Dynamiczne taksonomie
-
Upload
marcin-roszkowski -
Category
Education
-
view
850 -
download
0
Transcript of Dynamiczne taksonomie
5
Dynamiczne taksonomieMarcin Roszkowski
Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych
Uniwersytet Warszawski
1
Plan
⁻ the OPAC is dead⁻ werbalizacja vs eksploracja⁻ taksonomia jako ssow⁻ przykłady dynamicznych taksonomii⁻ wnioski
2
the OPAC is dead
4
5
Pływanie – nauczanie i trening (JHP BN); Pływanie – trening (KABA); GV837.W4 (KBK); 797.2.015 (UKD); Swimming (LCSH); 797.2 (KDD)
6
4. Oszczędzaj czas czytelnika7
werbalizacja vs eksploracja,czyli wyjście poza „paradygmat zapytanie-odpowiedź”
8
Przeglądanie /Browsing/
• serie mignięć (przelotnych spojrzeń), z których każde może lecz nie musi prowadzić do bliższego zbadania obiektu (lub jego reprezentacji)
• określona liczba startów i zatrzymań oraz towarzyszących im procesów m.in. czytania, próbkowania, selekcji
9
Taksonomie
• Sieciowy system organizacji wiedzy (SSOW)
• Schemat pojęciowy wyznaczający zakres odwzorowywanej wiedzy w systemie/kolekcji
• Narzędzie dostępu do kolekcji– Hipertekstowe narzędzie nawigacji
• Uporządkowany zbiór „kategorii” pełniących funkcje organizującą i wyszukiwawczą
10
Taksonomie
• Element strukturalny – Kategoria + sieć relacji
semantycznych– Kategoria = punkt dostępu
• Środowisko– Hipertekst
• węzły i powiązania hipertekstowe
11
Zastosowanie taksonomii
• portale internetowe,• serwisy komercyjne,• subject gateways,• intranety,• serwisy społecznościowe,• biblioteki cyfrowe• ….
12
13
14
Modele strukturalne G. Sacco
• Statyczny
• Dynamiczny – fasetowy, analityczno-syntetyczny
15
Taksonomie / model statyczny
16
Taksonomie / model dynamiczny
• organizacja fasetowa, • dynamiczna reorganizacja struktury
taksonomii,• możliwość syntezy pojęć
17
18
19
20
21
22
Post-search clustering
23
Ustalanie powiązań na podstawie kookurencji składniowej
Permanentna redukcja taksonomii (tzw. zooming)
24
25
Projekt FAST
• FAST Faceted Application of Subject Terminology (OCLC)
• Fasetowa organizacja i ekspresja LCSH (m.in. w MARC21)– możliwość generowania narzędzi nawigacji
• Fasety: Osoba, Instytucja, Miejsce, Czas, Wydarzenie, Temat, Forma/Gatunek, Tytuł
27
Projekt FAST
600 Lincoln, Abraham, $d 1809-1865
648 1861 - 1865
650 Political leadership
650 Genius
650 Friendship
650 Presidents
650 Political science
651 United States
655 Case studies
655 Biography
FA
ST
600 Lincoln, Abraham, $d 1809-1865
650 Political leadership $z United States $v Case studies
650 Genius $v Case studies
600 Lincoln, Abraham, $d 1809-1865 $x Friends
and associates
650 Presidents $z United States $v Biography
651 United States $x Politics and government $y 1861-1865
LCS
H
28
29
Podsumowanie
– Manifest CRG• „The need for a faceted classification as the
basis of all methods of information retrieval” (1955, 2006)
– Seymour Lubetzky• “The catalogue has to tell you more than
what you ask for.”
30
5
DziękujęMarcin Roszkowski
Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych
Uniwersytet Warszawski
31