Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Język polski, historia i WOS

– zwiastuny już dostępne na platformie e-podręczniki.pl

Czym jest klasyczne piękno? Czy Kopernik był astronomem, czy matematykiem? Czym na co dzień zajmuje się europoseł? Między innymi tego mogą dowiedzieć się uczniowie szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych z nowych multimedialnych e-podręczników opracowanych przez Uniwersytet Wrocławski w ramach projektu „E-podręczniki do kształcenia ogólnego”.

Autorzy z Uniwersytetu Wrocławskiego przedstawiają pierwsze fragmenty e-podręczników dla uczniów szkoły podstawowej – z przedmiotów język polski i historia i społeczeństwo, oraz dla uczniów szkoły ponadgimnazjalnej – z języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie.

Jak Uniwersytet Wrocławski pracuje nad e-podręcznikami?Dr Ryszard Balicki, kierownik projektu ze strony Uniwersytetu Wrocławskiego, wyjaśnia: Nad przygotowaniem e-podręczników z przedmiotów humanistycznych czuwa kilkudziesięcioosobowy zespół specjalistów. Nasi autorzy, eksperci w swoich dziedzinach, opracowali wysokiej klasy treści, które umożliwią nauczycielom przeprowadzanie lekcji o zupełnie nowej jakości. W naszych założeniach zarówno koncepcja metodyczna, teksty, zdjęcia i multimedia, jak i wygląd e-podręczników podporządkowane są wygodzie, użyteczności i atrakcyjności zajęć prowadzonych przez nauczycieli. Dlatego również układ naszych podręczników został stworzony specjalnie na potrzeby autorów Uniwersytetu Wrocławskiego. Prezentowany layout jest przejrzysty, prosty, zapewnia intuicyjną nawigację, a – jak pokazały przeprowadzone przez nas w szkołach testy – uczniowie doskonale się po nim poruszają, łatwo odnajdują poszukiwane informacje i wysoko oceniają multimedia.

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zależy nam na tym, aby w jak największym stopniu przybliżyć uczniom opisywane tematy, zjawiska, procesy, a zagadnienia do tej pory odległe i często teoretyczne – ukonkretnić. Podam przykład: przygotowując multimedia do tematu związanego z Unią Europejską, specjalnie do e-podręczników nakręciliśmy zdjęcia w Brukseli i przeprowadziliśmy wywiady z europarlamentarzystami; przedstawiając postać Kopernika, zrealizowaliśmy filmy dokumentalne w miejscach, w których przebywał, i rozmawialiśmy z ekspertami z zakresu astronomii i archeologii; omawiane teksty literackie nagraliśmy w formie słuchowisk, a analizowane dzieła sztuki przedstawiliśmy w postaci klipów filmowych. Jesteśmy przekonani, że nasze e-podręczniki będą stanowić solidne, ale i atrakcyjne wsparcie dla pracy nauczycieli – podsumowuje dr Balicki.

Czym jest e-podręcznik?– E-podręcznik to środowisko uczenia się i nauczania, w którym różnego typu treści generowane są w sposób dynamiczny w stosunku do potrzeb osoby uczącej się i/lub nauczającej z wykorzystaniem e-podręcznika. Poziom merytoryczny, metodyczny, multimedialny oraz poziom dostępności e-podręcznika skorelowane są z grupą wiekową, potrzebami edukacyjnymi odbiorcy, stylami uczenia się oraz podstawą programową – mówi Marlena Plebańska z Ośrodka Rozwoju Edukacji, p.o. koordynatora projektu.

Język polskiPodręczniki do języka polskiego przygotowują dwa zespoły pracujące pod kierunkiem profesor Justyny Bajdy (literatura i sztuka) oraz doktora Tomasza Piekota (komunikacja). Opracowaniem treści dla szkoły podstawowej (klasy 4–6) zajęli się doświadczeni nauczyciele praktycy i metodycy – Grażyna i Jacek Kuleszowie. Podręczniki do gimnazjum i liceum zaś przygotowuje zespół autorów – polonistów i historyków sztuki – związanych z Uniwersytetem Wrocławskim.

– Naszą wizję podręcznika wyrażają cztery idee: rozwój osobisty ucznia, autorytet nauczyciela, mapa wiedzy i retoryka w metodyce – mówi prof. Justyna Bajda.

Co to właściwie oznacza?

– Chcielibyśmy stworzyć podręcznik rozwoju osobistego – dodaje dr Tomasz Piekot. – Zwłaszcza w gimnazjum – proponujemy uczniom podróż poprzez najważniejsze etapy kształtowania się dojrzałej tożsamości.

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

– Zaczynamy od doświadczeń wspólnoty rówieśniczej, postawy typu „mieć” i dyskusji z autorytetami – opowiada prof. Justyna Bajda. – Następnie pojawia się Inny, a po nim głębsza, indywidualna relacji z drugim człowiekiem. Celem tej podróży jest „refleksyjne Ja”. Jesteśmy przekonani, że kontakt z literaturą i malarstwem czy rozmawianie o komunikacji pozwolą uczniom zobaczyć siebie w tych wszystkich sytuacjach.

– Pamiętajmy też, że lekcje języka polskiego kształtują humanistyczną wrażliwość– dodaje dr Tomasz Piekot. – Podręcznik jest tylko narzędziem pracy, które nie może osłabiać relacji nauczyciel – uczeń czy pozbawiać nauczyciela roli przewodnika po świecie wiedzy. Z tego powodu nasz podręcznik będzie raczej mapą niż encyklopedią. To nauczyciele – na podstawie tej mapy – wyruszą z uczniami wyruszą w różnych kierunkach, zbierając, wartościując i porządkując najróżniejsze informacje.

HistoriaE-podręczniki z historii (dla gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej) oraz z historii i społeczeństwa (dla szkoły podstawowej) opracowywane są w zespole pod kierownictwem profesora Przemysława Wiszewskiego.

Prof. Wiszewski wyjaśnia: Na każdym etapie edukacji uczeń przechodzi przez starożytność, średniowiecze, okres nowożytny, długi XIX wiek (od Wielkiej Rewolucji Francuskiej do końca I wojny światowej) i historię najnowszą. Dzięki temu tradycyjnemu podziałowi odnajdą się w nim również nauczyciele przyzwyczajeni do tego układu. Co ważne, w każdym cyklu uczeń będzie kształtował inne umiejętności – w szkole podstawowej pozna podstawy rozumienia procesu historycznego. W gimnazjum i liceum doskonalić będzie krytyczne myślenie, rozumienie procesów społecznych, identyfikowanie symboli ważnych dla różnych społeczeństw, wreszcie – będzie mógł nauczyć się rozumienia i konstruowania wypowiedzi odwołujących się do argumentacji historycznej.

Nasze założenia uwzględniają również ćwiczenie takich umiejętności, jak czytanie mapy i orientowanie się w przestrzeni – uzupełnia prof. Wiszewski.

– Podczas tworzenia e-podręczników z historii przyświecała nam przede wszystkim jedna myśl – rozwijać w uczniach ciekawość i wolność poszukiwania, prowokować do aktywności – stąd bowiem bierze się prawdziwa wiedza i tak kształtują się trwałe umiejętności – podsumowuje prof. Wiszewski.

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Wiedza o społeczeństwieTreści e-podręczników z wiedzy o społeczeństwie, przedmiotu nauczanego w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej, opracowuje zespół autorów pod kierownictwem profesora Roberta Alberskiego. Jak stwierdza prof. Alberski: E-podręcznik do nauki przedmiotu wiedza o społeczeństwie to nowoczesne narzędzie do nauczania, które przekazuje zespół autorów (nauczycieli akademickich Uniwersytetu Wrocławskiego) uczniom i nauczycielom szkół funkcjonujących w XXI wieku. To podręcznik zmieniający sposób podejścia do nauczania i uczenia się, łączący wysoki poziom merytoryczny z atrakcyjną formą i multimedialnymi elementami (infografiki, filmy, zadania interaktywne). Struktura podręcznika jest przejrzysta i prosta. Całość materiału podzielona została na bloki. Treść merytoryczna jest podzielona na mniejsze jednostki z elementami interaktywnymi. Każda jednostka zakończona jest podsumowaniem, zestawem pytań oraz zestawem interaktywnych ćwiczeń. Całość jest bardzo przyjazna dla każdego ucznia i nauczyciela.

Za wygląd lekcji oraz dostarczenie multimediów (m.in. fotografii, filmów, nagrań dźwiękowych, słuchowisk, grafik, ćwiczeń interaktywnych) odpowiedzialna jest wrocławska firma Contentplus.pl.