdaj�cy przed rozpocz�ciem pracy)

PESEL ZDAJ�CEGO

Miejsce na naklejk�

z kodem


Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl

2 Egzamin maturalny z historii Arkusz I

Zadanie 1. (1 pkt) Z jakiego okresu dziejów ludzkich pochodzi to malowidło (ryt naskalny)? Podkre�l wła�ciw� nazw�.

paleolit neolit Zadanie 2. (1 pkt) Wpisz w odpowiednie miejsce w tabeli wymienionych ni�ej twórców kultury greckiej „złotego wieku”. Ajschylos, Arystofanes, Demokryt, Eurypides, Fidiasz, Herodot, Poliklet, Platon, Sokrates, Tukidydes;

DRAMAT DZIEJOPISARSTWO FILOZOFIA RZE �BA

Zadanie 3. (1 pkt) Podaj autorów poni�szych charakterystycznych powiedze�:

A. „Wszystko płynie i niepodobna wst�pi� dwa razy do tej samej rzeki”. .....................................................................

B. „Przewy�szałem wszystkich autorytetem, ale władzy nie miałem wi�cej ni� inni koledzy na urz�dzie”.

.....................................................................

C. „To wiem, �e nic nie wiem”. .....................................................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl

Egzamin maturalny z historii 3 Arkusz I

Zadanie 4. (1 pkt) Podane poni�ej wydarzenia uporz�dkuj w kolejno� ci chronologicznej:

A. Konkordat wormacki, B. Koronacja cesarza Karola Wielkiego, C. Pocz�tki tronu elekcyjnego w Niemczech, D. Zdobycie Konstantynopola przez krzy�owców, E. Zjazd gnie�nie�ski.

Zadanie 5. (1 pkt) W�ród podanych poni�ej zda� znajduje si� zdanie fałszywe. Napisz je tak, by zawierało poprawn� informacj �.

A. Cesarz rzymski Henryk III i Jarosław M�dry ksi�� kijowski pomogli ksi�ciu Kazimierzowi odzyska� władz� w Polsce.

B. Mieszko Stary został wyp�dzony z Krakowa przez brata Kazimierza w roku 1177. C. W trakcie wojny z Polsk� w latach 1329-1332 Krzy�acy zaj�li: Ziemi� Dobrzy�sk�,

Kujawy i Pomorze Gda�skie. D. W dniu �mierci Władysława Łokietka poza granicami pa�stwa polskiego znajdowały

si� m.in.: Pomorze, �l�sk i Mazowsze. .......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 6. (1 pkt) Osadnictwo czynszowe na prawie niemieckim przyniosło daleko id�ce przeobra�enia �ycia wsi w stosunkach prawnych. Podaj dwa przykłady zmian charakterystycznych dla tej sfery.

• ...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

• ...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Zadanie 7. (1 pkt) Wybierz dwa najwa�niejsze skutki wojny trzynastoletniej dla Krzy�aków. (Zakre�l odpowiednie litery).

A. Mo�liwo�� wst�powania Polaków do Zakonu. B. Utrata Pomorza Gda�skiego przez Zakon. C. Zniszczenia wojenne. D. Wyludnienie pa�stwa. E. Rozci�gni�cie zwierzchnictwa politycznego Polski nad Zakonem.

Zadanie 8. (1 pkt) Uzupełnij schemat. Imiona monarchów wpisz w odpowiednie miejsce w schemacie, a strzałkami doko�cz oznaczenie stopnia pokrewie�stwa. – Aleksander – Władysław III Warne�czyk – Jan Olbracht – Zygmunt August – Kazimierz Jagiello�czyk – Zygmunt Stary – Władysław Jagiełło

Jagiellonowie na tronie polskim

Zadanie 9. (1 pkt) Obok wymienionych rodzajów wojsk polskich wpisz wiek ich utworzenia.

A. Dru�yna ....................

B. Wojsko kwarciane ....................

C. Piechota wybraniecka ....................

D. Kawaleria narodowa ....................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Zadanie 10. (1 pkt) Wymie� dwie najbardziej charakterystyczne cechy stylu architektonicznego budynku znajduj�cego si� w centrum ilustracji.

• ........................................................................................................................................... • ...........................................................................................................................................

Zadanie 11. (2 pkt) Posegreguj podane informacje dotycz�ce odkry� geograficznych, wpisuj�c znajduj�ce si� przy nich litery we wła�ciwe miejsca w tabeli.

przyczyny odkry� geograficznych

skutki odkry� geograficznych

A. Brutalna chrystianizacja. B. Ciekawo�� wiata. C. Likwidacja wielkich cywilizacji Ameryki �rodkowej. D. Napływ kruszców szlachetnych do Europy. E. Powstanie imperiów kolonialnych. F. Powstanie nowych grup społecznych w Nowym �wiecie. G. Przej�cie handlu z Dalekim Wschodem przez Turcj�. H. Przyspieszenie rozwoju pot�gi Hiszpanii i Portugalii.

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Zadanie 12. (1 pkt) Napisz, jakie poj�cia zostały zdefiniowane poni�ej:

A. Zjazd szlachty danej ziemi, jako forma demokracji bezpo�redniej.

.................................................... B. Szlacheckie gospodarstwo rolne o charakterze towarowo-pieni��nym funkcjonuj�ce

w oparciu o pa�szczyzn�.

....................................................... C. Szlachecka ideologia XVII wieku, której podstaw� był kult przywilejów stanowych,

wolno�ci, równo�ci i chrze�cija�skiego mesjanizmu, ł�cz�cych szlacht� w obr�bie całego pa�stwa.

......................................................

Zadanie 13. (1 pkt) Uporz�dkuj władców polskich wg kolejno�ci panowania, wpisuj�c w wykropkowane miejsce obok postaci cyfr�.

A. Mieszko I ..........................

B. Jan Kazimierz ..........................

C. Zygmunt II August ………………..

D. Kazimierz Odnowiciel ..........................

E. Władysław Herman ..........................

F. Władysław Jagiełło ..........................

G. Przemysł II ..........................

H. Aleksander I Jagiello�czyk ..........................

I. August II Mocny ………………..

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Zadanie 14. (1 pkt) Napisz, jak� inn� nazw� nosiło ka�de z wymienionych wydarze� historycznych.

A. Epidemia d�umy w Europie w 1348 roku.

......................................................

B. Bezkrwawy przewrót w Anglii w XVII wieku, w wyniku którego tron przej�ł Wilhelm Ora�ski.

......................................................

C. Zbuntowany parlament paryski w XVII wieku.

...................................................... Zadanie 15. (2 pkt) Uzupełnij diagram (wpisuj�c daty), a nast�pnie wyja�nij jednym zdaniem skutki wydarzenia, którego rok jest w nim ukryty.

– bitwa pod Kłuszynem

– usuni�cie Arian z Polski

– układ w Perejasławiu

– traktat w Buczaczu

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... Zadanie 16. (1 pkt) Spo�ród wymienionych powsta� podkre�l te, w których działania regularnych jednostek wojskowych przewa�ały nad walk� partyzanck�: insurekcja ko�ciuszkowska, powstanie listopadowe, powstanie styczniowe, III powstanie �l�skie

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


BAŁTYK

AUSTRIA

PRUSY

R O S J A

Zadanie 17. (3 pkt) Wypełnij tabelk �, a nast�pnie wpisz na mapie we wła�ciwym miejscu numery wszystkich rozbiorów Polski z podaniem nazwy pa�stwa, które przej�ło zaznaczone ziemie. Polecenie wykonaj kodem np. I-A, II-R, III-P.

nr rozbioru pa�stwa zaborcze

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Zadanie 18. (1 pkt) Po utracie niepodległo�ci, polscy twórcy - podobnie jak politycy - zajmowali swe stanowiska wobec sprawy niepodległo�ci Polski. Przyporz�dkuj dzieła do koncepcji, wpisuj�c w wykropkowane miejsca odpowiedni� liter �:

Kordian Juliusza Słowackiego .....................

Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej .....................

Pan Tadeusz Adama Mickiewicza .....................

Ksi�gi narodu i pielgrzymstwa polskiego Adama Mickiewicza .....................

A. Romantyczna idea powsta�cza. B. Mesjanizm. C. Pozytywistyczna idea pracy organicznej. Zadanie 19. (2 pkt) Karykatura przedstawia krojenie „chi �skiego ciasta” około 1900 r. jako dowód penetracji gospodarczej tego kraju przez mocarstwa.

Rozpoznaj przynajmniej dwie postacie reprezentuj�ce konkretne pa�stwa. Nazwy pa�stw wypisz pod numerami: 1. – ........................................................... 2. – ........................................................... Tymi samymi numerami oznacz postacie na ilustracji.

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Zadanie 20. (1 pkt) W�ród formacji polskich, walcz�cych w pierwszej wojnie �wiatowej podkre�l t�, która walczyła po stronie pa�stw centralnych: Legiony Polskie, Legion Puławski, Legion Bajo�ski, „Bł�kitna Armia”. Zadanie 21. (1 pkt) Spo�ród ni�ej wymienionych cech wybierz tylko te, które charakteryzowały wielki kryzys gospodarczy w okresie dwudziestolecia mi�dzywojennego. (Zakre�l odpowiednie litery).

A. Dotkn�ł tylko Stany Zjednoczone. B. Gwałtownie spadła produkcja we wszystkich dziedzinach przemysłu. C. Obj�ł przemysł, rolnictwo, finanse i handel. D. Obj�ł tylko cz�� dziedzin gospodarki. E. Spadły dochody ludno�ci. F. Zaostrzyła si� sytuacja społeczna. G. Zmniejszyło si� bezrobocie. H. Zmniejszyło si� zatrudnienie.

Zadanie 22. (1 pkt) Napisz, z czyjej biografii (imi� i nazwisko) pochodz� poni�sze stwierdzenia.

A. Działacz polskiego i mi�dzynarodowego ruchu komunistycznego. Od 1926 r. przebywał w ZSRR, gdzie został kadrowym funkcjonariuszem NKWD. Przebywał tam równie� w pierwszych latach II wojny �wiatowej. Od 1943 r. w Warszawie, gdzie wszedł do �cisłego kierownictwa PPR. Odegrał kluczow� rol� we wprowadzeniu władzy komunistycznej w Polsce. Stał na czele delegacji polskiej na konferencji poczdamskiej.

.................................................................................................................................................

B. Działacz ruchu ludowego, polityk. Od lipca 1943 r. premier rz�du RP na emigracji. Uznał realia jałta�skie. Po dymisji wrócił do Polski jako wicepremier Tymczasowego Rz�du Jedno�ci Narodowej. Przywódca legalnej opozycji, wyst�pujacej przeciwko polityce komunistów w Polsce.

.................................................................................................................................................

C. Generał, polityk. W czasie I wojny �wiatowej oficer kawalerii w armii rosyjskiej, uczestnik kampanii wrze�niowej, internowany w ZSRR. Od sierpnia 1941 r. dowódca Armii Polskiej w ZSRR. Przeciwnik polityki kompromisów z ZSRR i polskimi komunistami.

.................................................................................................................................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Zadanie 23. (2 pkt) Podaj daty (miesi�c oraz rok) i nazwy wydarze�, których wyniki zaznaczono na mapie.

• linia ci�gła..................................................................................................................

• linia przerywana......................................................................................................... Zadanie 24. (1 pkt) Podaj daty roczne:

• wojny korea�skiej ...........................................

• wojny sze�ciodniowej ...........................................

• konfliktu falklandzkiego ...........................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


BRUDNOPIS

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl

KOD ZDAJ�CEGO

MHI-W2G1P-021


STARO�YTNO�� i �REDNIOWIECZE

Arkusz II

Czas pracy 90 minut Instrukcja dla zdaj�cego 1. Prosz� sprawdzi�, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 12 stron.




nie pisa� ołówkiem 5. Nie wolno u�ywa� korektora. 6. Bł�dne zapisy trzeba wyra�nie przekre�li�. 7. Wszelkie notatki nale�y sporz�dza� tylko w brudnopisie, który

nie b�dzie oceniany. 8. Obok ka�dego zadania podana jest maksymalna liczba punktów,

któr� mo�na uzyska� za jego poprawne rozwi�zanie. 9. Do ostatniej kartki arkusza doł�czona jest karta odpowiedzi,



ARKUSZ II

MAJ ROK 2003


40 punktów


PESEL ZDAJ�CEGO


z kodem


Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl

2 Egzamin maturalny z historii Arkusz II – staro�ytno�� i �redniowiecze

�ródło A Piotr z Dusburga o ustanowieniu Zakonu Domu Niemieckiego (Piotr z Dusburga (XIII/XIV w.) – historyk niemiecki, kapelan wielkiego mistrza zakonu krzy�ackiego, autor kroniki dziejów zakonu krzy�ackiego) Roku Jego wcielenia 1190, w tym czasie, kiedy miasto Akka było oblegane przez chrze�cijan i z łask� bo�� odzyskane z r�k niewiernych, w wojsku chrze�cija�skim znajdowali si� pewni pobo�ni ludzie z miast Bremy i Lubeki, którzy, powodowani miłosierdziem, widz�c cierpi�cych na ró�ne i ci��kie niedostatki i dokuczliw� n�dz� chorych w tym�e wojsku, zało�yli szpital w namiocie swoim zbudowanym z �agla jakiego� okr�tu, nazywanego cocka w j�zyku niemieckim. Gdzie zebrawszy wspomnianych chorych, słu�yli im pokornie i z po�wi�ceniem, i zarz�dzaj�c dobrami przez Boga powierzonymi, miłosiernie opiekowali si� [chorymi] uwa�aj�c, �e w osobie ka�dego chorego lub ubogiego podejmuj� samego Chrystusa. [...] Papie� , wysłuchawszy poselstwa, nakłoniony pobo�nymi pro�bami prosz�cych, ustanowił we wspomnianym szpitalu reguł� braci szpitala Jerozolimskiego wobec ubogich i chorych, [...] zezwalaj�c braciom wspomnianego szpitala na u�ywanie czarnego krzy�a i białego płaszcza, oraz przyzwolił, aby wszystkich wolno�ci, immunitetów i zwolnie� u�ywali. [...] W taki sposób wi�c został zało�ony, zatwierdzony i obdarowany licznymi przywilejami czcigodny ten Zakon Rycerski Braci Szpitala Jerozolimskiego �wi�tej Marii Domu Niemieckiego.

�ródło B Bulla papie�a Celestyna III z 1196 r. Celestyn biskup, sługa sług, w Bogu umiłowanym synom, braciom szpitala Naj�wi�tszej Marii Niemców w Jerozolimie, tak obecnym, jak i w przyszło�ci [...] wspomniany szpital Naj�wi�tszej Marii Niemców w Jerozolimie, w którym jeste�cie oddani słu�bie bo�ej, pod opiek� �w. Piotra i nasz� przyjmujemy i tym oto pismem potwierdzamy przywilej ustanawiaj�c, aby wszystkie posiadło�ci, wszystkie dobra, które ten szpital obecnie sprawiedliwie i kanonicznie posiada, lub które mo�e otrzyma� w przyszło�ci z pozwolenia papie�y, łaski królów i ksi��t, ofiar wiernych lub innymi prawymi �rodkami, pozostawały trwale i nienaruszone wam i waszym nast�pcom. [...] Nikt nie o�mieli si� ��da� od was lub wymusza� dziesi�ciny z tego, co sami pozyskacie, własnymi r�kami i własnym kosztem uprawiacie albo z hodowli zwierz�t waszych.

�ródło C Schemat organizacyjny zakonu krzy�ackiego w Europie

��

��

� ��

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl

Egzamin maturalny z historii Arkusz II – staro�ytno�� i �redniowiecze

3

�ródło D Nadanie dla Krzy�aków w Polsce dzielnicowej (1230 r.) Ja Konrad, z Bo�ego miłosierdzia ksi�� Mazowsza i Kujaw [...], podaj� do wiadomo�ci, �e z uwagi na nagrod� niebiesk� i zbawienie duszy mojej oraz dla obrony wiernych, [...] nadałem Marii �w. i braciom Zakonu Niemieckiego całe terytorium chełmi�skie niepodzielnie ze wszystkimi przynale�no�ciami od tego miejsca, gdzie Drw�ca opuszcza granice Prus, wzdłu� rzeki a� do Wisły, a Wisł� a� do Ossy i biegiem Ossy a� do granicy Prus, na wieczyste posiadanie z całym po�ytkiem i wszelk� wolno�ci� [...]. Owi za� bracia przyrzekli te� mnie i wszystkim moim dziedzicom, �e z cał� wierno�ci� wraz z nami walczy� b�d� ka�dego czasu stosownie do woli Bo�ej i wedle swej mo�no�ci przeciw wrogom Chrystusa i naszym, mianowicie przeciw wszystkim poganom [...]. �ródło E Niemieckie pastwa zakonne nad Bałtykiem

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


�ródło F Zdobycie Gdaska przez Krzy�aków Mistrz i Krzy�acy Pruscy, j�li my�le� o zagarnieniu całego Pomorza. Maj�c przeto zebrane w znacznej liczbie i pot��ne wojsko, i przygotowane do wojny zasoby, nagłym pochodem wtargn�li do kraju, i miasto Gda�sk, zostaj�ce wtedy pod władz� ksi��cia Władysława, w sam dzie� �w. Dominika, w którym z powodu przypadaj�cego jarmarku lud zazwyczaj licznie si� do niego zgromadza, obl��eniem �cisn�ł. Wstrzymało miasto przez dni kilkana�cie takowe obl��enie, gdy rycerstwo i szlachta walecznie go broniło; ale nareszcie przez zdrad� niektórych mieszczan gda�skich rodu teuto�skiego, którzy o poddanie miasta z Krzy�akami tajemnie si� byli umówili, w nocy otwarte im zostało i nieprzyjaciele wpuszczeni jedn� bram� miasto opanowali. [...] Najprzód bowiem wezwani przez ksi��cia Władysława Łokietka do obrony gda�skiego zamku, wyp�dziwszy z niego najwi�ksz� sromot� tych, którym sta� si� mieli pomoc�, sami zamek opanowali. [...] �ródło G Z zezna wiadków w procesie polsko-krzy�ackim w Warszawie w 1339 r. Piotr, proboszcz ł�czycki, powiedział, �e „po �mierci tego (ks. Przemysława Wielkopolskiego) wszyscy rycerze Pomorza i Królestwa Polskiego przyj�li Władysława na pana Pomorza i króla Polski”. [...] Mateusz, archidiakon płocki, stwierdził, �e „Pomorze jest cz��ci� Królestwa, powiedział tak�e, �e jeden i ten sam j�zyk jest na Pomorzu i w Polsce, poniewa� wszyscy mówi� po polsku”. [...] Goczwinus de Rikalicz, mieszczanin z Szadka, twierdzi, �e „ksi�� ł�czycki z Polski, który był ksi�ciem Ziemi Dobrzy�skiej, jest sam Polakiem i sam jego ojciec i jego przodkowie, którzy zawsze dzier�yli wymienion� ziemi�, byli Polakami i równie� uwa�ali, �e pochodz� z Polski, a ludzie owej Ziemi Dobrzy�skiej mówi� po polsku, jak w ziemi, która jest cz��ci� Królestwa Polski i w granicach tego� Królestwa”. Janisław, arcybiskup gnie�nie�ski, twierdzi, �e „Królestwo Polski rozci�ga si� a� do rzeki Ossy i wymieniona Ziemia Chełmi�ska jest cz��ci� Królestwa Polski i w granicach tego� Królestwa [...], �e pan król jest panem wszystkich ziem pozostaj�cych w obr�bie Królestwa Polski i daje je komu chce i komu chce odbiera”. [...] �ródło H Fragment wyst�pienia Pawła Włodkowica na soborze w Konstancji Niewiernym wolno bez popełniania grzechu włada� posiadło�ciami i maj�tkami oraz dzier�y� władz�, gdy� wszystkie te rzeczy stworzone zostały nie tylko dla wiernych [chrze�cijan], ale dla wszystkich istot rozumnych [ludzi] [...]. Z tego płynie wniosek [...], �e nie wolno niewiernym odbiera� ich posiadło�ci i maj�tków ani te� ich władzy, gdy� rzeczami tymi władaj� bez popełnienia grzechu i z woli Boskiej. Do tych wniosków doprowadza tekst z ksi�gi Exodus XX, a mianowicie: „Nie zabijaj. Nie kradnij”, które to słowa zakazuj� wszelkiego rabunku i wszelkiego gwałtu [...].

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


5

�ródło I Zmiany terytorialne po wojnie trzynastoletniej

�ródło J Akt sekularyzacji Prus Margrabia Albrecht, ks. pruski, oraz jego nast�pcy b�d� obowi�zani składa� Nam takie przyrzeczenie uległo�ci, �e gdyby�my z racji owej ugody lub nadania lenna zostali zaatakowani przez jakiegokolwiek ksi�cia lub pa�stwo, wtedy margrabia Albrecht, wzgl�dnie jego nast�pcy maj� Naszemu Królestwu przyj�� wsz�dzie z pomoc� we własnej osobie wraz ze wszystkimi swymi poddanymi i z cał� sw� sił�. Nawzajem za� My i Nasi Nast�pcy b�dziemy obowi�zani w podobnym wypadku to samo uczyni�. Gdyby za� zdarzyło si�, �e My i Królestwo Polskie zostan� napadni�ci z jakiej� innej przyczyny czy to ze strony niewiernych, czy to innego nieprzyjaciela, a My sami osobi�cie z poddanymi Naszymi wyruszymy na wojn�, wtedy margrabia Albrecht lub jego rzeczeni nast�pcy maj� z Nami ze stu uzbrojonymi jezdnymi wyruszy� i słu�y� Nam w granicach ziemi pruskiej. Gdyby�my za� zechcieli wyprowadzi� go lub jego nast�pców poza granice Prus, b�dziemy odt�d obowi�zani wypłaca� owym stu jezdnym �ołd, jaki wypłaca� si� zwykle b�dzie innym Naszym najemnym jezdnym. [...]

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


�ródło K Traktat krakowski w ocenie współczesnych historyków 1. [...] W kwietniu 1525 r. Albrecht zło�ył na rynku w Krakowie hołd z dziedzicznego ksi�stwa Prus. Został on zobowi�zany do pomocy zbrojnej i otrzymał godno�� senatora królestwa. Polska uzyskiwała prawo powoływania s�du apelacyjnego do rozstrzygania sporów mi�dzy ksi�ciem i jego poddanymi. W ziemi pruskiej przestał istnie� Zakon Krzy�acki, powstawał natomiast twór pa�stwowy, który [...] zabezpieczał Polsk� od północy. Spekulacje te w dalszej przyszło�ci okazały si� zawodne, na razie jednak Jagiellonowie uzyskali nad Bałtykiem powa�ne znaczenie polityczne. [...] 2. [...] Traktat ten doczekał si� ró�nych ocen. [...] Jedno jest pewne, �e był on zawarty wbrew woli szlachty, która w 1525 r. uchwaliła wysokie podatki na wcielenie ksi�stwa do Korony. Tak wi�c obserwatorzy rozgrywaj�cych si� wówczas zdarze� w wielu wypadkach oceniali posuni�cie króla ujemnie. Słusznie pisał dyplomata polski Dantyszek, �e „nie powinno si� pomin�� adnej sposobno�ci, a�eby wej�� w posiadanie tego kraju, sk�d tyle nieszcz�� od dawnych czasów spadło na Polsk�”. Inni zdawali sobie spraw�, jak niebezpieczne dla Polski b�dzie oddanie tej prowincji przedstawicielowi mo�nej rodziny ksi��t niemieckich. [...] W sumie te� trudno nie zgodzi� si�, �e ten krok polityczny Zygmunta I był krokiem fałszywym [...]. Wprawdzie klauzula, �e w wypadku wymarcia linii Albrechta i jego braci ksi�stwo ma powróci� do Polski, osłabiała w jakim� stopniu zastrze�enia wobec tego kroku, ale przecie� w momencie zawierania traktatu trudno było przewidzie�, �e istotnie ta linia wymrze tak szybko. [...] 3. [...] Traktat krakowski przyniósł wi�c dalsze wzmocnienie pozycji Polski nad Bałtykiem. Zamiast Zakonu lennikiem Polski stał si� władca skłócony wskutek sekularyzacji Zakonu z cesarzem i papie�em i tylko w Polsce mog�cy liczy� na opiek�. [...] ródła informacji w arkuszu egzaminacyjnym cyt. za: 1. Czapli�ski. W., Zarys dziejów Polski do roku 1864, Kraków 1985, 2. Dowiat J., Historia dla klasy I Liceum Ogólnokształc�cego, Warszawa 1979, 3. Gierowski J., Leszczy�ski J., Historia dla klasy II Liceum Ogólnokształc�cego, Warszawa 1987, 4. Nanke C., Wypisy do nauki historii nowo�ytnej, Lwów 1929, 5. Polska my�l demokratyczna w ci�gu wieków. Antologia, Warszawa 1987, 6. Samsonowicz H., Historia Polski do roku 1795, Warszawa 1990, 7. Teksty �ródłowe do nauki historii w szkole, nr 10 i nr 12, Warszawa 1959, 8. Wiek V-XV w �ródłach. Wybór tekstów �ródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i

studentów. Opracowali M. Soba�ska i S. B. Lenard, Warszawa 1997;

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


7

ARKUSZ ODPOWIEDZI Zapoznaj si� z materiałami �ródłowymi. Odpowiedz na wszystkie pytania. Na podstawie �ródła A Zadanie 25. (2 pkt) Podaj 2 cele działalno�ci Zakonu na przełomie XII i XIII wieku.

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

Na podstawie �ródeł A i B Zadanie 26. (4 pkt) Podaj 4 przywileje, jakie uzyskał Zakon.

.................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

Zapoznaj si� ze �ródłem C Zadanie 27. (1 pkt) Okre�l zasad� organizacyjn� Zakonu.

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Zapoznaj si� ze �ródłami D i E Zadanie 28. (1 pkt) Odpowiedz na pytanie, która z ziem polskich stała si� siedzib� Zakonu.

.................................................................................................................................................................

Na podstawie �ródeł D i E

Zadanie 29. (3 pkt) Podaj 3 ziemie, na które była skierowana ekspansja Zakonu w XIII i XIV w.

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

Na podstawie �ródła E Zadanie 30. (2 pkt) Wymie� 2 pa�stwa zakonne, które istniały na pocz�tku XIV w. w Europie północno-wschodniej.

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

Na podstawie �ródła F Zadanie 31. (2 pkt) Wymie� 2 okoliczno�ci, które ułatwiły Zakonowi Krzy�ackiemu zagarni�cie Pomorza Gda�skiego.

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


9

Na podstawie �ródła G Zadanie 32. (4 pkt) Sformułuj 4 pytania, na jakie mogli odpowiada� �wiadkowie.

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

Na podstawie �ródła G Zadanie 33. (1 pkt) Okre�l wspólny sens tych wypowiedzi. .................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

Na podstawie �ródła H Zadanie 34. (3 pkt) Sformułuj 3 zarzuty, jakie postawił Zakonowi Krzy�ackiemu Paweł Włodkowic. .................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Zadanie 35. (5 pkt)

Uzupełnij legend� do �ródła I.

Na podstawie wiedzy poza�ródłowej Zadanie 36. (4 pkt) Wymie� 4 korzy�ci gospodarcze, jakie przyniósł Polsce II pokój toru�ski. .................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


11

Na podstawie �ródła J

Zadanie 37. (4 pkt) Wymie� 2 zobowi�zania militarne ka�dej ze stron układu. .................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

Na podstawie �ródła K Zadanie 38. (4 pkt) Wymie� 2 korzy�ci i 2 zagro�enia, wynikaj�ce z traktatu (w opinii historyków). .................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Brudnopis

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl

KOD ZDAJ�CEGO

MHI-W2H1P-021


CZASY NOWO�YTNE DO ROKU 1815

Arkusz II

Czas pracy 90 minut Instrukcja dla zdaj �cego 1. Prosz� sprawdzi�, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 12 stron.




nie pisa� ołówkiem 5. Nie wolno u�ywa� korektora. 6. Bł�dne zapisy trzeba wyra�nie przekre�li�. 7. Wszelkie notatki nale�y sporz�dza� tylko w brudnopisie, który

nie b�dzie oceniany. 8. Obok ka�dego zadania podana jest maksymalna liczba punktów,

któr� mo�na uzyska� za jego poprawne rozwi�zanie. 9. Do ostatniej kartki arkusza doł�czona jest karta odpowiedzi,



ARKUSZ II

MAJ ROK 2003


40 punktów


PESEL ZDAJ�CEGO


z kodem


Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl

2 Egzamin maturalny z historii Arkusz II – czasy nowo�ytne do roku 1815

�ródło A Artykuły henrykowskie z 1573 r.

l. I� za �ywota naszego my i potomkowie nasi królowie polscy i ci� wielkie ksi��ta Litewskie, Ruskie, Mazowieckie, �mudzkie, Kijowskie, Woły�skie, Inflanckie i innych pa�stw, nie mamy mianowa� ani obiera� jakiego, składa� �adnym sposobem ani kształtem wymy�lonym, króla, na pa�stwo sukcesora naszego sadza�, a to dlatego, aby zawdy wiecznymi czasy po zej�ciu naszym i potomków naszych wolne obieranie zostało wszem stanom koronnym; dla czego i tytułu dziedzica u�ywa� nie mamy ani potomkowie nasi, królowie polscy. 21. A je�liby�my (czego Bo�e uchowaj) co przeciw prawom, wolno�ciom, artykułom, kondycjom wykroczyli albo czego nie wypełnili, tedy obywatele koronni obojga narodu od posłusze�stwa i wiary nam powinnej wolne czyniemy i panowania.

�ródło B �ródła ikonograficzne

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl

Egzamin maturalny z historii 3 Arkusz II – czasy nowo�ytne do roku 1815

�ródło C Fragment Kroniki Marcina Bielskiego (Marcin Bielski (1495-1575) – kronikarz i poeta; autor Kroniki wszystkiego �wiata, wydanej po raz pierwszy w Krakowie w 1551 r.)

Tego� roku 1573 5 miesi�ca kwietnia zjechały si� wszystkie stany koronne, tak duchowne,

jako i �wieckie, na dzie� naznaczony elekcjej pod Warszaw� u wsi Kamienia [...]. Województwa wszystkie osobno si� zje�d�ały: a mi�dzy nimi w po�rodku rozbito namioty królewskie do obierania przyszłego króla [...]. Przesłuchawszy wszystkich poselstw do elekcjej swym porz�dkiem przyst�pili. [...]

Tak�e gdy si� raz i drugi obeszli wszyscy, przyszło do tego, �e i liczb� głosów i wielko�ci� po�ytków Henryk ksi�� andegawe�ski [...] inne wszystkie przewy�szał.

(Było to w sobot�, 9 maja. Cz�� senatorów i szlachty ró�nowierczej w obawie przed Henrykiem, którego uwa�ano za sprawc� nocy �w. Bartłomieja, zrobiła secesj� do pobliskiej wsi Grochowa i gro��c wyborem innego króla, starała si� wymusi� uznanie tolerancji religijnej. W poniedziałek 11 maja, pod wieczór, w�ród targów mi�dzy przedstawicielem secesjonistów Andrzejem Górk� a arcybiskupem Ucha�skim) [...] okrzyk si� wielki stał, tak od tych, co w kole siedzieli, jako i od tych, co wokoło stali, a� i po polu wsz�dzie od ufca do ufca krzyki szły, a wszyscy: Henryk, Henryk, ksi�� andegawe�ski – krzyczeli.(...)

A zatem te� ks. Arcybiskup nominował go. Zaczym dopiero wrzask, trzask, po polu wsz�dzie b�bnów, tr�b słycha� było, strzelanie z dział, co tak na godzin� prawie trwało. A potem wszyscy do miasta wskok na koniech pobie�eli i do ko�cioła �w. Jana weszli i tam „Te Deum Laudamus” �piewali. Wsz�dzie, gdzie� pojrzał, rado�� była wielka ludzi. (Dopiero po zaprzysi��eniu przez posłów francuskich paktów i konfederacji warszawskiej marszałek koronny Firlej, protestant, kazał obwoła� Henryka królem.)

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


�ródło D Fragmenty listu markizy de Sévigné o wyborze polskiego króla (Markiza de Sévigné - Maria de Rabutin Chantal (1626 – 1696) – pisarka francuska, autorka Listów (do córki) o wybitnej warto�ci literackiej i historycznej) Pary�, pi�tek 22 grudnia (1673)

Oto wie�� z Europy, która utkwiła mi w głowie: przekazuj� Ci j� wbrew moim obyczajom. Wiedz, moja duszko, �e król Polski umarł. Ów wielki hetman, m�� panny d'Arquien, stoi na czele armii przeciw Turkom. Wygrał bitw� tak wa�n�, tak znaczn�, �e pi�tna�cie tysi�cy Turków zostało na placu. Wzi�ł w niewol� dwóch paszów; zamieszkał w generalskim namiocie, a zwyci�stwo to tak jest wielkie, i� nikt nie w�tpi, �e zostanie królem, tym bardziej, �e stoi na czele armii, a los zawsze sprzyja wielkim wojownikom. �ródło E Fragment Pami�tników ksi�cia Saint-Simona o kandydaturze ksi�cia Conti do tronu polskiego i walce wyborczej (ksi�� Louis de Rouvroy de Saint-Simon (1675–1755) – pami�tnikarz francuski, autor Pami�tników, które stanowi� barwn� kronik� �ycia dworu za panowania Ludwika XIV i w okresie regencji)

W tym�e roku [1696] inna �mier� wywołała wi�cej rozgłosu na �wiecie i miała wi�ksze nast�pstwa. Mam na my�li nagły zgon sławnego króla polskiego Jana Sobieskiego. [...]Król [Ludwik XIV] przyspieszył umy�lnie powrót wszystkich ksi��t krwi z wojska, by nie okaza�, którego z nich bardziej pragnie widzie�. Ksi�dz de Polignac, ambasador nasz w Polsce, s�dził, �e uda mu si� na elekcji przeprowadzi� wybór ksi�cia Conti. Doniósł o tym a król, który by si� ch�tnie pozbył ksi�cia tak zasłu�onego i powszechnie znanego, a przy tym niezbyt przeze� lubianego, wszystkie my�li obrócił na wyniesienie go na tron polski. Kandydatami byli: elektorzy bawarski, saski, palatyn, ksi�� Lotary�ski. Pomimo �e Polacy wypowiedzieli si� przeciw Piastowi, synowie zmarłego króla, zarówno na skutek zwyczaju, jak i zasług tak wielkiego człowieka, jakim był Jan Sobieski, równie� mieliby za sob� wiele głosów. [...]

Król chciał wi�c zobaczy�, co ksi�� Conti zdoła osi�gn��. Par� razy rozmawiał z nim sam na sam, co si� nigdy przedtem nie zdarzało. Sprzedał za sze��set tysi�cy liwrów ziemie ró�nym finansistom z prawem odkupu w ci�gu trzech lat za t� sam� cen�. Pieni�dze uzyskane w ten sposób posłano do Polski. [...]

Z Polski zacz�ły nadchodzi� wie�ci ju� mniej pomy�lne. Ze zdziwieniem dowiedziano si�, i� ksi�dz de Polignac poszedł znacznie za daleko w obietnicach, mi�dzy innymi zobowi�zał si�, �e ksi�� Conti zdob�dzie własnymi �rodkami Kamieniec Podolski, zaj�ty przez Turków, i �e dokona tego przed koronacj�. [...]

Ksi�dz de Châteauneuf, przybywaj�c do Polski, zastał tu ju� królewicza Jakuba pogodzonego z królow� matk�, a ksi�dza de Polignac peroruj�cego przeciwko niej i jej stronnictwu, nie licz�c si� z niczym, gdy� zawiedziona w nadziejach co do synów, zwi�zała si� z cesarzem, ten za� z braku pieni�dzy porzucił ksi�cia Lotary�skiego i popierał otwarcie elektora saskiego, jedynego ju� teraz rywala ksi�cia Conti. Elektor saski wyrzekł si� religii protestanckiej na r�ce ksi�cia Sachsen-Naumburg, biskupa Raab, nami�tnie przywi�zanego do Austrii. Obiecał dwana�cie milionów, utrzymanie wielu wojsk, zwłaszcza piechoty, najpotrzebniejszej dla odzyskania Kamie�ca, nast�pnie zobowi�zał si� przył�czy� do Polski l�sk oraz uzyska� na to zgod� cesarza za cen� odst�pienia mu pewnych ziem saskich. Zapewnił te� sobie poparcie Moskwy i spokój ze strony władców skandynawskich.

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


�ródło F Traktat tzw. Loewenwolda z 1732/1733 roku

[Trzy mocarstwa postanowiły] u�y� wszelkich �rodków zgodnych z polsk� konstytucj�, aby na elekcji wybrano króla, który byłby w stanie utrzyma� pokój i dobre stosunki z s�siaduj�cymi pa�stwami; do�wiadczenie wykazało, �e francuska partia w Polsce wznieca ci�gle niepokoje przeciw cesarzowi i królowi pruskiemu, a równocze�nie intrygami w Konstantynopolu zagra�a Rosji [...].

W Polsce mo�e powsta� stronnictwo popieraj�ce Stanisława i podburzaj�ce do czynów bezprawnych i przeciwnych postanowieniom Rzeczypospolitej [na mocy konstytucji sejmowych Leszczy�ski został ogłoszony banit�, a co za tym idzie nie mógł piastowa� urz�dów], sojusznicy przeto zobowi�zuj� si� w czasie elekcji wystawi� na polskich granicach armie, nie w celu narzucenia wyboru sił� or��n�, lecz aby ochrania� polsk� wolno�� od wszelkiego skr�powania ze strony pa�stw postronnych. �ródło G Ustawa rz�dowa z dn. 3 maja 1791 r.

Tron polski elekcyjnym przez familie mie� na zawsze chcemy i stanowimy. Doznane kl�ski bezkrólewiów, periodycznie rz�d wywracaj�cych, powinno�� ubezpieczenia losu ka�dego mieszka�ca ziemi polskiej i zamkni�cia na zawsze drogi wpływom mocarstw zagranicznych, pami�� wietno�ci i szcz��cia ojczyzny naszej za czasów familii ci�gle panuj�cych, potrzeba odwrócenia od ambicji tronu obcych i mo�nych Polaków, zwrócenia do jednomy�lnego wolno�ci narodowej piel�gnowania, wskazały roztropno�ci naszej oddanie tronu polskiego prawem nast�pstwa. Stanowimy przeto, i� po �yciu, jakiego nam dobro� Boska pozwoli, elektor dzisiejszy Saski w Polsce królowa� b�dzie. Dynastia przyszłych królów polskich zacznie si� na osobie Fryderyka Augusta, dzisiejszego elektora Saskiego, którego sukcesorom de lumbis[prawym nast�pcom, nast�pcom z prawego ło�a] z płci m�skiej tron polski przeznaczamy. Najstarszy syn króla panuj�cego po ojcu na tron nast�powa� ma. ródła informacji w arkuszu egzaminacyjnym cyt. za: 1. Artykuły henrykowskie, opracował Z. Kaczmarczyk, Pozna� 1946, 2. Cegielski T., Zieli�ska K., Historia. Podr�cznik dla 2 klasy liceum ogólnokształc�cego, Warszawa 1993, 3. Gierowski J., Polska w latach 1572-1795, Kraków 2000, 4. Link-Lenczewski A., Rzeczpospolita na rozdro�u 1696-1763, Kraków 1994, 5. Sczaniecki M., Wybór �ródeł do historii pa�stwa i prawa w dobie nowo�ytnej, cz. I, Wydawnictwo

Uniwersytetu Warszawskiego 1987, 6. Teksty �ródłowe do nauki historii w szkole �redniej, zeszyt 33, Kraków 1928;

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


ARKUSZ ODPOWIEDZI Zapoznaj si� z materiałami �ródłowymi. Odpowiedz na wszystkie pytania.

Na podstawie �ródła A:

Zadanie 25. (1 pkt) Nazwij sposób powoływania władców na tron polski po 1573 roku.

....................................................................................................................................................... Zadanie 26. (2 pkt) Napisz, jak mogła post�pi� szlachta w przypadku nieprzestrzegania przez króla prawa.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... Porównaj informacje zawarte w �ródłach B i C, a nast�pnie:

Zadanie 27. (2 pkt) Wypisz dwie najwa�niejsze informacje widoczne na ilustracjach.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 28. (2 pkt) Podaj nazw� budynku widocznego na ilustracji (�ródło C) i napisz jak� pełnił funkcj�.

....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Zadanie 29. (6 pkt) Opisz procedur� wyboru króla.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Na podstawie �ródła D odpowiedz na nast�puj�ce pytania:

Zadanie 30. (1 pkt) O �mierci, którego władcy pisze markiza?

.......................................................................................................................................................

Zadanie 31. (1 pkt) Z jakim wydarzeniem zbiegła si� jego �mier�?

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... Zadanie 32. (1 pkt) Kto według autorki listu ma szans� zosta� królem?

.......................................................................................................................................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Zadanie 33. (2 pkt) Wymie� dwa argumenty przemawiaj�ce za t� kandydatur�.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Na podstawie �ródła E:

Zadanie 34. (4 pkt) Wska�, którzy z kandydatów mieli najwi�ksze szanse na wybór. Uzasadnij swoj� decyzj�.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 35. (1 pkt) Podaj, kogo popierało dawne stronnictwo Jakuba Sobieskiego.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Zadanie 36. (3 pkt) Jakich sfer �ycia dotyczyły obietnice składane przez pretendentów do tronu polskiego?

Wymie� co najmniej trzy.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... Na podstawie �ródła F:

Zadanie 37. (1 pkt) Napisz, jakie pa�stwa zawarły traktat Loewenwolda.

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 38. (2 pkt) Wyja�nij, na czym polegała wspólnota interesów tych pa�stw.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Zadanie 39. (1 pkt) Podaj uzasadnienie zawarcia tego traktatu.

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... Na podstawie �ródła G:

Zadanie 40. (2 pkt) Napisz, jak� decyzj� w sprawie obsady tronu polskiego zawierała Konstytucja 3 maja.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... Zadanie 41. (2 pkt) Zacytuj fragment �wiadcz�cy o odst�pstwie od przyj�tej zasady.

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 42. (2 pkt) Wyja�nij, na czym polegało to odst�pstwo.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


Zadanie 43. (4 pkt) Na podstawie wszystkich tekstów wymie� co najmniej cztery negatywne skutki wyboru króla

wg sposobu ustalonego w 1573 roku.

1. ...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

2. ...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

3. ...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

4. ...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl


BRUDNOPIS

Wsz

ystk

ie a

rkus

ze m

atur

alne

zna

jdzi

esz

na st

roni

e: a

rkus

zem

atur

alne

.pl

EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII - arkuszematuralne.pl · 9. Do ostatniej kartki arkusza dołczona jest...

Documents

Transcript of EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII - arkuszematuralne.pl · 9. Do ostatniej kartki arkusza dołczona jest...