DWUTYGODNI POLSKIEGO ZWIĄZKU FILATELISTÓW

Reprodukujemy jeden z bloków wydanych z okazji MUF „Intermess" (p. str. 33h.

Nr 17 (236) ROK XII

WARSZAWA 1 WRZEŚNIA 1965

ZBIORY TEMATYCZNE NA WIPA „Szkoda, że państwo tego nie widzie-

li"— tak na pewno zacząłby ten artykuł niejeden reporter — i miałby rację, bo relacji z WIPY nie da się opisać nawet na kilkudziesięciu stronach. Tego w ogóle się nie da opisać, to trzeba było zobaczyć.

Mam wrażenie, że cyfry najlepiej zilu-strują tę wspaniałą wystawę. W „Cour d'honneur" nie zabrakło zbiorów królo-wej Wielkiej Brytanii Elżbiety II, Księcia Monako Rainiera, Kardynała Spellmana i in. — ogółem 19 zbiorów w 186 ramach. W klasie honorowej FIP eksponowane były zbiory, które na poprzednich wysta-wach zdobyły Grand Prix International (Wielką Nagrodę Międzynarodową) lub dwa medale złote — 26 wystawców -365 ram. W klasie tej wystwial swój zbiór kol. J. Kołpak. Następnie zbiorów „Poza Konkursem" (członkowie Jury) było 16— 68 ram i wreszcie „Klasa Konkursowa"— o medale ubiegało się tu 1021 zbieraczy, których kolekcje wystawione były w 4903 ramach.

Zgodnie z regulaminem FIP dla wy-staw międzynarodowych, zbiory w klasie konkursowej podzielone były na kate-gorie. Warto tu nadmienić, że zbiory ze znaczkami klasycznymi (do roku 1900 włącznie) wyraźnie dominowały na wy-stawie, było ich aż 398, podczas gdy ka-tegoria zbiorów znaczków nowoczesnych (emisje po 1900 r.) reprezentowana była. przez 169 uczestników; zbiorów tematycz-nych było 226 a z pocztą lotniczą — 72. Dział młodzieżowy zamykał się liczbą 95 zbiorów.

Niemożliwe jest tu wymienić wszystkie rzadkości, które dane było obejrzeć na wystawie, ale nie sposób nie wspomnieć chociaż o sławnych „Post Office" z wyspy Mauritius, niebieskim i czerwonym, o pierwszych emisjach znaczków Stanów Zjednoczonych lub o całym arkuszu słynnej „trójki saksońskiej", pochodzącej z byłej kolekcji Burrusa, nie mówiąc już o niezliczonych Sycyliach, Parmach, Tos-kaniach czy też o marzeniu niejednego zbieracza — „Merkurym" czerwonym i żół-tym.

Dobrze się stało, że zbiory klasyczne zostały zgrupowane oddzielnie (Hofburg) i podczas 10 minutowego spacerku do Messepalast gdzie mieściła się reszta zbio-rów, można było trochę ochłonąć, co było szczególnie potrzebne przed wejściem do ogromnej hali, w której wystawiono zbio-ry tematyczne. Nie wiem kto tu ponosi winę, Komitet Organizacyjny czy też Ko-misarze Krajowi, myślę że i jedni i dru-dzy, ale większość zbiorów nie powinna

była się znaleźć na wystawie tego rzędu co WIPA.

Z 226 zbiorów wystawionych w klasie tematycznej Jury. musiało 61 'zbiorów przekwalifikować do innych kategorii, gdyż nie odpowiadały one założeniom. Widocznie wiele zbiorów nietematycznych zgłaszano na wystawę pod różnymi tytu-łami, co wprowadziło organizatorów w błąd. Przypomina mi się tu fakt umieszczenia zbioru specjalizowanego wy-dania Goznaku, prof. Laszkiewicza, na wystawie w Budapeszcie w 1963 r. po-między zbiorami tematycznymi, tylko dla-tego, że zatytułowany był „Przyjaźń Pol-sko-Radziecka".

Międeynarodurve Jury „Wipa 65"

Jury sklasyfikowało 165 zbiorów tema-tycznych. Liczba przyznanych medali ilu-struje' dokładnie poziom wystawionych zbiorów.

Przyznano: 1 medal złoty (F. Lasny — Francja

„Olimpiady") 7 medali pozłacanych

38 medali srebrnych 57 medali brązowych 38 dyplomów 24 dyplomy uczestnictwa

Czemu należy przypisać tak słaby po-ziom ogólny? Mam wrażenie, że głównie winić tu należy organizatorów i gospoda-rzy. Po pierwsze wiem, że wiele dobrych zbiorów tematycznych, nagradzanych na poprzednich wystawach zostało odrzuco-nych zaraz po zgłoszeniu, a po drugie tematyka jako taka, ogólnie biorąc, stoi dosyć słabo w Austrii, nie nadążając za ogólnym rozwojem i jakby zatrzymała się na poziomie przed 10 laty. Świadczą o tym liczne ilustracje w pięknie wydanym ka-talogu. Wybrano bowiem do fotografii zbiory, które mogą służyć za przykład jak nie należy budować zbioru.

323

Najwięcej wystawionych, rzecz zrozu-miała, było zbiorów gospodarzy — 35, i aż 17 zasłużyło jedynie na dyplom. Najsil-niej (poza gospodarzami) reprezentowana była NRF; przysłała ona bowiem 22 zbio-ry zdobywając 3 medale pozłacane, 8 sreb-rnych i 6 brązowych. Dumna może być Francja, bo choć przystała jedynie 6 zbio-rów może się poszczycić jednym medalem złotym, dwoma srebrnymi i trzema brą-zowymi, powinna była mieć o jeden me-dal srebrny więcej, gdyż zbiór „Kosmosu" p. Weissa zasługiwał na więcej niż tylko na brąz. Silni byli także Szwedzi. Na 11 zbiorów zdobyli 2 medale pozłacane, 1 srebrny i 6 brązowych.

Z krajów demokracji ludowej najsil-niejsza chyba była bez przesady Polska. Na 5 nadesłanych zbiorów zdobyła 5 sreb-rnych medali. Na drugim miejscu sta-wiam dopiero Czechosłowację; mimo na-desłanych 12 zbiorów zdobyła 4 medale srebrne, 5 brązciwych oraz 3 dyplomy uczestnictwa.

Takie byłoby suche podsumowanie. Czy mamy powód do radości? Na pewno tak. Jednak musimy sobie zdawać sprawę z tego, że zawdzięczamy to w dużej mie-rze ogólnemu poziomowi klasy tematycż-nej na WIPIE 1965. Jasne jest, że oprócz

oceny indywidualnej brana jest także pod uwagę ocena porównawcza, konieczna dla zachowania ogólnej równowagi.

Co można powiedzieć o polskich zbio-rach? Opanowaliśmy samą technikę opra-cowania, choć ciągle za mało jesteśmy „utematycznieni" mając skłonność raczej do zbiorów „okolicznościowych" niż do czysto tematycznych. Prawdziwie tema-tyczny był jedynie zbiór kol. Rudzińskie-go, a to się bardzo liczy w ocenie. Nieste-ty, z przykrością należy to stwierdzić, jesteśmy ciągle za słabi w prezentowa-nym materiale a nie zapominajmy, że znaczki odgrywają także w zbiorze tema-tycznym pierwszorzędną rolę. Samą szatą graficzną trudno jest wojować, ale dobre i to.

Niezrozumiały jest fakt nie wysłania zbioru kol. Stycznia pomimo, że figuruje w katalogu. A szkoda. Również przy na-stępnej wystawie nie należałoby pominąć zbioru kol. Fryderyka Wiejskiego z Ło-dzi — „Włókiennictwo na znaczkach pocz-towych świata", ten doskonały zbiór o oryginalnej tematyce na pewno przy-czyniłby się do jeszcze większego naszego sukcesu.

Marla Groer

WYDANIA LOKALNE 1944-1945 Z AROWNO po uzyskaniu niepodległoś-

ci w 1918 r., tak i w latach 1944-1945 niektóre urzędy pocztowe, a często i oso-by prywatne chciały unarodawiać znaczki niemieckie, gdyż nie zawsze władze cen-tralne pocztowe nadążały z dostawą pol-skich znaczków obiegowych.

W ten właśnie sposób powstały wyda-nia lokalne.

Były to bądź wydania oficjalne — jak Kraków, bądź nieoficjalne, wydane przez naczelników urzędów pocztowych — jak Zamość, lub władze administracyjne lo-kalne — jak Wąwolnica, bądź wreszcie przez różne jednostki wojskowe — jak Koszyce.

Druga grupa to wydania pamiątkowe, które w obiegu pocztowym nigdy nie były, a powstały dla upamiętnienia tak doniosłego wydarzenia historycznego, ja-kim było odzyskanie niepodległości.

Inną grupę stanowią wydania prywatne, spekulacyjne, do których powstania przy-czyniali się w niemałym stopniu filate-liści.

Ostatnią grupę wydań stanowią wyda-nia fantazyjne, które w rzeczywistości w ogóle nie istniały, a wydane zostały w kraju lub później za granicą dla celów spekulacyjnych.

Otóż w kilku odcinkach chcę przed-wić ciekawostki tych działów jak i pewne źródłowe dane, które jak dotychczas nie wszystkie były publikowane.

Dla przypomnienia podaję spis alfabe-tyczny miejscowości, w których były lub próbowano sprowadzić znaczki wydań lo-kalnych: BrwInów Leki Szlacheckie Bystrzyca Kłodzka Nieborów Bystrzyca nad Olzą Niezabitów Chodel Port Gdańsk Falenica Rabka Gostyfi Wlkp. Rudnik nad Sanem Grunwald Siedlce Jablonków Sosnowiec Kamiefisk Soldów Kielce Trzyniee Kolobrzeg Wędrynia Koszyce Zamość Kraków Wąwolnica Legnica Zarzecze 1c. Jarosławia Lerko Ziębice Dolny Slask Leżajsk

Siedlce

Wydanie półoficjalne. Czas używania od 26 do 31.VI11.1944 r. Stempelek kauczu-kowy, czterowierszowy, odbijany tylko tuszem fioletowym o treści: „25 25 /Orzeł/ Poczta Polska /belka zakrywająca nie-miecki napis/".

324

Wysokość cyfr 4,5 mm; orla — 13,5 •mm; belki 3 min. Wysokość całego nadruku 27 mm; długość belki 26,5 mm.

Nadruki te spotyka się przeważnie na kopertach ze znaczkiem opłaty (nr Ck 013), rzadziej na znaczkach GG, których za-pas znajdował się na poczcie w dość ni-kłych ilościach.

lo!. 1

Jak widać z reprodukowanej całostki (fot. 1) — na kopercie GG (nr Ck 013) ze znakiem opłaty 24 gr przedrukowano znaczek pieczątką opisaną wyżej a nadto odciśnięto ją obok znaku opłaty, by w ten sposób osiągnąć opłatę taryfową (wówczas 50 gr za list zwykły). W celu uniknięcia nadużyć odbijano na przesyłkach dodat-kowy stempelek w ramce prostokątnej

fot. 2

o treści „Pobrano (opłatę) ZŁ... GR...", o wymiarach ramki 25 mm na 15 mm (fot. 2).

Stempelek ten odbijany był tym samym tuszem co stempelek unarodawiający po-przednie znaczki, to jest tylko w kolorze fioletowym.

Wobec dość małej korespondencji w Siedlcach w tamtym okresie, sześcio-dniowego obiegu pocztowego oraz braku filatelistów, którzy by nadruk ten spo-strzegli wówczas na poczie, znana jest tylko raczej korespondencja niefilateli-styczna. Z tych względów dopiero po 20 latach podaję pierwszy jego opis.

c. d. n.

Maciej Perzyński czl. Sekcji Ekspertów K.N.-B.

. STULECIE UIT B ARDZO duże zainteresowanie wzbu-

dziły wśród zbieraczy znaczki wyda-wane w związku z setną rocznicą założe-nia UIT (Union Internationale des Tele-communicaticms). Jest to zrozumiałe, gdyż temat jest bliski wszystkim filatelistom. Nie ulega bowiem wątpliwości, iż zbie-racze, jak wykazuje doświadczenie, w pierwszym rzędzie bardzo interesują się wszelkimi sprawami związanymi z łącznością.

A więc wydaje się, że należy zbieraczy bliżej zapoznać z historią UIT, która zresztą ściśle łączy się z wynalezieniem telegrafu Morse'a w 1837 r. Aparat Mor-se'a dokonał przewrotu w dziedzinie łącz-ności, ale jednocześnie przyczynił się do wyłonienia wielu problemów z dziedziny międzynarodowej, które należało prędzej czy pózniej ująć w umowne ramy. Cho-dziło przede wszystkim o ustalenie na jakich podstawach i warunkach będzie można wysyłać telegramy za granicę. Trzeba było dość długo czekać nim nie-którzy partnerzy doszli, do porozumienia.

Pierwsza umowa została zawarta dopiero 3 października 1849 r. pomiędzy Prusami a Austrią. Zasadą tego porozumienia było, że telegramy państwowe oraz wysyłane, przez dyrekcję kolei żelaznych mają pierwszeństwo przed prywatnymi. Wkrót-ce do tej umowy (w 1850 r.) przystąpiły i inne państwa niemieckie. Ostatecznie w Dreźnie podpisano umowę austriacko-niemiecką. Również od 1850 roku każdy obywatel we Francji mógł wysyłać tele-gram. Francja zawarła umowy z sąsied-nimi krajami i w ten sposób w 1855 r. powstał drugi na świecie związek mię-dzynarodowy pod nazwą „L'Union tele-graphique de l'Europe occidentale". Łatwo odgadnąć, iż w końcu dwa związ-

ki, w Interesie obu stron, musiały się połączyć. Inicjatywa wyszła w 1864 r. od Francji — indywidualnie od Napole-ona III, który osobiście zapraszał zainte-resowane państwa na konferencję do Pa-ryża na dzień 1 marca 1865.

A oto zaproszOne państwa: Austria, Ba-denia, Bawaria, Belgia, Dania, Hiszpania,

326

Grecja, Hamburg (wolne miasto), Hano-wer (wolne miasto), Włochy, Norwegia, Holandia, Portugalia, Prusy, Rosja, Sak-sonia, Szwajcaria, Szwecja, Turcja i Wir-tembergia.

Po przeszło dwumiesięcznych obradach osiągnięto porozumienie — powstała ,,L'Union telegraphique internationale". Na przestrzeni lat wyłaniały się nowe zagadnienia, które rozwiązywano na ko-lejnych konferencjach np. w Wiedniu w 1868 r. czy też w Berlinie w 1885 r. Na konferencji w Atlantic City w 1947 r. postanowiono przyjąć frank zloty jako jednostkę rozliczeniową.

Ale jeszcze przedtem, bo w 1932 r., wy-łoniły się nowe problemy, przede wszy-stkim szybki postęp radiotelegrafii, która rozwiązywała zagadnienia utrzymywania łączności z okrętami znajdującymi się na morzach. Już w 1906 r. w Berlinie zało-żono Międzynarodowy Związek Radiotele-graficzny. Właśnie w 1932 r. nastąpiło ostateczne włączenie tego Związku do or-ganizacji, która powstała w swoim czasie w Paryżu. Z uwagi na to zeszła koniecz-ność zmiany nazwy nowego związku. Od tej pory brzmi ona: „L'Union Interna-tionale des Telecommunications" (UIT).

Dziś UIT ma siedzibę w Genewie i zrze-sza przeszło 120 państw. Instytucja ta jest wyspecjalizowaną agencją ONZ. A więc

właściwie specjaliści interesujący się te-matyką ONZ — powinni znaczki jubileu-szowe UIT włączyć do swych zbiorów.

Bardzo długi szmat czasu, dzieli świat od pierwszej konferencji Związku w 1865 r., kiedy głównym elementem narad był telegraf. Dziś po stu latach na pierw-sze miejsce wysunął się problem nawiązy-wania łączności telewizyjnej przy pomo-cy satelitów. Niewątpliwie znów za sto lat będzie się mówić z pobłażliwym uśmieszkiem o satelitach, tak jak my dziś wspominamy o pierwszych apara-tach Morse'a.

Na zakończenie konferencji w 1865 r. głos zabrał przewodniczący zjazdu — Drouyn de Lhuys. Warto zacytować jego słowa:

„Zebraliśmy się na prawdziwym Kon-gresie Pokoju. Nie ulega wątpliwości, że wojna czasami wybucha wskutek wza-jemnych niezrozumień. My chcemy teraz wyeliminować wszelkie przypadki i dą-żymy do szybkiego porozumienia między wszystkimi narodami na świecie, które przecież stanowią jedną rodzinę".

I dziś świat postępowy dąży, aby wszel-kie wynalazki z zakresu łączności słu-żyły przede wszystkim pokojowym celom.

K. Gr. opr. na podstawie „Le Monde des

Philatelistes"

"" POLSK E W pierwszych dniach września Mini-

sterstwo Łączności wprowadzi do obiegu 9 znaczków pocztowych serii „Orchidee".

Znaczki poszczególnych wartości przed-stawiają:

20 gr — Odontoglossum grande nakład ok. 7.5 mln); 30 gr — Cypripedium hibridum

(nakład ok. 6.5 mln);

In continuation of issues with nature toples the Polish Post is preparing to issue in September 1965 a set consisting of nine stamp which will •represent inte-resting varieties of orchids.

Particular stamps depict the following varieties:

ODONIOGLOSSUM GRANDE

'

r,,

)

POLSKA '20 .._.„

CYPR , PEDium HIBwiD m

■---"

POLSKA"'30 ....,,

lYCASTE SKINNERi

›' ...' ł , ,, ,4.,

POLSKA°40 .............

.., z

POLSKA 9`60

326

C,.,,,PEDIUM HISRIbUM

POLSKA 13 ... ML

50BRALIA

Pl'

POLSKA 4zł

DI SA GR AN DI FLORA

5ŁiP POLSKA Swa n

CATTLEYA LARWA

POLSKA 650 G 1..... Mn..

40 gr — Lycaste skinneri — (nakład ok. 8 mln);

50 gr — Cattleya Warszewicza — (na-kład ok. 6 mln);

60 gr — Vanda Sanderiana — (nakład ok. 8 mln);

1.35 zł — Cypripedium hibridum -(nakład ok. 4 mln);

4 zł — Sobralia — (nakład ok. 2 mln); 5,60 zł — Disa Grandiflora — (nakład

ok. 1,410 mln); 6.50 zł — Cattleya labiata — (nakład

ok. 1,410 mln); Znaczki zostały wykonane na podstawie

projektów prof. inż. Gabriela Dokalskie-go, techniką wielobarwnej rotograwiury, na papierze kredowym, w formacie 31,25 x x 43 mm po 10 szt. w sektorze.

KARTKI POCZTOWE

4 września wejdzie do obiegu kartka pocztowa z nadrukowanym znaczkiem pocztowym wartości 40 gr i ilustracją z okazji Ogólnopolskiej Wystawy Filateli- stycznej „Katowice -65". •

Znaczek i ilustrację projektował art. plastyk F. Szypuła.

Kartka będzie wykonana techniką offsetową na kartonie białym w nakładzie okolO 100 tys. Cena kartki — 60 gr.

Z okazji organizowanego we wrześniu 1965 r. VI Światowego Kongresu Związ-

20 gr — Odontoglossum grande (7.5 mil-lion),

30 gr — Cypripedium hibridum (6.5 million),

40 gr — Lycaste skinneri (8 million), 50 gr — Cattleya Warszewicza (6 mil-

lion), 60 gr — Vanda Sanderiana (8 !Milion), 1,35 zł — Cypripedium hibridum 4(4 mil-

lion), 4,00 zł — Sobralia (2 million), 5,60 zł — Disa grandiflora (1,410 mil-

lion), 6,50 zł — Cattleya labiata (1,410 mil-

lion). The stamps will be printed by multi-

coloured rotogviure on chalky paper. The graphic conception of the stamps was given by an artist prof. Gabriel Dokalski. Size 31,25 x 43 mm.

ków Zawodowych w Warszawie wejdzie do obiegu kartka pocztowa z nadrukowa-nym znaczkiem pocztowym wartości 40 gr i ilustracją.

Kartka będzie wykonana na podstawie projektu art. grafika St. Tópfera, techni-ką offsetową, na kartonie białym w na-kładzie Około 100 tys. Cena kartki 60 gr.

W drugiej dekadzie września wejdzie do obiegu kartka pocztowa z nadrukiem znaczka pocztowego wartości 40 gr i ilu-stracją z okazji organizowanej Między-oddziałowej Wystawy Filatelistycznej „Kielce 65".

Kartka wg projektu art. plastyka Han-ny Przeździeckiej będzie wykonana tech-niką offsetową na kartonie białym, w na-kładzie około 100 tys. Cena kartki 60 gr.

WYCIĄG Z ZARZĄDZENIA NR 48 Ministra Łączności z dnia 31 lipca 1965 r.

0 1 Wprowadza się do obiegu kartkę z wydru-

kowanym znaczkiem pocztowym wartości 40 gr "Rok Pomorza Zachodniego Wystawa Filate-listyczna Szczecin 65".

Kartka o wymiarach 145 x 102 mm drukowa-na jest jednostronnie na kartonie białym.

Na stronie adresowej kartki w prawym gór-

327

nym rogu wydrukotvano znaczek pocztowy przedstawiający odcisk piastowskiej pieczęci Szczecina.

W lewej części strony adresowej kartki znaj-duje się ilustracja przedstawiająca zamek ksią-żąt pomorskich wg ryciny z roku 1652.

Kartkę wykonano techniką offsetową w ko-lorach czarnym i oliwkowym.

2 Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 31 lip-

ca 1965 r.

WYCIĄG Z ZARZĄDZENIA NR 47 Ministra Łączności z dnia 4 sierpnia 1865 r.

91 Z okazji Międzynarodowego Roku Spokojnego

Słońca wprowadza się do obiegu 6 znaczków pocztowych wartości: 2 po 60 gr, 2 po 2,50 at I 2 po 3,40 zł.

Rysunki poszczególnych znaczków przedsta-wiają:

1) 60 gr — znak międzynarodowego Roku Spokojnego Słońca. .2) 2,50 al — urządzenie służące do obserwacji

Słońca, na tle konturów zabudowań i styli-zowanego Słońca.

3) 3,40 zt — układ słoneczny, Stolice oraz 6 pla-net i ich orbity.

Znaczki są perforowane; ich wymiary wy-noszą: 40,5 x 40,5 mm wraz z marginesami.

Znaczki wykonano techniką offsetową w na-stępujących nakładach i kolorach: pierwszy znaczek 60 gr — niebieski, żółty, pomarańczo-wy, czarny (nakład ok. 6,5 mln), drugi znaczek 60 gr — fioletowy, zielony, czerwony, czarny (ok. 6,5 mln), pierwszy znaczek 2.50 zt — brą-zowy, żółty, szary, czarny (ok. 2 mln), drugi znaczek 2,50 z1 — czerwony, żółty, fioletowy, czarny (ok, 2 mln), pierwszy znaczek 3,40 zł —

zielony, żółty, czerwony, niebieski, czarny (ok. 1.4.1 mln), drugi znaczek 3.40 zł — pomarańczo-wy, czerwony, żółty, zielony, czarny (ok. 1.41 mln).

2 Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 9 sierp-

nia 1965 r.

STEMPLE OKOLICZNOSCIOWE I8.V. Oupt. Sroda Wielkopolska stosował na-

kładkę -do wirnika „Giecz — archeologiczny rezerwat 1000-lecia".

Od 24 do 39 V. Upt. Kraków 1 stosował stem-pel kauczukowy „30 Maja oddając swój glos na kandydatów FJN glosujesz za dalszym roz-wojem Polski Ludowej", a od 25 do 23.V. stempel kauczukowy „30 maja wybory /PZPR . . ZSL . SD wzywają do glosowania na listę Frontu Jedności Narodu".

28, 29 i 31.3/.65 Upt. Poznań 9 1 Upt. Konin stosowały stempel okolicznościowy „20 lat Mos-tostalu".

1.Vł. Upt. Poznań 9 stosował datownik oko-licznościowy „Międzynarodowy Dzień Dziecka".

4 i 6.VI. Upt. Gostyń Poznański stosował datownik okolicznościowy „40-lecie Wielkopol-skiej Huty Szkła w Gostyniu".

6.VI. Up. Lopanów pow. Bochnia stosował stempel kauczukowy „1895-1965 Święto Ludo-we Łopanów 6.VI.1965 70 lat Ruchu Ludowego".

Od 13 do 27.VI. Upt. Poznań 2 stosował 4 stem-ple okolicznościowe z okazji XXXIV Między-narodowych Targów Poznańskich.

17.V1I. Upt. Bytów stosował w stoisku poczto-wym w lokalu wystawy filatelistycznej stempel okolicznościowy „Objazdowa Wystawa Dorobku Ziemi Bytowskiej w XX-leciu PRL — V Pokaz Znaczka Pocztowego".

Do końca roku Upt. Szubin stosuje stempel z okazji 600-lecia Szubina.

"ZAGRANICZNE OCO AFGANISTAN. W maju uka-

zała się seria ptaki, składa-jąca się z 3 znaczków o wart. 1.25 afg, 3.75 afg i 5 afg.

AJMAN. 6.V, wydano serię z 8 znaczków poświęconych 150-leciu pierwszego znaczka oraz stuleciu Katalogu Stanley Gibbonsa. Na znaczku 5 np przedstawiony jest znaczek 5 c Aleksandria - Virginia z 1846 r. na znaczku 10 '11.p — gazetowy

znaczek austriacki — Merkury z 1356 r., na znaczku 15 np -znaczek 1 c Gujana z 1858 r, na znaczku 25 np — znaczek Ka-nadyjski 12 p z 1851 r, na znaczku 50 np — znaczek 2 c Hawaje z 1851 r., na znaczku 1 r— Mauritius 2 p z 1047 r., na znaczku 3 r — parka znacz-ków szwajcarskich Genewa 5 ł 5 c z 1843 r i na znaczku 5 r — znaczek włoski Taskania

3 1 z 1860 r. Oprócz tego na wszystkich znaczkach jest re-

W szeregu numerów zamieś-cimy pracę L. Tatara „Pol-ska Poczta Polowa". Druku-jemy ją na czterech środko-wych stronach „Filatelisty" tak, że można tę czwórkę wy-jąć z numerów i oddzielnie zbroszurować.

328

Polska Poczta Polowa 13

W celu zapobieżenia nadużyciom w związku ze zgubą i kradzieżami rekwizy-tów, CZPP zawiadamiał główne poczty polowe, sortownie oraz poczty polowe i etapowe o tych faktach, żądając mel-dunku o wszystkich podejrzanych wy-padkach.

Urzędy poczt polowych uzyskały zezwo-lenie NDWP na używanie okrągłej pieczę-ci z godłem państwowym i odpowiednim napisem przy zachowaniu ostrożności i ograniczeń. Pieczęć okrągła powinna być wyłącznie w przechowywaniu naczelnika urzędu poczty polotwej. Używana mogła być tylko do dokumentów manipulacyj-nych i kasowych. Za ewentualne naduży-cie wynikłe wskutek dowolnego używania pieczęci, osobiście odpowiedzialny byś naczelnik poczty polowej.

Pieczęcie urzędowe poczt polowych

Z przytoczonych wyżej danych wynika, iż zależnie od warunków demobilizowane urzędy poczt polowych przekazywały swoje rekwizyty jednostkom przeprowa-dzającym ich rozliczanie się, lub teł Sor-towni Poczt Polowych Warszawa. Meldu-nek tej sortowni złożony w dniu 13 sierp-nia 1921 r. do Wojskowego Komisarza PocztOwego donosi o otrzymaniu skrzyni taborowej zawierającej pieczęcie, datow-niki i kleszcze poczt polowych.

Do meldunku tego dołączano arkusze z odciskami pieczęci, datowników i stem-pli, na których pokwitowano odbiór.

Z drugiej jednak strony, załączony po-niżej akt zdawczo-odbiorczy rekwizytów, druków urzędowych, przyborów kancela-ryjnych i materiałów piśmiennych Poczty Polowej nr 24, sporządzony przez 9 dy-wizję piechoty 5 listopada 1922 r. potwier-dza fakt, iż depozytorami tych materia-łów były też jednostki wojskowe. W oma-wianym przypadku dowództwo 9 D?, zgodnie z rozkazem Oddziału IV Sztabu DOK IX L. dz. 143/IV. Mob., przekazało je batalonowi zapasowemu 22 pułku pie-choty.

Są to już raczej szczegóły, z których można zrezygnować, tym bardziej, że wy-padnie w części dotyczącej struktury or-

Akt zdawczo-odbiorczy rekwizytów, druków urzędowych, przyborów kancelaryjnych poczty

polowej nr 24

ganizacyjnej wyposażenia i zadań orga-nów poczty polowej na wypadek mobili-zacji — do tego zagadnienia nawiązać.

Demobilizacja służby poczt polowych

Po zakończeniu wojny polsko-radziec-kiej w 1920 r. w czasie demobilizacji wojsk oraz przejściu w 1921 r. z orga-nizacji wojennej do organizacji pokojo-wej resortu wojskowego, przeprowadzo-na została likwidacja służby poczt polo-wych.

W oparciu o odnośne rozkazy, a głównie o „Wskazówki demobilizacyjne" nr 2500/ /Mob/ I /Wskademob/ 'z 1921 r., CZPP przeprowadził demobilizację personalną i materiałową wszystkich zakładów i urzędów poczt polowych.

Odbyła się ona w miarę rozwiązywa-nia związków operacyjnych (armii) oraz demobilizacji związków taktycznych pie-choty i kawalerii (dywizje i brygady).

Starano się przy tym przestrzegać za-sady zwolnienia personelu poczt polowych począwszy od najstarszych roczników. Personel pocztowy roczników młodszych demobilizowanej poczty polowej przeno-szony był do innych poczt na miejsce zwolnionych starszych roczników.

Demobilizację zakładów poczt polowych przeprowadzano w miarę ukazywania się rozkazów o likwidacji dowództw armii i wielkich jednostek w następującej ko-lejności: poczty polowe, poczty etapowe, główne poczty polowe, sortownie poczt polowych i na koniec CZPP.

Demobilizacja personalna obejmowała: a) oficerów-dyslokatorów i szeregowych

329

14 Lucjan 'reter

przydzielonych przez dowództwa wojsko-we do zakładów służby poczt polowych, b) urzędników wojskowych, konwojen-tów-sierżantów i woźnych-plutonowych, powołanych w czasie mobilizacji na pod-stawie ustawy z 2 sierpnia 1919 r.

Demobilizację tych osób przeprowadzał w myśl par. 38 Wskademob szef CZPP. Na podstawie przechowywanych tabel służbowych i list ewidencyjnych sporzą-dzono zestawienie całego personelu poczt polowych według roczników, by jak naj-ściślej zachować nakazaną kolejność w zwalnianiu roczników.

Personel zawodowy poczt polowych (na-czelnicy i sekretarze) demobilizowano bez-pośrednio w CZPP, który po porozumieniu się z MPiT odsyłał do przynależnych zwalnianemu personelowi miejsc służbo-wych. Każdy ze zwolnionych urzędników poczt polowych otrzymywał tymczasowe zaświadczenie demobilizacyjne, ustalone par. 139 Wskademob. W myśl tego para-grafu demobilizowani przechodzili przez komisję lekarską, byli ewidencjonowani w księdze głównej. Wykazy imienne de-mobilizowanego personelu ogłaszano w rozkazie Ekspozytury MSWojsk do spraw demobilizacji. Odpisy arkuszy ewidencyj-nych przesyłano do właściwej powiatowej komendy uzupełnień.")

Demobilizacja materiałowa. Po ogłosze-niu rozkazu demobilizacyjnego dla jedno-stek, poszczególne zakłady i urzędy poczt polowych zamykały ogólne rachunki mie-sięczne, wydzielały z akt sprawy niezałat-wionych reklamacji i przesyłały je do wy-działu reklamacyjnego w Sortowni Poczt Polowych Warszawa.

Akta załatwione natomiast, urzędy poczt powinny uporządkować nadając im układ chronologiczny i przesłać wraz z dzien-nikiem podawczym do archiwum CZPP.")

CZPP każdorazowo wydał odpowiednie zarządzenie o zwinięciu, likwidacji czy też demobilizacji zakładów poczt polo-wych.

Początkowo inwentarz poczt polowych oddawano w depozyt jednostkom wojsko-wym w miejscu postoju demobilizowanej poczty polowej. Wchodziły tu w grę względy mobilizacyjne.

Inwentarz środków ruchu pocztowego jak: pieczęcie, datowniki, stemple kon-

u) Plan demobilizacyjny dla zakładów poczt polowych. Rozkaz MSWojsk, CZPP z 15 grud-nia 1920 r. CAW, NDWP, CZPP t, 3.

u) W CAW zachowane są jedynie dzienniki podawcze poszczególnych poczt polowych, ma-terial aktowy został zniszczony (spalony ko-misyjne) w 1922 r. Protokóły zniszczenia akt CZPP występują w teczce 32 Oddziału IV Szta-bu Generalnego.

trolne, kleszcze, wagi listowe, ciężarki, druki, worki, polowe kartki pocztowe, przepisy i instrukcje służbowe kon-sygnowano w trzech egzemplarzach. Je-den z nich wraz z całym inwentarzem środków ruchu pocztowego składano w skrzyni rekwizytowej (taborowej), drugi wraz ze skrzynią przekazywano przyna-leżnemu dowództwu, a trzeci potwierdzo-ny przez to dowództwo przesyłano do CZPP.

Posiadany zasób znaczków pocztowych wraz z gotówką uzyskaną z ich sprzedaży, likwidowane poczty polowe przesyłały do dyrekcji poczt i telegrafów w Warszawie. Ta natomiast potwierdzenie odbioru (kwit) kierowała do CZPP.

Poszczególne jednostki wojskowe prze-kazały w latach następnych posiadane skrzynie rekwizytowe do oddziałów za-pasowych.

Nieco później oczywiście na mocy roz-kazów CZPP o demobilizacji poczt polo-wych i etapowych oraz głóWnych poczt polowych i sortowni, likwidację poszcze-gólnych poczt polowych przeprowadzano w sposób następujący: ł) ogólny rachu-nek znaczków pocztowych zamykano, a zapas zwracano do dyrekcji okręgowej poczt i telegrafów w Warszawie wraz z gotówką za sprzedane znaczki, prosząc o nadesłanie pokwitowania do CZPP, 2) wszelkie dokumenty ruchu, kopie księgi przyjęć, karty, wykazy i konsygna-cje oddawcze wraz z sumariuszami zszy-wane i oznaczane napisami odsyłano do Sortowni Poczt Polowych Warszawa, 3) pieczęcie, stemple i datowniki, godła itp. odsyłano za recepisem do CZPP. Tam też przesyłano pokwitowania, recepisy wraz z ogólnymi sprawozdaniami z przeprowa-dzonej likwidacji i księgami inwentarzo-wymi, 4) inne przedmioty inwentarza wraz z ewidencją jego przychodu i roz-chodu oraz drukami urzędowymi przesy-łano do Sortowni Poczt Polowych War-szawa.

Zarządzenia demobilizacyjne CZPP określały datę zamknięcia ksiąg, wstrzy-mania napływu przesyłek i koresponden-cji oraz przejścia obsługiwanych przez demobilizowane poczty polowe jednostek pod obsługę pocztową cywilnych urzędów.

Zdemobilizowane zostały w dniu 20 stycznia 1921 r. na podstawie rozkazu MSWojsk L.2454611 z 16 grudnia 1920 r. poczty polowe nr nr: 12, 22, 28, 35, 46, 47, 48, 49, 50, 52, 55 i 63 obsługujące 5, 4, 6, 10, 14, 15, 16, 17, 20 i 23 dywizję piechoty oraz górską i dowództwo bry-gady syberyjskiej. Jednostki te wraz z podległymi im oddziałami i zakłada-

330

Polska Poczta Polowa 15

mi wojskowymi przeszły z dniem 21 stycz-nia 1921 r. pod obsługę cywilnych urzędów pocztowych. Z tym też dniem straciły one prawo do przesyłania bezpłatnych przesyłek pocztowych. Przesyłki urzędo-we i prywatne do i od oddziałów i osób wojskowych podlegały opłacie pocztowej wg obowiązującego rozporządzenia MPiT z dnia 30 listopada 1920 r. nr 38540/1262/V.

Działające jeszcze sortownie poczt polo-wych i główne poczty polowe kierowały napływające po terminie demobilizacji danej poczty polowej przesyłki do cy-wilnych urzędów pocztowych.

W związku z demobilizacją sortowni poczt polowych Poznań, Kowel i Lwów, przesyłki pocztowe do poczt polowych na-dawane na terenach poszczególnych DOGen — kierowano do Sortowni Poczt Polowych Warszawa. ,Aamemmr

64.

r ».

ri~ r ekt ‚44:•.:4" • .

Raport kierownika Sortowni Poczt Polowych Poznan z przeprowadzonej likwidacji tel

placówki

Zgodnie z rozkazem Szt. Gen. nr 35730/WKP z 4 sierpnia 1921 r. rozpoczęto demobilizację tej sortowni z dniem 20 sierpnia.

Przesyłki pocztowe adresowane do istniejących jeszcze poczt polowych nr 23

i 72 nadawane na obszarze całego kraju i nadchodzące z 'zagranicy, kierowane były z dniem 16 sierpnia do cywilnego urzędu pocztowego w Warszawie. Ten od-prawiał je w codziennych odsyłkach do Wilna, miejsca postoju istniejących dwu poczt polowych.

Względy polityczne oraz brak możliwoś-ci dysponowania przez MPiT urządzenia-mi pocztowymi w Wilnie, zdecydowały o tym, że mimo ogólnej demobilizacji służby poczt polowych, poczty nr 23 i 72 obsługujące grupę operacyjną Bieniakonie i 29 dywizję piechoty, stacjonujące w Wil-nie, funkcjonowały do 1922 r.

Dane dotyczące demobilizacji urzędów poczty polowej podawano do wiadomości MPiT z równoczesną prośbą o wydanie potrzebnych zarządzeń i instrukcji do za-interesowanych cywilnych urzędów pocz-towych oraz poczt ruchomych. Chodzi-ło również o to, by w określonym terminie wstrzymać formowanie odpraw poczto-wych dla demobilizowanych poczt polo-wych, etapowych czy też sortowni.

Zainteresowane DOGen. wydawały w związku z demobilizacją poczt polowych stosowne rozkazy podległym dowódz-twom jednostek.

W myśl odnośnego rozkazu Ekspozytu-ry MSWojsk do spraw demobilizacji, za-lecały one, aby zainteresowane dowódz-twa: 1) odebrały i pokwitowały oddany im przez poczty polowe inwentarz według konsygnacji oraz tabory i broń, a inwen-tarz (rekwizyty) przechowywały w miej-scu odpowiednim i bezpiecznym, w stanie zdatnym do użytku na wypadek ponownej mobilizacji, 2) by w razie ogłoszenia mo-bilizacji, dowództwa jednostek wydały dla potrzeb zgłaszającej się przynależnej poczty polowej skrzynię taborową wraz z przechowywanymi przedmiotami i wy-posażyły ją wg etatu w tabor, broń i sprzęt kancelaryjny.

Rozwiązane w dniu 20 stycznia 1921 r. poczty polowe przekazały swój inwentarz: poczta polowa nr 12 — 5 dywizji piechoty, 22 — 4 DP, 28 — 6 DP, 35 — 10 DP, 46 — 20 DP, 47 — 16 DP, 48 — 15 DP, 49 — 23 DP, 50 — 17 DP, 52 — 14 DP, 55 — 20 DP górskiej i nr 63 — brygadzie syberyjskiej.

W końcu 1920 r. Centralny Zarząd Poczt Polowych wszedł organizacyjnie w skład Ekspozytury MSWojsk do spraw demobi-lizacji, która została następnie rozwiąza-na na mocy rozkazu nr 9620/IV z 26 mar-ca 1921 r. Poszczególne części składowe Ekspozytury przeszły pod rozkazy Szefa Sztabu Generalnego, do Oddziału IV Sztabu MSWojsk i do departamentów, za-

331

Pieczątki i

16 Lucjan Teter

mykając z dniem 31 marca 1921 r. swe archiwa, a następnie przenosząc je jako całość do instytucji, do których weszły.

Z dniem 1 kwietnia 1921 r. CZPP wszedł w skład Oddziału IV Sztabu MSWojsk, do sekcji .komunikacyjnej.

W rezultacie dalszych zmian organiza-cyjnych w Ministerstwie Spraw Wojsko-wych, przestał istnieć Centralny Zarząd Poczt Polowych, a funkcje jego przejął Wojskowy Komisarz Poczt przy Oddziale IV Sztabu Generalnego.

Charakterystyka organów służby poczt polowych

G ł ówne poczty polowe Główna Poczta Polowa Warszawa

utworzona została 1 lutego 1919 r. do obsługi pocztowej. wszystkich instytucji i oddziałów wojskowych stacjonujących w Warszawie i okolicy. Pełniła ona rów-nocześnie funkcję sortowni poczt polo-wych dla przesyłek z obszaru całego pań-stwa do armii w polu i między armiami czy też frontami.

Pieczęcie i datowniki Glównej Poczty Polowej Warszawa

W myśl rozkazu MSWojsk nr 745 z dnia 24 stycznia 1919 r. poczta ta przewidziana została jako centrala całej sieci poczt polowych. Nałożono na nią obowiązek do-starczenia głównym pocztom polowym oraz frontowym pocztom polowym „...na-razie w zastępstwie stalowych stempli kalendarzowych, zwykłych stempli kau-czukowych bez datownika, pieczęci do la-ku, stempla rekomendacyjnego, wag listo-wych z garniturami gramowymi, wag dziesiętnych z ciężarkami, tudzież wor-ków".

Sortownia była zarazem wydziałem eks-pedycyjnym Głównej Poczty Polowej w Warszawie. W poczcie tej skoncentro-wano cały ruch poczty polowej, kierując do niej korespondencję z obszaru całego

kraju przeznaczoną na front. Do niej również kierowano wszystkie przesyłki poczty polowej od armii w polu.

Delegowany oficer z Naczelnego Do-wództwa WP utrzymywał na podstawie ściśle poufnych informacji ze Sztabu Generalnego WP dokładną ewidencję for-macji wojskowych i miejsca postoju fron-towych poczt polowych w danym czasie.

Obok sortowni funkcjonowała również cenzura wojskowa dla przesyłek do armii w polu. Biuro Cenzury Wojskowej utwo-rzone zostało na podstawie rozkazu MSWojsk ogłoszonym w Dzienniku Roz-kazów nr 12 z 1919 r. poz. 432. Wkrótce jednak zostało ono zlikwidowane na mocy rozkazu MSWojsk z dnia 14 maja 1919 r. (Dz. Rozk. nr 55 z 1919 r. poz. 1745). Wy-nikało to między innymi z potrzeby do-konania decentralizacji czynności Głównej Poczty Polowej w Warszawie.

Cenzurowanie korespondencji kierowa-nej do oddziałów wojskowych przez ro-dziny żołnierzy odbywało się (po wejściu w życie wspomnianego rozkazu) przy pocztach polowych ~ługujących dane oddziały. W tym celu dowódcy samodziel-nych jednostek wojskowych wyznaczali 2 do 3 razy w miesiącu dzień, w którym cała korespondencja miała być cenzuro-wana i delegowali odpowiednią ilość ofi-cerów z podległych im oddziałów. Listy cenzurowane oznaczano specjalnym stem-plem i stemplem odnośnej poczty polo-wej.

Ujemne skutki scentralizowania całego ruchu poczty polowej w Głównej Poczcie Polowej w Warszawie wystąpiły nieba-wem. Powodem tego była m.in. trudność ścisłego zewidencjonowania wszystkich oddziałów wojskowych i kierowania prze-syłek do armii na frontach.

Częściowa reorganizacja poczty polo-wej wprowadzona w lipcu 1919 r. i decen-tralizacja czynności Głównej Poczty Po-

392

produkowana albo okładka katalogu Gibbonsa z 1880 r albo okładka ostatnio wyda-nego katalogu tej samej fir-my.

ALBANIA. Z okazji Mis-trzostw Europy w strzelaniu (Bukareszt 1985) wydano serię z 5 znaczków: 1, 2, 3, 4 i 15 lek.

ALGIERIA. Jako dalszy ciąg serii stalej ukazal się w maju znaczek 30 c przedstawiający instruktarz w czasie pracy przy obrabiarce.

ANDORRA. 5.VI. poczta fran-cuska wydala dla Andorry znaczek 0.25 f z reprodukcją „domu Andorry" w Paryżu, w którym mieszczą się biura propagujące turystykę w tym państewku.

ARGENTYNA. 22.V. wydano serię z 3 znaczków poświęco-ną argentyńskiemu komite-towi Roku Spokojnego Słoń-ca oraz VI Sympozjum Badań Kosmicznych. Na znaczku 4 p przedstawiony jest emblemat Roku Spokojnego Słońca, na znaczku 18 p — wystrzelenie rakiety w argentyńskiej miej-scowości Chamica' 1 na znacz-ku 50 p — Stonce, Ziemia oto-czona pasem promieni radio-aktywnych oraz orbity dwóch rakiet.

AUSTRALIA. W związku z wprowadzeniem systemu dzie-siętnego i zmianą waluty (ł dol. - 100 c) wprowadzone zostanę 15.U. 1968 nowe znacz-kl obiegowe Wart. nom.: 1, 2, 3, 4, 5, 8, 7, 8, 9, 10, 13, 15, 20, 24, 25, 30, 40, 50, 75, c, 1, 2 i 4 dol. Znaczki, które mają inną wartość nominalną niż poprzednie znaczki, będą dru-kowane w 9 nowych wzorach. Natomiast dla znaczków, które mają ta samą wartość nomi-nalną w nowej walucie jaką mioty w walucie starej (np. 1 c dawniej 1 d) pozostaną dawne wzory.

AUSTRIA. 13.V711. ukazał się znaczek 1.50 sz z podobizną dra I.F. Semmelweis& wydany w związku ze stuleciem jego zgonu. Semmelweis pierwszy zwróci! uwagę, że gorączka połogowa jest chorobą zakaźną i położył w ten sposób podwa-liny wiedzy o antyseptyce.

BELGIA. 12V. wydano zna-czek 2 f poświęcony stuleciu UIT. Na znaczku przedstawio-ny jest glob ziemski 1 słu-chawki telefoniczne.

Z okazji obchodów 20-lecia uwolnienia Belgii spod oku-pacji niemieckiej wydano 10.V.

serię z 4 znaczków o warto-ściach: 50 ł 50 c, 1f + 50 c, 3 ł 1.50 f, 8 ł 5 f.

BRAZYLIA. Stulecie LUT upamiętniono wydaniem znaczka 120 crs, na którym przedstawiono emblemat tej organizacji.

BULGARiA. W związku z Rokiem Międzynarodowej Współpracy wydano w czerw-cu znaczek 20 st z emblema-tem roku współpracy.

CHILE. Z okazji 150 rocznicy bitwy pod Rancagua wydano w maju znaczek 5 c z frag-mentem bitwy.

ChRL. Z okazji B konferen-cji Ministrów Łączności Kra-jów Socjalistycznych, która odbyła się w Pekinie wydano maczek 8 fen. W dolnej części znaczka przedstawiono pochód ludności z czerwonymi sztan-darami, a w górnej części po-dobizny Marksa i Lenina.

CZAD. Z okazji Roku Mię-dzynarodowej Współpracy wy-dano LVII. znaczek lotniczy 100 f z emblematem Roku Współpracy.

DAHOMEJ. Rok Międzyna-rodowej Współpracy uczczono wydaniem 2 znaczków lotni-czych 25 i 85 f; na znaczkach jest emblemat Roku Współ-pracy i trzy głowy ludzi róż-nych ras.

ETIOPIA. Z okazji stulecia UIT wydano 17.V. serię z 3 znaczków wart. nom. 5, 10 i M c; na znaczkach jest przed-stawiony emblemat UIT druty telegraficzne.

FRANCJA. 10.1,511. wydano 3 znaczki propagujące tury-stykę. Znaczek 0.75 f przed-stawlia przełom rzeki Tarn, znaczek 0.95 f — krajobraz prowincji Vendóe, zaś znaczek 1 f — wznoszące się na rów-ninie w okolicy Carnac na obszarze kilku kilometrów głazy wysokości do 8 im Są to przypuszczalnie przedhisto-ryczne (1500-2000 p.n.e.) pom-niki grobowe—zwane „menhir" znane u ludów wschodu.

GABON. 15.VI. ukazaly się 2 znaczki wskazujące na bo-gactwo mineralne tego kraju. Na znaczku 15 f przedstawio-ne jest wydobywanie manganu w miejscowości Moanda, zaś na znaczku 80 f — kopalnia uranu.

GORNA WOLTA. Z okazji zawodów sportowych krajów Afryki, które odbyły się w Brazzaville wydano 15.VI. serię z 3 znaczków. Na znaczku 15 — przedstawione są buty, piłka nożna i bramka, na znaczku 25 f — rękawice bok-serskie i ring, zaś na znaczku 70 f rakiety teni- sowe, piłka i siatka. Na wszy-stkich znaczkach umieszczone są trzy kółka.

GRECJA. W związku ze stu-leciem urodzin wielokrotnego greckiego premiera, który spo-wodował w czasie I wojny światowej przytączenie się Grecji do Ententy — Eleuthe-

ruisa Venizelosa (1805-1930 wydano serię z 3 znaczków. Na znaczku 1.50 dr przedsta-wiony jest Venizelos walczący z Turkami na swej rodzinnej wyspie Krecie; na znaczku 2 dr przedstawiony jest Ve-nizelos przy podpisaniu układu pokojowego w Sóvres (Fran-cja 10.V11.1920) po I wojnie światowej; na znaczku 2.50 dr jest podobizna Venizelosa.

HISZPANIA. LVI. ukazał się w serii proganda turystyki znaczek 80 c z reprodukcją katedry w Sewilli.

HOLANDIA. W związku z podwyższeniem taryfy poczto-wej wydano LVI. znaczek 18c niebieSki z podobizną królowej Jullany z profilu w rysunku znaczków z 1953 r.

INDIA. W związku z pierw-szą rocznicą zgonu Jawaharla-la Nehru wydano 27.V. zna-czek 0.15 np z reprodukcją płonącej pochodni i róży.

IRAK. W kwietniu ukazała się seria „Swiatowa Organi-zacja Zdrowia" (W.H.O.) skla. dająca się z 3 znaczków trój-kątnych ząbkowanych i nie-ząbkowanych wartości noint- nalnej 3 f, 10 f i O.

JAPONIA. W związku z ak-cją zalesiania ukazał się 9.V. znaczek 10 yen o symbolicz-nym rysunku.

Dla uczczenia stulecia UIT wydano 17.V. znaczek 10 yen, na którym przedstawiony jest glob ziemski, otoczony różny-mi urządzeniami telekomuni-kacyjnymi.

JEMEN. W kwietniu wydano serię z 5 znaczków poświęco-nych pamięci J. Kennedy'ego. Na znaczku 1/8 b przedstawio-ny jest Kennedy jako uczeń, na znaczku 1/4 b — Kennedy na żaglówce, na znaczku 1/2 b — Kennedy z małżonką na żaglówce, na znaczku 4 b -Kennedy w fotelu na biegu-nach, na znaczku 6 b — jego podobizna. Ponadto wydano blok znaczkowy wartości no-minalnej 4 b, na którym przedstawiono Kennedy'ego z małżonką i dziećmi, płomień — jako symbol praw człowieka 1 nowojorską statuę wolności.

JUGOSŁAWIA — RUMUNIA. 20.V. ukazały się 2 znaczki i

333

blok wydany wspólnie przez Jugosławię i Rumunię w związku z budowę tamy i ele-ktrowni wodnej w miejsco-wości Derdap nad Dunajem (Żelazna Brama). Na jednym znaczku są umieszczone rów-nocześnie dwie wartości no-minalne 30 bani (w walucie rumuńskiej) oraz 20 din (w walucie Jugoslowianskiej) na drugim zaś znaczku 55 bani i 50 din. Na obu znaczkach Są po bokach napisy „Jugosla-vija" i „Romania". Blok znacz-kowy obejmuje czworoblok znaczków: 80 b — Rumunia, 100 din — Jugosławia, 150 din — Jugosławia i 1.20 1 — Ru-munia. Na wszystkich 4. znacz-kach bloku przedstawione są herby obu państw.

KAMERUN. Dla uczczenia pamięci Winstona Churchilla wydano 28N. 2 znaczki. Na znaczku 12 f przedstawiona jest postać Churchilla, zaś na znaczku 18 f jego popiersie, okręt wojenny 1 dąb. Oba znaczki połączone są kuponem

napisem „Sir/Winston/ Chu rchill/187411985".

KANADA. Jako dalszy zna-czek serii „kwiaty — emble-maty poszczególnych kanadyj-skich prowincji" wydano 21. VII. znaczek 5 c z herbem Wyspy księcia Edwarda -kwiatem obuwika (Cypripe-dium azdule).

KONGO (Leopoldville). W związku ze stuleciem UIT wydano 28.V1. serię z 8 znacz-ków. Na znaczkach 8, 12, 18 i 90 f przedstawiony jest glob ziemski i krążące satelity, na

MALI. 17.V. wydano serię z 3 znaczków poświęconych stuleciu UIT. Na znaczku 20 f przedstawiono aparat telefo-niczny systemu Derdsa, na znaczku 30 f — aparat syste-mu Don Maria i na znaczku 50 f — heliograf Lescurre'a; na wszystkich znaczkach jest także emblemat T.7IT.

MALTA. 1.IX. ukazała się seria poświęcona 400-leciu ob-lężenia. Seria składa się z 7 znaczków: 2, 3, 8, B d, 1 S, IsOcli 2s 8d.

MAURETANIA. Dla uczcze-nia śmierci b. prezydenta USA Abrahama Lincolna wydano 23.IV. znaczek 50 f z jego po-dobi.zną,

MOZAMBIK (zamorska pro-wincja portugalska>. Ukazała się seria „Ulepszenia łączno-ści". Seria składa się z 4 znaczków: 30, 50 c, 1 i 2.50 esc.

NRD. W związku z VI kon-ferencją Ministrów Lączności Krajów Socjalistycznych wy-dano 21.V/. znaczek 20 Pf z podobizną Marksa I Lenina.

Jako dalszy ciąg serii',wy-bitne osobistości" wydano 5.V11. znaczek 25 Pf z podo-biznę demokraty dr Wilhelma

INIERSIESO 111

LEIPZIG 7 9 B

Khlza, dla upamiętnienia 90-lecia jego urodzin.

Z okazji MWF „Intermess III" ukażą się 4.IX. dwa bloki, na których reprodukowane są po dwa znaczki serii wydanej 25.VIIL z okazji 800-lecia Lip-ska. Na jednym bloku są re-produkcje znaczków za 25 i 40 Pf, na drugim — znaczki 10 i 70 Pf.

NIGER. 17.V. wydano serię z 3 znaczków poświęconą stu-leciu UIT. Na znaczku 25 f przedstawiony jest telefon, na znaczku 30 f — przerywacz i na znaczku 50 f — dalekopis.

NOWA ZELANDIA. 24.V. wydano znaczek 7 d dla ucz-czenia pamięci Winstona Chur-chilla. Na znaczku jest jego podobizna.

PANAMA (strefa kanałowa). 15.VII. wydano lotniczą serię stali; składającą się z 6 znacz-ków wartości 6, 8, 15, 20, 30 i 80 c. Na wszystkich jest herb strefy kanałowej 1 samolot.

PARAGWAJ. 5.VI. ukazala się seria „uczeni" składająca się z B trójkątnych znaczków. Na znaczkach łO i 30 c przedstawiony jest Newton, na znaczku 15 c i lotni-czym 20 ł 10 g — Kopernik, na znaczkach 20 c i lotniczym 12.45 ł s g — Galileusz, na znaczkach 40 c i lotniczym 18.15 + 9 g — Einstein. Wyda-no również blok znaczkowy ząbkowany i nieząbkowany, na którym są umieszczone 2 znaczki 40 c i lotniczy 12.45 ł 6 g. (Einstein i Galileusz). Ca-la seria ukazała się również z nadrukiem „Muestra" (wzór).

PORTUGALIA. Dla uczcze-nia zmarłego przed 10 laty Calouste Gulbenkian 1955) wydano 2 znaczki 1 8 esc z jego podobizną. Gul-benkian magnat naftowy był angielskim obywatelem uro-dzonym w Turcji, który osta-tnie 13 lat życia spędził w Portugalii, kupując na całym świecie wybitne dzieła sztuki. Ogromną swą kolekcję zapi-sal specjalnej fundacji mają-cej siedzibę w Portugalii.

RUMUNIA. O 2 znaczkach 1 ploku wydanych wspólnie z Jugosławią w związku z budo-wą tamy wodnej i elektrowni na Dunaju patrz Jugosławia.

Z okazji wystrzelenia przez USA satelity „Ranger 9" na-drukowano znaczek 1 1 u-przednio wydany z okazji wy-strzelenia satelity „Ranger 7" (ivert nr 2095) napisem „Ran-

znaczkach p 15, 20 i 40 f -krążące w Kosmosie satelity.

KRL-D. 31.111. wydano zna-czek 40 jun z reprodukcją obrazu koreańskiego malarza Kim Kyung Joon, przedsta-wiającego bunt chłopów ko-reańskich w 1930 r. w mieście Danhun przeciw japońskim agresorom.

KUBA. Z okazji stulecia UIT Wydano 7.V. serię z 5 znacz-ków. Na znaczku 1 c przed-stawiona jest stacja Obserwa-cyjna; na znaczku 2 c — sa-telita w przestrzeni kosmicz-nej, na znaczku 3 c — satelita komunikacyjny Telstar i Zie-mia, na znaczku 10 c — prze-kazywanie wiadomości za po-średnictwem Telsatra i na znaczku 30 c — emblemat UIT.

LIBAN. Jako uzupełnienie serii stałej wydano w maju br. znaczek 17,5 p Z reprodu-kcją kuropatwy.

LIECHTENSTEIN. Ukazała się seria z 4 znaczków z re-produkcjami herbów. Na znaczku 20 c jest herb rodzi-ny von Schellberg, na znaczku 30 c — rodziny von Gutten-berg, na znaczku 80 c — rodzi-ny von Trauenberg i na znaczku 190 c — herb rodziny von Ramschwag.

MALAJZJA. W związku 2

i

oddaniem do użytku między-narodowego portu lotniczego w Kuala Lumpur wydano dwa znaczki 15 i 30 c z widokiem dworca lotniczego.

334

ger 9 24.3.1965" i nową war-tością „5 Lei".

SAN MARINO. 30.VI. ukaza-zała się seria z 9 znaczków z reprodukcjami zwierząt prehi-storycznych. Znaczki mają wartość: 1, 2, 3, 4, 5, 10, 75, 100 ł 200 1.

SYRYJSKA REP. ARABSKA. Dla uczczenia 950-lecia śmierci wybitnego uczonego Al Shary Al Radl (970-1015) wydano w kwietniu znaczek 50 p z jego podobizną.

SZWECJA. 5.VII. wydano serię z 2 znaczków 40 dra i 1 kr dla uczczenia stulecia u-rodzin księcia Eugeniusza (1565-1947), który sam byt ma-larzem i mecenasem sztuki oraz kolekcjonerem dziel sztu-ki. Wszystkie swe zbiory łącz-nie z patacem zapisał narodo-wi szwedzkiemu. Na znacz-kach jest jego podobizna.

SRODKOWOAFRYHANSKA REPUBLIKA. 10.V. wydano serię z 5 znaczków poświęco-nych organizacji międzynaro-dowej pomocy MESAN. Na znaczku 25 f przedstawiono pomoc odzietową, na znaczku 50 f — pomoc lekarską, na znaczku 60 f — pomoc w na-uczaniu, na znaczku 85 f -pomoc w produkcji środków żywności oraz na znaczku 100 f — pomoc w budownic-twie.

TAIWAN. 1.VII. wydano se-rię z 4 znaczków „ryby Tai-wanu". Znaczki mają wartość: 40, 88 c, 2 i 4 dol.

TOGO. W czerwcu wydano serię z 5 znaczków poświęco-nych stuleciu śmierci b. pre-zydenta USA Abrahama Lin-colna. Na znaczkach 1, 5, 20, 25 f 1 lotniczym 100 f Jest je-go podobizna. Oprócz tego wy-

dańo blok ze znaczkami 25 i 100 f.

TURCJA. Z okazji układu o współpracy między Iranem, Pakistanem i Turcją wydano 31.VII. serię z 2 znaczków. Na znaczku 0.50 K przedstawiona jest książka trzymana przez trzy ręce, zaś na znaczku 0.75 K — flagi uczestniczących w ukladzte państw.

URUGWAJ. Z początku ma-ja ukazał się znaczek lotniczy 20 p z reprodukcją herbu pań-stwowego.

USA. W związku z 400-leciem pierwszego stalag° osiedlenia się Europejczyków w USA (Hiszpanów na Florydzie), wy-dano 28.V1/7. znaczek 5 c, na którym przedstawiony jest hiszpański kolonista, miecz, flaga i okręt.

Znaczek o identycznym ry-sunku zamierza wydać Hisz-pania.

WIETNAMSKA REP. DEM. Z okazji 70-lecia urodzin Ho Chi Minha wydano 2 znaczki 6 i 12 zu z jego podobizną.

WYBRZEŻE KOSCI SLQ-NIOWEJ. W związku z 5-1e-ciem niepodległosci wydano znaczek 30 f z podobizną pre-zydenta Youlon, mapą kraju i herbem.

WYSPY COOKA. Z okazji utworzenia na wyspach włas-nego samorządu wydana bę-dzie 16.1X. seria z 4 znaczków. o wart.: 4, 10 d, 1 s, V, s.

WĘGRY. 17.V. wydano zna-czek 60 f poświęcony stuleciu UIT. Na znaczku jest emble-mat tej organizacji. Naklad 2 550 000 znaczków zabkowa-nych i 5000 nieząbkowanych.

15.111. ukazala się seria z 9 znaczków przedstawiających „historię tenisa". Na znacz-kach 30 + 10 f, 40 ł 10 f, 60 ł 10 f, 70 ł 30 f, 80 ł 40 f i 1 ft + 0.50 f przedstawione są place tenisowe i fragmenty gry z różnych okresów poczy-nając od XIII w., na znaczku 1.50 ft -k 50 f przedstawiony jest W. C. Wingfield (1833-1912) zwycięzca Wimbledonu w 1577 r„ na znaczku 2 ł 1 ft -znany węgierski tenisista Bela Kehrling (1891-1937) oraz' na znaczku 1.70 ft ł 0.50 f — re-produkcja pucharu Davisa.

ZSRR. Z okazji 70-lecia wy-nalezienia radia przez Popowa wydano 7.V. blok znaczkowy o wartości nom. 1 rb. Na blo-ku reprodukowanych jest 6 maczków przedstawiających odbiornik radiowy Popowa, nowoczesny aparat radiowy, telewizor, radiolokację, ra-dioastronomię, kosmiczne polą-czenie radiowe. Na wymienio-nych znaczkach nie ma ozna-czenia waluty, która jest tyl-ko podana na lewym margi-nesie bloku.

W związku z 20-leciem wy-zwolenia Warszawy wydano 9.V. znaczek e kop. z repro-dukcją medalu za uwolnienie Warszawy, polskiej flagi na-rodowej i budynków.

PROWOKACYJNY ZNACZEK POCZTOWY WYDANY PRZEZ POCZTĘ NRF

Przed 10-ciu laty Poczta NRF wydała prowokacyjny znaczek pocztowy „Wypę-dzenie 1945-1955". Obecnie, uprawiając nadal swą rewizjonistyczną politykę, wy-dała znaczek pocztowy o identycznym ry-sunku co poprzedni, jedynie z datami 1945-1965.

Nie będziemy się wdawali w polemikę z kontynuatorami niebezpiecznej polityki, którzy zamiast szukać zbliżenia i wzajem-nego porozumienia judzą przeciwko nam i innym państwom sąsiedzkim. Granica na Odrze i Nysie to granica Pokoju-Przy-jaźni-Zbliżenia i Współpracy dla tych wszystkich, którzy pragną spokoju, do-brobytu i współżycia między narodami. Autorzy niefortunnych rewizjonistycznych

poczynań powinni zdać sobie. sprawę z beznadziejności swych manewrów, które wywołać mogą jedynie uśmiech politowa-nia nad brakiem krytycyzmu i realizmu politycznego. Ziemie północne i zachodnie powróciły do Polski na zawsze i to nie podlega już żadnej wątpliwości ani dys-kusji.

Dlatego też Ministerstwo Łączności PRL wydało polecenie, by przesyłki z NRF z prowokacyjnym znaczkiem pocztowym nie doręczano adresatom. Polecenie to wydano na podstawie art. 60. par. 1, lit. „D" Konwencji Światowego Związku Pocztowego (UPU) oraz rozporządzenia Rady Ministrów PRL z 27 marca 1962 r. (Dziennik Ustaw nr 21, poz. 95) par. 7.

335

Ka LeJd c-S K o P Już niegdyś poruszaliśmy temat tzw.

„kopert pierwszego dnia" i szczerze na-pisaliśmy co o nich myślimy. Krótko mó-wiąc, skrytykowaliśmy ich wykonanie i mało estetyczny wygląd. Mieliśmy też zastrzeżenia co do ich zbyt dużego for-matu. Niestety, nic się nie zmieniło na lepsze, a raczej koperty są coraz brzydsze. Nie ulega wątpliwości, że w okresie kie-dy polskie znaczki są coraz ładniejsze, na-sze FDC pod każdym względem ustępuję podobnym obiektom fabrykowanym w innych krajach. Są wykonane jakby „-na odtrąbiono" i z całą pewnością nie speł-niają swego zadania.

Wydaje się bowiem, że w nowoczesnej filatelistyce koperty FDC muszą być nie tylko obiektem dla zbieraczy, lecz przede wszystkim powinny spełniać rolę propa-gandową.

Mamy przed sobą trzy koperty z serii „Siedem wieków Warszawy". Widnieją na nich ilustracje: Zamku Królewskiego w Warszawie, Gmachu Sejmu oraz pałacu w Łazienkach. Mamy nadzieję, że każdy z fi-latelistów polskich odgadnie co przedsta-wiają te obrazki. Natomiast mamy po-ważne wątpliwości, czy któryś z zagranicz-nych zbieraczy rozwiąże rebus. A tak nie-wiele należało uczynić, po prostu pod ilu-stracjami umieścić objaśniające podpisy w którymś z popularnych języków obcych.

Już dawno minęły te czasy, kiedy na zwykłych kopertach stawiano jedynie pieczątkę „pierwszy dzień obiegu". Dziś zbieracze mają dużo większe wymagania i budują zbiory poparte dokumentacją. Jeśli płacą za FDC (czasami nawet słono), to chcą się przynajmniej czegoś nowego do-wiedzieć czy nauczyć. We Francji od pew-nego czasu na odwrocie kopert FDC za-mieszcza się kilkadziesiąt wierszy intere-sującej dokumentacji. Tak na przykład mając kopertę ze znaczkiem stulecia TIIT można przestudiować całą historię tego związku. Koperta ze znaczkiem tzw. „Re-tour des deportes" wydana 2.IV. we Fran-cji posiada opis hitlerowskich obozów śmierci. W Kanadzie do kopert FDC Mi-nisterstwo Łączności załącza wydrukowa-ne kartki z dokumentacją• Na przykład, gdy w 1963 r. został wydany znaczek z podobizną inżyniera Kazimierza Gzow-skiego, do kopert był dołączony życiorys

tego zasłużonego człowieka i wymienione jego dzieła.

A co się u nas robi dla propagandy? Niestety, bardzo niewiele. Wydaje się kar-neciki dla firm zagranicznych i dzienni-karzy z ilustrację znaczków i krótkimi opisami. Naszym zdaniem, opisy te są w wielu wypadkach zbyt skąpe i mało do-kładne. I znów weźmy za przykład emisje „Siedem Wieków Warszawy", która ma przecież przede wszystkim wydźwięk pro-pagandowy a nie handlowy. Niestety, opi-sy „warszawskich" znaczków są tak mało dokładne, że chyba zagraniczny odbiorca bardzo mało z nich skorzysta. Szkoda, że nie podano przy znaczku 10 gr tak nie-zwykle interesującej informacji, że wy-kopaliska przedmiotów z XIII i XIV tv. znaleziono po ostatniej wojnie na Wąskim Dunaju. Wśród przedmiotów było nawet dziecięce obuwie, garnki gliniane itp. -a wszystkie te przedmioty znajdują się w Muzeum Starej Warszawy. Może warto było dodać, że odkrycie to zostało dokona-ne i opisane przez zespół archeologów, który na ten temat opracował książkę „Szkice Staromiejskie".

Przy znaczku 40 gr — ratusz z końca XVIII w. — można było z powodzeniem dodać, że sial on niegdyś pośrodku Rynku na Starym Mieście, dopiero w XIX w. przeniesiono go do pałacu Jablonowskich na placu Teatralnym.

Wydaje nam się, że należało podać his-torię warszawskiego Barbakanu (60 gr) podkreślić, że jest budowlą zabytkową już dziś bardzo rzadko spotykaną w Europie (dobrze znany jest taki barbakan w Car-cassone, Francja).

Warszawski arsenał (znaczek 1.50 zł) powstał nie w XIX w., lecz dużo wcześ-niej. Natomiast należało wspomnieć, iż w czasie powstania to 1330 r. odegrał dużą rolę jako główna baza obrony.

Takich różnych ciekawostek, które nie-wątpliwie zainteresowałyby zbieraczy polskich i zagranicznych można by wy-mienić bardzo wiele. Ale to już do nas nie należy. My mamy tylko dwie prośby, aby w przyszłości koperty FDC były ładniej ilustrowane a karneciki propagandowe staranniej i dokładniej przygotowane.

Kazimierz Gryżewski

Jubileuszowe obchody 50-lecia ruchu filatelistycznego w Warszawie zostaly przesunięte na

20 — 28. XI. 1965 r.

336

c3.WI■10 9.1<o

SP-BZA -2 * SYRENA o <o

1̀11.4N-2

POCZTA BALONOWA 27.V1. z okazji XXXIV Międzynarodo-

wych Targów Poznańskich odbyły się w Poznaniu VII Zawody Balonów Wol-nych o puchar przechodni Dowódcy Lot-nictwa Operacyjnego zorganizowane przez Aeroklub Poznański.

Do zawodów zgłoszono następujące ba-lony: „SP-BZA Syrena", „SP-BZB Poz-nań", „SP-BZD Katowice", „SP-BZE Po-lonez".

Zarząd Oddziału Wojewódzkiego PZF w Poznaniu zorganizował Pocztę Balono-wą w porozumieniu z Aeroklubem Poz-nańskim i na podstawie zezwolenia Min. Łączności nr PP-320 z 5.V.65.

W związku z tym wydano przez Zarząd Oddziału Poznańskiego:

Nalepki balonowe. W tym roku nalepki balonowe były jednolite dla wszystkich balonów, nieząbkowane, w nakładzie 77 460 szt. (3873 arkusiki po 20 szt.).

Nalepki przedstawiają stylizowaną syl-wetkę balonu w kolorze czerwonym, obra-mowaną napisem „Przesyłka Balonowa -34 M.T.P. Poznał!" w kolorze czarnym. Na górnym marginesie umieszczono trzy-wierszowy napis „Zawody Balonowe o Puchar Dowódcy Lotnictwa Operacyjne-go w Poznaniu z okazji XXXIV Mię-dzynarodowych Targów Poznańskich w 1965 r." a na dolnym marginesie napis: „PZF — Poznań z 9/65 — n. 3600 ark." w kolorze czarnym.

Powstała w czasie druku nalepek ma-kulatura została komisyjnie zniszczona.

Koperty dla poczty balonowej wydano dla każdego balonu w innym kolorze. Na stronie adresowej wydrukowano winietkę z emblematem MTP i napisy: „Zawody Balonowe o Puchar Dowódcy Lotnictwa Operacyjnego — Poznań 26.V1.1965 rok", nazwę balonu i metryczkę. Koperty wyko-nano w kolorach: dla balonu „Poznań"—

niebieskim (14 577 szt.), dla balonu „Po-lonez" — pomarańczowym (14 688 szt.), dla balonu „Katowice" — c. zielonym (14702 szt.), dla balonu „Syrena" — j. brą-zowym (14 677 szt.).

Poza tym na wszystkich kopertach wy-drukowano w kolorze czerwonym prze-rywaną ramkę z wkomponowanym napi-sem „Expres Pocztą Balonową".

Nalepki i koperty projektował prof. J. Olejniczak z Poznania.

Do przewozu przesyłką balonową zosta-ły dopuszczone ekspresowe listy i kartki adresowane do odbiorców w kraju lub za granicą opłacone znaczkami pocztowymi wg normalnych stawek taryfy pocztowej i opatrzone specjalnymi nalepkami balo-nowymi.

Przesyłki do przewozu pocztą balonową nadawane były w Upt. Poznań 9. Wszy-

skie przesyłki balo-nowe zostały ostem-plowane okolicznoś-ciowymi datownika-mi XXXIV MTP (p. str. 328) z datą 26. VI.1965 (dla każdego balonu innym da-townikiem). Nalep-ki zostały unieważ-nione kasownikami kauczukowymi i po-numerowane kolejno numeratorem.

Ogółem nadano i przewieziono 34 454

przesyłek balonowych, w tym: balonem „Poznań' 8 654 szt., „Polonez" — 8 537, „Syrena' — 8 646, „Katowice" — 8 616 szt.

Start balonów miał się odbyć 26.VI., lecz z przyczyn technicznych został prze-sunięty.

27.VI.65 z boiska sportowego WKKF w Poznaniu wystartowały do zawodów wszystkie zgłoszone balony, zabierając worki z pocztą.

Regulamin tegorocznych zawodów prze-widywał lot docelowy z wyznaczonym miejscem lądowania w miejscowości Bo-rzykowo.

Balon „Poznań" wylądował w okolicach Biskupie zajmując I miejsce. Worki z pocztą zostały dostarczone do Upt. Bis-kupice k. Pobiedzisk.

Balon „KatOwice" (II miejsce) wylądo-wał w okolicach Sławna. Worki z pocztą dostarczono do Upt. Sławno k. Gniezna.

337

Balon „Syrena" (III miejsce) wylądował w okolicach Wierzonki. Worki z pocztą przejął Upt. Kabylnica k. Poznania.

Balon „Polonez" (IV miejsce) wylądo-wał w okolicach Złotnik, skąd pocztę dostarczono do Upt. Suchylas.

Wyścig wydawania emisji olimpijskich z okazji imprez XVIII Olimpiady już minął. Zobaczymy, jak wygląda ogólny bilans w tej dziedzinie. Znaczki wydało 88 krajów, z których nie wszystkie były reprezentowane na igrzyskach obecnej Olimpiady. Przypomnieć wypada, że w XVIII Olimpiadzie brały udział re-prezentacje 94 państw. Trzy imprezy obecnej Olimpiady upamiętnione zostały 131 emisjami (włącznie nasza emisja z me-dalami), obejmującymi 645 znaczków ząb-kowanych, 208 znaczków ciętych i 102 blo-ki oraz 70 całostek pocztowych. Do tego bilansu musimy jeszcze dodać ponad 600 stempli olimpijskich (w Japonii ponad 400 sztuk), a filatelistyczna dokumentacja olimpijska będzie pełna. Zwycięzców olimpijskich z Innabrucku i Tokio uczciły poczty 7 krajów.

• • • Filateliści włoscy zachęceni sukcesem

Międz. Wystawy Olimp. „VERSO TOKIO", która miała miejsce w 1964 roku w Ri-mini, zaczynają coraz poważniej myśleć

Z urzędów pocztowych przesyłki balo-nowe wysłano w dalszą drogę pocztową.

Po zakończeniu akcji balonowej pozo-stałe niesprzedane nalepki w ilości 30 434 szt. oraz koperty w ilości 22 322 zostały komisyjnie zniszczone.

Henryk Podbielski

o organizacji następnej tego rodzaju im-prezy olimpijskiej w 1968 roku „VERSO MEXICO". Zatem Rok Olimpijski 19438 będzie miał znów trzy imprezy olimpij-skie. W tym celu wydano już winietkę olimpijską propagującą wystawę „VERSO MEXICO".

• • • Przypuszczalnie już w przyszłym roku

wydana zostanie w Grecji obiegowa seria olimpijska, która nawiązywać będzie w swej tematyce do tradycji starożytnych igrzysk olimpijskich. Znaczki przeznaczo-ne będą specjalnie do frankowania poczty uczestników Akademii Olimpijskiej w Olimpii, mającej swe sesje w okresie let-nim.

• • • Coraz częściej czyta się w prasie wy-

powiedzi o nie włączaniu przez olimpijczy-ków do swych zbiorów znaczków szejka-natów arabskich, gdzie nie ma Komitetów Olimpijskich, jak: Ajman, Fujeira, Katar, Sharjah, UMM-AL Qiwain. Inspiratorami wydań tych agencji pocztowych są ame-rykańskie firmy, czerpiące z tych machi-nacji wysokie zyski. Zrezygnujmy i my z tych wydań, a będzie nam łatwiej skom-pletować XVIII Olimpiadę. Brak tych znaczków nie będzie stanowić ujemnej lu-ki w zbiorze.

F.

z życia ,eb-" -"-

ODDZ/AL OPOLE Opole. Koło miejskie z °kazi'.

/11 Krajowego Festiwalu Pio-senki Polskiej zorganizowało w dniach od 17-20.VI. Pokaz Znaczka Pocztowego pod ha-słem „Znaczek pocztowy w służbie kultury".

Pokaz zlokalizowano w sali Wojewódzkiego Zjednoczenia PGR w Opolu przy ul. 1-go Maja 13. Na pokazie ekspono-Vvanych bylo 15 zbiorów wy-stawców dorosłych, w tym a zbiorów chronologicznych, 5 tematycznych i 2 specjalizo-wane. W klasie młodzieżowej wystawiono jedynie zbiór pt. „Nauka i literatura Polski". Poza tym wystawione byty 2 zbiory filumenistyczne i 1 zbiór numizmatyczny. Wy-stawcami byli wyłącznie człon-kowie Kola w Opolu.

W wyniku oceny ekspona-tów przez Sąd Konkursowy

w składzie kol. kol. T. Blasz-czyk, F. Klimczyk i W. Ku-mcia przyznano wystawcom doroslym e dyplomów I-go stopnia i 5 dyplomów II-go stopnia. Dla jednego wystaw-cy młodzieżowego przyznano dyplom I-go stopnia. Dyplomy uznania przyznano trzem wy-stawcom za zbiory filumeni-styczne i numizmatyczne.

Eksponaty w 42 gablotach zawierały materiały dotyczą-ce osiągnięć PRL, kosmicz-nych, sportowych, malarstwa

rzeźby. Ponadto wystawiono zbiory krajów demokracji lu-dowej i zbiór Francji.

Impreza zostala poprzedzo-na ogłoszeniami na afiszach opracowanych przez członka kola kol. St. Bobera oraz in-formacjami podanymi przez Polskie Radio w Opolu i miej-cową prasę. Wstęp na pokaz był wolny.

Organizatorzy Pokazu wyda-li kopertę okolicznościową i datownik okolicznościowy z

okazji III Krajowego Festiwa-lu Piosenki Polskiej w nakła-dzie 10 000 szt. w cenie 2 zl. Kopertę projektował członek Kola kol. J. Hajewski. Koper-ty te sprzedawano na terenie Pokazu oraz w amfiteatrze, gdzie odbywał się Festiwal Piosenki. Chętni nabycia oko-licznościowej koperty mogą zwracać się bezpośrednio pod adresem: Kolo PZF, Opole ul. l-go Maja 5. L. L.

RijyrtarsVIOIMIA W związku z dużym napły-

wem zapytań filatelistów do-tyczących możliwości nabycia kopert II lotu poczty śmigłow-cowej i pokazu filatelistyczne-go organizowanych z okazji XX rocznicy powstania KBW uprzejmie zawiadamiamy, że organizator wymienionych imprez — Kolo nr 5 w Kiel-cach posiada niewielki zapas arkusików-nalepek „XX Lat

338

353. KRYPTOGRAM OBRAZKOWY (W. Mit)

VXL1= T

H\l/EYXn 944nox

L-3-1

Y II E o 6 n D x

Y v Y Y X

L il

n o

KBW" — cena 20 zł, kopert II lotu poczty śmigłowcowej (komplet 2 szt.) — cena 14 gl, kopert z pokazu filatelistycz-nego (komplet 2 szt.) — cena 10 21.

Zamówienia należy nadsylać na adres: Kielce — 1, Kolo nr I PZF przy Jednostce KBW „Ziemi Kieleckiej". Wysyłka Odbywa się za zaliczeniem pocztowym.

Prof. Michał Tuzinsky — Univerzitna Kniznica — Bra-tslava, Michalska 1, pragnie wymieniać znaczki czechosło-wackie za polskie (niestemplo-wane). (75)

Kupię — wymienię znaczki czyste NRF, Berlin Zach., Wa-tykan, San Marino i Saara. Oferty proszę kierować: Biu-ro, Bydgoszcz, 24 Stycznia 22. (76)

Sprzedam znaczki i calostki poczt obozowych Oflag Wol-denberg, Neubrandenburg i Grosa Born, Wojciech Wilew-ski, Dębno Lub., Mata 1, pow. Chojna Suma. (77)

Zumstein 1963, Kosmos, KDL sprzedam — wymianie. Poszu-kuję blok Kultura, Chopin 225, całostki FDC ostemplowa-

nia — Muzyka Polska. Jan Nanowski, Pasiecznik 48, pow. Lwówek &siaki. (84)

Poszukuję znaczków księstw niemieckich, kuplę zbiór. Szu-kana klasyków USA, Kanady, Belgii, Anglii i innych. D. Wielguszewski, Suche-dniów, ul. Dolna 4. (85)

W ramach Wczasów Filate-listycznych, związanych z po- ważnymi udogodnieniami leczniczymi, członkowie Kola PZF w Rabce-Zdroju ułatwią wymianę krajowych i zagra-nicznych znaczków poczto-wych na zebraniach Kota we wtorki 1 soboty bezpośrednio lub częściowo drogą korespon-dencyjną. Kolo PKP, Sekcja Wymiany, Rabka-Zdrój, bu-dynek Dyrekcji Uzdrowiska (86)

Kupię walory filatelistyczne dotyczące Wyścigu Pokoju. Andrzej Celióski, Celiny, p-ta Burzyna, pow. Luków. (87)

Poszukuję znaczków czy-stych według Zurnsteina NRF 122-239, Berlin 42-14, strefa Francuska, Watykan 48, kaso-wanych bloków Szwajcarii serię Pax oraz czystych ładnie kasowanych palnych serii Au-

Liechtensteinu, Saary, Kolonie Niemieckie. Inż. Zy-gmunt Janiak, Warszawa, ul. Lumumby 17 m 32. (9)

Sprzedam kasowniki okolico-obiciowe, znaczki FDC, PRL. Zgłoszenia listownie. Ostrow-ski Wojciech, Warszawa 33, skrytka pocztowa 36. (88)

Poszukuję blok 100-lecie znaczka Watykanu i inne znaczki tego kraju. — Piotr Urzędowskz, Jarosław, ul. Swierczewskiego 13. (36) —Sprzedamy lub zamienimy na znaczki PRL 20 kompletów kasowników okolicznościowych stosowanych w Upt. we wszy-stkich Jednostkach KBW z okazji XX-rocznicy powstania Korpusu dn. 24.V.1965 r. Kaso-wniki odciśnięte są na koper-tach okolicznościowych XX--lecia KBW. Komplet stanowi zamknięta całość — 22 koper-ty. Cena 220 al.

Jednocześnie odstąpimy lub zamienimy autentyczne auto-grafy wszystkich kosmona-FutDOcw radzieckich na kopertach

Zamówienia kierov"ać; Kolo nr 5 — Polski Zwia.ek Fila-telistów — Kielce 7. Ml

DZIAŁ. ~ZRYWEM UMYSŁOWYCH

Odgadnąć znaczenie rysunków i wpisać e w miejsce znaków umieszczonych pod nimi

Litery odpowiadające poszczególnym znakom przenieść do diagramu i rzędami poziomym odczytać rozwiązanie.

354. SZYFROGRAM (id. SAHIB)

Po odgadnięciu znaczenia podanych wyrazów, należy podstawić litery pod odpowiadające im cyfry i po uszeregowaniu ich od 1 do 44 od-czytać rozwiązanie.

Znaczenie wyrazów: A. 40-30-42-13-22-5-10-37 =. efekt uklucia muchy

tse-tse, B. 14-19-38-15-12-6-41-11-7-23 — wielki hetman

koronny. Zginął w bitwie z Turkami pod Ce-corą;

C. 0-20-31.35 = kuzynka łososia; D. 4-32-34-44-16 = s.raz, warta E. 28-39-18-9 = zboże, F. 36-1-21-17-25 dawna francuska czapka

wojskowa, G. 33-29-21-2 = reklamowy gaz, H. 26-3-24-43 — graficzny obraz terenu.

aft

Rozwiązania prosimy nadsyłać pod adresem: Redakcja Filatelisty, Dział Rozrywek 1.,,ovsło-wyci, Warszawa, Widok 22 — do dnia 21 wrze-śnia 1965 r. Za dobre rozwiazan.a rozloau,e-my nagrody znaczkowe.

ROZWIĄZANIA I NAGRODY Z NR 13 345. Rebus: Polski znaczek urzeka. 346. Przekladanka: Literatura filatelistyczna

rozszerza naszą wiedzę o znaczkach. W wy.n.ku losowania nagrody otrzymują: Marian Waltze-ki ze Strzelina, Zbigniew Długoszewski z °Pocz-na, Alina Budylowska ze Szczecina, oraz Rein-hold Porszet z Łazisk Górnych. Za frankowanie listów 30-groszowymi znaczkami przyznane zostały nagrody „Klubu 90 gr": Józefowi Skal-skiemu z Łambinowic oraz Barbarze Schmidt z Wrocławia. (Nagrody będą wystane ze znacz-nym opóźnieniem z powodu nieobecności „pre-zesa Klubu 90 gr.").

Nagrody autorskie za zadania dziesiejsze otrzymują: Mit 1 SAHIB.

Redaguje kolegium w składzie: Fabian Bura Tadeusz Grodecki. Kazimierz Gryżew:ki. Wiesława Kawecka, Maciej Perzytiski

Adres Redakcji: Warszawa, ul. Widok 22, tel 27-30-13

Wydawca: Agencja Wydawnicza „Ruch" — Warszawa, Srebrna 1?

Artykułów niezamówionych redakcja nie zwraca

Nakład 23174. Obietnic 1 ark. Format B5 Papier ilustr. V kl. 70 g 70 k 101

pomyś lnych wyników

w nauce

przyjemnoś ci

w zbieraniu znaczków

ży czy

fAkisćbtroure

jrzectis46iorsko ipleifs(fute

„RUCH" Wa rszawa ul. Barbary 4

CENA 2,50 z1 Cena w prenumeracie: kwartalnie zi 15.—. półrocznie zł 30.—, rocznie zł 60.—

Zamówienia i wpłaty na prenumeratę w kraju przyjmują wszystkie urzędy pocztowe i listo- nosze w terminie do 15 katdego miesiąca poprzedzającego okres zamawianej prenumeraty. Wpłat na prenumeratę w kraju można też dokonywać na konto PKO 1-8-100020 Centrala Kol-

portażu „Ruch", Warszawa, ul. Wronia 23 Prenumeratę na zagranicę: kwartalnie zł 21.—, półrocznie 21 42.—, rocznie 71 84.—

przyjmuje Biuro Kolportażu Wydawnictw Zagranicznych „Ruch", Warszawa ul. Wronia 21 PKO VII O/M Warszawa nr konta 1-6400024

Prenumerata roczna za granicą wynosi 4.50

Ogłoszenia przyjmuje Biuro Ogłoszeh Agencji Wydawniczej „Ruch" Warszawa, ul. Srebrna 12

ZG „Ruch" wrn. 1061-65 E-76

N

7,1£9.,,ew,- a COw