Duch natury i inne bajki The Spirit of Nature and Other ... · Paulina Wytrych Dział...

2
W DRODZE Budowana od dwudziestu lat kolekcja Fundacji Sztuki Polskiej ING gromadzi dzieła powstałe w ciągu ostatnich trzech dekad. Ten obszerny, choć w pewnym stopniu ograniczony zbiór reprezentuje zróżnicowanie polskiej sztuki. W ramach jubile- uszowej wystawy na chwilę oderwałem prace od przypisanych im numerów ewidencyjnych i podjąłem próbę dialogu na temat jednej z najistotniejszych dziś kwestii – skomplikowanych relacji pomiędzy człowiekiem i przyrodą. Ta relacja dosłownie odbija się w labiryncie ech, wariacji i sprzecznych ze sobą odpowie- dzi. Rozwijając dialog, swobodnie inspirowałem się zarówno rozważaniami na temat filozofii przyrody niemieckiego filozofa F.W.J. Schellinga, jak i powieścią Jana Potockiego Rękopis znaleziony w Saragossie. Pozwólmy sobie na takie uproszczenie: człowiek jako racjonalna część natury, próbując zbawić świat, podąża splą- tanymi ścieżkami. Może już się na nich zgubił, może wciąż ma w sobie nadzieję. Czy jednak natura w ogóle to zauważa? Czy człowiek w ogóle zna naturę? A może zniszczy nie tylko ją, ale także – jako jej część – samego siebie? Dzięki pracom ze zbiorów Fundacji Sztuki Polskiej ING odważyłem się wywołać ducha natury w muzeum – jednym z najbardziej cywilizowanych miejsc w świecie człowieka. Jako odbiorca wchodzisz w niepewną sferę opowieści, którą w dużej mierze współtworzysz. Uważaj na rezonujące ze sobą echa. Jeśli jednak się zgubisz – nie martw się. Na pewno znajdziesz dalszy ciąg tej historii. Mapa, którą trzymasz w dłoni, jest jedynie wskazówką w Twojej podróży – tej właśnie, która nie ma końca i której żaden kurator nie może nadać ostatecznego znaczenia ani celu. ON THE ROAD Although being extensive, yet still limited to a certain extent, the collection of art built up for twenty years since the establishment of the ING Polish Art Foundation, which was created in the last three decades, perfectly represents the manner in which Polish art is diversified. However, the jubilee exhibition of selected works from the collection is aimed at freeing them, at least for a little while, from the accession numbers assigned to them in the collections. Through them, it makes an attempt to conduct dialogues about the sensitive relation between man and nature, which is one of the most important topics today. It literal- ly observes it in the maze of echoes, variations and oppositions of possible answers. When developing the dialogue of these works of art, we have freely drawn on both the reflections on nature by F. W. J. Schelling, a German philosopher, and the novel by Jan Potocki entitled The Manuscript Found in Saragossa. Being thinking creatures, if only this simplification is permissible here, people take difficult roads in their quest to save the entire world. In the very process, they may lose the way, but maybe not all hope is thus lost. Can one, while on this road, still see nature every now and then? Can one recognise nature in one- self? Or will one not only destroy it, but also destroy oneself, as one of its manifestations? It is owing to the collection of the ING Polish Art Foundation being exhibited at the museum – the most civilised of all places – that the evocation of the spirit of nature has been made possible. And it is you – the visitors – that enter this area of adventure, which – for the most part – you create yourselves. Beware of stacked echoes. Do not despair should you lose your way. You will most certainly find your own path. The map you are holding is merely a minor suggestion for your own endless journey no curator is capable of either making sense of or setting an ultimate goal for. NA CESTU Početně sice rozsáhlý, ale vždy nějak omezený soubor uměleckých děl shromažďovaných již dvacátým rokem Nadací polského umění ING, dobře reprezentuje různorodost polského umění posledních zhruba třiceti let. Výroční výstava ze sbírky se však pokouší na čas osvobodit vybraná díla od jejich evidenčního čísla, pod nímž jsou ve sbírkách zařazena. Pokouší se vést jejich prostřednictvím dialog o prekérním vztahu člověka a přírody, tedy o jednom z nejdůležitějších témat dneška. Doslova ho sleduje v labyrintu ozvěn, variací a protikladných odpovědí. Při rozvinutí tohoto rozhovoru uměleckých děl jsme se volně inspirovali jednak úvahami o filosofii přírody německého filosofa F. W. J. Schellinga, jednak románem Jana Potockého Rukopis nalezený v Zaragoze. Člověk jako myslící příroda, dovolíme-li si takové zjednodušení, putuje spletitými cestami za spásou celku světa. Možná se na nich ztratil, možná má ještě naději. Pozná se v něm ještě někdy příroda? Pozná on přírodu v sobě? Anebo zničí nejen ji, ale také sebe sama jako jeden z jejích projevů? Prostřednictvím výstavy ze sbírek Nadace polského umění ING jsme si v muzeu, nejcivilizovanějším ze všech zařízení, dovolili vyvolávat ducha přírody. Vy jako diváci pak vstupujete do nejisté zóny příběhu, který z velké části vytváříte sami. Dejte pozor na ozvěny, jimiž drží pohromadě. Nezoufejte, pokud se v něm ztratíte. Najdete určitě svoje vlastní pokračování. Mapa, kterou držíte v ruce, je jen chatrnou oporou pro vaše vlastní putování, jemuž není konce a jemuž nemůže dát žádný kurátor konečný smysl a cíl. Marek Pokorný Kurator/Curator/Kurátor Duch natury i inne bajki The Spirit of Nature and Other Fairy Tales Duch přírody a jiné zkazky 22/11/2019 – 3/5/2020 20 lat Fundacji Sztuki Polskiej ING 20 years of the ING Polish Art Foundation 20 let Nadace polského umění ING A B C D E F

Transcript of Duch natury i inne bajki The Spirit of Nature and Other ... · Paulina Wytrych Dział...

Page 1: Duch natury i inne bajki The Spirit of Nature and Other ... · Paulina Wytrych Dział Techniczny/Technical Department/Technické oddělení Paweł Klus, Patryk Kudra, Piotr Kopeć,

W DRODZEBudowana od dwudziestu lat kolekcja Fundacji Sztuki

Polskiej ING gromadzi dzieła powstałe w ciągu ostatnich trzech dekad. Ten obszerny, choć w pewnym stopniu ograniczony zbiór reprezentuje zróżnicowanie polskiej sztuki. W ramach jubile-uszowej wystawy na chwilę oderwałem prace od przypisanych im numerów ewidencyjnych i podjąłem próbę dialogu na temat jednej z najistotniejszych dziś kwestii – skomplikowanych relacji pomiędzy człowiekiem i przyrodą. Ta relacja dosłownie odbija się w labiryncie ech, wariacji i sprzecznych ze sobą odpowie-dzi. Rozwijając dialog, swobodnie inspirowałem się zarówno rozważaniami na temat filozofii przyrody niemieckiego filozofa F.W.J. Schellinga, jak i powieścią Jana Potockiego Rękopis znaleziony w Saragossie.

Pozwólmy sobie na takie uproszczenie: człowiek jako racjonalna część natury, próbując zbawić świat, podąża splą-tanymi ścieżkami. Może już się na nich zgubił, może wciąż ma w sobie nadzieję. Czy jednak natura w ogóle to zauważa? Czy człowiek w ogóle zna naturę? A może zniszczy nie tylko ją, ale także – jako jej część – samego siebie? Dzięki pracom ze zbiorów Fundacji Sztuki Polskiej ING odważyłem się wywołać ducha natury w muzeum – jednym z najbardziej cywilizowanych miejsc w świecie człowieka. Jako odbiorca wchodzisz w niepewną sferę opowieści, którą w dużej mierze współtworzysz. Uważaj na rezonujące ze sobą echa. Jeśli jednak się zgubisz – nie martw się. Na pewno znajdziesz dalszy ciąg tej historii. Mapa, którą trzymasz w dłoni, jest jedynie wskazówką w Twojej podróży – tej właśnie, która nie ma końca i której żaden kurator nie może nadać ostatecznego znaczenia ani celu.

ON THE ROADAlthough being extensive, yet still limited to a certain

extent, the collection of art built up for twenty years since the establishment of the ING Polish Art Foundation, which was created in the last three decades, perfectly represents the manner in which Polish art is diversified. However, the jubilee exhibition of selected works from the collection is aimed at freeing them, at least for a little while, from the accession numbers assigned to them in the collections. Through them, it makes an attempt to conduct dialogues about the sensitive relation between man and nature, which is one of the most important topics today. It literal-ly observes it in the maze of echoes, variations and oppositions of possible answers. When developing the dialogue of these works of art, we have freely drawn on both the reflections on nature by F. W. J. Schelling, a German philosopher, and the novel by Jan Potocki entitled The Manuscript Found in Saragossa.

Being thinking creatures, if only this simplification is permissible here, people take difficult roads in their quest to save the entire world. In the very process, they may lose the way, but maybe not all hope is thus lost. Can one, while on this road, still see nature every now and then? Can one recognise nature in one-self? Or will one not only destroy it, but also destroy oneself, as one of its manifestations? It is owing to the collection of the ING Polish Art Foundation being exhibited at the museum – the most civilised of all places – that the evocation of the spirit of nature has been made possible. And it is you – the visitors – that enter this area of adventure, which – for the most part – you create yourselves. Beware of stacked echoes. Do not despair should you lose your way. You will most certainly find your own path. The map you are holding is merely a minor suggestion for your own endless journey no curator is capable of either making sense of or setting an ultimate goal for.

NA CESTUPočetně sice rozsáhlý, ale vždy nějak omezený soubor

uměleckých děl shromažďovaných již dvacátým rokem Nadací polského umění ING, dobře reprezentuje různorodost polského umění posledních zhruba třiceti let. Výroční výstava ze sbírky se však pokouší na čas osvobodit vybraná díla od jejich evidenčního čísla, pod nímž jsou ve sbírkách zařazena. Pokouší se vést jejich prostřednictvím dialog o prekérním vztahu člověka a přírody, tedy o jednom z nejdůležitějších témat dneška. Doslova ho sleduje v labyrintu ozvěn, variací a protikladných odpovědí. Při rozvinutí tohoto rozhovoru uměleckých děl jsme se volně inspirovali jednak úvahami o filosofii přírody německého filosofa F. W. J. Schellinga, jednak románem Jana Potockého Rukopis nalezený v Zaragoze.

Člověk jako myslící příroda, dovolíme-li si takové zjednodušení, putuje spletitými cestami za spásou celku světa. Možná se na nich ztratil, možná má ještě naději. Pozná se v něm ještě někdy příroda? Pozná on přírodu v sobě? Anebo zničí nejen ji, ale také sebe sama jako jeden z jejích projevů? Prostřednictvím výstavy ze sbírek Nadace polského umění ING jsme si v muzeu, nejcivilizovanějším ze všech zařízení, dovolili vyvolávat ducha přírody. Vy jako diváci pak vstupujete do nejisté zóny příběhu, který z velké části vytváříte sami. Dejte pozor na ozvěny, jimiž drží pohromadě. Nezoufejte, pokud se v něm ztratíte. Najdete určitě svoje vlastní pokračování. Mapa, kterou držíte v ruce, je jen chatrnou oporou pro vaše vlastní putování, jemuž není konce a jemuž nemůže dát žádný kurátor konečný smysl a cíl.

Marek PokornýKurator/Curator/Kurátor

Duch natury i inne bajkiThe Spirit of Nature

and Other Fairy TalesDuch přírody a jiné zkazky

22/11/2019 – 3/5/2020

20 lat Fundacji Sztuki Polskiej ING 20 years of the ING Polish Art Foundation

20 let Nadace polského umění ING

A

B

C D

E

F

2019_11_19_DUCH_NATURY_mapa_370x245mm.indd 1 19.11.19 14:53

Page 2: Duch natury i inne bajki The Spirit of Nature and Other ... · Paulina Wytrych Dział Techniczny/Technical Department/Technické oddělení Paweł Klus, Patryk Kudra, Piotr Kopeć,

02 Anna Okrasko, Mój profesor maluje w pas- ki, a ja w groszki, bo to jest bardziej dziew-częce / My Professor Paints Stripes and I Paint Dots Because It’s More Girly, 2003

04 Tymek Borowski, bez tytułu (Szatan) / untitled (Satan), 2008

03 Jakub Julian Ziółkowski, bez tytułu (Martwa natura) / untitled (Still Life), 2008

05 Jakub Julian Ziółkowski, bez tytułu (Leżąca postać) / untitled (Reclining Figure), 2008

07 Krzysztof Zieliński, Millennium School #35, 2007

08 Paweł Jarodzki, Go!, 2008

09 Edward Dwurnik, Czerwone tulipany / Red Tulips, 1999

01 Gizela Mickiewicz, Ways Back, 2017

06 Iza Tarasewicz, SKU (Jednostka maga-zynowa) / SKU (Stock Keeping Unit), 2015

10 Katarzyna Przezwańska, Wczesna polskość / Early Polishness, 2017

A B

C

F

X

D E24 Dorota Buczkowska, bez tytułu, z cyklu Nie wszystkie fragmenty są kompletne / untitled, from the cycle Not All Fragments Are Complete, 2011

35 Joanna Piotrowska, bez tytułu / untitled, 2017

47 Zofia Kulik, Wspaniałość siebie III / The Splendour of Myself III, 1997

48 Agata Ingarden, bez tytułu / untitled, 2018

53 Agnieszka Brzeżańska, bez tytułu / untitled, 2018

50 Kornel Janczy, Zachód słońca w górach / Sun in the Mountains, 2014*

55 Zuzanna Czebatul, Shores of Abundance, 2017*

56 Olaf Brzeski, Samolub / Self-Seeker, 2013

54 Oskar Dawicki, Drzewo Wiadomości / Tree of Knowledge, 2008

49 Konrad Smoleński, Energy Hunters, 2011

51 Piotr Bosacki, Drakula / Dracula, 2011

52 Daniel Rycharski, Ogród zimowy w Ku-rówku / Wintergarden in Kurówko, 2013*

57 Agnieszka Polska, The New Sun, 2017

* Prace spoza kolekcji Fundacji Sztuki Polskiej ING / Works not forming a part of the collec- tions of the ING Polish Art Foundation / Umělecká díla mimo Nadaci polského umění ING

25 Karolina Jabłońska, Oczy / Eyes, 2017

13 Paulina Ołowska, Wspomnienie lata / Remembering Summer, 1999

26 Andrzej Tobis, 73 23 das Bandeisen / taśma żelazna / The Band-Iron, z cyklu A-Z (Gabloty edukacyjne) / from A-Z series (Educational Cabinets), 2012

36 Olaf Brzeski, Samolub / Self-Seeker, 2013

14 Cezary Poniatowski, Konkwistador / Conquistador, 2018

37 Oskar Dawicki, Drzewo Wiadomości / Tree of Knowledge, 2008

15 Cezary Poniatowski, bez tytułu / untitled, 2018

27 Janek Simon, bez tytułu / untitled, 2015

38 Tomasz Kowalski, bez tytułu / untitled, 2008

16 Andrzej Tobis, 174 18 der Satanspilz / grzyb szatan / The Satan’s Mushroom, z cyklu A-Z (Gabloty edukacyjne) / from A-Z series (Educational Cabinets), 2012

28 Joanna Piotrowska, bez tytułu / untitled, 2016

39 Grzegorz Sztwiertnia, Oko malarza / The Paint-er‘s Eye, 2005

17 Andrzej Tobis, 36 5 (3.A) der Vater / ojciec / The Father, z cyklu A-Z (Gabloty edukacyjne) / from A-Z series (Educational Cabinets), 2011

29 Joanna Piotrowska, bez tytułu / untitled, 2017

40 Grzegorz Sztwiertnia, Oko malarza / The Paint-er‘s Eye, 2005

18 Andrzej Tobis, 179 27 der Sonnen-untergang / zachód słońca / The Sunset, z cyklu A-Z (Gabloty edukacyjne) / from A-Z series (Educational Cabinets), 2007

41 Grzegorz Sztwiertnia, Oko malarza / The Paint-er‘s Eye, 2005

19 Katarzyna Przezwańska, bez tytułu / untitled, 2015

30 Joanna Malinowska, Miniaturowa tunika. Kultura Wari lub Inka / Miniature Wari or Inka Tunic, 2011

42 Grzegorz Sztwiertnia, Oko malarza / The Paint-er‘s Eye, 2005

20 Anna Ostoya, Krajobrazy i monochromy ’09 / Landscapes and Monochromes ’09, 2009

31 Joanna Malinowska, Miniaturowa tunika. Kultura Wari lub Inka / Miniature Wari or Inka Tunic, 2011

43 Grzegorz Sztwiertnia, Oko malarza / The Paint-er‘s Eye, 2005

21 Anna Ostoya, Krajobrazy i monochromy ’09 / Landscapes and Monochromes ’09, 2009

32 Agnieszka Brzeżańska, Flora, 2016

44 Andrzej Tobis,110 12 das Schwimen-becken / basen dla niepływających / The Partition for Non- -swimmers, z cyklu A-Z (Gabloty edukacyjne) / from A-Z series (Educational Cabinets), 2006

22 Piotr Janas, Włosy/Ramię/Rama / Hair/Shoulders/Frame, 2010

33 Paweł Śliwiński, bez tytułu / untitled, 2008

45 Andrzej Tobis, 105 9 der Torraum / pole bramkowe / The Goal Area, z cyklu A-Z (Gabloty edukacyjne) / from A-Z series (Educational Cabinets), 2006

23 Paweł Kowalewski, Marchewka / Carrot, 2000

34 Wilhelm Sasnal, bez tytułu (Księżyc) / untitled (The Moon), 1999

46 Andrzej Tobis, 77 30 die Mülltonne / blaszka do śmieci / The Dustbin, z cyklu A-Z (Gabloty edukacyj-ne) / from A-Z series (Educational Cabinets), 2010

Kurator/Curator/Kurátor Marek Pokorný Współpraca/Cooperation/Spolupráce Łukasz Adamski, Kamila Bondar, Seweryn Kuter Identyfikacja wizualna/Visual Identification/Vizuální identita Daniela & Linda Dostálková, Tereza Boturová, Jakub Adamec Projekt architektury wystawy/Exhibition Architecture Design/Architektonický projekt výstavy Michał Budny Realizacja projektu architektonicznego/Implementation of the Architectural Project/Realizace architektonického projektu Wiesław Szeląg Koordynacja techniczna/Technical Coordination/Technická koordinace Aleksandra Grabowska, Dominika Lorek Muzeum Śląskie: Dział Administracji/Administration Department/Oddělení správy Marcin Cieśla, Przemysław Holik, Katarzyna Szafranek, Katarzyna Szędzielorz Dział Bezpieczeństwa/Security Department/Bezpečnostní oddělení Dariusz Korlacki, Mirosław Kulawik, Rafał Stobieniecki Dział Inwentaryzacji/Collections Management Department/Oddělení pro inventář Agnieszka Sowa, Monika Wolak Dział Komunikacji Wizualnej i Wydawnictw/Visual Communication and Publications Department/Oddělení vizuální komunikace a publikace Wojciech Bednarski, Katarzyna Bizacka, Elżbieta Spadzińska-Żak, Bernadeta Stalmach, Katarzyna Uniowska, Natalia Zaporowska Dział Konserwacji/Conservation Department/Oddělení údržby Małgorzata Momot, Grażyna Szmurło, Anna Ucieklak, Wojciech Zieliński Projekty/Projects/Projekty Agata Polak Dział Promocji/Promotion Department/Propagační oddělení Anna Adamkiewicz, Barbara Bajus, Paweł Doś, Dorota Lochowicz, Danuta Piękoś-Owczarek Dział Sztuki/Art Departament/Umělecké oddělení Michał Burdziński, Andrzej Holeczko-Kiehl, Paulina Wytrych Dział Techniczny/Technical Department/Technické oddělení Paweł Klus, Patryk Kudra, Piotr Kopeć, Sylwia Kośnik, Tomasz Musik, Tomasz Żabiński, Sebastian Żarczyński Magazyny Zbiorów/Collections Storage/Sbírky exponátů Dominik Konarzewski, Paweł Koniecko, Jolanta Mężyk, Michał Rakowski Sekcja Wystawiennicza/Exhibitions Section/Výstavní sekce Krystian Banik, Henryk Dubis, Marta Nocoń, Mariusz Paluchiewicz Fundacja Sztuki Polskiej ING/ING Polish Art Foundation/Nadace polského umění ING: Maja Demska, Joanna Dziewanowska-Stefańczyk, Vera Zalutskaya Specjalne podziękowania zechcą przyjąć/Special thanks to/Zvláštní poděkování patří Piotr i Sylwia Krupowie, Katarzyna Młynczak-Sachs, Rebekka von Zimmermann oraz wszyscy, którzy przyczynili się do powstania tej wystawy/and everybody who contributed to the organisation of this exhibition/a všem, kteří přispěli k výstavě

12 Christian Tomaszewski, bez tytułu #6 (Grigori Ras-putin), z cyklu Polowanie na bażanty / untitled #6 (Grigori Rasputin), from the cycle Hunting for Pheasants, 2007/2008

11 Christian Tomaszewski, bez tytułu #56 (Oko w tu-bie), z cyklu Polowanie na bażanty / untitled #56 (Eye in the Tube), from the cycle Hunting for Pheasants, 2008

2019_11_19_DUCH_NATURY_mapa_370x245mm.indd 2 19.11.19 14:54