UBIÓR W STAROŻYTNEJ GRECJI

ChlajnaChlajna - wierzchni ubiór męski w starożytnej Grecji, czasami występujący pod odmianą lope. Był to duży, chroniący przed zimnem, prostokątny płaszcz wełniany, spinany na piersiach lub na prawym ramieniu. W odróżnieniu od skromniejszych i krótszego himationu był to płaszcz wzorzysty, tkany z dobrej wełny, kolorowy. Najmodniejszymi kolorami były purpura, błękit, fiolet, szafranowa żółć i oliwkowa zieleń. Dodatkową ozdobę mogła tworzyć kontrastowa w barwie lamówka.

Dowodem szyku i elegancji było drapowanie chlajny.

W czasach Homera chlajna była zarówno ubiorem żołnierzy, jak i wieśniaków, natomiast w rzeźbach epoki klasycznej przedstawiano w niej filozofów. Noszona była zazwyczaj jako narzutka na znacznie krótszy i przylegający bezpośrednio do ciała chiton.

CHLAMIDA

Chlamida – ubiór męski w starożytnej Grecji pochodzenia macedońskiego lub tesalskiego.

Krótka wierzchnia szata noszona przez efebów, jeźdźców i podróżnych, był to prostokątny pas materiału o dolnym boku zaokrąglonym, spinany fibulą na prawym ramieniu lub pod brodą i przepasywany.

Chlamida była najczęściej ciemnego koloru, w dolnej części ozdobiona pasem o innej barwie. Od II wieku ateńscy efebowie zobowiązani byli nosić białe chlamidy. Od Aleksandra Wielkiego chlamida dekorowana purpurowym pasem stała się królewskim płaszczem.

HIMATION

Himation – wierzchnie okrycie noszone w starożytnej Grecji.

Himation był prostokątnym kawałkiem tkaniny pełniącym rolę peleryny. Noszony zarówno przez mężczyzn, jak i kobiety, nakładany był na chiton i drapowany w fałdy. Na rysunku – kobieta po lewej ubrana jest w chiton, a pozostałe dwie w himation narzucony na chiton.

Himation można często spotkać jako ubiór Chrystusa na obrazach o tematyce biblijnej. Himation mógł być też noszony samodzielnie, bez chitonu, nazywany był wtedy achitonem. Uzupełnieniem pełnego stroju składającego się z chitonu i himationu była często długa laska z gałką. Służyła ona do opierania się w ten sposób, by utrzymać pod pachą fałdę himationu.

KAUSIA

Kausia – nakrycie głowy wywodzące się ze starożytnej Macedonii, rodzaj dużego kapelusza o lekko stożkowatej główce i szerokim rondzie, noszonego dla ochrony przed słońcem. Wykonywano go z jednego kawałka filcu i wiązano pod brodą.

Purpurowa kausia stanowiła nakrycie głowy królów, królowych i wyższych urzędników macedońskich. Nosił ją często Aleksander Wielki i od niego upowszechniła się jako nakrycie głowy władców hellenistycznych. Przedstawiali się w niej często na monetach i ozdabiali ją białą przepaską przetykaną złotem.

PEPLOS

Peplos – strój kobiecy bez rękawów, uszyty z jednego prostokątnego kawałka tkaniny wełnianej spiętego na ramionach fibulami.

Szerokość tkaniny po złożeniu jej wzdłuż, równa była odległości między łokciami przy wyciągniętych poziomo rękach. Długość peplosu dobierana była zależnie od wzrostu właścicielki i bez przepasania miał on zakrywać jej stopy. Nadmiar długości tkaniny tworzył tzw. odrzutkę czyli drugą warstwę w jego górnej części. Długość odrzutki mogła być różna – od zakrywającej piersi, do osłaniającej biodra i wtedy peplos bywał przepasany na odrzutce. Tkanina okrywała lewy bok kobiety natomiast na prawym boku bywała zeszyta lecz np. dziewczęta w Sparcie nosiły peplosy niezszyte. Peplos używany był jeszcze w V wieku p.n.e. Greczynki zwykły drapować go w kunsztowne fałdy.

PETASOS

Petasos – kapelusz chroniący przed słońcem w starożytnej Grecji pochodzenia tesalskiego. Nierzadko noszono go z chlamidą (szata wierzchnia).

Petasos ze skrzydłami stał się symbolem Hermesa, boskiego posłańca (jego rzymski odpowiednik to Merkury).

Również Asterix, bohater francuskich komiksów i kreskówek, nosił tę część garderoby.

PILOS

Pilos – stożkowata czapka noszona przez mężczyzn w starożytnej Grecji w VI i V wieku p.n.e. Czasami występowała z daszkiem i bogatymi zdobieniami. Jej odmianą był pilidion (mały pilos) z filcu lub wełny noszony przez niewolników, żeglarzy i wolnych wyrobników.

Ateńczyk z wyższych warstw społecznych nie mógł wyjść z domu w takim nakryciu głowy, chyba, że chciał uchodzić za oryginała. Solon, chcąc bezpiecznie głosić swoje poglądy polityczne, udawał człowieka niezrównoważonego i pojawiał się na Agorze w pilidionie na głowie.

ZOSTER

Zoster - był rodzajem sznura lub pasa noszonego przez mężczyzn, a w późniejszej dobie przypuszczalnie także przez kobiety w starożytnej Grecji, od czasów archaicznych do hellenistycznych.

Słowo pojawia się u Homera, gdzie odnosi się do nabijanych brązowymi płytkami skórzanych pasów wojowników. Późniejsze odniesienia z późnego okresu archaicznego i wczesnego klasycznego ukazują zoster w postaci pasa lub splecionego materiału, służący do przewiązywania męskiego ubioru przede wszystkim krótszego chitonu.

W epoce hellenistycznej nazywany był "zone", a używany był do podwiązywania fałd w ubiorach zarówno męskich, jak i kobiecych.

WYKONALI:Weronika TabakAngelika PokładNatalia KidałowskaKarolina OlesińskaŁukasz UfniarzKewin Tysowski

klasa: 1UFH