Socjologia – nauka badająca w

systematyczny sposób funkcjonowanie i

zmiany społeczeństwa.

Socjologowie - badają społeczne

reguły, procesy i struktury, które łączą i

dzielą ludzi, tworzą lub są

przejawem więzi między ludźmi, a także

proces ich zmian.

Jan Szczepański tak definiuje pojęcie

socjologii: „socjologia poszukuje praw

zjawisk zachodzących między ludźmi,

zajmuje się badaniem struktur, czyli

wzajemnego przyporządkowania sobie

ludzi w zbiorowościach”.

Według Zygmunta Baumana „socjologia to

zazwyczaj spoglądanie na ludzkie czynności, jak

na fragmenty większych całości.

Owymi całościami są

nieprzypadkowe grupy ludzi,

które są powiązane siecią

wzajemnych zależności”.

Zdaniem Emile Durkheima socjologia jest

nauką o faktach społecznych. Faktem

społecznym jest wszelki sposób działania,

zdolny do wywierania na jednostkę

przymusu zewnętrznego.

Może to być na przykład

moralność, prawo, moda...

Z kolei Robert Merton traktuje socjologię jako naukę o systemie

wzajemnie powiązanych ze sobą

elementów (klasy,

warstwy, organizacje,

grupy)”.

Socjobiologia- nauka zajmująca się

badaniem biologicznych podstaw zachowań

społecznych zwierząt i ludzi, wyjaśniająca je w

kontekście teorii doboru naturalnego. Jej

początki sięgają lat 70. dwudziestego wieku, a

termin socjobiologia został spopularyzowany

przez amerykańskiego uczonego E. O.

Wilsona, który w 1975 wydał dzieło

Sociobiology: The New Synthesis (polskie

wydanie Socjobiologia, 2001).

Socjobiologia stała się polem wielkich naukowych kontrowersji. Krytyka, której prominentnymi przedstawicielami byli Richard Lewontin i Stephen Jay Gould, koncentruje się na socjobiologicznym założeniu, że geny grają podstawową rolę w kształtowaniu ludzkiego zachowania i że istnieją nieprzezwyciężalne ograniczenia w redukowaniu takich cech jak np. agresywność. Inną tezą często obecną w koncepcji socjobiologii, krytykowaną z perspektywy filozofii nauki, jest nie dający się udowodnić z przesłanek socjobiologicznych (a mimo to postulowany jako ich wniosek) naturalizm (np. w przypadku E.O. Wilsona).

Krytyki socjobiologii ma swoje źródła raczej w poglądach religijnych i politycznych niż w problemach naukowych. Główny zarzut dotyczący "tolerowania" czy wręcz "akceptowania" zachowań uchodzących w naszej kulturze za niemoralne wynika w znacznej części z niezrozumienia istoty założeń socjobiologii. Teorie socjobiologiczne nie wypowiadają się wcale na temat "słuszności" jakichś zachowań i nie wartościują ich, oraz nie twierdzą, że kultura nie powinna na te zachowania wpływać.

Bioetyka- nauka zajmująca się problematyką moralną

wynikającą z rozwoju nauk

biologicznych i medycznych,

związaną z rosnącymi

możliwościami zastosowań

praktycznych, zwłaszcza w

inżynierii genetycznej, wiedzy z

dziedziny biologii i genetyki.

Bioetyka zajmuje się m.in. takimi zagadnieniami jak:

-antykoncepcja

-sztuczne zapłodnienie

-aborcja

- klonowanie

-komórki macierzyste

-inżynieria genetyczna

-genetycznie modyfikowana żywność

-obrót tkankami i organami do transplantacji

-eutanazja

-ochrona środowiska naturalnego

-etyka ekologiczna

-eugenika

-przedłużanie życia

Darwinizm społeczny, socjodarwinizm,

zapoczątkowany w XIX w. i szczególnie popularny pod jego koniec nurt w analizach społecznych, bazujący na przeniesieniu i zastosowaniu sformułowanych przez Karola Darwina zasad naturalnego doboru i walki o byt do analiz sfery życia społecznego.

Nietolerancja - to nie akceptowanie

wyboru osobistego ludzi lub ich zdania na

dany temat.Jest to zaprzeczanie i nie

akceptowanie osobistego wyboru

człowieka a przy okazji narzucanie swoich

poglądów.

Seksizm – pogląd, że kobiety i mężczyźni nie są

sobie równi lub że nie powinni posiadać równych

praw. Zazwyczaj sprowadza się do „wiary w

wyższość mężczyzn i wynikających z niej

dyskryminujących zachowań wobec kobiet”.

Termin „seksizm” pojawił się w latach 1960, mając na celu stworzenie analogii ze słowem rasizm– uważano, że negatywne stereotypy dotyczące kobiet grają podobną rolę społeczną, co negatywne stereotypy dotyczące koloru skóry: „Postawy seksistowskie prowokują takie zachowania jak molestowanie seksualne, zaczepianie na ulicach, niesprawiedliwa polityka zatrudniania

Rasizm, dyskryminacja rasowa– zespół poglądów

głoszących tezę o nierówności ludzi, a wynikająca z nich

ideologia przyjmuje wyższość jednych ras nad innymi.. Przetrwanie tych "wyższych" ras staje się wartością nadrzędną

i z racji swej wyższości dążą do dominowania nad rasami

"niższymi". Rasizm opiera się na przekonaniu, że różnice w

wyglądzie ludzi niosą za sobą niezbywalne różnice

osobowościowe i intelektualne.

Z punktu widzenia współczesnej nauki rasizm

jest zespołem poglądów bezpodstawnych.

Podobnie jak większość ideologii, stara się

jednak wspierać swoje założenia przy

użyciu danych naukowych lub

pseudonaukowych, m.in. paranaukową

frenologią, którą posiłkowali się naziści,

opartą na badaniu kształtu czaszki ludzkiej i

jego prawdopodobnego związku z

inteligencją i cechami charakteru.

Altruizm- przeciwstawna egoizmowi postawa bezinteresownej troski o dobro innych, w myśl której w przypadku kolizji dobra własnego z cudzym należy dążyć do realizacji dobra drugiego człowieka. Termin altruizm został wprowadzony przez A. Comte’a, a rozpowszechniony przez pozytywistów. Można mówić o altruizmie spontanicznym, spotykanym także w świecie zwierząt, altruizm może być również rezultatem swoistej refleksji -pojawiającej się w ramach rozmaitych, niekiedy odległych od siebie systemów religijnych - nad powinnością jednostki wobec innych.

Pszczoły opiekujące się własnymi siostrami, czyli potomstwem spokrewnionej z nimi królowej. Te zachowania altruistyczne tłumaczone są jako działania na korzyść reprodukcji tej samej puli genów jakie ma potomstwo i opiekujące się nim osobniki.

Zapłodnienie pozaustrojowe,

zapłodnienie in vitro – metoda zapłodnienia

polegająca na doprowadzeniu do

połączenia komórki jajowej i

plemnika w warunkach laboratoryjnych, poza

żeńskim układem rozrodczym. Zaliczana do technik

rozrodu wspomaganego medycznie. Czasami

leczy niepłodność.

Jest zalecaną metodą leczenia objawowego

niepłodności, niezależnie od jej przyczyny.

Argumenty zwolenników zapłodnienia in vitro:

• In vitro to metoda leczenia choroby, którą jest

bezpłodność;

• Ceny takiego zabiegu są zbyt wysokie, dlatego

powinny być refundowane przez NFZ;

• Każdy ma takie samo prawo do posiadania

potomstwa;

• Zarodki przeznaczone do in vitro nie są niszczone,

są zamrażane i zapewnione jest im

bezpieczeństwo, nie jest to więc niszczenie

ludzkiego życia;

Argumenty przeciwników zapłodnienia in

vitro:

• In vitro godzi w poszanowanie embrionu

ludzkiego;

• Dochodzi do przestępstwa względem

powołanych do życia embrionów

nadliczbowych;

• Częste poronienia, będące przyczyną

problemów natury psychicznej i

emocjonalnej;

• Metoda in vitro, jako łamanie praw

naturalnych i Bożych, jest niezgodne z wiarą

Kościoła katolickiego;

Badania prenatalne – badania płodu

przeprowadzone w okresie rozwoju

wewnątrzmacicznego.

Zadaniem badań prenatalnych jest wykrycie chorób

wrodzonych i genetycznych, takich jak zespół

Downa, wady cewy nerwowej, nieprawidłowości

chromosomów. Przeprowadzenie badań

prenatalnych (inwazyjnych) zaleca się głównie

kobietom ciężarnym po 35 roku życia, które są

pierwszy raz w ciąży albo nie rodziły w okresie 2-5

lat.

Za

dostarczają

informacji o zdrowiu

dziecka, jeśli jest

chore lekarze mogą

je wyleczyć jeszcze

w czasie ciąży

Przeciw

ryzyko uszkodzenia

płodu

Klonowanie – w potocznym rozumieniu proces tworzenia idealnej kopii z oryginału.

W biologii mianem klonu określa się organizmy mające identyczny lub prawie identyczny materiał genetyczny. Klonami są więc organizmy powstałe w procesie rozmnażania wegetatywnego , takie jak kolonie bakterii, jednokomórkowców, odrośla i rozmnóżki roślin etc.

Termin klonowanie jest używany w kilku znaczeniach:

Klonowanie to proces tworzenia organizmów mających taką samą informację genetyczną jak dawca. Szczególnym przypadkiem jest twinning, czyli powstawanie lub otrzymywanie bliźniąt monozygotycznych, gdzie nie można wyróżnić dawcy.

Klonowanie organizmów oznacza procedurę otrzymywania organizmów o takiej samej informacji genetycznej, z reguły poprzez procedurę transferu jądra z komórki somatycznej do komórki jajowej pozbawionej uprzednio jądra.

Klonowanie genów – w genetyce i biologii molekularnej proces wyosobniania genu. Polegana łączeniu fragmentów materiału genetycznego z wektorem molekularnym i ich namnażaniu w innym organizmie. Otrzymuje się w ten sposób wiele kopii tego samego genu.

Powielanie dorosłych organizmów to tzw. klonowanie reprodukcyjne. Od sześciu lat uzyskuje się tą metodą kopie dorosłych ssaków - m.in. owiec, krów, myszy, kóz, koni, szczurów. Zdecydowana większość ludzi jest przeciwna uzyskiwaniu tą metodą człowieka.

Klonowanie terapeutyczne sprowadza się wyłącznie do uzyskania zarodka i wyprowadzenia z niego leczniczych komórek. Ta metoda (do dziś teoretyczna u ludzi, ale działająca np. u myszy) budzi znacznie mniejsze zastrzeżenia niż klonowanie reprodukcyjne, aczkolwiek dla wielu jest również nie do przyjęcia. Jej zaletą byłaby produkcja komórek idealnie dopasowanych do organizmu biorcy.

Klonowanie może się przyczynić do wynalezienia lekarstwa na choroby typu neurologicznego;

Sposób pomocy bezpłodnym parom;

W przypadku przyrodników zwraca się uwagę na możliwość klonowania wymarłych już gatunków zwierząt;

Klonowanie jest procederem niemoralnym i nieetycznym;

Mieszanie się informacji zawartych w DNA konieczne jest dla przetrwania ludzkości. Klonowanie w zasadzie wyklucza tą wymianę, bo bazuje na jej powielaniu.

niewielka wymienność wiadomości genetycznej skutkuje wieloma defektami genetycznymi i słabszym przystosowaniem do środowiska naturalnego. Osłabia to zatem te gatunki, które są klonowane

Organizmy modyfikowane genetycznie –organizmy,

których genom został zmieniony

metodami inżynierii genetycznej w celu uzyskania

nowych cech fizjologicznych (lub zmiany

istniejących). Pierwsze GMO zostało stworzone w

1973 roku, a pierwsze próby polowe miały miejsce

w 1986 roku i dotyczyły tytoniu.

Argumenty za:- wzrost plonów i polepszenie jakości produktu,

pociąga to za sobą zmniejszenie powierzchni

upraw, a tym samym zmniejszenie kosztów

produkcji.

- wprowadzenie do roślin cechy odporności na

choroby (grzybowe, bakteryjne i wirusowe) i

szkodniki, powoduje to w konsekwencji zmniejszenie

zużycia szkodliwych środków chemicznych

- zmniejszenie erozji gleb, zmniejszenie zużycia

nawozów sztucznych, np. rośliny zmodyfikowane genetycznie potrafiące wiązać azot atmosferyczny.

-wprowadzenie takich cech , jak oporność na suszę, wysokie temperatury czy zasolenie, do roślin,

ułatwia utrzymanie produkcji na odpowiednim

poziomie i dostarczenia żywności w krajach, gdzie

zaobserwowano negatywne skutki ocieplenia

klimatu (efekt cieplarniany).

-w krajach, gdzie brakuje żywności, bądź jest

wysokie zaludnienie, takie cechy jak wzrost plonów

i polepszenie jakości produktu, będą likwidować

głód.

- korzystnym zjawiskiem jest również tworzenie roślin

zdolnych do produkcji szczepionek, hormonów,

bądź innych związków wykorzystywanych w

przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym, obniża to koszty produkcji szczepionek i leków i

ułatwia ich sposób podawania ludziom, w

szczególności w krajach biednych.

-horyzontalny przepływ genów (transfer) pomiędzy

gatunkami, tzn. rozprzestrzenianie się zmodyfikowanych

genów na inne rośliny rosnące w sąsiedztwie, bądź na

inne organizmy żywe;

-przejście genów warunkujących cechę odporności na

herbicydy do chwastów, i powstanie w ten sposób

„superchwastów”.

-ryzyko dla owadów zapylających kwiaty roślin

zmodyfikowanych, np. osy, pszczoły, trzmiele, iż mogą

paść ofiara produktów genu Cry.

-zmiany, które mogą wystąpić w wyniku przepływu

toksyn z roślin do gleby, a tym samym stworzyć

zagrożenie dla egzystujących w niej zwierząt.

-niekorzystny wpływ na bioróżnorodność organizmów.

-prawdopodobne zakłócenia w ekosystemie,

dotyczące kontroli biologicznej, zapylenia kwiatów,

składu i żyzności gleb.

-sprawy etyczne stosowania w uprawie roślin

transgenicznych.

-negatywny wpływ GMO na zdrowie człowieka, m.in.

alergie, horyzontalny transfer genów, jedzenie obcego DNA, promotor wirusa mozaiki tytoniowej

używany w tej branży, zmiana składników

odżywczych.

Aborcja – poronienie, wywołanie poronienia) –

zamierzone i przedwczesne zakończenie ciąży

w wyniku interwencji zewnętrznej, np. działań

lekarskich. Przeważnie w efekcie dochodzi do

śmierci zarodka lub płodu.

ciąża zagraża życiu matki

ciąża jest wynikiem gwałtu

upośledzenie płodu

dla przeciwników aborcji życie trwa od

momentu poczęcia do śmierci, więc

mamy obowiązek jego ochrony już od

chwili zapłodnienia

decyzja o dokonaniu aborcji dotyka

najintymniejszej sfery kobiety i zawsze jest

bolesnym doświadczeniem, które może

już na zawsze pozostawić po sobie uraz.