Doświadczenia w pozyskiwania środków unijnych na działania w zakresie ochrony śodowiska

Przysiek 24 .09.2007 Jerzy Jacek Rybiński 1

Doświadczenia w pozyskiwania środków

unijnych na działania w zakresie ochrony

śodowiska

Diagnoza stanu wyjściowego przygotowania

projektów – wybrane elementy


Projekt

- to przedsięwzięcie mające za zadanie rozwiązanie problemu i osiągnięcie

określonego celu.

Aplikacja

- to forma przedstawienia projektu w formie wniosku o jego

współfinansowanie z odpowiedniego funduszu i programu operacyjnego.

Formularz aplikacyjny

- zawiera informacje ogólne o beneficjencie, charakterystykę projektu, budżet

i wizję jego realizacji.


Problemy związane z realizacją projektów:

• Niedoszacowanie wartości projektów;

• Problem z wypełnieniem warunków środowiskowych;

• Opóźnienia w realizacji projektów;

• Znaczne zmiany zakresu projektów;

• Problemy z wykonawcami;

• Realizacja projektów grupowych;

• Inne problemy, nieprawidłowości, pomoc publiczna,…


Projekty wodno – kanalizacyjne

w starej i nowej perspektywie finansowej UEDuże inwestycje dopiero przed nami

5,6

27,9

05

1015202530

mld €

ISPA FunduszSpójności

POIiŚ


(projekt)

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2007 – 2013

wersja zatwierdzona przez RM 29

listopada 2006 r. INDYKATYWNY WYKAZ

INDYWIDUALNYCH PROJEKTÓW KLUCZOWYCH,

W TYM DUŻYCH, W RAMACH NARODOWYCH

STRATEGICZNYCH RAM ODNIESIENIA 2007-2013

• 21,5 mld € - Fundusz Spójności

• 6,4 mld € - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego


1.Gospodarka wodno - ściekowa – 2 725 mln € (FS)2.Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi – 1 190 mln € (FS) 3.Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska – 545 mln € (FS) 4.Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska – 200 mln € (EFRR) 5.Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych – 89,8 mln € (EFRR)6.Drogowa i lotnicza sieć TEN-T – 7 626 mln € (FS)7.Transport przyjazny środowisku – 7 513,5 mln € (FS) 8.Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe – 2 945,49 mln € (EFRR)9.Infrastruktura drogowa w Polsce Wschodniej – 990 mln € (FS) 10.Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku – 732,2 mln € (FS)11.Bezpieczeństwo energetyczne – 974,28 mln € (EFRR) 12.Kultura i dziedzictwo kulturowe – 489,97 mln € (EFRR) 13.Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu ochrony zdrowia -

349,99 mln € (EFRR) 14.Infrastruktura szkolnictwa wyższego – 500 mln € (EFRR)15.Pomoc techniczna – 187,8 mln € (EFRR)16.Pomoc techniczna – 189,36 mln € (FS)17.Konkurencyjność regionów – 599,88 mln € (EFRR)


Oś priorytetowa I - Gospodarka wodno - ściekowa – 2 725 mln € (FS)

Działanie 1.1

„Gospodarka wodno-ściekowa w aglomeracjach powyżej 15 tys. RLM”;

Koszt całkowity 3,2 mld €

Działanie dotyczy: budowy, rozbudowy i modernizacji oczyszczalni

ścieków komunalnych oraz budowy i modernizacji systemów kanalizacji

zbiorczej w aglomeracjach powyżej 15 000 równoważnej liczby

mieszkańców (RLM) ujętych w Krajowym Programie Oczyszczania

Ścieków Komunalnych.


Przykładowe rodzaje projektów:

1.budowa i modernizacja systemów kanalizacji zbiorczej;

2.budowa i modernizacja sieci kanalizacji deszczowej o ile

3.przyczyni się do wdrożenia dyrektywy 91/271/EWG;

4.budowa, rozbudowa lub modernizacja oczyszczalni ścieków

5.budowa i modernizacja systemów zaopatrzenia w wodę.


Oś priorytetowa II – Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni

ziemi – 1 190 mln € (FS)

2.1. Kompleksowe przedsięwzięcia z zakresu gospodarki odpadami

komunalnymi ze szczególnym uwzględnieniem odpadów

niebezpiecznych

2.2. Przywracanie terenom zdegradowanym wartości

przyrodniczych i ochrona brzegów morskich


2.1. W ramach działania realizowane będą projekty:

1. instalacje umożliwiające przygotowanie odpadów do procesów odzysku, w tym

recyklingu lub unieszkodliwiania poszczególnych rodzajów odpadów

komunalnych w procesach innych niż składowanie.

2. tworzenie kompleksowych systemów selektywnego zbierania odpadów

komunalnych, w szczególności niebezpiecznych, a także odpadów

wielkogabarytowych i budowlanych.

3. działania na rzecz likwidacji zagrożeń wynikających ze składowania odpadów

zgodnie z krajowym i wojewódzkimi planami gospodarki odpadami

obsługujących minimum 150 tys. mieszkańców.


2.2. W ramach działania budowane będą:

• rekultywacja terenów powojskowych oraz zdegradowanych przez

przemysł i górnictwo (włącznie z działaniami udostępniającymi

tereny do rekultywacji – usuwanie min, zanieczyszczeń

ropopochodnych i chemicznych),

• projekty związane z zabezpieczeniem/stabilizacją osuwisk,

• modernizacja i budowa umocnień brzegowych,

• przygotowanie kompleksowej dokumentacji niezbędnej do

wnioskowania i realizacji przedsięwzięcia w ramach działania.


Szczegółowe informacje na temat

poszczególnych działań znajdują się w

dokumencie pt.:

„Szczegółowy opis priorytetów

Programu Operacyjnego

Infrastruktura i Środowisko”.


I. Akty prawne Unii Europejskiej dotyczące okresu programowania 2007-2013 - stan prawny w dniu 28.02.2007

1.Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r.

ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu

Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego

oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr

1260/1999

2.Rozporządzenie Rady (WE) nr 1084/2006 z dnia 11 lipca 2006 r.

ustanawiające Fundusz Spójności i uchylające rozporządzenie

(WE) 1164/94


I. Akty prawne Unii Europejskiej dotyczące okresu programowania 2007-2013 - stan prawny w dniu 28.02.2007

3. Rozporządzenie (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i

Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu

Rozwoju Regionalnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr

1783/1999


Akty prawne Unii Europejskiej dotyczące okresu programowania 2007-2013 - stan prawny w dniu 28.02.2007


Rady a dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu

Społecznego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1784/1999


Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie europejskiego ugrupowania

współpracy terytorialnej (EUWT)


Akty prawne Unii Europejskiej dotyczące okresu programowania 2007-2013 - stan prawny w dniu 28.02.2007

6. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia

2006 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania

rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego

przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju

Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz

Funduszu Spójności oraz rozporządzenia (WE) nr 1080/2006

Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego

Funduszu Rozwoju Regionalnego


Horyzontalne wytyczne MRR - stan w dniu 31.08.2007 (obowiązujące)

• Wytyczne nr 1 dotyczące prowadzenia negocjacji programów

operacyjnych w ramach NSRO na lata 2007-2013 z Komisją

Europejską

• Wytyczne nr 2 w zakresie szczegółowego opisu priorytetów

programu operacyjnego

• Wytyczne nr 3 dotyczące komitetów monitorujących

• Wytyczne nr 4 w zakresie sprawozdawczości

• Wytyczne nr 5 w zakresie korzystania z pomocy technicznej

• Wytyczne nr 6 w zakresie ewaluacji programów operacyjnych

na lata 2007-2013


Horyzontalne wytyczne MRR (obowiązujące)

• Projekt wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie

procedury odwoławczej dla wszystkich programów

operacyjnych

• Projekt wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego dla

wojewodów w zakresie wykonywania nadzoru nad wyłanianiem

projektów w trybie konkursu w ramach regionalnych

programów operacyjnych

• Krajowe wytyczne dotyczące kwalifikowania wydatków w

ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w

okresie programowania 2007-2013


Horyzontalne wytyczne MRR

• Projekt wytycznych w zakresie jednolitego systemu zarządzania i

monitoringu projektów indywidualnych zgodnych z art. 28 ust. 1 pkt. 1

Ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju

• Projekt wytycznych w zakresie procesu kontroli w ramach obowiązków

Instytucji Zarządzającej Programem Operacyjnym

• Projekt wytycznych w sprawie warunków certyfikacji w Programach

Operacyjnych i Regionalnych Programach Operacyjnych w ramach

Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007-2013

• Projekt wytycznych w zakresie wyboru projektów w trybie konkursowym

• Projekt wytycznych w zakresie informacji i promocji

• Projekt wytycznych w zakresie trybu dokonywania płatności i rozliczeń


ZARZĄDZANIE PROGRAMEM

Instytucją Zarządzającą Programem Operacyjnym

Infrastruktura i Środowisko jest minister właściwy ds. rozwoju

regionalnego, który wykonuje swoje funkcje przy pomocy

Departamentu Koordynacji Programów Infrastrukturalnych w

Ministerstwie Rozwoju Regionalnego. Instytucja Zarządzająca

przekaże realizację części swoich zadań Instytucjom

Pośredniczącym, tj. ministrom właściwym.


System wdrażania PO Infrastruktura i Środowisko

w sektorze środowiska

System instytucjonalny – poziom PO:

Instytucja Zarządzająca – Ministerstwo Rozwoju Regionalnego,

Instytucja Certyfikująca – Ministerstwo Rozwoju Regionalnego,

Instytucja Audytowa – Ministerstwo Finansów.




System instytucjonalny – środowiskowe osie priorytetowe :

Instytucja Pośrednicząca – Ministerstwo Środowiska I – V;

Instytucja Pośredniczące II stopnia (Instytucje Wdrażające)

– w zależności od osi priorytetowej.




Instytucje Pośredniczące II stopnia (Instytucje Wdrażające):

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

(oś I. Gospodarka wodno-ściekowa – projekty pow. 25 mln EUR,

oś II. Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi – projekty pow. 25 mln EUR,

oś IV. Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska),

Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

(oś I. Gospodarka wodno-ściekowa – projekty do 25 mln EUR,

oś II. Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi – projekty do 25 mln EUR),




Instytucje Pośredniczące II stopnia (Instytucje Wdrażające):(c.d.)

Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej

(oś III. Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska),

Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych

(oś V. Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych).


System wdrażania PO Infrastruktura i Środowisko w sektorze środowiska

System instytucjonalny – ramowy podział zadań – IP II / IW:

• nabór projektów, ocena wniosków pod względem formalnym i technicznym,

• ocena merytoryczna wniosków o dofinansowanie,

• przygotowywanie i podpisywanie umów o dofinansowanie projektów z beneficjentami,

• bieżące monitorowanie realizacji projektów,

• weryfikacja formalna i merytoryczna wniosków o płatność,

• dokonywanie płatności na rzecz beneficjentów,

• odzyskiwanie kwot nieprawidłowo wydatkowanych,

• prowadzenie kontroli projektów na miejscu,

• prowadzenie kontroli zamówień publicznych;



• System instytucjonalny – ramowy podział zadań – IP:

• przygotowanie, zatwierdzanie i aktualizacja wytycznych dla

beneficjentów,

• organizacja systemu wyboru projektów w trybie konkursowym,

• podjęcie decyzji o przyznaniu dofinansowania dla projektu,

• bieżące monitorowanie realizacji działań / priorytetów,

• organizacja podkomitetów monitorujących PO IiŚ,

• sporządzanie i przedkładanie do IZ/IC wniosków o płatność na

poziomie osi priorytetowych,

• prowadzenie kontroli systemowych w IW;



System instytucjonalny – ramowy podział zadań – IZ:

• opracowanie i uzgadnianie wytycznych dla IP/beneficjentów,

• uzgadnianie wzorów umów i innych dokumentów,

• zatwierdzanie instrukcji wykonawczej IP,

• prowadzenie kontroli w siedzibie IP (kontrole działalności w

zakresie zgodności z wymogami systemu realizacji PO IiŚ),

• wydawanie zaleceń dla IP/IW,

• zatwierdzanie rocznych planów kontroli IP,



System instytucjonalny – ramowy podział zadań – IZ: (c.d.)

• możliwość wystąpienia do IP o wstrzymanie operacji (po

stwierdzeniu, iż system realizacji PO IiŚ w ramach poszczególnych

osi priorytetowych/działań nie gwarantuje należytego

bezpieczeństwa przekazywanych środków),

• bieżące monitorowanie realizacji programu,

• weryfikacja wniosków o płatność przedstawionych przez IP,

• przekazywanie do Komisji Europejskiej wniosków o potwierdzenie

udzielenia pomocy dla dużych projektów;




System instytucjonalny – ramowy podział zadań – IC:

• certyfikacja wydatków,

• sporządzanie i przedkładanie do KE wniosków o płatność na

poziomie programu operacyjnego.


Trochę o problemach!!!


Zagrożenia i potrzeby dla przygotowania wniosku i realizacji projektów

1.Braki w planach zagospodarowania przestrzennego w

zakresie

określenia lokalizacji inwestycji, w tym uwarunkowań

środowiskowych, społecznych

2.Przygotowywane zmiany ustawowe


Zagrożenia i potrzeby dla przygotowania wniosku i realizacji projektów

3.Pilna potrzeba ostatecznych wersji:

•podręczników, wytycznych, wzorów, instrukcji, procedur,

•wzorów wniosku,

•techniki obliczenia luki finansowej,

•kwalifikowalności kosztów,

•określenia sposobu zarządzania i realizacji projektu przez

wiele

gmin.


Potrzeby różnych jednostek dla przygotowania wniosku i realizacji projektów

Beneficjenci:

4. Wybór technologii,

5. Jakość przygotowania procesu inwestycyjnego,

6. Jakość przygotowania zamówienia i odbioru opracowania OOŚ,


Potrzeby różnych jednostek dla przygotowania wniosku i realizacji projektów

Beneficjenci:

7. Szkolenie kadr dla projektów u Beneficjentów,

• Pełnomocników ds. realizacji Projektu

• Personelu kierowniczego Jednostki Realizującej Projekt

8. Szkolenie kadr dla projektów w firmach doradczych

Zagrożenie -Krótki czas na przygotowanie projektu.


Potrzeby dla przygotowania wniosku i realizacji projektów

9. Szkolenie firm wykonujących strategiczne OOŚ i

postępowanie przed decyzją o środowiskowych

uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia

inwestycyjnego

10. Szkolenie podmiotów biorących udział we współfinansowaniu

projektów


Strategia przygotowania inwestycji przez Beneficjenta

1. Maksymalne wykorzystanie okresu uzgodnień pomiędzy RP i

KE na przygotowanie systemu realizacji projektów w okresie

2007 – 2013

2. Wykorzystanie czasu na przygotowanie inwestycji

wyspecyfikowanych w indykatywnej liście projektów

kluczowych, w tym dużych oraz PO wojewódzkich


Strategia przygotowania inwestycji przez Beneficjenta:

4. Maksymalizacja kosztów niekwalifikowanych

5. Maksymalizacja kwalifikowalności kosztów

6. Maksymalizacja luki finansowej

7. Minimalizacja skutków zasady „zanieczyszczający płaci”



1. Zbilansowanie łącznych kosztów realizacji inwestycji, w tym:

1.1. Łącznie koszty kwalifikowane

1.2. Łącznie koszty niekwalifikowane

• analiza rynku pieniężnego określenie źródeł współfinansowania

Projektu w zakresie udziału środków własnych

• analiza rynku „budowlanego”

• wyniki konsultacji społecznych

• uwarunkowania środowiskowe

2. Analiza zastosowania zasady zanieczyszczający płaci



3. Wykonanie analizy możliwości finansowania projektu

4. Wykonanie inżynierii finansowe Projektu (określenie kosztów

finansowych Projektu)

5. Wykonanie analizy kosztów i korzyści wynikających z projektu

6. Wykonanie Studium wykonalności dla Projektu, w tym:

obliczenie luki finansowej!!!

7. Wypełnienie formularza wniosku


Dziękuję za uwagę!

Zapraszam do dyskusji

Doświadczenia w pozyskiwania środków unijnych na działania w zakresie ochrony śodowiska

Documents

Transcript of Doświadczenia w pozyskiwania środków unijnych na działania w zakresie ochrony śodowiska