Działalność Polskiego Towarzystwa Alergologicznego · Prezydenci PTA i Konsultanci Krajowi w...

Dr n. med. Monika Brucka-Stempkowska

Działalność Polskiego Towarzystwa Alergologicznego

w latach 1982-2012

Łódź 2012

Działalność Polskiego Towarzystwa Alergologicznego w latach 1982-2012

2

SPIS TREŚCI

Wstęp 4

Rys historyczny - Początki alergologii 6

Rozdział 1

Powstanie i struktura Polskiego Towarzystwa Alergologicznego (PTA) 15

Rozdział 2

Działalność Polskiego Towarzystwa Alergologicznego w latach 1982-2012 29

Rozdział 3

Działalność poszczególnych Oddziałów Regionalnych

Polskiego Towarzystwa Alergologicznego 87

Oddział Dolnośląski (Wrocławski) PTA 87

Oddział Kujawsko-Pomorski (Bydgoski) PTA 88

Oddział Lubelski PTA 91

Oddział Łódzki PTA 92

Oddział Małopolski (Krakowski) PTA 98

Oddział Mazowiecki (Warszawski) PTA 100

Oddział Podkarpacki (Rzeszowski) PTA 102

Oddział Podlaski (Białostocki) PTA 105

Oddział Pomorski (Gdański) PTA 107

Oddział Śląski PTA 112

Oddział Warmińsko-Mazurski (Olsztyński) PTA 115

Oddział Wielkopolski (Poznański) PTA 116

Oddział Zachodniopomorski (Szczeciński) PTA 122


3

Rozdział 4

Powstanie, profil organizacyjny i działalność Sekcji Problemowych

utworzonych w strukturach Polskiego Towarzystwa Alergologicznego 124

Sekcja Alergii na Pokarmy 125

Sekcja Dermatologiczna 125

Sekcja Immunologii Klinicznej 129

Sekcja Immunoterapii Swoistej 130

Sekcja Laryngologiczna 131

Sekcja Młodych 136

Sekcja Nadwrażliwości na Leki 136

Sekcja Okulistyczna 137

Sekcja Pediatryczna 140

Grupa Zainteresowań – Sport, astma i alergia 142

Rozdział 5

Prezydenci PTA i Konsultanci Krajowi w dziedzinie alergologii

- biografie naukowe 144

Prof. dr hab. med. Paweł Górski 144

Prof. dr hab. med. Marek L. Kowalski 150

Prof. dr hab. med. Jerzy Kruszewski 154

Prof. dr hab. med. Piotr Kuna 155

Prof. dr hab. med. Józef Małolepszy 157

Prof. dr hab. med. Tadeusz Płusa 158

Prof. dr hab. med. Barbara Rogala 159

Prof. dr hab. med. Bogdan Romański 160

Prof. dr hab. med. Edward Zawisza 162

Spis rycin, zdjęć i tabel 163

Piśmiennictwo 166


4

Wstęp

W Polsce alergologia powstała dużo później niż w krajach Europy Zachodniej i

USA, gdzie specjaliści w tej dziedzinie działali już na początku XX wieku. Jeszcze w

latach dwudziestych polscy lekarze nie zajmowali się chorobami z nadwrażliwości.

Zainteresowanie nimi pojawiło się dopiero w początkach lat trzydziestych. Wówczas

zaznaczyły się dwa niezależne od siebie trendy w rozwoju „rodzimej” alergologii.

Pierwszym z nich była uboczna działalność lekarzy pracujących głównie w innych

dziedzinach medycyny, a alergologią interesujących się tylko dodatkowo. Dotyczyło

to głównie pediatrów, późniejszych znanych profesorów Henryka Brokmana i

Franciszka Groera. Lekarze ci, zajmując się chorobami zakaźnymi dzieci, omawiali

występującą w ich przebiegu nadwrażliwość. Drugi nurt zainicjował adiunkt Kliniki

Dermatologicznej UJ w Krakowie dr Mieczysław Obtułowicz. Stał się on pierwszym

Polakiem wyłącznie zajmującym się alergią. Po powrocie z zagranicznych studiów,

odbytych w najlepszych światowych ośrodkach alergologicznych, zainaugurował on

polską alergologię. W następstwie tego, Klinika Dermatologiczna UJ w Krakowie w

latach trzydziestych stała się jedynym miejscem leczącym alergiczne choroby skóry.

Te dwa niezależne trendy stanowiły prawdziwą rewolucję w sposobie widzenia

niedostrzeganej dotąd w kraju nadwrażliwości. Dynamiczny początek polskiej

alergologii został jednak wkrótce przerwany wybuchem II wojny światowej, a

jedynego wówczas specjalistę w tej dziedzinie dr hab. Mieczysława Obtułowicza

ciężko raniono w kampanii wrześniowej. Przez najbliższe pięć lat praca naukowa w

Polsce stała się działalnością nielegalną, zagrożoną obozem koncentracyjnym.

Temat niniejszej książki stanowi prześledzenie powstania i działalności

Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, będącego kontynuatorem powstałej w

1965 roku Sekcji Alergologicznej przy Polskim Towarzystwie Lekarskim. Jak dotąd w

pełni nie opracowano tego typu zagadnień, chociaż w znacznym stopniu struktury

innych towarzystw naukowych zostały już opisane. W związku z powyższym, można

pokusić się o stwierdzenie, że książka ta jest pracą pionierską. Do tej pory ukazało

się niewiele opracowań dotyczących działalności PTA, m.in.: R. Gniazdowskiego,

Działalność PTA na polu organizacji lecznictwa alergologicznego, „Zdrowie

Publiczne”, 1996, t. 2, nr 4; R. Gniazdowskiego, O ewolucji alergicznego nieżytu

nosa, „Zdrowie Publiczne”, 1999, t. 2, nr 4; J. Kruszewskiego, W 100-lecie określenia

Alergia. Początki alergologii, „Alergia”, 2005, nr 4; N. Myginda, Alergologia – Historia

alergologii, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wydanie I polskie, Wrocław


5

1998; T. Płusy, Postępy alergologii, Medpress, Warszawa 1994; T. Płusy,

Najczęstsze błędy w leczeniu chorób alergicznych, „Wiadomości Lekarskie”, 1998, nr

28; B. Romańskiego, Wczoraj, dziś i jutro polskiej alergologii, Annales Academiae

Medicae Bydgostiensis, 1995, t.1, nr 25; B. Romańskiego, R. Gniazdowskiego, W

sprawie organizacji alergologii w Polsce, „Zdrowie Publiczne”, 1982, nr 12; B.

Romańskiego, R. Gniazdowskiego, Docelowa struktura organizacyjna polskiej

alergologii, Annales Academiae Medicae Bydgostiensis, 1995, t. 1, nr 25; B.

Romańskiego, R. Gniazdowskiego, Działalność naukowa PTA w latach 1982-1985,

Annales Academiae Medicae Bydgostiensis, 1995, supl., t. 1; E. Rudzkiego, H.

Szarmacha, Historia alergologii w polskiej dermatologii, „Przewodnik Lekarza”, 2001,

supl., nr 3; E. Rudzkiego, Powołanie Polskiego Towarzystwa Alergologicznego –

refleksje jubileuszowe w stulecie odkrycia zjawiska anafilaksji, „Alergia Astma

Immunologia”, 2002, supl., nr 7; E. Rudzkiego, M. Czubalskiej, Historia alergologii

polskiej. Wczesny okres powojenny (lata 1945-1996), „Alergia”, 2002, nr 2; E.

Rudzkiego, M. Czubalskiej, Dzieje alergologii polskiej. Sekcja Alergologiczna PTL –

poprzedniczka PTA (lata 1965-1982), „Alergia”, 2002, nr 4; A. Sybilskiego, Narodziny

nauki o alergii, „Nowa Pediatria”, 2006, nr 2; R. Śpiewaka, Aeropalinologia w służbie

polskiej alergologii, „ Alergia Astma Immunologia”, 1999, t. 4, nr 1; R. Śpiewaka,

Związki palinologii z alergologią, „Alergologia”, 2010, nr 2; R. Śpiewaka, Polskie

badania nad alergią kontaktową w latach 1930-1970, „Alergologia”,2010, nr 3; A.

Śródki, Rozwój nauk podstawowych i przedklinicznych, [w:] T. Brzezińskiego red.

„Historia medycyny”, Warszawa 2000. Chronologia książki dotyczy głównie okresu

działania PTA (1982–2012), w niektórych przypadkach sięga początków ruchu

alergologicznego w Polsce w latach 50-tych, 60-tych i 80-tych. Zasięg terytorialny

rozważań obejmuje całą Polskę i określone rejony świata, uwzględniając zarówno

działalność Zarządu Głównego, jak również Regionalne Oddziały i Sekcje

Problemowe Towarzystwa. Wspomniane treści wzbogacono fotografiami,

stanowiącymi własność PTA.

Pragnę wyrazić serdeczne podziękowania Panu Prof. dr hab. med. Piotrowi

Kunie, który inspirował mnie do napisania niniejszej książki. Praca ta ma charakter

popularno-naukowy i powstała na kanwie rozprawy doktorskiej, znajdującej się w

siedzibie Towarzystwa. Dzieje PTA nie powstałyby również bez pomocy zespołu

Biura Polskiego Towarzystwa Alergologicznego w Łodzi – mgr Anny Ben Drissi oraz

mgr Łukasza Skolimowskiego. Dziękuję.


6

Rys historyczny – Początki alergologii

Początki alergologii datowane są na pierwszą połowę XIX wieku, kiedy to

„alergia” oficjalnie została uznana za jedną z jednostek chorobowych. Znamiennym

staje się 1819 rok - posiedzenie Królewskiego Londyńskiego Towarzystwa

Medycznego, podczas którego John Bostock opisał swoją dolegliwość, tj.

występujący okresowo katar i zapalenie spojówek. Nową chorobę nazywał catarrhus

aestivus (letni katar). Wspomniane przez Bostocka schorzenie, określane jest także

gorączką sienną z uwagi na przypuszczalny czynnik sprawczy – świeże siano.

Kolejną przełomową dla dziedziny alergologii datą był 1873 rok, kiedy to został

udowodniony wpływ roślin pyłkowych na powstawanie kataru siennego. Charles

Blackley, cierpiący podobnie jak Bostock z powodu tej samej przypadłości,

zdecydował się na przeprowadzenie eksperymentu, przypominającego pierwsze w

historii testy skórne. Pobrawszy pyłek, przeniósł go na zadrapaną skórę ramienia,

doprowadzając tym samym do reakcji uczuleniowej z objawami zapalenia spojówek,

katarem oraz atakiem astmy włącznie. Oprócz tego udało mu się wykazać istnienie

zależności między liczbą ziaren pyłku, a występowaniem symptomów, świadczących

o uczuleniu.

W XIX wieku, poza katarem siennym, scharakteryzowano jeszcze kilka innych

schorzeń związanych z alergią, m.in.: naczynioruchowy nieżyt nosa wykryty przez

Herzoga oraz obrzęk Quinckego opisany po raz pierwszy przez Niemca Heinricha

Quincke. Niestety mechanizmy odpowiedzialne za powstawanie wymienionych

dolegliwości, jak również astmę oskrzelową pozostały niewyjaśnione do początku XX

wieku. Ciekawa historia pochodząca z tego czasu związana była z psem o imieniu

Neptun, którego właściciel – francuski naukowiec Charles Richet po powrocie z rejsu

po Morzu Śródziemnym, podjął się próby jego uodpornienia na truciznę jadowitej

meduzy. Przy zastosowaniu metody greckiego króla Mitrydatesa (przyjmującego

małe dawki trucizn, w celu uodpornienia się na zatruwane przez wrogów jedzenie)

podał swemu psu drugą dawkę trucizny (zawierającą jedną dziesiątą dawki

śmiertelnej dla psa), ku jego ogromnemu zdumieniu Neptun zdechł z objawami

wstrząsu.

Opisane przez Richeta zjawisko zostało nazwane anafilaksją, bowiem

stanowiło przeciwieństwo profilaktyki, a w kilka lat później zrodziła się sugestia, że

katar sienny i astma są „ludzką anafilaksją”.


7

Dalsze odkrycia z zakresu alergologii przyniósł 1921 rok, kiedy to dwaj

naukowcy Carl Prausnitz i Hein Kustner, ponownie zaeksperymentowali na sobie

samych, opisując bierne przeniesienie alergii. Prausnitz wstrzyknął sobie pobraną od

uczulonego na ryby Kustnera surowicę. Następnego dnia pojawił się u niego po raz

pierwszy w życiu incydent uczuleniowy na wyciąg z ryb, a czynnik surowiczy

odpowiedzialny za reakcję Prausnitz - Kustner został nazwany reaginą. Po okresie

zastoju w światowej alergologii, lata pięćdziesiąte i sześćdziesiąte to szybki rozwój

pozostałych profesji, zwłaszcza immunologii, przy czym alergologia chwilowo w

środowisku nauki nie była traktowana poważnie i pozostawała nieco w cieniu.

Dopiero w 1967 roku zyskała miano odrębnej dziedziny immunologii klinicznej. W tym

czasie małżeństwo Ishizaków dowiodło, że przeciwciała reaginowe należą do nie

odkrytej jeszcze klasy immunoglobulin, zwanej gamma E globuliną. To spostrzeżenie

rok później po spotkaniu z drugą parą naukowców, badających tę samą grupę

immunoglobulin, przyczyniło się do ustalenia immunoglobuliny E (IgE). W przyszłości

odkrycia te miały kluczowe znaczenie dla dalszego rozwoju alergologii.

Jeżeli chodzi o początki alergologii w Polsce, sięgają one lat trzydziestych XX

wieku, w szczególności 1935 i 1936 roku. Wówczas, zajmujące się alergologią kliniki

w Zurichu, Strasburgu i Wiedniu, odwiedził krakowski lekarz, nestor polskiej

alergologii Mieczysław Obtułowicz (1902-1970). On to przeniósł do kraju tą młodą

dziedzinę medycyny. Ogromne zainteresowanie wzbudziła u niego alergia, w

szczególności na pyłek roślin, czego efektem stał się jego artykuł „O nieżycie

pyłkowym” opublikowany w 1939 roku w czasopiśmie „Biologia Lekarska”.

W rozprawie tej, obok rozważań nad chorobami wywoływanymi przez pyłek,

zamieścił tablice przedstawiające czas i nasilenie kwitnienia traw, zbóż oraz drzew w

okolicach Krakowa. Wspomniane zestawienia stworzył na podstawie rękopisu

profesora Nowakowskiego z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Był to zatem przykład

wykorzystania nie tyle aeropalinologii lecz fenologii, czyli nauki zajmującej się

cyklicznymi przemianami w fizjologii roślin.


8

Zdj. 1. Prof. Mieczysław Obtułowicz.

Praca Obtułowicza po raz pierwszy w historii zwróciła uwagę polskich lekarzy

na zjawisko pylenia, jako potencjalną przyczynę chorób, dlatego uznano ją za

opracowanie zapoczątkowujące nowy kierunek w polskiej nauce. Co więcej, autor

zaprezentował również, dane dotyczące wymiarów ziaren pyłku oraz jego transportu

w atmosferze. Dowodziło to, że już wówczas zdawał sobie sprawę z tego, jak wielkie

implikacje dla alergologii ma wiedza aeropalinologiczna. W omawianym okresie

pojawił się także pierwszy polski opis alergicznego kontaktowego zapalenia skóry

zamieszczony w 1930 roku w „Klinice Ocznej” przez okulistę doktora Ignacego

Abramowicza z Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (ryc.1). Wychodząc od

obserwacji chorej na sprowokowany przez barwnik do brwi i rzęs wyprysk powiek,

wykazał on w doświadczeniach na zwierzętach, że czynnikiem uczulającym była

parafenylenodiamina. Oprócz tego trafnie zwrócił uwagę osobniczej nadwrażliwości

w tym procesie. Zapoczątkowane przez niego zapalenie spojówek u królików,

stanowiło zatem pierwsze w Polsce eksperymentalne badanie nad alergią

kontaktową.


9

Ryc. 1. Fragment artykułu Ignacego Abramowicza z 1930 roku, który zawierał pierwszy w

polskim piśmiennictwie opis przypadku alergicznego kontaktowego zapalenia skóry.

Za sprawą Abramowicza doszło do kolejnych osiągnięć w dziedzinie polskiej

alergologii między innymi praktycznego wykorzystania testów płatkowych w

diagnostyce pacjenta chorego na wyprysk, którego opis zamieścili w „Polskiej

Gazecie Lekarskiej” Franciszek Walter i Henryk Reiss z Uniwersytetu Jagiellońskiego

w Krakowie w 1932 roku (ryc. 2), a rok później Henryk Mierzecki w „Przeglądzie

Dermatologicznym” zaprezentował wyniki testów płatkowych, wykonanych u 67 osób

przebadanych na obecność wyprysku zawodowego w Okręgowym Związku Kas

Chorych we Lwowie.

Po przerwie, przypadającej na II Wojnę Światową i trudny okres powojenny,

do tematu alergii kontaktowej powrócono w Warszawie. Wówczas testy płatkowe,

jako metoda wykrywania alergii były już powszechnie znane polskim dermatologom.

W fundamentalnych podręcznikach Mariana Grzybowskiego („Choroby skóry”,

Warszawa 1948) oraz Adama Straszyńskiego („Zarys dermatologii”, Poznań 1951,

ryc. 3) zamieszczono szczegółowe opisy wykonywania testów płatkowych, a także

zdjęcia dodatnich odczynów skórnych. Ponadto próba naskórkowa czyli płatkowa

Jadassohna-Blocha została omówiona w monografii „Rozpoznanie chorób skóry”

Roberta Bernhardta (Warszawa1949, ryc.4). W połowie lat 60-tych badania nad

częstością występowania alergii kontaktowej w dużych populacjach zapoczątkował

Henryk Szarmach w Gdańsku, a wkrótce potem Edward Rudzki w Warszawie.


10

Ryc. 2. Fragment artykułu Franciszka Waltera i Henryka Reissa z 1932 roku, który zawierał

pierwszy w polskim piśmiennictwie opis wykonania testów płatkowych.

Ryc. 3. Zdjęcie dodatniego testu płatkowego w podręczniku Adama Straszyńskiego „Zarys

dermatologii”, 1951.


11

Ryc. 4. Omówienie testów płatkowych w podręczniku Roberta Bernharda „Rozpoznanie

chorób skóry”, 1949.

Pionierami polskiej alergologii byli prof. Zofia Czeżowska i prof. Mieczysław

Obtułowicz.

Prof. Zofia Czeżowska studiowała na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu

Wiedeńskiego i w 1916 r. otrzymała dyplom doktora nauk lekarskich. Z wiedeńskiej

szkoły alergologicznej Clemensa von Pirqueta, twórcy słowa alergie, przeniosła do

Lwowa nową wówczas w medycynie polskiej specjalność – alergologię. Pierwsze

ośrodki polskiej alergologii doświadczalnej i klinicznej powstały we Wrocławiu,

Krakowie i Warszawie pod koniec lat 40-tych ubiegłego wieku. We Wrocławiu prof.


12

Zofia Czeżowska - kierownik Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych prowadziła

badania doświadczalne nt. reagin występujących w śledzionie świnek morskich

szczepionych BCG. Opublikowała w 1950 r. pierwszą pracę w Polsce z dziedziny

alergologii eksperymentalnej. W 1953 r. udokumentowała możliwość biernego

przeniesienia alergii tuberkulinowej na świnki morskie za pomocą surowicy chorych

na gruźlicę.

Jest ona autorką pierwszej w Polsce monografii nt. Alergia i Choroby

Alergiczne Narządów Wewnętrznych. W 1952 r. z Jej inicjatywy powstał Ośrodek

Naukowo-Badawczy w Szczawnie-Zdroju, do którego kierowano na 24-dniowe

turnusy sanatoryjne chorych na astmę, kwalifikowanych spośród pacjentów Kliniki i

Przyklinicznej Poradni Astmologicznej - pierwszej placówki specjalistycznej

lecznictwa otwartego w dziedzinie alergologii powołanej przez prof. Czeżowską w

1962 r. W ośrodku szczawieńskim, który funkcjonował do lat 90-tych, poza leczeniem

balneologicznym, prowadzone były prace badawcze.

W Krakowie prof. Mieczysław Obtułowicz, absolwent Wydziału Lekarskiego

Uniwersytetu Jagiellońskiego, dermatolog, po stażach naukowych odbytych w

Wiedniu, Zurychu i Strasburgu zainteresował się alergologią kliniczną i w 1939 r. w

czasopiśmie Biologia Lekarska opublikował artykuł O nieżycie pyłkowym. Wybitny

klinicysta zajmował się diagnostyką i terapią chorób alergicznych w tym astmy

oskrzelowej. W 1945 r. z Jego inicjatywy powołany został w Krakowie Polski Związek

Zwalczania Astmy i chorób Alergicznych. Prof. Obtułowicz został pierwszym

przewodniczącym tego związku. W 1948 r. ogłosił pracę nt. działania niektórych

leków przeciwhistaminowych w chorobach alergicznych, a w 1960 r. opisał swoje

doświadczenia ze stosowaniem kortykosteroidów w leczeniu chorób alergicznych. Z

Jego inicjatywy powstał również Ośrodek Naukowo-Badawczy dla chorych na astmę

oskrzelową.

W Warszawie, prof. Henryk Brokman, pediatra immunolog, przewodniczący

Komisji Immunologii Klinicznej Komitetu Immunologii PAN organizował spotkania

naukowe z udziałem klinicystów internistów, pediatrów, dermatologów i

laryngologów, zainteresowanych alergologią kliniczną i eksperymentalną.

Sekretarzem tej Komisji była dr Danuta Chmielewska, asystentka prof. Brokmana.

Pierwsze doniesienie prof. Brokmana i dr Chmielewskiej z 1962 r. dotyczyło wpływu

surowic chorych na gruźlicę na wzrost szczepów gronkowca.

W Gdańsku w Katedrze i Klinice Chorób Wewnętrznych kierowanej przez

prof. Mariana Górskiego ukształtowała się pod koniec lat 50-tych grupa klinicystów –


13

badaczy zafascynowanych patofizjologią, diagnostyką i terapią chorób alergicznych.

Zespół ten tworzyli doktorzy: Sabina Chyrek-Borowska, Bogdan Romański, Krystyna

Szulczyńska. Dr Chyrek-Borowska w 1960 r. opublikowała pracę pt.: Elektroforeza

białek krwi u chorych na astmę oskrzelową.

W 1960 r. ukazała się w PAMW praca autorów Szulczyńska K., Chyrek-

Borowska S., Romański B. na temat steroidoterapii w astmie oskrzelowej. Dr

Romański od pierwszych lat swojej działalności kliniczno-badawczej był entuzjastą

swoistej immunoterapii. Już w 1960 r. ogłosił pracę pt.: Próba swoistej desenzytyzacji

w alergicznej astmie. W Warszawie niezwykle dynamicznie rozwijała się alergologia

dermatologiczna, której twórcą był dr Edward Rudzki z Katedry i Kliniki Dermatologii

AM w Warszawie. Pierwsza Jego praca z 1949 r. dotyczy metod diagnostycznych w

alergii. W 1963 r. E. Rudzki opisał mechanizm późnej reakcji alergicznej i

diagnostykę alergii na leki. Jego książką nt. alergii była bogatym źródłem wiedzy

alergologicznej. Po raz pierwszy zacytowano w tej monografii definicję alergii

zaproponowaną przez Europejską Akademię Alergologii w 1958 r.

We wspomnianym okresie lat 60-tych, w Krakowie ponownie podjęto

zagadnienia występowania zależności między palinologią a alergologią. Biorąc pod

uwagę znaczne podobieństwo alergii pyłkowej do alergii na spory grzybów

pleśniowych, pomiarów stężenia zarodników grzybów w powietrzu dokonała w

Krakowie, a następnie w Rabce w 1960 r. Anna Weiss – asystentka profesora

Obtułowicza, kierownika Oddziału Alergologicznego krakowskiej Akademii

Medycznej. Należy nadmienić, że korzystała ona także z pomocy Bolesława Smyka

pracownika krakowskiej Akademii Rolniczej. Badania przeprowadzone przez Annę

Weiss uznano za pierwsze w Polsce pomiary stężenia zarodników grzybów

pleśniowych, wykonane dla potrzeb medycznych. Zgodnie z relacją Krystyny

Obtułowicz, od wczesnych lat sześćdziesiątych (prawdopodobnie od 1963 roku)

Anna Weiss wspólnie z Bolesławem Smykiem i Mieczysławem Cienciałą prowadzili

obserwacje opadu pyłku roślin wiatropylnych na terenie Krakowa i Szczawnicy.

Niestety wyniki tych prac nie zostały opublikowane. Śmierć Anny Weiss w 1969 roku

oraz Mieczysława Obtułowicza rok później na całą dekadę zahamowały

przedsięwzięcia czynione nad medycznymi aspektami aeropalinologii w Krakowie.

Dopiero w latach siedemdziesiątych dalsze prace wznowiły inne ośrodki krajowe.

Wówczas kontynuację nad omawianymi zagadnieniami zapoczątkowali lekarze –

laryngolodzy. W Warszawie Edward Zawisza na przełomie 1971 i 1972 roku, a w


14

Bydgoszczy w latach 1972-1974 laryngolog R. Gniazdowski we współpracy z

botanikiem Franciszkiem Klimasem.

Oni to przedstawili praktyczne zastosowanie medyczne nie tylko obserwacji

aeropalinologicznych, lecz również fenologicznych, czym nawiązali do klasycznych

badań profesora Obtułowicza. Kolejnych pomiarów aeropalinologicznych dokonał w

1977 roku w Łodzi Krzysztof Buczyłko (laryngolog) oraz Małgorzata Wnuk (botanik),

natomiast dla potrzeb pediatrycznych w Rabce w latach 1977-1978, Eugeniusz

Ralski i Ewa Góra. We wszystkich wymienionych badaniach naukowcy stosowali

metody grawimetryczne, polegające na liczeniu ziaren pyłku opadającego na szkło

mikroskopowe pod wpływem siły ciężkości, przy czym jednak zdawali sobie

doskonale sprawę z tego, że dokładne zmierzenie stężenia opisywanych cząsteczek

w powietrzu za pomocą tej techniki nie jest możliwe. Kolejny twórczy okres lat

osiemdziesiątych, to wprowadzenie metod wolumetrycznych do badań, czyli

zastępowanie wyrywkowych pomiarów trwających jeden, maksymalnie kilka sezonów

obserwacjami ciągłymi. Od 1982 roku w Krakowie, takie właśnie próby stałego

monitorowania stężenia pyłku roślin wiatropylnych, przeprowadzone są przez

interdyscyplinarny zespół pod kierownictwem alergologa Krystyny Obtułowicz i

botanika Kazimierza Szczepanka. Oni to, jako pierwsi, podejmują współpracę z

Europejską Siecią Monitorowania Aeroalergenów (European Aeroallergen Network,

EAN). W Rabce z inicjatywy ówczesnego dyrektora Zespołu Pediatrycznego Instytutu

Gruźlicy i Chorób Płuc Jana Rudnika w 1985 roku zostają zakupione dwa aparaty

pomiarowe Burkard, a od 1987 roku wykonywane są już tam regularne badania

wolumetryczne. Za ich przebieg odpowiedzialni są (Ryszard Kurzawa i Józef Gaweł).

U schyłku lat osiemdziesiątych omawiane metody obejmują już Kraków za sprawą

Krystyny Obtułowicz i Kazimierza Szczepanka oraz Łódź, gdzie ich propagatorami

staje się Piotr Rapiejko i Krzysztof Buczyłko. Ponadto od 1988 roku w Łodzi

rozpoczyna działać zorganizowany przez Piotra Rapiejko Ośrodek Badania

Alergenów Środowiskowych (OBAŚ), który początkowo koordynuje pracę dwóch

punktów pomiarowych w Łodzi i jednego w Piotrkowie Trybunalskim, a następnie rok

później przenosi się do Warszawy. Jednocześnie w tym samym roku prasa, radio i

telewizja systematyczne publikują informacje o stężeniach pyłku dla osób

uczulonych.


15

Rozdział 1

Powstanie i struktura Polskiego Towarzystwa Alergologicznego

(PTA)

Zastanawiając się nad przyszłością polskiej alergologii w chwili, gdy mija sto

lat od czasu wprowadzenia do medycyny, przez Richeta i Portiera, nowego pojęcia

anafilaksji należy pamiętać, że nauka ta, dzięki inicjatywie Pirqueta, została nazwana

alergologią, a zakres jej zainteresowań uległ stopniowemu rozszerzeniu na coraz to

nowe działy patologii człowieka. Dzieje polskiej alergologii na zawsze zostaną

związane z pamiętnym dniem 26 listopada 1981 roku, kiedy to w Bydgoszczy

ukonstytuował się Komitet Założycielski PTA, a w rok później 15 listopada 1982 roku

Krajowa Konferencja powołała do życia Polskie Towarzystwo Alergologiczne. Celem

nadrzędnym towarzystw naukowych było zazwyczaj grupowanie ludzi owładniętych

wspólną pasją odsłaniania tajemnic natury i lepszego poznania fragmentów

otaczającej rzeczywistości. Jednakże cele i zadania Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego stały się znacznie rozleglejsze, ponieważ procesy patologiczne,

jakimi się zajmowało stanowiły przyczynę chorób występujących w skali masowej i

stwarzały stale narastające zagrożenie społeczne. W powyższej sytuacji

postanowiono dążyć nie tylko do zdobywania wiedzy o przyczynach i mechanizmach

reakcji z nadwrażliwości, lecz także do wypracowania skutecznych metod

zapobiegania tym reakcjom i zwalczania ich następstw. Działalność poznawcza na

polu alergologii zaczęła z konieczności prowadzić do aktywności praktycznej,

organizacyjnej, profilaktycznej i terapeutycznej. W latach 1971-1974 po raz pierwszy

dokonano oceny sytuacji lecznictwa alergologicznego w Polsce. W oparciu o

posiadane doświadczenia w tej dziedzinie przedstawiono propozycję modelu

organizacyjnego alergologii klinicznej w Polsce. Wykazano, że instytucją centralną w

kraju w zakresie alergologii winien być w przyszłości Instytut Alergologiii Immunologii

Klinicznej.

Podkreślono także, iż w istniejących warunkach, przy wykorzystaniu

posiadanego potencjału organizacyjnego, usługowego i naukowego, jednostkami

wiodącymi powinny zostać istniejące już Ośrodki Alergologii i Immunologii Klinicznej -

działające jako placówki typu regionalnego, opierające swą działalność o Akademie

Medyczne. Te założenia przyczyniły się do opracowania planu powołania do życia

Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.


16

Powołanie Komitetu Założycielskiego Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego

Stale narastająca liczba przypadków zaburzeń alergicznych u dzieci i

dorosłych budziła od dawna niepokój społeczeństwa naszego kraju, a pierwsza

inicjatywa na polu zwalczania tych chorób wyszła od samych alergików, którzy już w

latach pięćdziesiątych powołali do życia w Krakowie – Polskie Towarzystwo

Zwalczania Chorób Alergicznych. Wspomniane Towarzystwo domagało się między

innymi zapewnienia specjalistycznej opieki lekarskiej dla chorych na astmę

oskrzelową i postulowało konieczność utworzenia towarzystwa naukowego,

zajmującego się chorobami alergicznymi. Zainteresowanie tymi chorobami w

środowisku lekarskim było jednak niewielkie. Nie dostrzegały tego problemu także

władze społecznej służby zdrowia, ani na szczeblu centralnym, ani regionalnym.

Polska do lat sześćdziesiątych stanowiła „białą plamę na mapie europejskiej

alergologii”, jak wyraził się profesor Pasteur Vallery Radot, nestor tej specjalności

naukowej we Francji. Dopiero w 1965 r. udało się utworzyć Sekcję Alergologiczną

Polskiego Towarzystwa Lekarskiego (PTL) i podjąć pierwsze zorganizowane

działania na rzecz rozwoju alergologii w naszym kraju, uwieńczone oficjalnym

uznaniem tej dziedziny medycyny za podspecjalność w internie, pediatrii,

pneumonologii, dermatologii i laryngologii. Zasługi Sekcji Alergologicznej PTL dla

sprawy rozwoju alergologii w Polsce są olbrzymie, albowiem skupiła ona różnych

specjalistów, inicjowała działalność naukową, dydaktyczną i popularyzatorską, a jej

członkowie stworzyli kliniki i przychodnie specjalistyczne dla alergików.

Dzięki działaniu „fanatyków sprawy alergologii” zrzeszonych w Sekcji

Alergologicznej PTL, stale rozszerzał się krąg lekarzy pragnących poznawać

problematykę chorób z nadwrażliwości i zajmować się ich leczeniem. Dojrzewała też

stopniowo myśl o konieczności powołania towarzystwa naukowego, instytucji zdolnej

do stawienia czoła narastającemu zagrożeniu zdrowia społecznego przez choroby

alergiczne i mogącej reprezentować nasz kraj na arenie międzynarodowej. Na

konferencji naukowej Sekcji Alergologii PTL odbytej w Bydgoszczy w dniu 20

października 1980 r. jej członkowie podjęli uchwałę zobowiązującą Zarząd Sekcji,

kierowany wówczas przez prof. B. Romańskiego, do przeprowadzenia działań na

rzecz utworzenia samodzielnego towarzystwa naukowego. Celem realizacji


17

powyższej uchwały, Zarząd Sekcji przystąpił do ukonstytuowania Komitetu

Założycielskiego postulowanego towarzystwa. Wspomniany Komitet odbył w dniu 26

listopada 1981 r. w bibliotece Pierwszej Kliniki Chorób Wewnętrznych i Alergicznych

Wydziału Lekarskiego Drugiej Akademii Medycznej Gdańskiej (AMG) w Bydgoszczy

posiedzenie robocze, na którym opracowano projekt statutu Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego. W składzie tegoż Komitetu znaleźli się: prof. Teofila

Bystrzanowska (Warszawa), prof. Sabina Chyrek-Borowska (Białystok), prof. Zenon

Dudziak (Bydgoszcz), dr med. Andrzej Dziedziczko (Bydgoszcz), dr med. Ryszard

Gniazdowski (Bydgoszcz), dr med. Jerzy Hofman (Białystok), dr hab. med. Janina

Lewandowska (Wrocław), prof. Urszula Mackiewicz (Poznań), dr n. med. Andrzej

Martynowski (Bydgoszcz), dr med. Krystyna Pawlik-Miśkiewicz (Bydgoszcz), prof.

Bogdan Romański (Bydgoszcz), prof. Edward Rudzki (Warszawa), dr hab. med.

Czesław Sielużycki (Warszawa), dr med. Krystyna Szulczyńska (Gdańsk), dr med.

Teresa Wilewska-Kłubo (Bydgoszcz), dr med. Jacek Wołoszyński (Kraków), dr przyr.

Magdalena Żbikowska-Götz (Bydgoszcz).

Komitet Założycielski upoważnił przewodniczącego Sekcji Alergologicznej

PTL, prof. Bogdana Romańskiego oraz sekretarza tej Sekcji, dr Ryszarda

Gniazdowskiego do podejmowania odpowiednich działań zmierzających do

rejestracji Towarzystwa. Dzięki poparciu wspomnianej inicjatywy w Ministerstwie

Zdrowia i Opieki Społecznej przez podsekretarza stanu prof. Stanisława Mlekodaja i

uzyskaniu wstępnego zatwierdzenia statutu przez władze administracyjne, stało się z

kolei możliwe zorganizowanie Konferencji Założycielskiej Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego. Jak już wspomniano odbyła się ona w Bydgoszczy w sali

audytoryjnej Wydziału Lekarskiego w dniu 15 listopada 1982 r.


18

Zdj. 2. Prof. B. Romański aktualny przewodniczący Sekcji Alergologicznej Polskiego

Towarzystwa Lekarskiego otwiera w dniu 15 listopada 1982 r. w Bydgoszczy w sali

audytorskiej AMG Konferencję Założycielską Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.

Zdj. 3. Uczestnicy i goście podczas Konferencji Założycielskiej Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego.


19

Zdj. 4. Widok ogólny sali obrad podczas Konferencji Założycielskiej Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego.

Zdj. 5. Wybory władz do organów naczelnych podczas Konferencji Założycielskiej Polskiego

Towarzystwa Alergologicznego.


20

Przebieg Konferencji Założycielskiej Polskiego Towarzystwa Alergologicznego

(PTA) - Bydgoszcz 15 listopada 1982 r.

Konferencję, w której uczestniczyło około 300 osób przybyłych do Bydgoszczy

z całego kraju, otworzył przewodniczący Komitetu Założycielskiego PTA prof. B.

Romański. Po jego przemówieniu powitalnym zabrał głos dziekan Wydziału

Lekarskiego Drugiej AMG w Bydgoszczy prof. Adam Bilikiewicz, który serdecznie

powitał zebranych w imieniu władz AM i wyraził zadowolenie, że nowe i potrzebne

dla kraju towarzystwo naukowe powstaje na terenie bydgoskiej uczelni lekarskiej.

Przewodnictwo kolejnej części Konferencji objęły panie: prof. Teofila Bystrzanowska

z Warszawy i prof. Hanna Brzezińska z Łodzi. Wprowadzenie do dyskusji stanowiły

trzy referaty obrazujące aktualną sytuację alergologii w Polsce oraz zawierające

propozycję modelu organizacyjnego lecznictwa alergologicznego i proponowany

statut PTA.

Po wysłuchaniu referatów programowych, powołano Komisję Uchwał i

Wniosków w składzie: dr hab. Wacław Droszcz - przewodniczący, dr hab. Danuta

Chmielewska i dr Krystyna Obtułowicz. Następnie przystąpiono do dyskusji nad

sytuacją polskiej alergologii i możliwościami jej rozwoju, a także celami i zadaniami

powoływanego Towarzystwa. W ożywionej dyskusji głos zabrali:

1. prof. Edward Rudzki, (Warszawa)

2. dr med. Kazimierz Szczypiorski, (Warszawa)

3. prof. Jerzy Rożniecki, (Łódź)

4. dr med. Kazimierz May, (Warszawa)

5. dr med. Krzysztof Buczyłko, (Łódź)

6. dr med. Ryszard Gniazdowski, (Bydgoszcz)

7. dr med. Stefan Ziuzio, (Toruń)

8. prof. Bogdan Romański, (Bydgoszcz)

9. dr hab. med. Józef Hałasa, (Szczecin)

10. dr hab. med. Danuta Chmielewska, (Warszawa)

11. dr med. Jan Kłopotowski, (Sosnowiec)

12. prof. Teofila Bystrzanowska, (Warszawa)


21

Po zakończeniu dyskusji, zgromadzeni podjęli szereg uchwał, m.in.:

Uchwała nr 1

Członkowie-Założyciele PTA postanowili powołać do istnienia z dniem 15 listopada

1982 r. Polskie Towarzystwo Alergologiczne (PTA).

Uchwała nr 2

Postanowiono powołać Komisję Statutową, która miała rozpatrzyć złożone i

napływające wnioski oraz przygotować nową wersję statutu na Nadzwyczajne Walne

Zgromadzenie PTA we wrześniu 1983 r.

Uchwała nr 3

Zobowiązano Zarząd Główny PTA do zorganizowania Nadzwyczajnego Walnego

Zebrania PTA we wrześniu 1983 r. podczas Zjazdu Polskiego Towarzystwa

Internistycznego (PTI).

Uchwała nr 4

Walne Zebranie zobowiązało Zarząd Główny PTA do wdrożenia struktury

organizacyjnej z terminem realizacji do 6 miesięcy.

Uchwała nr 5

Walne Zebranie zobowiązało Zarząd Główny do przeprowadzenia rozmów w

Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie utrzymania specjalizacji z

alergologii i powołania zespołu konsultanta krajowego w dziedzinie alergologii.

Uchwała nr 6

Walne Zebranie zobowiązało do szybszego rozwiązania problemu zaopatrzenia kraju

w alergeny diagnostyczne i lecznicze - z importu i krajowe.

Uchwała nr 7

Walne Zebranie uchwaliło wprowadzenie składki rocznej w wysokości 360 zł,

wpisowe 300 zł i odprowadzenia 60% funduszów do Zarządu Głównego PTA.

Uchwała nr 8

Członkami Komisji Statutowej zostali dr hab. Zdzisław Wąsek, dr Kazimierz May, dr

Kazimierz Szczypiorski i dr Zbigniew Grzywa.

Następnie przystąpiono do wyborów Zarządu Głównego PTA, Głównej Komisji

Rewizyjnej oraz Głównego Sądu Koleżeńskiego. Przewodniczącymi tej części

Konferencji zostali wybrani prof. Janina Lewandowska oraz dr hab. Józef Małolepszy.

Członkowie-Założyciele PTA ustalili jednogłośnie, że wybory będą tajne przy

nieograniczonej liczbie kandydatów do władz Towarzystwa zgłaszanych z sali. W

składzie Komisji Skrutacyjnej znaleźli się: dr Krystyna Kuczyńska-Sekieta, dr


22

Tadeusz Płusa, lek. med. Janusz Garganisz, lek. med. Joanna Wrońska, a także dr

Wacław Sinkiewicz.

Spośród 23 zgłoszonych kandydatów wybrano następujący skład ZG PTA:

1. prof. Bogdan Romański, (Bydgoszcz) – przewodniczący

2. prof. Hanna Brzezińska, (Łódź) – v-ce przewodnicząca

3. prof. Edward Rudzki, (Warszawa) – v-ce przewodniczący

4. dr Ryszard Gniazdowski, (Bydgoszcz) – sekretarz

5. dr Andrzej Martynowski, (Bydgoszcz) – skarbnik

6. prof. Janina Lewandowska, (Wrocław) – członek Prezydium

7. dr hab. Józef Małolepszy, (Wrocław) – członek Prezydium

8. prof. Sabina Chyrek- Borowska, (Białystok) – członek

9. dr hab. Danuta Chmielewska, (Warszawa) – członek

10. dr hab. Józef Hałasa, (Szczecin) – członek

11. dr Krystyna Obtułowicz, (Kraków) – członek

12. dr hab. Edward Zawisza, (Warszawa) – członek

13. dr Krystyna Szulczyńska, (Gdańsk) – członek

14. dr Krzysztof Buczyłko, (Łódź) – członek

15. dr Andrzej Dziedziczko, (Bydgoszcz) – członek

16. dr hab. Czesław Sielużycki, (Warszawa) – członek

Spośród 11 zgłoszonych kandydatów wybrano następujący skład Głównej Komisji

Rewizyjnej:

1. dr Kazimierz Szczypiorski, (Warszawa) – przewodniczący

2. dr Monika Madalińska, (Warszawa) – członek

3. dr Jan Kłopotowski, (Gliwice) – członek

4. dr Lidia Montowska, (Bydgoszcz) – członek

5. dr Paweł Górski, (Łódź) – członek

Spośród 9 zgłoszonych kandydatów wybrano następujący skład Głównego Sądu

Koleżeńskiego:

1. prof. Teofila Bystrzanowska- Warszawa - przewodniczący

2. dr hab. Wacław Droszcz, (Warszawa) – członek

3. prof. Jerzy Rożniecki, (Łódź) – członek

4. dr Barbara Baliszewska, (Warszawa) – członek

5. dr Tadeusz Chodosowski, (Warszawa) – członek


23

Deklaracje Członków-Założycieli PTA wypełniło 187 osób spośród obecnych na

konferencji. Osoby te uzyskały godność honorową Członków- Założycieli PTA.

Ryc. 5. Deklaracja Członka-Założyciela Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.

Zgodnie z ustaleniami Zebrania Członków- Założycieli Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego w dniu 15 listopada 1982 r. przekazano Zarządom Sekcji

Alergologicznej PTL, Członkom Zarządu PTA oraz Członkom-Założycielom

reprezentującym poszczególne województwa, następujące informacje: Komisja

Statutowa PTA, wybrana na Zjeździe Założycielskim w Bydgoszczy, pracuje pod


24

przewodnictwem dr Kazimierza Szczypiorskiego. Komisja ta ma przedłożyć

Nadzwyczajnemu Zebraniu Delegatów PTA we wrześniu 1983 r. strukturę

organizacyjną Towarzystwa: Oddział Wojewódzki PTA może zostać powołany, jeżeli

jest w stanie skupić co najmniej 20 członków, a jego obszar działania może

obejmować kilka województw. Jeżeli na terenie danego województwa grupa

członków PTA liczy mniej niż 10 członków, mogą oni stanowić pododdział danego

Oddziału Wojewódzkiego PTA, którego pracą może kierować jeden z zastępców

przewodniczącego tegoż Oddziału. Pododdział natomiast nie ma innych

wybieralnych władz. Skład struktury organizacyjnej PTA przewiduje tworzenie sekcji

oraz grup problemowych (jednak do września 1983 r. nie zajmowano się ich

organizacją, bowiem cały wysiłek skierowano na tworzenie Oddziałów Wojewódzkich

PTA). W oparciu o przygotowane zmiany statutu PTA zaczęto powoływać Oddziały

Wojewódzkie zgodnie z ustaleniami: Zarząd Oddziału Wojewódzkiego PTA winien

składać się z 5-7 osób: (przewodniczącego, z-cy przewodniczącego, sekretarza,

skarbnika, członków), natomiast Komisja Rewizyjna Oddziału Wojewódzkiego PTA z

3-5 osób: (przewodniczącego, z-cy przewodniczącego, członków). Na szczeblu

wojewódzkim nie należy powoływać Sądów Koleżeńskich. Oddziały Wojewódzkie

PTA powinny skupić wszystkich zainteresowanych alergologią i immunologią

kliniczną pracowników medycznych i niemedycznych.

W latach 1982-1985 przystąpiono do organizowania oddziałów terenowych.

Utworzono ich wówczas 11, skupiających łącznie 432 członków. Były to Oddziały:

Białostocki, Gdański, Krakowski, Lubelski, Łódzki, Poznański, Rzeszowski,

Szczeciński, Śląski i Warszawski. W latach następnych powstał Oddział Wrocławski,

a w dniu 15 listopada 1994 r. powołano do istnienia Oddział Olsztyński PTA. Do 2010

roku liczba członków wzrosła do około 2000. W strukturach organizacyjnych PTA

przez dwie pierwsze kadencje w latach 1982-1988 przewodniczącym ZG był prof.

Bogdan Romański. Tę zaszczytną funkcję pełnił do 3 października 1988 r. Oprócz

niego w Zarządzie Towarzystwa znaleźli się: prof. Edward Rudzki – v-ce

przewodniczący, dr Ryszard Gniazdowski – sekretarz, dr Andrzej Nagórny-

Martynowski – skarbnik oraz członkowie Prezydium: prof. Janina Lewandowska i dr

hab. Józef Małolepszy. W kolejnych kadencjach, przypadających na lata 1988-1994

ZG ukonstytuował się w następujący sposób: prof. Józef Małolepszy –

przewodniczący (stanowisko to piastował do 5 października 1994 r.), prof. Sabina

Chyrek-Borowska – v-ce przewodnicząca, dr Janusz Patkowski – sekretarz, dr hab.


25

Renata Jankowska – skarbnik. Wówczas powołano także Główną Komisję Rewizyjną

na czele z przewodniczącym prof. Leszkiem Kusiem i dwiema członkiniami: dr hab.

Janiną Grzegorczyk i dr hab. Krystyną Obtułowicz oraz Sąd Koleżeński w składzie:

prof. Jerzy Rożniecki – przewodniczący, członkowie – prof. Bogdan Romański, prof.

Maria Wrzyszcz.

Następnym dwóm kadencjom w okresie od 1994-2000 roku ZG PTA

przewodniczył prof. Tadeusz Płusa wraz ze swym zastępcą prof. Pawłem Górskim,

sekretarz prof. Anną Frank-Piskorską i skarbnikiem prof. Piotrem Kuną oraz licznymi

członkami m. in:. prof. Krystyną Obtułowicz, prof. Józefem Małolepszym, prof.

Markiem Kowalskim, a także prof. Krzysztofem Buczyłko. Jedynie w kadencji 1997-

2000 stanowisko sekretarza powierzono prof. Karinie Jahnz-Różyk, a skarbnika prof.

Krzysztofowi Buczyłce. W omawianym okresie sprawozdawczym na czele Głównych

Komisji Rewizyjnych i Sądów Koleżeńskich stanęli: w latach 1994-1997 prof. Jerzy

Rożniecki – przewodniczący GKR i prof. Bogdan Romański – przewodniczący SK,

natomiast w latach 1997-2000 stanowisko przewodniczącej GKR objęła prof.

Krystyna Obtułowicz, a przewodniczącym SK został prof. Bogdan Romański. Kolejno

w latach 2000-2006 struktura organizacyjna PTA przybrała następujący wymiar. Na

kadencję 2000-2003, na prezydenta ZG PTA powołano prof. Pawła Górskiego, v-ce

prezydenta prof. Ewę Niżanowską-Mogilnicką, sekretarza prof. Piotra Kunę, a

skarbnika prof. Krzysztofa Buczyłko. Przewodnictwo GKR i SK odpowiednio przyjęli:

prof. Wacław Droszcz oraz prof. Edmund Rogala. Kolejny okres dwóch następnych

kadencji, przypadających na lata 2003-2009 prezentuje podobny schemat

strukturalny poszczególnych jednostek Towarzystwa. Dopiero schyłek 2003 roku

przynosi znaczącą zmianę dotychczasowego układu. Jednakże jeszcze w

niezmienionych realiach prezydentami tych wymienionych kadencji ZG PTA zostają

kolejno, ósmej prof. Marek Kowalski wraz z v-ce prezydentem prof. Ryszardem

Kurzawą, sekretarzem prof. Barbarą Rogalą, skarbnikiem prof. Zbigniewem Bartuzi

oraz przewodniczącymi GKR i SK, prof. Wacławem Droszczem i prof. Edmundem

Rogalą. Dziewiąta natomiast przypada w udziale prof. Piotrowi Kunie wraz z jego

współpracownikami: v-ce prezydentem ZG PTA Bolesławem Samolińskim,

sekretarzem prof. Anną Bręborowicz, skarbnikiem prof. Zbigniewem Bartuzi, a także

licznymi członkami ZG i przewodniczącymi GKR i SK, prof. Wacławem Droszczem

oraz prof. Krzysztofem Zemanem. Lata 2006-2009, a w szczególności 2006 rok stały

się przełomowymi dla Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, zwłaszcza dla


26

Zarządu Głównego PTA, oddziałów regionalnych i w znacznym stopniu dla oddziału

łódzkiego. Działalność w tych latach zaowocowała, przybywającą rokrocznie liczbą

członków, systematyczną realizacją wiodących założeń z zakresu alergologii oraz

wydaniem nowego statutu PTA. Zatwierdzony przez władze statut organizacji

określał zasady powoływania oddziałów i pododdziałów wojewódzkich, a także

dopuszczał możliwość tworzenia sekcji oraz grup problemowych w ramach

poszczególnych jednostek strukturalnych. Nowo opracowany statut towarzystwa

nakreślił postanowienia ogólne dotyczące rejestracji, zasięgu terytorialnego

działalności towarzystwa, możliwości powoływania oddziałów regionalnych oraz

przynależności do międzynarodowych towarzystw lekarskich o podobnym zakresie

działania. Ponadto wyszczególnił podstawowe nurty aktywności i celów badawczo-

szkoleniowych, zasady członkowstwa oraz skład naczelnych władz towarzystwa tzn.

Walnego Zgromadzenia Delegatów, Zarządu Głównego, Głównej Komisji Rewizyjnej

i Sądu Koleżeńskiego, a także struktury poszczególnych oddziałów regionalnych.

Oprócz tego przedstawił zasady powoływania tematycznych Sekcji Problemowych i

Grup Zainteresowań oraz Grup Roboczych tworzonych w celu realizacji zadań

objętych statutem. Określona przez statut misja PTA obejmowała działania na rzecz:

zrzeszania osób zajmujących się lub zainteresowanych alergologią

doświadczalną i kliniczną oraz dziedzinami pokrewnymi,

reprezentowania polskiej alergologii w kraju i za granicą,

upowszechniania wiedzy na temat alergologii w społeczeństwie, w

szczególności w środowisku studentów medycyny, lekarzy, średniego

personelu medycznego i pracowników technicznych,

udziału w doskonaleniu zawodowym lekarzy w zakresie alergologii,

współpracy z organami administracji państwowej, samorządami zawodowymi

oraz stowarzyszeniami w celu zapewnienia właściwego poziomu lecznictwa w

dziedzinie alergologii w Polsce,

popierania i organizowania badań, a także prac naukowych, dotyczących

alergologii doświadczalnej i klinicznej,

prowadzenia i wspierania różnych form działalności szkoleniowej i

edukacyjnej, podejmowanej na rzecz przedstawicieli środowisk związanych z

problematyką alergologii.


27

Zgodnie z założeniami statutowymi Oddziały Regionalne miały za zadanie

koordynować działalność członków PTA na terenie odpowiadającym w przybliżeniu

granicom województw. Ich podstawowym celem było organizowanie spotkań i

szkoleń dla swoich członków oraz rozwój inicjatyw alergologicznych w regionach

usytuowania Oddziałów. Na uwagę zasługuje współpraca PTA z licznymi rodzimymi

towarzystwami i organizacjami naukowymi i społecznymi, m.in.: z Polskim

Towarzystwem Chorób Płuc, Polskim Towarzystwem Dermatologicznym, Polskim

Towarzystwem Medycyny Rodzinnej, Organizacją Pacjentów i Osób Chorych na

Astmę Ciężką „Odzyskać Oddech”. Od momentu utworzenia PTA za najistotniejszy

cel organizacji uznano działania zmierzające do zabezpieczenia prawidłowego

funkcjonowania jej struktur. Położono także nacisk na współpracę

wielospecjalistyczną w dziedzinie alergologii, co zaowocowało utworzeniem w

obrębie PTA ośmiu Sekcji Problemowych: Okulistycznej 2004 roku, z

przewodniczącą dr Ewą Bogacką, Pediatrycznej 2003 roku, z przewodniczącą prof.

Anną Bręborowicz, Dermatologicznej 2004 roku, z przewodniczącym prof. Romanem

Nowickim, Młodych Alergologów 2005 roku, z przewodniczącym dr Marcinem

Kurowskim, Laryngologicznej 2004 roku, z przewodniczącym prof. Bolesławem

Samolińskim, Immunoterapii Swoistej (SIT) 2007 roku, z przewodniczącym prof.

Markiem Jutelem, Alergii Na Pokarmy 2008 roku, z przewodniczącym prof.

Zbigniewem Bartuzi, Immunologii Klinicznej 2004 roku, z przewodniczącym prof.

Krzysztofem Zemanem, Nadwrażliwości na Leki w 2011 roku, z przewodniczącym

prof. Markiem Kowalskim oraz Grupę Zainteresowań Astma, alergia i sport w 2011

roku, z przewodniczącym dr hab. Radosławem Gawlikiem. Sekcje zrzeszały

uczonych, którzy w ramach posiadanych specjalizacji prowadzili prace naukowo-

badawcze, zajmowali się działalnością dydaktyczno-edukacyjną oraz działali na

rzecz stworzenia optymalnych struktur opieki zdrowotnej do walki z chorobami

alergicznymi.Członkowie PTA korzystali w swojej pracy naukowej i organizacyjnej z

największego w Polsce serwisu alergologicznego, dysponującego najnowszymi

doniesieniami i ciekawymi publikacjami poświęconymi chorobom alergicznym.

Obecnie PTA prowadzi dwa serwisy internetowe z wersją anglojęzyczną

włącznie. Pierwszy z nich pod adresem www.pta.med.pl jest największym serwisem

alergologicznym w Polsce i obszerną bazą informacji, zarówno dla środowisk

medycznych, jak i samych pacjentów. Drugi serwis - www.mojaastma.org.pl - działa

w ramach Narodowego Programu Wczesnej Diagnostyki i Leczenia Astmy –

POLASTMA i zawiera najnowsze doniesienia o chorobie.

http://www.pta.med.pl/

http://www.mojaastma.org.pl/


28

W latach 2009-2012 funkcję Prezydenta Towarzystwa pełniła prof. Barbara

Rogala, v-ce prezydentem został prof. Marek Kulus, skarbnikiem prof. Zbigniew

Bartuzi, sekretarzem dr hab. Radosław Gawlik.

Podsumowując opisywany okres sprawozdawczy aktywności i osiągnięć w

dziedzinie polskiej alergologii, powstałego w trakcie Konferencji Założycielskiej

Członków PTA w Bydgoszczy w 1982 roku Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego, można stwierdzić, że jego członkowie skrupulatnie wypełniali

założenia nakreślone w momencie ukonstytuowania się Towarzystwa. Za

najistotniejszy cel prawidłowego funkcjonowania uznali fakt wielospecjalistycznej

współpracy w dziedzinie alergologii, czego dowodem stały się rozliczne sukcesy

odnoszone zarówno na gruncie naukowo-badawczym, jak i edukacyjnym.

Ryc. 6. Mapa przedstawiająca rozmieszczenie poszczególnych Oddziałów Regionalnych



29

Rozdział 2

Działalność Polskiego Towarzystwa Alergologicznego w latach

1982-2012

Na okres 1982-2012, czyli lata istnienia PTA, przypadło dziewięć kadencji

Zarządu Głównego (ZG) tej organizacji. Praca ZG koncentrowała się przede

wszystkim na czterech wymogach statutowych: wymianie naukowych osiągnięć i

doświadczeń na szczeblu krajowym, organizowaniu różnych form szkolenia

medyków w zakresie alergologii, działalności organizacyjno-usługowo-

diagnostyczno-szkoleniowej oraz podjęciu współpracy z alergologicznymi

instytucjami i organizacjami za granicą.

Działalność naukowa

Wymiana naukowych osiągnięć i doświadczeń odkrywała się w ramach

krajowych zjazdów oraz licznych konferencji i sympozjów regionalnych. W latach

1982-1985 zorganizowano dwa krajowe zjazdy alergologiczne. Poza tym, w 1983

roku odbył się IV Zjazd Polskiego Towarzystwa Internistycznego przy czynnym

współudziale PTA i Polskiego Towarzystwa Immunologicznego. W 1984 roku Oddział

Łódzki PTA zorganizował we współpracy z Polskim Towarzystwem

Ftyzjopulmonologicznym tzw. IV Łódzką Sesję Alergologiczną. W swej działalności

PTA starannie uwzględniło konieczność współpracy z krajowymi towarzystwami

naukowymi i Polską Akademią Nauk (PAN). Z inicjatywy Centrum Szkolenia

Podyplomowego oraz firm farmaceutycznych członkowie PTA przeprowadzili w

formie ćwiczeń i wykładów szereg szkoleń dla lekarzy i pielęgniarek w zakresie

alergologii i immunologii. Tę formę aktywności realizowali przede wszystkim we

współpracy z Polskim Towarzystwem Pediatrycznym (PTP), Polskim Towarzystwem

Ftyzjopulmonologicznym (PTF) oraz Polskim Towarzystwem Laryngologicznym

(PTL).

W ramach omawianej współpracy w 1987 roku w Białowieży prof. Sabina

Chyrek-Borowska wraz z PTI zorganizowała sympozjum naukowe na temat

„Immunomodulacji”, a prof. Bogdan Romański wspólnie z PTL – sesję naukową pt.

„Choroby alergiczne”. Na wspomnianej sesji przedstawiciele PTA zaprezentowali

łącznie 15 referatów zgrupowanych w trzech panelach tematycznych. Rok później


30

uczestniczyli w konferencji naukowo-szkoleniowej w Rydzynie, dotyczącej postępów

w diagnostyce i leczeniu atopowego zapalenia skóry zorganizowanej przez Sekcję

Alergologiczną i Oddział Poznański PTA. Podobnych przykładów aktywności

Towarzystwa Alergologicznego można by było podawać jeszcze wiele. Zgodnie ze

statutem Towarzystwa co 3 lata odbywały się Plenarne Zjazdy Naukowe, na których

poza prezentacją dorobku naukowego polskiej alergologii Walne Zgromadzenie

Członków PTA dokonywało wyboru władz naczelnych Towarzystwa.

Zdj. 6. Spotkanie naukowe PTA, lata 80.

Ponadto corocznie miały miejsce 1-3 sympozja, względnie konferencje

naukowe o znaczeniu ogólnokrajowym, nie licząc regularnych posiedzeń naukowych

i konferencji w Oddziałach Regionalnych. Na tych spotkaniach prezentowano

najnowsze prace poglądowe i kazuistyczne z zakresu diagnostyki i terapii chorób

alergicznych.


31

Jednakże główny ciężar przedsięwzięć członków PTA koncentrował się na

kontaktach z uczonymi za granicą, czego dowodem stał się udział licznych

przedstawicieli towarzystwa na zjazdach, sympozjach, konferencjach i kongresach w

różnych krajach świata. W 1983 roku na XII Kongresie European Academy of

Allergology and Clinical Immunology (EAACI) w Rzymie PTA zostało przyjęte w

poczet członków tej organizacji uzyskując tym samym uznanie międzynarodowe.

Wówczas nawiązało także współpracę z alergologami czechosłowackimi i innymi

naukowymi towarzystwami alergologicznymi krajów socjalistycznych, wyrazem tego

były wspólne sympozja naukowe w Libercu 1987 r. i Szczawnie-Zdroju 1989 r.

Ponadto ówczesny przewodniczący PTA, utrzymując dobre stosunki na polu

dwustronnej współpracy wygłosił okolicznościowe referaty na sympozjum w Kownie

1986 r., kongresie alergologów węgierskich w Szymbately 1987 r. oraz kolokwium

immunologiczno-klinicznym w Jenie. Podobne spotkania, konferencje i zjazdy

odbywały się w latach następnych.

Zdj. 7. Kongres Alergologii Krajów Socjalistycznych, Jachranka 30.09-3.10.1988.

Przez cały ten czas Zarząd Główny utrzymywał stały kontakt z sekretarzem

EAACI prof. Sergio Boninim oraz wysyłał coroczne sprawozdania z działalności

naukowej i organizacyjnej PTA. Systematycznie wzrastała ranga polskiej alergologii,

czego wyrazem był aktywny udział i rosnąca liczba członków PTA w kolejnych


32

kongresach EAACI, m.in.: w Berlinie 1989 r., Glasgow 1990 r., Zurichu 1991 r.,

Paryżu 1992 r., Rotterdamie 1993 r., Sztokholmie 1994 r., Neapolu 2002 r., itd. W

1997 roku PTA stało się członkiem International Association of Allergology and

Clinical Immunology. Na początku XXI wieku nawiązało współpracę z American

College, które nadało PTA zaszczytny tytuł „Converning Partner”. W 2009 roku

kolejna międzynarodowa konferencja EAACI odbyła się w Polsce. W latach 90

podczas konferencji alergologów i immunologów w Zurichu dwóch działaczy PTA: dr

hab. Marek Kowalski i dr Jerzy Jarząb zostało wyróżnionych nagrodą EAACI.

Odnotować należy także uczestnictwo przedstawicieli PTA w corocznych sympozjach

Interasmy, organizacji łączącej różne dyscypliny medycyny, wspierające diagnostykę

i leczenie astmy. Interasma istnieje już od ponad pół wieku, co czyni ją jedną z

najstarszych organizacji medycznych, podejmujących wysiłki na rzecz

przeciwdziałania astmie. To właśnie z jej inicjatywy rozpropagowano idee

organizowania co 3 lata Światowego Kongresu Astmy (World Congress of Asthma),

którego pierwsza edycja ruszyła w Lubece w 1957 roku. W 2010 roku w Atenach

podczas XX WCA, PTA zaprezentowało swój dorobek odnośnie krajowych

programów edukacyjnych związanych z prewencją astmy, a w szczególności

Narodowy Program Wczesnej Diagnostyki i Leczenia Astmy – POLASTMA.

Wspomniany program został oficjalnie przyjęty do struktur i inicjatyw GARD –

Światowego Sojuszu Walki z Chorobami Układu Oddechowego w trakcie IV

Spotkania GARD, zorganizowanego w 2009 roku w Rzymie. Przyjęcie do GARD

stało się dla twórców POLASTMY - prof. Piotra Kuny i jego zespołu, nobilitacją

Programu na arenie międzynarodowej oraz pozwoliło na koordynację jego działań w

ramach światowego przeciwdziałania postępowi chorób układu oddechowego.

Umożliwiło również wymianę doświadczeń z innymi instytucjami i organizacjami

partycypującymi w aktywności i efektywności jego oddziaływania.

Tym bardziej znamiennym pozostawał fakt udziału przedstawicieli PTA we

wrześniu 2010 roku w Barcelonie w Kongresie ERS (European Respiratory Society),

przypadającym w dwudziestą rocznicę powstania Europejskiego Towarzystwa

Chorób Oddechowych. Warto zauważyć, że Kongres ten był wyjątkowy nie tylko ze

względu na rocznicę utworzenia ERS, ale także z uwagi ogłoszenia przez Forum

Międzynarodowych Towarzystw Chorób Oddechowych (The Forum of International

Respiratory Societies – FIRS) rok 2010 – Rokiem Płuc. Znaczącym wydarzeniem,

było ponadto przyznanie w 2011 r. za szczególny wkład wniesiony w rozwój WAO,


33

prestiżowej nagrody Prezydenta WAO – prof. Richarda Lockeya, prof. Barbarze

Rogali – Prezydent PTA kadencji 2009-2012 .Można pokusić się o stwierdzenie, że

wszystkie powyższe doniesienia świadczyły o dużym uznaniu, którym na forum

międzynarodowym darzono PTA i jego członków.

Celem zachęcenia młodych pracowników naukowych do pracy w zakresie

alergologii, PTA podjęło szereg stosownych przedsięwzięć m. in. ustanowiło

przyznawanie raz na trzy lata za najlepsze prace doktorskie i habilitacyjne o

tematyce alergologicznej dyplomów im. prof. Mieczysława Obtułowicza. Po raz

pierwszy wspomniane wyróżnienia wręczono podczas sympozjum PTA w Krakowie

1985 roku. Kolejne konkursy rozstrzygnięto w czasie uroczystości otwarcia VII Zjazdu

PTA, przypadającej na lata 1999-2000. Warto również nadmienić o powołaniu w

2001 roku Komisji Opiniującej ds. Grantów, na podstawie wniosku której dziesięciu

spośród jedenastu lekarzy otrzymało grant na udział w XXI Kongresie EAACI w

Neapolu 2002 roku. Ponadto, członkowie PTA otrzymali I nagrodę w postaci

wycieczki promem – Polferries ufundowanej przez Polską Żeglugę Bałtycką z okazji

Zjazdu PTA w Warszawie 2004 roku oraz dwa wyróżnienia za „standardy w

alergologii” za najlepsze prace plakatowe zaprezentowane podczas VI Konferencji

„Alergia, Astma, Immunologia Kliniczna” w Łodzi. W 2007 roku ZG PTA przeznaczył

stypendia dla trzech osób z Ukrainy, uczestniczących w I Konferencji PTA w Wiśle, a

w grudniu tegoż roku powołał Polską Grupę ds. anafilaksji oraz ogłosił konkurs dla

czasopism, które mogłyby stać się oficjalnym organem wydawniczym PTA.

Wspomnieć także należy o realizacji podjętego na początku bieżącego stulecia

Programu Edukacji w Zakresie Alergii i Astmy.

Program oparty na wieloletnich badaniach epidemiologicznych stanowił wstęp

do opracowania i wdrożenia w najbliższej przyszłości Narodowego Programu

Prewencji i Leczenia Alergii i Astmy. Realizacją przytoczonego Programu kierował

zespół specjalistów pod kierownictwem prof. Marka Kowalskiego, który objął swym

nadzorem akcję pt.: „Prawo do Zdrowia”.

Zgodnie z założeniami statutowymi PTA wiele uwagi poświęciło również

działalności wydawniczej. W początkowym okresie omawianej aktywności, w 1985

roku ukazał się pierwszy z periodyków. Opracowano ponadto specjalny numer

alergologiczny miesięcznika Terapia i Leki (1985) oraz materiał pt.: Najczęstsze


34

błędy w leczeniu chorób alergicznych, złożony do druku w Wiadomościach

Lekarskich. Współpracowano przy redagowaniu Atlas of Moulds in Europe, wydanym

w Kopenhadze w 1985 roku przez Europejską Fundację Alergologiczną. Prof.

Bogdan Romański przedstawił w tym atlasie problem uczuleń na grzyby pleśniowe w

Polsce. Wiele uwagi poświęcono także problematyce udostępniania lekarzom,

specjalizującym się w alergologii nowoczesnych podręczników. Do druku oddano

trzecie, zmodyfikowane i rozszerzone o trzy nowe rozdziały wydanie monografii prof.

Bogdana Romańskiego pt.: Alergologia dla internistów i monografię prof. Edwarda

Rudzkiego pt:. Dermatozy zawodowe. Dr hab. Danuta Chmielewska-Szewczyk

podjęła inicjatywę napisania podręcznika o chorobach alergicznych u dzieci, a dr

Ryszard Gniazdowski opracował obszerną monografię O ewolucji alergologicznego

nieżytu nosa, wydaną przez Zarząd Główny PTA w 1984 roku. Równocześnie

członkowie PTA brali także czynny udział w realizacji niektórych naukowych

programów rządowych i resortowych. W miarę wzrostu zaangażowania edytorskiego,

stosownie do uchwały Walnego Zgromadzenia Członków PTA w Jachrance w 1988

roku działalność wydawniczą powierzono dr hab. Ryszardowi Gniazdowskiemu –

sekretarzowi ZG PTA 1-szej i 2-giej kadencji. Dzięki jego staraniom ukazały się 4

specjalistyczne numery Polskiego Tygodnika Lekarskiego, dotyczące tematyki

alergologicznej.

W dniu 1 stycznia 1991 roku z inicjatywy dr hab. Tadeusza Płusy na

podstawie umowy z Polskim Towarzystwem Ftyzjopneumonologicznym zostało

powołane czasopismo Pneumonologia i Alergologia Polska. Był to nowy

dwumiesięcznik, w którym członkowie Towarzystwa zamieszczali swe prace z

dziedziny alergologii klinicznej i eksperymentalnej. Warto zauważyć, że uprzednio

prace te były drukowane we wszystkich czasopismach lekarskich, głównie w Polskim

Tygodniku Lekarskim w postaci wydawanego raz w roku specjalnego numeru o

zagadnieniach alergologicznych. W ramach Polskiego Tygodnika Lekarskiego

działalnością edytorską kierowała prof. Anna Frank-Piskorska. W tym czasie pojawiły

się dwa szczególne numery PTL, jednak z powodu stałych perturbacji wydawniczych

w redakcji Tygodnika – ZG PTA zrezygnował z dalszej współpracy. Pomyślnie

natomiast rozwijało się porozumienie z Pneumonologią i Alergologią Polską,

zwłaszcza dzięki osobistemu zaangażowaniu prof. Tadeusza Płusy i dr hab. Jerzego

Kruszewskiego. Wówczas ukazały się również liczne, wartościowe pozycje

książkowe z zakresu terapii i diagnostyki alergologicznej m.in.: prof. Sabiny Chyrek-


35

Borowskiej Farmakoterapia chorób alergicznych (wydanie II, 1993); Leczenie

odczulające w chorobach atopowych układu oddechowego (Sanmedia, Warszawa

1992), prof. Józefa Małolepszego Astma oskrzelowa – Choroby Płuc (PZWL,

Warszawa 1992) oraz prof. Tadeusza Płusy i prof. Wacława Droszcza Leczenie

wybranych chorób układu oddechowego (Sanmedia, Warszawa 1992); Stany

zagrożenia życia w pneumonologii i alergologii (Sanmedia, Warszawa 1993).

Szczególnie owocny dorobek wydawniczy ZG PTA przypadł na lata 1994-

2000, czyli okres działalności piątej i szóstej kadencji władz naczelnych

Towarzystwa. Wówczas pojawiły się nowe periodyki, w tym: Alergia – kwartalnik

popierany przez Oddział Warszawski Towarzystwa Zwalczania Chorób Alergicznych i

Alergologia współczesna – kwartalnik skupiający się na problemach immunoterapii.

PTA udzieliło także patronatu czasopismu Alergia Astma Immunologia, które stało się

oficjalnym czasopismem Towarzystwa. W 2009 roku Polskie Towarzystwo

Alergologiczne rozpoczęło współpracę z wydawnictwem Termedia przy wydawaniu

czasopisma „Postępy Dermatologii i Alergologii”.

Wydano liczne publikacje, dwa nowe czasopisma m.in.: kwartalnik

International Review of Allergology and Clinical Immunology, Sympozjum –

medyczne czasopismo zjazdowe, prezentujące stanowisko polskiej grupy ekspertów

na temat alergii i nietolerancji pokarmowej oraz 17 monografii, z czego na znaczną

uwagę zasługują na przykład następujące: Choroby alergiczne i astma (red. J.

Małolepszy, 1997), Progress in Asthma and Allergy (red. M. Kowalski, 1996), Alergia

pyłkowa (T. Hofman, J. Michalik, 1998), Postępy w leczeniu chorych na astmę

oskrzelową (red. T. Płusa, 2000). Ponadto na początku XXI wieku PTA zajęło się

modyfikacją strony internetowej, zawierającej oprócz stałej bazy informacyjnej

możliwość ciągłego kontaktu poprzez pocztę elektroniczną, usługę zakładania kont

oraz prowadzenia chatów. Przekształcenie powyższej strony w efekcie doprowadziło

do publikowania protokołów z zebrań ZG PTA, prezentacji wykładów czy też

tłumaczeń streszczeń wybranych artykułów z czasopism ogólnolekarskich,

alergologicznych i pneumonologicznych oraz zamieszczania istotnych nowinek

alergologicznych w statutowych organach wydawniczych PTA, jak również na stronie

Wirtualnego Uniwersytetu.


36

Zjazdy, sympozja i konferencje naukowe pod patronatem i we współpracy PTA

W omawianym okresie sprawozdawczym, przypadającym na lata 1982-2012

zorganizowano na terenie kraju następujące znaczące spotkania naukowe:

Regionalną Konferencję Alergologiczną w Szczawnicy w dniach 14-

16.05.1986 r. pod kierownictwem prof. Andrzeja Szczeklika.

Konferencję Naukową w Warszawie w dniu 20.05.1986 r. pod kierownictwem

prof. Wacława Droszcza na temat: Kortykosteroidy w leczeniu chorób

alergicznych i narządu ruchu.

33 Zjazd Polskiego Towarzystwa Otolaryngologicznego (PTOL) i

Alergologiczną

Sesję Satelitarną w Warszawie w dniach 29.05-01.06.1986 r. pod patronatem

dr hab. Edwarda Zawiszy.

Konferencję Naukowo-Szkoleniową w Zagórzu Śląskim w dniu 17.09.1986 r.

Międzynarodowe Sympozjum, zorganizowane przez dr hab. Józefa Hałasę w

dniach 23-26.03.1987 r. w Zakopanem – „The role of bacteria in asthma

bronchiale and other allergic diseases”, połączone z sesją szkoleniową

polskich lekarzy pt:. „Przewlekłe zapalne i alergiczne choroby układu

oddechowego”. Na powyższej sesji wygłoszono 13 referatów programowych.

Sesję Naukową zorganizowaną przez dr hab. Krzysztofa Buczyłko w dniu

3.06.1987 r. w Łodzi, na której prof. Bogdan Romański przedstawił znaczenie

czynnika alergicznego w patomechanizmie choroby wrzodowej.

Sympozjum Krajowe poświęcone zagadnieniom terapii astmy oskrzelowej w

Jachrance, zorganizowane przez prof. Wacława Droszcza w dniach 24-

26.09.1987 r.

Sympozjum Regionalne dotyczące tematyki astmy oskrzelowej w dniach 22-

23.04.1988 r. w Szczawnicy przez prof. Andrzeja Szczeklika.


37

Zdj. 8. Kongres Alergologii Krajów Socjalistycznych, Jachranka, 30.09- 03.10.1988 r.

Kongres Alergologii Krajów Socjalistycznych, organizowany w Jachrance w

dniach 30.09-3.10.1988 r. przez dr hab. Zbigniewa Wąska, w połączeniu z

dniem alergologicznym dla uczestników krajowych i Walnym Zgromadzeniem

Wyborczym Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.

Konferencję Naukową w Inowrocławiu w dniu 16.03.1988 r. na temat:

„Patogeneza i leczenie choroby wrzodowej”.

Międzynarodowe Sympozjum Alergologiczne w Szczawnie-Zdroju w dniach 1-

03.06.1989 r. pod kierownictwem prof. Józefa Małolepszego na temat:

„Postępy w diagnostyce i terapii chorób alergicznych”.

Międzynarodowe Sympozjum w Zakopanem w dniach 18-21.03.1991 r. pod

kierownictwem prof. Józefa Hałasy na temat: „Rola bakterii i wirusów w astmie

oskrzelowej i w innych chorobach alergicznych”.


38

Zdj. 9. IV Zjazd Polskiego Towarzystwa Alergologicznego w Łodzi, 29.08- 31.08.1991 r.

IV Zjazd Polskiego Towarzystwa Alergologicznego w Łodzi pod kierownictwem

dr hab. Krzysztofa Buczyłko, na którym odbyło się Walne Zgromadzenie

Członków PTA.

Międzynarodowe Sympozjum Naukowe w Jachrance w dniach 4-6.09.1992 r.

poświęcone Postępom w diagnostyce i leczeniu astmy oskrzelowej, pod

kierownictwem prof. Wacława Droszcza.

Sympozjum Alergologiczne w Kazimierzu Dolnym w dniach -24.09.1993 r. pod

kierownictwem prof. Leszka Kusia.

Konferencje Naukowe pracowników Wojskowej Służby Zdrowia Zakopanem w

1991, 1992 i 1993 roku pod kierownictwem prof. T. Płusy, dr hab. J.

Kruszewskiego z udziałem pulmonologów, torakochirurgów i mikrobiologów na

temat etiologii, diagnostyki, terapii chorób pulmonologicznych i astmy

oskrzelowej oraz stanów naglących w alergologii.


39

Konferencję Naukową zorganizowana przez firmę Analco w Jaworze w maju

1994 r. pod kierunkiem prof. T. Płusy poświęconą metodom diagnostycznym

alergii atopowej i choroby Lyma.

V Jubileuszowy Zjazd PTA w Warszawie w dniach 13-16.10.1994 r., na którym

odbyło się Walne Zgromadzenie Członków PTA i wybory władz naczelnych

Towarzystwa, zorganizowany przez prof. T. Płusę dla uczestników krajowych i

gości zagranicznych.

Ponadto zorganizowano Konferencje Naukowe w Jaworze, Krakowie, Wrocławiu i

Białymstoku tj.: Konferencję Popularno-Naukową Polskiego Stowarzyszenia Pomocy

Dzieciom Chorym na Astmę i Alergie wespół z ZG PTA we Wrocławiu w grudniu

1993 r., Sympozjum Naukowe pt:. „Alergie na owady”, pod kierownictwem prof.

Andrzeja Szczeklika i dr Zdzisława Podolca w Krakowie w dniach 24-26.02.1994 r.

oraz Sympozjum Gastroenterologii Dziecięcej pod kierownictwem prof. Janusza

Kaczmarskiego i prof. Witolda Silnego we wrześniu 1994 r. w Białymstoku. Oprócz

tego członkowie PTA brali także udział w Zjazdach Naukowych innych specjalności

oraz w szeregu Konferencjach Regionalnych poszczególnych Oddziałów PTA

(szczególnie - Bydgoskiego, Warszawskiego, Wrocławskiego, Białostockiego,

Poznańskiego i Śląskiego).

Sympozjum Naukowo - Szkoleniowe w Łodzi w dniu 13.01.1994 r.,

zorganizowane przez przedstawicieli Zarządów PTA i Polskiego Towarzystwa

Internistycznego (PTI).

Sympozjum Szkoleniowo-Naukowe zorganizowane przez prof. Józefa Hałasę

w Międzyzdrojach w dniach 21-23.05.1995 r. na temat: „Immunomodulacyjne

czynniki bakteryjne w leczeniu przewlekłych i nawracających procesów

zapalnych i alergologiczno-zapalnych dróg oddechowych”.

Sympozjum Szkoleniowo-Naukowe zorganizowane w Krakowie we wrześniu

1996 r. na temat: „Rozpoznawanie i leczenie astmy u dzieci”.

Sympozjum Naukowe zorganizowane w Jachrance w dniach 29.08–1.09.1996

r. na temat: „Postępy w patogenezie astmy i leczeniu astmy”.

Sympozjum Naukowe zorganizowane w Ustroniu Śląskim w dniach 18-

20.10.1996 r. na temat: „Immunoterapia swoista”.

„Środkowo- i Wschodnioeuropejska Konferencja Astmy, Alergologii i

Immunologii Klinicznej” zorganizowana w Łodzi w dniach 20–22.06.1996 r.


40

Sympozjum Naukowe zorganizowane we wrześniu 1997 r. w Zakopanem na

temat: „Wirusy i bakterie w astmie oskrzelowej”.

Sympozjum Naukowe zorganizowane w październiku 1997 r. w Krakowie na

temat: „Postępy w rozpoznawaniu i leczeniu astmy u dzieci”.

Sympozjum Naukowe zorganizowane w grudniu 1997 roku w Lublinie na

temat: „Pyłki i polinoza".

Konferencję Szkoleniową „Choroby atopowe” - prof. M. Kurek, Kraków 1996 r.

Konferencję „Standaryzacja zasad i zapobiegania leczenia alergii i

nietolerancji pokarmowej u dzieci w Polsce”.

VI Zjazd PTA w dniach 19-23.11.1997 r. w Katowicach

„Immunoterapia swoista 1”- Ustroń, 1998 r.

Pierwsze Pomorskie Sympozjum Alergologiczne – Szczecin, 1999 r.

The World Congress “Adaptation for Technology and Science Achievements

in Medicine” – Łódź, 07-09.09.1999 r.

„Immunoterapia swoista 2” – Ustroń, 2000 r.

VII Zjazd PTA w dniach 27-30.08.2000 r. w Łodzi pod kierownictwem prof.

Marka Kowalskiego

Summer School - Białystok 1999 r. zorganizowana przez prof. Sabinę Chyrek-

Borowską.

W dniach 20-24.08.1999 r. w ramach współpracy Europejskiej Akademii Alergologii i

Immunologii Klinicznej oraz Polskiego Towarzystwa Alergologicznego odbyła się w

Białymstoku pierwsza w kraju Letnia Szkoła Alergologiczna dla młodych członków

EAACI z całej Europy. Wiodącymi tematami szkoły były: „Genetyczne i środowiskowe

czynniki odgrywające rolę w rozwoju chorób alergicznych” oraz „Postępy w terapii

astmy oskrzelowej”. Letnią Szkołę - Summer School zaszczyciło swą obecnością

wielu wybitnych wykładowców z zagranicy m.in.: prof. S. Bonini (Włochy) – Prezydent

EAACI, prof. A. Frew (Wielka Brytania) – Sekretarz Generalny EAACI, prof. K.

Nekam (Węgry) – V-ce prezydent EAACI, prof. H. Nolte (Dania) – Członek EAACI, a

także prof. L. Dubusce, (USA) – zaproszony przez Komitet Organizacyjny z Instytutu

Immunologii Irine. Po zakończeniu Letniej Szkoły odbyła się sesja satelitarna

zorganizowana przez prof. L. Dubusce na temat: „Postępy w klinicznej alergologii”, w

której poza organizatorem wzięli udział zaproszeni przez niego goście prof. G. Kay i

prof. I. Finegold z USA oraz prof. H. Nolte z Danii.


41

Zjazd Polskiego Towarzystwa Immunologii Klinicznej i Doświadczalnej

wrzesień 2000 r. (członkowie tego Towarzystwa wyrazili chęć połączenia się z

Polskim Towarzystwem Alergologicznym).

I Krajowe Sympozjum „Alergiczne Choroby Zawodowe” zorganizowane przez

Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Katedrę Medycyny Pracy i

Chorób Środowiskowych, Zakład Alergologii Przemysłowej oraz Małopolski

Ośrodek Medycyny Pracy pod patronatem naukowym Prorektora UJ ds.

Collegium Medicum prof. Marka Zembali i szczególnym patronatem

honorowym Marszałka Województwa Małopolskiego dnia 13.10.2001 roku w

Krakowie.

„Summer School” (Letnią Szkołę) pod kierownictwem prof. Pawła Górskiego -

Karpacz, 2002 r.

Konferencję Szkoleniową z udziałem zagranicznych gości z Litwy i Ukrainy

(łącznie 5 osób) – Sieniawa, 2002 r.

Konferencję Szkoleniową „Wschodnie Spotkania Alergologiczno -

Immunologiczne” w dniach 6-8.09.2002 roku w Wigrach.

Jubileuszową Konferencję z okazji XX-lecia powstania Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego w dniu 15.11.2002 r. w Bydgoszczy.

V Konferencję Naukowo-Szkoleniową PTA – Łódź 23.09.2003 r.

II Konferencję Edukacyjną pt. „Astma i Alergia – Chory – Lekarz”

zorganizowaną pod honorowym patronatem Dyrektora Instytutu Gruźlicy i

Chorób Płuc prof. Kazimierza Roszkowskiego oraz organizacyjnym i

merytorycznym PTA – Warszawa 6.12.2003 r.

Akcję „Wolność oddechu – Zapobiegaj astmie” zorganizowaną przez

Głównego Inspektora Sanitarnego wspólnie z firmą Astra Zeneca i PTA –

marzec – czerwiec 2004 r.

Konferencję na temat immunoterapii – Ustroń, 2004 r.

Ogólnopolski Dzień Alergii pod patronatem PTA – 19.06.2004 r.

Polsko-Amerykańską Konferencję Naukowo-Szkoleniową „American College

of Allergy, Asthma and Immunology” – Kraków w dniach 31.07-3.08.2004 r.

VI Konferencję „Allergy update In Poland” – Kraków, 2005 r.

Ogólnopolski Dzień Alergii zorganizowany pod patronatem PTA, włączenie do

obchodów inicjatywy prof. T. Płusy pt.: „Kultura i zdrowie” - 07.05.2005 r.


42

Warsztaty pediatryczne zorganizowane przez Sekcję Pediatryczną pod

mecenatem PTA – Łódź, 11.06.2005 r.

Światowy Dzień Alergii zorganizowany przez WAO, przyłączenie się PTA do

tej akcji, 8.07.2005 r.

II Zimowe Warsztaty Sekcji Dermatologicznej pod patronatem PTA - Ustka

2006 r.

IV Ogólnopolskie Warsztaty Sekcji Dermatologicznej zorganizowane pod

patronatem PTA w Ustce w dniach 07-10.02.2007 r.

VII Sympozjum pt.: „Immunoterapia Swoista“ zorganizowane pod patronatem

PTA przez Katedrę i Klinikę Chorób Wewnętrznych, Alergologii i Immunologii

Klinicznej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Wiśle w dniach 29.02-

1.03.2008 r.

XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Immunologii Klinicznej i Doświadczalnej

przygotowany wspólnie z PTA, poświęcony „Patogenezie, diagnostyce i terapii

chorób alergicznych“ w dniach 14-18.05.2008 roku w Krakowie (prezentacja

sesji alergologicznej).

Konferencję pt.: „Epidemiologia Chorób Alergicznych w Polsce – ECAP 2008”

zorganizowaną na Uniwersytecie Medycznym w Warszawie w dniu

24.10.2008 r. Dotyczyła podsumowania wyników badania ECAP oraz

prezentacji Narodowego Programu Wczesnej Diagnostyki i Leczenia Astmy -

POLASTMA przez Polskie Towarzystwo Alergologiczne.

Zdj.10. „Epidemiologia Astmy i Alergii w Polsce” – ECAP, 24.10.2008 r.


43

III Konferencję z okazji Światowego Dnia Chorego zorganizowaną przez

Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej we współpracy z Zakonem

Posługujących Chorych – Ojców Karmelitan w dniach 10-11.02.2009 roku w

Warszawie.

Spotkanie to podobnie, jak w latach poprzednich stworzyło możliwość

wymiany poglądów i doświadczeń oraz sposobność do szerokiej dyskusji pomiędzy

uczestnikami, a zaproszonymi gośćmi, wśród których znaleźli się: Ewa Kopacz –

Minister Zdrowia, Jacek Paszkiewicz – Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia oraz

Marek Michalak – Rzecznik Praw Dziecka. Kontakt z Panią Minister oraz Prezesem

NFZ przybrał charakter mediacji, podczas których Pani Ewa Kopacz przedstawiła

bieżące plany związane z reformą systemu ochrony zdrowia w szczególności w

kontekście odrzucenia przez Prezydenta RP pakietu ustaw zdrowotnych. Debata ta

stała się, również okazją do zadawania bezpośrednich pytań przez liderów

organizacji ważnych z perspektywy działalności instytucji. Pierwszy dzień Konferencji

zakończyła uroczysta gala wręczenia Nagród Św. Kamila – patrona chorych, w

godzinach wieczornych 10 lutego 2009 roku w galerii Porczyńskich – Muzeum

kolekcji Jana Pawła II. W gali udział wzięli przedstawiciele władz państwowych,

kościelnych oraz twórcy życia publicznego. Na Konferencji z okazji Światowego Dnia

Chorego, który stanowi wyjątkową okoliczność do integracji środowisk organizacji,

stowarzyszeń i fundacji, działających dla dobra pacjentów nie mogło zabraknąć

również Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.

Ogólnopolską Konferencję Naukowo-Szkoleniową propagowaną przez

Medycynę Praktyczną pod patronatem PTA zorganizowana w Krakowie dnia

27.02.2009 roku pt.: „Indywidualizacja leczenia astmy u dzieci – aktualne

zasady postępowania”. Kierownictwo naukowe sprawowali: prof. Anna

Bręborowicz i prof. Ryszard Kurzawa.

Konferencję prasową pt.: „Czy to już koniec dramatu chorych na ciężką astmę

oskrzelową?” zorganizowaną przez PTA i Dziennikarski Klub Promocji

Zdrowia z okazji Światowego Dnia Astmy w ramach Narodowego Programu

Wczesnej Diagnostyki i Leczenia Astmy – POLASTMA w dniu 05.05.2009

roku w Centrum Prasowym Foksal (Domu Dziennikarza) w Warszawie.

W planie konferencji przewidziano wystąpienia wybitnych specjalistów z

dziedziny alergologii: prof. Jerzego Kruszewskiego –Konsultanta Krajowego ds.

Alergologii i prof. Piotra Kuny – Prezydenta Polskiego Towarzystwa


44

Alergologicznego, Przewodniczącego Komitetu Wykonawczego Programu

POLASTMA. Oprócz tego w trakcie spotkania głos zabierali chorzy cierpiący na

astmę m.in. Jolanta Wolniak z Organizacji Pacjentów i Osób Wspierających Chorych

na Astmę Ciężką „Odzyskać Oddech” oraz gen. Gromosław Czempiński. Ponadto

swój udział zadeklarował także O. Arkadiusz Nowak – Prezes Instytutu Praw

Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej oraz przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i

Narodowego Funduszu Zdrowia. Konferencję poprowadziła Jadwiga Kamińska z

Dziennikarskiego Klubu Promocji Zdrowia. Uroczystość rozpoczęła się od wykładu

prof. Jerzego Kruszewskiego prezentującego sytuację epidemiologiczną alergii i

astmy w Polsce. Następnie prof. Piotr Kuna swoje wystąpienie poświęcił prezentacji

stanu chorego w kontekście jakości życia z astmą. Uczestników Konferencji

zapoznano również z Programem POLASTMA, mającym ograniczyć zdrowotne,

społeczne i ekonomiczne skutki astmy – dotykające w szczególności chorych na

ciężką astmę oskrzelową. Sytuacja cierpiących na najcięższą odmianę astmy jest o

tyle trudna, gdyż niska liczebność ich populacji wstrzymuje proces refundacji leków,

których jednorazowa dawka potrafi przekraczać koszt 2000 zł, zaś miesięczna

kuracja to kwota około 4000 zł. Koszt implementacji programu kierowanego do

najbardziej potrzebującej grupy 200 chorych to około 2 mln złotych rocznie.

Szczególnie ważne i poruszające były wystąpienia chorych na astmę ciężką –

Jolanty Woźniak z Organizacji „Odzyskać Oddech” oraz gen. Gromosława

Czempińskiego, którzy przedstawili zebranym dramatyczne historie swojej choroby

uniemożliwiającej normalne funkcjonowanie w niemal każdym aspekcie życia, jak np.

brak możliwości przejścia odcinka 200 metrów bez kilkukrotnego odpoczynku czy też

podrażnienia dróg oddechowych na wszelkie kuchenne zapachy. Przywoływane

przez chorych nieskuteczne próby poszukiwania właściwego leczenia tak

wyczerpującej choroby – m. in. z wykorzystaniem komórek macierzystych czy też

nawet pomocy „znachorów” – pogłębiały jeszcze bardziej ich ciężki stan. Konferencja

zakończyła się optymistyczną informacją o bliskiej refundacji drogich dotychczas

leków, co może znacznie poprawić jakość życia chorych na ciężką astmę

oskrzelową. Obecny na spotkaniu przedstawiciel - Dyrektor Departamentu Polityki

Lekowej i Farmacji Ministerstwa Zdrowia – dr Artur Fałek – zapowiedział rychłe

wdrożenie procedur refundacyjnych po pozytywnej rekomendacji Agencji Oceny

Technologii Medycznych. Warto dodać, że sympozjum cieszyło się ogromnym

powodzeniem wśród mediów – relacje i doniesienia sprawozdawcze zamieściły:

Telewizja Publiczna (Teleexpress, Panorama, TVP Info), I Program Polskiego Radia


45

oraz Onet.pl i Gazeta Wyborcza. Ponadto Światowy Dzień Astmy ma wieloletnią

tradycję. Obchodzony jest, nawet w tak egzotycznych miejscach jak Nepal, Ruanda

czy Kirgistan, celem zwrócenia uwagi społecznej na problem chorych na astmę i

popularyzację zagadnień związanych z profilaktyką tego schorzenia.

Zdj. 11. Konferencja Prasowa z okazji Światowego Dnia Astmy, 5 maja 2009 r.


Konferencję z okazji XI Dni Alergii Pyłkowej w Krakowie zorganizowaną przez

Zakład Alergologii Klinicznej i Środowiskowej Uniwersytetu Jagiellońskiego

Collegium Medicum w dniach 29-30.05.2009 r., poświęconą problematyce

alergii pyłkowej.


46

Wiodącą ideą posiedzenia stała się wymiana doświadczeń pomiędzy

specjalistami, zajmującymi się profilaktyką i leczeniem chorób alergicznych oraz

zastosowaniem i upowszechnianiem badań aerobiologicznych, czyli monitoringiem

pyłku roślin i zarodników grzybów w powietrzu. Konferencja zgromadziła wielu

wybitnych gości: lekarzy rodzinnych, biologów, botaników, palinologów,

aerobiologów, klimatologów, specjalistów ochrony środowiska oraz inne osoby,

zajmujące się monitoringiem zasobów naturalnych. Ponadto przyciągnęła słuchaczy

ze środowisk studenckich, szczególnie kierunków biologicznych, medycznych, nauk

przyrodniczych i wszystkie pozostałe osoby zainteresowane omawianą tematyką.

Konferencję zorganizowaną przez Polskie Towarzystwo Alergologiczne i

Dziennikarski Klub Promocji Zdrowia z okazji Światowego Dnia Astmy –

kwiecień 2010.

Podobnie, jak rok wcześniej Konferencję zaszczycili swą obecnością

przedstawiciele różnych środowisk: świata nauki, polityki, dziennikarze oraz sami

pacjenci ściśle związani z problematyką astmy oskrzelowej. Na spotkaniu poruszono

szereg aspektów dotyczących między innymi uzyskania i utrzymania prawidłowego

monitoringu astmy, czy redukcji wystąpienia przyszłego ryzyka, związanego właśnie

z tą chorobą jak: zaostrzenie objawów, utrata kontroli, pogorszenie funkcji płuc lub

pojawienie się powikłań niepożądanego leczenia. Tu również okazuje się, że ci

chorzy, którzy mają dobrze prowadzoną astmę w mniejszym stopniu są narażeni na

wystąpienie nasilenia choroby. Badania naukowe i bazujące na nich wytyczne

stwierdzają, że kontrola astmy może być uzyskana u większości pacjentów.

Odpowiada temu praktyka kliniczna mówiąca, że jeśli celem leczenia jest kontrola

choroby – można ją w znacznym stopniu osiągnąć. Dlaczego zatem, większość

pacjentów jej nie uzyskuje? Czy wina leży po stronienie właściwego leczenia, czy po

stronie pacjentów, którzy nie przestrzegają zaleceń lekarskich, a może nieprawidłowo

się z lekarzami komunikują i przez to medycynie mają pełnego obrazu choroby u

danego pacjenta, czy może nie posiadamy leków, które zaaplikowane chorym

przyniosą widoczną poprawę astmy? Te i inne kontrowersyjne pytania zadawali sobie

uczestnicy spotkania. Konferencja zakończyła się jednym wspólnym

podsumowaniem, ze wszech miar uzasadnione kierunki postępowania to

propagowanie zaleceń, dotyczących astmy oskrzelowej wśród pracowników Służby

Zdrowia, edukacja pacjentów oraz utrzymanie przez właściwy system refundacyjny

dostępności do leków, które mogą zapewnić podtrzymanie monitoringu choroby u

większości chorych.


47

Kampania medialna zorganizowaną przez Polskie Towarzystwo

Alergologiczne z okazji Światowego Tygodnia Alergii – kwiecień 2011.

W pierwszym tygodniu kwietnia 2011 roku (od 4 do 10 kwietnia) po raz pierwszy

odbyły się obchody Światowego Tygodnia Alergii, ogłoszone przez Światową

Organizację Alergii (WAO – World Allergy Organization), zrzeszającą lekarzy

alergologów z ponad 100 krajów. Przedsięwzięcie to miało na celu zwrócić uwagę na

globalny wymiar chorób alergicznych, dotychczas postrzeganych, jako choroby

krajów zamożnych. Jak wykazały badania epidemiologiczne częstość występowania

alergii na całym świecie wzrasta dramatycznie, a samo zjawisko dotyka zarówno

kraje rozwinięte, jak i rozwijające się. Niestety trudno zahamować ten wzrost.

Choroby alergiczne są schorzeniami przewlekłymi, znacznie obniżającymi jakość

życia chorych i ich rodzin oraz w istotny sposób budżet ochrony zdrowia. Niektóre z

alergii mogą nawet stanowić zagrożenie życia. Według danych WAO około 30-40%

populacji świata cierpi z powodu alergii. Ponad 300 mln ludzi choruje na astmę

oskrzelową. Szacuje się, że 250 000 umiera rocznie na skutek astmy. Wraz z ilością

pacjentów alergologicznych, wzrastają również koszty ich leczenia np. w 2007 roku w

USA bezpośrednie koszty (czyli opieki medycznej i leków) oraz pośrednie (np.

absencji w pracy) wynosiły ponad 40 miliardów dolarów. Kwota ta z każdym rokiem

rośnie, znacząco obciążając krajowe budżety przeznaczone na ochronę zdrowia.

Taka sytuacja dotyczy również Polski. W programie ECAP przeprowadzonym na

22 500 respondentach z 8 największych miast Polski oraz regionu rolniczego

Zamojszczyzny wykazano, iż u prawie co drugiego Polaka można stwierdzić dodatnie

testy skórne z ogólnie powszechnymi alergenami powietrzno-pochodnymi. Choroby

alergiczne występują co najmniej u 40% populacji Polski, w tym: katar alergiczny u

ponad 20%, objawy astmy prawie u 12%, cechy atopowego zapalenia skóry u około

7-9%, inne schorzenia alergiczne u kolejnych kilku procent na terenie wielkich miast

oraz znacznie rzadziej w czystym ekologicznie, choć pełnym alergenów środowisku

wiejskim. Porównanie z innymi regionami Europy pokazało, iż Polska należy do

jednego z najbardziej dotkniętych tym problemem zdrowotnym krajów, obok Wielkiej

Brytanii i Niemiec. Analiza danych, pochodzących z różnych badań

epidemiologicznych z ostatnich 20 lat udowodniła, że tendencja wzrostowa

zachorowań na alergię utrzymuje się i nie ma jasnych perspektyw na zmniejszenie

się tego zjawiska w naszym kraju w ciągu najbliższego czasu. Co gorsze, badanie

ECAP wskazało, że nawet 75% chorych na astmę może nie wiedzieć, że w ogóle na


48

nią cierpi lub też ma ją zdiagnozowaną, jako inną chorobę. Współczesna medycyna

posiada metody pozwalające skutecznie walczyć z objawami alergii. Każdy alergik,

stosując się do zaleceń lekarskich może prowadzić normalny tryb życia, niezakłócany

atakami astmy, wysypkami, czy też obrzękami. Alergię można kontrolować, jak

również ją leczyć terapiami, wśród których immunoterapia daje największą szansę na

całkowite wyleczenie jej objawów. W związku z powyższym misją WAO stało się

rozpowszechnianie wiedzy o zagrożeniach zdrowotnych jakie stanowi astma i

choroby alergiczne oraz dążenie do poprawy tej sytuacji poprzez zintegrowaną,

ustawiczną edukację, promowanie badań naukowych, poprawę opieki medycznej

nad alergicznymi pacjentami i działania zmierzające do skutecznej profilaktyki.

Właśnie takie cele i zadania oraz ich medyczne uzasadnienia zostały opublikowane

przez WAO w White Book on Allergy 2011-2012 (Białej Księdze Alergii 2011- 2012)

oraz Europejskiej Deklaracji Immunoterapii EAACI (obie przetłumaczone w 2011 roku

na język polski), podsumowujących aktualny stan wiedzy o problemach alergii na

świecie i rekomendujących działania mające na celu poddanie ich większej kontroli.

Letnią Szkołę Alergii (EAACI Allergy School „Dermatitis&Eczema”)

zorganizowaną w Krakowie w dniach 18-21.08.2011 roku.

Letnie Szkoły Alergii to systematycznie organizowane spotkania młodych

naukowców z Europy i całego świata, którzy poprzez wykłady, prezentacje i

warsztaty zdobywają wiedzę, dotyczącą zagadnień związanych z danym rodzajem

alergii.

Krakowskie przedsięwzięcie poświęcone było głównie, atopowym zapaleniom

skóry i alergicznym wypryskom kontaktowym. Ponieważ temat wyprysku od wielu lat

stanowił przedmiot dyskusji i licznych kontrowersji, zarówno w środowisku

akademickim, jak i klinicznym, sierpniowe spotkanie Letniej Szkoły EAACI stało się

szansą na ujednolicenie stanowisk i wypracowanie wspólnych wytycznych

diagnostyki i leczenia chorób alergicznych skóry.

Głównym organizatorem wydarzenia była Europejska Akademia Alergii i

Immunologii Klinicznej. Polskie Towarzystwo Alergologiczne już po raz drugi miało

zaszczyt współorganizowania szkoły, a honory gospodarza pierwszy raz w historii

pełnił Uniwersytet Jagielloński. W tej szczególnej „imprezie” naukowej uczestniczyło

68 delegatów z 21 krajów, w tym wielu wybitnych ekspertów oraz młodych adeptów

alergologii. Krakowskie spotkanie EAACI, dotyczyło przede wszystkim chorób skóry o

podłożu alergicznym. Wśród poruszanych zagadnień znalazły się tematy związane z


49

rozróżnianiem pojęć zapalenia skóry i wyprysku, ich rozpoznawaniem i leczeniem.

Zakres omawianych problemów objął ponadto, różne aspekty molekularnego podłoża

astmy, nie wykluczając również kwestii psychologicznych. PTA ufundowało młodym

członkom Towarzystwa udział w tym wydarzeniu. Na uroczystości otwarcia Zarząd

Towarzystwa reprezentował Konsultant Krajowy ds. Alergologii prof. Jerzy

Kruszewski, natomiast Prezydent PTA prof. Barbara Rogala pełniła honory

gospodarza uroczystej kolacji, wręczając nagrody za najlepsze referaty zgłoszone

przez młodych alergologów. Warto również wspomnieć, że EAACI Allergy School w

Krakowie odbyła się niemalże dokładnie w 12 rocznicę pierwszej „polskiej” edycji

szkoły zorganizowanej wówczas w Białymstoku przez prof. Barbarę Chyrek-

Borowską (ś. p.), której pamięci właśnie zadedykowano to krakowskie spotkanie.

Zdj. 13. Letnia Szkoła Alergii EAACI, Kraków, 18-21 sierpnia 2011 r.


50

Zdj. 14. Letnia Szkoła Alergii EAACI - uroczystość otwarcia, Kraków, 18-21 sierpnia 2011 r.

Zdj. 15. Letnia Szkoła Alergii EAACI – wykładowcy: prof. Jerzy Kruszewski i prof. Roman

Nowicki, Kraków, 18-21 sierpnia 2011 r.

Konferencję prasową pod hasłem „Uczulona Europa, uczulona Polska”

zorganizowaną w siedzibie redakcji „Dziennik Gazeta Prawna” w dniu

12.09.2011 roku w Warszawie.


51

Zdj. 16. Konferencja prasowa „Uczulona Europa, uczulona Polska” zorganizowana w

siedzibie redakcji „Dziennik Gazeta Prawna”, Warszawa, 12.09.2011 r.

W debacie poświęconej immunoterapii, jako najlepszej metodzie kontroli i

leczenia chorób alergicznych udział wzięli eksperci Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego i przedstawiciele Narodowego Funduszu Zdrowia. Według danych

Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej (EAACI), za 15 lat niemal

co drugi Europejczyk będzie dotknięty alergią. W Polsce z jej powodu cierpi już

ponad 15 mln ludzi. U dzieci i młodzieży choroby alergiczne stanowią największy

odsetek wśród chorób przewlekłych. Z każdą dekadą liczby te będą wzrastać,

dlatego jedyną nadzieję dla chorych na alergię stanowi immunoterapia. Podczas

wrześniowej debaty o szansach i wyzwaniach stojących przed procedurą

immunoterapii w Polsce i na świecie dyskutowali wybitni specjaliści PTA, min.: prof.

Barbara Rogala – Prezydent PTA, prof. Bolesław Samoliński – Prezydent – Elekt

PTA, Konsultant Krajowy w dziedzinie Alergologii – prof. Jerzy Kruszewski, ponadto

Członkowie Zarządu Głównego PTA: prof. Andrzej Emeryk, prof. Marek Jutel, prof.

Piotr Kuna oraz prof. Marek L. Kowalski. Szczególnym gościem spotkania był

również przedstawiciel środowiska pacjentów dr Piotr Dąbrowiecki z Polskiej

Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POCHP. System opieki

zdrowotnej reprezentowała Izabela Trojanowska – Dyrektor Departamentu Spraw

Świadczeniobiorców NFZ. Zapis eksperckiej debaty ukazał się w Dodatku


52

Specjalnym do „Dziennika Gazety Prawnej” 22.09.2011 roku. W dodatku tym,

znajdował się także wywiad z prof. Cezmi Adkisem – Prezydentem EAACI,

poświęcony rozwojowi immunoterapii na świecie oraz roli Polski i Polskiego

Towarzystwa Alergologicznego w jej upowszechnianiu.

Konferencję GARD (Global Alliance aganist Respiratory Diseases)

zorganizowaną pod patronatem PTA w Warszawie w dniach 23-24.09.2011

roku.

Zdj. 17. Konferencja GARD (Global Alliance aganist Respiratory Diseases), Warszawa, 23-

24.09.2011 r.

GARD powstał w 2006 roku łącząc instytucje i organizacje działające w sferze

szeroko pojętej walki z chorobami układu oddechowego. Organizacja ta, stanowi

więc swoistą odpowiedź Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), skłaniającej do

wypracowania strategii zapobiegania chorobom układu oddechowego, tak aby

zaistniała możliwość zastosowania ich w każdym kraju.

Polskie Towarzystwo Alergologiczne, będąc jednym z członków-założycieli

GARD, właśnie przy jej współpracy we wrześniu 2011 roku w Polsce zorganizowało

międzynarodową konferencję z udziałem licznych przedstawicieli krajów Unii


53

Europejskiej, reprezentantów Komisji Europejskiej oraz krajowych biur WHO. Ideą

przewodnią spotkania było przedstawienie i omówienie problemu przewlekłych

chorób układu oddechowego, zaprezentowanie programu GARD uwzględniającego

rolę lekarza rodzinnego w leczeniu wspomnianych schorzeń oraz dyskusji nad jego

dostosowaniem i wdrożeniem w Unii Europejskiej. Zasadniczą część Konferencji

poświęcono przedstawieniu krajowych programów i inicjatyw, dotyczących walki z

chorobami układu oddechowego, min. omówiono badanie ECAP, GATS, Program

POLASTMA oraz inne osiągnięcia, np. w zakresie zapobiegania chorób

odtytoniowych.

Głównym celem było opracowanie dokumentu, który zostałby zaprezentowany na

posiedzeniach Grupy Roboczej Zdrowia Publicznego w czasie pełnienia przez Polskę

przewodniczenia w Radzie Unii Europejskiej. Warto, również wspomnieć, że General

Meeting of GARD został terminowo powiązany z konferencją polskiej prezydencji,

poświęconej chorobom układu oddechowego, która odbyła się 21-22.09.2011 roku.

Dzięki takiemu układowi terminów można było, polskie osiągnięcia przedstawić na

światowym forum, jakim bezwątpienia było spotkanie GARD. Miało to, również tym

większe znaczenie, iż bezpośrednio promowało polskie sukcesy i w praktyce

jednocześnie realizowało przyjęty kierunek współpracy między krajami członkowskimi

UE i WHO.

Konferencję z okazji Światowego Tygodnia Alergii – „Ordynator 2012”

zorganizowaną przez Polskie Towarzystwo Alergologiczne i Health Project

Management w Warszawie w dniach 16-17.03.2012 roku.

Konferencję poprowadziła prof. Barbara Rogala – Prezydent Polskiego

Towarzystwa Alergologicznego i Konsultant Krajowy ds. Alergologii – prof. Jerzy

Kruszewski. Już na początku spotkania udzielili oni kilku wywiadów np. dla Telewizji

Polskiej. Całość Konferencji przebiegała w atmosferze ożywionych dyskusji, wymiany

poglądów i prezentacji badań epidemiologicznych, poszczególnych ekspertów z

zakresu chorób alergicznych i astmy. Swoje stanowiska na ten temat przedstawili

min.: Prorektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego – prof. Marek Kulus, z

Łódzkiego Uniwersytetu Medycznego – prof. Piotr Kuna, z Akademii Medycznej im.

Piastów Śląskich we Wrocławiu – prof. Marek Jutel, z Uniwersytetu Medycznego im.

Karola Marcinkowskiego w Poznaniu– prof. Anna Bręborowicz, a także dr hab.

Radosław Gawlik ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.


54

Kongresy i Konferencje Szkoleniowe PTA

VIII Międzynarodowy Zjazd (Kongres) Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego ”International Congress Polish Society of Allergology” w

dniach 25- 28.06.2003 roku w Warszawie.

Organizację Zjazdu powierzono prof. Tadeuszowi Płusie, który przewodniczył

Komitetowi Organizacyjnemu. Na stanowisko Przewodniczącego Komitetu

Naukowego powołano prof. Marka Kowalskiego. Honorowy patronat nad Zjazdem

sprawowała Pani Jolanta Kwaśniewska – małżonka Prezydenta RP, która w swym

liście do uczestników przekazała życzenia owocnych obrad. VIII Międzynarodowy

Kongres PTA odbywał się w atmosferze współpracy z European Academy of

Allergology and Clinical Immunology, a także z American College of Allergy Asthma

and Immunology. W uroczystości otwarcia Zjazdu na dziedzińcu Zamku

Królewskiego w Warszawie, uczestniczył m.in. Minister Zdrowia i Opieki Społecznej

Pan dr Sikorski, jak również przedstawiciele Prezydenta Miasta Stołecznego

Warszawy, MON i Policji. Obrady przebiegały w równoległych 5 salach Centrum

Konferencyjno – Wystawienniczego „Gromada”. Sesje plenarne zaplanowano jako

pojedyncze (bez sesji równoległych), natomiast sesje główne jako dwie równoległe.

Sesje plenarne i główne sponsorowały firmy farmaceutyczne przy ścisłej współpracy

z Komitetem Organizacyjnym i Naukowym. Łącznie wygłoszono 104 wykłady, 66

prezentacji ustnych w 10 sesjach tematycznych i 6 sesjach prac oryginalnych, także

zaprezentowano 80 plakatów w 3 sesjach plakatowych. W sumie w VIII

Międzynarodowym Kongresie PTA w Warszawie uczestniczyło: 937 uczestników, w

tym 93 wykładowców i 8 gości z krajów wschodnich, 9 firm farmaceutycznych

uznanych za głównych sponsorów, 31 firm farmaceutycznych, opłacających swój

udział wg zróżnicowanych warunków oraz 8 firm wydawniczych.

IX Międzynarodowy Kongres PTA – Wisła w dniach 10-13.05.2006 r. (IX

International Congress of the Polish Society of Allergology) zorganizowano w

Wiśle w dniach 10-13 maja 2006 roku w Hotelu Gołębiewski.

Przewodnicząca Kongresu prof. Barbara Rogala wraz z Prezydentem ZG PTA prof.

Markiem Kowalskim uroczyście otworzyli 10 maja 2006 roku w Teatrze im. Adama

Mickiewicza w Cieszynie kolejne doniosłe przedsięwzięcie Towarzystwa. Inaugurację

IX Kongresu połączono z Jubileuszowym Sympozjum, przypadającym w 30-rocznicę

odkrycia mechanizmu nadwrażliwości na aspirynę.


55

Zdj. 18. IX Międzynarodowy Kongres PTA, Wisła, 10-13.05.2006 r.

To wiekopomne osiągnięcie współczesnej nauki za sprawą prof. Andrzeja Szczeklika

i Jego Zespołu, zainicjowało badania nadwrażliwości na aspirynę na całym świecie.

Ponadto sam Kongres przyciągnął licznych, znamienitych wykładowców z kraju i

zagranicy m.in.: prof. William E. Berger, Prezydent ACAAI, prof. Anthony Frew

reprezentujący EAACI oraz prof. Teodor Popov reprezentujący WAO i wielu innych.

Podczas Kongresu zaprezentowano szereg sesji ustnych i plakatowych, sesje

wykładowe gości z Polski i zagranicy, a także warsztatowe i sesje sponsorowane

przez firmy farmaceutyczne. Również w czasie trzydniowego Kongresu uczestnicy

mieli możliwość zapoznania się z tematyką dziewięciu sesji ustnych i dziewięciu

wykładowych, na których szczegółowo omawiano problematykę chorób alergicznych.

Oprócz tego przedstawiono szereg prac plakatowych w trzech dużych sesjach, a dla

osób zainteresowanych zgłębieniem wiedzy praktycznej z zakresu alergologii odbyły

się zajęcia warsztatowe, poprowadzone przez wybitnych wykładowców. Na uwagę

zasługuje także fakt, że podczas trwania IX Kongresu PTA w Wiśle, odbyło się

Sympozjum pt.: „Immunoterapia alergenowa” pod honorowym patronatem prof.

Sabiny Chyrek-Borowskiej, zasłużonego naukowca, czego wyrazem stał się wybór


56

przez znaczące gremia zagraniczne Jej Osoby na członka Zarządu Europejskiej

Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej w Madrycie w 1995 roku.


IX Międzynarodowy Kongres PTA był wyjątkowy również ze względu na uzyskanie

europejskich punktów CME dla tego szkolenia. IX Międzynarodowy Kongres PTA

zakończył się dużym sukcesem, podsumowującym dotychczasową aktywność

naukową, kliniczną i edukacyjną oraz szeroko pojętą misję społeczną Polskiego


I Konferencja Szkoleniowa PTA zorganizowana pod patronatem Polskiego

Towarzystwa Alergologicznego odbyła się w Wiśle w dniach 18-21.04.2007 r.

Inaugurację uroczystości w Sali Kongresowej Hotelu Gołębiewski rozpoczął, witając

serdecznie przybyłych gości Prezydent ZG PTA prof. Piotr Kuna. W pierwszym dniu

zgodnie z założeniami programu naukowego przedstawiono sesję naukowo –

szkoleniową pod auspicjami PTA w ramach grantu naukowego przyznanego przez

Zarząd Główny Towarzystwa, poświęconą tematyce „Postępów w alergologii”.


57

Wspomnianej sesji przewodniczyli prof. Piotr Kuna i prof. Marek Kulus. Następnie, w

kolejności odbyły się sesje sponsorowane przez firmy farmaceutyczne (w sumie

trzynaście prezentacji naukowo - szkoleniowych). Dla tych lekarzy rodzinnych,

pediatrów i alergologów, którzy podczas Konferencji chcieli praktycznie pogłębić

wiedzę z zakresu alergologii przeprowadzono dziewięć sesji warsztatowych.

Pierwsze spotkanie szkoleniowe PTA w Wiśle zakończyło się ogromnym sukcesem.

Uczestniczyło w nim ponad 600 osób i 54 wykładowców przedstawiło swoje prace.

Zdj. 20. I Konferencja Szkoleniowa PTA, Wisła, 18-21.04.2007 r.


58


II Konferencja Szkoleniowa PTA zorganizowana pod patronatem Polskiego

Towarzystwa Alergologicznego odbyła się w Wiśle w dniach 23-26.04.2008 r.

Patronat Medialny II Konferencji PTA w Wiśle objął TVN Med (telewizyjny

kanał tematyczny i specjalistyczny portal internetowy, udostępniający blisko 200

programów edukacyjnych, w tym 15 o tematyce alergologicznej). W Konferencji pod

hasłem „Alergia od kliniki do praktyki” udział wzięło 1800 lekarzy, z czego znaczna

część alergologów, osób specjalizujących się w alergologii, lekarzy

zainteresowanych praktyką alergologiczną, internistów, pediatrów, laryngologów,

dermatologów, okulistów oraz pielęgniarek alergologicznych. Głównym celem

spotkania tych szacownych gremiów było omówienie najnowszych wyników badań w

dziedzinie diagnostyki i terapii schorzeń o podłożu alergicznym, wskazanie wpływu

schorzeń alergicznych na przebieg innych chorób, poszerzenie praktycznych

umiejętności w alergologii oraz uwypuklenie zagrożeń dla pacjenta pojawiających się

w codziennej praktyce lekarskiej. Na szczególną uwagę zasłużyło 15 sesji naukowo-

szkoleniowych (w tym sesje sponsorowane przez firmy farmaceutyczne w ramach

przyznanych grantów naukowych) oraz warsztaty szkoleniowe przeprowadzone

przez wybitnych specjalistów i ekspertów w dziedzinie alergologii. Spotkało się to z

ogromnym zainteresowaniem, przeradzającym się w bardzo ożywioną wymianę


59

poglądów. Po raz pierwszy obradom towarzyszyła telewizja zjazdowa, relacjonująca

na bieżąco sprawozdania z Konferencji, wywiady z uznanymi specjalistami oraz

wrażenia samych uczestników.W drugim dniu po ostatniej sesji wieczornej, odbyła

się uroczystość wręczenia nagród „Złotego IgE” w zakresie „Zarządzania i

Przedsiębiorczości w Alergologii”. Nagrodzono 25 lekarzy z całej Polski za

szczególne osiągnięcia managerskie, gdyż potrafili oni z małych gabinetów

lekarskich, swoją ciężką wieloletnią pracą stworzyć pokaźne specjalistyczne centra

alergologiczne.

Zdj. 22. II Konferencja Szkoleniowa PTA, Wisła, 23-26.04.2008 r.



60


III Konferencja Szkoleniowa PTA zorganizowana pod patronatem Polskiego

Towarzystwa Alergologicznego odbyła się w Wiśle w Hotelu Gołębiewski w

dniach 21-24.04.2010 r.

III Konferencja Szkoleniowa to kolejny sukces PTA i największa tego rodzaju

impreza medyczna w Polsce, skupiająca blisko 1500 uczestników, ponad 50

wykładowców oraz kilkudziesięciu wystawców. Podczas spotkania poruszono szereg

tematów o najbardziej, nurtującej obecnie problematyce, alergii na leki, czy alergii

pokarmowej. Najwięcej pozytywnych kontrowersji, pobudzających uczestników do

dyskusji wywołały zagadnienia przedstawione przez prof. Annę Węgrzyn-Nowak z

Nowego Jorku. Ponadto bardzo ciekawe okazały się prezentacje, omawiające

powiązanie epidemii astmy i otyłości u najmłodszych chorych, wybory odpowiedniego

rodzaju dyscypliny sportu dla pacjentów astmatycznych, praktyczne rady, dotyczące

pozagenomowego działania steroidów oraz skuteczność immunoterapii swoistej w

leczeniu alergii. Szczególnie istotne znaczenie w procesie leczenia chorób

alergicznych odniosły zaprezentowane tematy, związane ze współpracą pacjent -

lekarz. Wymagają one bowiem wiele samodyscypliny ze strony chorego oraz

zaufania do lekarza. Motywem przewodnim sesji „Chory i lekarz w procesie leczenia

– razem czy osobno?” był właśnie proces wzbudzenia zaufania u pacjenta do metod

leczenia jego choroby. Nowością Konferencji PTA stała się formuła wideokonferencji.

W ten sposób swoją prezentację, bezpośrednio ze Szwecji, wygłosił prof. Jan Lötvall


61

- Prezydent Europejskiej Akademii Alergii i Immunologii Klinicznej (EAACI). Kolejna

nowinka spotkania w Wiśle to, tzw. „hot topic” koncentrujący się wokół wytycznych

leczenia astmy, będących dla lekarzy jednym z podstawowych narzędzi

diagnostyczno-leczniczych. Dużym powodzeniem cieszyły się także warsztaty

szkoleniowe, zwłaszcza Sekcji Młodych, w czasie których po raz pierwszy młodzi

członkowie PTA zreferowali swoje badania i osiągnięcia. Rozstrzygnięto konkurs na

najlepsze prace i przyznano granty naukowe. Również pozostałe sesje Sekcji

Problemowych działających w obrębie PTA stanowiły cenną merytorycznie część

Konferencji, a wśród nich sesja poruszająca trudny problem diagnostyki niedoborów

immunologicznych oraz niezwykle dydaktyczna sesja dermatologiczna i sesja

poświęcona zagadnieniom alergii oczu. Odzwierciedleniem rosnącego znaczenia

alergologii, stało się hasło przewodnie Konferencji „Choroby Alergiczne – od Pediatrii

do Geriatrii”. W związku z przybywającą z roku na rok liczbą chorób alergicznych, a

także samych chorych na alergie bez względu na ich wiek czy wykonywany zawód,

postanowiono podjąć działania zmierzające do poprawy tej sytuacji. Temu celowi

przyświecała właśnie organizacja Konferencji Szkoleniowych PTA. Ich zaletą była

interdyscyplinarność. Lekarze różnych specjalności (poza alergologami)

laryngolodzy, pulmonolodzy, dermatolodzy, pediatrzy, okuliści mogli zapoznawać się

z różnymi metodami leczenia chorób, z którymi stykali się w swojej codziennej

praktyce.


62

Zdj. 25. III Konferencja Szkoleniowa PTA, Wisła, 21-24.04.2010 r.



63

IV Konferencja Szkoleniowa PTA zorganizowana pod patronatem Polskiego

Towarzystwa Alergologicznego odbyła się w Wiśle w Hotelu Gołębiewski w

dniach 13-16.04.2011 r.

Uczestniczyło w niej blisko 1500 osób – ponad 1000 uczestników, 62

wykładowców oraz około 220 wystawców, przedstawicieli mediów i gości. Hotel

Gołębiewski po raz kolejny zapełnił się lekarzami wielu specjalności, oprócz

alergologów, także laryngologami, pediatrami, dermatologami i okulistami, którzy

zgodnie z przewodnim hasłem Konferencji – „Choroby alergiczne w codziennej

praktyce lekarskiej”, poszukiwali metod jeszcze skuteczniejszego leczenia i

profilaktyki chorób alergicznych w swej codziennej pracy. W programie naukowym

adresowanym bezpośrednio do lekarzy pierwszego kontaktu, pracujących w

podstawowej opiece zdrowotnej oraz innych specjalności zaprezentowano 11 sesji i

10 warsztatów szkoleniowych, 2 sesje Hot - Topic, a także spotkanie z ekspertem.

Konferencja rozpoczęła się od uroczystej sesji inauguracyjnej poświęconej 100-leciu

Immunoterapii Alergenowej – jej początkom sprzed wieku, aktualnym wyzwaniom i

przyszłości tej metody, leczenia chorób alergicznych. Drugi dzień rozpoczął się od

wykładu prof. Jean’a Bousquet – jednego z najwybitniejszych światowych

alergologów. Jego wystąpienie było wielkim zaszczytem, zarówno dla uczestników

Konferencji, jak i Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. Szczególnym

zainteresowaniem zgromadzonych cieszyły się sesje dotyczące między innymi

leczenia alergii u dzieci, profilaktyki chorób obturacyjnych czy błędów w procedurze

inhalacji. Wiele czasu poświęcono także zagadnieniom związanym z astmą –

leczeniu astmy ciężkiej, współistnieniu astmy z innymi zespołami chorobowymi oraz

znaczeniu genetyki w astmie. Dużą popularnością cieszyły się warsztaty Sekcji

Problemowych PTA, zwłaszcza Sekcji Alergii na Pokarmy, Sekcji Pediatrycznej czy

Sekcji Nadwrażliwości na Leki. Warto również zauważyć, że program naukowy został

doskonale przyjęty przez uczestników Konferencji, co przejawiło się niemalże

stuprocentową frekwencją podczas każdej aktywności edukacyjnej – począwszy od

porannych warsztatów, poprzez sesje plenarne, spotkanie z ekspertem, a kończąc

na sesjach „Gorący temat”.


64

Zdj. 27. IV Konferencja Szkoleniowa PTA, Wisła, 13-16.04.2011 r.

Forum Kliniczne Ekspertów

I Kliniczne Forum Ekspertów zorganizowane w ramach Narodowego

Programu Wczesnej Diagnostyki i Leczenia Astmy – POLASTMA odbyło się w

Wiśle w dniach 25-28.03.2009 roku.

Przedsięwzięcie to było inicjatywą skierowaną do całego środowiska

medycznego, bezpośrednio adresowane przede wszystkim do lekarzy pierwszego

kontaktu, pracujących w POZ oraz specjalistów alergologii, pulmonologii, pediatrii i

medycyny rodzinnej, bowiem wczesne podejrzenie astmy oskrzelowej i ewentualne

rozważenie celowości wdrożenia diagnostyki odbywa się właśnie w gabinetach

lekarzy POZ, a nie specjalistów. Toteż priorytetowym celem Forum stało się

stworzenie regionalnych ośrodków specjalistycznych opieki nad chorymi z astmą,

pomoc w nawiązaniu ściślejszej współpracy między lekarzami POZ, a alergologami i

pulmonologami oraz konsolidacja środowiska lekarskiego.

Edukacja I Klinicznego Forum Ekspertów miała stanowić podwaliny do

zwiększenia wykrywalności astmy oskrzelowej, zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych

oraz wczesnego włączania odpowiedniego leczenia, w tym leków przeciwzapalnych.


65

To miałoby doprowadzić do zmniejszenia liczby ciężkich przypadków choroby

(szczególnie przypadków śmiertelnych), liczby przyznawanych rent z powodu astmy i

ograniczenia kosztów opieki nad astmatycznymi pacjentami. I Forum Ekspertów nie

utworzyło nowych standardów, lecz należało do części międzynarodowej strategii

Global Alliance Against Chronic Respiratory Disorders (GARD) wdrażanej pod egidą

Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Wysoki poziom merytoryczny spotkania

zagwarantowała opieka naukowa Zarządu Głównego PTA, Komitetu Wykonawczego

oraz Rady Naukowej Narodowego Programu Wczesnej Diagnostyki i Leczenia

Astmy, w skład którego weszli najwybitniejsi specjaliści w kraju. Ponadto swój wkład

zaznaczyli najlepsi wykładowcy z Polski i z zagranicy, osoby o ogromnej wiedzy i

talencie dydaktycznym. W I Klinicznym Forum Ekspertów zorganizowanym w Wiśle

udział wzięło ponad 1400 uczestników zainteresowanych tematyką astmy. Program

naukowy objął czternaście sesji szkoleniowo-naukowych oraz cieszące się

szczególną popularnością warsztaty szkoleniowe. Duża część zagadnień była

poświęcona przede wszystkim prezentacji założeń Narodowego Programu Wczesnej

Diagnostyki i Leczenia Astmy - POLASTMA. Program ten powstał na bazie

doświadczeń fińskich w leczeniu i diagnostyce astmy, które zaprezentował

uczestnikom Forum prof. Tari Haahtela. Implementacja tego programu w Finlandii

przyniosła bardzo pozytywne i satysfakcjonujące wyniki w postępowaniu z tą

chorobą, stąd też naturalną konsekwencją jest próba jego realizacji w Polsce. Jak

zauważyli prelegenci, mimo wczesnej fazy rozwoju Programu w naszym kraju, jego

ewolucja i efekty zaobserwowali już lekarze ze Szwecji zainspirowani,

dotychczasowymi osiągnięciami polskich kolegów. Fascynację Programem na Forum

widać było również w popularności materiałów – ulotek i folderów związanych z

POLASTMĄ. W trakcie trwania Forum miała miejsce uroczystość ukonstytuowania

się Rady Naukowej Programu POLASTMA.

W jej skład weszły następujące osoby reprezentujące takie dziedziny

medycyny jak alergologia, pulmonologia i medycyna rodzinna m.in.: prof. Barbara

Rogala, prof. Paweł Górski, prof. Jerzy Kruszewski, prof. Piotr Kuna, prof. Ryszard

Kurzawa, prof. Władysław Pierzchała oraz prof. Andrzej Steciwko. Prelekcje sesji

szkoleniowo-naukowych rozpoczęły się od aspektu astmy, jako problemu

zdrowotnego, społecznego i ekonomicznego. Istotną rolę we wszystkich

wystąpieniach odegrała perspektywa chorego w diagnostyce i leczeniu, zwłaszcza w

kontekście jakości życia z tym schorzeniem. Oprócz tego kilka wykładów dotyczyło


66

bardzo ważnego obecnie problemu astmy u dzieci i nastolatków. Jak wykazały

wcześniejsze badania ECAP, przeprowadzone przez prof. Bolesława Samolińskiego i

Jego zespół, to właśnie ta grupa wiekowa jest najbardziej narażona na ryzyko

zachorowania na astmę, zwłaszcza że diagnoza u nich stanowi sferę bardzo

problematyczną. Poszerzeniu wiedzy uczestników Forum posłużyły także warsztaty

szkoleniowe, skupiające się głównie na dwóch tematach. Pierwszy z nich

poświęcony był spirometrii, a szczególnie jej prawidłowemu wykonywaniu, trafnej

analizie i interpretacji wyników oraz ewentualnym przeciwwskazaniom w jej

stosowaniu u chorych na astmę. Drugi natomiast odnosił się do problemów

najmłodszych chorych na astmę – właściwego rozpoznania astmy i skutecznego

przeciwdziałania jej rozwojowi.

Zdj. 28. I Kliniczne Forum Ekspertów PTA, Wisła, 25-28.03.2009 r.

II Kliniczne Forum Ekspertów Narodowego Programu Wczesnej Diagnostyki i

Leczenia Astmy „POLASTMA” o tematyce: „Standardy w Astmie –

Diagnostyka i Leczenie” odbyło się w Hotelu „Ossa” w pobliżu Rawy

Mazowieckiej w dniach 8-11.09. 2010 roku.


67

II Kliniczne Forum Ekspertów „Standardy w Astmie – Diagnostyka i Leczenie”,

było kontynuacją cyklu spotkań specjalistów zajmujących się zagadnieniem astmy w

ramach Narodowego Programu POLASTMA, prowadzonego z myślą o całym

społeczeństwie cierpiącym z powodu tej choroby. Wykłady, prezentacje i szkolenia

dotyczyły najnowszych metod i osiągnięć w leczeniu astmy oskrzelowej. Podczas

trwania spotkania zostały zaprezentowane sposoby ich praktycznego wykorzystania

w codziennej diagnostyce i terapii choroby. Podsumowując, zagadnienia II Forum

Klinicznego były skierowane nie tylko do alergologów, ale swą tematyką mogły

zainteresować wszystkich lekarzy stykających się w swojej codziennej praktyce z

astmą, m. in. pediatrów, pulmonologów czy laryngologów.

Zdj. 29. II Kliniczne Forum Ekspertów PTA, Wisła, 8-11.09.2010 r.


68



III Kliniczne Forum Ekspertów zorganizowane w ramach Narodowego

Programu Wczesnej Diagnostyki i Leczenia Astmy – POLASTMA odbyło się w

Wiśle w dniach 18-21.04.2012 roku w Hotelu „Gołębiewski”.


69

Zgodnie z hasłem „Astma bez granic” III Kliniczne Forum Ekspertów stanowiło

motywację do dalszych starań na rzecz lepszej diagnostyki i leczenia astmy. Poprzez

przełamywanie przysłowiowych granic w toku dyskusji, wymiany poglądów i

nowatorskich pomysłów, starano się stworzyć klimat do staranniejszego i

skuteczniejszego zapobiegania, rozpoznawania, leczenia i kontroli astmy. III

Kliniczne Forum Ekspertów to inicjatywa naukowa skierowana do całego środowiska

medycznego, bezpośrednio adresowana do lekarzy pierwszego kontaktu,

specjalistów alergologii, pulmonologii, pediatrii i medycyny rodzinnej. W tegorocznej

edycji zorganizowanej w Wiśle udział wzięło 1400 uczestników zainteresowanych

problematyką astmy. Program naukowy opracowano z myślą umożliwienia dotknięcia

w praktyczny sposób najnowszych i najskuteczniejszych metod terapii astmy oraz

kompleksowego postępowania w przypadku współistnienia astmy z innymi

chorobami alergicznymi czy przewlekłymi. W programie szczegółowym Forum

znalazło się 14 sesji naukowo-szkoleniowych i cieszące się znaczną popularnością

warsztaty szkoleniowe. III Kliniczne Forum Ekspertów było kolejną okazją do

integracji środowiska medycznego i rozwinięcia umiejętności rozpoznawania oraz

kontroli astmy.

Podyplomowe Szkoły PTA

Główne cele spotkań Szkoły Podyplomowej to dostarczenie uczestnikom

najnowszej wiedzy alergologicznej, przekazanie praktycznych informacji oraz

wskazanie zagrożeń dla pacjenta w codziennej praktyce lekarskiej. O alergiach i

astmie nie mówi się proporcjonalnie co do znaczenia tych chorób, na które obecnie

cierpi co druga osoba w Polsce. W związku z powyższym postanowiono podjąć

działania edukacyjne wobec tych, którzy stykają się z tymi schorzeniami, jako pierwsi

– czyli lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej i medycyny rodzinnej. Od ich to

bowiem, prawidłowego rozpoznania i wdrożenia właściwego leczenia zależy

zagwarantowanie pacjentowi spokojnego przebiegu choroby, a przede wszystkim jej

stałą kontrolę. Cykl spotkań ruszył z początkiem 2007 roku. Pierwsze inauguracyjne

wykłady odbyły się w dniu 20 stycznia w Teatrze Nowym w Łodzi. Pozostałe

natomiast, prowadzone przez lokalnych liderów oraz członków ZG PTA miały miejsce

w regionalnych ośrodkach na terenie całego kraju. Oprócz tego opracowano

kalendarium Szkoły Podyplomowej PTA, trwającej trzyletniej kadencji ZG. W 2008


70

roku w Warszawie ruszyła kolejna edycja. I Podyplomowa Szkoła PTA cyklu

wiosennego pt.: „Nowoczesna Alergologia – w sam raz na wiosnę” pod patronatem

naukowym prof. Bolesława Samolińskiego odbyła się 4 kwietnia w Hotelu Marriott.

Spotkanie to, tradycyjnie poświęcone było najnowszym metodom leczenia alergii,

przekazaniu dobrych praktyk w postępowaniu z pacjentem oraz radzeniu sobie z

ewentualnymi problemami występowania tych schorzeń. Wiosenny cykl stanowił więc

odpowiedź na rosnącą liczbę osób cierpiących z powodu różnego rodzaju alergii, z

astmą włącznie. Drugie półrocze 2008 roku rozpoczęło kolejny już jesienny cykl

Podyplomowej Szkoły PTA zatytułowany „Nowoczesna Alergologia w tym półroczu”.

Podczas 3 spotkań zorganizowanych pod patronatem naukowym Prezydenta PTA

prof. Piotra Kuny i prof. Jerzego Kruszewskiego, najpierw w Łodzi, potem w

Warszawie i Wrocławiu uczestniczyło ponad 600 lekarzy rodzinnych/POZ oraz

lekarzy innych specjalności, szczególnie zainteresowanych tematyką alergologii. W

programie znalazły się przede wszystkim zagadnienia związane z alergicznym

nieżytem nosa, astmą, terapią przeciwhistaminową i diagnostyką dermatologiczną, a

także alergiami oczu. Jesienny cykl zamknęła ostatnia już w tym kwartale

podyplomowa Szkoła PTA w Gdyni. Rok 2009 przyniósł reorganizację spotkań. I

nowatorskie posiedzenie odbyło się w styczniu w Centrum Kongresowym PAN w

Poznaniu zorganizowane pod patronatem Prezydenta i Sekretarza PTA: prof. Piotra

Kuny i prof. Anny Bręborowicz. Nowe spotkania zmieniły swój charakter. Każde

składało się z 5 sesji naukowo-szkoleniowych, uwzględniających minimum dwa

wystąpienia. Priorytetowym celem stały się najświeższe doniesienia z zakresu

chorób z nadwrażliwości oraz wskazania zagrożeń dla pacjenta, wynikających z

codziennej praktyki lekarskiej.

W latach następnych podtrzymano dotychczasowy charakter spotkań, dopiero

28.01.2012 roku w Łodzi nastąpiła inauguracja zmodyfikowanego cyklu 11 spotkań

Podyplomowej Szkoły PTA „Wiedza Praktyczna Przyszłość”. Nową propozycję

Szkoły skierowano głównie do lekarzy specjalistów z zakresu medycyny rodzinnej,

pediatrii, chorób wewnętrznych, alergologii oraz innych, zainteresowanych

zaburzeniami i chorobami alergicznymi. W programie zaproponowano najbardziej

ważkie i aktualne problemy alergologiczne, dotyczące codziennej praktyki lekarskiej

m. in. astmy oskrzelowej, alergicznego nieżytu nosa, wstrząsu anafilaktycznego,

kaszlu poinfekcyjnego, czy nowych możliwości w leczeniu alergii nosa. Specjalnie dla

uczestników edycji 2012, firma Symposion wspólnie z Kancelarią Prawną Mecenas


71

Justyny Zajdel przygotowała unikatowe w skali kraju sesje poświęcone prawnym

aspektom funkcjonowania lekarzy i jednostek organizacyjnych służby zdrowia.

Szkolenia odbywały się w największych miastach Polski i skupiały lokalne

środowiska medyczne.

Sympozja Naukowe „Pulmonologia i Alergologia”

W maju 2010 roku Polskie Towarzystwo Alergologiczne wraz z Polskim

Towarzystwem Chorób Płuc zapoczątkowało nowy cykl Sympozjów Naukowych

„Pulmonologia i Alergologia – Nowe Spojrzenie 2010 – standardy postępowania”,

zorganizowanych przez Klinikę Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii

Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego nr 1 im. Norberta Barlickiego oraz firmę

KIMZE. Spotkania te zaadresowane były głównie do alergologów, pulmonologów

oraz wszystkich tych lekarzy, którzy wykazywali szczególne zainteresowania

alergologicznymi i pulmonologicznymi zagadnieniami. Sympozja dotyczyły przede

wszystkim wykładów i warsztatów eksperckich, wnoszących swym przekazem istotną

wartość merytoryczną w codzienną praktykę lekarską. Szczególnie dotykały

problemów zdrowotnych pacjentów w każdym wieku, w odniesieniu do leczenia

astmy i chorób układu oddechowego. Rok 2011 przyniósł kolejny cykl Sympozjów

„Pulmonologia i Alergologia 2011 – stany zagrożenia życia”. Wówczas odbyło się 7

spotkań. W 2012 roku cykl kontynuowano pod hasłem „Pulmonologia i Alergologia

2012. Update.”

Sympozja Naukowe „Alergologia i pulmonologia 2012 - standardy

postępowania najnowsze doniesienia”

W 2012 roku, celem dostarczenia najnowszych informacji naukowych i

doświadczeń praktycznych w postaci wykładów i sesji warsztatowych, prowadzonych

przez znamienitych specjalistów w dziedzinie alergologii i pulmonologii ruszył cykl

spotkań „Alergologia i Pulmonologia 2012 – Update - standardy postępowania,

najnowsze doniesienia”, stanowiący doskonałą okazję do wymiany poglądów,

doświadczeń i pouczających dyskusji, dotyczących zagadnień poruszanych podczas

wykładów. Obejmował on cykl sympozjów dla lekarzy rodzinnych i innych

specjalistów, w 12 miastach wojewódzkich Polski w okresie od lutego do grudnia

2012 roku. Organizatorem spotkań była firma G-Pharma Consulting.


72

Kongresy

- XXVIII Kongres EAACI (Europejskiej Akademii Alergii i Immunologii Klinicznej) w

dniach 6-10.06.2009 roku odbył się w warszawskim Pałacu Kultury i Nauki. W gronie

współorganizatorów tej jednej z największych konferencji medycznych w Europie

znalazło się Polskie Towarzystwo Alergologiczne.

Zdj. 32. XXVIII Kongres EAACI, Warszawa, 6-10.06.2009 r.

Prezydentem Kongresu był prof. Marek L. Kowalski, a sam zjazd który

zgromadził 6200 uczestników odbył się dzięki jego wieloletnim zabiegom na forum

EAACI. Goszczący po raz pierwszy w naszym kraju Kongres EAACI za hasło

przewodnie przyjął motto „Alergia i Astma bez granic”, co w zamyśle pomysłodawców

oznaczać miało brak granic pomiędzy państwami w leczeniu tych chorób, jak i brak

barier między lekarzami, stykającymi się z nimi w swej codziennej pracy –

szczególnie alergologów, pulmonologów, pediatrów i dermatologów. XXVIII Kongres

EAACI w Polsce przyniósł ogromną szansę na promocję polskiej alergologii na skalę


73

europejską. Stanowił doskonałą okazję do zapoznania się z najnowszymi kierunkami

rozwoju metod leczenia alergii, astmy i schorzeń z nimi powiązanych. Stał się

swoistego rodzaju platformą wymiany i konfrontacją w badaniu i diagnostyce

doświadczeń stosowanych przez światowe ośrodki leczenia alergii i astmy. O randze

tego przedsięwzięcia świadczyły liczby – swoje dokonania i odkrycia zaprezentowało

326 wykładowców z 42 krajów, z czego 26 z Polski. Przeprowadzono 7 sesji

plenarnych, 80 sesji naukowych, wiele warsztatów szkoleniowych, kursów dla

pielęgniarek oraz sesji plakatowych. Splendoru imprezy dodała wizyta Prezydenta

RP Lecha Kaczyńskiego, który wystąpił podczas uroczystej inauguracji Kongresu.

Ponadto Prezydent Lech Kaczyński uhonorował wysokimi odznaczeniami

państwowymi profesorów zasłużonych dla rozwoju alergologii m.in.: prof. Andrzeja

Szczeklika i prof. Ryszarda Kurzawę - Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu

Odrodzenia Polski, prof. Annę Bręborowicz i prof. Pawła Górskiego - Krzyżem

Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, prof. Ryszardę Chazan i prof. Marka

Kowalskiego - Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz prof. Paula

Basiel van Cauwenberger i prof. Jean’a Juliena Bousquet - Krzyżem Oficerskim

Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. Program naukowy Kongresu

skoncentrował się głównie wokół problematyki, występującego powszechnie w

Europie wzrostu zachorowań na choroby alergiczne, a także alergii pokarmowych i

alergii na leki. Oprócz tego położono silny nacisk na interdyscyplinarność w leczeniu i

diagnostyce alergii wraz z uwarunkowaniami geograficznymi i populacyjnymi w

kontekście postępowania ze schorzeniami alergologicznymi. Dowodem na to były

przykłady pacjentów cierpiących na te choroby, ale prowadzących bardzo aktywny

psychofizycznie tryb życia – 10% czynnych zawodowo sportowców choruje na

astmę, zaś aż 30% ma stwierdzoną alergię. Mimo tego, dzięki kontroli i wdrożenia

prawidłowego leczenia mają oni takie same szanse na zdobywanie medali, jak ich

zdrowi koledzy. Warszawskie spotkanie światowych autorytetów alergologii oraz

dziedzin pokrewnych przyciągnęło również wielu przedstawicieli nauk medycznych

innych kontynentów. Dużą popularnością cieszyły się stoiska krajowych

stowarzyszeń i organizacji alergologicznych, pośród których nie mogło zabraknąć

także PTA. Warto wspomnieć, iż XXVIII Kongres EAACI 2009 uświetnili swą

obecnością następujący goście: Światowa Organizacja Alergii (WAO), Europejska

Sieć Doskonałości w Alergologii i Astmie (GA2LEN), Narodowy Instytut Alergii i

Chorób Infekcyjnych USA (NIAID, NIH), Amerykańska Akademia Alergii, Astmy i

Immunologii (AAAAI), INTERASTMA, Europejskie Towarzystwo Wyprysku


74

Kontaktowego (ESCD) oraz Instytut Badań Immunologicznych z Nowej Anglii, USA

(IRINE). Na uwagę zasługuje, również fakt przyznania przez PTA w ramach

konferencji grantów naukowych dla 29 osób. Jak dotąd był to największy

kongres medyczny jaki do tej pory odbył się w Polsce i jedyny kongres EAACI w

Europie Środkowej.

X Międzynarodowy Kongres PTA pt.: „Diagnostyka i leczenie chorób

alergicznych – nowe trendy” pod honorowym patronatem Minister Zdrowia

Ewy Kopacz odbył się w Bydgoszczy w Centrum Kongresowym „Opera Nova”

w dniach 7-10.10.2009 roku.

W czasie czterodniowego spotkania zaprezentowano szereg sesji plenarnych,

głównych, tematycznych i plakatowych. Obok polskich wykładowców swoim udziałem

zaszczycili Kongres zagraniczni goście, w tym przedstawiciele Europejskiej Akademii

Alergologii i Immunologii Klinicznej. Program naukowy imprezy objął praktycznie

wszystkie obszary alergologii, odzwierciedlając szeroki zakres zainteresowań i

potrzeb edukacyjnych, zarówno alergologów, jak i lekarzy innych specjalności.

Podczas sesji wykładowych przewidziano także czas na dyskusję, doniesienia

oryginalne oraz spotkania warsztatowe. Wysoki poziom merytoryczny

zagwarantowała opieka naukowa Zarządu Głównego i kierownictwa Sekcji PTA. W

Konferencji uczestniczyli najlepsi naukowcy z Polski i zagranicy oraz osoby o

ogromnej wiedzy i talencie dydaktycznym. X Międzynarodowy Kongres okazał się

okazją do podsumowania dziewięciu kadencji działalności PTA, ze szczególnym

zaakcentowaniem ostatniej trzyletniej aktywności naukowej, klinicznej i edukacyjnej

oraz misji społecznej, tym bardziej że Towarzystwo wkraczało już w kolejny dziesiąty

etap.

Zdj. 33. X Kongres PTA, Bydgoszcz, 7-10.09.2009 r.


75




76

Kampanie i patronaty nad konferencjami

Maraton „Bieg po oddech” – impreza z okazji Światowego Dnia Astmy

zorganizowana pod patronatem PTA dnia 1.05.2008 roku w Warszawie. Ideą

przewodnią tego przedsięwzięcia było zainteresowanie opinii publicznej oraz

mediów, problemem astmy i innych chorób alergicznych. Ponadto był to

również dobry moment, aby wypromować Polskie Towarzystwo

Alergologiczne, jako autorytet w dziedzinie alergologii i zbudować odpowiedni

społeczny image Towarzystwa.

Ogólnopolska kampania edukacyjna pt.: „Wyprzedźmy jesienny atak astmy”

skierowana do rodziców dzieci chorych na astmę i lekarzy zorganizowana pod

patronatem naukowym PTA odbyła się we wrześniu 2008 roku.

Celem akcji było zachęcenie rodziców, małych pacjentów cierpiących na

astmę do działań zapobiegających zaostrzeniom choroby, szczególnie

nasilającej się o tej porze roku. Tym bardziej, że zjawisko tzw. „wrześniowej

epidemii astmy” może wykazywać kilka współistniejących przyczyn:

ekspozycję na alergeny w środowisku szkolnym, z którymi dzieci nie miały

kontaktu podczas wakacji, stres związany z nauką, mniej regularne

stosowanie rutynowego leczenia w czasie wolnym, typowe jesienne infekcje

wirusowe dróg oddechowych. W związku z powyższym wizyta u alergologa

lub pediatry to jedyny sposób po wakacjach, aby ustrzec dziecko przed

nasilającymi się atakami astmy, powtarzającymi się kilka tygodni po

rozpoczęciu roku szkolnego.

Sympozjum alergologiczne pt.: „Od niemowlaka do nastolatka – różne oblicza

astmy u dzieci” zorganizowane pod patronatem PTA odbyło się na

Uniwersytecie Medycznym w Łodzi w dniu 16.10.2008 roku. W spotkaniu

uczestniczyło ponad 100 osób, w szczególności lekarze rodzinni, specjaliści

oraz zainteresowani tematyką astmy u dzieci. Główny punkt programu

stanowił wykład światowej sławy alergologa - pediatry prof. Nikolaosa

Papadopoulosa, zdobywcy wielu międzynarodowych nagród, wybitnego

znawcy problematyki astmy oskrzelowej u dzieci, najnowszych metod

diagnostycznych oraz standardów leczenia i postępowania.

Wystawa pt.: „Historia leczenia astmy – Wystawa zapierająca dech w

piersiach” zorganizowana w Muzeum Farmacji im. mgr Antoniny Leśniewskiej


77

odbyła się w Warszawie w dniu 29.10.2008 roku. Na wystawie

zaprezentowano inhalatory z XIX i XX wieku (z okresu belle epoque),

opakowania po stosowanych niegdyś medykamentach, naczynia apteczne

oraz reklamy i broszury informacyjne. Ekspozycja miała charakter edukacyjny

– oglądający mogli także zapoznać się z przyczynami, objawami i

współczesnymi metodami leczenia astmy.

XV Jubileuszowe Sympozjum Naukowo-Szkoleniowe pt.: „Postępy w

alergologii i pneumonologii” zwane „Kurzawiadą” zorganizowane pod

przewodnictwem prof. Ryszarda Kurzawy i patronatem prof. Jerzego

Kruszewskiego odbyło się w Krakowie w dniach 13-15.11.2008 roku.

Celem konferencji było podsumowanie osiągnięć z zakresu alergologii i

dziedzin pokrewnych w minionym roku. Pogram naukowy objął: sesję Sekcji

Astmologicznej PTChP, 9 sesji naukowych, przygotowanych w ramach

grantów naukowo-szkoleniowych poszczególnych firm farmaceutycznych,

sesję interaktywną pod patronatem Komisji Chorób Układu Oddechowego

Komitetu Patofizjologii Polskiej Akademii Nauk oraz 3 gorące tematy i 3

spotkania z ekspertem. Konferencji towarzyszyły również imprezy artystyczne,

w tym Gala Operetkowo - Musicalowa pt.: „Amigos para sempre” w wykonaniu

wybitnych polskich artystów, z muzyką orkiestry Straussowskiej „Obligato”.

Oczywiście nie zabrakło Polskiego Towarzystwa Alergologicznego,

promującego swoje inicjatywy.

Konferencja prasowa Polskiego Towarzystwa Alergologicznego poświęcona

sytuacji osób chorych na astmę w kontekście propozycji zmian na listach

leków refundowanych odbyła się w Warszawie w dniu 10.12.2008 roku.

Podczas konferencji, PTA poinformowało o planowanych przez Ministerstwo

Zdrowia zmianach dotyczących list refundacyjnych. Po raz pierwszy miały się

na nich znaleźć leki skojarzone dla chorych na astmę i POChP. Lekarze i

pacjenci czekali od lat na te posunięcia, tym bardziej, że w całej Unii

Europejskiej były one już refundowane od dawna za wyjątkiem Polski.

Wykład pt: „Czy jestem alergikiem? Czym jest i jak powstaje alergia?”

zorganizowany pod auspicjami PTA odbył się w Łodzi w dniu 7.03.2009 roku

w Auli Politechniki Łódzkiej na Łódzkim Uniwersytecie Dziecięcym. Ten

niecodzienny wykład poprowadził Prezydent Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego prof. Piotr Kuna, a słuchaczami byli najmłodsi studenci w

Łodzi – dzieci w przedziale wiekowym 7-12 lat.


78

Projekt naukowy w ramach Programu POLASTMA realizowany pod

patronatem PTA w jednostkach Uniwersytetu Medycznego w Łodzi (tj. w

Klinice Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii Uniwersyteckiego Szpitala

Klinicznego Nr 1 im. N. Barlickiego oraz w Zakładzie Biochemii Lekarskiej),

celem identyfikacji genetycznego podłoża astmy – zwłaszcza jej ciężkiej

postaci. Pierwsze doniesienia przedstawiono w Łodzi we wrześniu 2009 roku.

Przedmiotem zainteresowań badaczy stały się również genetyczne

uwarunkowania oporności na stosowane leczenie.

Warsztaty dla rodziców dzieci chorych na astmę, zorganizowane przez portal

www.astma-katar.pl przy współudziale Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego w ramach kampanii „Wyprzedź jesienny atak astmy” odbyły

się w Warszawskim Centrum Konferencyjnym „Zielna” w dniu 14.09.2009

roku.

Zdj. 36. Warsztaty dla rodziców, Warszawa, 14.09.2009 r.

http://www.astma/


79


Spotkanie cieszyło się ogromnym zainteresowaniem rodziców, jako

grupy docelowej tych warsztatów, tym bardziej, że mieli oni możliwość

spotkania się z ekspertami z zakresu immunologii i alergologii dziecięcej –

lekarzami z wieloletnim doświadczeniem – prof. Rafałem Pawliczakiem z

Katedry Immunologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, dr Teresą Marek-

Szydłowską z Oddziału Pediatrii i Poradni Pulmonologicznej Szpitala MSWiA

w Krakowie oraz dr Agnieszką Krauze z Samodzielnego Publicznego

Dziecięcego Szpitala Klinicznego przy ul. Działdowskiej w Warszawie.

Debata z udziałem Polskiego Towarzystwa Alergologicznego pt.: „Trzy

życzenia dla systemu zdrowia na 2010 rok” zorganizowana przez Centrum

Komunikacji Medialnej oraz Dziennikarski Klub Promocji Zdrowia odbyła się w

Warszawskim Domu Dziennikarza przy ulicy Foksal 3/5 w dniu 7.12.2009

roku. W spotkaniu oprócz zaproszonych gości – osób decydujących o polskiej

polityce zdrowotnej między innymi przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia,

Prezesa NFZ – Jacka Pankiewicza, Przewodniczącego Sejmowej Komisji


80

Zdrowia – Bolesława Piechy, Przewodniczącego Senackiej Komisji Zdrowia –

Władysława Sidorowicza, uczestniczyli delegaci środowisk i związków

lekarskich, organizacji pacjenckich, producenci i hurtownicy leków, aptekarze,

lekarze, dyrektorzy szpitali oraz dziennikarze. Podczas debaty

zaprezentowano priorytetowe zagadnienia i kwestie, wymagające

uregulowania w systemie zdrowia w 2010 roku.

Ogólnopolska kampania edukacyjna pt.: „Wyprzedź jesienny atak astmy – idź

z dzieckiem do lekarza!” skierowana do rodziców dzieci chorych na astmę i

lekarzy zorganizowana pod patronatem naukowym PTA przy udziale firmy

MSD Polska Sp. z o.o odbyła się we wrześniu 2010 roku.

Współpraca międzynarodowa

5th EAACI-GA2LEN pt.: „Basic Immunology Research In Allergy and Asthma”

zorganizowany w Davos w dniach 1-4.02.2007 roku z udziałem

reprezentantów Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.

XXVII Kongres EAACI, który odbył się w Barcelonie w czerwcu 2008 roku z

udziałem reprezentantów PTA. Głównym celem przedstawicieli Towarzystwa

była promocja XXVIII Kongresu EAACI, który odbył się w Warszawie w 2009

roku.

XX Światowy Kongres Alergologiczny WAO zorganizowany w Bangkoku w

2007 roku z udziałem polskich wykładowców: prof. Marka Kowalskiego, prof.

Marka Jutela, prof. Piotr Kuny oraz prof. Magdaleny Czarneckiej-Operacz

(promowanie Towarzystwa poprzez wystawienie stoiska PTA podczas trwania

Konferencji).

XXVIII Kongres EAACI zorganizowany przez PTA w Warszawie w dniach 6-

10.06.2009 roku (przyznanie dla jednego z członków Zarządu Głównego PTA

nominacji do Executive Committee – Members at Large, z jednoczesnym

zgłoszeniem i jednomyślnym zatwierdzeniem kandydatury Prezydenta Elekta

PTA – prof. Barbary Rogali).

IV Spotkanie GARD – Światowego Sojuszu Walki z Chorobami Układu

Oddechowego (Global Alliance Against Chronic Respiratory Diseases),

podczas którego nastąpiło oficjalne przystąpienie Programu POLASTMA do

struktur i inicjatyw GARD zorganizowano w Rzymie w dniach 13-16.06.2009

roku.


81

Przyjęcie do GARD stało się dla twórców POLASTMY nobilitacją

Programu na arenie międzynarodowej oraz pozwoliło na koordynację jego

działań w ramach światowego przeciwdziałania postępowi chorób układu

oddechowego. Umożliwiło także wymianę doświadczeń z innymi instytucjami i

organizacjami partycypującymi w aktywności i wpływającymi na jego

efektywność. Global Alliance Against Chronic Respiratory Diseases (GARD)

powstało w 2006 roku łącząc organizacje i stowarzyszenia działające w sferze

szeroko pojętej walki ze schorzeniami układu oddechowego. Obecnie stanowi

swoistego rodzaju odpowiedź Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na

narastający w świecie problem szerzenia się chorób górnych dróg

oddechowych.

XXI Światowy Kongres Alergologiczny WAC (World Allergy Congress)

zorganizowany przez Word Allergy Organization – największą światową

organizację alergologiczną zrzeszającą ponad 70 krajowych stowarzyszeń

alergologicznych odbył się w Buenos Aires w dniach 6-10.12.2009 roku.

Będąc jednym z najznamienitszych wydarzeń naukowych świata

alergologii, powtarzających się co dwa lata, zgromadził nie tylko ekspertów z

dziedziny alergologii, ale także pulmonologii, dermatologii, pediatrii oraz

innych specjalistów zainteresowanych tematyką chorób alergicznych. W

Kongresie uczestniczyło blisko 8000 osób. Organizatorzy położyli szczególny

nacisk na jego międzynarodowy charakter, prezentując ponad 25 sympozjów

dedykowanych lokalnym i krajowym stowarzyszeniom alergologicznym. Nie

zabrakło również przedstawicieli Polskiego Towarzystwa Alergologicznego:

prof. Piotra Kuny, prof. Barbary Rogali, prof. Andrzeja Fala oraz prof.

Małgorzaty Niżanowskiej-Mogilnickiej, którzy podczas polskiej sesji WAC

zaprezentowali m.in. Narodowy Program Wczesnej Diagnostyki i Leczenia

Astmy – POLASTMA.


82

Zdj. 38. XXI Światowy Kongres Alergologiczny WAC, Buenos Aires, 6-10.12.2009 r.

XXIX Kongres EAACI zorganizowany w Centrum Konferencyjnym Excel w

Londynie w dniach 5-9.06.2010 roku.

W Kongresie uczestniczyło około 8000 gości z całego świata. Wykłady,

prezentacje i warsztaty poprowadziło ponad 200 ekspertów. Program naukowy

objął 7 sesji plenarnych, 42 sympozja, 15 warsztatów szkoleniowych oraz 8

sponsorowanych sympozjów i innych aktywności konferencyjnych (łącznie

ponad 120 spotkań naukowych podejmujących każdy aspekt diagnostyki i

leczenia chorób alergicznych). XXIX Kongres EAACI był również doskonałą

okazją do przybliżenia najnowszych osiągnięć, dotyczących badania przyczyn

i poszukiwania skutecznych metod leczenia astmy, studium zagadnień

związanych z uprawianiem sportu przez chorych na astmę, alergii, stresu oraz


83

praktycznej immunoterapii. Warto także wspomnieć, iż w składzie Komitetu

Naukowego Kongresu znalazł się reprezentant polskiej alergologii prof. Marek

L. Kowalski - Prezydent zeszłorocznego Kongresu EAACI, który odbył się w

Warszawie.

XXX Kongres EAACI mający miejsce w Stambule w dniach 11-15.06.2011

roku.

Zdj. 39. XXX Kongres EAACI, Stambuł, 11-15.06.2011 r.

XXII Światowy Kongres Alergologiczny WAC zorganizowany przez World

Allergy Organization – największą światową organizację alergologiczną, po

raz drugi odbył się w Cancun w dniach 4-8.12.2011 roku. Stanowił on

szczególną okazję do świętowania przez WAO, gdyż dokładnie 60 lat temu

organizacja ta powstała, a także w Zurichu miał miejsce pierwszy jej Kongres,

skupiający wówczas 470 osób. W XXII Kongresie uczestniczyło, natomiast

3586 przedstawicieli 85 krajów świata, w tym blisko 200 osób z Polski.

Spośród nich 247 wykładowców wzięło czynny udział w 205 różnego rodzaju

sesjach. Ponadto zaprezentowano 700 abstraktów. warto również wspomnieć,

że podczas XXII WAC (World Allergy Congress), Prezydent PTA – prof.

Barbara Rogala wraz z Prezydentem WAO – prof. Richardem Lockeyem

wspólnie przewodniczyli jednej z Inauguracyjnych Sesji Plenarnych Kongresu.


84

Wydarzenie to, stanowiło szczególny wyraz uznania dla międzynarodowych

działań PTA, tym bardziej, że było jednym z 17 krajowych towarzystw

alergologicznych, posiadających w trakcie Kongresu swoje stoisko.

Zdj. 40. XXII Światowy Kongres Alergologiczny WAC, Cancun, 4-8.12.2011 r.

XXX Kongres EAACI zorganizowany w Genewie w dniach 16-20.06.2012

roku. Wśród wykładowców Kongresu EAACI znaleźli się reprezentanci polskiej

alergologii. Swoje prace przedstawili m.in.: prof. Marek Jutel, prof. Cezary

Kowalewski, prof. Piotr Kuna, prof. Hanna Szajewska, prof. Radosław

Śpiewak, prof. Jolanta Walusiak - Skorupa, dr Anna Groblewska, a także dr

hab. Marek Niedoszytko.


85

Zdj. 41. XXXI Kongres EAACI, Genewa, 16-20.06.2012 r.

Pozostała działalność PTA

W trakcie dziewięciu kadencji swej działalności ZG PTA sprawował

funkcję koordynatora, kierując pracami 13-tu Oddziałów Regionalnych Towarzystwa.

Planowane posiedzenia odbywały się początkowo co 3-4 miesiące, po czym

przybrały formę systematycznych spotkań. Przeciętnie obradowano 12-14 razy

podczas poszczególnych kadencji, z czego trzykrotnie w czasie zjazdów

zagranicznych w Madrycie, Budapeszcie i na Rodos. Np. w latach 1991-1994 odbyło

się tylko 9 posiedzeń. Podjęto na nich 25 uchwał i nawiązano kontakty z władzami

naczelnymi towarzystwa immunologicznego, omawiając przedsięwzięcia związane z

programem nauczania immunologii na uczelniach medycznych i potrzebę współpracy

oraz wymiany wiedzy pomiędzy nimi.

Wiele uwagi w pracach PTA poświęcono również zagadnieniom

organizacji lecznictwa alergologicznego w Polsce, zaopatrzenia tego lecznictwa w

preparaty diagnostyczne i leki, a także propagowania problematyki alergologicznej w

środowisku lekarskim oraz szerokich rzeszach społeczeństwa. Za przykład posłużyć

może utworzony przez prof. Józefa Małolepszego program resortowy z dziedziny


86

alergologii na temat: „Sposoby zapewniania świadczeń leczniczych z zakresu

alergologii”, czy też wydane stosownymi dokumentami ZG PTA regulaminy m.in.:

przyznawania Honorowego Medalu PTA, nadawania godności Honorowego Członka

PTA oraz prac Specjalnej Komisji ds. zatwierdzania certyfikatów PTA. W maju 2000

roku ZG PTA podjął decyzję przyznania zaszczytnego tytułu „Przyjaciela Polskiego

Towarzystwa Alergologicznego” firmie AstraZeneca. Uzgodniony plan współpracy

stworzył dla Towarzystwa duże możliwości dalszego rozwijania badań naukowych i

przedsięwzięć usługowo-dydaktycznych. Z wielkim zainteresowaniem ZG PTA przyjął

również propozycję firmy GlaxoWellcom na udział w kampanii „Aktywne życie z

astmą” – maj 2009.

Wielopłaszczyznowa działalność PTA dotyczyła także wielu dziedzin

i zakresów walki z chorobami z nadwrażliwości. Jako przykład posłużyć mogą

inicjatywy prof. Jerzego Kruszewskiego, twórcy tzw. standardów alergicznych oraz

prof. Wacława Droszcza, którego zasługą stało się powołanie do istnienia Federacji

Stowarzyszeń Pacjentów cierpiących na choroby alergiczne. Uczeni zrzeszeni w PTA

opracowali również schematy leczenia ciężkiej astmy i innych chorób alergicznych

oraz czynnie uczestniczyli w działalności diagnostyczno-leczniczej placówek służby

zdrowia powołanych do zwalczania chorób z nadwrażliwości.


87

Rozdział 3

Oddziały Regionalne Polskiego Towarzystwa Alergologicznego

Oddział Dolnośląski (Wrocławski) PTA

Oddział Dolnośląski (dawniej Wrocławski) Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego został powołany dzięki inicjatywie prof. Józefa Małolepszego w

dniu 7 kwietnia 1983 r. W 2008 r. obchodzono 25-lecie działalności organizując z tej

okazji uroczyste posiedzenie naukowo-szkoleniowe w Lądku Zdroju, podczas którego

decyzją Zarządu Oddziału odznaczono medalami „25 lat Oddziału Dolnośląskiego

PTA”. Wyróżnione zostały następujące Osoby:

Prof. dr hab. Józef Małolepszy

Prof. dr hab. Andrzej Boznański

Prof. dr hab. Janusz Patkowski

Prof. dr hab. Renata Jankowska

Prof. dr hab. Eugeniusz Baran

Prof. dr hab. Jerzy Liebhart

Prof. dr hab. Maryla Krasnowska

Prof. dr hab. Maria Wrzyszcz

Dr hab. Jacek Szepietowski

Dr hab. Krystyna Kuczyńska

Dr hab. Tadeusz Latoś

Dr hab. Wojciech Mikulewicz

Dr Marianna Domanasiewicz

Dr Barbara Willak

Dr Renata Suchnicka

Dr Halina Paluszyńska

Dr Danuta Piltz

Dr Juliusz Bokiej

Dr Zbigniew Machaj

Dr Grażyna Machaj

Dr Artur Kwaśniewski

Dr Alicja Bliżanowska


88

W toku działalności Oddziału 15 młodych pracowników otrzymało Dyplomy

Honorowe im. prof. M. Obtułowicza, a Kapituła Zarządu Głównego PTA przyznała

srebrne i brązowe Medale Honorowe PTA za zasługi dla rozwoju alergologii w Polsce

profesorom: R. Jankowskiej, J. Liebhartowi, B. Panaszkowi, J. Patkowskiemu, M.

Wrzyszcz. Od 2006 r. Zarząd Oddziału stanowią: Przewodniczący Prof. Bernard

Panaszek, Zastępca dr Andrzej Obojski, Sekretarz dr Krystyna Gietkiewicz, Skarbnik

dr Krzysztof Wytrychowski/dr Rafał Dobek, Członek Zarządu dr hab. Marita Nittner-

Marszalska. Do chwili obecnej zorganizowano 115 posiedzeń naukowych z udziałem

znakomitych Wykładowców z naszego Środowiska oraz z zagranicy, w tym prof. R.

Casaburi, S. Rak, H. Mailinga. Oddział jest jednym z najliczniejszych w Polsce,

aktualnie liczy 128 aktywnych Członków, zamierza kontynuować i rozwijać

dotychczasową działalność naukowo-szkoleniową.

Oddział Kujawsko-Pomorski (Bydgoski) PTA

W dniu 26 kwietnia 2003 roku w Hotelu pod Orłem odbyło się Walne Zebranie

Sprawozdawczo-Wyborcze Członków Oddziału Bydgoskiego PTA (OB PTA).

Przewodniczył mu z wyboru prof. Zbigniew Bartuzi. Po przyjęciu sprawozdań

przewodniczącego, skarbnika i przewodniczącej komisji rewizyjnej oraz udzieleniu

absolutorium ustępującemu zarządowi, powołano nowy Zarząd Oddziału, Komisję

Rewizyjną, a także dokonano wyboru 7 delegatów na Walne Zebranie

Sprawozdawczo-Wyborcze PTA organizowane w Warszawie w dniu 27.06.2003

roku. W składzie reprezentantów OB PTA znaleźli się: prof. Andrzej Dziedziczko,

prof. Zbigniew Bartuzi, dr Ewa Gawrońska-Ukleja, dr hab. Ryszard Gniazdowski, dr

Elżbieta Korzeniowska-Żuk, dr Teresa Wilewska-Kłubo, dr Jacek Tlappa. Dalsze

rozważania skupiono na nakreśleniu obszarów aktywności Oddziału w jego

najbliższej kadencji 2003-2006. Propozycje te głównie obejmowały:

podjęcie próby organizacji kolejnego Walnego Zjazdu PTA w Bydgoszczy w

2006 roku (przetarg ostatecznie wygrał Oddział Śląski PTA)

ściślejszą współpracę z innymi towarzystwami naukowymi w obrębie działania

OB PTA, w szczególności z Towarzystwem Zwalczania Chorób Alergicznych

organizację szkoleń i kursów wśród lekarzy alergologów, innych specjalności,

lekarzy POZ oraz pielęgniarek alergologicznych

utworzenie ośrodka leczenia ostrej astmy u dorosłych i dzieci.


89

W okresie od 9.09.2003 roku do 15.03.2006 roku Zarząd OB PTA obradował

16 razy, w tym dwa spotkania poświęcone były współpracy i wspólnej organizacji

zebrań z członkami ZO PTF. Brał także czynny udział w krajowych i zagranicznych

zjazdach, konferencjach naukowo-szkoleniowych i imprezach o wymiarze

społecznym. W omawianym przedziale czasowym zorganizowano łącznie 8 takich

konferencji. Były to m.in.:

- Posiedzenie naukowo-szkoleniowe zorganizowane przez OB PTA i OB PTD dnia

10.01.2004 roku (prof. M. Jutel, prof. W. Silny, dr hab. M. Czarnecka-Operacz);

- V seminarium dla alergologów: „Immunoterapia Alergenowa” zorganizowane w

Bydgoszczy w dniach 29-30.01.2004roku (prof. A. Dziedziczko);

- Posiedzenie naukowo-szkoleniowe zorganizowane przez OB PTA i OB PTP dnia

29.04.2004 roku (prof. M. Czerwionka-Szaflarska, prof. Z. Bartuzi);

- Zebranie naukowo-szkoleniowe zorganizowane przez OB PTA dnia 18.12.2004

roku (3 wykłady wygłosili: prof. W. Droszcz, dr M. Przybyszewski, dr J.

Kołodziejczyk);

- Zebranie naukowo-szkoleniowe zorganizowane przez OB PTA dnia 15.05.2005

roku (prof. A. Dziedziczko);

- Posiedzenie naukowo-szkoleniowe zorganizowane przez OB PTA dnia 6.05.2005

roku (2 wykłady zaprezentowali: prof. J. Liebhart, dr K. Pałgan);

- Zebranie naukowo-szkoleniowe zorganizowane przez OB PTA dnia 9.12.2005 roku

(prof. A. Dziedziczko);

- Zebranie naukowo-szkoleniowe i sprawozdawczo-wyborcze zorganizowane w

restauracji hotelu „Pałac” w Myślęcinku przez OB PTA dnia 24.03.2006 roku (wykład

na temat: „Problemy diagnostyczne w nadwrażliwości alergicznej na pokarmy”

wygłosił prof. Z. Bartuzi oraz przedstawicielka firmy Bayer). W wyniku tajnego

głosowania, które odbyło się także na spotkaniu sprawozdawczo-wyborczym

wyłoniono 6 delegatów, reprezentantów OB na Walne Zgromadzenie PTA w Wiśle

dnia 13.05.2006 roku w osobach: prof. Zbigniew Bartuzi, prof. Andrzej Dziedziczko,

dr Krzysztof Pałgan, dr Magdalena Żbikowska-Gotz, dr Ewa Gawrońska-Ukleja, lek.

med. Michał Przybyszewski.

We wspomnianym okresie sprawozdawczym członkowie OB PTA aktywnie

uczestniczyli również w licznych inicjatywach naukowych, byli autorami wielu

publikacji specjalistycznych, doniesień zjazdowych umieszczanych w czasopismach

lekarskich krajowych i zagranicznych, a także promotorami szeregu prac doktorskich.

Na szczególną uwagę zasługuje fakt ich udziału w Konferencji Naukowo-


90

Szkoleniowej zorganizowanej przez American College of Allergy, Asthma and

Immunology oraz PTA w Krakowie w dniach 31.08-3.09.2004 roku. Ponadto w

dorobku naukowym Oddziału znalazły się trzy imprezy o charakterze społecznym.

Były to trzykrotnie organizowane wspólnie z Katedrą i Kliniką Alergologii i Chorób

Wewnętrznych, jako tzw. „Białe soboty” w Przychodni Alergologicznej przy Klinice

„Dni Alergii i Astmy”. W pierwszej edycji uczestniczyło 14 lekarzy, ogółem przyjęto

118 pacjentów. Kolejna „Biała sobota” odbyła się 20.11.2004 roku, wówczas

skonsultowano ok. 180 osób. W dniach 6-7.05.2005 roku zorganizowano trzecią już

tego typu inicjatywę. W trakcie jej trwania przeprowadzono posiedzenie naukowe

oraz dzień otwarty w Przychodni Alergologicznej Kliniki Alergologii i Chorób

Wewnętrznych w SP ZOZ Wojewódzkim Szpitalu im. dr J. Bizela w Bydgoszczy –

informacje trafiły do mediów, wyemitowano wywiady na temat alergii i chorób

alergicznych z przedstawicielami Kliniki w TV Bydgoszcz oraz Radiu Pik. Łącznie

przyjęto ok. 160 pacjentów. Podczas, powyższych przedsięwzięć Członkowie

Zarządu OB PTA złożyli życzenia i gratulacje z okazji: 45-lecia pracy naukowo-

badawczej, dydaktycznej i zawodowej prof. Józefa Małolepszego, 20-lecia OD PTA,

30-lecia pracy zawodowej prof. Ryszarda Kurzawy (12-15.11.2003 roku i X

Jubileuszowego Sympozjum Naukowo-Szkoleniowego), Jubileuszu 50-lecia Katedry i

Kliniki Otolaryngologii, a także Jubileuszu 50-lecia OB PTP.

Podsumowując działalność OB PTA w kadencji 2003-2006, nie sposób

pominąć: współpracy z innymi Towarzystwami Naukowymi, szczególnie z PTD i

Katedrą i Kliniką Dermatologii; PTP i Katedrą i Kliniką Pediatrii, Gastroenterologii i

Alergologii oraz Polskim Towarzystwem Zwalczania Chorób Alergicznych OB;

uczestnictwa Przewodniczącego ZOB PTA we wszystkich zebraniach ZG PTA;

aktywności ZOB PTA w dyskusji nad poprawkami do statutu PTA (9.12.2003 i

ponownie 1.02.2005); wydelegowania swojego reprezentanta na rozmowy

kwalifikacyjne lekarzy, ubiegających się o rozpoczęcie specjalizacji z alergologii w

Dziale Doskonalenia Kadr Medycznych w Bydgoszczy; objęcia przez ZOB PTA

patronatu naukowego nad programem profilaktycznym, prowadzonym przez

Fundację „Puls Życia” pt:. „Profilaktyka astmy i chorób alergicznych” w Inowrocławiu

w kwietniu2004roku; utworzenia strony internetowej według projektu dr Michała

Przybyszewskiego; przewodniczenia sesjom naukowym na Międzynarodowych

Konferencjach Alergia, Astma, Immunologia w Łodzi na zaproszenie organizatorów

(prof. A. Dziedziczko, prof. Z. Bartuzi), a także członkowstwa prof. Z. Bartuzi i prof. A.

Dziedziczko w Radzie Redakcji Czasopisma Alergoprofil.


91

W kolejnym okresie sprawozdawczym, przypadającym na lata 2006-2009, OB

PTA w całokształcie swojej działalności związanej z organizacją zebrań naukowych i

szkoleniowych, połączonych jednocześnie z popularyzacją wiedzy z zakresu

alergologii wykazywał znaczne zaangażowanie. W swej aktywności przedkładał na

plan pierwszy, nie tylko prawidłowe wdrażanie postanowień Towarzystwa, ale

również systematyczne i konsekwentne realizowanie zadań statutowych, tak na

rzecz środowiska lekarskiego, jak i całego społeczeństwa województwa Kujawsko-

Pomorskiego. W omawianej kadencji 2006-2009 w sumie przeprowadził 31 zebrań

Zarządu Oddziału i 17 posiedzeń naukowo-szkoleniowych.

Oddział Lubelski PTA

W dniu 13.04.2006 roku, w Sali Konferencyjnej Katedry i Kliniki

Pneumonologii, Alergologii i Onkologii AM w Lublinie odbyło się Zebranie

Sprawozdawczo-Wyborcze, podczas którego dokonano wyboru nowych władz i

podsumowano osiągnięcia Oddziału Lubelskiego PTA (OL PTA) w latach 2003-2006.

Aktywności omawianego okresu sprawozdawczego przedstawił Przewodniczący

dwóch kadencji Zarządu Oddziału prof. Andrzej Emeryk. W swym wystąpieniu

wspomniał o działalności szkoleniowej, prowadzonej w ramach PTA dla alergologów,

pulmonologów i lekarzy rodzinnych. Wymienił liczne konferencje naukowo-

szkoleniowe, w tym spotkania łączące wykłady z alergologii i sztuki. Poinformował o

aktywnym udziale Członków Oddziału w corocznych Zjazdach Europejskiej i

Amerykańskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej oraz podkreślił ich

znaczący wkład pracy w zorganizowanie Kongresu Immunologii Klinicznej i

Doświadczalnej w Lublinie. Innym fragmentem działalności, o której mówił profesor

Andrzej Emeryk, było opracowanie i wdrożenie przy współpracy z firmami

farmaceutycznymi dwóch ogólnopolskich programów edukacyjnych, dotyczących

astmy i alergicznego nieżytu nosa u dzieci, przeznaczonych dla lekarzy rodzinnych i

pediatrów. Ponadto przyznanie grantu naukowego EAACI dr hab. Radosławowi

Śpiewakowi.

W prezentowanym przedziale czasowym Zarząd OL PTA przeprowadził 6

zebrań naukowo-szkoleniowych, poruszających najważniejsze sprawy środowiska

alergologów lubelskich oraz zwrócił uwagę na przemyślany wybór delegatów na

Walne Zgromadzenie PTA, obowiązkową ich obecność w trakcie głosowań, a także

zaproponował lepszą współpracę między Zarządem OL i Konsultantem


92

Wojewódzkim ds. Alergologii. Na liście delegatów wybranych w głosowaniu tajnym

znaleźli się: prof. Andrzej Emeryk, dr Małgorzata Bartkowiak–Emeryk, lek. Ewa

Trębaś–Pietras i dr Marta Jóźwiakowska.

Oddział Łódzki PTA

Przez wszystkie lata działalności zadania statutowe PTA realizowane były

przez Oddział Łódzki w kilku płaszczyznach. Zasadniczym celem było animowanie i

organizowanie działalności naukowo-szkoleniowej w formie zebrań członków

oddziału. Przyjęto dwie konwencje spotkań. Pierwsza polegała na opracowaniu

spotkań tematycznych o charakterze minisympozjalnym do współorganizacji, których

zaproszono również inne lekarskie towarzystwa naukowe. Takie mitingi tematyczne

zorganizowano wspólnie z Polskim Towarzystwem Lekarskim, Polskim

Towarzystwem Ftizjopneumonologicznym, Polskim Towarzystwem Pediatrycznym,

Polskim Towarzystwem Otolaryngologów i Chirurgów Głowy i Szyi oraz Polskim

Towarzystwem Dermatologicznym. Dzięki temu, że w zebraniach brali udział

członkowie kilku Towarzystw, frekwencja często przekraczała 200-250 osób.

Druga formuła spotkań miała charakter zebrań „autorskich”, przygotowanych

przez poszczególne ośrodki kliniczne, zajmujące się alergologią na terenie miasta

Łodzi. Zaproszenia do prezentacji propozycji organizacji takich zebrań na początku

każdego roku akademickiego kierowane były w imieniu Zarządu przez

Przewodniczącego Oddziału. Dzięki takiej formie zebrań zasadniczo wszystkie

zespoły kliniczne z regionu łódzkiego, przynajmniej raz w okresie sprawozdawczym

mogły prezentować swój dorobek na spotkaniach PTA.

Na posiedzeniach OŁ PTA, obok znakomitych wykładowców krajowych,

wykłady wygłaszali także wybitni specjaliści z zagranicy m. in. prof. Alan Kaplan z

Nowego Jorku, prof. Lawrence Dubusce z Bostonu. Należy, również wspomnieć, że

obok najwybitniejszych polskich alergologów goszczono m. in. prof. Kalinera i prof.

Metcalfe'a z USA, prof. Sabinę Rak i Biorn Biortsteina ze Szwecji oraz Yosepha

Mecori z Izraela. Na szczególną uwagę zasługuje fakt znacznego zainteresowania i

aktywnego współdziałania ze strony przedstawicieli firm farmaceutycznych, dzięki

czemu wzrosła możliwość zapoznania się z aktualnymi informacjami, dotyczącymi

dostępnych na rynku farmaceutycznym preparatów.

Działalność naukowo-szkoleniowa w zakresie alergologii na terenie Łodzi była

oczywiście szersza, dzięki aktywności członków OŁ PTA w ramach innych struktur,


93

szczególnie edytorskich. Od 1996 roku rozpoczęto bowiem wydawanie na terenie

Łodzi czasopisma naukowego, kwartalnika pt.: „Alergia, Astma, Immunologia -

Przegląd Kliniczny”. Pięć numerów zdobyło zasięg ogólnopolski, a sam kwartalnik

zaprenumerowało wielu alergologów, w tym również z OŁ PTA.

Zgodnie ze statutem Polskiego Towarzystwa Alergologicznego działalność

naukowa Oddziału Łódzkiego PTA polegała przede wszystkim na organizowaniu

posiedzeń naukowych, zebrań szkoleniowych i współpracy z innymi Towarzystwami

Specjalistycznymi, szczególnie z Polskim Towarzystwem Zwalczania Chorób

Alergicznych (PTZChA), Polskim Towarzystwem Dermatologicznym (PTD) i Polskim

Towarzystwem Ftyzjopneumonologicznym (PTF), a także na popularyzacji

specjalizacji z alergologii. W okresie sprawozdawczym 1983 – 2000 zorganizowano 9

posiedzeń naukowych i 2 zebrania szkoleniowe, obydwa w Łodzi. Pierwsze -

18.12.1985 r., przy współpracy Oddziału Łódzkiego PTA z Polskim Towarzystwem

Internistycznym, poświęcone tematyce: „Mastocyt, bazofil. Heterogeniczność,

degranulacja, rola w patomechanizmie astmy oskrzelowej”. Drugie, szczególnie

ważne, zebranie członków PTA odbyło się 24.11.1988 r. Na nim nastąpiło uroczyste

wręczenie odznaczenia przyznanego przez ZG PTZChA dr Sabinie Sobień-

Kopczyńskiej.

Dyplomy im. prof. Mieczysława Obtułowicza za najlepsze rozprawy doktorskie

w 1988 r. przyznano dr Hannie Gendek za pracę na temat: „Badanie histologiczne i

histoenzymatyczne odwróconego, biernego odczynu Arthusa w skórze i mięśniach

poprzecznie prążkowanych u świnek morskich” oraz dr Piotrowi Kunie za pracę:

„Wpływ antygenów bakteryjnych na wytwarzanie czynnika uwalniającego histaminę

HRF przez komórki jednojądrzaste chorych na astmę oskrzelową nieatopową”.

O intensywności prac naukowo-szkoleniowych świadczy organizacja 6

sympozjów oraz 2 zjazdów PTA. IV z kolei, Zjazd PTA zorganizowany został przez

Klinikę Chorób Zawodowych Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi pod patronatem dr

hab. Pawła Górskiego w dniach 28 – 31.08.1991 roku. W programie uwzględniono

następujące tematy badawcze:

1. Rola zapalenia w patogenezie chorób alergicznych.

2. Postępy diagnostyki chorób alergicznych i immunologicznych.

3. Postępy terapii chorób alergicznych.

4. Nadwrażliwość na niesteroidowe leki przeciwzapalne.

5. Alergozy zawodowe.


94

Podczas ceremonii otwarcia IV Zjazdu, PTA w dniu 28.08.1991 r., nastąpiło

uroczyste przyznanie godności Honorowego Członka PTA prof. Edwardowi

Rudzkiemu i prof. Jeane Paupe z Francji oraz dyplomu im. prof. Mieczysława

Obtułowicza dla 14 osób za wyróżniające się rozprawy doktorskie.

Następny VII Zjazd PTA „Łódź 2000”, zorganizowany został przez Katedrę i

Zakład Immunologii Klinicznej AM w Łodzi w dniach 27-30.08.2000 r., pod

patronatem prof. Marka Kowalskiego. Główne tematy Zjazdu stanowiły aktualną

tematykę badawczą i diagnostyczno-leczniczą polskiej alergologii. Były także

wyrazem szerokiej palety zainteresowań łódzkich lekarzy problematyką

alergologiczną:

1. Genetyka chorób alergicznych.

2. Molekularne mechanizmy zapalenia alergicznego.

3. Środowisko a rozwój alergii.

4. Choroby alergiczne skóry.

5. Choroby alergiczne górnych dróg oddechowych.

6. Diagnostyka i leczenie astmy oskrzelowej.

7. Problemy alergologii dziecięcej.

8. Alergie pokarmowe.

9. Alergia i nadwrażliwość na leki.

10. Profilaktyka chorób alergicznych.

11. Miejsce immunoterapii w leczeniu chorób alergicznych.

12. Zaburzenia odporności.

13. Choroby o podłożu autoimmunologicznym.

Na szczególną uwagę zasługuje również fakt, iż pod patronatem OŁ PTA w

Instytucie Medycyny Pracy w Łodzi w 1992 r. powołano do życia Szkołę dla Chorych

na Astmę i Ich Rodzin. Program Szkoły oparto o zalecenia National Asthma

Education Program (1991 r.) oraz International Consensus Report on Diagnosis and

Treatment of Asthma (1992 r). Główne cele kształcenia przewidywały następujące

zagadnienia: wyjaśnienie natury schorzeń alergicznych; nauczenie sposobów

zapobiegania alergii, sposobów eliminowania alergenów, czynników torujących drogę

alergizacji oraz zapobieganie infekcjom; właściwy dobór zachowań prozdrowotnych i

dobór zawodów w rodzinach zagrożonych alergią; ukształtowanie umiejętności

samokontroli i zachowań w sytuacjach bezpośrednich zagrożeń zdrowia i życia;

odpowiedni sposób pobierania leków i kontroli ich skuteczności, a także wyjaśnienie


95

celowości i sposobów kontaktów z lekarzami o zróżnicowanym rodzaju i poziomie

specjalizacji. Zajęcia w Szkole odbywały się raz na kwartał i obejmowały 14 godzin

wykładów i ćwiczeń.

Oprócz tego przedstawiciele OŁ PTA wespół z członkami PTZChA byli

propagatorami spotkań dla chorych, podczas których omawiano problemy z zakresu

alergologii; m. in. po raz pierwszy miting tego typu odbył się 8.04.1986 r. w Łodzi.

Ponadto otwarta w Instytucie Medycyny Pracy Szkoła dla Alergików i Ich Rodzin

rozpoczęła swoją działalność cyklem kursów dla pacjentów w dniach 8 – 11.06.1994

r. Podobną inicjatywę, oprócz IMP, podjęły także: Katedra i Zakład Immunologii

Klinicznej AM, Ośrodek Diagnostyki Leczenia Astmy i Alergii Katedry Immunologii

AM oraz Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Astmę i Choroby Alergiczne pod

patronatem prof. Marka Kowalskiego.

Innymi osiągnięciami naukowo-organizacyjnymi na przestrzeni lat opisywanej

działalności Oddziału Łódzkiego PTA były:

IV Łódzka Sesja Alergologiczna zorganizowana przez OŁ PTA przy

współpracy z Sekcją Alergologii i Fizjopatologii Oddychania Polskiego

Towarzystwa Fizjopneumonologicznego i z PTZChA w dniach 25 –

26.05.1984 r. w Łodzi.

wycieczka do Rogowa, na której omówiono zagadnienia biologii i fizjologii

ziaren pyłków w dniu 17.03.1996 r.

zorganizowanie Środkowo- i Wschodnioeuropejskiej Konferencji Astma,

Alergia i Immunologia Kliniczna pod patronatem prof. Marka Kowalskiego w

dniach od 20–22.06.1996 r., a w rok później III Ogólnopolskich Warsztatów

Alergologicznych na temat: „Algorytmy spirometrii w nieżytach nosa” w Łodzi

w dniach 08–09.11.1997 r. pod patronatem prof. Krzysztofa Buczyłki i

Centrum Alergologii – Klinikę Uczuleń.

W kolejnych okresach sprawozdawczych w latach 2000-2006 działalność OŁ

PTA obejmowała 13 zebrań naukowych, współudział w organizacji Konferencji

Środkowoeuropejskich „Astma, Alergia, Immunologia”, tzw. pikniki alergologiczne i

dni otwartych dla pacjentów, dotyczyła współpracy z PTF, PTD, PTP oraz nowo

powstałym Polskim Towarzystwem Cytometrii Przepływowej. Podobne spotkania

odbyły się w następnym okresie trzyletniej aktywności Oddziału; Oddział liczył

wówczas 149 członków (stan na dzień 5.04.2006 roku). W kadencji 2006-2009

Zarząd Oddziału zorganizował 9 posiedzeń naukowo-szkoleniowych o zróżnicowanej

tematyce, w tym nie tylko poświęconej diagnostyce i terapii chorób o podłożu


96

alergicznym, ale także nowym „gorącym” problemom, bardzo istotnym z punktu

widzenia zdrowia publicznego i praktyki lekarskiej (np.: fakty i mity dotyczące

skutków zdrowotnych substancji psychoaktywnych tzw. „dopalaczy”), czy też

zagadnieniom łączącym alergologię i zdrowie środowiskowe – astmie wywołanej

przez czynniki drażniące. Ponadto OŁ współpracował z innymi towarzystwami

naukowymi, czego wyrazem była organizacja 6 zebrań naukowo-szkoleniowych,

wspólnie z PTF/PTChP i jednego z PTP oraz firmami farmaceutycznymi, czynnie

wspierającymi tę ideę. Na tych spotkaniach frekwencja wynosiła od około 30 do 90

osób, a oprócz polskich, pojawiali się także zagraniczni wykładowcy, m. in. prof.

Nikolaos Papadopoulos z Grecji.

Również szczególnymi wydarzeniami dla środowiska alergologicznego w

Łodzi stały się kolejne Konferencje Środkowo-Europejskie Kliniczne, w których

aktywnie uczestniczyło wielu członków Oddziału.

Pośrednio ogromnym sukcesem okazał się XXVIII Kongres Europejskiej

Akademii Alergii i Immunologii Klinicznej w Warszawie, w którego komitecie

organizacyjnym pracowało aż 8 członków OŁ (Komitet sumarycznie liczył 28 osób).

Wieloletnia działalność w PTA i na forum międzynarodowym znalazła odbicie w

przyznaniu przez Prezydenta RP najwyższych odznaczeń państwowych profesorom

Pawłowi Górskiemu i Markowi Kowalskiemu. Nie wolno pominąć także cieszących

się znakomitą opinią i odpowiadających w pełni zapotrzebowaniu społecznemu,

zorganizowanych przez prof. Piotra Kunę Konferencji Naukowo-Szkoleniowych i

Klinicznego Forum Ekspertów w Wiśle. Tym samym twórczość łódzkiego środowiska

alergologicznego jest trudna do przecenienia. Można tu jeszcze wspomnieć o

działalności ekspertyzowej dla Komisji Europejskiej w dziedzinie alergologii

zawodowej, znajdującej odbicie w prawodawstwie UE, czy też wydanie pierwszego w

świecie podręcznika „Alergologia zawodowa” międzynarodowego autorstwa oraz

liczne prace opublikowane w zachodnich periodykach o wysokim wskaźniku IF, wiele

szkoleń, kursów organizowanych przez Kliniki i Zakłady, zajmujące się alergologią i

immunologią kliniczną, liczne wykłady, przewodzenie sesjom na zjazdach oraz

kongresach zagranicznych i krajowych itp. W opisywanym okresie sprawozdawczym

odbyło się 9 posiedzeń naukowych oraz otwarto 12 przewodów doktorskich. Pod

względem merytorycznej działalności, dotyczącej organizacji zebrań, jak i

popularyzacji wiedzy z zakresu alergologii Zarząd Oddziału Łódzkiego PTA wywiązał

się wzorcowo z nałożonych wymagań statutowych. Jego dziewiąta kadencja z liczbą


97

186 członków zakończyła się zebraniem sprawozdawczo-wyborczym w dniu

17.06.2009 roku.

Zgodnie z uchwałą ZG PTA z dnia 14.05.1999 r. standardy medyczne stały się

oficjalnym dokumentem Ministerstwa i weszły w skład podstawowego pakietu

zobowiązań Kas Chorych. Jednakże towarzystwa medyczne nie brały

bezpośredniego udziału w tworzeniu standardów, gdyż jedynym partnerem

Ministerstwa mógł być Konsultant Krajowy. Konsultant Krajowy w dziedzinie

alergologii prof. Edward Zawisza zaproponował utworzenie dwóch komisji ZG PTA, tj.

Komisji Terapeutycznej i Komisji Procedur Diagnostycznych. Przewodniczącym

Komisji d/s procedur diagnostycznych został członek OŁ PTA prof. Paweł Górski, na

wniosek którego w skład tego zespołu weszli przedstawiciele OŁ PTA - prof.

Krzysztof Buczyłko, prof. Piotr Kuna, prof. Mirosław Szmidt oraz z Oddziału

Warszawskiego PTA - prof. Tadeusz Płusa, a także prof. Wojciech Silny z Oddziału

Poznańskiego PTA. W dniu 22 czerwca odbyło się spotkanie całej Komisji, na którym

ustalono ostateczną wersję protokołu. Na spotkaniu tym zaproponowano

opracowanie zadań dla poszczególnych członków Komisji, m. in. dla prof. K. Buczyłki

- rynomanometrii i testów dospojówkowych, prof. P. Kuny – diagnostyki alergii na

owady, prof. W. Silnego - testów alergologicznych w dermatologii, prof. M. Szmidta –

spirometrii z próbą rozkurczową oraz testów prowokacji oskrzelowej nieswoistej i

swoistej, prof. P. Górskiego – bronchoskopii i testów prowokacji donosowej.

W dziedzinie standardów diagnostycznych, określono propozycję wyraźnego

przypisania ich do poszczególnych struktur opieki tj. szczebla podstawowego, porad

specjalistyczno-ambulatoryjnych i szpitali niespecjalistycznych. Zaznaczono także

elementy diagnostyki ściśle specjalistycznej, alergologicznej oraz diagnostyki u

chorych na alergie w szczególnych okolicznościach, jak np. postępowanie

diagnostyczne w stanie astmatycznym lub w innych stanach zagrożenia życia.

Oprócz tego na wniosek przewodniczącego Komisji Terapeutycznej prof. Edwarda

Zawiszy, poszczególni członkowie zespołu z różnych Oddziałów PTA, w tym z OŁ

mieli za zadanie opracować określone zagadnienia z tego zakresu. Należy

podkreślić, że w omawianych okresach sprawozdawczych OŁ PTA wykazywał

ożywioną i zgodną z zaleceniami statutowymi działalność. Działalność naukowo-

szkoleniowa zaowocowała licznymi kontaktami z uczonymi z kraju i zagranicy.

Działalność usługowa była nieco skromniejsza i sprowadzała się głównie do

określenia standardów diagnostycznych. Na podstawie dokumentów Archiwum PTA

nie można ocenić praktycznej działalności diagnostyczno-leczniczej, ani liczby


98

chorych, leczonych w różnych zakładach opieki zdrowotnej przez członków PTA.

Zresztą podobnie przebiegała praca w innych oddziałach PTA.

Oddział Małopolski (Krakowski) PTA

Zgodnie z wynikami Walnego Zebrania Członków Oddziału Krakowskiego PTA

(OK PTA) przypadającego na dzień 13.04.2006 roku, podsumowano jego działalność

w mijającej kadencji 2003-2006 i wyodrębniono następujące obszary jego

funkcjonowania: organizację zebrań naukowych i sympozjów ogólnokrajowych oraz

współpracę z ZG PTA oraz Krakowskim Oddziałem Polskiego Towarzystwa

Zwalczania Chorób Alergicznych, Małopolskim Centrum Kształcenia Podyplomowego

i Okręgową Izbą Lekarską w Krakowie. W omawianym okresie sprawozdawczym

przeprowadzono 15 spotkań naukowo-szkoleniowych o tematyce alergologicznej w

ujęciu interdyscyplinarnym (6 w 2003 roku, 5 w 2004 roku i 4 w 2005 roku) oraz

zorganizowano 6 corocznych konferencji jednodniowych: 3-krotnie Dzień Alergii

łącznie z Zarządem OK PTZChA z sesjami naukowymi dla lekarzy i edukacyjnymi dla

pacjentów, a także personelu medycznego; 3-krotnie Dzień Alergii Pyłkowej w

Ogrodzie Botanicznym UJ z udziałem palinologów i programem oświatowym dla

chorych i sympozjum pt.: „Alergiczne Choroby Zawodowe”. Ponadto w 2003 roku OK

PTA pełnił rolę gospodarza X Jubileuszowego Sympozjum naukowo-szkoleniowego:

„Postępy w zakresie diagnostyki i leczenia chorób alergicznych” oraz przewodniczył

Uroczystej Sesji Jubileuszowej w Krakowie pod patronatem Prezydenta PTA z okazji

30-lecia pracy zawodowej prof. Ryszarda Kurzawy. Oprócz tego członkowie Zarządu

Oddziału czynnie uczestniczyli w pracach komisji kwalifikującej do otwarcia

specjalizacji z alergologii na terenie Małopolski. Wśród lekarzy ubiegających się o tę

profesję znaleźli się, pediatrzy i interniści, zabrakło niestety dermatologów i

laryngologów. Zjawisko to wywołało utrudnienia w tworzeniu zespołów poradnictwa

alergologicznego na wspomnianym obszarze. Wówczas według nowego trybu

kształcenie kontynuowało 14 osób, a 10 zgodnie ze starymi wymogami.

Kierownikami specjalizacji byli członkowie OK PTA.W opisywanej kadencji Zarząd

Oddziału pozostał w stałym kontakcie z Konsultantem Wojewódzkim ds. alergologii

dla Małopolski, przeanalizował wyniki ankietyzacji, a także stan organizacyjny 51

Poradni Alergologicznych, działających w regionie, przedkładając wyciągnięte

wnioski Konsultantowi Krajowemu.


99

Kolejny okres sprawozdawczy Oddziału Małopolskiego PTA rozpoczął się w

dniu 6.03.2006 roku, podczas Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego, na którym

podsumowano działalność Oddziału od 6.03.2006 do 15.06.2009 roku, dokonano

wyboru nowych władz oraz delegatów na Walne Zgromadzenie PTA zaplanowane w

październiku 2009 roku w Bydgoszczy. Spotkanie uświetnił wykład prof. Ryszarda

Kurzawy pt.: „Wziewne GKS w leczeniu astmy oskrzelowej. Fakty i mity”. W zebraniu

uczestniczyło 33 uprawnionych do głosowania członków. W okresie od 6.03.2006 do

15.06.2009 roku Oddział Krakowski PTA zorganizował, pod przewodnictwem

Przewodniczącego Oddziału prof. Ryszarda Kurzawy szereg spotkań naukowo-

szkoleniowych (w sumie 31 zebrań), w tym:

w 2006 roku – łącznie 9 posiedzeń w dniach (10.04.06, 20.05.06, 19.06.06,

18.09.06, 10.11.06, 18.09.06, 16.10.06, 10.11.06, 11.12.06),

w 2007 roku – łącznie 9 posiedzeń w dniach (04.02.07, 03.03.07, 07.04.07,

14.05.07, 23.06.07, 08.09.07, 13-15.10.07, 16.11.07),

w 2008 roku – łącznie 10 spotkań (14.01.08, 04.02.08, 03.03.08, 07.04.08,

05.05.08, 06.06.08, 24.09.08, 15.10.08),

w 2009 roku – łącznie 3 posiedzenia (styczeń 2009, marzec 2009, 15.06.09).

We wspomnianych zebraniach, poświęconych głównie zagadnieniom

diagnostyki i leczenia astmy oskrzelowej, alergicznego nieżytu nosa, atopowego

zapalenia skóry oraz postępom aerozoloterapii i kortykosteroidoterapii swoje wykłady

prezentowali nie tylko członkowie macierzystego Oddziału, ale również zaproszeni

wykładowcy z innych Oddziałów PTA. W spotkaniach tych średnio uczestniczyło 30-

40 osób, a obowiązkowo brali w nich udział lekarze w trakcie specjalizacji z

alergologii.

Oprócz regularnych, comiesięcznych zebrań przeprowadzono również

dwudniowe Konferencje – Spotkania w ramach Dni Alergii Pyłkowej (V i VI)

zorganizowane wspólnie z Zakładem Alergologii Klinicznej i Środowiskowej oraz

Ośrodkiem Badania Alergenów Środowiskowych, a także I i II Krakowskie

Sympozjum Alergologii i Immunologii Klinicznej (w grudniu 2007 i 2008 roku) pod

patronatem naukowym prof. Krystyny Obtułowicz. Jeżeli chodzi o spotkania samego

Zarządu OK, to odbywały się przeciętnie 3-4 razy w roku. Omawiano na nich sprawy

bieżące i ustalano aktualny program działalności naukowo-szkoleniowej na dany rok

kalendarzowy od stycznia do grudnia z wyjątkiem miesięcy wakacyjnych.


100

Oddział Mazowiecki (Warszawski) PTA

W dniu 12.04.1983 r. w sali Farmacji Akademii Medycznej przy ul. Banacha 1

odbyło się zebranie założycielskie Oddziału Warszawskiego PTA (OW PTA).

Zebranych powitał i obrady otworzył Członek-Założyciel PTA dr hab. Edward

Zawisza. Omówił statut PTA i zalecenia Zarządu PTA w aspekcie powoływania

Oddziałów Wojewódzkich. Następnie głos zabrał dr hab. Czesław Sielużycki,

Przewodniczący Koła Warszawskiej Sekcji Alergologicznej Polskiego Towarzystwa

Lekarskiego. Przedstawił on historię Koła, sposób jego tworzenia, osiągnięcia i

trudności.

W dalszej kolejności na Posiedzeniu w Bydgoszczy w dniu 27.05.1983 r. ZG

PTA w oparciu o paragraf 37 punkt 1 i 2 Statutu PTA zatwierdził powołany do życia w

dniu 12 kwietnia 1983 r. OW PTA, aprobując skład osobowy Zarządu oraz Komisji

Rewizyjnej Oddziału. Od momentu powstania, aż do chwili obecnej działalność OW

PTA skupiała się przede wszystkim na organizowaniu konferencji i posiedzeń

naukowych, prowadzeniu kursów szkoleniowych dla lekarzy oraz uczestniczeniu w

rozmaitych imprezach z dziedziny alergologii. Na szczególną uwagę zasługuje fakt

organizowania rokrocznie przez OW PTA pod patronatem Kliniki Hematologii i

Pneumonologii IP AM w Warszawie szkoleń dla alergologów i pneumonologów,

prowadzących poradnie alergologiczne. Kursy te uświetniały doskonałe wykłady

wielu członków OW PTA m.in.: prof. Edwarda Rudzkiego, dr hab. Edwarda Zawiszy i

dr Elżbiety May. Ponadto, przedstawiciele OW PTA byli autorami licznych publikacji i

doniesień naukowych, prezentowanych na zjazdach międzynarodowych i krajowych.

Oprócz tego, czynnie współpracowali z innymi oddziałami regionalnymi PTA,

wymieniając między sobą doświadczenia z zakresu alergologii.


101

Zdj. 42. (od lewej) Prof. Edward Rudzki, Prof. Jerzy Kruszewski, Prof. Danuta Chmielewska-

Szewczyk.

Działalność naukowa OW PTA, podobnie jak innych oddziałów tego

towarzystwa sprowadzała się przede wszystkim do organizowania posiedzeń i

sympozjów naukowych oraz uczestniczenia w różnych imprezach zagranicznych i

krajowych, a także pogłębiania wiedzy z dziedziny alergologii i immunologii klinicznej.

W omawianym okresie sprawozdawczym (1983–2012) odbyło się 10 sympozjów, 15

konferencji i 112 posiedzeń naukowych. Ponadto członkowie OW PTA czynnie

uczestniczyli w 5 kongresach (3 zagranicznych i 2 krajowych). Były to:

- XII Kongres Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej w Rzymie w

1983 roku, podczas którego delegaci OW PTA wygłosili 2 referaty:

1. Allergy to pollen of compositae.

2. The influence of calcium antagonist, nifedipine, on histamine induced

bronchoconstriction in asthmatics.

- Kongres Naukowy „Interasma” zorganizowany w Pradze w dniach 17-20.05.1989 r.

- XIV Kongres EAACI zorganizowany w Berlinie Zachodnim w dniach 17-22.09.1989

r. podczas którego delegaci OW PTA zaprezentowali 13 wystąpień.

- IV Kongres Europejskiego Towarzystwa Pediatrycznego w Krakowie w 1983 r.

- XVII Kongres Polskiego Towarzystwa Onkologicznego w Poznaniu w dniach 20-

23.09.1990 r. w którym przedstawiciele OW PTA czynnie zaznaczyli swoją obecność

wygłaszając pracę na temat: „Stężenie alfafetoproteiny w BAL i surowicy chorych na

raka płuc”.


102

W dorobku OW PTA nie zabrakło także udziału członków oddziału w

dorocznym zebraniu SEPCR zorganizowanym w Przełęczy Kocierskiej w dniach 5-

6.01.1990 r. poświęconym porównawczej ocenie swoistej i nieswoistej

nadreaktywności w astmie atopowej.

Oddział Podkarpacki (Rzeszowski) PTA

Oddział Wojewódzki PTA w Rzeszowie od chwili, jego powstania w 1982 roku,

nie przejawił działalności, pomimo regularnego przesyłania przez ZG PTA wszystkich

komunikatów, druków, a później monitów. Wszelkie próby nawiązania jakiegokolwiek

kontaktu z Przewodniczącym Zarządu OW PTA w Rzeszowie przez ZG spełzały na

niczym aż do stycznia 1988 roku. Pragnąc wznowić działalność ORz PTA w

Rzeszowie zwołano zebranie organizacyjne w dniu 6.01.1988 roku. Zebranie

poprowadziła upoważniona przez ZG PTA dr Jadwiga Górska-Kowalska. Po

powitaniu przybyłych i przedstawieniu przez byłego przewodniczącego ORz, dr hab.

Andrzeja Bętkowskiego, argumentów usprawiedliwiających zawieszenie działalności

ORz, natychmiast po jego utworzeniu, przystąpiono do dyskusji o celach i zadaniach

ORz PTA.

Po zakończeniu dyskusji zgromadzeni podjęli uchwałę o ponownym

utworzeniu ORz PTA w Rzeszowie z dniem 6.01.1988 r. ORz PTA wznowił

działalność, w dniu 6.01.1988 r. Siedzibą Zarządu Oddziału stał się Specjalistyczny

Zespół Gruźlicy i Chorób Płuc w Rzeszowie przy ulicy Rycerskiej 2. Zgodnie z

założeniem statutu PTA działalność Oddziału polegała na organizowaniu zebrań

naukowych, współpracy z innymi Towarzystwami Specjalistycznymi i popularyzacją

specjalizacji z alergologii oraz szerzeniu zdobyczy postępów nauki wśród lekarzy

pulmonologów, internistów, pediatrów, laryngologów i dermatologów, zajmujących się

alergologią. Posiedzenia Zarządu ORz PTA odbywały się przeciętnie 3-5 razy w

roku. Ustalano na nich programy zebrań naukowych, przyjmowano nowych

członków, omawiano aktualne sprawy związane z pracą Oddziału, tryb nawiązywania

kontaktów z naukowcami i sprawy finansowe.

W okresie sprawozdawczym 1988-1991 zorganizowano 14 posiedzeń

naukowych, w tym piętnaście posiedzeń Zarządu. Należy nadmienić, że od

06.01.1988 r. do 04.01.1989 r. odbyły się 3 posiedzenia naukowe, z czego 2 przy

współpracy z ORz PTP, na których wygłoszono pięć następujących referatów:

1. Znaczenie IgE w diagnostyce chorób alergicznych u dzieci.

2. Kortykoterapia astmy oskrzelowej.


103

3. Pyłkowica - problem sezonowy.

4. Procesy alergiczne żołądka i dwunastnicy.

5. Metody rozpoznawania nadreaktywności oskrzeli.

Oprócz tego przedsięwzięciem zasługującym na szczególną uwagę było

podjęcie przez ORz w Rzeszowie inicjatywy zakupu zestawu Fluorofast + alergeny

firmy 3M dla Poradni Przeciwastmatycznej przy Specjalistycznym Zespole Gruźlicy i

Chorób Płuc w Rzeszowie.

W kolejnych latach działalności ORz PTA w okresie kadencji 1991–1994,

zebrania i posiedzenia naukowe odbywały się także wespół z innymi towarzystwami,

w szczególności z Polskim Towarzystwem Pediatrycznym, Polskim Towarzystwem

Ftyzjopneumonologicznym, Polskim Towarzystwem Lekarskim i Polskim

Towarzystwem Internistycznym. Poza tym, w czasie owej kadencji organizowano

wiele zjazdów i konferencji o tematyce alergologicznej (Jachranka, Zakopane,

Kazimierz n/Wisłą, Kraków), w których uczestniczyli członkowie Towarzystwa.

Przewodnicząca OW PTA w Rzeszowie dr Jadwiga Górska-Kowalska brała także

udział w posiedzeniach Zarządu Głównego PTA w Warszawie, co najmniej dwa razy

w roku. Na każde zebranie ORz PTA do wszystkich członków i sympatyków

wysyłano imienne zaproszenia, w których podawano terminy, miejsce i tematykę

spotkań. Oprócz tego ORz PTA nawiązał kontakt między Ośrodkiem Badań

Alergenów Środowiskowych w Warszawie a Redakcją Nowin Rzeszowskich i

Ośrodkiem TV-Rzeszów celem badania i ogłaszania opadu alergenów w Rzeszowie.

W okresie kadencji, przypadającym na lata 1994–1997 odbyło się 10 zebrań

naukowych – jedno w 1994 roku w czasie powyborczym, - trzy w 1995 roku, - cztery

w 1996 roku,- dwa w 1997 roku. Większość spotkań zorganizowano w Rzeszowie,

jedno w Leżajsku, jedno w Sieniawie. Na posiedzeniach wygłaszane były referaty

przez gości przybyłych z przodujących Ośrodków Alergologicznych w kraju oraz

członków PTA ORz. Przewodnicząca ORz PTA, dr Jadwiga Górska-Kowalska,

wygłaszała referaty o tematyce alergologicznej w Terenowych Oddziałach Polskiego

Towarzystwa Lekarskiego, - trzy razy w Rzeszowie, jeden raz w Kolbuszowej, w tym

trzy razy dla lekarzy rodzinnych.

Podczas kadencji Oddział nawiązał współpracę ze Stowarzyszeniem Pomocy

Dzieciom Chorym na Astmę i Alergię. Na bazie tego porozumienia zorganizowano

Szkołę Astmy; dwukrotnie odbyły się zebrania naukowe, w których uczestniczyli

pacjenci oraz ich rodziny – w 1996 roku i w 1997 roku. Oprócz, tego na spotkania


104

naukowe zapraszano przedstawicieli firm farmaceutycznych, którzy prezentowali

najnowsze osiągnięcia farmakologiczne z dziedziny alergologii. Ogromną frekwencją

członków ORz PTA cieszyły się także kursy alergologiczne, organizowane przez

wiodące Ośrodki Alergologiczne na terenie całego kraju.

W okresie kadencji od 07.11.1997 r. do 9.06.2000 r. odbyło się 20 zebrań

naukowych. Tematy wszystkich spotkań cieszyły się zainteresowaniem szerokiego

grona lekarzy, nie tylko członków ORz PTA. Program wykładów dotyczył chorób

oskrzeli, alergicznych chorób płuc, chorób górnych dróg oddechowych, chorób z

zakresu patologii układu immunologicznego, zarówno dzieci jak i dorosłych. Wśród

poruszanej problematyki znalazły miejsce także różne metody leczenia, np.:

chirurgiczne, farmakologiczne, areozoloterapia. Referaty wygłaszane były przez

zaproszonych gości z wiodących Ośrodków Alergologicznych w kraju oraz członków

PTA ORz. Ponadto na zebraniach naukowych wiele firm farmaceutycznych

prezentowało swoje wyroby, zapoznając zebranych z mechanizmem działania nowo

wprowadzanych leków, a także przypominając znane już preparaty. W opisywanym

okresie sprawozdawczym miało miejsce również spotkanie robocze z nowo

wybranym Konsultantem Regionalnym ds. Alergologii prof. Ewą Niżankowską-

Mogilnicką. Kolejne miesiące przyniosły niemalże półtoraroczną przerwę aktywnej

działalności ORz PTA. Dopiero w dniu 23.01.2004 roku na zebraniu sprawozdawczo-

wyborczym doszło do ponownej jego reaktywacji. Wówczas funkcję

Przewodniczącego objęła dr Dorota Nierojewska. W opisywanym okresie od dnia

23.01.2004-31.03.2006 aktywność przywróconego Oddziału Rzeszowskiego, zgodna

z założeniami Statutu PTA polegała na:

przygotowywaniu konferencji naukowo-szkoleniowych

współpracy z Towarzystwami Naukowymi innych specjalności (PTF, PTI, PTL,

PTP, PTD Lekarzy Medycyny Rodzinnej)

szerzeniu zdobyczy postępów nauki w dziedzinie alergologii wśród lekarzy

praktykujących na terenie województwa podkarpackiego

popularyzacji wiedzy o chorobach alergicznych w kręgach mieszkańców

województwa, za pośrednictwem środków masowego przekazu

przeprowadzaniu pogadanek w szkołach dla rodziców, nauczycieli,

pedagogów szkolnych i higienistek

organizowaniu Dnia Alergii w Polsce zgodnie z zaleceniami Zarządu

Głównego PTA


105

Posiedzenia Zarządu odbywały się raz na trzy miesiące. Ustalano na nich

program zebrań i konferencji, tryb nawiązywania kontaktu z naukowcami, formy

pozyskiwania sponsorów oraz metody rozpowszechniania wiedzy na temat chorób

alergicznych w społeczeństwie. Omawiano także problemy, dotyczące rozliczania

porad alergologicznych i procedur realizowanych w ramach tych zaleceń przez

Narodowy Fundusz Zdrowia przy współpracy z Konsultantem Wojewody

Podkarpackiego ds. Alergologii. Ważnym i pilnym zadaniem Zarządu stało się

uzyskanie zaświadczenia o wpisie do Rejestru Podmiotów Prowadzących

Doskonalenie Zawodowe dla Lekarzy i Lekarzy Dentystów Okręgowej Izby Lekarskiej

w Rzeszowie, które to Oddział otrzymał 12.04.2005 roku. Od tego czasu dodatkowo

Zarząd zajął się wnioskowaniem o punkty edukacyjne dla uczestników każdej

konferencji naukowo-szkoleniowej Oddziału Rzeszowskiego PTA, zgodnie z

wymogami Okręgowej Izby Lekarskiej.

W okresie kadencji od 23 stycznia 2004 do 31 marca 2006 roku

przeprowadzono 12 spotkań naukowych, większość w Rzeszowie, dwa w terenie, w

tym jedno w Lesku i jedno w Nozdrzcu. Wszystkie zebrania cieszyły się dużym

zainteresowaniem lekarzy i pielęgniarek (jedną konferencję poświęcono nie tylko

lekarzom, ale i pielęgniarkom pracującym w Poradniach Alergologicznych). Tematyka

konferencji podejmowała zagadnienia schorzeń alergicznych i najnowszych zaleceń

obowiązujących w Polsce, Europie i na świecie: klasyfikacji, metod diagnostyki,

profilaktyki oraz różnicowania. Przedstawiono także aspekt bezpieczeństwa podczas

ITS. Wykłady wygłaszali zaproszeni goście z przodujących Ośrodków

Alergologicznych w Polsce oraz członkowie Oddziału Regionalnego w Rzeszowie.

Ponadto od 23 stycznia 2004 do 31 marca 2006 roku, przybyło do Oddziału

Regionalnego wielu nowych specjalistów z zakresu alergologii. Na dzień 31.03.2006

ORz liczył 66 członków, w tym 35 alergologów, biorących czynny udział w krajowych i

zagranicznych zjazdach i sympozjach naukowych oraz kursach alergologicznych

organizowanych przez rodzime Kliniki Alergologiczne.

Oddział Podlaski (Białostocki) PTA

Z uwagi na brak kompletu dokumentów w archiwum OŁ PTA, możliwość

opisania działalności Oddziału Białostockiego (OB) sprowadza się tylko do 1991 roku

oraz dwóch kadencji 2003-2006 i 2006-2009.


106

W 1991 roku OB PTA zorganizował 11 posiedzeń naukowych, 6 w

Białymstoku i 5 w innych miastach w kraju. Czterech członków zdało egzamin

specjalizacyjny z alergologii. ZG PTA przyznał Dyplom Honorowy im. prof.

Mieczysława Obtułowicza trzem członkom Oddziału za wyróżniające się prace

doktorskie. Poza tym, w zorganizowanym przez Przewodniczącą Oddziału prof.

Sabinę Chyrek-Borowską kursie pt: „Alergologia kliniczna” w dniach 15-27 kwietnia

1991 roku większość wykładowców stanowili przedstawiciele OB PTA. Oprócz tego

członkowie Oddziału zasłynęli z współpracy z ludnością makroregionu poprzez udział

w audycjach lokalnej rozgłośni radiowej, dotyczących profilaktyki i terapii schorzeń

alergicznych. Ponadto, we wspomnianych we wstępie dwóch okresach działalności,

przypadających na lata 2003-2009 Oddział Białostocki nadal kontynuował powzięte

przedsięwzięcia. Podjął ścisłą współpracę z wieloma Towarzystwami Naukowymi, w

szczególności z Polskim Towarzystwem Ftyzjopulmonologicznym, czego wynikiem

stało się wspólne zebranie naukowo-szkoleniowe zorganizowane w Białymstoku w

dniu 6.02.2006 roku oraz czynnie uczestniczył w corocznych Wschodnich

Spotkaniach Alergii i Immunologii Klinicznej.

W opisywanych kadencjach odbyło się łącznie 25 posiedzeń naukowych (w

tym od 02.2003-04.2006 – 15 zebrań), natomiast pozostałe w kolejnych latach

przedstawiały się następująco:

2006 rok – 1 posiedzenie Oddziału

- Wschodnie Spotkanie Alergologii i Immunologii Klinicznej zorganizowane w

Augustowie w dniach 08-10.09.2006 (przyciągnęło 200 uczestników)

2007 rok – 3 posiedzenia naukowo-szkoleniowe


Kazimierzu Dolnym w dniach 27-29.09.2007 (przyciągnęło 700 uczestników)

2008 rok - 3 posiedzenia naukowo-szkoleniowe


Kazimierzu Dolnym w dniach 10-12.09.2008 (przyciągnęło 550 uczestników)

2009 rok 3 posiedzenia naukowo-szkoleniowe.

Działalność naukowa OB PTA, podobnie jak innych oddziałów tego

towarzystwa sprowadzała się przede wszystkim do organizowania sympozjów i

posiedzeń naukowych oraz pogłębiania wiedzy z dziedziny alergologii i immunologii


107

klinicznej poprzez uczestniczenie w rozmaitych zjazdach tak krajowych, jak i

zagranicznych. W omawianym okresie sprawozdawczym odbyło się 10 posiedzeń

naukowych i 18 sympozjów i zjazdów krajowych, na których zaprezentowano 18

referatów poglądowych. Spośród nich, 12 wygłoszono podczas IV Zjazdu PTA

zorganizowanego w Łodzi w dniach 29-31.08.1991 roku. Ponadto 4 prace

przedstawiono także w Rydzynie na trzydniowym Sympozjum Naukowym „Metody

Diagnostyczne firmy 3 M Diagnostic Systems”, a dwa referaty prof. Zenona

Siergiejko i wsp. m.in.: „Wpływ leków stabilizujących błony komórkowe mastocytów

oraz hamujących późną odpowiedź alergiczno-zapalną na reaktywność oskrzeli w

teście histaminowym” i „Odpowiedź drzewa oskrzelowego na histaminę w warunkach

blokady receptorów histaminowych i muskarynowych” zaprezentowano na

Dorocznym Spotkaniu Towarzystwa Badań nad Histaminą zorganizowanym w

Uniejowie w dniach 27-28.09.1991 roku. Na szczególną uwagę zasługuje również

udział przedstawicieli OB PTA w licznych imprezach zagranicznych. I tak, podczas

VIII Kongresu ISAM w Davos w dniach 14-17.04.1991 roku oraz Annual Meeting of

European Academy of Allergology and Clinical Immunology w Zurichu,

przedstawiono cztery wystąpienia wybranych reprezentantów OB PTA.

Zwieńczeniem wspomnianego okresu działalności Oddziału stał się 1st Annual

Congress ERS zorganizowany w Brukseli w dniach 21-26.09.1991 roku, na którym

prof. Sabina Chyrek-Borowska przedstawiła swoją pracę zatytułowaną „The effect of

ofloxacin, ciprofloxacin and nalidixic acid on serum theophylline level

in patients treated with methylxantines”.

Oddział Pomorski (Gdański) PTA

Do 1989 roku historia Oddziału Gdańskiego Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego na terenie Gdańska została odtworzona w oparciu o Annales

Academiae Medicae Gedanensis z 1995 roku oraz materiały zawarte w Pierwszym

Powojennym Roczniku Studentów AMG - 1945-1950. Historia alergologii

województwa gdańskiego rozpoczęła się za sprawą prof. Mariana Górskiego. W

latach 50-tych alergologia i immunologia kliniczna stały się jedną z dziedzin jego

zainteresowań. Już w 1957 roku powierzył zorganizowanie Poradni Alergologicznej

przy Szpitalu Klinicznym AMG, swojemu asystentowi, dr Bogdanowi Romańskiemu.

Była to jedna z pierwszych tego typu Poradni w Polsce. W Poradni podjęły wkrótce

pracę dwie asystentki profesora: dr Sabina Chyrek-Borowska i dr Krystyna


108

Szulczyńska. W 1967 roku utworzono w Gdańsku Sekcję Alergologiczną Polskiego

Towarzystwa Lekarskiego, której przewodniczącym został dr hab. Bogdan Romański,

a od 1977 roku funkcję tę zaczęła piastować dr Krystyna Szulczyńska. W 1982 roku

Sekcję Alergologiczną przekształcono w Polskie Towarzystwo Alergologiczne.

Do 1994 Oddziałowi Gdańskiemu PTA przewodniczyła wspomniana dr

Krystyna Szulczyńska. Następnie przez okres dwóch kadencji funkcję

przewodniczącego pełnił lek. med. Andrzej Pustkowski, od 2000 roku lek. med.

Barbara Raczkowska, potem przez dwie kadencje dr Teresa Małaczyńska, a od

czerwca 2009 do 2012 roku dr Grzegorz Mincewicz. Po przeniesieniu z Akademii

Medycznej od 1994 siedziba Zarządu OG PTA mieściła się w Szpitalu Dziecięcym

„Polanki” w Gdańsku Oliwie przy ul. Polanki 119. Jedynie w latach od 2000 do 2003

r. siedzibą Zarządu Oddziału Gdańskiego PTA był kierowany przez dr Grzegorza

Mincewicza Zakład Alergologii Szpitala Klinicznego Nr 1 Akademii Medycznej w

Gdańsku mieszczący się przy ul. Dębinki 7 w Gdańsku. Powstał on w 1992 r. z

inicjatywy dr Grzegorza Mincewicza i jego pierwszego kierownika dr Romana Sopla

stanowiąc razem z oddziałem Alergologii i Pulmonologii Szpitala Dziecięcego

„Polanki” trzon alergologii gdańskiej, gdzie dzięki miejscom akredytacyjnym w

województwie pomorskim kształciła się liczna rzesza alergologów.

Zarząd OG PTA od 14 lat ściśle współpracuje z Konsultantem Wojewódzkim ds.

Alergologii dr Grzegorzem Mincewiczem. W 1998 roku wychodząc naprzeciw

zbliżającej się reformie w Służbie Zdrowia, z Jego inicjatywy zostało zorganizowane

w Sasinie w dniach 24-25 października 1998 roku spotkanie pod hasłem „Zakres

specjalistycznych usług alergologicznych na terenie przyszłego województwa

pomorskiego z uwzględnieniem założeń reformy ubezpieczeń społecznych”. W

spotkaniu tym uczestniczyli m.in.: Lekarz Wojewódzki - Jerzy Karpiński,

Przewodniczący Sejmowej Komisji Zdrowia – Stanisław Grzonkowski oraz Krajowy

Inspektor Farmaceutyczny i Wiceminister Zdrowia – Janina Mańko. W spotkaniu

uczestniczyli Członkowie OG PTA oraz Konsultanci Wojewódzcy z dziedziny pediatrii

i chorób płuc. Dyskutowano nad zasadami wprowadzanej reformy Służby Zdrowia.

Członkowie Oddziału Gdańskiego PTA (OG PTA), brali czynny udział w

zebraniach, sympozjach i posiedzeniach naukowych, poszerzając horyzonty wiedzy z

dziedziny alergologii.

Od początku działalności Przewodnicząca OG PTA dr Krystyna Szulczyńska

była zapraszana z wykładami poświęconymi tematyce rozpoznawania i leczenia

chorób alergicznych. Oprócz tego prowadziła zajęcia fakultatywne na wydziale


109

lekarskim Akademii Medycznej w Gdańsku. Ważnym wydarzeniem dla środowiska

alergologicznego był udział członków OG PTA w VI Krajowym Zjeździe Polskiego

Towarzystwa Medycyny Pracy (PTMP) w Gdańsku, który się odbył w 1988 roku.

Omawiano na nim po raz pierwszy zagadnienia z alergologii przemysłowej.

Od 1995 roku OG PTA organizował regularnie, 8-10 spotkań naukowych

rocznie. OG PTA często współorganizował spotkania z innymi Towarzystwami

Naukowymi działającymi na terenie województwa, m.in. Morskim Oddziałem

Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, Oddziałem Gdańskim Polskiego

Towarzystwa Ftyzjopneumonologicznego, Polskim Towarzystwem Otolaryngologów i

Chirurgów Głowy i Szyi, Polskim Towarzystwem Immunologicznym, Okulistycznym i

Stomatologicznym.

W 1995 roku zorganizowano konferencję z okazji 50 lecia Akademii Medycznej

w Gdańsku. W czasie spotkania przedstawiono m.in. „Rozwój alergologii w Gdańsku”

ze szczególnym uwzględnieniem działalności prof. Mariana Górskiego, kierownika

pierwszej Poradni Alergologicznej powstałej w Gdańsku w 1975 r. przy ówczesnej I

Klinice Chorób Wewnętrznych. Położono również nacisk na: reakcje

pseudoalergiczne na substancje dodatkowe stosowane przez przemysł spożywczy.

W kadencji 2003-2012, kolejni przewodniczący OG PTA, przez dwie kadencje

dr Teresa Małaczyńska, a następnie dr Grzegorz Mincewicz wprowadzili szereg

innowacji, zwłaszcza w zakresie formy realizacji posiedzeń naukowych, na których

przedstawiano i analizowano ciekawe przypadki kliniczne napływające z

poszczególnych ośrodków oraz zebrań naukowo-szkoleniowych, goszczących

wybitnych wykładowców z kraju i zagranicy, którzy przekazywali członkom Oddziału

Pomorskiego PTA aktualne informacje naukowe z zakresu alergologii i dziedzin

pokrewnych. Warto podkreślić wysoki poziom merytoryczny i trafny dobór

wykładowców wspomnianych spotkań, a co za tym idzie możliwość konfrontowania

członków z fachową tematyką podejmowaną na forach krajowych i

międzynarodowych.

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom środowiska alergologicznego i

stomatologicznego w 2010 roku zorganizowano po raz pierwszy wspólne

posiedzenie naukowe z Towarzystwem Stomatologicznym na temat „Nadwrażliwości

na środki do znieczulenia miejscowego”. Spotkało się ono z bardzo dużym

zainteresowaniem stomatologów, a frekwencja na tym spotkaniu przeszła nasze

oczekiwania.


110

W 1997 roku pod patronatem ZG PTA, z inicjatywy Profesora Michała Kurka,

przy współudziale dr Teresy Małaczyńskiej oraz Okręgowej Izby Lekarskiej

zorganizowano po raz pierwszy w Polsce Sympozjum na temat „Medycyna kontra

metody alternatywne”, co odbiło się szerokim echem w środowisku gdańskim.

W 1996-1997 prowadzono na terenie województwa pomorskiego projekt

„Epidemiologia astmy oskrzelowej, kataru sezonowego i całorocznego, wyprysku

atopowego i kontaktowego oraz alergii na leki w populacji Polski, z uwzględnieniem

stopnia zanieczyszczeń środowiska” KBN 4 PO5B/97/13 p.9 (Główny Wykonawca

prof. Michał Kurek, przy współpracy dr Teresy Małaczyńskiej).

Na przełomie lat dziewięćdziesiątych i dwutysięcznych, przez okres ok. 10 lat

OG PTA utrzymywał stałą współpracę z Pracownią Paleoekologii i Archeobotaniki

Instytutu Biologii Uniwersytetu Gdańskiego. Dzięki sponsoringowi firm

farmaceutycznych udało się uzyskiwać regionalne monitoringi pylenia roślin

wiatropylnych.

Od 2004 roku prof. Roman Nowicki organizuje coroczne Zimowe Warsztaty

Sekcji Dermatologicznej ZG PTA w Ustce

Członkowie OG PTA, przy współudziale Gdańskiego Towarzystwa Pomocy

Dzieciom Chorym na Astmę i Alergię działającego na terenie Szpitala Dziecięcego

„Polanki” w Gdańsku Oliwie włączali się czynnie w organizowany ogólnopolski

program edukacyjny pod auspicjami ZG PTA dla dzieci chorych na astmę i alergię

m.in. „Wolność Oddechu”, „Glaxo Wellcome Tour ’99 - Aktywne życie z astmą” (do

akcji włączył się również Konsultant Wojewódzki ds. Alergologii dr Grzegorz

Mincewicz oraz Stowarzyszenie Chorych na Astmę). W ramach kampanii ogłoszono

konkurs plastyczny i literacki pt: „Moje aktywne życie z astmą”, do którego

zaproszono dorosłych, młodzież i dzieci.

Oprócz tego członkowie i Zarząd OG PTA czynnie włączali się w prace

nadzorowanego przez Medycynę Praktyczną ogólnopolskiego programu

edukacyjnego dla osób chorych na astmę oskrzelową.

Od maja 2005 z okazji Światowego Dnia Astmy Przewodnicząca OG PTA dr

Teresa Małaczyńska razem z Gdańskim Towarzystwa Pomocy Dzieciom Chorym na

Astmę i Alergię organizowała na terenie Oddziału Alergologii i Pulmonologii Szpitala

Dziecięcego „Polanki” Festyny Alergologiczne z konkursami edukacyjnymi dla dzieci

oraz szkoleniami dla rodziców. W czasie Festynów zaaranżowano spotkania z

mediami celem popularyzacji problemu chorób alergicznych wśród społeczeństwa

Pomorza.


111

W 1996 roku jeden z Oddziałów Pulmonologii Szpitala Dziecięcego „Polanki”

został przekształcony, dzięki inicjatywie dr Teresy Małaczyńskiej, w Oddział

Alergologii i Pulmonologii. Dr Teresa. Od 2000 roku na terenie Oddziału Alergologii i

Pulmonologii Szpitala Dziecięcego „Polanki” działa Szkoła Astmy. Wychodząc

naprzeciw oczekiwaniom środowiska w 2007 roku powołano także Szkołę Atopii dla

rodziców dzieci z atopowym zapaleniem skóry i lekarzy rodzinnych. Nawiązano

również współpracę z Izbami Pielęgniarskimi, celem edukacji pielęgniarek w zakresie

atopowego zapalenia skóry, profilaktyki alergii i leczenia astmy.

Regularnie odbywały się posiedzenia Zarządu Oddziału, podczas których

ustalano program kolejnych spotkań, formę współpracy z Konsultantami

Regionalnymi (zwłaszcza ds. alergologii) oraz Kierownikami poszczególnych Klinik

Akademii Medycznej w Gdańsku. Na bieżąco omawiano również sprawy kontaktów z

innymi Towarzystwami Naukowymi i studiowano korespondencję nadsyłaną z ZG,

starając się realizować zawarte w niej wytyczne. Przedstawiciele Zarządu OG PTA

brali również udział w zebraniach Zarządu Głównego, przekazując członkom

poruszane tam zagadnienia związane z życiem Towarzystwa w Polsce.

Podczas posiedzeń naukowych Członkowie OG PTA byli na bieżąco

informowani o krajowych konferencjach, zjazdach czy też sympozjach, a także

spotkaniach zagranicznych. W większości naukowe spotkania szkoleniowe

sponsorowały firmy farmaceutyczne, z uwagi na niewielkie wpływy ze składek

członkowskich, praktycznie uniemożliwiających prawidłowe funkcjonowanie Oddziału.

Podsumowując działalność OG PTA, należy podkreślić, że poprzez zrzeszanie

w swym gronie reprezentantów różnych specjalności medycznych, pracujących na

rzecz alergologii, dążono do integracji środowiska alergologicznego w regionie

Pomorskim, zarówno dla poszerzenia wiedzy ogólnej, jak i dla dobra samych

pacjentów.

Należy zaznaczyć, że standardem europejskim jest jeden alergolog

przypadający na 50 tysięcy (od 40 do 80) mieszkańców. 67 specjalistów alergologów

(czynnych zawodowo 63) pracujących w województwie pomorskim zapewnia

utrzymanie dostępu do świadczeń z zakresu alergologii na nieodbiegającym

poziomie od przyjętych w Europie standardów, a ponad to poza wykształconymi

alergologami specjalizowało się 16 lekarzy, z czego 6 uzyskało specjalizację z

alergologii w 2011 r.

Od 1998 r. liczba specjalistów alergologów zwiększyła się z 5 do 67 w 2012.

Obecnie w województwie pomorskim jeden alergolog przypada na ok. 33 tysiące


112

mieszkańców, a w ciągu najbliższych trzech lat, gdy lekarze obecnie kształcący się

uzyskają specjalizacje z alergologii, jeden alergolog będzie przypadał na ok. 31

tysięcy ubezpieczonych.

Prowadzona od kilkunastu lat polityka kształcenia zawodowego alergologów w

województwie pomorskim pozwala z zapasem, na zabezpieczenie w ciągu

najbliższych kilku lat, zapotrzebowania na specjalistów z dziedziny alergologii.

Oddział Śląski PTA

Początek alergologii na Śląsku sięga 1960 roku, kiedy to na podstawie decyzji

Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach rozpoczęła działalność Wojewódzka

Poradnia Alergologiczna w Zabrzu kierowana przez dr hab. Edmunda Rogalę. Pod

koniec lat siedemdziesiątych powołana została Sekcja Alergologiczna PTL,

skupiająca lekarzy zainteresowanych alergologią. Przewodniczącym Sekcji został

wtedy dr Andrzej Sychłowy.

Z inicjatywy dr hab. Edmunda Rogali, przy poparciu ówczesnego Kierownika

Kliniki Chorób Zawodowych i Toksykologii Śląskiej Akademii Medycznej prof.

Wacława Zahorskiego przystąpiono do prac organizacyjnych, zmierzających do

utworzenia Oddziału Alergologicznego. Oddział ten miał się mieścić w Państwowym

Szpitalu Klinicznym (PSK1) w Zabrzu przy ul. 3-go Maja 13/15, w pomieszczeniach

Poradni Chorób Zawodowych. Pożar budynku uniemożliwił realizację tych planów.

Początkowo Oddział obejmował czterdzieści łóżek, a obsadę osobową stanowiło

pięciu nauczycieli akademickich przeniesionych z Kliniki Chorób Zawodowych i

Toksykologii Klinicznej. W dniu 1.10.1976 r. Minister Zdrowia i Opieki Społecznej, na

wniosek J. M. Rektora Śląskiej Akademii Medycznej i Dyrektora Instytutu Chorób

Wewnętrznych prof. Krzysztofa Gibińskiego, wyraził zgodę na utworzenie Kliniki

Chorób Wewnętrznych i Alergologii, której kierownikiem mianował dr hab. Edmunda

Rogalę. Pierwszymi pracownikami Kliniki byli: dr Jerzy Dwornicki, dr Zuzanna

Potocka-Skowronek, lek. med. Krzysztof Zawisza i lek. med. Joachim Szymaniec.Po

powołaniu do życia w Bydgoszczy w 1982 r. PTA, w tym samym roku utworzono jego

Oddział Śląski z siedzibą w Zabrzu. Pierwszym przewodniczącym został dr hab.

Edmund Rogala, a kolejnymi byli pracownicy Kliniki: prof. Edward Feluś oraz dr Jerzy

Dwornicki.

Przez cały czas działalność OŚ PTA skupiała się wokół Kliniki Chorób

Wewnętrznych i Alergologii. Dla lekarzy regionu śląskiego zainteresowanych


113

problemem alergologii Towarzystwo organizowało zebrania naukowo-szkoleniowe

oraz spotkania wyjazdowe m. in. w Bielsku, Częstochowie, Opolu. Oprócz tego z

inicjatywy Oddziału i pracowników Poradni Alergologicznej w Zabrzu

przeprowadzano szkolenia dla średniego personelu medycznego z rejonu Śląska.

Oddział aktywnie współpracował także z wieloma towarzystwami naukowymi, w tym

z Polskim Towarzystwem Ftizjopneumonologicznym, Polskim Towarzystwem

Dermatologicznym, Polskim Towarzystwem Pediatrycznym i Towarzystwem

Internistów Polskich, organizując wespół posiedzenia naukowe. W dowód uznania

ZG PTA powierzył Oddziałowi Śląskiemu zorganizowanie VI Zjazdu PTA, który odbył

się w Katowicach w dniach 20-22 listopada 1997 r. Zjazd zaszczycili swoją

obecnością wybitni naukowcy z całej Europy, a wykłady inauguracyjne wygłosili

Prezydent EAACI prof. S.G.O. Johansson i prof. Andrzej Szczeklik. Szczególnym

wyróżnieniem stała się w ramach Zjazdu pierwsza w tym rejonie Europy wspólna

sesja PTA i EAACI, w której uczestniczyli: prof. H. J. Malling z Kopenhagii, prof. M.

Kowalski z Łodzi, prof. G. W. Canonica z Genui prof. B. Rogala z Zabrza. Z

inicjatywy OŚ zorganizowano także w 1996 r. w Ustroniu Śląskim I Ogólnopolskie

Sympozjum, dotyczące immunoterapii swoistej, w którym uczestniczyło 500 lekarzy

alergologów z kraju i zagranicy. Sukces sympozjum oraz duże zainteresowanie ze

strony uczestników sprawiły, iż tradycją działalności Oddziału stało się organizowanie

co dwa lata Ogólnopolskiego Sympozjum pt: „Immunoterapia swoista”.

W latach 1986-2001 w ramach Oddziału stopień specjalisty alergologa

uzyskało 66 osób, kolejnych 35 osób znajdowało się w trakcie specjalizacji.

Członkowie Oddziału byli także opiekunami dwóch habilitacji oraz promotorami

szesnastu doktoratów z zakresu alergologii. Czynnie uczestniczyli też w Sympozjach

EAACI i Krajowych Konferencjach Polskiego Towarzystwa Alergologicznego,

prezentując prace z dziedziny alergologii i immunologii klinicznej. Wspólna praca (J.

Jarząb, B. Rogala, B. Jawor, E. Rogala) pt: „Specific IgE antibodies in immune

complexes in house dust allergy” uzyskała pierwszą nagrodę Foundation for Allergy

Research in Europe na Sympozjum EAACI w 1991 r. w Zurichu. Natomiast młodzi

członkowie Oddziału uczestniczyli w szkoleniach organizowanych w Białymstoku (dr

J. Glück, dr Z. Brzoza, dr R. Gawlik), w Kijowie i Jałcie (dr S. Żegleń, dr T. Pitsch).

Wykładowcą w ramach Summer School w Białymstoku była prof. Barbara Rogala

(Immunotherapy in bronchial asthma). Należy nadmienić, że prof. Barbara Rogala od

1999 r. pełniła funkcję członka Komisji Alergologii Komitetu Immunologii PAN oraz

uczestniczyła w składzie komisji egzaminacyjnej ds. specjalizacji z alergologii.


114

Stanowisko Konsultanta Regionalnego w sprawach alergologii w latach 1993-1999

piastował prof. Edmund Rogala, będąc jednocześnie konsultantem województwa

opolskiego. Natomiast na lata 1999-2001 na konsultanta województwa śląskiego

mianowano dr. hab. Jerzego Jarząba. Dzięki podjętym przed 30-tu laty przez prof.

Edmunda Rogalę działaniom na rzecz rozwoju alergologii, mieszkańcy Śląska mogli

korzystać z pomocy alergologów we wszystkich jego miastach.

Kolejne lata aktywności OŚ PTA to pogłębienie przedsięwzięć z zakresu

alergologii i konsekwentny, dalszy jej rozwój. W latach 2002-2009 organizowano

regularne spotkania naukowe Oddziału. Szczególnie podczas trwania dziewiątej

kadencji (2006-2009), w latach 2006-2007 przy Katedrze i Oddziale Klinicznym

Chorób Wewnętrznych, Dermatologii i Alergologii w Zabrzu odbywały się zebrania

naukowo-szkoleniowe, dotyczące tematyki: immunoterapii podjęzykowej – prof.

Barbara Rogala; alergii kontaktowej – dr hab. Radosław Śpiewak; atopowego

zapalenia skóry i nowoczesnych metod leczenia – dr hab. Jerzy Jarząb; alergicznego

nieżytu nosa – dr Andrzej Bożek. Dalszy okres działalności to cykliczne posiedzenia

o charakterze kwartalnym, podejmujące zagadnienia: alergii pokarmowej i

problemów starzenia (dr Barbara Rymarczyk, dr Andrzej Bożek); infekcji u dzieci i

leczenia glikokortykosteroidami (dr Alicja Grzanka, prof. Marek Kulus) oraz leczenia

inhalacyjnego astmy i znaczenia metyloksantyny (prof. Andrzej Fal, prof. Mirosław

Szmidt), organizowane w ramach spotkań Śląskiego Forum Alergii i Astmy pod

patronatem Przewodniczącego OŚ PTA prof. Jerzego Jarząba i Konsultanta

Wojewódzkiego prof. Barbary Rogali.

Kontynuując ideę zebrań w kolejnych latach odbyły się następujące spotkania:

16.10.2008 roku w Domu Lekarza spotkanie z prof. Andrzejem Szczeklikiem

pt.: „Granice medycyny”, omawiającym aspekty etyczne i kulturowe

wykonywania zawodu lekarza. Cieszył się on ogromną popularnością nie tylko

wśród członków Oddziału Śląskiego PTA, ale także innych śląskich lekarzy.

21.02.2009 roku kolejne zebranie Oddziału Śląskiego PTA na temat obecnych

kierunków leczenia astmy w Polsce, w tym leczenia skojarzonego.

Prelegentami byli Konsultant Krajowy w dziedzinie alergologii prof. Jerzy

Kruszewski i dr Alicja Grzanka.

8.04.2009 roku w sali seminaryjnej Katedry i Oddziału Klinicznego Chorób

Wewnętrznych, Alergologii i Dermatologii posiedzenie Oddziału.

Wykłady dotyczyły zespołu kaszlowego górnych dróg oddechowych (dr hab.

Wojciech Ścierski) i przewlekłego nieżytu nosa (dr hab. Radosław Gawlik).


115

24.04.2009 roku cykliczne zebranie Śląskiego Forum Alergii i Astmy pod

patronatem Przewodniczącego Oddziału Śląskiego PTA prof. Jerzego Jarząba

i Konsultanta Wojewódzkiego prof. Barbary Rogali. Wykład wygłosił

zaproszony gość z Uniwersytetu Wrocławskiego prof. Jerzy Liebhart.

28.05.2009 roku w Katowicach spotkanie reprezentujące wyniki badania

Epidemiologii Chorób Alergicznych w Polsce ECAP.

17.06.2009 roku zebranie sprawozdawczo-wyborcze, kończące dziewiątą

kadencję Oddziału Śląskiego PTA, połączone z wyborami nowego Zarządu

i delegatów na Walne Zgromadzenie Członków PTA.

W opisywanym okresie sprawozdawczym na wszystkich spotkaniach Oddziału

omawiano sprawy bieżące i organizacyjne PTA, przekazywano informacje z

posiedzeń Zarządu Głównego PTA oraz odbywających się imprez ogólnopolskich.

Informowano także o stronie internetowej Towarzystwa oraz o konieczności

zalogowania się i systematycznego opłacania składek.

Oprócz wspomnianej aktywności członkowie Oddziału uczestniczyli również w

każdej ważniejszej ogólnopolskiej konferencji, organizowanej pod patronatem PTA w

charakterze wykładowców i prowadzących sesje. Brali czynny udział w realizacji

programu ECAP i byli organizatorami VIII Sympozjum Szkoleniowego

„Immunoterapia alergenowa”. W trakcie XXVIII Kongresu EAACI w Warszawie,

przewodniczyli sesjom naukowym, prowadzili warsztaty szkoleniowe, wygłaszali

wykłady, prezentowali doniesienia naukowe oraz uczestniczyli w pracach Local

Organizing Committee. Aktualnie Oddział Śląski liczył 200 osób (1 członek honorowy

– prof. Edmund Rogala), a jego członkowie wchodzili w skład paneli,

Międzynarodowych Towarzystw Naukowych.

Oddział Warmińsko-Mazurski (Olsztyński) PTA

W dniu 1.04.2006 roku odbyło się w Olsztynie Walne Zebranie Członków

Warmińsko-Mazurskiego Oddziału PTA, w czasie którego podsumowano osiągnięcia

mijającej kadencji 2003-2006, dokonano wyboru nowych władz oraz delegatów (w

liczbie dwóch osób) na Walne Zgromadzenie planowane 13.05.2006 roku w Wiśle.

Reprezentantami środowiska olsztyńskich alergologów na wspomniane spotkanie

zostali: dr Jerzy Bortkiewicz i lek. Brygida Piotrowska-Wróbel.

W omawianym okresie sprawozdawczym, przeciętnie co miesiąc odbywały się

posiedzenia naukowe i zebrania szkoleniowe (w sumie 12 spotkań od marca 2003 do


116

kwietnia 2006 roku). Podobnie przebiegała następna kadencja Oddziału

Olsztyńskiego PTA, przypadająca na lata 2006-2009.

Oddział Wielkopolski (Poznański) PTA

Oddział został utworzony we wrześniu 1983 roku i zarejestrowany w lutym

1984 roku w Urzędzie Wojewódzkim oraz wpisany do ewidencji stowarzyszeń i

związków województwa poznańskiego pod numerem 190. Nikt z członków Oddziału

Poznańskiego (OP) nie posiadał wówczas specjalizacji z zakresu alergologii. Na

terenie obszaru objętego działaniem Oddziału znajdowały się następujące jednostki

organizacyjne Służby Zdrowia, zajmujące się leczeniem chorób alergicznych:

Wojewódzki Szpital Zespolony – Poradnia Alergologii w Poznaniu, ul.

Słowackiego 8/10.

Gabinet Testów i Odczulań przy Wojewódzkim Zespole Chorób Płuc i Gruźlicy

w Poznaniu, ul. Szamarzewskiego 62.

Poradnia Chorób Zawodowych Skóry w Poznaniu, ul. Przybyszewskiego 49.

Przykliniczna Poradnia Atopowego Zapalenia Skóry w Poznaniu, ul.

Przybyszewskiego 49.

Przykliniczna Poradnia Alergologii Instytutu Pediatrii AM w Poznaniu, ul.

Szpitalna 4.

Gabinet Alergologiczny Wojewódzkiej Przychodni Gruźlicy i Chorób Płuc w

Zielonej Górze, ul. Podgórna 46.

Samodzielna Pracownia Alergologii AM w Poznaniu, ul. Szkolna 8/10.

Działalność OP PTA w poszczególnych okresach sprawozdawczych odnosiła

się przede wszystkim do organizowania zebrań i posiedzeń naukowych, wdrażania

nowych metod leczniczych, uczestniczenia w konferencjach i zjazdach krajowych i

zagranicznych, a także planowania i rozszerzania działalności usługowo-leczniczej w

dziedzinie alergologii na terenie Wielkopolski. Ponadto należy podkreślić, że Zarząd

OP PTA poczynił starania umożliwiające sprowadzenie alergenów diagnostycznych

firm Bencard i Pharmacja. Podsumowując, można stwierdzić, iż aktywność

wspomnianego Oddziału była i jest aż do chwili obecnej skuteczna i efektywna.

Działalność naukowa OP PTA w latach 1983–1993 obejmowała rozwinięte na

szeroką skalę przedsięwzięcia naukowe, przede wszystkim organizowanie zjazdów,


117

sympozjów i zebrań naukowych, a także uczestnictwo w konferencjach i licznych

imprezach zagranicznych przy współpracy z innymi towarzystwami naukowymi. W

opisywanym okresie sprawozdawczym odbyło się 14 zebrań naukowych, z czego 3

dotyczyły m.in. problematyki chorób skórnych oraz 4 sympozja: w Poznaniu

(7.04.1989 r.), w Pradze („Interastma” 17–20.05.1989 r.), Szczawnie-Zdroju (1–

03.06.1989 r.) i Kazimierzu Dolnym (22–24.09.1993 r.), podczas których omawiano

postępy w diagnostyce i leczeniu astmy oskrzelowej. W dorobku naukowym OP PTA

istniała współpraca z PTD przy organizacji 2 zjazdów tego towarzystwa. Były to:

- XXII Zjazd PTD w dniach od 5-7.09.1984 r. w Poznaniu, uświetniony wizytą Ministra

Generała Jerzego Bończaka.

- XXIV Zjazd PTD we wrześniu 1992 r. w Gdańsku przedstawiający szereg prac,

poruszających zagadnienia alergologiczne z czego delegaci OP PTA wygłosili dwa

referaty pt.: 1. Ocena leczenia dietą eliminacyjną chorych z pokrzywką aspirynową,

2. Poziom histaminy w osoczu chorych z pokrzywką histaminową.

Na szczególną uwagę w działalności naukowej OP PTA w latach 1983–1993,

zasługuje także 10 imprez zagranicznych, w czasie których delegaci oddziału czynnie

zaznaczyli swoje uczestnictwo. Do nich należy m.in.:

- XII Kongres Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej w Rzymie w

dniach od 20- 25.09.1983 r. (Expression of T and B lymphocytes surface markers in

patients with prons pollen allergy – prof. U. Mackiewicz, dr J. Drygas, mgr J. Konys).

- VII Międzynarodowy Zjazd Towarzystwa Badań nad Grasicą, Austria, 5-7.10.1983 r.

- Europejski Zjazd Immunologów w Interlaken w Szwajcarii w dniach 16-19.05.1984 r.

(The production of MIF by allergen and mitogen stimulated lymphocytes of subjects

with grass pollen allergy – prof. U. Mackiewicz, dr J. Drygas, mgr J. Konys).

- VIII Europejski Zjazd Immunologiczny w Zagrzebiu w dniach 30.08–05.09.1987 r. (T

lymphocytes reactivity to adenosine in atopic allergy – prof. U. Mackiewicz, dr K.

Wiktorowicz, dr J. Czemplik, mgr J. Konys).

- II Naukowe Kolokwium Dermatologów w Halle i Poznaniu w dniu 13.10.1987 r.

- XVII Światowy kongres Dermatologów w Berlinie w dniach 24- 29.05.1988 r.

- IX Kongres Europejskiego Towarzystwa immunologicznego w Rzymie w dniach

14-17.09.1988 r. (Lymphocyte reactivity to adenosine in atopic allergy. Impaired

adenosine - inducted modulation of lymphocyte proliferative response – prof. U.

Mackiewicz, dr K. Wiktorowicz, mgr J. Konys).

- LXII Kongres Dermatolog Północno-Zachodnio Niemieckich Lubeck-Tavemunde


118

w dniach 29.09-2.10.1988 r. (Uber die ausgewahlte Probleme der Venerologie in

Polen am Beispiel des Bezirkes Poznań – dr hab. J. Bowszyc, dr R. Żaba).

- VII Międzynarodowy Kongres Immunologii w Berlinie w dniach 30.07-5.08.1989 r.

(Lymphocyte reactivity to adenastine in atopic allergy – prof. U. Mackiewicz, mgr J.

Konys).

- XIV Kongres Europejski Akademii Alergologów i Immunologów Klinicznych w

Berlinie w dniach 17-22.09.1988 r. (Differential effect of PKC stimulation on

lymphocyte activation in atopic and normal subjects - prof. U. Mackiewicz, dr K.

Wiktorowicz, dr I. Pawlak).

Nie tylko spotkania zagraniczne, ale także konferencje krajowe były udziałem

przedstawicieli OP PTA. W czasie opisywanego okresu działalności Oddziału odbyło

się 6 tego typu spotkań, poświęconych przede wszystkim tematyce chorób

atopowych, zwalczaniu chorób zakaźnych przenoszonych drogą płciową i

sklerodermii.

Kolejny okres trzyletniej kadencji, przypadającej na lata 2003-2006, nowo

wybranego Zarządu OP PTA, rozpoczął się w dniu 26.04.2003 roku, podczas

Walnego Zgromadzenia Członków. W trakcie zebrania dokonano wyboru:

Przewodniczącego, V-ce Przewodniczącego, Sekretarza, Skarbnika oraz Członków

Zarządu i przedstawicieli Komisji Rewizyjnej. Począwszy od czerwca 2003 aż do

marca 2006 roku odbyło się 14 spotkań naukowo-szkoleniowych OP PTA. Na nich

zaprezentowano ponad 30 wystąpień, dotyczących wielu zagadnień klinicznych,

diagnostycznych oraz badawczych z zakresu chorób alergicznych, zarówno skóry,

jak i układu oddechowego (między innymi astmy oskrzelowej, w tym także astmy

zawodowej oraz inwazyjnej choroby pneumokokowej). Szereg referatów

podejmowało problematykę nowoczesnych metod leczenia chorób alergicznych i

immunoterapii swoistej. W omawianej kadencji odbyły się również 3 posiedzenia

naukowe (21.04.2004 r., 28.01.2005 r., 28.10.2005 r.), poświęcone pielęgnacji suchej

skóry oraz roli nowej grupy leków – inhibitorów kalcyneuryny w leczeniu atopowego

zapalenia skóry, będące połączonym spotkaniem członków OP PTA i Polskiego

Towarzystwa Dermatologicznego. Oprócz wspomnianej aktywności naukowej

członkowie OP PTA, czynnie uczestniczyli w konferencji naukowo-szkoleniowej w

dniu 29.10.2005 r., zorganizowanej przez OP Towarzystwa Internistów Polskich oraz

Polskie Towarzystwo Dermatologiczne na temat diagnostyki i leczenia chorób

alergicznych skóry w dniu 29.10.2005 r.


119

Z OP PTA prelegentami byli: prof. Magdalena Czarnecka-Operacz, dr Grażyna

Szybejko-Machaj, prof. Wojciech Silny i prof. Wiesław Gliński. W dniach od 7-

13.08.2003 roku pod auspicjami Międzynarodowego Stowarzyszenia Aerobiologów,

przeprowadzono Europejski Kurs Aerobiologii. Organizatorami szkolenia byli:

Ośrodek Diagnostyki Chorób Alergicznych AM w Poznaniu, Uniwersytet im. Adama

Mickiewicza i OP PTA, a członkami Komitetu Organizacyjnego: dr hab. Magdalena

Czarnecka-Operacz i prof. Wojciech Silny.

Od czerwca 2004 do maja 2005 roku w ramach lokalnych obchodów Dnia

Alergii, zorganizowano cykl spotkań, ze szczególnym zaakcentowaniem

szkoleniowego charakteru zebrania w dniu 19 czerwca 2004 roku, uwieńczonego

wykładami: Przewodniczącej Oddziału prof. Magdaleny Czarneckiej-Operacz i dr n.

biol. Anny Stach – Kierownika Pracowni Aeropalinologii Uniwersytetu im. Adama

Mickiewicza w Poznaniu oraz pracownika Ośrodka Diagnostyki Chorób Alergicznych

Poznańskiej Akademii Medycznej. Posiedzenie to zrelacjonowano w programach

informacyjnych Telewizji Poznańskiej i opisano w poznańskich dziennikach.

Uczestniczyło w nim 45 członków OP PTA. Kolejną inicjatywę o podobnym

charakterze przygotowano w formie trzech dni porad dla chorych, pod kątem

alergicznych chorób skóry w dniach od 6-8.05.2005 roku. Wówczas udzielono

konsultacji, chorym na atopowe zapalenie skóry, wyprysk kontaktowy alergiczny i nie

alergiczny oraz różne rodzaje pokrzywki. Przeprowadzono również skórne testy

punktowe i naskórkowe testy płatkowe, a także umożliwiono pacjentom oznaczenie

całkowitej puli oraz antygenowo swoistych przeciwciał klasy IgE w surowicy. Ponadto

omówiono sposoby odpowiedniego pielęgnowania skóry suchej, atopowej.

Zapoznano chorych z zasadami posługiwania się kalendarzem pylenia.

Zorganizowany w roku następnym Dzień Alergii różnił się od poprzedniego

szczególnie dużym udziałem lekarzy, przede wszystkim pediatrów, pneumonologów i

alergologów oraz przedstawicieli innych specjalności. Na dzień 10.03.2006 roku OP

liczył 109 członków, z list skreślono 4 osoby nie płacące składek i nie uczestniczące

w zebraniach Towarzystwa.

Podczas opisywanej kadencji 2003-2006 przybyło 10 nowych członków. Ze

smutkiem przyjęto wiadomość o śmierci prof. Jerzego Alkiewicza – V-ce

Przewodniczącego OP PTA.

W dniu 18.03.2006 r. odbyło się walne zgromadzenie Oddziału Poznańskiego

Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. W trakcie spotkania dokonano wyboru

nowego Zarządu Oddziału Poznańskiego PTA:


120

Przewodniczący: dr med. Marek Popielarz

Wiceprzewodniczący: prof. dr hab. Wojciech Silny

Sekretarz: lek. med Dorota Jenerowicz

Skarbnik: lek. med. Maria Żmudzińska

Członkowie: dr hab. Magdalena Czarnecka-Operacz, lek. med Danuta Mądra-

Rogacka, dr med. Kazimierz Janicki,

w skład komisji Rewizyjnej weszli: dr med. Ewa Springer (przewodnicząca) oraz dr

med. Tadeusz Grochowina i lek. med. Barbara Kolasińska.

W dniu 27 czerwca 2006 r. ze względu na wymogi statutowe PTA kol.

Magdalena Czarnecka-Operacz i kol. Wojciech Silny zrezygnowali z pracy w

zarządzie Oddziału Poznańskiego, co ograniczyło liczbę członków zarządu do 5

osób, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Funkcję zastępcy przewodniczącego

objęła kol. Danuta Mądra-Rogacka.

W związku z rezygnacją z pracy w zarządzie Poznańskiego Oddziału PTA z

przyczyn zdrowotnych kol. Doroty Jenerowicz (w dniu 06.10.2006) i kol. Marii

Żmudzińskiej (w dniu 30.09.2006) obowiązki skarbnika objęła kol. Danuta Mądra-

Rogacka, a obowiązki sekretarza kol. Kazimierz Janicki. Dla formalnego

zatwierdzenia zmian w zarządzie Oddziału Poznańskiego w dniu 12 grudnia 2006 r.

zwołano walne zebranie, w wyniku którego Zarząd Oddziału Poznańskiego

ukonstytuował się w następującym składzie:

Przewodniczący: dr med. Marek Popielarz

Wiceprzewodniczący: prof. dr hab. Wojciech Silny

Sekretarz: dr med. Kazimierz Janicki

Skarbnik: lek. med. Danuta Mądra-Rogacka

Członek zarządu: prof. dr hab. Magdalena Czarnecka-Operacz

W dniu 5 marca 2007 r. po uzyskaniu odpowiedniej zgody przeniesiono

siedzibę Oddziału Poznańskiego do Szpitala Klinicznego nr 1 UM w Poznaniu, przy

ul. Szamarzewskiego 84.

W okresie kadencji Zarządu od marca 2006 r. aż do czerwca 2009 r. odbyło

się 21 spotkań Oddziału Poznańskiego PTA. W tym 3 spotkania zorganizowane

wspólnie z oddziałami poznańskimi Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego,

Polskiego Towarzystwa Immunologii Doświadczalnej i Klinicznej i Polskiego

Towarzystwa Pediatrycznego. W trakcie spotkań naukowo-szkoleniowych

przedstawiono 30 referatów dotyczących zagadnień klinicznych, diagnostycznych

oraz badań podstawowych w zakresie chorób alergicznych. Wyjątkowym


121

wydarzeniem był wykład na posiedzeniu Oddziału 15 października 2008 r. prof.

Nikolaosa Papadopoulosa m.in. współautora dokumentu PRACTALL. Na dzień 11

czerwca 2008r. Oddział Poznański PTA liczył 116 członków. 20 czerwca 2009 odbyło

się Walne zgromadzenie Wielkopolskiego Oddziału PTA na którym jednogłośnie

ponownie wybrano na następną kadencję (2009-2012) kol. Marka Popielarza.

Kadencja 2009-2012 wiązała się z działaniami Oddziału Wielkopolskiego nad

uzyskaniem środków finansowych, należnych ze zwrotu składek członkowskich. Kol.

Popielarz włączył się aktywnie w prace nad nowym statutem PTA, przekazując

pisemnie Zarządowi Głównemu szereg merytorycznych uwag, dotyczących zmian w

statucie PTA. Jednocześnie brał czynny udział w spotkaniach przewodniczących

oddziałów regionalnych, zapoczątkowanych przez Prezydent PTA prof. Barbarę

Rogala. Wynikiem tych działań było wzmocnienie roli i znaczenia oddziałów

regionalnych w strukturze Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. W okresie

kadencji 2009-2012 spotkania Oddziału odbywały się średnio raz na kwartał,

organizowane samodzielnie lub wspólnie ze specjalistami innych dziedzin medycyny.

Członkowie Oddziału Poznańskiego uczestniczyli aktywnie w konferencjach

naukowo-szkoleniowych organizowanych centralnie przez Polskie Towarzystwo

Alergologiczne, a także w konferencjach międzynarodowych (EAACI, AAAAI, WAO,

ERS). Aktualne informacje z tych konferencji referowano bieżąco na spotkaniach

Oddziału. Poza aktywnością naukowo-szkoleniową podjęto działania organizacyjne,

służące poprawie funkcjonowania Oddziału i ograniczenia jego liczebności zgodnie z

zapisami statutowymi (aktywność członkowska, wyrażająca się m.in. opłacaniem

składek). Na zakończenie kadencji 2009-2012 (stan na dzień 01 czerwca 2012 r.)

Oddział Wielkopolski PTA liczył 67 członków, w tym 34 aktywnych. W dniu 2 czerwca

2012 na Walnym Zgromadzeniu Oddziału Wielkopolskiego PTA wybrano na

kadencję 2012-2015 nowy Zarząd w składzie :

Przewodnicząca: prof. dr hab. Magdalena Czarnecka – Operacz

Wiceprzewodniczący: Kol. Marek Popielarz

Skarbnik: Kol. Danuta Mądra-Rogacka

Sekretarz: Kol. Tadeusz Grochowina

Członek: Kol. Wiesław Szymański

Komisja Rewizyjna:

Przewodnicząca: Kol. Renata Szwankowska

Członek: Kol. Maria Lewandowska

Członek: Kol. Halina Czajkowska-Poźniak


122

z siedzibą: Oddział Wielkopolski Polskiego Towarzystwa AlergologicznegoSP Szpital

Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniuul. Szamarzewskiego 84, 60-569

Poznań

Oddział Zachodniopomorski (Szczeciński) PTA

Oddział Szczeciński PTA (OSz PTA) oficjalnie powołano do życia i

zarejestrowano 5 listopada 1994 r. Zasadniczym celem działalności Oddziału była

integracja lekarzy różnych specjalności rozproszonych w placówkach diagnostyczno-

leczniczych o profilu alergologicznym. Wyrazem tych przedsięwzięć miało być:

powołanie zespołu alergologicznego w Wojewódzkiej Poradni Specjalistycznej, co

zostało zaakceptowane przez Naczelnego Lekarza Wojewódzkiego,

inicjatywy w kierunku powoływania klinicznych poradni, pracowni i oddziałów o

profilu alergologicznym,

akcja odczytowa z udziałem najlepszych sił fachowych z kraju i zagranicy,

popularyzacja zagadnień alergologicznych w regionie obejmującym województwo

szczecińskie, gorzowskie i koszalińskie,

uczestniczenie w krajowych i w miarę możliwości zagranicznych spotkaniach

naukowych o tematyce alergologicznej,

zachęcanie lekarzy różnych specjalności do szkolenia się w kierunku alergologii,

inspirowanie zespołów badawczych do podejmowania zadań naukowych z

dziedziny alergologii.

zdobywanie poparcia dla w/w celów ze strony lokalnych placówek służby zdrowia

oraz władz administracyjnych i dyrekcji większych przedsiębiorstw,

nawiązywanie współpracy z innymi Towarzystwami Naukowymi i

Specjalistycznymi.

Przez cały czas działalność OSz PTA, najpierw nieformalnie, następnie po

oficjalnym powołaniu do życia i zarejestrowaniu go 5 listopada 1994 r. skupiała się

wokół organizowania posiedzeń naukowych, sympozjów i uczestniczenia w

rozmaitych imprezach krajowych i zagranicznych. Oddział aktywnie współpracował

także z wieloma towarzystwami naukowymi, szczególnie z Polskim Towarzystwem

Dermatologicznym oraz Polskim Towarzystwem Farmakologii Klinicznej (PTFK). Z

inicjatywy członków OSz PTA w dostępnym, opisywanym okresie działalności w

latach 1990–1996 odbyło się 14 posiedzeń naukowych i 9 sympozjów z czego 3

zagraniczne. Były to: 4 Dermatologen-Samstag 12 Dezember 1992 Universitats -


123

Hautklinik, Rostock; Dermatology 2000 Viena, 18-21 maj 1993 - 200 Jahre

Seeheilbad Heiligendamm oraz Dermatologisches Symposium 4-5 Juni 1993,

Heiligendamm. Ponadto delegaci OSz PTA wzięli czynny udział w 2 zjazdach

zorganizowanych przez inne towarzystwa naukowe; w XXIV Zjeździe Towarzystwa

Dermatologicznego w Gdańsku w dniach 24-26.09.1992 r. podczas którego

zaprezentowali dwa wystąpienia na temat:

1. Znaczenie prawidłowej diagnostyki w leczeniu atopowego zapalenia skóry

2. Wartość terapeutyczne odczulania na roztocze kurzu domowego i pyłki roślin u

chorych z atopowym zapaleniem skóry oraz w I Naukowym Zjeździe Polskiego

Towarzystwa Badań nad Miażdżycą w Szczecinie w dniach 30.05–1.06.1993 r.

poświęconym zagadnieniu: „Dermatologiczne aspekty rodzinnej

hipercholesterolemii – dane morfologiczne i biochemiczne”.

Na konto działalności OSz PTA należy również wpisać powołanie do życia w

1998 roku dwóch placówek lecznictwa alergologicznego, w Świnoujściu i Kamieniu

Pomorskim. W kolejnych latach aktywność Oddziału Szczecińskiego, dotyczyła także

podnoszenia i aktualizacji wiedzy w zakresie alergologii, problemów organizacji

opieki medycznej oraz integracji środowiska alergologów. Podczas omawianego

okresu zorganizowano szereg posiedzeń naukowych, zebrań, sympozjów i

warsztatów szkoleniowych, a członkowie Zarządu Oddziału Pomorskiego czynnie

uczestniczyli w krajowych i zagranicznych zjazdach i konferencjach.


124

Rozdział 4

Powstanie, profil organizacyjny i działalność Sekcji Problemowych

utworzonych w strukturach PTA

Od momentu utworzenia na Konferencji Członków Założycieli w Bydgoszczy w

dniu 15 listopada 1982 roku Polskiego Towarzystwa Alergologicznego za

najistotniejszy cel, członkowie Towarzystwa uznali działania zmierzające do

prawidłowego funkcjonowania jego struktur. Zaakcentowali także fakt współpracy

internistów, pediatrów, laryngologów i immunologów w dziedzinie alergologii. W

latach późniejszych zaowocowało to utworzeniem w obrębie PTA 9: Sekcji

Problemowych: Sekcji Alergii na Pokarmy, Sekcji Dermatologicznej, Sekcji

Immunologii Klinicznej, Sekcji Immunoterapii Swoistej (SIT), Sekcji Laryngologicznej,

Sekcji Młodych Alergologów, Sekcji Nadwrażliwości na Leki, Sekcji Okulistycznej,

Sekcji Pediatrycznej, oraz Grupy Zainteresowań Sport, astma i alergia;

zrzeszających grono specjalistów, odnoszących sukcesy w ramach swoich profesji

na gruncie badawczo-naukowym oraz edukacyjnym.

Powstałe sekcje w strukturach PTA powołano do życia zgodnie z

obowiązującym regulaminem Sekcji Problemowych. Wspomniany dokument

nakreślał cztery obszary funkcjonowania poszczególnych sekcji oraz ich

szczegółowe cele działania m.in.: zapewnienie stałego kontaktu środowiska

alergologów z wiedzą z pokrewnych dziedzin medycyny, pobudzenie i koordynację

działalności naukowo-badawczej, nawiązanie i utrzymanie relacji z innymi

towarzystwami naukowymi krajowymi, jak i zagranicznymi oraz stworzenie platformy

edukacyjnej dla lekarzy innych specjalności.

W ramach działalności PTA 24 września 2003 roku powstają następujące Sekcje

Problemowe: Sekcja Dermatologiczna (23.06.2004 r. prof. Roman Nowicki zostaje

Przewodniczącym Sekcji), Sekcja Laryngologiczna z Przewodniczącym dr

Bolesławem Samolińskim, Sekcja Pediatryczna z Tymczasową Przewodniczącą prof.

Anną Bręborowicz i Sekcja Immunologii Klinicznej. W dalszej kolejności zostają

utworzone 27 lutego 2004 roku Sekcja Okulistyczna z Przewodniczącą dr Ewą

Bogacką, rok później 29 września 2005 roku Sekcja Młodych Alergologów, zaś w

2008 r. Sekcja Alergii na Pokarmy, natomiast w 2011 powstaje Sekcja

Nadwrażliwości na Leki i Grupa Zainteresowań Sport, astma i alergia


125

SEKCJA ALERGII NA POKARMY

Sekcja Alergii na Pokarmy powstała z inicjatywy zgłoszonej przez obecnego

Przewodniczącego ZS kadencji 2009-2012 prof. Zbigniewa Bartuzi podczas IX

zebrania ZG PTA w dniu 09.12.2008 roku w Łodzi. W okresie pierwszych miesięcy

działalności, Sekcja koncentrowała się głównie na sprawach organizacyjnych oraz

opracowaniu planu zamierzeń naukowych i edukacyjnych na lata najbliższe.

Wiodącym celem stało się stworzenie i uaktualnienie Polskiego Konsensusu

Diagnostyki i Postępowania Terapeutycznego w Alergii na Pokarmy,

przygotowywanie sesji szkoleniowo-naukowych poświęconych tej pracy, udział w

badaniach, a także szeroko rozumiana działalność edukacyjna. Zgodnie z

założeniami Sekcja Alergii na Pokarmy była otwarta na pozyskiwanie nowych

członków, zrzeszających w swych kręgach zarówno osoby zainteresowane, jak i

zajmujące się profesjonalnie problematyką nadwrażliwości alergicznej na pokarmy.

W dniu 3.02.2012 roku Sekcja Alergii na Pokarmy zorganizowała „I

Sympozjum Alergii na Pokarmy – postępowanie i wytyczne 2012”.

SEKCJA DERMATOLOGICZNA

Kadencja Przewodniczący Komitet Naukowy Sekcji Dermatologicznej

2004-2006 prof. R.Nowicki prof. M. Kieć-Świerczyńska, prof. E. Rudzki

2006-2009 prof. R. Nowicki prof. M. Kieć-Świerczyńska, prof. E. Jassem, prof. M. Korzon,

prof. C.Kowalewski, dr hab. med. M. Majkowicz,

dr hab. med. R. Śpiewak

2009-2012 prof. R. Nowicki prof. M. Kieć-Świerczyńska, prof. C. Kowalewski, prof. M.Korzon,

prof. R. Olszański, prof. R. Śpiewak, prof. K. Woźniak

Tab. 1. – Struktury organizacyjne Sekcji Dermatologicznej PTA w latach 2003-2012.

Spotkanie organizacyjne Sekcji Dermatologicznej Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego (SD PTA) odbyło się w dniu 25 czerwca 2004 roku w gmachu

Teatru Wielkiego w Łodzi, podczas VI Konferencji ALERGIA ASTMA IMMUNOLOGIA

KLINICZNA. Sekcja liczy obecnie 95 członków.

Do głównych zadań SD PTA należą:

kontakt oraz integracja środowiska alergologów ze środowiskiem

dermatologów i innymi lekarzami zajmującymi się leczeniem dermatoz

alergicznych,


126

działalność edukacyjna (organizowanie konferencji naukowych, kursów

specjalizacyjnych i spotkań szkoleniowych dotyczących rozpoznawania i

leczenia alergicznych chorób skóry),

opracowanie i opiniowanie standardów dotyczących postępowania w

dermatozach alergicznych,

współpraca z innymi sekcjami problemowymi PTA

Od roku 2005 SD PTA zorganizowała 5-krotnie Zimowe Warsztaty Naukowo-

Szkoleniowe w Ustce i Słupsku. W warsztatach tych uczestniczyło ponad 930 lekarzy

z całej Polski. Honorowy patronat nad spotkaniami objęli Rektor AM w Gdańsku,

Prezydent PTA oraz krajowi konsultanci ds. alergologii i dermatologii. Podczas

szkoleń zaprezentowano 50 sesji naukowych, panele dyskusyjne, dotyczące

stosowania emolientów, omówiono przykłady przypadków klinicznych. Szczególną

atrakcją stały się wykłady satelitarne poświęcone niewydolności żylnej i liczne

dyskusje z Konsultantem Krajowym w dziedzinie alergologii.

W 2008 roku Zimowe Warsztaty Naukowo-Szkoleniowe przekształcono w

Akademię Dermatologii i Alergologii (ADA), w której corocznie uczestniczy ok. 300

lekarzy alergologów, dermatologów i pediatrów.

Program 8 ADA www.ekonferencjer.pl/8ADA z udziałem wybitnych wykładowców

krajowych i zagranicznych (39 samodzielnych pracowników naukowych) obejmował

27 godzin wykładów i prezentacji, 14 sesji naukowo-szkoleniowych oraz pokaz

interesujących przypadków klinicznych. Konferencję poprzedził dwudniowy kurs:

„Choroby alergiczne skóry” objęty programem specjalizacji z zakresu alergologii.

Lekarze przygotowujący się do egzaminu specjalizacyjnego mogli zapoznać się z

najnowocześniejszymi metodami diagnostyki i leczenia dermatoz alergicznych. 8

ADA rozpoczął poranny pokaz ciekawych przypadków klinicznych.

Specjalnymi wydarzeniami 8 ADA były: Sesja Rektorów Uniwersytetów

Medycznych z Grodna, Witebska i Gdańska, podczas którego Rektor Gdańskiego

Uniwersytetu Medycznego prof. J. Moryś w zaskakujący sposób omówił niektóre

sekrety mózgu, Sesja Prezydencka, której przewodniczyli i głosili wykłady: Prezydent

Polskiego Towarzystwa Alergologicznego prof. B. Rogala oraz były Prezydent PTA

prof. Marek L. Kowalski, Międzynarodowa Sesja Dermatologiczna, którą poprowadził

prof. Włodzimierz Adaszkiewicz - Przewodniczący Białoruskiego Towarzystwa

Dermatologicznego ze specjalnym wykładem Prezydenta Stałego Komitetu Lekarzy

http://www.ekonferencjer.pl/8ADA


127

Europejskich i Wiceprezesa NRL dr Konstantego Radziwiłła oraz Sesja Konsultanta

Krajowego w dziedzinie alergologii prof. Jerzego Kruszewskiego. Tematem, który

zdominował 8 ADA była pokrzywka, problem większości pacjentów poradni

alergologicznych. Jej aktualny podział, etiologię, diagnostykę i terapię przedstawili:

prof. W. Gliński (WUM), prof. B. Rogala (UM w Katowicach), prof. I. Grzelewska-

Rzymowska (UM w Łodzi), prof. J. Kruszewski (WIM Warszawa), prof. R. Nowicki

(GUMed), prof. R. Pawliczak (UM w Łodzi), prof. R. Śpiewak (UJ Kraków). Pojęcie

„pokrzywka” nie odnosi się do pojedynczej choroby, lecz charakterystycznych

objawów skórnych, których złożony patomechanizm utrudnia klasyfikację. Zakres

manifestacji pokrzywki jest bardzo szeroki. Ponadto wiele odmian pokrzywki może

współistnieć jednocześnie. Cechą wspólną wszystkich typów i podtypów pokrzywek

jest rozwój bąbli pokrzywkowych, obrzęku naczynioruchowego lub obu rodzajów

wykwitów jednocześnie. Prof. A. Kasperska-Zając z Katowic oraz dr hab. M.

Moniuszko z Białegostoku przypomnieli, że pokrzywka może być jednym z objawów

w chorobach wewnętrznych. Współczesne metody immunoterapii swoistej w

chorobach alergicznych przedstawił prof. M. L. Kowalski (Łódź), o celowanej

immunoterapii mówił prof. B. Panaszek (Wrocław), a o tzw. marszu alergicznym prof.

E. Maciorkowska (Białystok).

Zakażenia bakteryjne i grzybicze były przedstawiane przez prof. E. Drożyńską

(Gdańsk), prof. R. Maleszkę (Szczecin), prof. J. Kura (Gdańsk) i dr A. Sameta

(Gdańsk), a najnowocześniejsze odkrycia naukowe w dziedzinie regeneracji bariery

naskórkowej przedstawił prof. C. Kowalewski (Warszawa).

Rekonstrukcję lipidów uszkodzonej bariery naskórkowej zapewnia stosowanie

tzw. aktywnych emolientów tj. mieszaniny tłuszczów występujących fizjologicznie w

warstwie rogowej. Związki te, takie jak ceramidy i wolne kwasy tłuszczowe, są

aktywnie transportowane, za pośrednictwem swoistych receptorów i ATP, do

cytoplazmy komórek warstw żywych naskórka, tam podlegają przemianom

metabolicznym, a następnie wraz z endogennymi lipidami tworzą płaszcz lipidowy

bariery naskórkowej. Podczas 8 ADA nie mogło zabraknąć tematów związanych z

najczęściej występującymi dermatozami: atopowym zapaleniem skóry, trądzikiem

pospolitym przedstawionych przez prof. R. Nowickiego oraz trądzikiem różowatym

przez prof. C. Kowalewskiego. Tradycją ADA jest sesja poświęcona poprawie jakości

życia, w tym roku prowadzona przez prof. M. Dudziak, prof. M. Majkowicza i prof. G.

Raczaka (Gdańsk). Prof. Dudziak podkreśliła, że objawy depresji są częste i niekiedy

przewlekle powiązane z rozwojem oraz postępem choroby wieńcowej, pogorszeniem


128

jakości życia oraz nawracającymi objawami stenokardii. Depresja u pacjentów z

chorobami układu krążenia jest stwierdzana od 20% do 40% pacjentów. Od 2 do 2.5-

krotnie wzrasta również ryzyko śmiertelności z powodu choroby serca u chorych z

depresją. Depresja wiąże się również z podwyższonym ryzykiem powikłań sercowo-

naczyniowych u chorych z chorobą wieńcową

Problemy białoruskiej alergologii przedstawili: prof. A. Szpakow (Grodno), prof.

L. Barabanow (Mińsk), prof. D. Khvorik (Grodno), prof. W. Adaszkiewicz (Witebsk).

Na stronie Uniwersytetu Medycznego w Grodnie

http://www.grsmu.by/events/more/event/106 znajduje się już informacja o wizycie

delegacji naukowców z Białorusi w Ustce. Temat ochrony zdrowia w Unii

Europejskiej zaprezentował dr K. Radziwiłł, Prezydent Stałego Komitetu Lekarzy

Europejskich (CPME).

Liczny udział w Akademii Dermatologii i Alergologii najwybitniejszych

alergologów, dermatologów i pediatrów świadczy o celowości organizowania takich

interdyscyplinarnych spotkań. Zainteresowanych zapraszamy do udziału w 9 edycji

Akademii Dermatologii i Alergologii, która rozpocznie się w Filharmonii Słupskiej 7

lutego 2013 r. - www.ekonferencje.pl/9ADA.

Konferencje i sesje naukowe zorganizowane przez Sekcję Dermatologiczną

PTA:

Warsztaty Szkoleniowe podczas VII Konferencji Środkowo-Europejskiej Astma

Alergia Immunologia w Łodzi w roku 2005

Sesje dermatologiczne podczas IX i X Międzynarodowego Kongresu PTA w

Wiśle 2006 i w Bydgoszczy 2009

Konferencja Alergie Skóry i Alergie Zawodowe 8-9.12. 2006 Łódź

Udział w konferencjach szkoleniowych PTA w Wiśle 2007 – 2012

EAACI/GA2LEN Allergy School Dermatitis & Eczema, Kraków 2011

5 Ogólnopolskich Konferencji Naukowo-Szkoleniowych „Zimowe Warsztaty

Sekcji Dermatologicznej PTA” w Słupsku i w Ustce w latach 2005-2009

4 Międzynarodowe Akademie Dermatologii i Alergologii Słupsk-Ustka 2010-

2012

Kursy specjalizacyjne zorganizowane przez Sekcję Dermatologiczną PTA:

09-10.02.2011 Choroby alergiczne skóry; Numer kursu: 5-731/1-07-201-2011

http://www.grsmu.by/events/more/event/106

http://www.ekonferencje.pl/9ADA


129

09-10.02.2011 Podstawy diagnostyki i leczenia chorób alergicznych skóry;

Numer kursu: 5-707/1-04-202-2011

09-10.02.2012 Choroby alergiczne skóry; Numer kursu: 5-731/1-07-201-2012

Planowane Spotkania Sekcji Dermatologicznej PTA:

Sesja dermatologiczna podczas XI Międzynarodowego Kongresu PTA w

Ossie 2012

Sympozja Pokrzywki 2012: Toruń06.10.2012, Gdańsk 12.10.2012,

Szczecin23.11.2012 www.pokrzywki2012.pl

9 Akademia Dermatologii i Alergologii Słupsk-Ustka 7-10.02.2013

www.ekonferencje.pl/9ADA

Opracowania przygotowane przez SD PTA:

Pokrzywki - rozpoznawanie i leczenie: stanowisko Panelu Ekspertów PTA,

red. J. Kruszewski, R. Nowicki, R. Śpiewak, Warszawa: Med. Prakt., 2011.

SEKCJA IMMUNOLOGII KLINICZNEJ

Pierwsze wzmianki na temat działalności Sekcji Immunologii Klinicznej PTA

(SIK PTA) sięgają daty 24.09.2003 roku. Wówczas tej Sekcji Problemowej

przewodniczył ówczesny Prorektor ds. Rozwoju Uczelni prof. Krzysztof Zeman. Za

jego kadencji SIK przedstawiła swoją sesję tematyczną podczas IX

Międzynarodowego Kongresu PTA w Wiśle w dniu 12.05.2006 roku. W czasie sesji

uczestnicy zapoznali się z możliwościami diagnostyki niedoborów odporności,

aspektami etycznymi badań genomu i zasadami postępowania w nawracających

infekcjach układu oddechowego u dzieci. Wspomnianej sesji Przewodniczyli prof.

Jacek Roliński i prof. Andrzej Lange. W dniu 22.08.2007 roku prof. Krzysztof Zeman

złożył rezygnację z pełnienia funkcji Przewodniczącego SIK, motywując swoją

decyzję nadmiarem obowiązków wynikających z piastowanego przez niego

stanowiska Prorektora ds. Rozwoju Uczelni. W związku z powyższym w trakcie IX

zebrania ZG PTA dnia 9.12.2008 roku w Łodzi odbyły się wybory i nowo wybranym

jednogłośnie Przewodniczącym SIK został prof. Piotr Kuna. W chwili obecnej funkcję

Przewodniczącego Sekcji pełni prof. Rafał Pawliczak.

Prof. Rafał Pawliczak na każdym ze zjazdów PTA lub Forum Ekspertów

organizuje sesję sekcji poświęconą niedoborom odporności, epigenetyce odpowiedzi

immunologicznej, profilaktyce zakażeń u dzieci, szczepieniom lub praktycznym

https://szkoleniezawodowe.gumed.edu.pl/course/217

https://szkoleniezawodowe.gumed.edu.pl/course/527

http://www.pokrzywki2012.pl/

http://www.ekonferencje.pl/9ADA

http://bibliografia.gumed.edu.pl/cgi-bin/expertus3e.exe?KAT=f%3A%5Chidden%5Cexpertus%5Cparametr.02%5C&FST=data.fst&FDT=data.fdt&ekran=ISO&lnkmsk=2&cond=AND&sort=od+najnowszego&mask=2&F_00=06&V_00=Pokrzywki+-+rozpoznawanie+i+leczenie+stanowisko+Panelu+Ekspert%F3w+Polskiego+Tow


130

aspektom diagnostyki i leczenia zakażeń. W sesjach biorą udział w charakterze

wykładowców nie tylko członkowie PTA, ale także zaproszeni eksperci i lekarze

praktycy z dużym doświadczeniem klinicznym. Także podczas najbliższego

jubileuszowego Kongresu PTA jest planowana taka sesja. W sesjach sekcji bierze

udział nawet do 800 lekarzy, uczestników Kongresu lub Forum.

Zaprezentowany powyżej opis struktury i działalności poszczególnych Sekcji

Problemowych PTA daje wyobrażenie o interdyscyplinarnych przedsięwzięciach

lekarzy polskich w zakresie alergologii. Świadczy również o skali problemów

diagnostyczno-terapeutycznych, którym sprostać musiała alergologia współczesna.

Dokumenty zgromadzone w Archiwum PTA w Łodzi doskonale ilustrują działalność

organizacyjną poszczególnych sekcji, ich mobilność zebraniowo-konferencyjną oraz

współpracę na rzecz zwalczania chorób alergicznych na niwie krajowej i za granicą.

Materiały źródłowe nie dają jednakże odpowiedzi odnośnie efektów przeciwdziałania,

rozpoznawania i leczenia chorób alergicznych, toteż wymienione następstwa

działalności alergologów w Polsce nie stały się przedmiotem moich rozważań.

SEKCJA IMMUNOTERAPII SWOISTEJ (SIS)

W kadencji 2007-2010 Sekcji przewodniczył prof. Marek Jutel. Stanowisko V-

ce Przewodniczącej zajmowała prof. Magdalena Czarnecka-Operacz, a Sekretarza

dr Ewa Cichocka-Jarosz. Sekcja Immunoterapii Swoistej (SIS) powstała z

przekształcenia Grupy Zainteresowań Swoistą Immunoterapią Alergenową podczas

Zebrania Wyborczego wyżej wspomnianej Grupy w dniu 6.01.2007 roku o

godz.15.00 w hotelu Westin w Warszawie. W zebraniu uczestniczyły 42 osoby. Po

oficjalnym otwarciu spotkania Przewodniczący prof. Marek Jutel zgłosił wniosek o

rozpatrzenie przetransformowania Grupy Zainteresowań Immunoterapią Swoistą w

Sekcję Immunoterapii PTA zgodnie z zapisami statutu PTA.

Wniosek został jednomyślnie zaaprobowany przez zebranych, a

Przewodniczącego Grupy Zainteresowań upoważniono do wystąpienia z

odpowiednim postulatem do Prezydenta PTA prof. Piotra Kuny. Następnie powołano

ZS w głosowaniu jawnym (jednogłośnie), po czym nastąpiło ukonstytuowanie nowej

Sekcji Immunoterapii Swoistej PTA (SIS PTA). W dalszej części spotkania

przedstawiono propozycje programowe i szczegółowy program naukowy. Znaczące

miejsce zajęły także dyskusje warsztatowe prezentujące m. in. stanowisko PTA w

sprawie immunoterapii podjęzykowej i modyfikacji schematów podawania


131

szczepionek alergenowych (prof. Barbara Rogala, prof. Marek Jutel), informacje o

współpracy z Sekcją Pediatryczną PTA na temat standardów diagnostyki i odczulania

jadami owadów błonkoskrzydłych (dr Ewa Cichocka-Jarosz) oraz występowania

działań niepożądanych podczas immunoterapii (prof. Zenon Siergiejko). Zebranie

zakończono ustaleniem terminu kolejnego spotkania Sekcji w kwietniu 2007 roku w

Wiśle.

W opisywanym okresie sprawozdawczym SIS spotkała się 5 razy. Za główne

kierunki działań i formy ich realizacji obrała stanowisko ekspertów PTA na temat

immunoterapii podjęzykowej i ogólnopolski program monitorowania działań

ubocznych w przebiegu swoistej immunoterapii. Ponadto, przeprowadziła liczne

badania nad jakością życia dzieci (i ich rodziców) uczulonych na jad owadów

błonkoskrzydłych, wprowadzając program opieki nad chorymi z nadwrażliwości oraz

wieloośrodkowe badanie ankietowe zgodności postępowania diagnostyczno-

terapeutycznego ze stanami międzynarodowymi w przypadku dorosłych i dzieci

uczulonych na jad omawianych owadów. Oprócz tego w swojej wielokierunkowej

działalności SIS mogła poszczycić się wykładami z zakresu immunoterapii

alergenowej np. „Immunoterapia dziś i jutro z perspektywy wytycznych szczepionek

alergenowych” (Immunotherapy today and tomorrow – manufacturer’s view), „Depot

and adjuvant’s substances and their effect on clinical efficacy SIT”, czy szeregiem

dyskusji warsztatowych oraz prezentacją prac kongresowych o tematyce:

„Immunoterapia w uczuleniu na pleśnie u dzieci” (WAO) – prof. Piotr Kuna, „Ocena

skuteczności immunoterapii swoistej u pacjentów z alergicznym nieżytem nosa

uczulonych na pyłki brzozy” – dr Stanisław Żukowski.

SEKCJA LARYNGOLOGICZNA

Kadencja Przewodniczący V-ce

Przewodniczący

Sekretarz Członkowie ZS

2006-2009 prof. B.

Samoliński

prof. A. Emeryk dr med. T.

Gotlib

dr med. P.

Rapiejko, dr med.

M. Chełmińska

2009-2012 dr med. P.

Rapiejko

prof. K. Buczyłko dr med. M.

Arcimowicz

prof. B.

Samoliński, prof.

A. Emeryk

Tab. 2. – Struktury organizacyjne Sekcji Laryngologicznej PTA w latach 2003-2012.


132

Sekcja Laryngologiczna PTA (SL PTA) została powołana przez ZG PTA w

2004 roku. W okresie pierwszego roku działalność SL koncentrowała się głównie na

sprawach organizacyjnych, opracowaniu planu zamierzeń naukowych i edukacyjnych

na lata najbliższe, z uwagi na niewielki odsetek laryngologów wchodzących w skład

wszystkich członków PTA. Tym bardziej z racji rozpowszechnienia schorzeń

alergologicznych błony śluzowej nosa oraz dostępności badań diagnostycznych (np.

prowokacji alergenowej błony śluzowej nosa), prowadzonych w obrębie nosa u

chorych ze schorzeniami alergicznymi oraz braku polskojęzycznych opracowań,

dotyczących błony śluzowej nosa praca SL stanowiła sprawę priorytetową. W

listopadzie 2004 roku SL zwołała sesję roboczą w formie szkolenia w sprawie technik

diagnostycznych alergologii i rynologii, gdzie przedstawiono bieżące prace między

innymi DPP oraz zastosowania rynomanometrii i rynometrii akustycznej w

obiektywizacji oceny stanu jam nosowych przed i po DPP. Pierwsze inauguracyjne

spotkanie Sekcji odbyło się podczas sympozjum PTA zorganizowanego przez prof.

Marka Kowalskiego w Łodzi w 2005 roku. Na zebraniu obecnych było 24 członków.

Ustalono tematykę i zainteresowania Sekcji. Wspomniana tematyka obejmowała

standaryzację donosowej próby prowokacyjnej (DPP), diagnostykę różnicowania i

postępowanie w polipach nosa oraz alergie jamy ustnej i ucha, a także zawodowe

nieżyty nosa.

Wówczas utworzono zespół ds. standaryzacji DPP. Drugie spotkanie odbyło

się we wrześniu 2005 roku w trakcie sympozjum laryngologicznego zorganizowanego

przez prof. Mariolę Śliwińską-Kowalską również w Łodzi i w całości poświęcone było

DPP. Uczestnicy otrzymali materiały zawierające światowy konsensus z 2000 roku

autorstwa dr Malm i dr Bachert oraz przygotowane do druku dwie prace dr Gotliba na

temat wpływu cyklu nosowego na DPPA (alergenową i książkową publikację prof.

Bolesława Samolińskiego dotyczącą zastosowania rynometrii akustycznej w DPPA).

Kolejne 4 zebrania odbyły się w 2006 roku. Pierwsze w lutym 2006 roku miało

typowo szkoleniowy charakter i dotyczyło omówienia donosowych prób

prowokacyjnych. Następnie 07.04.2006 roku w Warszawie w Domu Lekarza odbyło

się sprawozdawczo-wyborcze spotkanie Członków Sekcji Otolaryngologicznej

(Walne Zebranie Członków Sekcji Laryngologicznej). Zebranie poprowadził

ówczesny Przewodniczący Sekcji prof. Bolesław Samoliński. Ponadto w mitingu

uczestniczyli: prof. Andrzej Emeryk (AM Lublin), dr Marta Chełmińska (Klinika

Alergologii AM Gdańsk), dr Tomasz Gotlib, dr Piotr Rapiejko, lek. med. Konrad

Chełmiński (Gdańsk) i lek. med. Ewa Urban-Borucka (SZOZ nad Matką i Dzieckiem


133

Gdańsk). Zebrani skupili się głównie na wyborach nowego ZS kadencji 2006-2009

oraz zajęli się projektem zakresu tematycznego odnośnie donosowych prób

prowokacyjnych (DPP) ze szczególnym uwzględnieniem donosowych prób

prowokacyjnych alergenowych (DPPA). Rozdzielono zadania: Projekt planu pracy

nad konsensusem DPPA. Tytuł: Standaryzacja i zalecenia dotyczące wykonania

donosowych prób prowokacyjnych. Definicja DPP i DPPA. Klasyfikacja: mechanizm

patofizjologiczny DPPA; odpowiedź wczesna (timing), odpowiedź późna, rola cyklu

nosowego; pomiary mediatorów i parametrów odpowiedzi immunologicznej w

przebiegu DPPA; zasady przygotowania do DPPA – znaczenie leków i czas ich

odstawienia; technika wykonania; wskazania; test DPP na tle innych badań

diagnostycznych w alergii i nieżytach nosa; przeciwwskazania; bezpieczeństwo,

znaczenie dla choroby zasadniczej; powikłania, postępowanie; DPPA w

eksperymencie naukowym; powtarzalność DPPA; metody pomiaru; kliniczna ocena;

skala VAS; skala punktowa; rynomanometria; rynometria akustyczna (sposób

czytania i oceny RA, miejsce największej reakcji); rynopikflometria (porównanie do

innych metod); inne rynospirografia, rynometr optyczny; porównanie różnych technik;

ocena DPP na różne alergeny i substancje (roztocza, pyłki, odzwierzęce, pleśnie,

lateks, aspirynę, w diagnostyce chorób zawodowych oraz nieswoiste np. (meta

cholinę, karbachol, zimne powietrze, histaminę); wpływ DPPA na dolne drogi

oddechowe; specyfika DPP u dzieci; metody statystyczne stosowane w ocenie DPP.

W opisywanym okresie sprawozdawczym terminarz pracy nad DPPA nie

został zrealizowany z powodu braku opracowań, które miały zostać przesłane na

przełomie listopada i grudnia 2006 roku. Z uwagi na nie wywiązanie się z zadania

jeszcze znacznej części kolegów Sekcja Laryngologiczna pod przewodnictwem prof.

Bolesława Samolińskiego przesunęła czas oczekiwania na dalsze prace do lipca

2007 roku. Kolejnym spotkaniem, na którym SL zaakcentowała swoją obecność

czynnym uczestnictwem w postaci prezentacji swojej sesji był IX Międzynarodowy

Kongres PTA w Wiśle w dniach 10-13.05.2006 roku. W czasie sesji poruszono stale

nierozwiązany problem roli atopii w powstawaniu nieżytu nosa oraz zawodowe

przyczyny nieżytu nosa ważne z punktu widzenia lekarza praktyka. Omówiono także

przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa i zatok. W opisywanym okresie

sprawozdawczym zgodnie z planem i podjętymi inicjatywami SL zakończyła pracę

nad konsensusem, dotyczącym donosowych prób prowokacyjnych alergenowych

(DPPA). Opracowane materiały zostały rozesłane do konsultacji. Ostateczny kształt

pracy przedstawiono przy okazji X Międzynarodowego Kongresu PTA w Bydgoszczy


134

w dniach 6-10.10.2009 roku. Dorobek Sekcji w tym zakresie stał się przedmiotem

szkoleń prezentowanych na kongresach EAACI. W związku z powyższym wyniki

działalności Sekcji Laryngologicznej, jako całości oraz poszczególnych członków

zaowocowały współpracą z International Standardization Committee on Objective

Assessment of The Nasal Airway. Zaplanowano także ukazać całokształt osiągnięć w

celu uaktualnienia międzynarodowych standardów DPPA.

W 2010 roku opracowane przez członków Sekcji Laryngologicznej PTA

Standardy Donosowych Prób Prowokacyjnych z Alergenem zostały opublikowane w

numerze 2/2010 czasopisma Postępy Dermatologii i Alergologii (2010; XXVII, 3) i

rozesłane do wszystkich członków PTA.

Z inicjatywy prof. Bolesława Samolińskiego, Sekcja Laryngologiczna

postanowiła opracować Polskie Standardy Leczenia Nieżytów Nosa (PoSLeNN).

W tym celu powołano zespołu ekspertów i grupę roboczą ds. opracowania

PoSLeNN. W skład grupy ekspertów zostali powołani najwybitniejsi polscy specjaliści

z zakresu alergologii i rynologii w tym konsultant krajowy ds. alergologii – prof. Jerzy

Kruszewski i konsultant krajowy ds. otorynolaryngologii – prof. Dariusz Jurkiewicz.

Pierwsze spotkanie grupy ekspertów odbyło się w dniu 4 października 2009 roku. Na

spotkaniu ustalono harmonogram działań grupy ekspertów i grupy roboczej.

Początkowo prace nad opracowaniem standardów przebiegały szybko, jednak z

uwagi na opublikowanie w międzyczasie przez międzynarodowe grupy robocze 2

ważnych dokumentów dotyczących leczenia nieżytów nosa (EPOS 2007 i ARIA

2010) zdecydowano o konieczności stworzenia dokumentów, które będą

uwzględniały zmiany wprowadzone przez w/w stanowiska międzynarodowe. W

kwietniu 2010 z inicjatywy Sekcji Laryngologicznej i konsultanta krajowego w

dziedzinie otorynolaryngologii zorganizowano w Warszawie konferencję poświęconą

zmianom w schematach diagnostycznych i terapeutycznych dotyczących zapalenie

błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. W konferencji uczestniczyło ponad 300

laryngologów, w tym większość kierowników klinik i ordynatorów oddziałów

laryngologicznych. Spotkanie miało charakter roboczy, przeanalizowano

najważniejsze zmiany w diagnostyce zapaleń błony śluzowej nosa i zatok

przynosowych (rezygnacja z powszechnego wykonywania przeglądowych zdjęć rtg,

zwiększenie znaczenia badań endoskopowych jam nosa) i terapii (kluczowa rola

donosowych glikokortykosteroidów w leczeniu alergicznych i niealergicznych zapaleń

błony śluzowej nosa i zatok przynosowych oraz ograniczenie rutynowego stosowania

w takich przypadkach antybiotykoterapii).


135

Zmiany wprowadzone w dokumencie EPOS 2007 w zakresie podejścia do

zagadnienia zapaleń błony śluzowej nosa i zatok przynosowych były tak istotne, a

jednocześnie uwzględniały większość zmian jakie planowała wprowadzić SL iż

wpłynęło to na czasowe zawieszenie prac nad Polskimi Standardami Leczenia

Nieżytów Nosa. Członkowie SL aktywnie włączyli się w promowanie w środowisku

lekarzy alergologów i lekarzy rodzinnych wprowadzania nowych zaleceń dotyczących

diagnostyki i leczenia zapaleń błony śluzowej nosa i zatok przynosowych

współdziałając ściśle z autorami dokumentu EPOS 2007.

Jednym z elementów współpracy była wizyta w Polsce współtwórcy EPOS

2007 dr Joachima Mullola i jego udział w konferencji prasowej i sympozjum

naukowym promującym nowoczesne podejście do zagadnień chorób nosa i zatok

przynosowych. Dr J. Mullol aktywnie uczestniczył też w sesji rynologicznej

współorganizowanej przez SL PTA, która odbyła się w czasie II Zjazdu

Otolaryngologów Wojskowych w Dębe k/Warszawy.

W latach 2011 i 2012 członkowie Sekcji Laryngologicznej włączyli się bardzo

aktywnie w szkolenia mające na celu rozpowszechnienie wśród lekarzy alergologów i

lekarzy rodzinnych stanowisk zawartych w dokumencie ARIA 2010. Wskazanie w

dokumencie ARIA 2010 kluczowej roli dn GKS w leczeniu alergicznych nieżytów

nosa oraz zalecenie skrócenia czasu stosowania objawowych leków wpływających

na drożność nosa było zgodne ze stanowiskiem grypy roboczej PoSLeNN. Grupa

robocza PoSLeNN dysponuje obecnie praktycznie gotowym dokumentem i

oczekiwała jedynie na opublikowanie zapowiadanego na 2012 roku nowego

dokumentu EPOS 2012. Obecnie (maj 2012) gdy ten dokument jest już dostępny

wydaje się, że do końca 2012 roku będzie możliwe zamknięcie prac na Polskimi

Standardami Leczenia Nieżytów Nosa, uwzględniającymi zarówno zalecenie

międzynarodowych grup ekspertów, ale i nasze lokalne uwarunkowania. W roku

2012 członkowie Zarządu SL odbyli też kilkadziesiąt spotkań z lekarzami w różnych

częściach kraju, poświęconych zagrożeniom jakie wprowadza dla nich nowa ustawa

refundacyjna oraz nowe umowy narzucone przez NFZ.


136

SEKCJA MŁODYCH


Przewodniczący


2006-2009 dr med. M.

Kurowski

dr med. M.

Jędrzejczak-

Czechowicz

dr med. M.

Niedoszytko

dr med. K.

Solarewicz-

Madeiek, dr med.

M. Świerczyńska-

Krepa

2009-2012 dr. D. Tworek lek. med. M.

Kołacińska-Flont

dr. M. Panek lek. med. P.

Korczyńska, lek.

med. E.

Kołomecka

Tab. 3. – Struktury organizacyjne Sekcji Młodych PTA w latach 2003-2012.

Sekcja Młodych Alergologów PTA (SMA PTA) powstała 29 września 2005

roku. Obecnie liczy około 40 członków. Jej główne obszary działania to przede

wszystkim rozpoznawanie wiedzy alergologicznej wśród młodych lekarzy;

promowanie badań naukowych, prowadzonych przez młodych członków PTA oraz

szkolenie w zakresie metodologii wdrażania prac naukowych i sposobu prezentacji

wyników badań. Ponadto SMA kładzie nacisk na wymianę doświadczeń i rozwój

współpracy ze Stowarzyszeniami Młodych Alergologów z innych krajów, a także

promocję kooperacji ze Studenckimi Alergologicznymi Kołami Naukowymi.

Ze swej dotychczasowej aktywności Sekcja może poszczycić się organizacją

podczas IX Międzynarodowego Kongresu PTA w Wiśle w 2006 roku sesji

edukacyjnej, obejmującej tematyką zagadnienia istotne dla osób rozpoczynających

działalność naukową. Było to pierwsze spotkanie nowo powstałej Sekcji. Wówczas

uczestnicy usłyszeli wykłady odnośnie projektowania i prezentacji wyników badań

naukowych, a także praktyczne wskazówki, jak zdobyć grant naukowy. Drugą część

poświęcono sprawom organizacyjnym związanym z uzyskaniem członkowstwa i

pracą w Sekcji. Zgodnie z wymogami regulaminowymi, członkiem SMA może zostać

każdy członek PTA poniżej 35 roku życia. Opłata członkowska wynosi 25 zł rocznie

SEKCJA NADWRAŻLIWOŚCI NA LEKI

W dniu 15.04.2011 w trakcie konferencji PTA Wiśle odbyło się spotkanie

założycielskie Sekcji Nadwrażliwości na Leki PTA. Przewodniczącym Sekcji został

prof. Marek L. Kowalski, a Sekretarzem Joanna Makowska. W trakcie zebrania


137

omówiono cele i plan działania Sekcji. Głównym zadaniem Sekcji jest przygotowanie

standardów diagnostycznych nadwrażliwości na leki w obszarach:

nadwrażliwość na antybiotyki

nadwrażliwość na NLPZ

nadwrażliwość na środki do znieczulania

nadwrażliwość na środki kontaktowe

nadwrażliwość na leki biologiczne

Dodatkowo zaproponowano zebranie informacji i opublikowanie listy ośrodków

klinicznych w Polsce zajmujących się diagnostyką nadwrażliwości na leki z

wyszczególnieniem konkretnych dziedzin diagnostycznych oraz opracowanie

informatora. Zebrania Sekcji Nadwrażliwości na Leki PTA odbywać się będą w

trakcie konferencji i sympozjów PTA.

SEKCJA OKULISTYCZNA


Przewodniczący


2003-2009 dr med.

E. Bogacka

dr med.

A. Groblewska

lek. med.

R. Grabowski

lek. med. J.

Hołda, dr med.

E. Jagiełło, lek.

med. A. Styrc,

lek. med.

K. Lindner

2009-2012 dr med.

A. Groblewska

dr med.

E. Bogacka

dr med. M.

Chełmińska

dr med. K.

Chełmiński,

dr hab. med.

M. Nitter-

Marszalska,

lek. med. J.

Hołda, dr med.

A. Matysik-

Woźniak, dr

med. B. Żurek,

dr med. M.

Zdzieszyńska

Tab. 4. – Struktury organizacyjne Sekcji Okulistycznej PTA w latach 2003-2012.


138

Sekcja Okulistyczna powstała w 2003 roku z inicjatywy prof. Marka

Kowalskiego, Prezydenta PTA kadencji 2003-2006. Pierwszą przewodniczącą sekcji

była dr Ewa Bogacka, wybrana przez Zarząd PTA w 2003 roku, a następnie

utrzymana na stanowisku przez członków sekcji w dwukrotnych wyborach w 2004 i

2006 roku. Od października 2009 roku Sekcji Okulistycznej, z aktualną liczbą 45

członków, przewodniczy dr Anna Groblewska. Pierwsze spotkanie sekcji odbyło się w

Łodzi w 2004 roku, dokonano wówczas wyboru Członków Zarządu Sekcji (Cz ZS)

oraz ustalono program badań na najbliższe lata pod nadzorem merytorycznym

czterech konsultantów: ds. dermatologii, ds. laryngologii, ds. pediatrii i ds.

immunologii. Zakładano, że utworzona sekcja ma stworzyć wspólną platformę do

interdyscyplinarnych badań chorób alergicznych oczu oraz popularyzować wiedzę na

ten temat w środowisku medycznym. Z pierwotnych założeń naukowych

podtrzymano szereg tematów i zainteresowań sekcji, które nadal są rozwijane:

program epidemiologii chorób oczu; Polski Konsensus Diagnostyki i Postępowania

Terapeutycznego w Chorobach Alergicznych Oczu, który jako efekt współpracy

dwóch sekcji: okulistycznej PTA i alergologicznej PTO, opublikowany został w 2007

roku. Poza tym starano się ustalić tematy z alergii narządu wzroku do szkoleń

specjalizacyjnych z okulistyki i alergologii oraz wprowadzić je do programów

kierunkowych. Dokonano także standaryzacji prowokacyjnych testów

dospojówkowych, ponownie przywróconych do schematu diagnostycznego. Podjęto

współpracę dermatologa i okulisty w leczeniu alergii narządu wzroku, polegającą na

poszerzeniu wiedzy i edukacji obu środowisk. Z inicjatywy członków sekcji stworzono

grupę zainteresowania alergią oczu w ramach EAACI, której przewodniczącą została

dr Ewa Bogacka.

W latach 2005-2012 członkowie Sekcji Okulistycznej brali czynny udział w

corocznych Konferencjach PTA i PTO. Podczas IX Międzynarodowego Kongresu

PTA w Wiśle w dniach 10-13.05.2006 roku Sekcja Okulistyczna zaprezentowała

sesję, na której przedstawiła w formie wykładów i konferencji „okrągłego stołu”

zasady diagnostyki i terapii alergicznych chorób oczu – problem wymagający

współpracy okulisty i alergologa.

Sesję poprowadzili prof. Marek Gerkowicz i dr Ewa Bogacka. Wygłoszono

wówczas 5 referatów i przedstawiono, m. in. wieloośrodkowe badania nad

bezpieczeństwem i skutecznością preparatu Opatanol w Polsce. Dokonał tego prof.

Janusz Czajkowski z Łodzi.


139

W listopadzie 2007 roku zorganizowano pierwszą wspólną Konferencję obu

Sekcji (okulistycznej PTA i alergologicznej PTO), na której Członkowie Zarządu obu

Towarzystw przedstawili swoje dotychczasowe osiągnięcia organizacyjne i naukowe.

Zwieńczeniem ich wysiłków stał się 2008 rok, który zaowocował sesją naukową o

suchym oku i warsztatami szkoleniowo-diagnostycznymi z postępowania

terapeutycznego alergii oczu, przeprowadzonymi na podstawie Stanowiska Grupy

Ekspertów PTA i PTO, podczas konferencji w Wiśle. Powyższy dokument

zaprezentowano ponownie trzy miesiące później, we Wrocławiu w kwietniu 2008 roku

w trakcie regionalnego posiedzenia obu towarzystw alergologicznego i

okulistycznego. Faktem godnym uwagi był również udział dr Anny Groblewskiej w

zorganizowanym w Quebec przez Ocular Surgery New’s European/Asia Pacific

Edition okrągłym stole na temat alergii oczu oraz Global Olopatadine Advisory Board.

W kolejnym roku czynnej aktywności naukowo-badawczej członkowie Sekcji

Okulistycznej PTA (SO PTA) uczestniczyli w I Klinicznym Forum Ekspertów w Wiśle

z edycją „Leczyć globalnie czy lokalnie?”, „Jakość życia pacjentów z alergicznym

nieżytem nosa i zapaleniem spojówek” oraz przygotowaniu sesji okulistycznej w

ramach XXVIII Kongresu EAACI w Warszawie pt.: „Alergie narządu wzroku” („Allergy

of the eye – increasing the awareness”), na której wygłoszono trzy wykłady. Podczas

tego Kongresu Jean Luc Fauquert wspólnie z dr Anną Groblewską poprowadzili

praktyczny kurs: „Diagnosis of Ocular Allergy”, który zapoczątkował tworzenie grupy

inicjatywnej EAACI celem opracowania europejskiego konsensusu, dotyczącego

alergii oczu według dwóch istniejących dokumentów tego typu: francuskiego i

polskiego. Działalność Sekcji Okulistycznej PTA w 2009 roku zakończyła się

udziałem w X Międzynarodowym Kongresie PTA w Bydgoszczy, gdzie

przedstawiono 5 wykładów oraz udział dr Anny Groblewskiej w Ocular Surface

Advisory Board w Kopenhadze.

W 2010 roku brała ona udział w dwóch kolejnych posiedzeniach Ocular

Surface Advisory Board w Monachium i Florencji. W tymże roku oraz w 2011 kilkoro

członków sekcji uczestniczyło w spotkaniach Ocular Allergy Interest Group w ramach

EAACI w Paryżu, Zurychu i Wrocławiu. W latach tych sekcja aktywnie uczestniczyła

w II Forum Ekspertów i IV Konferencji Szkoleniowej PTA w Wiśle. W 2011 roku

sekcja brała czynny udział w zjeździe EAACI w Stambule, a w roku 2012 została

zaproszona do poprowadzenia spotkania z ekspertem, warsztatów oraz kursu

podyplomowego nt. alergii oczu na kolejnym kongresie w Genewie.


140

Podsumowując okres działalności Sekcji Okulistycznej w latach 2005-2012

można zaobserwować: praktyczny udział jej członków w 8 Międzynarodowych

Konferencjach Naukowych „Czerwone Oko” odbywających się w Warszawie, wielu

spotkaniach Podyplomowej Szkoły PTA, warsztatach okulistyczno-alergologicznych,

stworzenie grupy Ekspertów, dzięki której powstał dokument zaakceptowany przez

oba towarzystwa PTA i PTO, dotyczący diagnostyki i leczenia alergii narządu wzroku,

na podwalinach którego przygotowano Polski Konsensus Diagnostyki i Leczenia

Alergii Narządu Wzroku, a przede wszystkim aktywny udział na polu

międzynarodowym w stworzeniu i pracach Grupy Zainteresowań Alergią Oczu w

ramach EAACI, a także wkład autorski przewodniczących SO dr Ewy Bogackiej i dr

Anny Groblewskiej w realizację programów edukacyjnych Polsatu i TVN na temat

alergii narządu wzroku, a także informatora o alergii oczu w Vademecum Okulisty.

Wspólna praca członków sekcji zaowocowała wieloma publikacjami, w tym

rozdziałami książek, mówiącymi o schorzeniach alergicznych narządu wzroku.

SEKCJA PEDIATRYCZNA


Przewodniczący


2006-2009 prof. A.

Bręborowicz

dr hab. med.

G. Lis

dr med. E.

Cichocka-

Jarosz

prof. M. Kulus,

dr hab. med. H.

Mazurek

2009-2012 prof. A. Emeryk dr med. E.

Cichocka-Jarosz

dr med. E.

Springer

dr med. A.

Stańczyk-

Przyłuska,

dr med. P.

Gonerko

Tab. 5. – Struktury organizacyjne Sekcji Pediatrycznej PTA w latach 2003-2012.

Sekcja Pediatryczna Polskiego Towarzystwa Alergologicznego (SP PTA)

powstała w 2004 roku, jako jedna z ośmiu Sekcji Problemowych Towarzystwa.

Zrzesza około 150 lekarzy różnych specjalności, głównie pediatrów i alergologów. W

trakcie swojej działalności członkowie opublikowali zasady postępowania w astmie u

dzieci, opracowali praktyczne formy przeciwdziałania u dzieci uczulonych na jad

owadów żądlących oraz zajęli się oceną bezpieczeństwa dzieci alergicznych w

przedszkolach i szkołach. Wprowadzili i przedstawili podczas jednej z Konferencji

Szkoleniowych PTA plan działania interwencyjnego w anafilaksji i astmie. Prężna

działalność Sekcji przejawiła się podczas IX Międzynarodowego Zjazdu PTA w


141

Wiśle, w trakcie którego odbyło się Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze Sekcji

Dermatologicznej (12 maja 2006 roku o godz. 8.30 w obecności 40 uczestników

Przewodnicząca Sekcji prof. Anna Bręborowicz oficjalnie zainaugurowała zebranie).

Przewodniczącym Zebrania Wyborczego w jawnym głosowaniu został lek. med.

Przemysław Mroczka, Sekretarzem lek. med. Paulina Sobczak. W składzie Komisji

Skrutacyjnej znaleźli się: lek. med. Jarosław Wlazłowski, lek. med. Zdzisław Kycler

oraz lek. med. Marta Rachel. Po udzieleniu absolutorium ustępującemu Zarządowi

przy 3 głosach wstrzymujących, przystąpiono do wyboru nowych władz. W wyniku

wyborów wybrano 5 Członków Zarządu.

W trakcie IX Międzynarodowego Kongresu PTA Sekcja Pediatryczna

zorganizowała również sesję naukową, zapoznając uczestników z kontrowersjami

krążącymi wokół teorii higienicznej oraz roli probiotyków w leczeniu chorób

alergicznych. Ponadto przedstawiła wyniki badań epidemiologicznych, dotyczących

chorób alergicznych u dzieci, a także implikacje nowych badań astmy u dzieci.

Wspomnianej sesji przewodniczyli: prof. Danuta Chmielewska-Szewczyk i prof. Anna

Bręborowicz. Zaprezentowano 4 wystąpienia, z czego jedno dotyczyło najnowszych

wyników badań odnośnie astmy, wpływających na decyzje terapeutyczne u dzieci.

Na lata 2007-2008, przypadło przygotowanie stanowiska Sekcji, dotyczącego

postępowania w astmie u dzieci oraz prac nad projektem wytycznych w przypadku

nadwrażliwości na jad owadów błonkoskrzydłych i projektu wieloośrodkowej

współpracy w tej dziedzinie. Powyższe działania znalazły swoje odzwierciedlenie w

postaci 2 wykładów wygłoszonych w trakcie IX Zjazdu PTA w Wiśle. Wówczas

zadecydowano także o podjęciu wspólnych przedsięwzięć wraz z Sekcją

Immunoterapii PTA. Ponadto SP PTA zgłosiła propozycję zorganizowania sesji

naukowych podczas ogólnopolskich konferencji i zjazdów naukowo-szkoleniowych

m. in. na Konferencji Szkoleniowej PTA w Wiśle w kwietniu 2008 roku, Zjeździe

PTChP w Katowicach we wrześniu oraz na XV Sympozjum „Postępy w Alergologii i

Pneumonologii” w Krakowie.Podczas I Spotkania SP PTA w kadencji 2009-2012,

które odbyło się dnia 9.10.2009 roku w Bydgoszczy, po Zebraniu Sprawozdawczo-

Wyborczym Sekcji ustalono wstępny program i kierunki działania Sekcji w nowej

kadencji.

Nowo wybrany ZS podjął decyzję o kontynuacji dotychczasowych nie

zakończonych inicjatyw, przede wszystkim takich jak: wieloośrodkowe badanie

ankietowe zgodności postępowania diagnostyczno-terapeutycznego ze standardami

międzynarodowymi w przypadku dorosłych i dzieci uczulonych na jad owadów,


142

program opieki nad chorymi z nadwrażliwością na jad owadów błonkoskrzydłych i

dziećmi chorymi na astmę i choroby alergiczne w szkołach. Ponadto postanowił

wdrożyć program Alergia Astma i Anafilaksja w placówkach oświatowych.

Oprócz tego Sekcja zaplanowała dodatkowe działania np. opracowanie i wydanie

monografii poświęconej obturacji oskrzeli i alergologicznego nieżytu nosa u dzieci,

czy ustalenie propozycji programowych na krajowe konferencje alergologiczne,

pulmonologiczne i pediatryczne oraz aktywny udział (wykłady, warsztaty) Członków

Sekcji w największych kongresach alergologicznych w kraju i zagranicą (EAACI,

ERS, AAACI). Postanowiła również nawiązać współpracę z Sekcją Pediatryczną

EAACI w zakresie profilaktyki anafilaksji u dzieci (program dla szkół) oraz z Sekcją

Immunoterapii chorych uczulonych na jad owadów EAACI, a na gruncie PTA z

Sekcją Rynologiczną (Laryngologiczną) w sprawie opracowania polskiego

konsensusu diagnostyczno-terapeutycznego odnośnie nieżytów nosa. Od momentu

powstania ZS był otwarty na wszelkie innowatorskie propozycje przeprowadzania

wieloośrodkowych badań w dziedzinie alergologii dziecięcej oraz programów

edukacyjnych dla lekarzy POZ – pediatrów.

W latach 2010 i 2011 Sekcja Pediatryczna PTA przygotowała i zrealizowała 2

sesje naukowo-szkoleniowe podczas Konferencji „Sympozjum Naukowo-

Szkoleniowe „Postępy w alergologii i pneumonologii” (Kurzawiada) w Krakowie.

W roku 2012 Zarząd Sekcji nawiązał współpracę z Sekcją Immunoterapii

Swoistej PTA i brał udział w przygotowaniu stanowiska obu sekcji w sprawie

immunoterapii alergenowej.

GRUPA ZAINTERESOWAŃ - Sport, astma i alergia

W dniu 2 czerwca 2011 roku w Centrum Konferencyjnym Hotelu Andel’s w

Łodzi odbyło się zebranie założycielskie Sekcji „Sport, Astma i Alergia” powołanej w

ramach Polskiego Towarzystwa Alergologicznego (PTA). Na posiedzeniu dokonano

wyboru władz sekcji. Przewodniczącym Sekcji wybrany został dr hab. Radosław

Gawlik, a sekretarzem dr Marcin Kurowski.

Przewodniczący przedstawił uzasadnienie powołania sekcji zajmującej się

tematyką astmy i alergii u sportowców oraz przedstawił zadania, które stanowić będą

główne kierunki działania sekcji. Są to:

1. Przygotowanie standardów diagnostycznych powysiłkowych zaburzeń

oddychania.


143

2. Opracowanie i wydanie monografii na temat pełnej aktywności fizycznej dzieci

i dorosłych chorych na astmę.

3. Opracowanie zasad postępowania ze sportowcem chorym na astmę/alergię.

4. Opracowanie wytycznych dotyczących postępowania z chorymi na astmę

chcącymi nurkować rekreacyjnie.

5. Przygotowanie i przeprowadzenie wieloośrodkowego badania nad częstością

objawów chorób alergicznych i astmy wśród polskich sportowców

wyczynowych. Ustalono, że do badania wykorzystany zostanie kwestionariusz

AQUA opracowany przez Boniniego i wsp. po uzyskaniu zgody autorów i z

zachowaniem praw autorskich.

6. Ustalanie propozycji programowych na krajowe konferencje alergologiczne,

pulmonologiczne i pediatryczne oraz aktywny udział (wykłady, warsztaty)

członków sekcji w tych wydarzeniach.

7. Współpraca z grupą zainteresowań Allergy, Asthma and Sports działającą w

ramach EAACI.

8. Współpraca z sekcją pediatryczną PTA oraz innymi naukowymi towarzystwami

medycznymi (m.in. towarzystwami zrzeszającymi lekarzy rodzinnych oraz

lekarzy medycyny sportowej).

Zarząd Sekcji jest otwarty na wszelkie propozycje dotyczące przeprowadzenia

wieloośrodkowych badań w w/w dziedzinie oraz nowych programów edukacyjnych

dla lekarzy POZ , nauczycieli wychowania fizycznego, trenerów.

Zaproponowano także zebranie informacji na temat oraz opublikowanie listy

ośrodków w Polsce zajmujących sportowcami chorującymi na astmę i alergię. Lista

taka pomocna byłaby przede wszystkim dla lekarzy medycyny sportowej oraz

trenerów pracujących ze sportowcami już chorującymi bądź takimi, u których można

podejrzewać astmę i alergię.

Ustalono, że zebrania Sekcji odbywać się będą podczas zjazdów, konferencji

oraz sympozjów organizowanych przez PTA.


144

Rozdział 5

Prezydenci PTA i Konsultanci Krajowi w dziedzinie alergologii -

biografie naukowe

W niniejszym rozdziale zostały zaprezentowane sylwetki wybitnych

naukowców i działaczy PTA, których podstawą kwalifikacji stały się znamienite

zasługi dla rozwoju alergologii i immunologii klinicznej w Polsce, osiągnięcia w pracy

naukowo-badawczej, dydaktycznej i organizacyjnej, a także wielospecjalistyczne

rozwijanie współpracy w dziedzinie alergologii z innymi zasłużonymi lekarzami w

kraju i za granicą.

Prof. dr hab. med. Paweł Górski

Zdj. 43. Prof. dr hab. med. Paweł Górski.

Urodził się 24.01.1950 roku w Łodzi. Tam też ukończył Szkołę Podstawową

(1963) i Liceum Ogólnokształcące (1967). Studia medyczne rozpoczął na Wydziale

Lekarskim AM w Łodzi w latach 1967-1973. Po skończeniu studiów podjął staż

podyplomowy na Uczelni, trwający od 1.10.1973-30.09.1974 roku. W 1976 roku


145

zrobił I stopień specjalizacji z chorób wewnętrznych, a w cztery lata później II stopień

(1980). Specjalizację z alergologii uzyskał w 1992 roku. Tytuł doktora nauk

medycznych otrzymał w 1976 roku za pracę pt.: „Wziewanie polimyksyny B, jako

metody ujawniania nadreaktywności dróg oddechowych oraz oceny udziału komórki

tucznej w patomechanizmie tej nadreaktywności”, a doktora habilitowanego w

oparciu o rozprawę „Badanie nad udziałem oskrzelowych komórek tucznych i

bazofilów krwi obwodowej w patomechanizmie nadreaktywności oskrzeli u chorych

na astmę (1986). W 1992 roku uzyskał tytuł profesora. W latach 1973-1988

zatrudniony w AM w Łodzi kolejno na etatach: młodszego asystenta (1973-1976),

starszego asystenta (1976-1980), adiunkta (1980-1986), docenta (1987-1988). Od

1.10.1988 w Instytucie Medycyny Pracy w Łodzi najpierw na stanowisku docenta

(1988-1991), potem profesora (1991-1999) – Kierownika Kliniki Chorób

Zawodowych.

W latach 1988-1999 zatrudniony w niepełnym wymiarze w AM w Łodzi, od

1999 do chwili obecnej na stanowisku profesora – Kierownika Kliniki Pneumonologii i

Alergologii Instytutu Medycyny Wewnętrznej Szpitala Klinicznego nr 1 im. N.

Barlickiego UM w Łodzi.

W październiku 2008 roku zostaje JM Rektorem UM w Łodzi. Żonaty, żona

Anna – doktor medycyny, diabetolog, córki Magdalena i Małgorzata – absolwentki

Wydziału Lekarskiego UM w Łodzi.

W okresie studiów na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Łodzi

otrzymywał stypendium naukowe i prowadził działalność badawczą w Studenckim

Kole Naukowym przy Zakładzie Fizjopatologii kierowanym przez prof. Czesława

Maślińskiego. Wówczas bezpośrednim opiekunem prof. Pawła Górskiego był

ówczesny adiunkt dr Ryszard Dąbrowski. Przedmiotem dociekań stał się wpływ

histaminy na szybkość gojenia się ran chirurgicznych. W tym, też czasie praca

współautorstwa prof. Górskiego została przedstawiona na Kongresie Farmakologów

Polskich, a następnie opublikowana w czasopiśmie Agents and Actions

rejestrowanym w Current Contents (impact factor w 1996 roku: 1,115). Następnie w

1973 roku podjął pracę w Klinice Pulmonologicznej, obecnie w Klinice Pneumonologii

i Alergologii Akademii Medycznej w Łodzi pod kierunkiem prof. Jerzego

Rożnieckiego. Profesor Rożniecki był zarówno jego nauczycielem zawodu

lekarskiego, jak i prekursorem rozwoju naukowego. Od 1988 roku w Klinice

Pneumonologii i Alergologii znalazł możliwość kontynuowania swych zainteresowań

nad rolą komórek tucznych w ustroju. Opracował i wdrożył do praktyki, nowatorski w


146

owym czasie test polimyksynowy, jako metodę ujawniania nadreaktywności

oskrzelowej. Teoretyczny założeniem tego testu było ukazanie po raz pierwszy w

świecie zjawiska wzmożonej podatności komórek tucznych na degranulację u

chorych na astmę oskrzelową. Temat ten był przedmiotem rozprawy doktorskiej prof.

Górskiego, a także wielu prac ogłoszonych drukiem i zaprezentowanych na

kongresach krajowych i zagranicznych, m.in.: publikacje ukazały się w piśmie Lung

(impact factor 1,283) oraz Clinical Allergy (impact factor 3,755).

Zjawisko nadreaktywności komórek zapalenia alergicznego stało się również

przedmiotem dalszych zainteresowań prof. Górskiego, który wykazał, że nie tylko

oskrzelowe komórki tuczne, ale także bazofile krwi obwodowej charakteryzuje

wzmożona podatność na degranulację pod wpływem polimyksyny B, a ponadto

takiemu procesowi podlegają granulocyty kwasochłonne poddane działaniu tlenku

deuteru. W licznych publikacjach z tego okresu prof. Górski przedstawił także

warunki i możliwości aplikacyjne testu polimyksynowego. Najważniejsza publikacja

na ten temat ukazała się w Allergy (impact factor 1,803). W niej to udowodnił, że

dodatni wynik testu może stanowić istotną wskazówkę do podjęcia terapii

kromoglikanianem disodowym u chorych na astmę oskrzelową. Określił również

ścisłą współzależność pomiędzy natężeniem procesu zapalnego w oskrzelach, a

intensywnością odpowiedzi na polimyksynę B. Ujawnił wreszcie, że wygaszenie tej

reakcji kromoglikanianem disodowym hamuje popolimyksynowy skurcz oskrzeli.

Drugim istotnym kierunkiem prac badawczych prof. Górskiego z lat 70-tych i 80-tych

stała się nadreaktywność oskrzelowa, a w szczególności jej mechanizm i

uwarunkowania. Wraz z prof. Rożnieckim i doktorem Szmidtem zaprezentował

pogląd, że nadreaktywność oskrzelowa u chorych na astmę jest funkcją stanu

zapalnego. Oznaczałoby to, że stopień reakcji na wziewaną histaminę zależy od

stężenia mediatorów w śluzówce oskrzeli. W przeciwieństwie do nadreaktywności u

chorych na astmę, nadreaktywność oskrzelowa u ludzi zdrowych jest cechą

osobniczą, nie mającą związku z natężeniem procesu zapalnego. Począwszy od

1990 roku, tj. wraz ze zmianą podstawowego miejsca zatrudnienia, głównym

kierunkiem prac badawczych prof. Górskiego stała się astma oskrzelowa zawodowa.

Udało mu się stworzyć algorytm diagnostyczny oraz opracować metody przydatne w

polskich warunkach. Jest to w przypadku choroby tak uwarunkowanej środowiskowo

zagadnienie kluczowe, gdyż większość rutynowo stosowanych testów wymaga

adaptacji, lub w ogóle nie nadaje się do zastosowania w poszczególnych krajach. Za

znamienne osiągnięcia pod tym względem uznano całkowicie nowatorskie


147

opracowanie testów diagnostycznych, tj. testu z zastosowaniem monitorowania

szczytowego przepływu wydechowego u osób poddanych działaniu leku

rozszerzającego oskrzela lub placebo oraz testu oceny intensywności i swoistości

zapalenia w śluzówce nosa.

Wśród kilkunastu prac opublikowanych i kilkudziesięciu doniesień na

kongresach, najważniejszymi nowinkami stały się doniesienia w Allergy (1996,

impact factor 1,803) Occupational Medicine (1998, impact factor 0,683), Medycynie

Pracy (1992). Ponadto pod kierownictwem prof. Górskiego podjęto badania nad

występowaniem i uwarunkowaniami alergii zawodowych w takich grupach narażenia

jak: piekarze, pracownicy służby zdrowia, narażeni na formaldehyd. Szczególne

osiągnięcia wydają się dotyczyć oceny rozpowszechnienia, mechanizmów i

naturalnej historii uczuleń na lateks i antybiotyki betalaktamowe (American Journal of

Industrial Medicine 1998 i 1999, impact factor 1,312). Oprócz tego znamiennym jest

fakt, podjęcia się przez zespół badawczy prof. Górskiego badań nad mechanizmami i

terapią zespołu dysfunkcji reaktywnej oskrzeli, który opracował odpowiednie

algorytmy diagnostyczne i terapeutyczne (Allergol. Immunopathol. 1994, impact

factor 0,384, Int. J. Occup. Environ. Health 1994). Natomiast jeżeli chodzi o

znaczenie uczuleń na alergeny zwierzęce wykazał, że nie tylko zawodowo narażeni,

ale także ich najbliżsi krewni chorują na alergie wywołane czynnikami tego typu (Eur.

Respir. J. 1999 impact factor 2,376). W bogatym dorobku naukowo-zawodowym prof.

Górskiego należy również nadmienić o współpracy z ośrodkiem uniwersyteckim w

Houston na temat roli chemokin w zapaleniu alergicznym. Przeprowadzone wspólnie

doświadczenia dowiodły, że chemokina Rantes istotnie kształtuje zapalenie

alergiczne w ustroju człowieka (Am. J. Crit. Care Respir. Med. 1998, impact factor 5,

30). Aktualnie prof. Górski prowadzi badania nad wpływem chemokin w zapaleniu

alergicznym, mechanizmami uczulenia na glutaraldehyd oraz znaczeniem

poszczególnych symptomów atopii, jako czynników predyspozycyjnych zawodowej

astmy oskrzelowej wywołanej uczuleniem na alergeny wielocząsteczkowe. Podstawą

materialną tych działań są trzy granty finansowane przez KBN oraz grant

amerykański.

Od 1973 roku Profesor Paweł Górski nieprzerwanie prowadził działalność

dydaktyczną. Początkowo sprowadzała się ona do spełniania powinności

asystenckich, jednakże w latach 1978-1986 zaczął pełnić funkcję adiunkta d/s

dydaktycznych. W tym czasie odbył szkolenie na kursie organizowanym przez

Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego.


148

W trudnych warunkach lat 80-tych starał się wprowadzać nowoczesne metody

nauczania, za co w 1987 roku otrzymał indywidualną nagrodę Rektora Akademii

Medycznej w Łodzi. Po przejściu do pracy w Instytucie Medycyny Pracy kontynuował

zajęcia dydaktyczne dla studentów szóstego roku Wydziału Lekarskiego, jako

zatrudniony w częściowym wymiarze godzin w Akademii Medycznej w Łodzi.

Podczas całego tego okresu prowadził również wykłady na kursach szkoleniowych

dla alergologów i pneumonologów, specjalistów chorób wewnętrznych, lekarzy

medycyny pracy, lekarzy rodzinnych oraz pracowników inspekcji sanitarnej. Liczba

godzin dydaktycznych na powyższych kursach przekraczała 80-100 rocznie. Od

1992 roku zaczyna kierować nieprzerwanie kursami dokształcającymi dla lekarzy

specjalizujących się w alergologii lub w medycynie pracy. W rankingu wewnętrznym

IMP prowadzonym od 1993 roku jego zajęcia dydaktyczne są uznawane za najlepsze

wśród kilkudziesięciu poddanych ocenie.

W 1997 roku przyznano mu zaszczytne stanowisko Dziekana Studium

Doktoranckiego w Instytucie Medycyny Pracy (IMP). Oprócz typowej dydaktyki

podyplomowej opiekował się również wielokrotnie specjalizacją lekarzy na pierwszy

stopień specjalizacji lub drugi stopień specjalizacji z chorób wewnętrznych i

specjalizacją z alergologii. Ogólna liczba wyspecjalizowanych w ten sposób lekarzy

przekroczyła 15 osób. Ponadto od 1981 roku uczestniczył prawie corocznie jako

egzaminator na pierwszy stopień specjalizacji z chorób wewnętrznych, zaś po 1987

roku wielokrotnie egzaminował na drugi stopień specjalizacji z chorób wewnętrznych.

Od 1993 roku zaczyna egzaminować lekarzy specjalizujących się w alergologii. Rok

później bierze także udział w egzaminach specjalizacyjnych z medycyny pracy. Jako

przewodniczący komisji dokonuje zasadniczych zmian formy egzaminu, czyniąc go

porównywalnym z egzaminami innych specjalności lekarskich. Jednym z

najważniejszych osiągnięć dydaktycznych prof. Górskiego stało się utworzenie z jego

inicjatywy w 1991 roku w Instytucie Medycyny Pracy „Szkoły dla Alergików i Ich

Rodzin", jako pierwszej tego typu szkoły w Polsce. Kursy szkoły odbywały się 2-3

razy w roku i cieszyły się niesłabnącym powodzeniem, czego dowodem był szeroki

oddźwięk w lokalnych i ogólnopolskich środkach masowego przekazu. W ramach

kursu poddawano szkoleniu nie tylko chorych i ich rodziny, ale także średni personel

służby zdrowia i nauczycieli.

Na szczególną uwagę dorobku prof. Górskiego zasługuje także działalność

organizacyjna. Do najważniejszych jego pod tym względem osiągnięć

organizacyjnych należy zaliczyć zbudowanie od podstaw w pełni nowoczesnej,


149

odpowiadającej światowym standardom Kliniki i Pracowni Alergologicznej w

Instytucie Medycyny Pracy oraz zorganizowanie wymienionej już wcześniej Szkoły

dla Alergików i Ich Rodzin. Spośród innych znamienitych przedsięwzięć warto

zauważyć, iż profesor od 1999 roku stał się członkiem Komisji Etyki Badań z

udziałem ludzi przy Rektorze AM w Łodzi. Następnie w latach 1990-1992

uczestniczył w pracach kilkuosobowego medycznego zespołu doradczego przy

Wojewodzie Łódzkim, który w ciągu tego okresu powołuje go czterokrotnie w skład

Komisji Konkursowych dla ordynatorów i dyrektorów szpitali. Oprócz tego należy

wspomnieć, że prof. Górski od 1995 roku piastował stanowisko V-ce

Przewodniczącego Rady Naukowej przy Zakładzie Amin Biogennych Polskiej

Akademii Nauk, a w latach 1996-1998 Specjalisty Wojewódzkiego w dziedzinie

Alergologii. Kolejno w 1997 roku został członkiem-korespondentem, cieszącej się

wysokim prestiżem instytucji - Instytutu Alergii UCB w Brukseli. Funkcję tę pełni wraz

z innym przedstawicielem Polski - prof. Andrzejem Szczeklikiem do dziś. W skład

tego szczebla Instytutu wchodzi 22 alergologów europejskich i amerykańskich. Jako

członek tego Instytutu prof. Górski od 27 maja 1997 roku reprezentuje Polskę w

obradach Parlamentu Europejskiego, aby przedstawić problemy zagrożeń

alergologicznych w Sejmowej Komisji Zdrowia. Profesor Paweł Górski, oprócz

pełnienia tych wszystkich prestiżowych funkcji był przede wszystkim członkiem-

założycielem Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, a także członkiem jego

władz naczelnych. Przez dwie kadencje piastował stanowisko V-ce

Przewodniczącego ZG PTA. ZG wielokrotnie powierzał Mu poważne zadania

organizacyjne, wśród których za najważniejsze uznano: przewodniczenie Komisji d/s

Niekonwencjonalnych Metod Diagnostyki i Terapii, przewodniczenie Komisji d/s

Standardów Medycznych, organizację Zjazdów, w tym istotny udział w Komitetach

Organizacyjnych i Naukowych dwóch Zjazdów Towarzystwa. Prof. Górski

przewodniczył również Sekcji Chorób Zawodowych Polskiego Towarzystwa

Ftyzjopneumonologicznego.

Można pokusić się o stwierdzenie, że uwieńczeniem Jego dorobku

naukowego stał się Siódmy Zjazd Polskiego Towarzystwa Alergologicznego w

sierpniu 2000 roku, podczas którego nadano mu zaszczytne stanowisko Prezydenta

PTA na okres kadencji 2000-2003.

W ciągu ostatnich 10 lat kilkunastokrotnie prof. Górski przewodniczył sesjom

na kongresach krajowych oraz trzykrotnie na ważnych kongresach

międzynarodowych, m.in. na Światowym Zjeździe Akademii Alergologii Astmy i


150

Immunologii w Cancun (Meksyk 1997). Ponadto jest członkiem komitetów

redakcyjnych pięciu czasopism, w tym dwóch międzynarodowych, tj. International

Journal of Occupational Medicine and Environmental Health oraz International

Review of Allergology and Clinical Immunology, a także licznych Towarzystw

Naukowych m. in. AAAAI, EAACI, ERS, PTI, TIP, PTMP i PTA.

Inne zainteresowania: historia średniowiecza.

Prof. dr hab. med. Marek L. Kowalski

Zdj. 44. Prof. dr hab. med. Marek L. Kowalski.

Kierownik Katedry Immunologii Klinicznej i Mikrobiologii, Kliniki Immunologii,

Reumatologii i Alergii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Urodził się 30.06.1953 r. w

Tomaszowie Mazowieckim, gdzie ukończył szkołę podstawową oraz średnią.

Studiował na Wydziale Lekarskim AM w Łodzi. Od 1992 roku pełnił funkcję

Kierownika Katedry Immunologii, a od roku 1993 również Kierownika Zakładu

Immunologii Klinicznej AM w Łodzi. Poprzednio od roku 1977 pracował w Klinice

Pneumonologii i Alergologii pod kierunkiem profesora Jerzego Rożnieckiego. W roku

1985 odbył staż w Department of Clinical Immunology u profesora A.B. Kay'a w

Londynie. W latach 1986–1988 prowadził badania w Sekcji Chorób Alergicznych

Laboratorium Badań Klinicznych Narodowego Instytutu Zdrowia w Bethesda w USA,


151

pod kierunkiem profesora Michela Kalinera. Od 1997 roku ma tytuł profesora, a w

roku 2001 uzyskał stanowisko profesora zwyczajnego. Przez 6 lat był Konsultantem

Regionalnym ds. Alergologii. W roku 2002 powołany został na stanowisko

Konsultanta Krajowego. Jego działalność naukowa dotyczy badań nad patogenezą,

diagnostyką i leczeniem astmy oskrzelowej i innych chorób alergicznych.

Szczególne uznanie międzynarodowe zdobyły jego badania nad patogenezą i

leczeniem astmy z nadwrażliwością na aspirynę, neurogennymi mechanizmami

alergii oraz rozwijane nowe kierunki badań dotyczące m. in. genetycznych i

molekularnych uwarunkowań chorób atopowych.

Profesor Kowalski jest współautorem 290 publikacji w tym 95 prac

oryginalnych publikowanych w większości w piśmiennictwie międzynarodowym. Poza

tym jest redaktorem i współautorem pierwszego polskiego podręcznika „Immunologia

Kliniczna”, monografii Immunoterpia alergenowa, Serii Wydawniczej „Allergologia w

praktyce” oraz licznych rozdziałów podręcznikowych. Co roku jest wykładowcą na

międzynarodowych zjazdach alergologicznych i pulmonologicznych. Oryginalne

osiągnięcia naukowe koncentrują się w kilku obszarach: patogeneza i genetyka

astmy z nadwrażliwością na aspirynę, genetyczne i molekularne uwarunkowania

chorób alergicznych, genetyczne i immunologiczne mechanizmy reumatoidalnego

zapalenia stawów.

W 2002 roku otrzymał tytuł International Distinguished Fellow, American

College of Asthma Allergy and Immunology; jest honorowym członkiem Niemieckiego

i Litewskiego Towarzystwa Alergologii i Immunologii Klinicznej, członkiem Komitetu

Wykonawczego Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej od 5 lat, a

od roku 2000 pełni funkcje Skarbnika Akademii wchodząc w skład ścisłego jej

Zarządu (Board of Officers); jest współredaktorem najpoważniejszego europejskiego

czasopisma alergologicznego (Impact Factor - 3.7) - „Allergy" – European Journal of

Allergy and Clinical Immunology (na lata 2000-2002 i 2003-2005); jest ekspertem

World Health Organization/ World Allergy Organization (WHO/WAO) ds. opracowania

raportu Prewencja Astmy i Chorób Alergicznych i jest współautorem tego raportu

(1999-2003); był członkiem Komitetu ds. nomenklatury Europejskiej Akademii

Alergologii i Immunologii Klinicznej (1999-2001), która opracowała obowiązujące

obecnie nazewnictwo alergologiczne; był ekspertem 5 Programu Ramowego Unii

Europejskiej. Jest członkiem władz kilku Towarzystw Naukowych: w latach 2000-

2003 był Prezydentem-Elektem, a następnie Prezydentem Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego.


152

Jest członkiem International Education and Research Subcommittee -

Amerykańskiej Akademii Alergologii i Immunologii (nominacja na lata 1992-1995 i

1999-2001, 2002-2003), był przewodniczącym Sekcji Alergologii Komitetu

Immunologii Polskiej Akademii Nauk (1994-99 i 1999-2002) a obecnie jest członkiem

Komitetu Immunologii i Etiologii Zakażeń Człowieka PAN, jest przewodniczącym

Sekcji Immunologii Klinicznej Polskiego Towarzystwa Ftizjopneumonologicznego

(1996-1998, 1999-2001, 2002-2004).

Pełni następujące funkcje w redakcjach czasopism naukowych:Clinical

Immunology International (od 2002) - członek Editorial Board, Alergia, Astma,

Immunologia - Przegląd Kliniczny - Redaktor Naczelny od 1996 roku, Current Allergy

Reports (Washington, USA) - członek Editorial Board, prowadzący sekcji Sinusitis,

członek Kolegium Redakcyjnego Central and Eastern European Journal of

Immunology - (od 1993r.), zastępca Redaktora Naczelnego Academiae Medicae

Lodziensis (1999-2001), w latach 1994-1999 członek kolegium redakcyjnego

odpowiedzialny za dział prac habilitacyjnych Annales, członek komitetu redakcyjnego

International Review of Allergology and Clinical Immunology (od 1995 r.). Był

redaktorem polskiego wydania Stanowiska Europejskiej Akademii Alergologii i

Immunologii Klinicznej na temat Immunoterapii i Standardyzacji Alergenów i Testów

Skórnych (Medycyna Praktyczna 1994) oraz Przewodniczącym Komitetu Naukowego

i Organizacyjnego VII Zjazdu PTA – Łódź 2000, a także organizatorem cyklicznej

Konferencji Alergia Astma Immunologia Kliniczna (w 1999, 2001, 2002, 2003, 2005,

2007, 2009 roku) w Łodzi, następnie współorganizatorem Szkoły Letniej Europejskiej

Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej w 1999 roku w Białymstoku.

Z najświeższych osiągnięć na szczególną uwagę zasługuje fakt, wyboru prof.

Kowalskiego do Zarządu Członków Board of Directors na okres dwuletniej kadencji

podczas Walnego Zebrania House of Delegates Światowej Organizacji Alergii, które

odbyło się w Buenos Aires 11 grudnia 2009 roku, a także uczestnictwo w najbardziej

prestiżowym Kongresie w dziedzinie alergologii Amerykańskiej Akademii Alergii,

Astmy i Immunologii (AAAAI), zrzeszającym blisko 10 tysięcy lekarzy z całego

świata.

W trakcie odbywającego się w Nowym Orleanie (USA) w dniach 27.02-

03.08.2010 roku kongresie prof. Kowalski znalazł się w gronie znamienitych

prelegentów, wygłaszając na sesji plenarnej wykład pt.: „Aspirin – Exacerbated

respiratory Disease”. Sesji Astma Phenotypes and Heterogenity of Therapeutic

Responses – Personalized Medicine in the 21th Century przewodniczyli: Prezydent


153

(AAAAI) prof. Paul A. Greenberger oraz Prezydent Światowej Organizacji Alergii

(WAO) prof. Richard F. Lockey, natomiast prof. Marek Kowalski wraz z prof.

Ronaldem Simon wspólnie poprowadzili seminarium na temat: „ASA Desensitization

In Practice – Patient Selection, Protocols, Outcomes and Safety”.

Uhonorowaniem bogatego dorobku naukowo-organizacyjnego prof.

Kowalskiego były również liczne odznaczenia państwowe i wyróżnienia naukowe np.

medal „Purkinijego” Czeskiego Towarzystwa Immunologii Klinicznej i Alergologii

przyznany Mu w 2002 roku, nagroda „Gloria Medicine” (2005), czy medal 100-lecia

Towarzystwa Internistów Polskich (2006) oraz Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia

Polski (2009). Ponadto przynależność do Towarzystw i Organizacji Naukowych

takich jak: EAACI – członek od 1998 i skarbnik kadencji 2002-2009; World Allergy

Organization – członek Komitetu Wykonawczego 2007-2009; PTA – Prezydent ZG

kadencji 2003-2006; (International Distinguished Fellow) American College of Allergy

Asthma and Immunology, USA 2001 oraz Węgierskiego i Litewskiego Towarzystwa

Alergologii i Immunologii Klinicznej – Honorowy Członek.

Inne istotne informacje: Redaktor Naczelny czasopisma „Alergia, Astma,

Immunologia – Przegląd Kliniczny” od 1996; Associate Editor czasopismo „Allergy –

European Journal of Clinical Immunology and Allergy” 1999-2009.

Inne zainteresowania: historia polskiego parlamentaryzmu.


154

Prof. dr hab. med. Jerzy Kruszewski

Zdj. 45. Prof. dr hab. med. Jerzy Kruszewski.

Specjalista chorób wewnętrznych i alergologii. Absolwent Wojskowej Akademii

Medycznej w Łodzi, Konsultant Krajowy w dziedzinie Alergologii od 2002 roku.

Obecnie kieruje Kliniką Chorób Infekcyjnych i Alergologii CSK MON w Warszawie. W

swojej pracy zawodowej zajmuje się głównie problematyką chorób wewnętrznych z

uwarunkowaniem immunologicznym i alergicznym. Ponadto kwestią epidemiologii,

diagnostyki i leczenia astmy oskrzelowej, alergicznego zapalenia błony śluzowej

nosa, atopowego zapalenia skóry, alergii i nietolerancji pokarmowych oraz niektórych

chorób infekcyjnych. Członek ZG PTA, członek Komitetu Wykonawczego

Narodowego Programu Wczesnej Diagnostyki i Leczenia Astmy – POLASTMA,

członek Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej – z-ca sekretarza NRL oraz

Przewodniczący Komisji Kształcenia Medycznego.


155

Prof. dr hab. med. Piotr Kuna

Zdj. 46. Prof. dr hab. med. Piotr Kuna.

Urodził się 09.06.1956 roku w Sieradzu. Studia medyczne ukończył na

Wydziale Lekarskim AM w Łodzi w 1981 roku. W listopadzie 1987 roku uzyskał

stopień doktora nauk medycznych rozprawą pt.: „Znaczenie antygenów bakteryjnych

w produkcji uwalnianych czynników histaminowych przez mononuklearne komórki od

nie atopowych pacjentów astmatycznych”, której promotorem był prof. Jerzy

Rożniecki, a w 1994 roku doktora habilitowanego AM w Łodzi. Cztery lata później

przyznano Mu tytuł naukowy profesora, rok potem stanowisko profesora. Autor

ponad 400 publikacji, w tym 20 książek oraz promotor 10 doktorantów. Pierwszy i

drugi stopień specjalizacji uzyskał kolejno w 1984 i 1988 roku, a specjalizację z

alergologii w 1996 roku. W latach 1981-1982 odbywał staż podyplomowy w Katedrze

Medycyny Ratunkowej, Pediatrii, Położnictwa i Ginekologii AM w Łodzi. Przez kolejne

dwa lata był rezydentem Wydziału Lekarskiego Katedry Medycyny Ogólnej.

Następnie w okresie od 1984-1998 zatrudniony na etatach: docenta (1988-

1994), profesora naukowego (1994-1998) oraz profesora medycyny (1998) w

Oddziale Klinicznym Zakładu Pneumonologii i Alergologii AM w Łodzi.


156

W 1999 roku zostaje V-ce Przewodniczącym Wydziału Lekarskiego i V-ce

Dyrektorem Instytutu Medycyny Wewnętrznej AM w Łodzi. Od 2002 roku Dyrektor

Szpitala Klinicznego Nr 1 im. N. Barlickiego.

W swym obszernym dorobku naukowym prof. Kuna ma również szereg

wypraw badawczych, owocem których były liczne kontakty z innymi naukowcami z

ośrodków zagranicznych np. w 1988 roku z prof. Bo Simonssonem i prof. Torgny

Hallbergem z Katedry Chorób Płuc i Katedry Mikrobiologii i Immunologii, Lund

University, Sweden (Immunology), czy okres twórczej współpracy w latach 1988-

1991 z prof. Alanem Kaplanem z Katedry Alergologii, Reumatologii i Immunologii

Klinicznej, state University of New York AT Stony Brook, USA (Immunology,

Biochemistry). Ponadto może poszczycić się przynależnością do wielu Towarzystw

Naukowych m.in.: Amerykańskiej Akademii Alergologii, Astmy i Immunologii –

członek od 1990 roku; Amerykańskiego Kolegium Alergologii, Astmy i Immunologii;

PTA – Sekretarz ZG od 2000 roku, Prezydent ZG kadencji 2006-2009; PTI; TIP; PTF

– V-ce Przewodniczący ZG od 2001 roku; Komitetu Wykonawczego Narodowego

Programu Wczesnej Diagnostyki i Leczenia Astmy – POLASTMA 2008 –

Przewodniczący. Oprócz tego ma na swym koncie liczne nagrody i wyróżnienia: w

1981 roku - Graduadet Summa cum Laude (Medical School); w 1988 roku dwie

nagrody, PTA dla Młodego Naukowca i Towarzystwa hr. Jakuba Potockiego; w 1990

roku nagrodę Clemens von Pirquet Amerykańskiego Kolegium Alergologii i

Immunologii; w 1991 roku „Nagrodę Młodego Badacza” Amerykańskiej Akademii

Alergologii i Immunologii, następnie nagrodę Fundacji Leczenia Chorób Alergicznych

(1995) oraz tytuł Menadżera Roku 2006 w kategorii Szpitali Publicznych.

Inne zainteresowania: narciarstwo, tenis, nurkowanie.


157

Prof. dr hab. med. Józef Małolepszy

Zdj. 47. Prof. dr hab. med. Józef Małolepszy.

Urodził się 16.03.1933 roku w Gniewie. Jego główne kierunki działalności

naukowej odzwierciedlają się przede wszystkim w odniesieniu do chorób

wewnętrznych, alergologii, zwłaszcza patofizjologii i terapii chorób alergicznych

(wykazał istnienie na limfocytach receptorów H2). Studia medyczne ukończył na

Wydziale Lekarskim AM we Wrocławiu w 1957 roku. Dziesięć lat później otrzymał

stopień doktora nauk medycznych, a w 1975 roku uzyskał tytuł doktora

habilitowanego. Od 1992 roku zatrudniony na stanowisku profesora zwyczajnego,

jako Kierownik Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych i Alergologii AM we

Wrocławiu. Autor 350 publikacji, w tym 4 książek i promotor 30 doktorantów. Od 1985

roku Prorektor ds. Klinicznych. Wielokrotnie wyróżniony nagrodami naukowymi

Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej. Honorowy Członek PTA (1996), American

College of Physicians and American Society of Internal Medicine (2000) i European

Federation of Internal Medicine (2001). Od 1992 roku Prezes PTA, a

następnieTIP(1998). Oprócz tego członek European Academy of Allergology and

Clinical Immunology (EAACI) i European Respiratory Society (ERS). Inne

zainteresowania: turystyka górska, fotografika.


158

Prof. dr hab. med. Tadeusz Płusa

Zdj. 48. Prof. dr hab. med. Tadeusz Płusa.

Specjalista chorób wewnętrznych, alergologii i pneumonologii. Urodził się

15.07.1948 roku w Ostródzie. Studia medyczne ukończył na Wydziale Lekarskim

Wojskowej AM w Łodzi w 1972 roku. Pierwszy stopień specjalizacji z chorób

wewnętrznych i stopień doktora nauk medycznych uzyskał w 1976 roku. Następnie

zrobił kolejno: drugi stopień z chorób wewnętrznych (1979), alergologię i

pneumonologię (1989). Tytuł doktora habilitowanego otrzymał w 1985 roku, a 6 lat

później najpierw naukowy stopień profesora i stanowisko, potem naukowy profesora

zwyczajnego.

Jego główne kierunki działalności naukowej i specjalności zakresu

zainteresowań to przede wszystkim astma, POChP i immunologia kliniczna. Autor

ponad 196 publikacji, w tym 12 książek i 4 patentów. Wypromował 15 doktorantów.

Trzykrotnie nagrodzony na kongresach naukowych, czterokrotnie nagrodą rektora

WAM w Łodzi, a w 1985 roku Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej.

Od 1996 roku redaktor naczelny „International Review of Allergology and

Clinical Immunology”, następnie „Polskiego Merkuriusza Lekarskiego” (1997) i

„Lekarza Wojskowego” (1999). Kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych

Pneumonologii i Alergologii CSK WAM w Łodzi oraz członek licznych Towarzystw

Naukowych m. in. PTA (od 1992, a Przewodniczący ZG kadencji 1994-2000),

Polskiego Towarzystwa Medycyny Ubezpieczeniowej (od 2001), Komisji PAN (od

2000).

Inne zainteresowania: muzyka, gra na fortepianie, kultura sztuka, literatura.


159

Prof. dr hab. med. Barbara Rogala

Zdj. 49. Prof. dr hab. med. Barbara Rogala.

Urodziła się 24.05.1950 we Wrocławiu. Studia medyczne ukończyła w 1974 r.

na Śląskim Uniwersytecie Medycznym, stopień doktora nauk medycznych – 1980 r.,

stopień doktora habilitowanego 1996 r., tytuł profesora – 2001 r. W 1990 r. uzyskała

specjalizację z alergologii, zaś w 2009 r. z Immunologii. Od 1999 roku Członek

Krajowej Komisji Centrum Egzaminów Medycznych i Konsultant Wojewódzki w

dziedzinie Alergologii. W 2007 roku Leader of the Collaborating Centre Team

GA2LEN. Rok później członek z wyboru Immunology Committee of Polish Academy

of Science oraz Rzecznik Komisji Dyscyplinarnej dla Nauczycieli Akademickich.

Prof. B. Rogala pełniła funkcję Prezydenta IX Kongresu, który odbył się w

dniach 10-13 maja 2006 r. w Wiśle. W latach 2009-2012 wybrana na Prezydenta

dziesiątej kadencji ZG PTA.

Jej priorytetowe obszary zainteresowań to przede wszystkim pokrzywka

przewlekła, zaburzenia endokrynologiczne i immunologiczne , aspekty patofizjologii

chorób alergicznych, rola hemostazy w mechanizmie chorób alergicznych, znaczenie

chemokin i apoptozy w zapaleniu alergicznym, kliniczne aspekty swoistej

immunoterapii, równowaga Th1/Th2 i Fc1/Fc2 w immunoterapii oraz alergia


160

pokarmowa – trudności diagnostyczne. Zatrudniona na stanowisku Kierownika

Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych, Alergologii i Immunologii Klinicznej Śląskiego

Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

Prof. dr hab. med. Bogdan Romański

Zdj. 50. Prof. dr hab. med. Bogdan Romański.

Urodził się w Krakowie, dnia 10.02.1930 roku. Studia medyczne ukończył w

1954 roku na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Gdańsku, gdzie objął

stanowisko asystenta w Klinice Chorób Wewnętrznych, kierowanej wówczas przez

prof. Mariana Górskiego. W 1960 roku uzyskał stopień doktora nauk medycznych za

pracę pt.: „Analiza najczęstszych uczuleń u chorych na dychawicę oskrzelową”, a w

1964 roku zrobił habilitację w oparciu o rozprawę pt.: „Rola zarodników grzybów w

etiopatogenezie dychawicy oskrzelowej”.Rada Państwa w 1978 roku za dorobek

naukowy i działalność dydaktyczno -wychowawczą nadała mu tytuł profesora

nadzwyczajnego, a w dziewięć lat później (1987) profesora zwyczajnego. Prof.

Bogdan Romański już bardzo wcześnie ujawniał umiejętności pracy badawczej,

naukowe zainteresowania alergologiczne oraz ogromne predyspozycje

organizatorskie. W 1957 roku powołał do życia pierwszą w kraju Przykliniczną

Poradnię Alergologiczną. Doskonała znajomość języków obcych, zwłaszcza języka

francuskiego pozwoliła mu na odbycie szeregu długoterminowych staży naukowych

za granicą, głównie we Francji, gdzie pod kierunkiem prof. Pasteur Vallery-Roda i

prof. Halprena opanował najnowsze w owym czasie metody diagnostyczne i

lecznicze z dziedziny alergologii i immunologii klinicznej. W latach 1967 – 1971

przebywa w Maroku, gdzie jako ordynator Oddziału Chorób Wewnętrznych

tamtejszego szpitala organizuje Przychodnię Alergologiczną. Z tego okresu


161

pochodzą również liczne prace o charakterze epidemiologicznym i etiologicznym,

poświęcone patogenezie astmy oskrzelowej u Marokańczyków. Po powrocie do

Polski w 1971 roku podejmuje pracę w Bydgoszczy i jako jedyny z głównych twórców

i założycieli tamtejszej Akademii Medycznej w 1975 roku obejmuje kierownictwo

Pierwszej Kliniki Chorób Wewnętrznych i Alergicznych. Ponadto od 1984 roku

piastuje stanowisko Prorektora d/s Nauki nowo utworzonej Akademii Medycznej w

Bydgoszczy.

Oprócz tego na szczególną uwagę zasługuje bardzo bogaty dorobek naukowy

profesora Romańskiego, który stanowi ponad 300 pozycji opublikowanych w kraju i

zagranicą w postaci monografii, podręczników, oryginalnych prac doświadczalnych i

klinicznych, opracowań popularno-naukowych i komunikatów zjazdowych,

poświęconych głównie problematyce alergologicznej. Należy również nadmienić, że

prof. Bogdan Romański był pionierem immunoterapii w Polsce i jednym z pierwszych

samodzielnych pracowników nauki, który wprowadził do programu nauczania chorób

wewnętrznych zagadnienia z zakresu alergologii i immunologii klinicznej.

Znamiennym osiągnięciem profesora Romańskiego był także fakt powołania do życia

w 1982 roku Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, którego przewodniczącym był

kolejne dwie kadencje. W tym okresie doprowadził on do przyjęcia Towarzystwa w

skład Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej. Następnie w 1983

roku Minister Zdrowia i Opieki Społecznej powołał Go na stanowisko Specjalisty

Krajowego d/s Alergologii. Za całokształt pracy naukowej w uznaniu zasług dla

rozwoju alergologii w 1988 roku nadano Mu godność Honorowego Członka

Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. Oprócz tego prof. Bogdan Romański

może poszczycić się Krzyżem Kawalerskim (1979) i Oficerskim (1992) OOP, licznymi

odznaczeniami i medalami za zasługi dla miasta Bydgoszczy, tytułem Doktora

Honoris Causa Akademii Medycznej w Bydgoszczy oraz Nagrodą indywidualną I

stopnia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej (1986).


162

Prof. dr hab. med. Edward Zawisza

Zdj. 51. Prof. dr hab. med. Edward Zawisza.

Urodził się w Warszawie 1.09.1939 roku. Ukończył kolejno w Akademii

Medycznej w Łodzi Wydział Stomatologiczny (1963 rok) i Wydział Lekarski (1965

rok). Pod koniec lat 60-tych rozpoczął pracę w Klinice Otolaryngologicznej AM w

Warszawie. W klinice tej uzyskał w 1970 roku specjalizację I stopnia z laryngologii i w

roku 1973 specjalizację II z laryngologii. W 1973 roku został doktorem nauk

medycznych, w 1978 roku doktorem habilitowanym a w 1995 roku z rąk Prezydenta

RP otrzymuje tytuł profesora. Wielokrotnie przebywał na stażach zagranicznych.

Zainteresowania prof. E. Zawiszy obejmują choroby alergiczne górnych dróg

oddechowych. W 1978 roku zostaje uznany decyzją ministra zdrowia specjalistą z

dziedziny alergologii (bez egzaminu). W latach 1976-1978 pracuje w Klinice

Laryngologicznej Albert Einstein College of Medicine w Nowym Jorku. W tym okresie

pracuje też w szeregu europejskich klinikach laryngologicznych (Niemcy, Szwecja).

Członek Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, Towarzystwa Zwalczania

Chorob Alergicznych. W latach 1993-2002 pełnił funkcję Specjalisty krajowego ds.

Alergologii. Członek Amerykańskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej.

Prof. E. Zawisza prowadził badania nad zjawiskami immunologicznymi w

chorobach górnych dróg oddechowych, epidemiologii pyłkowic, klasyfikacja nieżytów

nosa, astmy siennej.

Publikacje prof. E. Zawiszy obejmują ponad 200 prac z zakresu chorób

alergicznych. Prof. E. Zawisza jest także autorem ekspertyz dla Instytutu Leków i

promotorem szeregu prac habilitacyjnych i doktorskich.

Hobby prof. E. Zawiszy to językoznawstwo sport.


163

Wykaz rycin:

Ryc. 1. Artykuł Ignacego Abramowicza z 1930 roku, zawierający pierwszy w polskim

piśmiennictwie opis przypadku alergicznego kontaktowego zapalenia skóry.

Ryc. 2. Artykuł Franciszka Waltera i Henryka Reissa z 1932 roku, zawierający

pierwszy w polskim piśmiennictwie opis wykonania testów płatkowych.

Ryc. 3. Zdjęcie dodatniego testu płatkowego w podręczniku Adama Straszyńskiego

„Zarys dermatologii”, 1951.

Ryc. 4. Omówienie testów płatkowych w podręczniku Roberta Bernharda

„Rozpoznanie chorób skóry”, 1949.

Ryc. 5. Deklaracja Członka-Założyciela Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.

Ryc. 6. Mapa przedstawiająca rozmieszczenie poszczególnych Oddziałów

Regionalnych Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.

Wykaz zdjęć:

Zdj. 1. Prof. Mieczysław Obtułowicz.

Zdj. 2. Prof. B. Romański aktualny przewodniczący Sekcji Alergologicznej Polskiego

Towarzystwa Lekarskiego otwiera w dniu 15 listopada 1982 r. w Bydgoszczy w sali

audytorskiej AMG Konferencję Założycielską Polskiego Towarzystwa

Alergologicznego.

Zdj. 3. Uczestnicy i goście podczas Konferencji Założycielskiej Polskiego


Zdj. 4. Widok ogólny sali obrad podczas Konferencji Założycielskiej Polskiego


Zdj. 5. Wybory władz do organów naczelnych podczas Konferencji Założycielskiej


Zdj. 6. Spotkanie naukowe PTA, lata 80.

Zdj. 7. Kongres Alergologii Krajów Socjalistycznych, Jachranka 30.09-3.10.1988.

Zdj. 8. Kongres Alergologii Krajów Socjalistycznych, Jachranka, 30.09- 03.10.1988 r.

Zdj. 9. IV Zjazd Polskiego Towarzystwa Alergologicznego w Łodzi, 29.08- 31.08.1991

r.

Zdj.10. „Epidemiologia Astmy i Alergii w Polsce” – ECAP, 24.10.2008 r.




164

Zdj. 13. Letnia Szkoła Alergii EAACI, Kraków, 18-21 sierpnia 2011 r.

Zdj. 14. Letnia Szkoła Alergii EAACI - uroczystość otwarcia, Kraków, 18-21 sierpnia

2011 r.

Zdj. 15. Letnia Szkoła Alergii EAACI – wykładowcy: prof. Jerzy Kruszewski i prof.

Roman Nowicki, Kraków, 18-21 sierpnia 2011 r.

Zdj. 16. Konferencja prasowa „Uczulona Europa, uczulona Polska” zorganizowana w

siedzibie redakcji „Dziennik Gazeta Prawna”, Warszawa, 12.09.2011 r.

Zdj. 17. Konferencja GARD (Global Alliance aganist Respiratory Diseases),

Warszawa, 23-24.09.2011 r.










Zdj. 27. IV Konferencja Szkoleniowa PTA, Wisła, 13-16.04.2011 r.

Zdj. 28. I Kliniczne Forum Ekspertów PTA, Wisła, 25-28.03.2009 r.




Zdj. 32. XXVIII Kongres EAACI, Warszawa, 6-10.06.2009 r.






Zdj. 38. XXI Światowy Kongres Alergologiczny WAC, Buenos Aires, 6-10.12.2009 r.

Zdj. 39. XXX Kongres EAACI, Stambuł, 11-15.06.2011 r.

Zdj. 40. XXII Światowy Kongres Alergologiczny WAC, Cancun, 4-8.12.2011 r.

Zdj. 41. XXXI Kongres EAACI, Genewa, 16-20.06.2012 r.

Zdj. 42. (od lewej) Prof. Edward Rudzki, Prof. Jerzy Kruszewski, Prof. Danuta

Chmielewska-Szewczyk.


165

Zdj. 43. Prof. dr hab. med. Paweł Górski.

Zdj. 44. Prof. dr hab. med. Marek L. Kowalski.

Zdj. 45. Prof. dr hab. med. Jerzy Kruszewski.

Zdj. 46. Prof. dr hab. med. Piotr Kuna.

Zdj. 47. Prof. dr hab. med. Józef Małolepszy.

Zdj. 48. Prof. dr hab. med. Tadeusz Płusa.

Zdj. 49. Prof. dr hab. med. Barbara Rogala.

Zdj. 50. Prof. dr hab. med. Bogdan Romański.

Zdj. 51. Prof. dr hab. med. Edward Zawisza.

Wykaz tabel:

Tab. 1. – Struktury organizacyjne Sekcji Dermatologicznej PTA w latach 2003-2012.

Tab. 2. – Struktury organizacyjne Sekcji Laryngologicznej PTA w latach 2003-2012.

Tab. 3. – Struktury organizacyjne Sekcji Młodych PTA w latach 2003-2012.

Tab. 4. – Struktury organizacyjne Sekcji Okulistycznej PTA w latach 2003-2012.

Tab. 5. – Struktury organizacyjne Sekcji Pediatrycznej PTA w latach 2003-2012.


166

Piśmiennictwo:

Archiwalia:

Archiwum Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Alergologicznego (AOŁPTA).

Protokół z zebrania członków-założycieli PTA w Bydgoszczy z dnia 15 listopada 1982

roku, teczka 2/51; Korespondencja z naczelnymi organami administracji państwowej

z Bydgoszczy w latach 1982-1988, teczka 1/40; Korespondencja zagraniczna

członków Towarzystwa Alergologicznego z Bydgoszczy w latach 1982-1988, teczka

1/40;Lista członków Oddziału Łódzkiego PTA na dzień 9 grudnia 1996 roku; Protokół

z posiedzenia naukowego ZG PTA, sierpień 1994 rok, Warszawa, teczka 3/45;

Protokół z posiedzenia naukowego PTA i Polskiego Towarzystwa Internistycznego

(PTI) w Łodzi w dniu 13 stycznia 1994 roku; Protokół z posiedzenia naukowego ZG

PTA w Warszawie w dniu 19 maja 1994 roku; Zaproszenie na posiedzenie naukowe

ZG PTA w Warszawie w dniu 6 maja 1994 roku; Protokół z posiedzenia naukowego

ZG PTA w Warszawie w dniu 3 grudnia 1993 roku; Protokół z posiedzenia naukowo-

szkoleniowego ZG PTA w Kazimierzu Dolnym w dniu 23 września 1993 roku;

Protokół z posiedzenia naukowego ZG PTA w Warszawie w dniu 3 czerwca 1993

roku; Protokół z posiedzenia naukowego ZG PTA w Warszawie w dniu 4 grudnia

1992 roku; Roboczy protokół z posiedzenia naukowego ZG PTA w Jachrance w dniu

4 września 1992 roku; Protokół z posiedzenia naukowego ZG PTA w Warszawie z

dnia 4 grudnia 1991 roku; Sprawozdanie ZG PTA ze zjazdu w Łodzi z dnia 31

sierpnia 1991 roku; Protokół posiedzenia naukowo-szkoleniowego ZG PTA w

Zakopanem w dniu 19 marca 1991 roku; Protokół z posiedzenia naukowego ZG PTA

w Warszawie w dniu 9 listopada 1990 roku; Protokół z posiedzenia naukowego ZG

PTA w Warszawie w dniu 9 marca 1990 roku; Korespondencja przychodząca do ZG

PTA z 1993 roku zawierająca sprawozdania z działalności Oddziałów Regionalnych;

Zaproszenia Zarządu Oddziału Szczecińskiego PTA na posiedzenie szkoleniowo-

naukowe w dniu 1 kwietnia 1993 roku w Szczecinie;

Zaproszenie Oddziału Szczecińskiego PTA i Oddziału Szczecińskiego PTD na

konferencję szkoleniowo-naukową z okazji 15-lecia współpracy Kliniki Chorób

Skórnych i Wenerycznych PAM z Uniwersytecką Kliniką Dermatologiczną w

Rostocku w dniu 17 kwietnia 1993 roku w Szczecinie; Sprawozdania z działalności

Oddziału Gdańskiego PTA za lata 1989–2000; Sprawozdanie Przewodniczącego ZG

PTA prof. Tadeusza Płusy za okres działalności w latach 1994 – 1997; Sprawozdanie

Przewodniczącego ZG PTA prof. Tadeusza Płusy za okres działalności w latach


167

1997 – 2000; Sprawozdanie Sekretarza ZG PTA prof. Kariny Jahnz-Różyk z

działalności w kadencji 1997-2000; Protokół z Walnego Zebrania Delegatów PTA w

kadencji2000-2003; Protokół I zebrania ZG PTA w kadencji 2003-2006;

Sprawozdanie zbiorcze z działalności Oddziałów Regionalnych PTA w kadencji

2003-2006; Statut PTA w kadencji 2006-2009; Protokół I zebrania ZG PTA w

kadencji 2006-2009; Sprawozdanie zbiorcze z wyborów nowych władz Zarządów

Oddziałów Regionalnych PTA w kadencji 2006-2009; Sprawozdanie zbiorcze z

wyborów nowych władz Zarządów Oddziałów Regionalnych PTA w kadencji 2009-

2012; Sprawozdanie z posiedzenia naukowego ZG PTA w Warszawie w dniu 9

grudnia 1999 roku; Sprawozdanie z posiedzenia naukowego ZG PTA w Warszawie w

dniu 14 maja 1999 roku; Sprawozdanie z zebrania naukowego ZG PTA w Warszawie

w dniu 19 marca 1999 roku; Sprawozdanie z zebrania naukowego ZG PTA w

Warszawie w dniu 22 stycznia 1999 roku; Sprawozdanie z posiedzenia naukowego

ZG PTA w Warszawie w dniu 11.09.1998 roku; Protokół z Nadzwyczajnego Walnego

Zgromadzenia Członków PTA w Warszawie w dniu 5 grudnia 1998 roku;

Sprawozdanie z posiedzenia naukowego ZG PTA w Brimingham w dniu 22 czerwca

1998 roku; Protokół z zebrania naukowego ZG PTA w Warszawie w dniu 15 grudnia

1997 roku; Sprawozdanie z posiedzenia naukowego ZG PTA w Warszawie w dniu 28

lutego 1998 roku; Sprawozdanie z posiedzenia naukowego ZG PTA w Warszawie w

dniu 24 kwietnia 1998 roku; Protokół z zebrania naukowego ZG PTA w Warszawie w

dniu 23 marca 2000 roku; Sprawozdanie z posiedzenia naukowego ZG PTA w

Warszawie w dniu 25 stycznia 2000 roku; Protokół z zebrania naukowego ZG PTA w

Warszawie w dniu 19 maja 2000 roku; Protokół z pracy Komisji Uchwał i Wniosków,

działającej podczas Walnego Zgromadzenia PTA w Jachrance w dniu 3 września

1988 roku; Uchwała Walnego Zgromadzenia PTA z dnia 1 października 1988 roku o

nadaniu godności Honorowego Członka PTA prof. Bogdanowi Romańskiemu;

Protokół z posiedzenia naukowego ZG PTA w Warszawie w dniu 20 stycznia 1989

roku; Sprawozdanie Sekretarza prof. K. Jahnz-Różyk z działalności ZG PTA w

okresie 2000-2003; Protokół z Walnego Zgromadzenia Delegatów PTA w Łodzi w

dniu 27 sierpnia 2000 roku; Uchwały z zebrań ZG PTA kadencji 2000/20003; „Tezy

programowe” przedstawione w dokumencie ZG PTA przez Prezydenta PTA prof.

Pawła Górskiego w kadencji 2000-2003; Sprawozdanie z działalności ZG PTA w

kadencji 2000-2003; Protokół z zebrania Komisji Opiniującej ds. Grantów z dnia

16.04.2002 roku; Protokół I zebrania ZG PTA w kadencji 2000-2003 z dnia

27.08.2000 roku; Protokół II zebrania ZG PTA w kadencji 2000-2003 z dnia


168

06.10.2000 roku; Protokół III zebrania ZG PTA w kadencji 2000-2003 z dnia

12.10.2001 roku; Protokół IV zebrania ZG PTAw kadencji 2000-2003 z dnia

23.02.2001 roku; Protokół V zebrania ZG PTA w kadencji 2000-2003 z dnia

06.06.2001 roku; Protokół VI zebrania ZG PTAw kadencji 2000-2003 z dnia

14.09.2001 roku; Protokół VII zebrania ZG PTA w kadencji 2000-2003 z dnia

14.12.2001 roku; Protokół VIII zebrania ZG PTA w kadencji 2000-2003 z dnia 11-

12.04.2002 roku; Protokół IX zebrania ZG PTA w kadencji 2000-2003 z dnia

04.10.2002 roku; Protokół X zebrania ZG PTA w kadencji 2000-2003 z dnia

15.11.2002 roku; Protokół XI zebrania ZG PTA w kadencji 2000-2003 z dnia

13.02.2003 roku; Sprawozdanie z VIII Międzynarodowego Zjazdu PTA w Warszawie

w dniach 25-28.06.2003 roku; Sprawozdanie z działalności ZG PTA w kadencji 2000-

2003; Tekst opinii ZG PTA na temat skuteczności ściereczki Swiffer firmy Procter &

Gamble z dnia 22.05.2001 roku; Sprawozdanie z działalności ZG PTA w kadencji

2003-2006; Załącznik nr 1. – Zasady obejmowania przez PTA patronatu nad

Konferencjami Naukowo-Szkoleniowymi; Sprawozdanie zbiorcze z działalności ZG

PTA w kadencji 2003-2006, Protokół I zebrania ZG PTA kadencji 2003-2006 z dnia

28.06.2003 roku; Protokół II zebrania ZG PTA kadencji 2003-2006 z dnia 24.09.2003

roku; Protokół III zebrania ZG PTA kadencji 2003-2006 z dnia 27.02.2004 roku;

Protokół IV zebrania ZG PTA kadencji 2003-2006 z dnia 23.06.2004 roku; Protokół V

zebrania ZG PTA kadencji 2003-2006 z dnia 28.10.2004 roku; Protokół VI zebrania

ZG PTA kadencji 2003-2006 z dnia 21.01.2005 roku; Protokół VII zebrania ZG PTA

kadencji 2003-2006 z dnia 08.06.2005 roku; Protokół VIII zebrania ZG PTA kadencji

2003-2006 z dnia 29.09.2005 roku; Protokół IX zebrania ZG PTA kadencji 2003-2006

z dnia 31.01.2006 roku; Sprawozdanie zbiorcze z działalności naukowej ZG PTA w

kadencji 2003-2006; Sprawozdanie z IX Międzynarodowego Kongresu PTA w Wiśle

w dniach 10-13.05.2006 roku; Protokół z Walnego Zgromadzenia Delegatów PTA w

Wiśle w dniu 13.05.2006 roku; Sprawozdanie Sekretarza ZG PTA prof. Anny

Bręborowicz z działalności naukowej w kadencji 2006-2009z dnia 7.10.2009 roku;

Pismo z PTChP od lek. med. Beaty Chmielowicz do Prezydenta ZG PTA prof. Piotra

Kuny w sprawie stworzenia ogólnopolskich standardów: indukcji plwociny, badania

składu wydychanego powietrza, pozyskiwania i badania popłuczyn oskrzelowo-

pęcherzykowych u chorych cierpiących z powodu astmy i POCHP z dnia 17.11.2006

roku; Sprawozdanie zbiorcze z działalności ZG PTA w kadencji 2006-2009; Protokół I

zebrania ZG PTA kadencji 2006-2009 z dnia 13.05.2006 roku; Protokół II zebrania

ZG PTA kadencji 2006-2009 z dnia 22.09.2006 roku; Protokół III zebrania ZG PTA


169

kadencji 2006-2009 z dnia 03.11.2006 roku; Protokół IV zebrania ZG PTA kadencji

2006-2009 z dnia 22.03.2007 roku; Protokół V zebrania ZG PTA kadencji 2006-2009

z dnia 15.05.2007 roku; Protokół VI zebrania ZG PTA kadencji 2006-2009 z dnia

11.09.2007 roku; Protokół VII zebrania ZG PTA kadencji 2006-2009 z dnia

04.01.2008 roku; Protokół VIII zebrania ZG PTA kadencji 2006-2009 z dnia

27.05.2008 roku; Protokół IX zebrania ZG PTA kadencji 2006-2009 z dnia

09.12.2008 roku; Protokół X zebrania ZG PTA kadencji 2006-2009 z dnia 03.04.2009

roku; Pismo prof. Janusza Marcinkowskiego do Prezydenta ZG PTA prof. Piotra

Kuny w sprawie organizacji XIII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Immunologii

Klinicznej i Doświadczalnej z dnia 20.10.2006 roku; Informacje biura prasowego ZG

PTA na temat Konferencji ECAP 2008 – „Epidemiologia Astmy i Alergii w Polsce” z

dnia 30.10.2008 roku; Informacje biura prasowego ZG PTA w sprawie III Konferencji

z okazji Światowego Dnia Chorego z dnia 29.01.2009 roku;

Informacje biura prasowego ZG PTA na temat Konferencji z okazji Światowego

Tygodnia Alergii – 2011; Informacje biura prasowego ZG PTA na temat Letniej

Szkoły Alergii zorganizowanej w Krakowie w 2011 roku; Informacje biura prasowego

ZG PTA na temat eksperckiej debaty o immunoterapii alergenowej zorganizowanej w

Warszawie we wrześniu 2011 roku; Informacje biura prasowego na temat General

Meeting of GARD zorganizowanego w Warszawie we wrześniu 2011 roku;

Informacje biura prasowego na temat Konferencji z okazji Światowego Tygodnia

Alergii – Ordynator 2012 zorganizowanej w Warszawie w marcu 2012 roku;

Sprawozdanie z I Konferencji Szkoleniowej PTA w Wiśle w dniach 18-21.04.2007

roku; Sprawozdanie z II Konferencji Szkoleniowej PTA w Wiśle w dniach 23-

26.04.2008 roku; Sprawozdanie z III Konferencji Szkoleniowej PTA w Wiśle w dniach

21-24.04.2010 roku; Sprawozdanie z IV Konferencji szkoleniowej w Wiśle w dniach

13-16.04.2011 roku; Sprawozdanie z Regionalnych Konferencji Naukowo-

Szkoleniowych ECAP 2009 z dnia 14.08.2009 roku; Sprawozdanie z I Klinicznego

Forum Ekspertów zorganizowanego w Wiśle w dniach 25-28.03.2009 roku;

Sprawozdanie z II Klinicznego Forum Ekspertów zorganizowanego w Hotelu „Ossa”

w pobliżu Rawy Mazowieckiej w dniach 8-11.09.2010 roku; Sprawozdanie z III

Klinicznego Forum Ekspertów zorganizowanego w Hotelu „Gołębiewski” w Wiśle w

dniach 18-21.04.2012 roku; Sprawozdanie z I Spotkania Podyplomowej Szkoły PTA

w dniu 20.01.2007 roku w Łodzi; Sprawozdanie ze spotkania Podyplomowej Szkoły

PTA pt: „Nowoczesna Alergologia – w sam raz na wiosnę” w dniu 04.04.2008 roku w

Warszawie; Sprawozdanie z I spotkania Podyplomowej Szkoły PTA cyklu jesiennego


170

pt: „Nowoczesna Alergologia” w dniu 25.10.2008 roku w Łodzi; Sprawozdanie z II

spotkania Podyplomowej Szkoły PTA cyklu jesiennego pt: „Nowoczesna Alergologia”

w dniu 08.11.2008 rok w Warszawie; Sprawozdanie z przedostatniego spotkania

Podyplomowej Szkoły PTA cyklu jesiennego pt: „Nowoczesna Alergologia” w dniu

22.11.2008 roku we Wrocławiu; Sprawozdanie z ostatniego spotkania Podyplomowej

Szkoły PTA cyklu jesiennego pt: „Nowoczesna Alergologia” w dniu 29.11.2008 roku

w Gdyni; Sprawozdanie z I spotkania Podyplomowej Szkoły PTA nowego cyklu pt:

„Nowoczesna Alergologia” w dniu 17.01.2009 roku w Poznaniu;

Sprawozdanie z nowego cyklu spotkań Podyplomowej Szkoły PTA „Wiedza Praktyka

Przyszłość” w dniu 28.01.2012 roku; Sprawozdanie z nowego cyklu sympozjów

„Pulmonologia i Alergologia – Nowe Spojrzenie 2010”; Sprawozdanie z sympozjów

„Pulmonologia i Alergologia 2011 – stany zagrożenia życia”; Sprawozdanie z

sympozjów naukowych „Alergologia i Pulmonologia 2012” – standardy postępowania,

najnowsze doniesienia; Sprawozdanie z XXVIII Kongresu EAACI (Europejskiej

Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej) w Warszawie w dniach 6-10.06.2009

roku; Sprawozdanie z X Międzynarodowego Kongresu PTA w Bydgoszczy w dniach

7-10.10.2009 roku; Sprawozdanie z maratonu „Bieg po oddech” zorganizowanego z

okazji Światowego Dnia Astmy w dniu 01.05.2008 roku; Sprawozdanie z kampanii

edukacyjnej pt.: ”Wyprzedźmy jesienny atak astmy” zorganizowanej we wrześniu

2008 roku w Łodzi; Sprawozdanie z sympozjum alergologicznego pt.: „Od

niemowlaka do nastolatka – różne oblicza astmy u dzieci” zorganizowanego w Łodzi

w 2008 roku; Sprawozdanie z wystawy pt.: ”Historia leczenia astmy” zorganizowanej

w Warszawie w Muzeum Farmacji im. mgr Antoniny Leśniewskiej w dniu 29.10.2008

roku; Sprawozdanie z XV Jubileuszowego Sympozjum pt.: „Postępy w alergologii i

pneumonologii” zwanego „Kurzawiadą” zorganizowanego w dniach 13-15.11.2008

roku w Krakowie; Sprawozdanie z konferencji prasowej PTA, poświęconej sytuacji

osób chorych na astmę w kontekście propozycji zmian na listach leków

refundowanych zorganizowanej w Warszawie w 2008 roku; sprawozdanie z wykładu

pt.: „Czy jestem alergikiem? Czym jest i jak powstaje alergia?” wygłoszonego w Auli

Politechniki Łódzkiej na łódzkim Uniwersytecie dziecięcym przez Prezydenta PTA

prof. Piotra Kunę dla najmłodszych słuchaczy, dzieci w przedziale wiekowym 7-12 lat

zorganizowanym w Łodzi w dniu 07.03.2009 roku; Sprawozdanie z warsztatów dla

rodziców dzieci chorych na astmę zorganizowane w ramach kampanii „Wyprzedź

jesienny atak astmy” w centrum Konferencyjnym „Zielna” w Warszawie w dniu 14.09.

2009 roku; Sprawozdanie ze spotkania poświęcone najnowszym metodom


171

zarządzania i kontroli astmy w Polsce i na świecie zorganizowanego pod patronatem

PTA w ramach realizacji założeń programu POLASTMA w warszawie w dniu

20.10.2009 roku; sprawozdanie z debaty pt.: „Trzy życzenia dla systemu zdrowia na

2010 rok zorganizowanej w Warszawie w dniu 07.12.2009 roku;

Sprawozdanie z ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej pt.: „Wyprzedź jesienny atak

astmy – idź z dzieckiem do lekarza!” skierowanej do rodziców dzieci chorych na

astmę i lekarzy, zorganizowanej pod patronatem PTA w Łodzi we wrześniu 2010

roku; Sprawozdanie ze współpracy PTA z zagranicznym środowiskiem naukowym w

kadencji 2006-2009; Sprawozdanie z IV Spotkania GARD zorganizowanego w

Rzymie w dniach 13-16.2009 roku; Sprawozdanie z XXI Światowego Kongresu

Alergologicznego WAC zorganizowanego w Buenos Aires w dniach 6-10.12.2009

roku; Sprawozdanie z XXIX Kongresu EAACI zorganizowanego w centrum

Konferencyjnym Excel w Londynie w dniach 5-9.06.2010 roku; sprawozdanie z

Kongresu ERS zorganizowanego w Barcelonie w dniach 18-22.09.2010 roku;

Sprawozdanie z IV Międzynarodowego sympozjum ISMA zorganizowanego pod

auspicjami EAACI w Monachium w dniach 29-31.10.2010 roku; Sprawozdanie z XX

Światowego Kongresu Astmy zorganizowanego w Atenach w dniach 3-6.11.2010

roku; Sprawozdanie z XXX Kongresu EAACI zorganizowanego w Stambule w dniach

11-15.06.2011 roku; Sprawozdanie z XXII Kongresu WAC zorganizowanego w

Meksyku w dniach 4-8.12.2011 roku; Sprawozdanie z Kongresu EAACI 2012

zorganizowanego w Genewie w dniach 16-20.06.2012 roku; Sprawozdanie z

działalności piątej kadencji Oddziału Łódzkiego PTA w latach 1994-1997; Kronika

PTA; Protokół z zebrania sprawozdawczo-wyborczego ósmej kadencji Oddziału

Łódzkiego PTA z dnia 05.04.2006 roku; Sprawozdanie Przewodniczącego Oddziału

Łódzkiego PTA prof. Cezarego Pałczyńskiego z działalności merytorycznej za okres

od 5.04.2006-17.06.2009;Sprawozdanie z działalności Oddziału Śląskiego PTA w

latach 2006-2009; Sprawozdanie z działalności Oddziału Rzeszowskiego PTA za

okres kadencji od 06.01.1998-14.06.1991; Sprawozdanie Komisji Rewizyjnej

Oddziału Rzeszowskiego PTA za okres działalności 1988-1991; Sprawozdanie z

działalności Oddziału Wojewódzkiego PTA w Rzeszowie za okres od 06.01.1988-

04.01.1989; Sprawozdanie z działalności Oddziału Rzeszowskiego PTA za okres

kadencji od 15.06.1991-06.05.1994; Sprawozdanie z działalności Oddziału

Rzeszowskiego PTA za okres kadencji od 06.05.1994-25.09.1997; Sprawozdanie z

działalności Oddziału Rzeszowskiego PTA za okres kadencji od 07.11.1997-


172

09.06.2000; Sprawozdanie z działalności Oddziału Rzeszowskiego (Podkarpackiego)

PTA za okres kadencji od 23.01.2004-31.03.2006 roku;

Protokoły zebrań naukowych Oddziału Wojewódzkiego PTA w Rzeszowie

organizowane w latach 1988-1996 przesłane do ZG PTA; Protokoły posiedzeń

naukowych Oddziału Wojewódzkiego PTA w Rzeszowie organizowane w latach

1998-2001 przesłane do ZG PTA; Sprawozdanie z działalności Oddziału

Rzeszowskiego PTA za rok 2006; Sprawozdanie z działalności naukowej Oddziału

Rzeszowskiego PTA w latach 2007-2009; Sprawozdanie z działalności Oddziału

Poznańskiego PTA w latach 1993-1994; Sprawozdanie z działalności Oddziału

Wojewódzkiego PTA w Poznaniu za okres od 12.09.1983–31.12.1983;

Sprawozdanie z działalności Oddziału Poznańskiego PTA za okres od 01.01.1984 –

31.12.1984; Sprawozdanie z działalności Oddziału Poznańskiego PTA za okresod

1.07.1987 – 31.12.1987; Sprawozdanie z działalności Oddziału Poznańskiego PTA

za okres od 01.01.1988 – 31.12.1988; Referat sprawozdawczy Oddziału

Poznańskiego PTA za okres od 17.06.1988 do 11.06.1991 roku; Sprawozdanie z

działalności Oddziału Poznańskiego PTA za 1992 rok; Sprawozdanie z działalności

Oddziału Poznańskiego PTA za okres od 24.04.2003-10.03.2006 roku;

Sprawozdanie z działalności naukowej Oddziału Poznańskiego PTA za rok 2007;

Sprawozdanie z działalności naukowej Oddziału Poznańskiego PTA w latach 2008-

2009; Sprawozdanie z protokołu posiedzeń naukowych Oddziału Gdańskiego PTA

zorganizowanych w roku akademickim 1988/89; Sprawozdanie z działalności

naukowo-organizacyjnej Oddziału Gdańskiego PTA na przełomie roku 1992/93;

Sprawozdanie z przebiegu posiedzeń naukowych Oddziału Gdańskiego PTA za rok

1994 od zebrania sprawozdawczo-wyborczego odbytego dnia 08.06.1994 roku;

Sprawozdanie z działalności Oddziału Gdańskiego PTA za 1995 rok; Sprawozdanie z

działalności Oddziału Gdańskiego PTA z 1996 roku; Sprawozdanie z przebiegu

posiedzeń naukowych Oddziału Gdańskiego PTA w roku kalendarzowym 1997;

Sprawozdanie z posiedzeń naukowych Oddziału Gdańskiego PTA odbytych w ciągu

roku kalendarzowego 1998; Sprawozdanie z działalności Oddziału Gdańskiego PTA

z ostatniej 3-letniej kadencji od 10.09.1997 – 07.06.2000;Sprawozdanie z

działalności Oddziału Gdańskiego PTA z dwóch ostatnich kadencji od 24.05.2000 do

18.03.2006 roku; Sprawozdanie z działalności Oddziału Gdańskiego PTA z ostatniej

kadencji od 18.03.2006 do 20.06.2009 roku; Protokół z zebrania sprawozdawczo-

wyborczego Oddziału Wojewódzkiego PTA w Białymstoku z dnia 04.04.2006 roku;


173

Protokół z zebrania sprawozdawczo-wyborczego Oddziału Białostockiego PTA z dnia

27.05.2009 roku; Sprawozdanie z działalności Zarządu Oddziału Szczecińskiego

PTA w latach 2006-2009; Sprawozdanie z działalności Oddziału Warszawskiego PTA

w latach 1988 – 1990; Sprawozdanie z działalności Oddziału Warszawskiego PTA za

okres od 22.10.1985 – 07.06.1998; Sprawozdanie z działalności Oddziału

Warszawskiego PTA w latach 2000-2009; Sprawozdanie z działalności Zarządu

Oddziału Bydgoskiego PTA w kadencji 2003-2006; Sprawozdanie Komisji Rewizyjnej

Oddziału Bydgoskiego PTA za okres kadencji od 04.2006-06.2009 roku;

Sprawozdanie z działalności statutowej Oddziału Krakowskiego PTA za okres od

13.04.2003-03.03.2006; Sprawozdanie z Walnego Zebrania Członków Oddziału

Krakowskiego PTA z dnia 6.03.2006roku;Sprawozdanie z zebrania sprawozdawczo-

wyborczego Oddziału Lubelskiego PTA z dnia 13.04.2006 roku; Sprawozdanie z

Walnego Zgromadzenia Członków Warmińsko-Mazurskiego Oddziału PTA z dnia

01.04.2006 roku; Sprawozdanie przeprowadzenia wyborów w Oddziale Dolnośląskim

PTA dnia 14.09.2006 roku; Sprawozdanie z działalności Sekcji Okulistycznej PTA w

latach 2005-2007; Sprawozdanie z działalności Sekcji Okulistycznej PTA w latach

2006-2008; Roczne sprawozdanie z działalności Sekcji Pediatrycznej PTA za 2006

rok; Sprawozdanie z działalności Sekcji Pediatrycznej PTA za 2007 i 2008 rok;

Sprawozdanie z działalności Sekcji Dermatologicznej PTA w latach 2005-2009;

Sprawozdanie z działalności Sekcji Młodych Alergologów PTA w latach 2006-2008;

Sprawozdanie z działalności Sekcji Laryngologicznej PTA w latach 2006-2008;

Sprawozdanie z Zebrania Wyborczego Sekcji Immunoterapii Swoistej PTA w dniu

06.01.2007 roku w Warszawie; Sprawozdanie z działalności Sekcji Immunoterapii

Swoistej PTA (SIS PTA) w latach 2007-2009; Sprawozdanie z utworzenia Sekcji

Alergii na Pokarmy PTA podczas IX zebrania ZG PTA w dniu 09.12.2008 roku w

Łodzi.

Opracowania:

1. Cohen S. G.: Pioneers and milestones. Clemens von Pirquet,

MD (1874-1929). J. Allergy Clin. Immunol., 2002; nr 110, s. 331-336.

2. Cohen S. G., Samter M: Excerpts From Classics in Allergy. Carsbad.

Symposia Fundation, 1992; s. 16-74.


174

3. Cohen S. G., Zelaya-Quesada M: Portier, Richet and the Discovery

of Anaphylaxis: a centennial. J. Allergy Clin. Immunol., 2002;

nr 112, s. 441-448.

4. Czarnobilska E., Obtułowicz K., Dyga W., Wsołek-Wnęk K., Śpiewak R:

Contact hypersensivity and allergic contact dermatitis among school

children and teenagers with eczema. „Contact Dermatitis”, 2009;

t. 60, nr 5, s. 264-269.

5. Gniazdowski R: O ewolucji alergicznego nieżytu nosa.

„Zdrowie Publiczne”, 1999; t. 2, nr 4, s. 49-50.

6. Gniazdowski R: Działalność PTA na polu organizacji lecznictwa

alergologicznego w Polsce. „Zdrowie Publiczne”, 1996; t. 2, nr 4,

s. 51-52.

7. Kurnatowski A: Kolejni profesorowie i doktorzy habilitowani Akademii

Medycznej w Łodzi w latach 1995-2002, Łódź 2002.

8. Kruszewski J: W 100-lecie określenia Alergia. Początki alergologii.

„Alergia”, 2005; nr 4, s. 5-9.

9. Mygind N: Alergologia – Historia alergologii. Wydanie I polskie.

Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 1998.

10. Obtułowicz K: Uniwersytet Jagielloński i początki alergologii polskiej.

Studia Małopolskie, 1997; nr 1, s. 267-269.

11. Płusa T: Postępy alergologii. Medpress, Warszawa 1994.

12. Płusa T: Terapia i leki, specjalny numer alergologiczny miesięcznika,

Warszawa 1985.

13. Płusa T: Najczęstsze błędy w leczeniu chorób alergicznych.

„Wiadomości Lekarskie”, 1998; nr 28, s. 56-58.

14. Polski Instytut Biograficzny: Złota Księga Polskiej Medycyny 2002.

15. Romański B: Wczoraj, dziś i jutro polskiej alergologii. Annales

Academiae Medicae Bydgostiensis, 1995; t. 1, nr 25.

16. Romański B., Gniazdowski R: W sprawie organizacji alergologii

w Polsce. „Zdrowie Publiczne”, 1982; nr 12, s. 581.

17. Romański B., Gniazdowski R: Docelowa struktura organizacyjna

polskiej alergologii. Annales Academiae Medicae Bydgostiensis, 1995;

t. 1, nr 25.

18. Romański B., Gniazdowski R: Starania na rzecz rozwoju alergologii

w Polsce. „Zdrowie Publiczne”, 1995; nr 8, s. 11-12.


175

19. Romański B., Gniazdowski R: Działalność naukowa PTA

w latach 1982-1985. Annales Academiae Medicae Bydgostiensis, 1995;

suplement, t. 1.

20. Romański B: Alergologia dla internistów. PZWL, Warszawa 1987.

21. Romański B: Alergie i choroby alergiczne. PZWL, Warszawa 1979.

22. Rudzki E: Dermatozy zawodowe. PZWL, Warszawa 1986.

23. Rudzki E., Szarmach H: Historia alergologii w polskiej dermatologii.

„Przewodnik Lekarza”, 2001; nr 3, suplement, s. 11-14.

24. Rudzki E: Powołanie Polskiego Towarzystwa Alergologicznego –

refleksje jubileuszowe w stulecie odkrycia zjawiska anafilaksji.

„Alergia Astma Immunologia”, 2002; nr 7, suplement, s. 9-12.

25. Rudzki E., Czubalska M: Historia alergologii polskiej. Wczesny okres

powojenny (lata 1945-1966). „Alergia”, 2002; nr 2, s. 35.

26. Rudzki E., Czubalska M: Dzieje alergologii polskiej.

Sekcja Alergologiczna PTL – poprzedniczka PTA (lata 1965-1982).

„Alergia”, 2002; nr 4, s. 46.

27. Sybilski A: Narodziny nauki o alergii. Borgis Medical Publisher.

„Nowa Pediatria”, 2006; nr 2, s. 41-45.

28. Szulczyńska K: Akademia Medyczna w Bydgoszczy.

Annales Academiae Medicae Bydgostiensis, 1995, suplement, t. 1.

29. Śpiewak R: Aeropalinologia w służbie polskiej alergologii.

„Alergia Astma Immunologia”, 1999; t. 4, nr 1, s. 3-5.

30. Śpiewak R: Związki palinologii z alergologią. „Alergologia”, 2010;

nr 2, s. 1-2.

31. Śpiewak R: Polskie badania nad alergią kontaktową w latach

1930-1970. „Alergologia”, 2010; nr 3, s. 8-12.

32. Śródka A: Rozwój nauk podstawowych i przedklinicznych.

[w:] T. Brzeziński red. Historia medycyny, PZWL, Warszawa 2000.

33. Weiss A: Uber das Pilzsporenvorkommen in der Luft in Kraków

und in Bad Rabka. „Alergia Und Asthma”, 1962; nr 8, s. 298-303.

Działalność Polskiego Towarzystwa Alergologicznego · Prezydenci PTA i Konsultanci Krajowi w...

Documents

Transcript of Działalność Polskiego Towarzystwa Alergologicznego · Prezydenci PTA i Konsultanci Krajowi w...