Postępowanie podatkowe

Doręczenia oraz

Pełnomocnictwa

Pełnomocnictwa

Art. 138a

§ 1. Strona może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania.

Art. 138b

§ 1. Pełnomocnikiem strony może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych.

Rodzaje pełnomocnictw

- ogólne (art. 138d - wchodzi w życie od 1 lipca b.r.)

- szczególne (art. 138e)

- do doręczeń (art. 138f)

Uwierzytelnianie pełnomocnictw

Adwokat ma prawo sporządzania poświadczeń odpisów dokumentów za zgodność z okazanym oryginałem w zakresie określonym odrębnymi przepisami.

Art. 4 ust. 1b Prawo o adwokaturze

Radca prawny ma prawo sporządzania poświadczeń odpisów dokumentów za zgodność z okazanym oryginałem w zakresie określonym odrębnymi przepisami.

Art. 6 ust. 3 ustawy o radcach prawnych

Doradca podatkowy może sam uwierzytelnić odpis udzielonego mu pełnomocnictwa.

Art. 41 ust. 3 ustawy o doradztwie podatkowym

Uwierzytelnianie pełnomocnictw

Adwokat, radca prawny i doradca podatkowy mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa oraz odpisy innych dokumentów wykazujących ich umocowanie. Organ podatkowy może w razie wątpliwości zażądać urzędowego poświadczenia podpisu strony. Art. 138a §4 Ord.

Adwokat, radca prawny lub doradca podatkowy, który wypowiedział pełnomocnictwo, jest obowiązany działać za stronę jeszcze przez dwa tygodnie od wypowiedzenia, chyba że mocodawca zwolni go od tego obowiązku. Art. 138i §3 Ord

Pełnomocnik nieprofesjonalny

Art. 138b

§ 3. W kwestiach mniejszej wagi wynikających w toku postępowania, organ podatkowy może nie żądać pełnomocnictwa, jeżeli pełnomocnikiem jest małżonek strony, a nie ma wątpliwości co do istnienia i zakresu jego upoważnienia do występowania w imieniu strony.

Agent celny w sprawach przed organami celnymi, dotyczących VAT oraz akcyzy z tytułu importu towarów (pełnomocnik z mocy prawa).

Elementy pełnomocnictwa

- dane identyfikujące mocodawcę (w tym identyfikator podatkowy)

- dane identyfikujące pełnomocnika (w tym identyfikator podatkowy)

W przypadku nierezydenta - numer i seria paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość, lub inny numer identyfikacyjny, o ile nie posiada identyfikatora podatkowego

- adres pełnomocnika do doręczeń w kraju, w tym adres elektroniczny (w przypadku pełnomocnika zawodowego)

Pełnomocnictwo ogólne

Upoważnia do działania we wszystkich sprawach podatkowych oraz w innych sprawach należących do właściwości organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej.

Pełnomocnictwo jest zgłaszane (zmieniane, wypowiadane, odwoływane) wyłącznie w formie elektronicznej Ministrowi Finansów, prowadzącemu Centralny Rejestr Pełnomocnictw Ogólnych.

Skutek wywiera od dnia wpływu do Rejestru.

Pełnomocnictwo szczególne

Upoważnia do działania we wskazanej sprawie podatkowej lub innej wskazanej sprawie należącej do właściwości organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej.

Forma: pisemna, dokumentu elektronicznego, ustnie do protokołu.

Skutek wywiera od dnia zawiadomienia organu podatkowego.

Pełnomocnictwo do doręczeńArt. 138f. § 1. Strona ma obowiązek ustanowienia w kraju

pełnomocnika do doręczeń, jeżeli nie ustanawia pełnomocnika ogólnego lub szczególnego, gdy:

1) zmienia adres miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu na adres w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej;

2) nie ma miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej lub w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej i składa w kraju wniosek o wszczęcie postępowania lub w kraju doręczono jej postanowienie o wszczęciu postępowania.

§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się, jeżeli doręczanie pism stronie następuje za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Doręczenia w przypadku kilku pełnomocników

Art. 138g. Ustanawiając więcej niż jednego pełnomocnika o tym samym zakresie działania lub ustanawiając pełnomocnika ogólnego oraz szczególnego w tej samej sprawie, strona wskazuje organowi jednego z nich jako pełnomocnika do doręczeń.

W przypadku braku wskazania „organ doręcza pisma jednemu z pełnomocników” (art. 145 § 3 Ord).

Opłacie skarbowej podlega złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii - w sprawie z zakresu administracji publicznej lub w postępowaniu sądowym. Art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o opłacie skarbowej

Tymczasowy pełnomocnik szczególnyWyznaczany „w sprawie niecierpiącej zwłoki”

przez organ podatkowy, dla osoby nieobecnej, do czasu wyznaczenia dla niej przez sąd kuratora.

W pierwszej kolejności – członek rodziny nieobecnej a w braku ich zgody adwokat, radca prawny lub doradca podatkowy, wyznaczony przez korporację właściwą dla siedziby organu podatkowego.

Tymczasowy pełnomocnik szczególny dla osób prawnych i jednostek organizacyjnych

W przypadku niemożności wszczęcia postępowania lub prowadzenia postępowania wobec osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej z powodu braku powołanych do tego organów lub niemożności ustalenia adresu siedziby, miejsca prowadzenia działalności lub miejsca zamieszkania osób upoważnionych do reprezentowania jej spraw, organ podatkowy wyznacza dla tej osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej tymczasowego pełnomocnika szczególnego upoważnionego do działania do czasu wyznaczenia kuratora przez sąd. Art. 138m § 1 Ord

Kurator

Art. 138. § 1. Organ podatkowy występuje do sądu z wnioskiem o wyznaczenie kuratora dla osoby niezdolnej do czynności prawnych lub osoby nieobecnej, jeżeli kurator nie został już wyznaczony.

§ 3. Jeżeli osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej nie może prowadzić swoich spraw wskutek braku powołanych do tego organów, organ podatkowy składa do sądu wniosek o ustanowienie kuratora.

Doręczenia

Art. 212 Ord

Organ podatkowy, który wydał decyzję, jest nią związany od chwili jej doręczenia. Decyzje, o których mowa w art. 67d, wiążą organ podatkowy od chwili ich wydania.

Decyzja (postanowienie) wchodzi do obrotu prawnego!

Metody doręczeń

1) za pokwitowaniem, za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe, pracowników urzędu obsługującego ten organ, funkcjonariuszy celnych lub upoważnionych pracowników innego organu podatkowego, lub przez organy lub osoby uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, lub

2) za urzędowym poświadczeniem odbioru, za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. Art. 144 § 1 Ord

§ 5. Doręczanie pism pełnomocnikowi będącemu adwokatem, radcą prawnym lub doradcą podatkowym oraz organom administracji publicznej następuje za pomocą środków komunikacji elektronicznej albo w siedzibie organu podatkowego.

Doręczenie za pomocą środków komunikacji elektronicznejDoręczanie pism następuje za pomocą środków komunikacji

elektronicznej, jeżeli strona spełni jeden z następujących warunków:

1) złoży podanie w formie dokumentu elektronicznego przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu podatkowego lub portal podatkowy;

2) wniesie o doręczenie za pomocą środków komunikacji elektronicznej i wskaże organowi podatkowemu adres elektroniczny;

3) wyrazi zgodę na doręczanie pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej i wskaże organowi podatkowemu adres elektroniczny.

Doręczanie pism przedstawicielowi

Pisma doręcza się stronie, a jeżeli działa przez przedstawiciela to przedstawicielowi.

Jeżeli ustanowiono pełnomocnika – pisma doręcza się pod adresem wskazanym w pełnomocnictwie (jeżeli ma adres za granicą a nie wskazuje pełnomocnika do doręczeń – na adres elektroniczny).

W toku postępowania strona oraz jej przedstawiciel lub pełnomocnik mają obowiązek zawiadomić organ podatkowy o zmianie adresu, pod którym dokonuje się doręczeń, lub adresu elektronicznego.

Miejsce doręczenia osobie fizycznej

Art. 148. § 1. Pisma doręcza się osobom fizycznym pod adresem miejsca ich zamieszkania albo pod adresem do doręczeń w kraju.

§ 2. Pisma osobom fizycznym mogą być także doręczane:1) w siedzibie organu podatkowego;2) w miejscu zatrudnienia lub prowadzenia działalności

przez adresata - adresatowi lub osobie upoważnionej przez pracodawcę do odbioru korespondencji;

§ 3. W razie niemożności doręczenia pisma w sposób określony w § 1 i 2, a także w innych uzasadnionych przypadkach pisma doręcza się w każdym miejscu, gdzie się adresata zastanie.

Pojęcie "adres" powinno nawiązywać do miejsc, o których mowa w art. 148 § 1 o.p. w sytuacji, gdy mamy do czynienia z osobami fizycznymi, lub w art. 151 o.p. w przypadku osób prawnych i jednostek niemających osobowości prawnej. W przypadku osób fizycznych pojęcie "adres" powinno nawiązywać do miejsca zamieszkania lub pracy. Istotnym jest, że przez zmianę adresu nie można rozumieć czasowej nieobecności w miejscu stałego pobytu. Tym samym, nie jest zmianą adresu wyjazd za granicę, na czas określony, czyli czasowa nieobecność w miejscu stałego pobytu.

Wyrok WSA w Olsztynie z 20 czerwca 2012 r., syg. I SA/Ol 136/12

Doręczenie zastępczeW przypadku nieobecności adresata w miejscu

zamieszkania albo pod adresem do doręczeń w kraju pisma doręcza się za pokwitowaniem pełnoletniemu domownikowi, a gdyby go nie było lub odmówił przyjęcia pisma - sąsiadowi, zarządcy domu lub dozorcy - gdy osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. Zawiadomienie o doręczeniu pisma sąsiadowi, zarządcy domu lub dozorcy umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub na drzwiach mieszkania adresata, lub w widocznym miejscu przy wejściu na posesję, na której zamieszkuje adresat lub której adres wskazano jako adres do doręczeń.

Art. 149 Ord

Brak wskazania w treści potwierdzenia odbioru przesyłki, iż dorosły domownik zobowiązał się do oddania przesyłki adresatowi, stanowi o wadliwości doręczenia dokonywanego w trybie art. 149 o.p. Wskazywany wyżej obowiązek dotyczy wyłącznie tego przypadku, gdy mamy do czynienia z tzw. doręczeniem zastępczym. Odnosi się zatem do tych sytuacji, gdy przesyłka nie mogła zostać doręczona do rąk adresata w jego miejscu zamieszkania. Wymóg ustanowiony w art. 149 o.p. nie ma natomiast zastosowania wówczas, gdy mamy do czynienia z doręczeniem awizowanym, czyli sytuacją, w której odebranie przesyłki następuje w siedzibie urzędu pocztowego, po uprzednim zawiadomieniu adresata o nadejściu przesyłki.

Wyrok WSA w Gdańsku z 16 czerwca 2015 r., syg. I SA/Gd 575/15

„Przepis art. 149 O.p. dotyczy sytuacji, gdy doręczyciel faktycznie usiłuje doręczyć pismo w mieszkaniu adresata w razie jego nieobecności. Przepis ten nie stanowi jednak podstawy prawnej upoważniającej pełnoletniego domownika nieobecnego adresata, jego sąsiada lub dozorcę do odbioru pisma awizowanego w placówce pocztowej.”

Pismo Ministerstwa Finansów z 1 lipca 2000 r., nr SP 1/AA-861-252-2006/2000

Pełnomocnik skarżącej (I.Ż.) wskazał, że w dniu 1 października 2013r., skarżącej ze względu na zły stan zdrowia i konieczność częstego odbywania zabiegów i konsultacji zdrowotnych nie było w domu. Pod jej nieobecność, przesyłkę zawierającą decyzję, przypadkiem odebrała jej siostra, A.T., która wiedziała o toczącym się wobec skarżącej postępowaniu podatkowym i była pouczona by nie odbierać żadnej korespondencji dla niej przeznaczonej ze względu na prawną doniosłość faktu takiego doręczenia. Jednakże odebrała przedmiotową korespondencję bowiem pozostawała w błędnym przekonaniu, że kierowana była do jej wnuczki, która także ma na imię I. Ż. Pełnomocnik skarżącej zaznaczył, że jej siostra nie zdawała sobie sprawy z doniosłości odebranego dokumentu.

A.T. nie przykładając większej wagi do przesyłki nikogo nie poinformowała o fakcie jej otrzymania. Dopiero następnego dnia przy okazji przeglądania listów przez wnuczkę okazało się, iż przyszła korespondencja do skarżącej. Wówczas A.T. poinformowała siostrę, że odebrała kierowane do niej pismo urzędowe, wskazując jednak błędnie datę odebrania na dzień 2 października 2013 r. Ta informacja spowodowała, że I.Ż., a następnie jej pełnomocnik zapewniony przez skarżącą o doręczeniu przesyłki w dniu 2 października 2013 r. zostali wprowadzeni w błąd co do rzeczywistego terminu doręczenia przesyłki. 1

A.T. znajduje się w ciężkim stanie zdrowotnym - choruje na zaawansowaną chorobę nowotworową (rak płuca prawego z przerzutami do płuca lewego). Wskazał, że prócz odbywanej chemioterapii przyjmuje silne leki, co skutkuje jej ogólnym przemęczeniem, brakiem koncentracji a także jak się okazuje, prowadzi do zaburzeń percepcji i pamięci. Pełnomocnik wskazał również, że A.T., mimo złego stanu zdrowia, funkcjonuje poprawnie, dlatego też podatniczka nie miała żadnych podstaw do kwestionowania daty odbioru przesyłki. Dodatkowo o wskazanej dacie doręczenia utwierdzał skarżącą fakt, że A.T. na kopercie z decyzją umieściła datę 2.10.2013 r. Pełnomocnik skarżącej podniósł, że nie wiedział, iż przesyłkę odebrała siostra skarżącej, oraz że jest to osoba tak poważnie chora, poddana działaniu środków farmakologicznych o poważnych działaniach ubocznych.

W efekcie, w dniu 16 października 2013 r. (data złożenia osobiście w Urzędzie Kontroli Skarbowej) pełnomocnik skarżącej wniósł odwołanie od doręczonej decyzji.

2

W skardze kasacyjnej pełnomocnik skarżącej stwierdził, że w niniejszej sprawie podjęcie się oddania pisma adresatowi nie miało miejsca bowiem A.T. przyjęła korespondencję błędnie uznając, iż skierowana jest ona do jej wnuczki (również I.). Gdyby zaś zdawała sobie sprawę z tego kto jest adresatem korespondencji wówczas odmówiłaby jej odebrania, ze względu na wyraźny zakaz podatniczki do odbierania jakichkolwiek jej pism związanych z toczącym się postępowaniem podatkowym. W ocenie pełnomocnika skarżącej pismo zostało odebrane przez osobę nieupoważnioną, nadto bez świadomości zobowiązania się do oddania pisma adresatowi. (...) Pełnomocnik skarżącej podkreślił również, że doręczający przesyłkę nie zobowiązał siostry I.Ż. do własnoręcznego wpisania daty odbioru przesyłki, dokonując tej czynności samodzielnie wbrew brzmieniu art. 152 § 1 Ordynacji podatkowej.

3

W ocenie Sądu znajdujące się w aktach sprawy zwrotne potwierdzenie odbioru decyzji organu pierwszej instancji pozwalało przyjąć, że została ona skutecznie doręczona. Widnieje na nim bowiem własnoręczny podpis odbierającego pismo z zaznaczeniem, iż jest do dorosły domownik, który podjął się doręczenia pisma adresatowi oraz wskazanie daty.

(...)

...zauważyć należy, że skarżąca pomimo tego, że zakazała siostrze odbioru kierowanej do niej korespondencji to z akt niniejszej sprawy nie wynika by wniosła takie zastrzeżenie w Urzędzie Pocztowym. W świetle postanowień art. 149 Ordynacji podatkowej nie ma żadnego znaczenia dla skuteczności doręczenia pisma fakt zakazania przez adresata dorosłym domownikom odbioru korespondencji. Jeżeli nawet działając wbrew takiemu zakazowi dorosły domownik dokona odbioru pisma i podejmie się oddania pisma adresatowi, pismo należy uznać za doręczone zgodnie z art. 149 Ordynacji podatkowej (por. wyrok WSA w Białymstoku z dnia 27 sierpnia 2008 r. sygn. akt I SA/Bk 105/08 dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych na stronie internetowej cbois.nsa.gov.pl). 4

Wskazać należy, że siostra skarżącej przekazała jej przedmiotową korespondencję w dniu następnym po jej odbiorze zatem trudno przyjąć by o niej zapomniała. Podkreślić również trzeba, że w kopercie znajdowało się 5 decyzji organu pierwszej instancji dotyczących różnych lat podatkowych oraz wynik kontroli (wynika to z dokumentu potwierdzenia odbioru) zatem już z uwagi na sam rozmiar przesyłki trudno przyjąć, że odbiorca przesyłki nie zwrócił na nią uwagi, trudno też taką przesyłkę przeoczyć. Ponadto mało wiarygodne jest twierdzenie, że przesyłka została przyjęta w błędnym przekonaniu, że adresowana jest do wnuczki A.T., która ma na imię I.. Adresat wskazywany jest z imienia i nazwiska, strona jednak w toku postępowania nie wskazała, że wnuczka A.T. nosi takie samo nazwisko jak skarżąca, czy chociaż zbliżone w brzmieniu czy pisowni. Ponadto jak twierdzi strona, wnuczka A.T. po przejrzeniu korespondencji zorientowała się, że nie jest ta przesyłka do niej adresowana i oddała ją A.T., a nie adresatce z którą również mieszkała. 5

Wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 17 kwietnia 2014 r. syg. I SA/Go 122/14

Miejsce doręczenia pozostałym podmiotomOsobom prawnym oraz jednostkom organizacyjnym

niemającym osobowości prawnej pisma doręcza się w lokalu ich siedziby lub w miejscu prowadzenia działalności - osobie upoważnionej do odbioru korespondencji lub prokurentowi. Przepisy art. 146, art. 148 § 2 pkt 1 oraz art. 150 i art. 150a stosuje się odpowiednio.

W razie niemożności doręczenia pisma w lokalu siedziby pisma doręcza się za pokwitowaniem zarządcy budynku lub dozorcy, gdy osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. Zawiadomienie o doręczeniu pisma zarządcy budynku lub dozorcy umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej, na drzwiach lokalu siedziby adresata lub w widocznym miejscu przy wejściu na posesję, na której mieści się lokal tej siedziby. Art. 151 Ord

Doręczenie do skrytki pocztowej

Na wniosek strony doręczenie może być dokonane na wskazany przez nią adres skrytki pocztowej. W tym przypadku pismo przesłane za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe składa się w placówce pocztowej tego operatora. Art. 150a Ord

A co w takim przypadku?

Art. 151a

§ 1. Jeżeli podany przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej adres jej siedziby nie istnieje, został wykreślony z rejestru lub jest niezgodny z odpowiednim rejestrem i nie można ustalić miejsca prowadzenia działalności, pismo doręcza się osobie fizycznej upoważnionej do reprezentowania adresata, także wtedy gdy reprezentacja ma charakter łączny z innymi osobami.

§ 2. W razie niemożności ustalenia adresu osoby fizycznej upoważnionej do reprezentowania adresata, pismo pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia.

Art. 152 § 1. Odbierający pismo potwierdza doręczenie pisma

własnoręcznym podpisem, ze wskazaniem daty doręczenia.

§ 2. Jeżeli odbierający pismo nie może potwierdzić doręczenia lub uchyla się od tego, doręczający sam stwierdza datę doręczenia oraz wskazuje osobę, która odebrała pismo, i przyczynę braku jej podpisu.

§ 3. W przypadku doręczenia pisma za pomocą środków komunikacji elektronicznej doręczenie jest skuteczne, jeżeli adresat potwierdzi odbiór pisma w sposób, o którym mowa w art. 152a § 1 pkt 3 [podpisanie urzędowego potwierdzenia odbioru].

Odmowa przyjęcia pisma

Pismo zwraca się nadawcy z adnotacją o odmowie jego przyjęcia i datą odmowy oraz pozostawia w aktach sprawy. Pismo takie jest uważane za doręczone w dniu odmowy jego przyjęcia przez adresata. Art. 153 Ord

„Niemożność doręczenia”W przypadku niemożności doręczenia pisma :1) operator pocztowy w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada

2012 r. - Prawo pocztowe przechowuje pismo przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej - w przypadku doręczania pisma przez operatora pocztowego;

2) pismo składa się na okres 14 dni w urzędzie gminy (miasta) - w przypadku doręczania pisma przez pracownika organu podatkowego lub przez inną upoważnioną osobę,

Zawiadomienie o pozostawaniu pisma w miejscu określonym w § 1, wraz z informacją o możliwości jego odbioru w placówce pocztowej albo w urzędzie gminy w terminie 7 dni od dnia pozostawienia zawiadomienia, umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania adresata, lub miejsca wskazanego jako adres do doręczeń w kraju, na drzwiach jego biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe bądź w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata. Art. 150 ust. 1 i 2 Ord

Dwukrotna awizacja i fikcja doręczeniaW przypadku niepodjęcia pisma w terminie 7 dni

pozostawia się powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru pisma w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia pierwszego zawiadomienia o złożeniu pisma w placówce pocztowej albo w urzędzie gminy.

W przypadku niepodjęcia pisma, doręczenie uważa się za dokonane z upływem 14 dni, pismo natomiast pozostawia się w aktach sprawy.

Decyzją z dnia "[...]" Naczelnik Urzędu Skarbowego w B. określił E. J. (dalej jako "strona", "skarżąca") zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2011 r.. Przesyłka zawierająca ww. decyzję była awizowana w dniu 23 grudnia 2013r. Z zawiadomienia o pozostawieniu pisma w urzędzie pocztowym wynika, że umieszczono je w oddawczej skrzynce pocztowej adresata. Z pierwszej strony koperty wynika, że przesyłka była awizowana powtórnie 31 grudnia 2013r., a następnie zwrócona z uwagi na niepodjęcie w terminie w dniu 8 stycznia 2014r. W konsekwencji powyższego organ uznał decyzję za doręczoną, w trybie art.150 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, w dniu 7 stycznia 2014r.

Odwołanie od powyższej decyzji zostało sporządzone i przekazane do urzędu pocztowego w dniu 26 lutego 2014 r. Następnie w dniu 28 lutego 2014 r. pełnomocnik skarżącej wraz z drugim egzemplarzem odwołania przesłał wniosek o przywrócenie terminu do jego wniesienia. 1

We wniosku pełnomocnik wskazał, że w wyniku nieprawidłowego wykonywania przez Pocztę Polską S.A. swoich obowiązków, decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 16 grudnia 2013 r., nie została skutecznie doręczona skarżącej w trybie art. 150 Ordynacji podatkowej. Ze zwrotnego potwierdzenia odbioru nie wynikało, aby w niniejszej sprawie podjęto zgodnie z prawem (art. 148 i art. 149 Ordynacji podatkowej) próby doręczenia spornej przesyłki. Podniósł, że strona nie otrzymała zawiadomienia (awiza) informującego o pozostawieniu pisma przez okres 14 dni w placówce pocztowej. Na potwierdzenie powyższego, do wniosku załączył oświadczenie sąsiadki skarżącej - A. E., z którego wynikało, że w styczniu 2014 r. umieszczono w jej skrzynce pocztowej awizo skierowane do skarżącej. Uwzględniając powyższe okoliczności, pełnomocnik wskazał, że skuteczne doręczenie decyzji nastąpiło w dniu 24 lutego 2014 r., w którym pełnomocnik wykonał zdjęcia zaskarżonej decyzji. 2

Skarżąca podkreśliła, że w sprawie nie doszło do doręczenia zastępczego z powodu nieprawidłowego awizowania przesyłki zawierającej decyzję. Skarżąca nie miała w swojej skrzynce podawczej żadnego z dwóch wymaganych prawem awiz. Stwierdziła, że oświadczenie A. E. zostało złożone jako załącznik do wniosku o przywrócenie terminu do złożenia odwołania od decyzji i organ chcąc je wykorzystać w toku postępowania zakończonego postanowieniem o stwierdzeniu uchybienia terminowi, winien był włączyć je do akt sprawy stosownym postanowieniem. Nie ma znaczenia, czy o faktach znanych organowi z urzędu strona wie, czy też nie wie. W ocenie skarżącej, skoro organ miał obiekcje co do wiarygodności oświadczenia A. E., winien ją przesłuchać w charakterze świadka. Skarżąca stwierdziła, że organ bez dokładnego wyjaśnienia sprawy, z góry uznał, że pracownicy Poczty Polskiej nigdy się nie popełniają błędów przy doręczeniach. 3

Skarga jest zasadna.

W rozpoznanej sprawie skarżąca konsekwentnie wskazywała, że nie otrzymała żadnego zawiadomienia o pozostawieniu pisma w placówce pocztowej. Na potwierdzenie powyższego, dołączyła do wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania oświadczenie sąsiadki (A. E.), która w swojej skrzynce pocztowej znalazła awizo adresowane do skarżącej. Oświadczeniu temu organ nie dał wiary i stwierdził, że zachowano przesłanki doręczenia zastępczego określone w powołanym wyżej przepisie Ordynacji podatkowej.

Takie stwierdzenie, zdaniem Sądu, jest przedwczesne. Organ nie wyjaśnił bowiem w pełni kwestii prawidłowości awizowania przesyłki zawierającej wskazaną decyzję. Jak już wskazano, art.150 § 1a Ordynacji podatkowej, wymaga dwukrotnego zawiadamiania adresata o pozostawieniu pisma w miejscu określonym w § 1. Zatem stwierdzenie, że choćby jedno zawiadomienie było nieprawidłowe, skutkuje uznaniem, że doręczenie takie nie było prawidłowe. 4

W art. 180 § 2 Ordynacji dopuszcza się możliwość złożenia oświadczenia jedynie przez stronę, gdy złoży ona stosowny wniosek, a przepis prawa nie wymaga urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia. Oświadczenie złożone przez osobę trzecią nie może być przez organ kwestionowane, gdyż nie stanowi ono dowodu, a jedynie substytut dowodu, który może być wskazówką do przeprowadzenie dowodu w określonej prawem formie. Dowodem w konkretnej sprawie mogą być zatem zeznania tych osób w charakterze świadków złożone przed organem podatkowym w określonym trybie. Organ może nie dać wiary zeznaniom świadków, ale nie może dezawuować tych zeznań bez przesłuchania świadka. Nie może także z góry zakładać, że przesłuchanie świadka będzie bezcelowe ze względu na jego niewiarygodność. Aby ocenić jakiś dowód organ najpierw musi go uzyskać. Dopiero po przeprowadzeniu dowodu, może wyrazić swoje stanowisko, odnosząc się do niego w uzasadnieniu faktycznym wydawanego w sprawie aktu.

Wyrok WSA w Olsztynie z 16 października 2014 r., syg. I SA/Ol 604/14

5

„Wezwanie do przesłuchania tego świadka było dwukrotnie awizowane pod znanym organowi podatkowemu adresem i nie zostało przez świadka podjęte. Pierwsze awizo nastąpiło w dniu [...], a zwrot przez pocztę z W. został dokonany [...] Miało to zatem miejsce w okresie świąteczno-noworocznym. Brak jest adnotacji poczty, aby adresat nie zamieszkiwał pod podanym adresem, bądź był tam nieznany. Z mocy art. 150 § 2 Ordynacji podatkowej doręczenie to można było uznać za dokonane. Tymczasem organ podatkowy nie podjął próby kolejnego doręczenia połączonego z zastosowaniem kary pieniężnej stosownie do art.262 § 1 pkt.1 Ordynacji podatkowej, a w odpowiedzi na skargę znalazło się błędne stwierdzenie, że organ podatkowy nie dysponuje żadnymi środkami, "aby zmusić wskazane osoby do złożenia wyjaśnień w charakterze świadka"

Wyrok WSA w Poznaniu z 16 listopada 2007 r. syg. I SA/Po 883/07

Doręczenia wewnątrz UE

ZASADA OGÓLNA – doręczenie zgodnie z zasadami ogólnymi obowiązującymi w kraju (art. 144 Ord).

ROZWIĄZANIE SZCZEGÓLNE – jeżeli doręczenie zgodnie z zasadami ogólnymi nie jest możliwe lub gdy powodowałoby nieproporcjonalne trudności, organ podatkowy występuje do władzy odpowiedniego państwa członkowskiego z wnioskiem o doręczenie pisma (samorządowy organ podatkowy przez właściwego dla ich siedziby dyrektora izby skarbowej), za pośrednictwem organu wyznaczonego przez ministra właściwego ds. finansów publicznych.

Ṽ

Doręczenia na podstawie KonwencjiZgodnie z art. 17 Konwencji o wzajemnej pomocy administracyjnej

w sprawach podatkowych z 25 stycznia 1988 r., strona Konwencji może dostarczyć dokumenty w bezpośredniej przesyłce wysłanej na adres osoby na terytorium innego państwa Konwencji. Rozwiązanie takie nie powoduje nieważności dostarczenia dokumentów (art. 17 ust. 4). Można również zwrócić się z prośbą o dostarczenie stosownych dokumentów przez państwo Konwencji w sposób określony jego wewnętrznymi przepisami, lub (w dopuszczalnym zakresie) w sposób żądany przez Państwo wnioskujące.

5. Jeżeli jakiś dokument jest dostarczony zgodnie z tym artykułem, to nie wymaga się dołączenia tłumaczenia. Jednakże gdy stwierdzi się, że adresat nie jest w stanie zrozumieć języka, w którym dokument został sporządzony, Państwo proszone zadba o jego przetłumaczenie lub sporządzenie streszczenia w jego języku lub w jednym z jego oficjalnych języków (…).

Artykuł 17 ust. 4 Konwencji o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach podatkowych, sporządzonej w Strasburgu dnia 25 stycznia 1988 r. wskazuje wprost, że zgodne z prawem jest doręczanie pism przez organy jednego państwa na terytorium drugiego państwa w sposób wynikający z prawodawstwa państwa, którego organy dokonują doręczenia. W świetle tych przepisów nie może być uznane za nieskuteczne lub niezgodne z prawem doręczenie postanowienia organu za pośrednictwem poczty bezpośrednio na adres spółki w Holandii zgodnie z przepisami o doręczeniach zawartymi w ustawie - Ordynacja podatkowa . Obowiązek tłumaczenia doręczonego dokumentu powstaje dopiero wtedy, gdy po pierwsze stwierdzi się, że adresat nie jest w stanie zrozumieć języka, w którym dokument został sporządzony i po drugie kiedy doręczenie realizowane jest za pośrednictwem państwa proszonego. Powstanie obowiązku tłumaczenia doręczanego dokumentu uzależnione jest więc od okoliczności faktycznych sprawy, tj. tłumaczenie staje się obligatoryjne, wtedy gdy stwierdzi się, że adresat nie jest w stanie zrozumieć języka, w którym dokument został sporządzony.

Wyrok WSA w Warszawie z 29 listopada 2011 r. syg. III SA/Wa 625/11

Art. 38. 1. Wniosek o powiadomienie dotyczy podmiotu, któremu na podstawie odrębnych przepisów doręcza się decyzję, postanowienie, orzeczenie lub inny dokument wydany w Rzeczypospolitej Polskiej, dotyczące należności pieniężnych.

2. Wierzyciel lub organ egzekucyjny występuje z wnioskiem o powiadomienie, gdy nie można dokonać doręczenia zgodnie z odrębnymi przepisami regulującymi doręczenie danego rodzaju dokumentu lub gdy takie doręczenie spowodowałoby nieproporcjonalne trudności.

Ustawa z 11 października 2013 r. o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych