WYDARZENIA

Dwa morza Wojciecha Weissa 2

„Sołdek” i „Vityaz”: dziedzictwo morskie Polski i Rosji 3

ICMM w Szwecji i Finlandii 5

VI Seminarium Europejskiej Sieci Muzeów Rzecznych 6

AKTUALNOŚCI

Współpraca z Biurem Hydrograficznym Marynarki Wojennej 7

Czapka komendanta 8

Technika i nauka w muzeum 9

ARCHEOLOGIA PODWODNA

W średniowiecznym porcie w Pucku 10

EDUKACJA

Europejskie Dni Dziedzictwa w Tczewie 12

Festiwal Żeglarski w Kaliningradzie 13

Weekend Seniora z Kulturą 14

Królewski Program dla Rodzin 15

NASI PRZYJACIELE

Wycieczka do Tczewa i Kątów Rybackich 16

Wyjazd studyjny do Wrocławia i Drezna 17

Nr 9 (198) wrzesień 2019

INFORMACYJNYBIULETYN

Teksty: Jakub Adamczak, Biuro Hydrograficzne MW, Lucjan Boroś, Robert Domżał, Monika Jankiewicz-Brzostowska, Maria Jaroszewska, Kamila Jezierewska, Jadwiga Klim, Paweł Litwinienko, Apoloniusz Łysejko, Aleksandra Pielechaty, Barbara Wojczuk-Krystek, Przemysław Węgrzyn, Marcin Westphal. Zdjęcia i ilustracje: Archiwum NMM, Archiwum Muzeum Oceanu Światowego, Biuro Hydrograficzne MW, Lucjan Boroś, Robert Domżał, Wojciech Jóźwiak, Krzysztof Kurzyk, Jerzy Litwin, Paweł Litwinienko, Piotr Poklękowski, Janusz Różycki, Danuta Twerd, Robert Witkowski, Barbara Wojczuk-Krystek . Redakcja, projekt i skład biuletynu: Dział Wydawnictw NMM

Dwa morza Wojciecha Weissa

DWA MORZA WOJCIECHA WEISSA

12 września w sali wystaw czasowych w Spichlerzach na Ołowiance odbył się wernisaż wystawy „Dwa morza Wojciecha Weissa”, przygotowanej przez Lilia-nę Giełdon i dr Monikę Jankiewicz Brzostowską z Działu Sztuki Marynistycznej NMM. Ekspozycja prezentuje kolekcję prac marynistycznych, nabytych od ro-dziny artysty dzięki dofinasowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wchodzące w skład kolekcji prace powstały w latach 20. i 30. XX wieku. Dokumentują zainteresowanie Wojciecha Weissa morzem i prezen-tują miejsce, jakie marynistyka zajmowała w jego dorobku twórczym.

Wojciech Weiss (1875–1950) studiował malarstwo w Krakowie, m.in. w kla-sie mistrzowskiej Leona Wyczółkowskiego, a później w Paryżu. Od 1907 roku był wykładowcą, potem trzykrotnie rektorem Akademii Sztuk Pięknych w Kra-kowie (to dzięki niemu kobiety zostały dopuszczone do studiów na kierunkach artystycznych), w 1913 został mianowany profesorem zwyczajnym tej uczelni. Pierwszą wystawę indywidualną miał w 1909 r. w krakowskim Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych, później wielokrotnie wystawiał na Międzynarodo-wym Biennale Sztuki w Wenecji, w Carnegie Institute w Pittsburghu w USA i in.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zaangażował się w promocję polskiego morza. W latach trzydziestych odwiedzał polskie Wybrzeże, czego owocem są widoki Lisiego Jaru i sceny plażowe. Uczestniczył w wystawach organizowanych przez Ligę Morską i Kolonialną oraz Koło Marynistów Polskich przy Polskim Towarzystwie Artystycznym, był zapraszany w charakterze gościa honorowego na obchody Święta Morza.

Na wystawie zobaczyć można pejzaże i sceny rodzajowe znad dwóch mórz: Bałtyckiego i Śródziemnego. Na szczególną uwagę zasługują dwa portrety kobiet na bałtyckiej plaży, demonstrujące kunszt artysty w dziedzinie portretu i aktu. Jeden z nich, „Nereida”, uczestniczył w Wystawie Morskiej w Zachęcie, zorganizowanej z okazji XVII rocznicy odzyskania dostępu do morza. Z kolei niewielkie, choć dramatyczne w wyrazie drzeworyty ilustrują bardziej surowy aspekt Bałtyku. Wśród obrazów i grafik znad Morza Śródziemnego wyróżnia-ją się trzy weneckie impresje, urzekające widza gamą delikatnych rozświetlo-nych srebrzyście błękitów, zestawionych z tonami czerwonawych brązów. Wie-le uroku mają też monotypie przedstawiające scenki plażowe z Lazurowego Wybrzeża, które Wojciech Weiss wielokrotnie odwiedzał wraz z rodziną.

Tekst: Monika Jankiewicz-Brzostowska, Aleksandra Pielechaty

Zdjęcia: Wojciech Jóźwiak

WYDARZENIA Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

2

„SOŁDEK” I „VITYAZ”: DZIEDZICTWO MORSKIE POLSKI I ROSJI

2 statki – wspólne morze. Sołdek i Vityaz: dziedzictwo morskie Polski i Rosji – taką oficjalną nazwę nosi międzynarodowy projekt współpracy Narodowego Mu-zeum Morskiego w Gdańsku, Muzeum Oceanu Światowego w Kaliningradzie i Bałtyckiego Federalnego Uniwersyte-tu im. Immanuela Kanta w Kaliningradzie. Głównym celem projektu, który oficjalnie rozpoczął się 10 września, jest zachowa-nie morskiego dziedzictwa historycznego oraz promocja kultury lokalnej regionów transgranicznych poprzez zachowanie statków-muzeów „Sołdek” i „Vityaz”. Pod-czas dwuletniej współpracy w ramach wzajemnych działań zaplanowano wiele inicjatyw i wydarzeń po obu stronach gra-nicy. Do najważniejszych z nich zaliczyć należy: remonty w stoczniach obu stat-ków, przygotowanie na nich wystaw sta-łych („Sołdek i jego czasy” na statku pol-skim oraz „Epoka Vityaza” na rosyjskim), malarskie plenery artystyczne połączone z wystawami prac ich uczestników, mię-dzynarodowe seminaria i praktyki mor-skie dla studentów, organizowane przez naukowców z NMM i Uniwersytetu im. I. Kanta, konferencja naukowa „Epoka Vityaza”, organizowana przez Muzeum Oceanu Światowego oraz wydanie publi-kacji w formie katalogu pt. „Stocznie bał-tyckie na południu i południowym wscho-dzie: historia i współczesność” z inicjaty-wy UIK.

WYDARZENIA Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

3

„SOŁDEK” I „VITYAZ”: DZIEDZICTWO MORSKIE POLSKI I ROSJI (ciąg dalszy)

W ramach projektu zaplanowano także kilka wydarzeń medialnych i kulturalnych. Należeć do nich będą m.in. wizyty robocze pracowników wszystkich trzech instytu-cji w Kaliningradzie i Gdańsku, mające na celu rozwinięcie wzajemnej współpracy i wymianę dobrych praktyk z dziedziny ochrony morskiego dziedzictwa kulturowego. Do tej pory muzea – mimo bliskiej odległości – nie prowadziły stałej współpracy. Realizacja projektu i wizyty robocze otworzyły możliwość współpracy i tworzenia sieci kontaktów na temat morskich obiektów kultury oraz sposobów ich konserwacji.

Pierwsza zaplanowana wizyta robocza miała miejsce w siedzibie głównej Muzeum Oceanu Światowego w Kaliningradzie w dniach 23-25 września. Delegacja z NMM w składzie dr Marcin Westphal, Elżbieta Kowalik, Marek Jankowski i Jakub Adamczak zaprezentowała partnerom z Rosji szczegóły działań związanych z projek-tem po stronie polskiej oraz przedstawiła wizualizację graficzną planowanej nowej wystawy stałej na „Sołdku”. Podczas spotkania członkowie delegacji odwiedzili także oddziały Muzeum oraz przyjrzeli się bliżej jego flagowej jednostce – statkowi „Vityaz”. Ustalono także datę kolejnego ważnego wydarzenia: konferencji prasowej, informują-cej o rozpoczęciu projektu. Jej organizację powierzono NMM. Spotkanie z mediami odbędzie się 17 października o godzinie 11 na „Sołdku”.

2 statki – wspólne morze. Sołdek i Vityaz: dziedzictwo morskie Polski i Rosji. Projekt współ-finansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa w ra-mach Programu Współpracy Transgranicznej Polska–Rosja 2014–2020; Promocja kultury lokal-nej i ochrona dziedzictwa kulturowego, Priorytety Programu: Współpraca w zakresie zacho-wania i transgranicznego rozwoju dziedzictwa historycznego, przyrodniczego i kulturowego. Całkowity koszt projektu: 2 067 696,76 EUR, w tym dotacja: 1 860 927,08 EUR.

Tekst: Jakub AdamczakZdjęcia z archiwum NMM i Muzeum Oceanu Światowego

WYDARZENIA Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

4

ICMM W SZWECJI I FINLANDII

WYDARZENIA

Dość nietypowo, bo w dwóch krajach odbył się 19. Międzynarodowy Kongres Muzeów Morskich (International Congress of Maritime Museums – ICMM). Ponad 120 osób z 29 krajów goszczonych było od 15 do 20 września przez Narodowe Muzeum Morskie w Sztokholmie i Muzeum Morskie w Mariehamn.

Pierwsze dni konferencji zorganizowane zostały w Muzeum Okrętu „Vasa” oraz w Muzeum Morskim w Sztokholmie, gdzie reprezentujący NMM dyrektor Robert Domżał wygłosił referat „Future of museum-ship Sołdek”. Jeden z większych paneli tematycznych poświęcono sprawom nowych podwodnych odkryć archeologicznych w wodach otaczających Sztokholm. Wiąże się to m.in. z projektem budowy muzeum archeologii morskiej o nazwie „Vrak”. Nasze Muzeum jest zaangażowane w to przedsię-wzięcie i niedługo unikatowe eksponaty z NMM pojadą do stolicy Szwecji.

Atrakcją tej części konferencji, która odbyła się w Mariehamn, była możliwość zwiedzenia żaglowca „Pommern”, stojącego w nowo wybu-dowanym doku i połączonego z muzeum specjalnym pomostem. Statek (zbudowany w 1903 roku) poddano remontowi i dostosowano go dla osób niepełnosprawnych.

W czasie Kongresu miała miejsce zmiana władz: ze stanowiska prezy-denta ICMM ustąpił Steve White ze Stanów Zjednoczonych, a zastąpił go Matthew Tanner, dyrektor statku-muzeum „Great Britain” w Bristolu.

Wnętrze Muzeum Okrętu „Vasa” (Vasamuseet)Muzeum Morskie w Marienhamn – pomost prowadzący do doku, w którym cumuje żaglowiec „Pommern”

Tekst i zdjęcia: Robert Domżał

Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

5

VI SEMINARIUM EUROPEJSKIEJ SIECI MUZEÓW RZECZNYCH

Między 10 a 13 września w jednym z ośmiu oddziałów LWL-Industriemuseum

(Muzeum Dziedzictwa Przemysłowego Westfalii): Podnośni dla Statków Henri-

chenburg w Waltrop w Niemczech odbyło się szóste seminarium Europejskiej

Sieci Muzeów Rzecznych. Zgromadziło ono przedstawicieli dziesięciu instytucji

– z Niemiec, Francji, Wielkiej Brytanii, Austrii, Serbii i Polski. Narodowe Muzeum

Morskie w Gdańsku reprezentowali: dr hab. Jerzy Litwin, zastępca dyrektora ds.

merytorycznych dr Marcin Westphal, który opowiedział o wydarzeniach ostatnie-

go roku w NMM ze szczególnym uwzględnieniem nowego oddziału – Sali BHP

oraz Jadwiga Klim, która przedstawiła prezentację poświęconą wystawie czasowej

„Uzbrojone rzeki. Flotylle Niepodległej”. Na spotkaniu, prócz tradycyjnej prezen-

tacji muzealnych aktualności i planów, omówiono problematykę żeglugi śródlą-

dowej w Zagłębiu Ruhry. Zabrani zgodzili się, że wspólna wystawa o historycznych

statkach nadal powinna się powiększać (od ubiegłorocznej prezentacji w Belgra-

dzie wzbogaciła się o 3 nowe postery) oraz być prezentowana w kolejnych muze-

ach Sieci. Najważniejszym rezultatem spotkania i toczonej dyskusji była decyzja

o stworzeniu strony internetowej Sieci (przez LWL-Industriemuseum) oraz rozpo-

częciu aktywności Sieci w mediach społecznościowych. Seminarium, jak zawsze,

stało się okazją do poznania regionu, w którym zostało zorganizowane. Sam Hen-

richenburg jest imponującym kompleksem, obejmującym podnośnię dla statków

z 1899 r., śluzę z 1914 r., podnośnię z 1962 r. i śluzę z 1985 r. Uczestnicy spotkania na

parowcu „Nixe” z 1939 r. popłynęli kanałem Dortmund-Ems do Dortmundu oraz

zwiedzili inne oddziały LWL-Industriemuseum: kopalnię Zollern w Dortmundzie

oraz kopalnię „Słowik” w Witten.

Tekst: Jadwiga KlimZdjęcia: Jadwiga Klim, Jerzy Litwin

Częsc uczestników spotkania na pokładzie repliki barki z rzeki RuhraPodnosnia dla statków Henrichenburg w WaltropPogłębiarka „Porta” zbudowana w Kozlu w 1925 r., w zbiorach LWL-Industriemuseum w Waltrop

WYDARZENIA Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

6

WSPÓŁPRACA Z BIUREM HYDROGRAFICZNYM MARYNARKI WOJENNEJ

AKTUALNOŚCI

11 września w Ośrodku Kultury Morskiej szef BHMW kmdr Andrzej Kowalski oraz

dyrektor Duńskiej Agencji Geodanych Pia Dahl Højgaard podpisali dwustronne

porozumienie, które formalizuje wymianę produktów, danych oraz wiedzy eks-

perckiej w zakresie hydrografii i dyscyplin powiązanych. Dodatkowym celem

porozumienia jest wzmacnianie międzynarodowego bezpieczeństwa na morzu

oraz ochrony środowiska naturalnego.

W uroczystości wziął również udział Sekretarz Generalny Międzynarodowej

Organizacji Hydrograficznej (IHO) dr Mathias Jonas, który był pod wrażeniem

wystaw eksponowanych w OKM i potwierdził swój udział w przyszłorocznych

wspólnych obchodach stulecia Biura Hyrograficznego MW i sześćdziesięcio-

lecia NMM.

Tekst i zdjęcia: Biuro Hydrograficzne MW

Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

7

CZAPKA KOMENDANTA

AKTUALNOŚCI

Podczas uroczystości 70-lecia wypłynięcia „Daru Pomorza” w rejs po Bałtyku,

zorganizowanej 16 września na pokładzie statku-muzeum przez Towarzystwo

Przyjaciół „Daru Pomorza” i Polskie Towarzystwo Nautologiczne, do zbiorów

Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku przekazana została pamiątka po

jednym z komendantów Białej Fregaty. Kpt. ż.w. Stefan Gorazdowski (1911–1962),

absolwent Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni rocznik 1933, dyplom kapitański

otrzymał już w 1937 roku. Podczas II wojny światowej służył w Polskich Siłach

Zbrojnych na Zachodzie, m.in. jako oficer na niszczycielu „Garland”. W 1945

roku objął dowództwo „Daru Pomorza” i pozostawał komendantem szkolnego

żaglowca do 1952 roku, kiedy to przeszedł do Urzędu Morskiego w Gdańsku.

Czapkę mundurową komendanta „Daru Pomorza” przekazał na ręce wice-

dyrektora NMM dr. Marcina Westphala bratanek kpt. Stefana Gorazdowskiego,

kpt. ż.w. Bogdan Gorazdowski.

Tekst: Marcin Westphal

Zdjęcie: Paweł Jóźwiak

Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

8

TECHNIKA I NAUKA W MUZEUM

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego, w partnerstwie ze

Stowarzyszeniem Muzeów Sztuki Inżynieryjnej oraz Szlakiem Wody,

Przemysłu i Rzemiosła TeH2O w Bydgoszczy organizuje co roku kon-

ferencje „Technika i nauka w muzeum” realizowane w ramach cy-

klu „Muzeum – formy i środki prezentacji”. Tegoroczna konferencja

odbyła się w dniach 25–27 września, a NMM reprezentowali na niej

dr Tomasz Bednarz i Przemysław Węgrzyn. Pierwszy wygłosił referat

pt. „Wirtualny Skansen Wraków Zatoki Gdańskiej. Nowoczesne tech-

niki dokumentacji i monitorowania stanu zachowania podwodnych

stanowisk archeologicznych”, drugi natomiast: „Jeszcze ginące za-

wody nie zginęły, póki my żyjemy! Polsko-norweski program edukacji

morskiej realizowany w Narodowym Muzeum Morskim w Gdańsku”.

Konferencja bydgoska to jedno z najlepszych pod względem me-

rytorycznym spotkań środowiska muzealnego w Polsce i jest nam

niezmiernie miło, że po raz kolejny nasze Muzeum było jej aktywnym

uczestnikiem.

Tekst: Przemysław Węgrzyn

AKTUALNOŚCI Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

9

W dniach 23 września – 4 października zespół Działu Badań Podwodnych NMM w składzie Zbigniew Jarocki, Janusz Ró-życki, dr Krzysztof Kurzyk i Paweł Litwi-nienko przeprowadził podwodne badania archeologiczne w średniowiecznym por-cie w Pucku. Głównym celem prac było rozpoznanie, sporządzenie dokumentacji oraz odpowiednie zabezpieczenie spoczy-wającego wciąż na stanowisku wraka łodzi klepkowej P1, datowanego na XIII stulecie. Rozproszone przez sztormy i pozbawione pierwotnego kontekstu elementy poszycia jednostki zostały zebrane i złożone obok stępki. Podczas prac na stanowisku zanur-kował dyrektor NMM dr Robert Domżał. Wykonano dokumentację fotogrametrycz-ną oraz filmową stanowiska, po czym ca-łość została przykryta geowłókniną i obło-żona workami z piaskiem. Jest to metoda

od lat stosowana w innych krajach europejskich. Tak zabezpieczony wrak nie powi-nien już podlegać dalszej degradacji, a ewentualne przyszłe wydobycie jego ele-mentów do celów naukowych nie powinno sprawiać trudności.

Po wykonaniu głównego zadania zespół przystąpił do prac terenowych związa-nych z projektem BalticRim. Zatoka Pucka, ze względu na występowanie zatopio-nych reliktów pradziejowego krajobrazu, jest jednym z obszarów testowych tego międzynarodowego projektu, mającego na celu wprowadzenie zagadnień zwią-zanych z ochroną zabytków do procesu planowania przestrzennego na obszarach morskich. Archeolodzy NMM udali się w okolice Kępy Swarzewskiej, gdzie znajdują się pozostałości zatopionego lasu. Prace miały na celu rozpoznanie zasięgu wystę-powania reliktów dawnego krajobrazu oraz pobranie prób drewna i torfu do dato-wania radiowęglowego. Pobrano ponad 20 prób do datowania, a najciekawsze od-nalezione obiekty – czyli wypłukane przez morze, lecz ciągle zakorzenione w torfie pozostałości pni – zostały udokumentowane fotograficznie.

Tekst: Paweł Litwinienko

W ŚREDNIOWIECZNYM PORCIE W PUCKU

ARCHEOLOGIA PODWODNA Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

Zespół badawczy Działu Badań Podwodnych. Fot. Paweł LitwinienkoWrak P1, port sredniowieczny w Pucku. Opr. Janiusz Różycki.Po prawej: dyrektor NMM dr Robert Domżał wizytujący stanowisko archeologiczne w Pucku. Fot. Krzysztof Kurzyk

10

W ŚREDNIOWIECZNYM PORCIE W PUCKU (ciąg dalszy)

ARCHEOLOGIA PODWODNA Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

Jeden z reliktów pradziejowego lasu – pozostałosc wypłukanego przez morze pnia. Zatoka Pucka, okolice Swarzewa. Fot. Janusz Różycki

Dr Krzysztof Kurzyk z próbą drewna pobraną do datowania. Fot. Janusz Różycki

Geowłóknina i worki z piaskiem – sposób na zabezpieczanie wraka in situ. Fot. Paweł Litwinienko

11

EUROPEJSKIE DNI DZIEDZICTWA W TCZEWIE

W sobotę 14 września w Centrum Konserwacji Wraków Statków odbył się

Rodzinny Piknik Archeologiczny pt. „Odkryj zakryte”, organizowany w ra-

mach Europejskich Dni Dziedzictwa 2019. Tym razem większość atrakcji

dostępna była przed budynkiem CKWS. Podczas imprezy można było po-

znać pracę archeologów podwodnych zatrudnionych w naszym Muzeum

oraz samemu spróbować swoich sił w szukaniu zabytków w dużej piaskow-

nicy. Do współpracy przy tworzeniu wydarzenia zaprosiliśmy rekonstrukto-

rów z Faktorii Handlowej w Pruszczu Gdańskim, którzy pokazali zwiedza-

jącym, jak w dawnych czasach wyrabiano naczynia gliniane, tkano krajki

oraz spędzano wolny czas. Można było również własnoręcznie skręcić linę

na torze powroźniczym oraz wykonać rysunek „naskalny”. Liczne cieka-

wostki czekały na gości także w budynku CKWS – tam można było dać się

zeskanować skanerem Eva, a także obejrzeć zabytki pochodzące z wra-

ka ORP Wicher i zobaczyć, jak wyglądały przed konserwacją, a jak po.

Dodatkową atrakcją była możliwość wykonania własnoręcznie pamiątko-

wej przypinki. Każdy odwiedzający mógł poczęstować się watą cukrową,

a najmłodsi otrzymywali Dyplom Młodego Archeologa. Podczas pikniku

pogoda dopisała, a dzięki naszym gościom oraz pracownikom NMM pa-

nowała wesoła, rodzinna atmosfera.

Tekst: Maria Jaroszewska

Zdjęcia: Krzysztof Kurzyk

EDUKACJA Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

12

FESTIWAL ŻEGLARSKI W KALININGRADZIE

W dniach 14-15 września pracownicy Działu Edukacji i Biura

Okrętowego NMM: Monika Golenko, Barbara Wojczuk-Krystek

i Piotr Poklękowski przebywali w Kaliningradzie na Międzyna-

rodowym Festiwalu Żeglarskim. Zaproszeni przez miejscowe

Muzeum Oceanu Światowego uczestniczyli w spotkaniu kapita-

nów zabytkowych statków, na którym przedstawili multimedial-

ną prezentację poświęconą statkom-muzeom: „Dar Pomorza”

i „Sołdek”. Z kolei 15 września na festiwalowym stanowisku

NMM zorganizowanym na nabrzeżu przy Muzeum Oceanu

Światowego nasi goście mogli wziąć udział w popularyzują-

cych nasze dwa muzealne statki warsztatach street-artowych

z użyciem farb w spreju, a także wykonać okolicznościową

przypinkę z wizerunkiem oddziałów NMM. W trakcie festiwalu

była promowana również wystawa czasowa: „Dwa morza Woj-

ciecha Weissa” oraz aktualna oferta edukacyjna Muzeum.

Tekst: Barbara Wojczuk-Krystek

Zdjęcia: Piotr Poklękowski

EDUKACJA Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

13

WEEKEND SENIORA Z KULTURĄ

W ostatni weekend września od kilku już lat realizowana jest akcja 60+ Kultura, zainicjowana przez Ministerstwo

Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a mająca na celu uczynić kulturę dostępną dla seniorów. NMM nie tylko

umożliwiło osobom po sześćdziesiątym roku życia zwiedzanie wszystkich oddziałów za symboliczną złotówkę,

ale też opracowało specjalny program. 28 września odbył się plener malarski „Barwy wody” – ze względu

na niesprzyjającą pogodę przeniesiony do Galerii Morskiej i na wystawę „Dwa morza Wojciecha Weissa”.

Pejzaże i sceny rodzajowe znad Bałtyku i znad Morza Śródziemnego oraz weneckie impresje zainspirowały

uczestników do twórczej działalności malarskiej. Dodatkowo tego dnia seniorzy mogli zwiedzać z przewodni-

kiem Galerię Morską (w dwóch turach), a 29 września – Żuraw.

Tekst i zdjęcia: Barbara Wojczuk-Krystek

EDUKACJA Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

14

KRÓLEWSKI PROGRAM DLA RODZIN

22 września w Spichlerzach na Ołowiance odbyły się

pierwsze w nowym roku szkolnym zajęcia z cyklu „Pro-

gram dla Rodzin”. Przybyli goście wcielili się w postaci

króla, dam oraz rycerzy, a nawet królewskiego błazna.

Królewski orszak udał się do „sali koronacyjnej”, gdzie

miało miejsce uroczyste pasowanie i nadawanie za-

bawnych przydomków. Nasi goście rozegrali także

dworski mecz, wykonali medaliony, kamienie przyno-

szące szczęście oraz dmuchane „jabłka”.

Tekst: Kamila Jezierewska

Zdjęcie: Barbara Wojczuk-Krystek

EDUKACJA Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

15

WYCIECZKA DO TCZEWA I KĄTÓW RYBACKICH

NASI PRZYJACIELE

14 września członkowie Towarzystwa Przyjaciół Narodowego Muzeum

Morskiego wybrali się do Tczewa i Kątów Rybackich, aby uczestniczyć w wy-

darzeniach związanych z Europejskimi Dniami Dziedzictwa.

W Centrum Konserwacji Wraków Statków w Tczewie wzięli udział

w „Rodzinnych warsztatach archeologicznych”, przygotowanych przez pra-

cowników NMM i wolontariuszy. Zapoznali się ze światem archeologii pod-

wodnej, pracą i sprzętem archeologów-nurków, lokalizujących i eksplorują-

cych wraki historycznych statków, a także z efektami pracy konserwatorów,

czyli zabezpieczonymi pozostałościami dawnych jednostek pływających

i zabytkami znalezionymi podczas podwodnych poszukiwań.

Obejrzeli również słynne polskie jachty „Opty”, „Dal” i „Kumka IV” oraz

łodzie i kajaki z różnych stron świata, a najmłodsi z nas zapoznali się z dzia-

łaniem skanera – najnowszego urządzenia dokumentującego podwodne

zabytki w wymiarze 3D oraz wczuli się, za pomocą animacji komputerowej,

w pracę archeologów podwodnych.

Nie mniejsze atrakcje czekały w Kątach Rybackich, gdzie Europejskie

Ugrupowanie na Rzecz Edukacji i Kreowania Aktywności „EUREKA” przy

współpracy z Narodowym Muzeum Morskim i władzami Gminy Sztutowo

oraz wsparciu finansowym Towarzystwa Przyjaciół NMM zorganizowało, już

po raz drugi, inscenizację bitwy na Zalewie Wiślanym. 15 września 1463 r.

połączone siły Gdańska i Elbląga zwyciężyły nad flotą Zakonu Krzyżackie-

go, co przyczyniło się do rychłego zakończenia wojny trzynastoletniej. In-

scenizacja połączona była z innymi atrakcjami dla licznych widzów, w tym

regatami młodzieżowymi, jarmarkiem rzemiosła średniowiecznego i de-

gustacją przysmaków z tradycyjnej kuchni. Strawą dla ducha była piękna

oprawa muzyczna i taneczna zespołu „Secret Garden Singers” z Malborka.

Po spodziewanym zakończeniu inscenizacji bitewnej – Sprzymierzeni znów

zwyciężyli – pełni wrażeń udaliśmy się w podróż powrotną, obiecując sobie

powrót w to urocze miejsce za rok.

Tekst i zdjęcia: Lucjan Boroś

Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

16

WYJAZD STUDYJNY DO WROCŁAWIA I DREZNA

NASI PRZYJACIELE

Członkowie Towarzystwa Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego odby-

wają corocznie wyjazd studyjny, który tym razem zawiódł ich aż do Drezna.

W dniach 17–21 września zwiedzili pałac w Rogalinie, we Wrocławiu: Panoramę

Racławicką, Muzeum Narodowe, Muzeum Architektury, Afrykarium i Otwarte

Muzeum Odry, następnie Zamek Książ, Park Mużakowski, a na terenie Niemiec

Twierdzę Königstein, centrum Drezna i fabrykę porcelany w Miśni.

Intensywny program zwiedzania spotkał się z dużym zadowoleniem 53

uczestników wycieczki. Szczególne wrażenie pozostawił na nich leżący po

obydwu stronach Nysy Łużyckiej Park Mużakowski, wpisany na listę świato-

wego dziedzictwa UNESCO.

Tekst: Apoloniusz Łysejko

W pałacu w Rogalinie. Fot. Robert Witkowski

Zamek Książ koło Wałbrzycha. Fot. Danuta Twerd

Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

17

WYJAZD STUDYJNY DO WROCŁAWIA I DREZNA (ciąg dalszy)

NASI PRZYJACIELE Biuletyn NMM • 9 (198) 09.2019

Uczestnicy wycieczki w Parku Mużakowskim na moście nad Nysą Łużycką, na granicy Polski i Niemiec. Fot. Robert Witkowski

18