dr Tomasz M. Zieliński
Transcript of dr Tomasz M. Zieliński
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Cz 2.
Koszty logistyki i zasobowo-procesowy rachunek kosztów
(ZPRK)
1
SP LiZMŁDEdycja 32
dr Tomasz M. Zielińskiprezes zarządu ABC Akademia Sp. z o.o. orazopiekun merytoryczny Akademii Controllingu Sp. z o.o.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
2
dr Tomasz M. Zielińskiprezes zarządu ABC Akademia
• Doktor nauk ekonomicznych Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, dziedzina: finanse, specjalność: controlling, rachunkowość,
• Prezes Zarządu firmy ABC Akademia Sp. z o.o. - lidera wdrożeń ABC/RCA w Polsce,
• Opiekun merytoryczny Akademii Controllingu,
• Wyróżnienie Stowarzyszenia Księgowych w Polsce (SKwP 2015),
• Wykładowca na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu, Szkole Głównej Handlowej, Uniwersytecie Łódzkim oraz firm szkoleniowych,
• Ekspert w zakresie systemów controllingowych do zarządzania kosztami i rentownością,
• Autor koncepcji Zasobowo-Procesowego Rachunku Kosztów wdrażanego w przedsiębiorstwach takich jak: ORLEN Laboratorium, Energa Obrót, Electrolux, FirstData Poland (Polcard), Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów, Spomlek, Kupiec i inne,
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
3
dr Tomasz M. Zieliński
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
DZIAŁALNOŚCI
4
Firma ABC Akademia jest nowoczesną firmą z sektora business
intelligence oraz jedną z czołowych firm consultingowych
posiadających największe doświadczenia w projektowaniu i
wdrażaniu platform zarządczo- controllingowych opartych na
zasobowo-procesowym rachunku kosztów (ZPRK/RCA).
Firma zajmuje się realizacją zaawansowanych programów
szkoleniowych z controllingu i rachunkowości zarządczej
adresowanych do pionów finansowych oraz kadry
zarządzającej i kierowniczej
13 lat doświadczeń
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
projektowanie i wdrażanie platform
zarządczo-controllingowych opartych
na zasobowo-procesowym rachunku
kosztów (ZPRK/RCA) oraz
oprogramowaniu Doctor Coster®
projektowanie i wdrażanie
dedykowanych rozwiązań Business
Intelligence (BI) wspierających
zarządzanie w obszarze controllingu,
sprzedaży, produkcji, logistyki
oraz usług
usługi outsourcingowe związane z
utrzymaniem i rozwojem systemów
zarządczo-controllingowych oraz
rozwiązań Business Iintelligence w
przedsiębiorstwach z różnych branż
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Klienci
MATERIAŁY BUDOWLANE
PRODUKCJA FMCG
USŁUGI
TWORZYWA SZTUCZNE
DYSTRYBUCJA
PRODUKCJA MONTAŻOWAUSŁUGI FINANSOWE LOGISTYKA i INFRASTRUKTURA
AUTOMOTIVE
PRODUKCJA POZOSTAŁA
EDUKACJA
PRODUKCJA POLIGRAFICZNA
GOSPODARKA ODPADAMI
• Doświadczenia z wielu branż:
– Produkcja
– Handel
– Usługi
– Logistyka
– Infrastruktura
– Usługi finansowe
– Banki
– Edukacja
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Platforma zarządczo – controllingowa
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
8
• Platforma zarządczo-controllingowa Doctor Coster® to odpowiedź na wyzwania stawiane obecnie przed nowoczesnymi rachunkami kosztów stanowiącymi podstawę zaawansowanych systemów zarządczo-controllingowych.
• Wyzwania te wynikają przede wszystkim z potrzeby dostarczenia menedżerom czytelnej i wiarygodnej informacji o planowanych oraz rzeczywistych kosztach i rentowności produktów, usług, grup produktowych oraz klientów i segmentów klientów.
• Ponadto szczegółowość prowadzonych systemów controllingowych wymaga wsparcia wyznaczania szczegółowych celów i monitorowania ich wykonania na wszystkich szczeblach organizacyjnych w ramach jednej, zaawansowanej platformy zarządczo-controllingowej.
• Projektowanie i utrzymywanie zaawansowanych rachunków kosztów w systemach klasy ERP, narzędziach do budżetowania, narzędziach business intelligence lub w arkuszach MS Excel jest bardzo trudne i pracochłonne z powodu nieprzystosowania interfejsu oraz braku gotowych procedur obliczeniowych.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
9
Platforma zarządczo-controllingowa Doctor Coster® to rozwiązanie, które wspiera prowadzenie procesów controllingowych z wykorzystaniem zaawansowanych koncepcji rachunku kosztów jak np.:
• Zasobowo-procesowy rachunek kosztów (ZPRK/RPCA)
• Resource Consumption Accounting (RCA)
• Activity Based Costing (ABC)
• Grenzplankostenrechnung (GPK)
• Time Driven ABC
• Lean Accounting (LA)
• Throughput Accounting (TA)
• Standard Costing (SC)
Nowoczesne koncepcje controllingowe (ZPRK/RCA/ABC/GPK) potrzebują narzędzi informatycznych pozwalających na ich efektywne projektowanie, rozwój i utrzymanie oraz narzędzi udostępniających informacje zarządcze w formie dostosowanej do potrzeb i zadań odbiorców na wszystkich szczeblach zarządzania przedsiębiorstwem.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Powiązanie logiki zasobowo-
procesowego rachunku kosztów (ZPRK)
z funkcjonalnościami Corporate
Performance Management (CPM) oraz
Business Intelligence and Analytics
(BI&A) to MAGICZNY TRÓJKĄT, który
wyróżnia platformę zarządczo –
controllingową Doctor Coster® spośród
innych systemów informatycznych
wspierających realizację procesów
zarządczych.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Plan prezentacji cz.2.
• Zasobowo-procesowy rachunek kosztów ZPRK – przypomnienie
• Poziomy dostępności i wykorzystania (zużycia) centrów kosztów zasobów
• Rozliczanie centrów kosztów zasobów wspierających
• Koszt całkowity i stawka wykorzystania/zużycia zasobu
• Kalkulacja kosztów działań – nośniki kosztów zasobów
• Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów oraz świadczenia usług
• Kalkulacja kosztów obsługi klientów
• Analiza rentowności – Pięć Podstawowych Poziomów Kosztów - PPPK
• Podsumowanie
12
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Model 12 Poziomów Dojrzałości Rachunku Kosztów
Poziom dojrzałości
5
Tradycyjny rachunek kosztów
Rachunek kosztów standardo-wych
Kalkulacja projektowa / zleceniowa
6
Rachunek kosztów działań –podejście klasyczne
Kalkulacja kosztów poszczegól-nychproduktów i usług
7
Rachunek kosztów działań –podejście klasyczne
Poziom 6 oraz kalkulacja kosztów i rentowności klientów oraz kanałów dystrybucji
8
Kosztyniewykorzy-stanychzasobów
8aRachunek kosztów działań -podejście klasyczne lub rachunek kosztów standardo-wych
8bZasobowo-Procesowy Rachunek Kosztów Rzeczywistych
Resource Consumption Accounting
10
Time-drivenABC 12
Symulacje
KOSZTY RZECZYWISTE,RAPORTOWANIE KOSZTÓW I STAWEK ZUŻYCIA
PLANOWANIE KOSZTÓW I POTENCJAŁU ZASOBÓW
11
Zasobowo-Procesowy Rachunek Kosztów
Resource Consumption Accounting
Resource Consumption Accounting
Zasobowo-Procesowy Rachunek KosztówPlanowanych
Zasobowo-Procesowy Rachunek KosztówStandardowych
1
Tradycyjny rachunek kosztów
brak kalkulacji
2
Tradycyjny rachunek kosztów
Kalkulacja podziałowa prosta
Lean accounting
3
Tradycyjny rachunek kosztów
Rachunek kosztów zmiennychdla grup produktowych
4
Tradycyjny rachunek kosztów
Rachunek kosztówpełnychdla grup produktowych
Opracowanie: T.M. Zieliński na podstawie IFAC 2009
9
Planowany Rachunek Kosztów Działań
GPK Grenzplan-kosten-rechnung
Budżetowanie elastyczne
Flexiblebudgeting
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ) 14
Zasobowo-procesowy rachunek kosztówResource Consumption Accounting (RCA)
RESOURCE CONSUMPTION ACCOUNTING
RCA
GRENZPLAN-KOSTENRECHNUNG
GPK
ACTIVITY BASED COSTING
ABC
Koncentracja na wydajności zasobów
Koncentracja na działaniach (procesach)
Korzyści ujęcia zasobowego
Korzyści ujęcia procesowego
Analiza i zarządzanie wydajnością zasobów
Analiza i zarządzanie procesami
Źródło: RCA Institute
Integracja GPK i ABC w ramach jednego
zasobowo-procesowego rachunku kosztów
ZASOBOWO-PROCESOWY RACHUNEK KOSZTÓW
ZPRK
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Zasobowo-Procesowy Rachunek Kosztów
• Zasobowo-Procesowy Rachunek Kosztów* to kompleksowy, systematyczny zarządczy rachunek kosztów:
– integrujący założenia niemieckiego Grenzplankostenrechnung (GPK) i amerykańskiego activity based costing (ABC),
– przetwarzający zgodnie ze ściśle zdefiniowanymi regułami dane finansowe i niefinansowe w informacje zarządcze o kosztach zasobów, procesów oraz o kosztach i rentowności zarówno produktów, usług, jak i klientów,
– przedstawione w sposób wielowymiarowy
– z zachowaniem rozdzielczości informacji kosztowych
– zarówno w ujęciu kosztów rzeczywistych, jak i planowanych,
– niezbędnych do wsparcia decyzji krótko-, średnio- i długoterminowych na wszystkich poziomach zarządzania przedsiębiorstwem.
15
*Opracowanie: T.M. Zieliński, 2014, rozprawa doktorska „Zasobowo-procesowy rachunek kosztów w przedsiębiorstwie, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
POK Grupa produktowa
POK Segment klienta
FOK Klient
Centra kosztów zasobów– wspierające
Działaniawspierające
Centra kosztów zasobów– podstawowe
Działania podstawowe i zarządcze
Pośrednie obiekty kosztowe
Finalne obiekty kosztowe (produkty/usługi/klienci)
Wieloblokowe i wielostopniowe marże pokrycia kosztów
Zasoby współdzielone
Działania podstawowe
FOK Produkt/usługa
Usługa wewnętrzna
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Zasoby współdzielone
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Usługa wewnętrzna
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
FOK Produkt/usługa
[8]
[7][7]
[2]
[2]
[2]
[2]
[5][5]
[5]
[1] [1]
[3]
oraz koszty nieprzypisywalne
[1] [1]
[4] [4]
[3]
[5]
[10]
FOK Klient
POK Firma i inne
[11]
Koszty
bezpośrednie
[9]
Koszty bezpośrednie
Działania zarządcze
Zasoby podstawowe
[1]
[6]Koszty
niewykorzy-stanychzasobów
oraz
koszty gotowości
[10]
Raporty, analizy,kokpity menedżerskie
Wszelkie prawa zastrzeżone – dr Tomasz M. Zieliński, ABC Akademia, 2014.
16
Centra kosztów zasobów
Procesy i Działania
Finalne i Pośrednie Obiekty Kosztowe
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Plan prezentacji cz.2.
• Zasobowo-procesowy rachunek kosztów ZPRK – przypomnienie
• Poziomy dostępności i wykorzystania (zużycia) centrów kosztów zasobów
• Rozliczanie centrów kosztów zasobów wspierających
• Koszt całkowity i stawka wykorzystania/zużycia zasobu
• Kalkulacja kosztów działań – nośniki kosztów zasobów
• Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów oraz świadczenia usług
• Kalkulacja kosztów obsługi klientów
• Analiza rentowności – Pięć Podstawowych Poziomów Kosztów - PPPK
• Podsumowanie
17
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
18
Miara wielkości przerobu zasobu• Miara wielkości przerobu zasobu to miara definiowana dla każdego Centrum Kosztu Zasobu, która służy zarówno
do pomiaru zużycia jak i stopnia wykorzystania zasobów.
• Miara ta jednocześnie służy do rozliczania kosztów danego centrum kosztu na inne zasoby, na procesy oraz na produkty i klientów.
• Miary wielkości przerobu zasobów są podstawą w zarządzaniu potencjałem (dostępnością) oraz wykorzystaniem zasobów organizacyjnych.
• Miara wielkości przerobu zasobu określana jest w takich jednostkach, w jakich mierzy się zużycie lub wykorzystanie zasobów, których koszty ujmowane są w ramach danego Centrum Kosztu Zasobu.
• Jako miarę przerobu dla Centrów Kosztów Zasobów przyjmuje się wyłącznie miarę wielkości przerobu zasobu (np. roboczogodziny, maszynogodziny, metry kwadratowe) a nie miarę wielkości przerobu działania (np. liczba przezbrojeń, liczba zmontowanych wyrobów, liczba zamówień).
Nr Centrum Kosztu Zasobu
Centrum Kosztu Zasobu
Miara wielkościprzerobu zasobu [MWPZ]
520-01 Linia produkcyjna Maszynogodziny
520-12 Operatorzy maszyn Roboczogodziny
550-01 Budynek biurowy Metry kwadratowe
555-20 System informatyczny Licencje
527-03 Regały magazynowe Miejsca paletowe
527-11 Wózek widłowy Motogodziny
530-40 Energia elektryczna Kilowatogodziny
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
19
Poziomy wyznaczania dostępności zasobów (wyznaczane dla każdego centrum kosztu zasobu)
Ile stanowi 100%?
• Teoretyczna wielkość przerobu zasobu – jest to wielkość przerobu, jaką przedsiębiorstwo teoretycznie może osiągnąć, tzn. gdy będzie w 100% eksploatować zasób (w praktyce nie osiągalna z tytułu np. awarii, przerw itp.)
• Praktyczna wielkość przerobu zasobu – jest to wielkość przerobu, jaką przedsiębiorstwo osiąga w normalnych (standardowych) warunkach produkcyjnych.
• Planowana wielkość przerobu zasobu – jest to wielkość przerobu, jaką przedsiębiorstwo planuje wykorzystać z tytułu realizacji określonego planu produkcyjnego.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
20
Poziomy wyznaczania zużycia zasobów (wyznaczane dla każdego centrum kosztu zasobu)
Ile faktycznie zużyto/wykorzystano?
• Rzeczywista wielkość przerobu zasobu - to wielkość przerobu, jaka została faktycznie osiągnięta w efekcie określonej skali produkcji czy usług. Wielkość uzyskiwana w efekcie rzeczywistych pomiarów i odczytów. W przypadku trudności z pomiarem rzeczywistej wielkości przerobu, zastępowana jest ona autoryzowaną wielkością przerobu zasobu.
• Autoryzowana wielkość przerobu zasobu - to wielkość przerobu zasobu, która uznana jest za uzasadnioną i zakłada zużycie zasobów zgodne ze standardami (normami) ich zużycia, ale uwzględnia faktycznie zrealizowany poziom produkcji czy usług.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
21
Stopień wykorzystania zasobu
• Stopień wykorzystania zasobu wynika z ilorazu pomiędzy rzeczywistą (lub autoryzowaną) a praktyczną wielkością przerobu a poszczególnych zasobów.
Zasób MWPZ Praktyczna Rzeczywista
(autoryzowana)
Ilość
niewykorzystana
% wykorzystania
zasobu
Linia
Produkcyjna
Maszynogo-
dziny
1000 700 300 70%
Samochód
ciężarowy
kilometry 2000 1500 500 75%
Zespół ds.
obsługi klienta
Roboczogo-
dziny
800 500 300 62,5%
%100zasobuprzerobu wielkoscPraktyczna
zasobuprzerobu wielkoscana)(autoryzow aRzeczywist ZasobuniaWykorzystaStopień x
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Centrum Kosztu Zasobu
Jednostka Ilość Uwagi
Liczba urządzeń ilość 2 Łączna liczba jednostek zasobu
Liczba dni w okresie dni 365 Liczba dni ulega zmianie w zależności od
długości przyjętego okresu
Teoretyczna liczba godzin dziennie dla
jednego urządzenia[godz] 24 Teoretyczny dzienny czas pracy zasobu
[godz] 17 520 Teoretyczny dzienny czas pracy x
liczba dni w okresie x liczba urządzeń
Obowiązkowa dzienna przerwa
eksploatacyjna dla jednego urządzenia[godz] 1,0
Czas przerwy wynikający z przepisów,
wymogów producenta lub ustaleń
przedsiębiorstwa
Obowiązkowa dzienna przerwa
eksploatacyjna dla jednego urządzenia w
całym okresie
[godz] 365,0 Obowiązkowa dzienna przerwa
eksploatacyjna x liczba dni w okresie
Liczba godzin remontów w okresie dla
jednego urządzenia[godz] 60,0
Czas remontów wynikający z ustaleń
przedsiębiorstwa i parametrów urządzenia
[godz] 850,0
(Obowiązkowa przerwa dzienna
urządzenia w okresie + czas remontów
urządzenia w okresie) x liczba urządzeń
[godz] 16 670 Teoretyczna dostępność - obniżenie
dostępności dla wszystkich urządzeń
[godz] 3 670,0
Planowany czas nieproduktywny dla
jednego urządzenia w okresie x liczna
urządzeń
[godz] 13 000
Praktyczna dostępność - planowane
obniżenie dostępności dla wszystkich
urządzeń
[godz] 14 000 Faktycznie zrealizowana wielkość
przerobu zasobu
(Rzeczywista / Praktyczna wielkość
przerobu zasobu) x 100
Praktyczna wielkość przerobu zasobu
STOPIEŃ WYKORZYSTANIA ZASOBU 83,98%
Łączne obniżenie dostępności do dostępności planowanej dla wszystkich
urządzeń
Rzeczywista wielkość przerobu zasobu
Planowana wielkość przerobu zasobu
Łączne obniżenie dostępności do dostępności praktycznej dla wszystkich
urządzeń
520-01MWPZ: maszynogodziny
Linie produkcyjne typ A
Teoretyczna wielkość przerobu zasobu
22
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Centrum Kosztu Zasobu
Jednostka Ilość Uwagi
Liczba pracowników ilość 25 Łączna liczba jednostek zasobu
Liczba dni roboczych w okresie na pracownika dni 250 liczba dni ulega zmianie w zależności od
długości okresu
Liczba dni urlopu w okresie na pracownika dni 26 Liczba dni urlopu przysługująca jednemu
pracownikowi
Planowane dni chorobowe na pracownika w
okresiedni 8,0
Czas choroby wynikający z charakterystyki
pracowników
Teoretyczna liczba dostępnych dni w okresie
na pracownikadni 216 Liczba dni roboczych - liczba dni urlopu
Teoretyczna liczba godzin dziennie na
pracownika[godz] 8 Teoretyczny dzienny czas pracy (pełen etat)
[godz] 43 200
Teoretyczny dzienny czas pracy x
teoretyczna liczba dostępnych dni x liczba
pracowników
Obowiązkowa przerwa dzienna na pracownika [godz] 0,5 Czas przerwy wynikający z przepisów i ustaleń
firmowych
Obowiązkowa przerwa dzienna w okresie na
pracownika [godz] 108,0
Obowiązkowa przerwa dzienna na pracownika x
Teoretyczna liczba dostępnych dni w okresie na
pracownika
Dzienne przygotowanie i zakończenie pracy na
pracownika[godz] 0,50
Czas przewidziany na rozpoczęcie i
zakończenie pracy
Dzienne przygotowanie i zakończenie pracy w
okresie na pracownika[godz] 108,00
Dzienne przygotowanie i zakończenie pracy na
pracownika x Teoretyczna liczba dostępnych dni
w okresie na pracownika
[godz] 5 400,0
(Przerwa + Przygotowanie i zakończenie + czas
nieproduktywny na pracownika w okresie) x
liczba pracowników
[godz] 37 800 Teoretyczna dostępność - obniżenie
dostępności dla wszystkich pracowników
[godz] 9 800,00 Planowany czas nieproduktywny dla jednego
pracownika w okresie x liczba pracowników
[godz] 28 000 Praktyczna dostępność - obniżenie
dostępności dla wszystkich pracowników
[godz] 27 000 Faktycznie zrealizowana wielkość
przerobu zasobu
(Rzeczywista / Praktyczna wielkość
przerobu zasobu) x 100STOPIEŃ WYKORZYSTANIA ZASOBU 71,43%
MWPZ: roboczogodziny 520-12
Teoretyczna wielkość przerobu zasobu
Łączne obniżenie dostępności do dostępności praktycznej dla wszystkich
pracowników
Praktyczna wielkość przerobu zasobu
Planowana wielkość przerobu zasobu
Rzeczywista wielkość przerobu zasobu
Łączne obniżenie dostępności do dostępności planowanej dla wszystkich
pracowników
Operatorzy Maszyn
23
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
24
Centrum Kosztu Zasobu
Jednostka Ilość Uwagi
Liczba urządzeń ilość 14 Łączna liczba jednostek zasobu
Liczba dni w okresie dni 21 Liczba dni ulega zmianie w zależności od
długości przyjętego okresu
Teoretyczna liczba godzin dziennie dla
jednego urządzenia[godz] 16 Teoretyczny dzienny czas pracy zasobu
[godz] 4 704 Teoretyczny dzienny czas pracy x
liczba dni w okresie x liczba urządzeń
Obowiązkowa dzienna przerwa
eksploatacyjna dla jednego urządzenia[godz] 1,0
Czas przerwy wynikający z przepisów,
wymogów producenta lub ustaleń
przedsiębiorstwa
Obowiązkowa dzienna przerwa
eksploatacyjna dla jednego urządzenia w
całym okresie
[godz] 21,0 Obowiązkowa dzienna przerwa
eksploatacyjna x liczba dni w okresie
Liczba godzin remontów w okresie dla
jednego urządzenia[godz] 8,0
Czas remontów wynikający z ustaleń
przedsiębiorstwa i parametrów urządzenia
[godz] 406,0
(Obowiązkowa przerwa dzienna
urządzenia w okresie + czas remontów
urządzenia w okresie) x liczba urządzeń
[godz] 4 298 Teoretyczna dostępność - obniżenie
dostępności dla wszystkich urządzeń
[godz] 1 198,0
Planowany czas nieproduktywny dla
jednego urządzenia w okresie x liczna
urządzeń
[godz] 3 100
Praktyczna dostępność - planowane
obniżenie dostępności dla wszystkich
urządzeń
[godz] 3 200 Faktycznie zrealizowana wielkość
przerobu zasobu
(Rzeczywista / Praktyczna wielkość
przerobu zasobu) x 100
Wózki widłowe
Teoretyczna wielkość przerobu zasobu
527-30MWPZ: motogodziny
Rzeczywista wielkość przerobu zasobu
STOPIEŃ WYKORZYSTANIA ZASOBU 74,45%
Łączne obniżenie dostępności do dostępności praktycznej dla wszystkich
urządzeń
Praktyczna wielkość przerobu zasobu
Łączne obniżenie dostępności do dostępności planowanej dla wszystkich
urządzeń
Planowana wielkość przerobu zasobu
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
25
Centrum Kosztu Zasobu
Jednostka Ilość Uwagi
Liczba pracowników ilość 60 Łączna liczba jednostek zasobu
Liczba dni roboczych w okresie na pracownika dni 250 liczba dni ulega zmianie w zależności od
długości okresu
Liczba dni urlopu w okresie na pracownika dni 26 Liczba dni urlopu przysługująca jednemu
pracownikowi
Planowane dni chorobowe na pracownika w
okresiedni 5,0
Czas choroby wynikający z charakterystyki
pracowników
Teoretyczna liczba dostępnych dni w okresie
na pracownikadni 219 Liczba dni roboczych - liczba dni urlopu
Teoretyczna liczba godzin dziennie na
pracownika[godz] 8 Teoretyczny dzienny czas pracy (pełen etat)
[godz] 105 120
Teoretyczny dzienny czas pracy x
teoretyczna liczba dostępnych dni x liczba
pracowników
Obowiązkowa przerwa dzienna na pracownika [godz] 0,5 Czas przerwy wynikający z przepisów i ustaleń
firmowych
Obowiązkowa przerwa dzienna w okresie na
pracownika [godz] 109,5
Obowiązkowa przerwa dzienna na pracownika x
Teoretyczna liczba dostępnych dni w okresie na
pracownika
Dzienne przygotowanie i zakończenie pracy na
pracownika[godz] 0,50
Czas przewidziany na rozpoczęcie i
zakończenie pracy
Dzienne przygotowanie i zakończenie pracy w
okresie na pracownika[godz] 109,50
Dzienne przygotowanie i zakończenie pracy na
pracownika x Teoretyczna liczba dostępnych dni
w okresie na pracownika
Dzienny czas nieproduktywny (szkolenia,
spotkania itp.) na pracownika[godz] 0,50
Czas nieproduktywny przewidziany np. na
szkolenia, spotkania)
Dzienny czas nieproduktywny (szkolenia,
spotkania itp.) w okresie na pracownika[godz] 109,50
Dzienny czas nieproduktywny na pracownika x
Teoretyczna liczba dostępnych dni w okresie na
pracownika
[godz] 19 710,0
(Przerwa + Przygotowanie i zakończenie + czas
nieproduktywny na pracownika w okresie) x
liczba pracowników
[godz] 85 410 Teoretyczna dostępność - obniżenie
dostępności dla wszystkich pracowników
[godz] 10 410,00 Planowany czas nieproduktywny dla jednego
pracownika w okresie x liczba pracowników
[godz] 75 000 Praktyczna dostępność - obniżenie
dostępności dla wszystkich pracowników
[godz] 78 000 Faktycznie zrealizowana wielkość
przerobu zasobu
(Rzeczywista / Praktyczna wielkość
przerobu zasobu) x 100STOPIEŃ WYKORZYSTANIA ZASOBU 91,32%
MWPZ: roboczogodziny
Praktyczna wielkość przerobu zasobu
Łączne obniżenie dostępności do dostępności planowanej dla wszystkich
pracowników
Planowana wielkość przerobu zasobu
Rzeczywista wielkość przerobu zasobu
Teoretyczna wielkość przerobu zasobu
Łączne obniżenie dostępności do dostępności praktycznej dla
wszystkich pracowników
527-80
Zespół Telemarketerów
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Centrum Kosztu Zasobu
Jednostka Ilość Uwagi
m2 2 000 Pełna powierzchnia użytkowa
budynku
Powierzchnia kumunikacyjna,
toalety, sale konferencyjnem2 400
Powierzchnia pomieszczeń nie
wykorzystywanych jako pomieszczenia
biurowe
m2 1 600 Powierzchnia pomieszczeń możliwych
do wykorzystania jako pomieszczenia
biurowe
m2 1 100 Planowane wykorzystanie
m2 1 200 Faktycznie wykorzystane m2
powierzchni biurowej
(Rzeczywista / Praktyczna wielkość
przerobu zasobu) x 100STOPIEŃ WYKORZYSTANIA ZASOBU 75,00%
550-20MWPZ: metry kwadratowe
Planowana wielkość przerobu zasobu
Rzeczywista wielkość przerobu zasobu
Powierzchnia biurowa
Teoretyczna wielkość przerobu zasobu
Praktyczna wielkość przerobu zasobu
26
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Plan prezentacji cz.2.
• Zasobowo-procesowy rachunek kosztów ZPRK – przypomnienie
• Poziomy dostępności i wykorzystania (zużycia) centrów kosztów zasobów
• Rozliczanie centrów kosztów zasobów wspierających
• Koszt całkowity i stawka wykorzystania/zużycia zasobu
• Kalkulacja kosztów działań – nośniki kosztów zasobów
• Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów oraz świadczenia usług
• Kalkulacja kosztów obsługi klientów
• Analiza rentowności – Pięć Podstawowych Poziomów Kosztów - PPPK
• Podsumowanie
27
POK Grupa produktowa
POK Segment klienta
FOK Klient
Centra kosztów zasobów– wspierające
Działaniawspierające
Centra kosztów zasobów– podstawowe
Działania podstawowe i zarządcze
Pośrednie obiekty kosztowe
Finalne obiekty kosztowe (produkty/usługi/klienci)
Wieloblokowe i wielostopniowe marże pokrycia kosztów
Zasoby współdzielone
Działania podstawowe
FOK Produkt/usługa
Usługa wewnętrzna
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Zasoby współdzielone
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Usługa wewnętrzna
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
FOK Produkt/usługa
[8]
[7][7]
[2]
[2]
[2]
[2]
[5][5]
[5]
[1] [1]
[3]
oraz koszty nieprzypisywalne
[1] [1]
[4] [4]
[3]
[5]
[10]
FOK Klient
POK Firma i inne
[11]
Koszty
bezpośrednie
[9]
Koszty bezpośrednie
Działania zarządcze
Zasoby podstawowe
[1]
[6]Koszty
niewykorzy-stanychzasobów
oraz
koszty gotowości
[10]
Raporty, analizy,kokpity menedżerskie
Wszelkie prawa zastrzeżone – dr Tomasz M. Zieliński, ABC Akademia, 2014.
Miejsca rozliczania wspierających kosztów
centrów zasobów
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Rozliczanie centrów kosztów zasobów wspierających
• Współzależności pomiędzy zasobami odnoszą się do tych zależności pomiędzy zasobami, które umożliwiają im w rezultacie sprawną realizację procesów i działań,
• Celem odzwierciedlenia współzależności pomiędzy zasobami jest dostarczenie informacji o kosztach w pełni wyposażonych zasobów, przygotowanych do efektywnej realizacji działań,
• Poprawne odzwierciedlenie współzależności pomiędzy zasobami wymaga przyczynowo - skutkowych relacji do obciążania kosztami rzeczywistych (faktycznych) konsumentów zasobów.
• Oznacza to, że rozliczenie zasobów wspierających nie może mieć charakteru stałego narzutu kosztów, ale powinno zmieniać się w zależności od faktycznego zapotrzebowania na zasoby współdzielone i usługi wewnętrzne.
POK Grupa produktowa
POK Segment klienta
FOK Klient
Centra kosztów zasobów– wspierające
Działaniawspierające
Centra kosztów zasobów– podstawowe
Działania podstawowe i zarządcze
Pośrednie obiekty kosztowe
Finalne obiekty kosztowe (produkty/usługi/klienci)
Wieloblokowe i wielostopniowe marże pokrycia kosztów
Zasoby współdzielone
Działania podstawowe
FOK Produkt/usługa
Usługa wewnętrzna
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Zasoby współdzielone
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Usługa wewnętrzna
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
FOK Produkt/usługa
[8]
[7][7]
[2]
[2]
[2]
[2]
[5][5]
[5]
[1] [1]
[3]
oraz koszty nieprzypisywalne
[1] [1]
[4] [4]
[3]
[5]
[10]
FOK Klient
POK Firma i inne
[11]
Koszty
bezpośrednie
[9]
Koszty bezpośrednie
Działania zarządcze
Zasoby podstawowe
[1]
[6]Koszty
niewykorzy-stanychzasobów
oraz
koszty gotowości
[10]
Raporty, analizy,kokpity menedżerskie
Wszelkie prawa zastrzeżone – dr Tomasz M. Zieliński, ABC Akademia, 2014.
Rozliczanie kosztów centrów zasobów współdzielonych –
metoda bezpośrednia
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
31
Zasoby współdzielone
• Zasoby współdzielone – to zasoby zużywane, wykorzystywane przez inne zasoby w sposób bezpośredni. Koszty tych zasobów rozliczne są na zasoby podstawowe lub inne zasoby wspierające.
• Metoda bezpośrednia – rozliczenia kosztów realizowane są bezpośrednio pomiędzy centrami kosztów zasobów w oparciu o nośniki kosztów zasobów tożsame z miarami wielkości przerobu zasobów np. ilość maszynogodzin determinuje ilość zużytych kilowatogodzin,
• Przykładami zasobów współdzielonych są: – Tereny przedsiębiorstw,– Budynki produkcyjne,– Budynki biurowe,– Systemy informatyczne,– Serwery informatyczne,– Stanowiska komputerowe biurowe,– Meble biurowe,– Media.
Zasób współdzielony
Zasób
Metoda bezpośrednia
Zasób
współdzielony
Zasób
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
TAK KZ na S TAK KZ na S TAK KZ na S TAK KZ na S
CK 520-01 CK 520-02 CK 520-03 CK 520-04
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
KOSZT
WYKORZYSTANY4 875 zł 12 188 zł 7 313 zł 14 625 zł 39 000 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY4 875 zł 12 188 zł 7 313 zł 14 625 zł 39 000 zł
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY- zł - zł - zł - zł - zł
800
ZASÓB Linia
produkcyjna 1
Linia
produkcyjna 2
Linia
produkcyjna 3
Linia
produkcyjna 4Razem
Razem
WARTOŚĆ NK 100 # m2 250 # m2 150 # m2 300 # m2
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZ
Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztu
m2 powierzchni produkcyjnej
39 000 zł
Rzeczyw . 800 # m2KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 18 000 zł
Stopień
w ykorzyst.66,7%
ZASÓB
WSPÓŁDZIELONY
Budynek
Produkcyjny
Stawka
Stała 45,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY36 000 zł
Praktyczna 1200 # m2RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 530-55Stawka
Zmienna 3,75 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY3 000 zł
KOSZT CAŁKOWITY 57 000 zł 18 000 zł 39 000 zł
KOSZT STAŁY 54 000 zł 18 000 zł 36 000 zł
KOSZT ZMIENNY 3 000 zł 3 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: m2 powierzchni produkcyjnejPraktyczna w ielkość
przerobu1200
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu800
Stawka zmienna
Koszt zmienny
Koszt stałyStawka
stała
Praktyczna dostępność
Rzeczywista dostępność
Koszt wykorzyt.
Koszt niewykorz.
Alokowany koszt
Ilość
Zmiana natury kosztu
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
TAK KZ na S TAK KZ na S TAK KZ na S TAK KZ na S
CK 527-03 CK 527-07 CK 527-05 CK 527-12
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
KOSZT
WYKORZYSTANY5 400 zł 1 215 zł 540 zł 1 350 zł 8 505 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY5 400 zł 1 215 zł 540 zł 1 350 zł 8 505 zł
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY- zł - zł - zł - zł - zł
63
ZASÓB Zespół
Telemarketerów
Zespół
Handlowców
Zespół ds.
Promocji
Zespół Biura
Obsługi KlientaRazem
Razem
WARTOŚĆ NK 40 # licencji 9 # licencji 4 # licencji 10 # licencji
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZ Liczba licencji
Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztu
8 505 zł
Rzeczyw . 63 # licencjiKOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 2 295 zł
Stopień
w ykorzyst.78,8%
ZASÓB
WSPÓŁDZIELONYSystem ERP
Stawka
Stała 135,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY8 505 zł
Praktyczna 80 # licencjiRZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 555-33Stawka
Zmienna - zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY- zł
KOSZT CAŁKOWITY 10 800 zł 2 295 zł 8 505 zł
KOSZT STAŁY 10 800 zł 2 295 zł 8 505 zł
KOSZT ZMIENNY - zł - zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: Liczba licencjiPraktyczna w ielkość
przerobu80
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu63
Stawka zmienna
Koszt zmienny
Koszt stałyStawka
stała
Praktyczna dostępność
Rzeczywista dostępność
Koszt wykorzyt.
Koszt niewykorz.
Alokowany koszt
Ilość
Zmiana natury kosztu
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
TAK KS na Z TAK KS na Z TAK KS na Z TAK KS na Z
CK 520-01 CK 520-02 CK 520-03 CK 520-04
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
KOSZT
WYKORZYSTANY101 528 zł 40 611 zł 81 222 zł 142 139 zł 365 500 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY- zł - zł - zł - zł - zł
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY101 528 zł 40 611 zł 81 222 zł 142 139 zł 365 500 zł
900000
ZASÓB Linia
produkcyjna 1
Linia
produkcyjna 2
Linia
produkcyjna 3
Linia
produkcyjna 4Razem
Razem
WARTOŚĆ NK 250000 # kwh 100000 # kwh 200000 # kwh 350000 # kwh
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZ kilowatogodziny
Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztu
365 500 zł
Rzeczyw . 900000 # kwhKOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 4 500 zł
Stopień
w ykorzyst.90,0%
ZASÓB
WSPÓŁDZIELONY
Energia
elektryczna
Stawka
Stała 0,05 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY40 500 zł
Praktyczna 1000000 # kwhRZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 530-66Stawka
Zmienna 0,36 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY325 000 zł
KOSZT CAŁKOWITY 370 000 zł 4 500 zł 365 500 zł
KOSZT STAŁY 45 000 zł 4 500 zł 40 500 zł
KOSZT ZMIENNY 325 000 zł 325 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: kilowatogodzinyPraktyczna w ielkość
przerobu1000000
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu900000
Stawka zmienna
Koszt zmienny
Koszt stałyStawka
stała
Praktyczna dostępność
Rzeczywista dostępność
Koszt wykorzyt.
Koszt niewykorz.
Alokowany koszt
Ilość
Zmiana natury kosztu
POK Grupa produktowa
POK Segment klienta
FOK Klient
Centra kosztów zasobów– wspierające
Działaniawspierające
Centra kosztów zasobów– podstawowe
Działania podstawowe i zarządcze
Pośrednie obiekty kosztowe
Finalne obiekty kosztowe (produkty/usługi/klienci)
Wieloblokowe i wielostopniowe marże pokrycia kosztów
Zasoby współdzielone
Działania podstawowe
FOK Produkt/usługa
Usługa wewnętrzna
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Zasoby współdzielone
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Usługa wewnętrzna
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
FOK Produkt/usługa
[8]
[7][7]
[2]
[2]
[2]
[2]
[5][5]
[5]
[1] [1]
[3]
oraz koszty nieprzypisywalne
[1] [1]
[4] [4]
[3]
[5]
[10]
FOK Klient
POK Firma i inne
[11]
Koszty
bezpośrednie
[9]
Koszty bezpośrednie
Działania zarządcze
Zasoby podstawowe
[1]
[6]Koszty
niewykorzy-stanychzasobów
oraz
koszty gotowości
[10]
Raporty, analizy,kokpity menedżerskie
Wszelkie prawa zastrzeżone – dr Tomasz M. Zieliński, ABC Akademia, 2014.
Rozliczanie kosztów centrów zasobów realizujących usługi
wewnętrzne – metoda pośrednia
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Zasób realizujący usługi wewnętrzne
36
Zasoby realizujące usługi wewnętrzne
• Zasoby realizujące usługi wewnętrzne – to zasoby zużywane, wykorzystywane przez inne zasoby w sposób pośredni (za pośrednictwem procesów wspierających – usług wewnętrznych). Zasoby te biorą udział w procesach wspierających, których kosztami obciążane są zasoby podstawowe i inne zasoby wspierające.
• Metoda obiektu pośredniego - rozliczenia kosztów pomiędzy centrami kosztów zasobów realizowane są za pośrednictwem działań (usług wewnętrznych), przy czym zakłada się wykorzystywanie obiektów „działań w każdej sytuacji, gdy one występują, co wpływa na lepsze interpretowanie rozliczeń kosztów.
• Przykładami zasobów realizujących usługi wewnętrzne są: – Pracownicy Utrzymania Ruchu,– Pracownicy Kadry i Płace,– Pracownicy Rekrutacji,– Trenerzy Wewnętrzni,– Pracownicy Informatyki,– Pracownicy Zaopatrzenia,– Sprężarki,– Kotłownia.
DziałanieMetoda
pośrednia
Zasób
Zasób
realizujący usługi
wewnętrzne
Zasób
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Dz. U.2.
rbh pracow. 900Rz.K.Wyk. 47 637 zł
rbh pracow.
K.Wyk.J.ZK.Wyk.J.SRz.K.Wyk.
TAK KS na Z TAK KS na Z TAK KS na Z TAK KS na Z
CK 520-01 CK 520-02 CK 520-03 CK 520-04
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: Liczba rbh pracow.Praktyczna w ielkość
przerobu3500
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu2925
KOSZT ZMIENNY 42 000 zł 42 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
KOSZT CAŁKOWITY 177 000 zł 22 179 zł 154 821 zł
KOSZT STAŁY 135 000 zł 22 179 zł 112 821 zł
Mechanicy Produkcji CK 530-15Stawka
Zmienna 14,36 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY42 000 zł
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZLiczba rbh pracow. ∑ = 2925
WSZYSTKIE DZIAŁANIA
154 821 zł
Rzeczyw . 2925 rbh pracow.KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 22 179 zł
Stopień
w ykorzyst.83,6%
Mechanicy
Produkcji
Stawka
Stała 38,57 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY112 821 zł
ZASÓB
REALIZUJĄCY
USŁUGI WEWN.
Praktyczna 3500 rbh pracow.RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
Remontowanie
Maszyn
RZECZYWISTY KOSZT
ZMIENNY42 000 zł
Inne działania
USŁUGA
WEWNĘTRZNA
(DZIAŁANIE)
RZECZYWISTY KOSZT
STAŁY112 821 zł
RZECZYWISTY KOSZT
CAŁKOWITY154 821 zł
202514,36 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY154 821 zł
38,57 zł
NOŚNIK KOSZTU
DZIAŁANIA
107 184 zł
Liczba rbh remontów
Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztuRazem
WARTOŚĆ NK 375 rbh rem. 600 rbh rem.
Razem
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY19 849 zł 31 758 zł 7 940 zł 47 637 zł 107 184 zł
150 rbh rem. 900 rbh rem. 2025
ZASÓB Linia
produkcyjna 1
Linia
produkcyjna 2
Linia
produkcyjna 3
Linia
produkcyjna 4
KOSZT
WYKORZYSTANY19 849 zł 31 758 zł 7 940 zł 47 637 zł 107 184 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY- zł - zł - zł - zł - zł
Stawka zmienna
Koszt zmienny
Koszt stałyStawka
stała
Praktyczna dostępność
Rzeczywista dostępność
Koszt wykorzyt.
Koszt niewykorz.
Alokowany koszt
Ilość
Ilość
Koszt działań
Ilość
Zmiana natury kosztu
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Dz. HR.3
rbh pracow. 150Rz.K.Wyk. 5 214 zł
rbh pracow.
K.Wyk.J.ZK.Wyk.J.SRz.K.Wyk.
TAK KZ na S TAK KZ na S TAK KZ na S TAK KZ na S
CK 527-03 CK 530-62 CK 550-24 CK 527-12
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
KOSZT
WYKORZYSTANY3 476 zł 1 738 zł 3 476 zł 6 952 zł 15 643 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY3 476 zł 1 738 zł 3 476 zł 6 952 zł 15 643 zł
Razem
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY- zł - zł - zł - zł - zł
100 rbh rekrut. 200 rbh rekrut. 450
ZASÓB Zespół
Telemarketerów
Zespół
Planistów
Zespół
Controllerów
Zespół Biura
Obsługi Klienta
Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztu Zmiana natury kosztuRazem
WARTOŚĆ NK 100 rbh rekrut. 50 rbh rekrut.
3,33 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY20 857 zł
31,43 zł
NOŚNIK KOSZTU
DZIAŁANIA
15 643 zł
Liczba rbh rekrutacji
Rekrutowanie
Pracowników
RZECZYWISTY KOSZT
ZMIENNY2 000 zł
Inne działania
USŁUGA
WEWNĘTRZNA
(DZIAŁANIE)
RZECZYWISTY KOSZT
STAŁY18 857 zł
RZECZYWISTY KOSZT
CAŁKOWITY20 857 zł
450
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZLiczba rbh pracow. ∑ = 600
WSZYSTKIE DZIAŁANIA
20 857 zł
Rzeczyw . 600 rbh pracow.KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 3 143 zł
Stopień
w ykorzyst.85,7%
Zespół
Kadrowo-
Płacowy
Stawka
Stała 31,43 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY18 857 zł
ZASÓB
REALIZUJĄCY
USŁUGI WEWN.
Praktyczna 700 rbh pracow.RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
Zespół
Kadrowo-PłacowyCK 550-45
Stawka
Zmienna 3,33 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY2 000 zł
KOSZT CAŁKOWITY 24 000 zł 3 143 zł 20 857 zł
KOSZT STAŁY 22 000 zł 3 143 zł 18 857 zł
KOSZT ZMIENNY 2 000 zł 2 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: Liczba rbh pracow.Praktyczna w ielkość
przerobu700
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu600
Stawka zmienna
Koszt zmienny
Koszt stałyStawka
stała
Praktyczna dostępność
Rzeczywista dostępność
Koszt wykorzyt.
Koszt niewykorz.
Alokowany koszt
Ilość
Ilość
Koszt działań
Ilość
Zmiana natury kosztu
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Plan prezentacji cz.2.
• Zasobowo-procesowy rachunek kosztów ZPRK – przypomnienie
• Poziomy dostępności i wykorzystania (zużycia) centrów kosztów zasobów
• Rozliczanie centrów kosztów zasobów wspierających
• Koszt całkowity i stawka wykorzystania/zużycia zasobu
• Kalkulacja kosztów działań – nośniki kosztów zasobów
• Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów oraz świadczenia usług
• Kalkulacja kosztów obsługi klientów
• Analiza rentowności – Pięć Podstawowych Poziomów Kosztów - PPPK
• Podsumowanie
39
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
# rh
# m2
# rh
m3
# m2
kwh
# rbhremontów
# mh
# m3
# m2Remontowanie
maszyn
Linia produkcyjna
nr 1
Maszyny pozostałe
Energia cieplna
Woda
Hala produkcyjna
Pracownicy utrzymania
ruchu
Pracownicy sprzątający
Energia elektryczna
Teren zakładu
Budynek biurowy
Sprzątanie powierzchni
Bezpośrednie elementy kosztowe
Pośrednie elementy kosztowe Zasób Zasób
Pośrednie elementy kosztowe Działanie Zasób
Zasoby realizujące usługi wewnętrzne
Zasoby współdzielone
Zasoby podstawowe
Przeglądy okresowe
# rbhprzeglądówUsługi
wewnętrzne
Koszt całkowity zasobu
Zasób w pełni wyposażony do realizacji działań
Rozliczanie centrów kosztów zasobów wspierających i koszt całkowity centrum kosztu zasobu
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
250 000 kWH
200 m2
10 rbh
30 rbh
407-01 Ubezpieczenie 4 200 zł
Koszt Bezpośredni Całkowity51 800 zł 88 200 zł
140 000 zł
84 000 zł
402-01 Usługi remontowe 32 000 zł
401-01 Części zamienne 17 000 zł
401-02 Materiały pomocnicze 2 800 zł
125 000 zł
5 000 zł
Centrum Kosztu Zasobu: Linia Produkcyjna nr 1 CK 520-01
Miara Wielkości Przerobu Zasobu: MaszynogodzinyRzeczywista: Praktyczna:
450 630
Element kosztowy Koszt zmienny Koszt stały
Bezpośrednie
elementy
kosztowe
400-01 Amortyzacja
Pośrednie
elementy
kosztoweD 34 UW Remontowanie maszyn
D 32 UW Przeglądy okresowe
550-10 Hala produkcyjna
540-54 Energia elektryczna
Koszt Pośredni Całkowity133 000 zł 7 000 zł
140 000 zł
2 000 zł
8 000 zł
Koszt Całkowity Centrum Kosztu Zasobu184 800 zł 95 200 zł
280 000 zł
561,78 zł Stawka Centrum Kosztu Zasobu
Wielkość niewykorzystana 180
Wykorzystanie / dostępność 450 630
410,67 zł 151,11 zł
Koszt niewykorzystany 27 200 zł
Linia Produkcyjna
nr 1
Koszt całkowity i jednostkowy zasobu
Pierwotna natura kosztu
zasobu
Obustronna zmiana natury kosztu zasobu
Miara wielkości przerobu zasobu
Potencjał (dostępność i
wykorzystanie)
Zmienność kosztu w
stosunku do MWZP
Elastyczność kosztu zasobu
Zasoby współdzielone i usługi wewnętrzne
Jednorodność (GPK)
Koszt jednostkowy
zużycia zasobu
Wielkość niewykorzy-
stana
Koszt niewykorzy- stanegozasobu
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
250 000 kWH
200 m2
10 rbh
30 rbh
407-01 Ubezpieczenie 4 200 zł
Koszt Bezpośredni Całkowity51 800 zł 88 200 zł
140 000 zł
84 000 zł
402-01 Usługi remontowe 32 000 zł
401-01 Części zamienne 17 000 zł
401-02 Materiały pomocnicze 2 800 zł
125 000 zł
5 000 zł
Centrum Kosztu Zasobu: Linia Produkcyjna nr 1 CK 520-01
Miara Wielkości Przerobu Zasobu: MaszynogodzinyRzeczywista: Praktyczna:
450 630
Element kosztowy Koszt zmienny Koszt stały
Bezpośrednie
elementy
kosztowe
400-01 Amortyzacja
Pośrednie
elementy
kosztoweD 34 UW Remontowanie maszyn
D 32 UW Przeglądy okresowe
550-10 Hala produkcyjna
540-54 Energia elektryczna
Koszt Pośredni Całkowity133 000 zł 7 000 zł
140 000 zł
2 000 zł
8 000 zł
Koszt Całkowity Centrum Kosztu Zasobu184 800 zł 95 200 zł
280 000 zł
561,78 zł Stawka Centrum Kosztu Zasobu
Wielkość niewykorzystana 180
Wykorzystanie / dostępność 450 630
410,67 zł 151,11 zł
Koszt niewykorzystany 27 200 zł
Linia Produkcyjna
nr 1
Koszt całkowity i jednostkowy zasobu
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Koszt całkowity i jednostkowy zasobu
Przykład:Zespół Telemarketerów
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Przetwarzanie płac
# rh
# rbh szk.
# rh
m3
# m2
# rh przetw.
# rh
# m3
# m2
Zespół Telemarketerów
Pracownicy pozostali
Energia cieplna
Woda
Budynek Biurowy
Pracownicy Działu Kadry
Trenerzy wewnętrzni
Teren zakładu
Budynek produkcyjny
Szkoleniawewnętrzne
Bezpośrednie elementy kosztowe
Pośrednie elementy kosztowe Zasób Zasób
Pośrednie elementy kosztowe Działanie Zasób
Zasoby realizujące usługi wewnętrzne
Zasoby współdzielone
Zasoby podstawowe
System CRM
# lic.
Koszt całkowity zasobu
Zasób w pełni wyposażony do realizacji działań
Rozliczanie centrów kosztów zasobów wspierających i koszt całkowity centrum kosztu zasobu
Rekrutowanie
Usługi wewnętrzne
# rhrekrutacji
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
80 licencji
800 m2
200 rbh
250 rbh
Element kosztowy Koszt zmienny Koszt stały
Centrum Kosztu Zasobu: Zespół Telemarketerów CK 527-12
Miara Wielkości Przerobu Zasobu: RoboczogodzinyRzeczywista: Praktyczna:
5 000 6 000
Bezpośrednie
elementy
kosztowe
405-01 Wynagrodzenia podstawa 100 000 zł
406-01 Świadczenia od wyn. - podstawa 30 000 zł
405-02 Wynagrodzenia premie 200 000 zł
Koszt Bezpośredni Całkowity260 000 zł 150 000 zł
406-02 Świadczenia od wyn. - premie 60 000 zł
402-12 Szkolenia zewnętrzne 20 000 zł
410 000 zł
Pośrednie
elementy
kosztowe
550-55 System informatyczny CRM 6 000 zł
550-80 Budynek biurowy 12 000 zł
D 52 UW Szkolenia wewnętrzne 25 000 zł
Koszt Pośredni Całkowity- zł 70 000 zł
70 000 zł
D 21 UW Przetwarzanie płac 27 000 zł
Wykorzystanie / dostępność 5 000 6 000
Koszt Całkowity Centrum Kosztu Zasobu260 000 zł 220 000 zł
480 000 zł
88,67 zł Stawka Centrum Kosztu Zasobu
52,00 zł 36,67 zł
Koszt niewykorzystany 36 667 zł
Wielkość niewykorzystana 1 000
Zespół Telemarketerów
80 licencji
800 m2
200 rbh
250 rbh
Element kosztowy Koszt zmienny Koszt stały
Centrum Kosztu Zasobu: Zespół Telemarketerów CK 527-12
Miara Wielkości Przerobu Zasobu: RoboczogodzinyRzeczywista: Praktyczna:
5 000 6 000
Bezpośrednie
elementy
kosztowe
405-01 Wynagrodzenia podstawa 100 000 zł
406-01 Świadczenia od wyn. - podstawa 30 000 zł
405-02 Wynagrodzenia premie 200 000 zł
Koszt Bezpośredni Całkowity260 000 zł 150 000 zł
406-02 Świadczenia od wyn. - premie 60 000 zł
402-12 Szkolenia zewnętrzne 20 000 zł
410 000 zł
Pośrednie
elementy
kosztowe
550-55 System informatyczny CRM 6 000 zł
550-80 Budynek biurowy 12 000 zł
D 52 UW Szkolenia wewnętrzne 25 000 zł
Koszt Pośredni Całkowity- zł 70 000 zł
70 000 zł
D 21 UW Przetwarzanie płac 27 000 zł
Wykorzystanie / dostępność 5 000 6 000
Koszt Całkowity Centrum Kosztu Zasobu260 000 zł 220 000 zł
480 000 zł
88,67 zł Stawka Centrum Kosztu Zasobu
52,00 zł 36,67 zł
Koszt niewykorzystany 36 667 zł
Wielkość niewykorzystana 1 000
Zespół Telemarketerów
Koszt całkowity i jednostkowy zasobu
Pierwotna natura kosztu
zasobu
Obustronna zmiana natury kosztu zasobu
Miara wielkości przerobu zasobu
Potencjał (dostępność i
wykorzystanie)
Zmienność kosztu w
stosunku do MWZP
Elastyczność kosztu zasobu
Zasoby współdzielone i usługi wewnętrzne
Jednorodność (GPK)
Koszt jednostkowy
zużycia zasobu
Wielkość niewykorzy-
stana
Koszt niewykorzy- stanegozasobu
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
80 licencji
800 m2
200 rbh
250 rbh
Element kosztowy Koszt zmienny Koszt stały
Centrum Kosztu Zasobu: Zespół Telemarketerów CK 527-12
Miara Wielkości Przerobu Zasobu: RoboczogodzinyRzeczywista: Praktyczna:
5 000 6 000
Bezpośrednie
elementy
kosztowe
405-01 Wynagrodzenia podstawa 100 000 zł
406-01 Świadczenia od wyn. - podstawa 30 000 zł
405-02 Wynagrodzenia premie 200 000 zł
Koszt Bezpośredni Całkowity260 000 zł 150 000 zł
406-02 Świadczenia od wyn. - premie 60 000 zł
402-12 Szkolenia zewnętrzne 20 000 zł
410 000 zł
Pośrednie
elementy
kosztowe
550-55 System informatyczny CRM 6 000 zł
550-80 Budynek biurowy 12 000 zł
D 52 UW Szkolenia wewnętrzne 25 000 zł
Koszt Pośredni Całkowity- zł 70 000 zł
70 000 zł
D 21 UW Przetwarzanie płac 27 000 zł
Wykorzystanie / dostępność 5 000 6 000
Koszt Całkowity Centrum Kosztu Zasobu260 000 zł 220 000 zł
480 000 zł
88,67 zł Stawka Centrum Kosztu Zasobu
52,00 zł 36,67 zł
Koszt niewykorzystany 36 667 zł
Wielkość niewykorzystana 1 000
Zespół Telemarketerów
Koszt całkowity i jednostkowy zasobu
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
47
Kalkulacja stawek centrów kosztów zasobów
Zasobowo-Procesowy Rachunek Kosztów
Miary wielkości przerobu zasobu Stawki kosztowe zasobu
Praktyczna wielkość (dostępność) Stawka STAŁA
Rzeczywiste wykorzystanie/zużycie Stawka ZMIENNA
• Denominatorem do wyznaczania rzeczywistych STAŁYCH stawek zużycia zasobów jest praktyczna wielkość przerobu zasobów,
• Denominatorem do wyznaczania rzeczywistych stawek kosztów ZMIENNYCH jest rzeczywista wielkość przerobu zasobów.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
48
Koszty wykorzystane i niewykorzystanecentrum kosztu zasobu
KOSZTY WYKORZYSTANE CENTRUM KOSZTU:
KW = Rzeczywista wielkość przerobu zasobu x (Stawka STAŁA + Stawka ZMIENNA)
KOSZTY NIEWYKORZYSTANE CENTRUM KOSZTU:
KSWZ = (Praktyczna - Rzeczywista wielkość przerobu zasobu) x Stawka STAŁA
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Plan prezentacji cz.2.
• Zasobowo-procesowy rachunek kosztów ZPRK – przypomnienie
• Poziomy dostępności i wykorzystania (zużycia) centrów kosztów zasobów
• Rozliczanie centrów kosztów zasobów wspierających
• Koszt całkowity i stawka wykorzystania/zużycia zasobu
• Kalkulacja kosztów działań – nośniki kosztów zasobów
• Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów oraz świadczenia usług
• Kalkulacja kosztów obsługi klientów
• Analiza rentowności – Pięć Podstawowych Poziomów Kosztów - PPPK
• Podsumowanie
49
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
50
Definicja „działania”
• Jednorodna, identyfikowalna i mierzalna część pracy wykonywana przez określone zasoby przedsiębiorstwa w celu osiągania policzalnych rezultatów
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
51
Definicja „działania”Jednorodna, identyfikowalna i mierzalna część pracy wykonywana przez
określone zasoby przedsiębiorstwa w celu osiągania policzalnych rezultatów
• Jednorodna część pracy – oznacza, że możliwe jest wyraźne odróżnienie każdego z działań w sposób uniemożliwiający przenikanie się działań, co mogłoby sprawić, że różni odbiorcy informacji mogą odmiennie rozumieć zakres objęty działaniem,
• Identyfikowalna część pracy – oznacza, że możliwe jest jasne określenie miejsca, początku i końca wykonywanej pracy,
• Mierzalna cześć pracy – oznacza, że możliwe jest pozyskanie informacji o ilości i czasie oraz ilościach rzeczywistych lub standardowych zużywanych w działaniu zasobów,
• Określone zasoby – oznacza, że możliwe jest zdefiniowanie konkretnych zasobów zużywanych w trakcie realizacji działania
• Policzalnych rezultatów – oznacza, że możliwe jest określenie ilości wykonanych działań lub ilości rezultatów działania (Miara wielkości przerobu działania). Wartości te są podstawą do tworzenia związków przyczynowo skutkowych z zasobami w ramach koncepcji reaktywności.
POK Grupa produktowa
POK Segment klienta
FOK Klient
Centra kosztów zasobów– wspierające
Działaniawspierające
Centra kosztów zasobów– podstawowe
Działania podstawowe i zarządcze
Pośrednie obiekty kosztowe
Finalne obiekty kosztowe (produkty/usługi/klienci)
Wieloblokowe i wielostopniowe marże pokrycia kosztów
Zasoby współdzielone
Działania podstawowe
FOK Produkt/usługa
Usługa wewnętrzna
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Zasoby współdzielone
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Usługa wewnętrzna
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
FOK Produkt/usługa
[8]
[7][7]
[2]
[2]
[2]
[2]
[5][5]
[5]
[1] [1]
[3]
oraz koszty nieprzypisywalne
[1] [1]
[4] [4]
[3]
[5]
[10]
FOK Klient
POK Firma i inne
[11]
Koszty
bezpośrednie
[9]
Koszty bezpośrednie
Działania zarządcze
Zasoby podstawowe
[1]
[6]Koszty
niewykorzy-stanychzasobów
oraz
koszty gotowości
[10]
Raporty, analizy,kokpity menedżerskie
Wszelkie prawa zastrzeżone – dr Tomasz M. Zieliński, ABC Akademia, 2014.
Rozliczanie kosztów centrów zasobów do działań
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
53
Nośniki Kosztów Zasobów
• Nośnik kosztu zasobu (resource cost driver) = miara wielkości przerobu zasobu,
• to miara definiowana dla każdego centrum kosztu zasobu, która służy zarówno do pomiaru zużycia jak i stopnia wykorzystania zasobów
• stanowi podstawę przypisania zasobów (kosztów) do działań i zasobów.
• Jest miarą ilości i intensywności zużycia zasobów przez działania i inne zasoby
• Każde centrum kosztu zasobu może być alokowany na działania innym nośnikiem kosztu zasobu. Oznacza to, że w rachunku kosztów może funkcjonować wiele nośników kosztów zasobów gwarantujących przyczynowo-skutkowe powiązanie pomiędzy kosztem centrum kosztu zasobu a działaniami.
• Nie jest problemem jakim nośnikiem rozliczyć koszty centrum kosztu zasobu na działania ale jak zmierzyć wartości nośnika.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
54
Równanie miary wielkości przerobu zasobu i nośnika kosztu zasobu
Centrum Kosztu Zasobu
Miara Wielkości Przerobu Zasobu
Nośnik KosztuZasobu =
• Miara wielkości przerobu zasobu to miara definiowana dla każdego Centrum Kosztu Zasobu, która służy zarówno do pomiaru zużycia jak i stopnia wykorzystania zasobów.
• Nośnik kosztu zasobu – to nośnik, w oparciu o który rozliczane są koszty danego centrum kosztu w modelu kosztowym
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
55
Nośniki Kosztów Zasobów
• Miary wielkości przerobu zasobów
– jednostki naturalne
– czasu trwania
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
56
Typy nośników kosztów zasobów
• Miary wielkości przerobu zasobów – nośniki czasu trwania:– Do rozliczania kosztów zasobów na działania wykorzystywane są ilości czasu zużytego
zasobu na rzecz działań
– Zakłada się, że każda jednostka czasu kosztuje tyle samo.
• Typy nośników czasu trwania
– Czasy rzeczywiste (niepowtarzalne, nietypowe i projektowe działania)
• Pomiar czasów realizacji działań (kalkulacja zleceniowa / projektowa)– Bezpośrednio po zakończeniu działania
– Raz na wybrany okres (np. tydzień, miesiąc)
– Czasy standardowe (Time Driven ABC) (wysoka powtarzalność działań)
• Pomiar czasów standardowych działań: szacowanie lub sampling
• Wyliczanie czasu całkowitego poświęcanego na rzecz działania jako iloczyn:– Liczba wykonanych działań x czas standardowy realizacji działania
• Nośniki mierzą zużycie i stopień wykorzystania zasobów.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Dz. A.1 Dz. A.2 Dz. A.3 Dz. A.4
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2017)
KOSZT
WYKORZYSTANY71 905 zł 122 238 zł 17 976 zł 39 548 zł 251 667 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY31 905 zł 54 238 zł 7 976 zł 17 548 zł 111 667 zł
Razem
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY40 000 zł 68 000 zł 10 000 zł 22 000 zł 140 000 zł
500 rbh 1100 rbh 7000
DZIAŁANIESpawanie
Wycinanie
otworówPrasowanie Wypalanie
Razem
WARTOŚĆ NK 2000 rbh 3400 rbh
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZ Liczba rbh pracow.
251 667 zł
Rzeczyw . 7000 rbh
ZASÓB
PODSTAWOWY
Pracownicy
Produkcji
Stawka
Stała 15,95 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY111 667 zł
Praktyczna 8400 rbhRZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 501-30Stawka
Zmienna 20,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY140 000 zł
Stopień
w ykorzyst.83,3%
KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 22 333 zł
KOSZT CAŁKOWITY 274 000 zł 22 333 zł 251 667 zł
KOSZT STAŁY 134 000 zł 22 333 zł 111 667 zł
KOSZT ZMIENNY 140 000 zł 140 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: Liczba rbh pracow.Praktyczna w ielkość
przerobu8400
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu7000
57
Stawka zmienna
Koszt wykorz. zmienny
Koszt wykorz.
stały
Stawka stała
Praktyczna dostępność
Rzeczywista dostępność
Koszt wykorzystany
Koszt niewykorz.
Alokowany koszt
Ilość
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Dz. A.1 Dz. A.2 Dz. A.3 Dz. A.4
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2017)
KOSZT
WYKORZYSTANY48 125 zł 13 750 zł 20 625 zł 27 500 zł 110 000 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY30 625 zł 8 750 zł 13 125 zł 17 500 zł 70 000 zł
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY17 500 zł 5 000 zł 7 500 zł 10 000 zł 40 000 zł
1600
DZIAŁANIE Opracowywanie
dok. zleceń
Opracowywanie
uspr. procesów
Opracowywanie
dok. produktów
Oprac. dok.
nowych prod.Razem
Razem
WARTOŚĆ NK 700 rbh 200 rbh 300 rbh 400 rbh
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZ liczba roboczogodzin
110 000 zł
Rzeczyw . 1600 rbhKOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU - zł
Stopień
w ykorzyst.100,0%
ZASÓB
PODSTAWOWYTechnolodzy
Stawka
Stała 43,75 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY70 000 zł
Praktyczna 1600 rbhRZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
CENTRUM KOSZTU ZASOBU MPK 520-03Stawka
Zmienna 25,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY40 000 zł
KOSZT CAŁKOWITY 110 000 zł - zł 110 000 zł
KOSZT STAŁY 70 000 zł - zł 70 000 zł
KOSZT ZMIENNY 40 000 zł 40 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: liczba roboczogodzinPraktyczna w ielkość
przerobu1600
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu1600
58
Stawka zmienna
Koszt wykorz. zmienny
Koszt wykorz.
stały
Stawka stała
Praktyczna dostępność
Rzeczywista dostępność
Koszt wykorzystany
Koszt niewykorz.
Alokowany koszt
Ilość
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
1667 rbh 3333 rbh 9000 rbh 667 rbh
0,083 współcz. 0,167 współcz. 0,750 współcz. 0,083 współcz.
20000 # palet 20000 # palet 12000 # palet 8000 # palet
Dz. A.1 Dz. A.2 Dz. A.3 Dz. A.4
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2017)
KOSZT
WYKORZYSTANY31 283 zł 62 567 zł 168 930 zł 12 513 zł 275 294 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY17 647 zł 35 294 zł 95 294 zł 7 059 zł 155 294 zł
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY13 636 zł 27 273 zł 73 636 zł 5 455 zł 120 000 zł
14667
DZIAŁANIE Rozładowyw.
dostaw
Przewożenie
do składowania
Kompletowanie
zamówieńOwijanie palet Razem
Razem
WARTOŚĆ NK
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZ liczba roboczogodzin
275 294 zł
Rzeczyw . 14667 rbhKOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 24 706 zł
Stopień
w ykorzyst.86,3%
ZASÓB
PODSTAWOWYMagazynierzy
Stawka
Stała 10,59 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY155 294 zł
Praktyczna 17000 rbhRZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
CENTRUM KOSZTU ZASOBU MPK 501-30Stawka
Zmienna 8,18 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY120 000 zł
KOSZT CAŁKOWITY 300 000 zł 24 706 zł 275 294 zł
KOSZT STAŁY 180 000 zł 24 706 zł 155 294 zł
KOSZT ZMIENNY 120 000 zł 120 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: liczba roboczogodzinPraktyczna w ielkość
przerobu17000
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu14666,67
59
Stawka zmienna
Koszt wykorz. zmienny
Koszt wykorz.
stały
Stawka stała
Praktyczna dostępność
Rzeczywista dostępność
Koszt wykorzystany
Koszt niewykorz.
Alokowany koszt
Ilość
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
750 rbh 1500 rbh 250 rbh 150 rbh
0,250 współcz. 0,500 współcz. 0,083 współcz. 0,750 współcz.
3000 # działań 3000 # działań 3000 # działań 200 # działań
Dz. S.1 Dz. S.2 Dz. S.3 Dz. S.4
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2017)
KOSZT
WYKORZYSTANY18 477 zł 36 954 zł 6 159 zł 3 695 zł 65 286 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY8 571 zł 17 143 zł 2 857 zł 1 714 zł 30 286 zł
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY9 906 zł 19 811 zł 3 302 zł 1 981 zł 35 000 zł
Razem
WARTOŚĆ NK 2650
DZIAŁANIE Wystawianie
faktur
Wpisywanie zam.
do systemu inf.
Przetwarzanie
zamówień
Wyjaśnianie
reklamacjiRazem
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZ liczba roboczogodzin pracow.
65 286 zł
Rzeczyw . 2650 rbhKOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 9 714 zł
Stopień
w ykorzyst.75,7%
ZASÓB
PODSTAWOWY
Zespół Biura
Obsługi Klienta
Stawka
Stała 11,43 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY30 286 zł
Praktyczna 3500 rbhRZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
CENTRUM KOSZTU ZASOBU MPK 527-12Stawka
Zmienna 13,21 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY35 000 zł
KOSZT CAŁKOWITY 75 000 zł 9 714 zł 65 286 zł
KOSZT STAŁY 40 000 zł 9 714 zł 30 286 zł
KOSZT ZMIENNY 35 000 zł 35 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: liczba roboczogodzin pracow.Praktyczna w ielkość
przerobu3500
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu2649,999
60
Stawka zmienna
Koszt wykorz. zmienny
Koszt wykorz.
stały
Stawka stała
Praktyczna dostępność
Rzeczywista dostępność
Koszt wykorzystany
Koszt niewykorz.
Alokowany koszt
Ilość
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Dz. T.1 Dz. T.2 Dz. T.3 Dz. T.4
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2017)
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: Liczba kilometrów przebieguPraktyczna w ielkość
przerobu450000
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu350000
KOSZT ZMIENNY 700 000 zł 700 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 530-44Stawka
Zmienna 2,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY700 000 zł
Stopień
w ykorzyst.77,8%
KOSZT CAŁKOWITY 1 240 000 zł 120 000 zł 1 120 000 zł
KOSZT STAŁY 540 000 zł 120 000 zł 420 000 zł
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZ
1 120 000 zł
Rzeczyw . 350000 km
ZASÓB
PODSTAWOWY
Ciągniki
Siodłowe
Stawka
Stała 1,20 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY420 000 zł
Praktyczna 450000 kmRZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
Liczba kilometrów przebiegu
KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 120 000 zł
Razem
WARTOŚĆ NK 90000 km 180000 km
Razem
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY180 000 zł 360 000 zł 120 000 zł 40 000 zł 700 000 zł
60000 km 20000 km 350000
DZIAŁANIE Transportowanie
Międzynarodowe
Transportowanie
Krajowe
Transportowanie
Międzymag.
Transportowanie
Zapopatrzeniowe
KOSZT
WYKORZYSTANY288 000 zł 576 000 zł 192 000 zł 64 000 zł 1 120 000 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY108 000 zł 216 000 zł 72 000 zł 24 000 zł 420 000 zł
61
Stawka zmienna
Koszt wykorz. zmienny
Koszt wykorz.
stały
Stawka stała
Praktyczna dostępność
Rzeczywista dostępność
Koszt wykorzystany
Koszt niewykorz.
Alokowany koszt
Ilość
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
1667 mth 3333 mth 2000 mth 667 mth
0,083 współcz. 0,167 współcz. 0,167 współcz. 0,083 współcz.
20000 # palet 20000 # palet 12000 # palet 8000 # palet
Dz. L.1 Dz. L.2 Dz. L.3 Dz. L.4
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2017)
KOSZT
WYKORZYSTANY41 546 zł 83 092 zł 49 855 zł 16 618 zł 191 111 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY11 111 zł 22 222 zł 13 333 zł 4 444 zł 51 111 zł
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY30 435 zł 60 870 zł 36 522 zł 12 174 zł 140 000 zł
Razem
WARTOŚĆ NK 7667
DZIAŁANIE Rozładowyw.
Dostaw
Przewożenie do
Składowania
Kompletowanie
Zamówień
Załadowywanie
WysyłekRazem
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZ Liczba motogodzin
191 111 zł
Rzeczyw . 7667 mthKOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 8 889 zł
Stopień
w ykorzyst.85,2%
ZASÓB
PODSTAWOWYWózki Widłowe
Stawka
Stała 6,67 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY51 111 zł
Praktyczna 9000 mthRZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
CENTRUM KOSZTU ZASOBU MPK 530-27Stawka
Zmienna 18,26 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY140 000 zł
KOSZT CAŁKOWITY 200 000 zł 8 889 zł 191 111 zł
KOSZT STAŁY 60 000 zł 8 889 zł 51 111 zł
KOSZT ZMIENNY 140 000 zł 140 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: Liczba motogodzinPraktyczna w ielkość
przerobu9000
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu7666,667
62
Stawka zmienna
Koszt wykorz. zmienny
Koszt wykorz.
stały
Stawka stała
Praktyczna dostępność
Rzeczywista dostępność
Koszt wykorzystany
Koszt niewykorz.
Alokowany koszt
Ilość
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Koszt całkowity i jednostkowy działania
Przykład:Foliowanie palet wysyłkowych
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
# rbh
Folia stretch
Elementy kosztowe Zasób Działanie Koszt całkowity działania
Rozliczanie centrów kosztów zasobów i koszt całkowity działania
Foliowanie palet wysyłkowych
Działania
Zespół MagazynierówOwijarki
# kg# mh
Centra kosztów zasobów
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
100 kg
700 mh
300 rbh
Elementy kosztowe
"Zasób - Działanie"
Efekt rozliczenia kosztów
centrów kosztów zasobów
Koszt Jednostkowy8,00 zł 11,20 zł
19,20 zł
Koszt Całkowity80 000 zł 112 000 zł
192 000 zł
522-30 Folia stretch
Miara Wielkości Przerobu Działania: 10 000
10 000 zł 12 000 zł
522-01 Zespół Magazynierów 30 000 zł 100 000 zł
Działanie / operacja: Foliowanie palet wysyłkowych D 03.07
Miara Wielkości Przerobu Działania: Liczba zafoliowanych paletRzeczywista:
10 000
Element kosztowy Koszty zmienny Koszty stały
40 000 zł
522-10 Owijarki
Foliowanie palet wysyłkowych
Koszt całkowity i jednostkowy działaniaMiara wielkości
przerobu działania
Elastyczność kosztów działania
Koszt stały i zmienny
Koszt jednostkowy działania
Definicja „działania”
Rozdzielczość zasobów
Nośnik kosztu zasobu = miara wielkości przerobu zasobu
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
100 kg
700 mh
300 rbh
Elementy kosztowe
"Zasób - Działanie"
Efekt rozliczenia kosztów
centrów kosztów zasobów
Koszt Jednostkowy8,00 zł 11,20 zł
19,20 zł
Koszt Całkowity80 000 zł 112 000 zł
192 000 zł
522-30 Folia stretch
Miara Wielkości Przerobu Działania: 10 000
10 000 zł 12 000 zł
522-01 Zespół Magazynierów 30 000 zł 100 000 zł
Działanie / operacja: Foliowanie palet wysyłkowych D 03.07
Miara Wielkości Przerobu Działania: Liczba zafoliowanych paletRzeczywista:
10 000
Element kosztowy Koszty zmienny Koszty stały
40 000 zł
522-10 Owijarki
Foliowanie palet wysyłkowych
Koszt całkowity i jednostkowy działania
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Koszt całkowity i jednostkowy działania
Przykład:Wytłaczanie rynien
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
# rbh
Gaz technologiczny
Elementy kosztowe Zasób Działanie Koszt całkowity działania
Rozliczanie centrów kosztów zasobów i koszt całkowity działania
Wytłaczanie rynien
Zespół operatorów
linii
Linia wytłaczania
# m3# mh
Centra kosztów zasobów
Działania
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
320 mh
160 rbh
1 000 m3
Działanie / operacja: Wytłaczanie rynien D 12.01
Miara Wielkości Przerobu Działania: Liczba wytłoczonych tonRzeczywista:
1 000
Element kosztowy Koszty zmienny Koszty stały
Elementy kosztowe
"Zasób - Działanie"
Efekt rozliczenia kosztów
centrów kosztów zasobów
520-01 Linia wytłaczania 130 000 zł 30 000 zł
520-10 Zespół operatorów linii 7 000 zł 10 000 zł
522-01 Gaz technologiczny 20 000 zł
Koszt Całkowity157 000 zł 40 000 zł
197 000 zł
Miara Wielkości Przerobu Działania: 1 000
Koszt Jednostkowy157,00 zł 40,00 zł
197,00 zł
Wytłaczanie rynien
Koszt całkowity i jednostkowy działaniaMiara wielkości
przerobu działania
Elastyczność kosztów działania
Koszt stały i zmienny
Koszt jednostkowy działania
Definicja „działania”
Rozdzielczość zasobów
Nośnik kosztu zasobu = miara wielkości przerobu zasobu
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Koszt całkowity i jednostkowy działania
320 mh
160 rbh
1 000 m3
Działanie / operacja: Wytłaczanie rynien D 12.01
Miara Wielkości Przerobu Działania: Liczba wytłoczonych tonRzeczywista:
1 000
Element kosztowy Koszty zmienny Koszty stały
Elementy kosztowe
"Zasób - Działanie"
Efekt rozliczenia kosztów
centrów kosztów zasobów
520-01 Linia wytłaczania 130 000 zł 30 000 zł
520-10 Zespół operatorów linii 7 000 zł 10 000 zł
522-01 Gaz technologiczny 20 000 zł
Koszt Całkowity157 000 zł 40 000 zł
197 000 zł
Miara Wielkości Przerobu Działania: 1 000
Koszt Jednostkowy157,00 zł 40,00 zł
197,00 zł
Wytłaczanie rynien
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Plan prezentacji cz.2.
• Zasobowo-procesowy rachunek kosztów ZPRK – przypomnienie
• Poziomy dostępności i wykorzystania (zużycia) centrów kosztów zasobów
• Rozliczanie centrów kosztów zasobów wspierających
• Koszt całkowity i stawka wykorzystania/zużycia zasobu
• Kalkulacja kosztów działań – nośniki kosztów zasobów
• Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów oraz świadczenia usług
• Kalkulacja kosztów obsługi klientów
• Analiza rentowności – Pięć Podstawowych Poziomów Kosztów - PPPK
• Podsumowanie
71
POK Grupa produktowa
POK Segment klienta
FOK Klient
Centra kosztów zasobów– wspierające
Działaniawspierające
Centra kosztów zasobów– podstawowe
Działania podstawowe i zarządcze
Pośrednie obiekty kosztowe
Finalne obiekty kosztowe (produkty/usługi/klienci)
Wieloblokowe i wielostopniowe marże pokrycia kosztów
Zasoby współdzielone
Działania podstawowe
FOK Produkt/usługa
Usługa wewnętrzna
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Zasoby współdzielone
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Usługa wewnętrzna
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
FOK Produkt/usługa
[8]
[7][7]
[2]
[2]
[2]
[2]
[5][5]
[5]
[1] [1]
[3]
oraz koszty nieprzypisywalne
[1] [1]
[4] [4]
[3]
[5]
[10]
FOK Klient
POK Firma i inne
[11]
Koszty
bezpośrednie
[9]
Koszty bezpośrednie
Działania zarządcze
Zasoby podstawowe
[1]
[6]Koszty
niewykorzy-stanychzasobów
oraz
koszty gotowości
[10]
Raporty, analizy,kokpity menedżerskie
Wszelkie prawa zastrzeżone – dr Tomasz M. Zieliński, ABC Akademia, 2014.
Poziom Kosztów
Produkt
Poziom Produktu
Koszty alokowane na finalne obiekty kosztowe typu Produkt / Usługa
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Przykład:
Rozliczanie kosztów działań/operacji na FOK wytwarzanych produktów
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
# rbh
Gaz technologiczny
Elementy kosztowe Działanie Produkt
Rozliczanie kosztów działań/operacji oraz zasobówna wytwarzane produkty
Przezbrajanie linii wytłaczaniaDziałania
Zespół operatorów
linii
Linia produkcyjna
nr 1
# m3 # mh
Centra kosztów zasobów
Produkt 1 Produkt 2
Wytłaczanie wyrobów gotowych
Zespół ds. przezbrojeń
# rbh
Elementy kosztowe Działanie Produkt
# mh wytłaczania# przezbrojeń
FOK Produkt
Usługi pakowania
# opak.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Dz. B.1
mh 200Rz.K.Wyk. 40 000 zł
mh wytł.K.Wyk.J.ZK.Wyk.J.SRz.K.Wyk.
P 1001 P 1002 P 1003 P 1004
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
KOSZT
WYKORZYSTANY24 000 zł 60 000 zł 6 000 zł 50 000 zł 140 000 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY6 000 zł 15 000 zł 1 500 zł 12 500 zł 35 000 zł
Razem
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY18 000 zł 45 000 zł 4 500 zł 37 500 zł 105 000 zł
30 mh wytł. 250 mh wytł. 700
FOK PRODUKTProdukt 1 Produkt 2 Produkt 3 Produkt 4
Razem
WARTOŚĆ NK 120 mh wytł. 300 mh wytł.
140 000 zł
RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY180 000 zł
NOŚNIK KOSZTU
DZIAŁANIALiczba mh wytłaczania
150,00 zł 50,00 zł
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZLiczba maszynogodzin ∑ = 900
WSZYSTKIE DZIAŁANIA
Wytłaczanie
Wyr. Gotowych
RZECZYWISTY KOSZT
ZMIENNY135 000 zł
Inne działania
DZIAŁANIE
PODSTAWOWE
RZECZYWISTY KOSZT
STAŁY45 000 zł
RZECZYWISTY KOSZT
CAŁKOWITY180 000 zł
700
900 mh
Linia
Produkcyjna 1
Stawka
Stała 50,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY45 000 zł
KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 15 000 zł
Stopień
w ykorzyst.75,0%
KOSZT CAŁKOWITY 195 000 zł 15 000 zł 180 000 zł
ZASÓB
PODSTAWOWYPraktyczna 1200 mh
RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 520-01Stawka
Zmienna 150,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY135 000 zł
180 000 zł
Rzeczyw .
KOSZT STAŁY 60 000 zł 15 000 zł 45 000 zł
KOSZT ZMIENNY 135 000 zł 135 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: Liczba maszynogodzinPraktyczna w ielkość
przerobu1200
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu900
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Dz. B.40
rbh pracow. 200Rz.K.Wyk. 4 000 zł
rbh przezbr.
K.Wyk.J.Z
K.Wyk.J.S
Rz.K.Wyk.
192 rbh przezbr. 48 rbh przezbr. 60 rbh przezbr. 200 rbh przezbr.
12,00 współcz. 12,00 współcz. 6,00 współcz. 20,00 współcz.
16 # serii 4 # serii 10 # serii 10 # serii
P 1001 P 1002 P 1003 P 1004
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY960 zł 240 zł 300 zł 1 000 zł 2 500 zł
500
FOK PRODUKTProdukt 1 Produkt 2 Produkt 3 Produkt 4
KOSZT
WYKORZYSTANY3 840 zł 960 zł 1 200 zł 4 000 zł 10 000 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY2 880 zł 720 zł 900 zł 3 000 zł 7 500 zł
Razem
WARTOŚĆ NK
Razem
10 000 zł
RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY14 000 zł
NOŚNIK KOSZTU
DZIAŁANIALiczba rbh przezbrajania
5,00 zł 15,00 zł
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZLiczba rbh pracow. ∑ = 700
WSZYSTKIE DZIAŁANIA
Przezbrajanie
Linii
RZECZYWISTY KOSZT
ZMIENNY3 500 zł
Inne działania
DZIAŁANIE
PODSTAWOWE
RZECZYWISTY KOSZT
STAŁY10 500 zł
RZECZYWISTY KOSZT
CAŁKOWITY14 000 zł
500
700 rbh pracow.
Zespół
Operatorów
Maszyn
Stawka
Stała 15,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY10 500 zł
KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 3 000 zł
Stopień
w ykorzyst.77,8%
KOSZT CAŁKOWITY 17 000 zł 3 000 zł 14 000 zł
ZASÓB
PODSTAWOWYPraktyczna 900 rbh pracow.
RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 520-30Stawka
Zmienna 5,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY3 500 zł
14 000 zł
Rzeczyw .
KOSZT STAŁY 13 500 zł 3 000 zł 10 500 zł
KOSZT ZMIENNY 3 500 zł 3 500 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: Liczba rbh pracow.Praktyczna w ielkość
przerobu900
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu700
Reaktywność
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Przykład:
Rozliczanie kosztów zasobów bezpośrednio na FOK wytwarzanych produktów
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
P 1001 P 1002 P 1003 P 1004
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
KOSZT
WYKORZYSTANY40 000 zł 20 000 zł 14 000 zł 6 000 zł 80 000 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY40 000 zł 20 000 zł 14 000 zł 6 000 zł 80 000 zł
Razem
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY- zł - zł - zł - zł - zł
7000 # opak. 3000 # opak. 40000
FOK KLIENTProdukt 1 Produkt 2 Produkt 3 Produkt 4
Razem
WARTOŚĆ NK 20000 # opak. 10000 # opak.
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZ
80 000 zł
Rzeczyw . 40000 # opak.
ZASÓB
PODSTAWOWY
Usługi
Pakowania
Stawka
Stała 2,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY80 000 zł
Praktyczna 45000 # opak.RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 10 000 zł
liczba wykonanych opakowań
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 530-22Stawka
Zmienna - zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY- zł
Stopień
w ykorzyst.88,9%
KOSZT CAŁKOWITY 90 000 zł 10 000 zł 80 000 zł
KOSZT STAŁY 90 000 zł 10 000 zł 80 000 zł
KOSZT ZMIENNY - zł - zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: liczba wykonanych opakowańPraktyczna w ielkość
przerobu45000
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu40000
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Przykład:
Rozliczanie kosztów działań/operacji na FOK świadczonych usług
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Dz. P.1
rbh pracow. 2000Rz.K.Wyk. 48 000 zł
rbh przyj.
K.Wyk.J.Z
K.Wyk.J.S
Rz.K.Wyk.
1680 rbh przyj. 320 rbh przyj. 400 rbh przyj. 1600 rbh przyj.
24,00 współcz. 16,00 współcz. 8,00 współcz. 4,00 współcz.
70 # wniosk. 20 # wniosk. 50 # wniosk. 400 # wniosk.
B 11 B 12 B 13 B 14
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY6 720 zł 1 280 zł 1 600 zł 6 400 zł 16 000 zł
4000
FOK PRODUKT Kredyt
Hipoteczny
Kredyt
KonsolidacyjnyKredyt Odnawialny
Kredyt
Gotówkowy
KOSZT
WYKORZYSTANY40 320 zł 7 680 zł 9 600 zł 38 400 zł 96 000 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY33 600 zł 6 400 zł 8 000 zł 32 000 zł 80 000 zł
Razem
WARTOŚĆ NK
Razem
96 000 zł
RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY144 000 zł
NOŚNIK KOSZTU
DZIAŁANIA
4,00 zł 20,00 zł
Liczba rbh przyjmowania wniosków
RZECZYWISTY KOSZT
ZMIENNY24 000 zł
Inne działania
DZIAŁANIE
PODSTAWOWE
RZECZYWISTY KOSZT
STAŁY120 000 zł
RZECZYWISTY KOSZT
CAŁKOWITY144 000 zł
4000
Przyjmowanie
Wniosków o Kredyt
Stopień
w ykorzyst.75,0%
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZLiczba rbh pracow. ∑ = 6000
WSZYSTKIE DZIAŁANIA
KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 40 000 zł
6000 rbh pracow.
Zespół Biura
Obsługi Klienta
Stawka
Stała 20,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY120 000 zł
KOSZT CAŁKOWITY 184 000 zł 40 000 zł 144 000 zł
ZASÓB
PODSTAWOWYPraktyczna 8000 rbh pracow.
RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 503-01Stawka
Zmienna 4,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY24 000 zł
144 000 zł
Rzeczyw .
KOSZT STAŁY 160 000 zł 40 000 zł 120 000 zł
KOSZT ZMIENNY 24 000 zł 24 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: Liczba rbh pracow.Praktyczna w ielkość
przerobu8000
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu6000
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Dz. F.1
rbh pracow. 1000Rz.K.Wyk. 18 000 zł
rbh księg.
K.Wyk.J.Z
K.Wyk.J.S
Rz.K.Wyk.
600 rbh księg. 300 rbh księg. 300 rbh księg. 800 rbh księg.
0,05 współcz. 0,05 współcz. 0,10 współcz. 0,10 współcz.
12000 # dok. 6000 # dok. 3000 # dok. 8000 # dok.
U 1 U 1 U 1 U 1
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: Liczba rbh pracow.Praktyczna w ielkość
przerobu4000
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu3000
KOSZT ZMIENNY 18 000 zł 18 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
KOSZT STAŁY 48 000 zł 12 000 zł 36 000 zł
KOSZT CAŁKOWITY 66 000 zł 12 000 zł 54 000 zł
ZASÓB
PODSTAWOWYPraktyczna 4000 rbh pracow.
RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 546-01Stawka
Zmienna 6,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY18 000 zł
54 000 zł
Rzeczyw . 3000 rbh pracow.
Zespół
Specjalistów
ds. Kosztów
Stawka
Stała 12,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY36 000 zł
KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 12 000 zł
Stopień
w ykorzyst.75,0%
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZLiczba rbh pracow. ∑ = 3000
WSZYSTKIE DZIAŁANIA
Księgowanie
Dokumentów
Kosztowych
RZECZYWISTY KOSZT
ZMIENNY18 000 zł
Inne działania
DZIAŁANIE
PODSTAWOWE
RZECZYWISTY KOSZT
STAŁY36 000 zł
RZECZYWISTY KOSZT
CAŁKOWITY54 000 zł
2000
Razem
WARTOŚĆ NK 2000
6,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY54 000 zł
12,00 zł
NOŚNIK KOSZTU
DZIAŁANIA
36 000 zł
Liczba rbh księgowania
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY3 600 zł 1 800 zł 1 800 zł 4 800 zł 12 000 zł
FOK PRODUKT Kontrakt
Usługowy 1
Kontrakt
Usługowy 2
Kontrakt Usługowy
3
Kontrakt
Usługowy 4Razem
KOSZT
WYKORZYSTANY10 800 zł 5 400 zł 5 400 zł 14 400 zł 36 000 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY7 200 zł 3 600 zł 3 600 zł 9 600 zł 24 000 zł
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Przykład:
Rozliczanie kosztów zasobów bezpośrednio na FOK świadczonych usług
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
U 1 U 1 U 1 U 1
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: Wartość Kosztu UsługRzeczyw ista w ielkość
przerobu1200000
KOSZT ZMIENNY 1 200 000 zł 1 200 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
KOSZT CAŁKOWITY 1 200 000 zł - zł 1 200 000 zł
KOSZT STAŁY - zł - zł - zł
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 501-22Stawka
Zmienna 1,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY1 200 000 zł
Stopień
w ykorzyst.100,0%
KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU - zł
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZ Wartość Kosztu Usług
1 200 000 zł
Rzeczyw . 1200000 PLN
ZASÓB
PODSTAWOWY
Usługi Podwyk.
Budowlane
Stawka
Stała - zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY- zł
Praktyczna 1200000 PLNRZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
Razem
WARTOŚĆ NK 300000 PLN 600000 PLN
Razem
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY300 000 zł 600 000 zł 100 000 zł 200 000 zł 1 200 000 zł
100000 PLN 200000 PLN 1200000
FOK PRODUKT Kontrakt
Usługowy 1
Kontrakt
Usługowy 2
Kontrakt
Usługowy 3
Kontrakt
Usługowy 4
KOSZT
WYKORZYSTANY300 000 zł 600 000 zł 100 000 zł 200 000 zł 1 200 000 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY- zł - zł - zł - zł - zł
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ) 84
Pięć Podstawowych Poziomów Kosztów
• Zasobowo-Procesowy Rachunek Kosztów wyróżnia pięć Podstawowych Poziomów Kosztów, z możliwością ich dekompozycji, jako podstawową kategorię wynikową przyjmowaną w analizie kosztów i wielostopniowych marż pokrycia kosztów
Poziom produktu
Poziom Grupy Produktowej
Poziom Klienta
Poziom Segmentu Klienta
Poziom Przedsiębiorstwa
Koszty Poziomu Produktu
Koszty Poziomu Grupy Produktowej
Koszty Poziomu Klienta
Koszty Poziomu Przedsiębiorstwa
Koszty Poziomu Segmentu Klienta
Koszty niewykorzystanych zasobów
Marża I Stopnia
Marża II Stopnia
Marża III Stopnia
Marża IV Stopnia
Marża V Stopnia
Marża VI Stopnia
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
PRZYCHODY xx zł
Koszty poziomu PRODUKTU prezentowane są na pierwszym poziomie marży pokrycia
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Element kosztowy Koszt zmienny Koszt stały
Poziom Grupy Produktowej
Koszt Poziomu Grupy Produktowej 1 000 zł 1 000 zł
1 000 zł 1 000 złGrupy Produktowe
Poziom Segmentu Klienta
Koszt Poziomu Segmentu Klienta 1 000 zł 1 000 zł
1 000 zł 1 000 złSegment Klienta
Produkt: P 1450 Rynna Brązowa
FOK Produkt
Koszt Poziomu Klienta 7 000 zł 3 000 zł
Poziom Klienta
3 000 zł 2 000 zł
4 000 zł 1 000 zł
K 23045 TAKO S.A.
K 22110 HURTEX Sp. z o.o.
Koszt Poziomu Produktu 185 000 zł 64 000 zł
Poziom produktu
40 000 zł 50 000 zł
25 000 zł 10 000 zł
20 000 zł 4 000 zł
D 320 Wytłaczanie – 300 mh
D 321 Przezbrajanie linii - 7 przezb.
D 323 Pakowanie Rynien – 120 opak.
Koszt bezpośredni surowce i opakowania 100 000 zł 0 zł
2000 szt
Koszt CAŁKOWITY 194 000 zł 69 500 zł
Poziom Przedsiębiorstwa
Koszt Poziomu Przedsiębiorstwa 0 zł 500 zł
0 zł 500 złPrzedsiębiorstwo
Koszt Jednostkowy 97 zł 35 zł
Rozdzielczość poziomów kosztów –„pięć podstawowych poziomów kosztów”
Elastyczność kosztu produktu
Koszty istotne i nieistotne
Koszt stały i zmienny
Wykluczenie efektu spirali śmierci
kosztów stałych
Koszt całkowity Produktu
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Plan prezentacji cz.2.
• Zasobowo-procesowy rachunek kosztów ZPRK – przypomnienie
• Poziomy dostępności i wykorzystania (zużycia) centrów kosztów zasobów
• Rozliczanie centrów kosztów zasobów wspierających
• Koszt całkowity i stawka wykorzystania/zużycia zasobu
• Kalkulacja kosztów działań – nośniki kosztów zasobów
• Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów oraz świadczenia usług
• Kalkulacja kosztów obsługi klientów
• Analiza rentowności – Pięć Podstawowych Poziomów Kosztów - PPPK
• Podsumowanie
86
POK Grupa produktowa
POK Segment klienta
FOK Klient
Centra kosztów zasobów– wspierające
Działaniawspierające
Centra kosztów zasobów– podstawowe
Działania podstawowe i zarządcze
Pośrednie obiekty kosztowe
Finalne obiekty kosztowe (produkty/usługi/klienci)
Wieloblokowe i wielostopniowe marże pokrycia kosztów
Zasoby współdzielone
Działania podstawowe
FOK Produkt/usługa
Usługa wewnętrzna
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Zasoby współdzielone
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Usługa wewnętrzna
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
FOK Produkt/usługa
[8]
[7][7]
[2]
[2]
[2]
[2]
[5][5]
[5]
[1] [1]
[3]
oraz koszty nieprzypisywalne
[1] [1]
[4] [4]
[3]
[5]
[10]
FOK Klient
POK Firma i inne
[11]
Koszty
bezpośrednie
[9]
Koszty bezpośrednie
Działania zarządcze
Zasoby podstawowe
[1]
[6]Koszty
niewykorzy-stanychzasobów
oraz
koszty gotowości
[10]
Raporty, analizy,kokpity menedżerskie
Wszelkie prawa zastrzeżone – dr Tomasz M. Zieliński, ABC Akademia, 2014.
Poziom Kosztów
Klient
Poziom Klienta
Koszty alokowane na finalne obiekty kosztowe typu Klient
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Przykład:
Rozliczanie kosztów działań/operacji na FOK Klientów
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Dz. L.3
rbh pracow. 50Rz.K.Wyk. 900 zł
rbh kompl.
K.Wyk.J.Z
K.Wyk.J.S
Rz.K.Wyk.
750 rbh kompl. 450 rbh kompl. 300 rbh kompl. 600 rbh kompl.
0,30 współcz. 0,30 współcz. 0,30 współcz. 0,30 współcz.
2500 # palet 1500 # palet 1000 # palet 2000 # palet
K 101 K 102 K 103 K 104
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY6 000 zł 3 600 zł 2 400 zł 4 800 zł 16 800 zł
2100
FOK KLIENTKlient 1 Klient 2 Klient 3 Klient 4
KOSZT
WYKORZYSTANY13 500 zł 8 100 zł 5 400 zł 10 800 zł 37 800 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY7 500 zł 4 500 zł 3 000 zł 6 000 zł 21 000 zł
Razem
WARTOŚĆ NK
Razem
37 800 zł
RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY38 700 zł
NOŚNIK KOSZTU
DZIAŁANIALiczba rbh kompletacji
8,00 zł 10,00 zł
Kompletowanie
Zamówień
RZECZYWISTY KOSZT
ZMIENNY17 200 zł
Inne działania
DZIAŁANIE
PODSTAWOWE
RZECZYWISTY KOSZT
STAŁY21 500 zł
RZECZYWISTY KOSZT
CAŁKOWITY38 700 zł
2100
Stopień
w ykorzyst.79,6%
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZLiczba rbh pracow. ∑ = 2150
WSZYSTKIE DZIAŁANIA
KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 5 500 zł
2150 rbh pracow.
Zespół
Magazynierów
Stawka
Stała 10,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY21 500 zł
KOSZT CAŁKOWITY 44 200 zł 5 500 zł 38 700 zł
ZASÓB
PODSTAWOWYPraktyczna 2700 rbh pracow.
RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 530-10Stawka
Zmienna 8,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY17 200 zł
38 700 zł
Rzeczyw .
KOSZT STAŁY 27 000 zł 5 500 zł 21 500 zł
KOSZT ZMIENNY 17 200 zł 17 200 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: Liczba rbh pracow.Praktyczna w ielkość
przerobu2700
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu2150
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
rbh pracow. 400współcz. 0,5# faktur Dz. S.3
rbh pracow. 200Rz.K.Wyk. 4 800 zł
K.Wyk.J.ZK.Wyk.J.SRz.K.Wyk.
K 101 K 102 K 103 K 104
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
KOSZT
WYKORZYSTANY4 200 zł 2 400 zł 1 200 zł 1 800 zł 9 600 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY2 450 zł 1 400 zł 700 zł 1 050 zł 5 600 zł
Razem
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY1 750 zł 1 000 zł 500 zł 750 zł 4 000 zł
100 # faktur 150 # faktur 800
FOK KLIENTKlient 1 Klient 2 Klient 3 Klient 4
Razem
WARTOŚĆ NK 350 # faktur 200 # faktur
9 600 zł
RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY14 400 zł
NOŚNIK KOSZTU
DZIAŁANIALiczba faktur
5,00 zł 7,00 zł
Wystawianie
Faktur
RZECZYWISTY KOSZT
ZMIENNY6 000 zł
Inne działania
DZIAŁANIE
PODSTAWOWE
RZECZYWISTY KOSZT
STAŁY8 400 zł
RZECZYWISTY KOSZT
CAŁKOWITY14 400 zł
800
Stopień
w ykorzyst.75,0%
KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU 2 800 zł
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZLiczba rbh pracow. ∑ = 600
WSZYSTKIE DZIAŁANIA
600 rbh pracow.
ZASÓB
PODSTAWOWYPraktyczna 800 rbh pracow.
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 527-12Stawka
Zmienna 10,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY6 000 zł
Rzeczyw .
KOSZT STAŁY 11 200 zł 2 800 zł 8 400 zł
RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY14 400 zł
Zespół Biura
Obsługi Klienta
Stawka
Stała 14,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY8 400 zł
KOSZT CAŁKOWITY 17 200 zł 2 800 zł 14 400 zł
KOSZT ZMIENNY 6 000 zł 6 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: Liczba rbh pracow.Praktyczna w ielkość
przerobu800
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu600
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Przykład:
Rozliczanie kosztów zasobów bezpośrednio na FOK Klientów
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
K 101 K 102 K 103 K 104
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: liczba kilometrówPraktyczna w ielkość
przerobu23500
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu20000
KOSZT ZMIENNY 160 000 zł 160 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 527-54Stawka
Zmienna 8,00 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY160 000 zł
Stopień
w ykorzyst.85,1%
KOSZT CAŁKOWITY 160 000 zł - zł 160 000 zł
KOSZT STAŁY - zł - zł - zł
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZ liczba kilometrów
160 000 zł
Rzeczyw . 20000 # km
ZASÓB
PODSTAWOWY
Usługi
transportowe
Stawka
Stała - zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY- zł
Praktyczna 23500 # kmRZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU - zł
Razem
WARTOŚĆ NK 10000 # km 3000 # km
Razem
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY80 000 zł 24 000 zł 40 000 zł 16 000 zł 160 000 zł
5000 # km 2000 # km 20000
FOK KLIENTKlient 1 Klient 2 Klient 3 Klient 4
KOSZT
WYKORZYSTANY80 000 zł 24 000 zł 40 000 zł 16 000 zł 160 000 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY- zł - zł - zł - zł - zł
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
K 101 K 102 K 103 K 104
Wszelkie praw a zastrzeżone dla dr T.M. Zieliński, ABC Akademia Sp. z o.o. (2016)
Miara Wielk. Przerobu Zasobu: Liczba wydanych egz. gazetekPraktyczna w ielkość
przerobu44000
Rzeczyw ista w ielkość
przerobu44000
KOSZT ZMIENNY 80 000 zł 80 000 zł
TYP KOSZTU KOSZT RZECZYWISTY KOSZTY NIEWYKORZ.
ZASOBU
KOSZTY WYKORZYST.
ZASOBU
CENTRUM KOSZTU ZASOBU CK 527-74Stawka
Zmienna 1,82 zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. ZMIENNY80 000 zł
Stopień
w ykorzyst.100,0%
KOSZT CAŁKOWITY 80 000 zł - zł 80 000 zł
KOSZT STAŁY - zł - zł - zł
NOŚNIK KOSZTU
ZASOBU = MWPZ
80 000 zł
Rzeczyw . 44000 # szt. gaz.
ZASÓB
PODSTAWOWY
Gazetki
Promocyjne
Stawka
Stała - zł RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZ. STAŁY- zł
Praktyczna 44000 # szt. gaz.RZECZYWISTY KOSZT
WYKORZYSTANY
Liczba wydanych egz. gazetek
KOSZT NIEWYKORZ.
ZASOBU - zł
Razem
WARTOŚĆ NK 20000 # szt. gaz. 7000 # szt. gaz.
Razem
KOSZT ZMIENNY
RZECZYWISTY36 364 zł 12 727 zł 18 182 zł 12 727 zł 80 000 zł
10000 # szt. gaz. 7000 # szt. gaz. 44000
FOK KLIENTKlient 1 Klient 2 Klient 3 Klient 4
KOSZT
WYKORZYSTANY36 364 zł 12 727 zł 18 182 zł 12 727 zł 80 000 zł
KOSZT STAŁY
RZECZYWISTY- zł - zł - zł - zł - zł
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ) 94
Pięć Podstawowych Poziomów Kosztów
• Zasobowo-Procesowy Rachunek Kosztów wyróżnia pięć Podstawowych Poziomów Kosztów, z możliwością ich dekompozycji, jako podstawową kategorię wynikową przyjmowaną w analizie kosztów i wielostopniowych marż pokrycia kosztów
Poziom produktu
Poziom Grupy Produktowej
Poziom Klienta
Poziom Segmentu Klienta
Poziom Przedsiębiorstwa
Koszty Poziomu Produktu
Koszty Poziomu Grupy Produktowej
Koszty Poziomu Klienta
Koszty Poziomu Przedsiębiorstwa
Koszty Poziomu Segmentu Klienta
Koszty niewykorzystanych zasobów
Marża I Stopnia
Marża II Stopnia
Marża III Stopnia
Marża IV Stopnia
Marża V Stopnia
Marża VI Stopnia
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
PRZYCHODY xx zł
Koszty poziomu KLIENTA prezentowane są na trzecim poziomie marży pokrycia
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Koszt całkowity Klienta
Klient:
Element kosztowy Koszt zmienny Koszt stały
K 23045TAKO S.A.
40 000 zł 10 000 zł
5 000 zł 12 000 zł
1 000 zł 3 000 zł
Koszt Poziomu Klienta 46 000 zł 25 000 zł
D 120 Transportowanie dostaw
D 145 Kompletowanie zamówień
D 020 Przetwarzanie zamówień
FOK Klient
Koszt Poziomu Produktu 70 000 zł 52 000 zł
60 000 zł 40 000 zł
10 000 zł 12 000 zł
P 1450 RYNNA BRĄZOWA
P 2390 RYNNA CZERWONA
Koszt CAŁKOWITY 128 000 zł 83 000 zł
Poziom produktu
Poziom Grupy Produktowej
Poziom Klienta
Poziom Segmentu Klienta
Poziom Przedsiębiorstwa
Koszt Poziomu Grupy Produktowej 5 000 zł 2 000 zł
5 000 zł 2 000 złGrupy Produktowe
Koszt Poziomu Segmentu Klienta 7 000 zł 3 000 zł
7 000 zł 3 000 złSegment Klienta
Koszt Poziomu Przedsiębiorstwa 0 zł 1 000 zł
0 zł 1 000 złPrzedsiębiorstwo
Rozdzielczość poziomów kosztów –„pięć podstawowych poziomów kosztów”
Elastyczność kosztu klienta
Koszty istotne i nieistotne
Koszt stały i zmienny
Wykluczenie efektu spirali śmierci
kosztów stałych
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Plan prezentacji cz.2.
• Zasobowo-procesowy rachunek kosztów ZPRK – przypomnienie
• Poziomy dostępności i wykorzystania (zużycia) centrów kosztów zasobów
• Rozliczanie centrów kosztów zasobów wspierających
• Koszt całkowity i stawka wykorzystania/zużycia zasobu
• Kalkulacja kosztów działań – nośniki kosztów zasobów
• Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów oraz świadczenia usług
• Kalkulacja kosztów obsługi klientów
• Analiza rentowności – Pięć Podstawowych Poziomów Kosztów - PPPK
• Podsumowanie
96
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Wieloblokowość
• Wieloblokowość rachunku kosztów oznacza możliwości analizowania informacji wynikowej w ujęciu różnych hierarchii obiektów kosztowych (od ogółu do szczegółu) i uznawania określonych zakresów kosztów za istotne lub nieistotne przy rozważaniu danego scenariusza decyzyjnego.
97
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Wielostopniowość
• Wielostopniowa prezentacja informacji wynikowej zakłada rozpatrywanie kosztów oraz wyników w ujęciu stopni, których zadaniem jest zapewnienie rozdzielczości informacji wynikowej i umożliwienie uznawania określonych zakresów informacji za istotne lub nieistotne dla rozważanego scenariusza decyzyjnego.
98
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ) 99
Pięć Podstawowych Poziomów Kosztów (PPPK)
• Zasobowo-Procesowy Rachunek Kosztów wyróżnia pięć Podstawowych Poziomów Kosztów, z możliwością ich dekompozycji, jako podstawową kategorię wynikową przyjmowaną w analizie kosztów i wielostopniowych marż pokrycia kosztów
Poziom produktu
Poziom Grupy Produktowej
Poziom Klienta
Poziom Segmentu Klienta
Poziom Przedsiębiorstwa
Koszty Poziomu Produktu
Koszty Poziomu Grupy Produktowej
Koszty Poziomu Klienta
Koszty Poziomu Przedsiębiorstwa
Koszty Poziomu Segmentu Klienta
Koszty niewykorzystanych zasobów
Marża I Stopnia
Marża II Stopnia
Marża III Stopnia
Marża IV Stopnia
Marża V Stopnia
Marża VI Stopnia
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
xx zł
PRZYCHODY xx zł Wielostopniowa prezentacja informacji wynikowej, stosowana
w nowoczesnych rachunkach kosztów, zakłada rozpatrywanie
kosztów oraz rentowności w ujęciu stopni, których zadaniem jest
zapewnienie rozdzielczościinformacji wynikowej i
umożliwienie uznawania określonych zakresów informacji
za istotne lub nieistotne w zależności od tego, na jakim
poziomie szczegółowości produktów czy klientów
wykonywana jest analiza.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Poziom kosztu Zakres kosztów
Koszty Poziomu ProduktuKoszty bezpośrednio związane z wytwarzaniem
produktów, świadczeniem usług oraz nabyciem towarów.
Koszty Poziomu Grupy ProduktowejKoszty ogólne utrzymania, rozwoju i marketingu grup
produktowych/usługowych.
Koszty Poziomu KlientaKoszty bezpośrednio związane z obsługą sprzedażową,
marketingową, logistyczną i posprzedażową klientów.
Koszty Poziomu Segmentu Klienta
Koszty ogólne utrzymania, rozwoju i marketingu
kierunkowane na segmenty klientów, regiony sprzedaży
lub kierunkowane do grup potencjalnych klientów.
Koszty Poziomu Przedsiębiorstwa
Koszty ogólne zarządzania przedsiębiorstwem np. koszty
zarządu, rady nadzorczej, koszty udziału w grupach
kapitałowych itp.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
I. Koszty i marża poziomu produktu
• Koszty poziomu produktu, gdzie ujęte są:– koszty wytworzenia sprzedanych produktów,
– koszty świadczenia usług lub
– koszty zakupu sprzedanych towarów.
• Po odjęciu tego poziomu kosztów od Przychodów otrzymywana jest Marża I stopnia
101
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
II. Koszty i marża poziomu grupy produktowej
• Drugi poziom to koszty poziomu grupy produktowej.
• Zarówno w przedsiębiorstwach produkcyjnych, handlowych jak i usługowych poziom ten powinien prezentować koszty ogólne zarządzania grupami produktowymi np. związane z ich marketingiem lub rozwojem.
• Koszty te uznawane są za istotne przy analizie kosztów i rentowności poszczególnych grup produktowych lub usługowych.
• Po odjęciu tego poziomu kosztów otrzymywana jest Marża II stopnia
102
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
III. Koszty i marża poziomu klienta
• Trzeci poziom to koszty poziomu klienta.
• Na tym poziomie ujmowane są koszty związane z obsługą poszczególnych klientów np. wydatki trade marketingowe na rzecz określonego klienta, koszty transportu do klienta, przetwarzania zamówień, obsługi posprzedażowej czy serwisowej.
• Koszty te uznawane są za istotne przy analizie kosztów i rentowności poszczególnych klientów.
• Po odjęciu tego poziomu kosztów otrzymywana jest Marża III stopnia
103
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
IV. Koszty i marża poziomu segmentu klienta
• Czwarty poziom to koszty poziomu segmentu klienta.
• Zarówno w przedsiębiorstwach produkcyjnych, handlowych jak i usługowych poziom ten powinien pokazywać koszty ogólne zarządzania segmentami klientów np. związane z kosztami marketingowymi kierunkowanymi na segmenty klientów, regiony sprzedaży lub kierunkowanymi do grup potencjalnych a nie dotychczasowych klientów.
• Koszty te uznawane są za istotne przy analizie kosztów i rentowności poszczególnych segmentów klientów.
• Po odjęciu tego poziomu kosztów otrzymywana jest Marża IV stopnia
104
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
V. Koszty i marża poziomu przedsiębiorstwa
• Piąty poziom to koszty poziomu przedsiębiorstwa.
• Zarówno w przedsiębiorstwach produkcyjnych, handlowych jak i usługowych poziom ten powinien prezentować koszty ogólne zarządzania przedsiębiorstwem np. koszty zarządu, rady nadzorczej, koszty udziału w grupach kapitałowych oraz koszty niewykorzystanych zasobów.
• Koszty te uznawane są za istotne przy analizie kosztów i rentowności całego przedsiębiorstwa.
• Po odjęciu tego poziomu kosztów otrzymywana jest Marża V stopnia.
105
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Pięć Podstawowych Poziomów Kosztów (PPPK)
106
PIĘĆ PODSTAWOWYCH POZIOMÓW KOSZTÓW i MARŻ
POKRYCIAKoszty stałe
Koszty
zmienne
Koszty
całkowite
Przychody ze sprzedaży PEŁNE ZMIENNE
Koszty Poziomu Produktu 20 000 000 zł 50 000 000 zł 70 000 000 zł
Marża I stopnia - (Marża poziomu Produktu)
Koszty Poziomu Grupy Produktowej 4 000 000 zł 2 000 000 zł 6 000 000 zł
Marża II stopnia - (Marża poziomu Grupy Produktowej)
Koszty Poziomu Klienta 4 000 000 zł 9 000 000 zł 13 000 000 zł
Marża III stopnia - (Marża poziomu Klienta)
Koszty Poziomu Segmentu Klienta 3 000 000 zł 2 000 000 zł 5 000 000 zł
Marża IV stopnia - (Marża poziomu Segmentu Klienta)
Koszty Poziomu Przedsiębiorstwa 4 000 000 zł 4 000 000 zł
Marża V stopnia - (Marża poziomu Przedsiębiorstwa)
6% 37%6 000 000 zł
2% 37%2 000 000 zł
24% 48%24 000 000 zł
11% 39%11 000 000 zł
Marże pokrycia kosztów
100 000 000 zł
30% 50%30 000 000 zł
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Plan prezentacji cz.2.
• Zasobowo-procesowy rachunek kosztów ZPRK – przypomnienie
• Poziomy dostępności i wykorzystania (zużycia) centrów kosztów zasobów
• Rozliczanie centrów kosztów zasobów wspierających
• Koszt całkowity i stawka wykorzystania/zużycia zasobu
• Kalkulacja kosztów działań – nośniki kosztów zasobów
• Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów oraz świadczenia usług
• Kalkulacja kosztów obsługi klientów
• Analiza rentowności – Pięć Podstawowych Poziomów Kosztów - PPPK
• Podsumowanie
107
POK Grupa produktowa
POK Segment klienta
FOK Klient
Centra kosztów zasobów– wspierające
Działaniawspierające
Centra kosztów zasobów– podstawowe
Działania podstawowe i zarządcze
Pośrednie obiekty kosztowe
Finalne obiekty kosztowe (produkty/usługi/klienci)
Wieloblokowe i wielostopniowe marże pokrycia kosztów
Zasoby współdzielone
Działania podstawowe
FOK Produkt/usługa
Usługa wewnętrzna
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Zasoby współdzielone
Zasoby realizujące
usługi wewnętrzne
Usługa wewnętrzna
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Działania podstawowe
Działania podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
Zasoby podstawowe
FOK Produkt/usługa
[8]
[7][7]
[2]
[2]
[2]
[2]
[5][5]
[5]
[1] [1]
[3]
oraz koszty nieprzypisywalne
[1] [1]
[4] [4]
[3]
[5]
[10]
FOK Klient
POK Firma i inne
[11]
Koszty
bezpośrednie
[9]
Koszty bezpośrednie
Działania zarządcze
Zasoby podstawowe
[1]
[6]Koszty
niewykorzy-stanychzasobów
oraz
koszty gotowości
[10]
Raporty, analizy,kokpity menedżerskie
Wszelkie prawa zastrzeżone – dr Tomasz M. Zieliński, ABC Akademia, 2014.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ) 109
Zasobowo-procesowy rachunek kosztówResource Consumption Accounting (RCA)
RESOURCE CONSUMPTION ACCOUNTING
RCA
GRENZPLAN-KOSTENRECHNUNG
GPK
ACTIVITY BASED COSTING
ABC
Koncentracja na wydajności zasobów
Koncentracja na działaniach (procesach)
Korzyści ujęcia zasobowego
Korzyści ujęcia procesowego
Analiza i zarządzanie wydajnością zasobów
Analiza i zarządzanie procesami
Źródło: RCA Institute
Integracja GPK i ABC w ramach jednego
zasobowo-procesowego rachunku kosztów
ZASOBOWO-PROCESOWY RACHUNEK KOSZTÓW
ZPRK
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Model 12 Poziomów Dojrzałości Rachunku Kosztów
Poziom dojrzałości
5
Tradycyjny rachunek kosztów
Rachunek kosztów standardo-wych
Kalkulacja projektowa / zleceniowa
6
Rachunek kosztów działań –podejście klasyczne
Kalkulacja kosztów poszczegól-nychproduktów i usług
7
Rachunek kosztów działań –podejście klasyczne
Poziom 6 oraz kalkulacja kosztów i rentowności klientów oraz kanałów dystrybucji
8
Kosztyniewykorzy-
stanychzasobów
8aRachunek kosztów działań -podejście klasyczne lub rachunek kosztów standardo-wych
8bZasobowo-Procesowy Rachunek Kosztów Rzeczywistych
Resource Consumption Accounting
10
Time-drivenABC 12
Symulacje
KOSZTY RZECZYWISTE,RAPORTOWANIE KOSZTÓW I STAWEK ZUŻYCIA
PLANOWANIE KOSZTÓW I POTENCJAŁU ZASOBÓW
11
Zasobowo-Procesowy
Rachunek Kosztów
Resource Consumption Accounting
Resource Consumption Accounting
Zasobowo-Procesowy Rachunek KosztówPlanowanych
Zasobowo-Procesowy Rachunek KosztówStandardowych
1
Tradycyjny rachunek kosztów
brak kalkulacji
2
Tradycyjny rachunek kosztów
Kalkulacja podziałowa prosta
Lean accounting
3
Tradycyjny rachunek kosztów
Rachunek kosztów zmiennychdla grup produktowych
4
Tradycyjny rachunek kosztów
Rachunek kosztówpełnychdla grup produktowych
Opracowanie: T.M. Zieliński na podstawie IFAC 2009
9
Planowany Rachunek Kosztów Działań
GPK Grenzplan-
kosten-rechnung
Budżetowanie elastyczne
Flexiblebudgeting
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
111
Ustawa o rachunkowości, światowe autorytety a zasobowo-procesowy rachunek kosztów
• Zasobowo-Procesowy Rachunek Kosztów (ZPRK/RCA) jest rachunkiem kosztów spełniającym wymogi przepisów z obszaru rachunkowości i jednocześnie jest rachunkiem kosztów zaspokajającymwielowymiarowe potrzeby informacyjne zarządzającychprzedsiębiorstwami.
• ZPRK/RCA jest koncepcją rekomendowaną przez autorytety z obszaru rachunkowości finansowej (np. Międzynarodowa Federacja Księgowych – IFAC) oraz z obszaru rachunkowości zarządczej –Institute of Management Accountants – IMA, Consortium of Advanced Management International – CAM-I)
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
112
Modelowanie przepływu kosztów w Zasobowo-Procesowym Rachunku Kosztów
• wyodrębnianie szczegółowych jednorodnych centrów kosztów zasobów, działań oraz obiektów kosztowych,
• wykorzystanie koncepcji reaktywności (responsiveness) zakładającej stałe i proporcjonalne związki przyczynowo - skutkowe pomiędzy obiektami w rachunku kosztów,
• wykorzystanie koncepcji przypisywalności (attributability) kosztów oznaczającą alokowanie kosztów na taki poziom, gdzie informacja kosztowa jest istotna do podjęcia decyzji,
• koszt jest „pieniężnym” odzwierciedleniem przepływów operacyjnych w rachunku kosztów,
• definiowanie kosztów stałych i zmiennych na poziomie poszczególnych zasobów organizacyjnych i śledzenie ich przepływów w całym rachunku kosztów z założeniami możliwej obustronnej zmiany ich natury,
• wyodrębnianie kosztów niewykorzystanych zdolności na poziomie poszczególnych zasobów i wykluczanie ich z alokacji do produktów i klientów, traktowane ich zgodnie z koncepcją przypisywalności,
• wykorzystanie koncepcji elastycznego budżetowania - flexible budgeting (w wariantach ZPRK opartych na kosztach planowanych), zamiast odnoszenia się do sztywnych rocznych budżetów.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
113
Analiza wyników w Zasobowo-Procesowym Rachunku Kosztów
• zapewnienie zaawansowanej analizy kosztów zasobów, procesów oraz produktów, usług i klientów, zarówno w ujęciu danych finansowych jak i operacyjnych,
• prezentacja wyników z wykorzystaniem koncepcji Pięciu Podstawowych Poziomów Kosztów, z możliwością ich dekompozycji, jako podstawowa kategoria wynikową przyjmowana w analizie kosztów i wielostopniowych marż pokrycia kosztów,
• zapewnienie jednoczesnej informacji o kosztach i rentowności zarówno produktów jak i klientów, przedstawianie informacji w ujęciu wielostopniowych marż pokrycia kosztów z rozróżnianiem kosztów stałych i zmiennych,
• zapewnienie czterech rodzajów rozdzielczości informacji kosztowej, celem zapewnienia jego wiarygodności i przejrzystości,
• zapewnienie zarówno informacji o kosztach marginalnych (zmiennych) jak i o kosztach pełnych z zachowaniem pełnej rozdzielczości kosztów, ma za zadanie jednocześnie wspierać podejmowanie decyzji krótko-, średnio- jak i długoterminowych na wszystkich poziomach zarządzania przedsiębiorstwem.
POLAND 2017Wszelkie prawa zastrzeżone – dr T.M. Zieliński i ABC Akademia Sp. z o.o. - 2017 (NIE KOPIOWAĆ)
Dziękuję!!!
114
dr Tomasz M. Zielińskiprezes zarządu ABC Akademia