„Z WARTOŚCIAMI ZA PAN BRAT,

PRZEDSZKOLAKI IDĄ W ŚWIAT”

2

WIERSZE

3

1) BALONIK L. POSYNIAK

Uciekł raz balonik Krysi, Odtąd pod chmurkami wisi, albo podróżuje z nimi, dookoła caaaałej Ziemi. Stamtąd widzi nasz balonik, wszystkie dzieci jak na dłoni. Te co nie chcą jeść obiadu, te co wtedy gadu- gadu kiedy pani czyta dzieciom. Widzi jak Jaś oraz Miecio ciągną Zosię albo Ulę za warkocze i w ogóle widzi wszystkie psoty dzieci. Przez to jeszcze wyżej wzleci tam, gdzie zimno, chociaż pięknie i gdzie z żalu chyba pęknie.

4

2) EGOISTKA B. SUDOŁ

Krysi czipsów się zachciało. Mama ma pieniążków mało. Krysia krzyczy, nogą tupie. Mama mięknie- dobrze kupię!

A gdy w sklepie owa Krysia ujrzy piłkę, lalkę, misia, dotąd nudzi i kaprysi, aż zabawkę kupią Krysi.

Ken oznajmił lalkom wszystkim: - Dość już mam tej egoistki! Zamruczały misie oba: - nam też się tu nie podoba!

Więc zabawki po kryjomu nocą się wymknęły z domu i ślad po nich się zagubił. Samolubów nikt nie lubi.

5

3) UŚMIECHNIĘTA ZUZIA D. DEMBIŃSKA

Czerwone kokardki, uśmiechnięta buzia, to jest drogie dzieci wesolutka Zuzia.

Nigdy się nie dąsa, nigdy nie marudzi, z uśmiechem na ustach codziennie się budzi.

Nigdy się nie chwali i nigdy nie kłamie, podoba się tacie, podoba się mamie.

Uśmiechniętą Zuzię wszyscy lubią w koło, z uśmiechniętą Zuzią zawsze jest wesoło.

6

4) DZIEŃ DOBRY Dzień dobry tato i mamo kochana Dzień dobry wszystkim mówię od rana Dzień dobry wołam do pana sąsiada Dzień będzie dobry, nawet, gdy deszczyk pada Pogłaszczę pieska, przytulę też kotka Dzień dobry powiem, jeśli kogoś spotkam Pomacham też ręką do pana sąsiada I już świeci słońce i deszcz przestał padać.

7

5) MOI MILI MAŁGORZATA STRZAŁKOWSKA

Życie pędzi wciąż do przodu, coraz prędzej gna i bryka i czasami w tym pośpiechu coś ważnego nam umyka. A więc wniosek dzisiaj stawiam, aby każdy z nas spróbował przy okazji, bez okazji, mówić częściej takie słowa: Do widzenia, i dzień dobry co tam słychać?, jak się czujesz? i poproszę, i przepraszam oraz proszę i dziękuję. Wtedy ludziom na tym świecie sympatyczniej ciut by było. No, a przecież o to chodzi, by się wszystkim milej żyło!

8

6) ZAKAZANE SŁOWA Czasem w ustach się kotłują brzydkie słowa, lecz przy innych je pod język szybko schowaj. Niech czekają pod jęzorem, aż wyplujesz je wieczorem.... do śmietnika.

I bezwzględnie w towarzystwie ich unikaj!

9

7) KREDKI L. POSYNIAK

Kredki raz się pokłóciły bardzo mocno, z całej siły. O to, która ma dla Krzysia narysować prezent dzisiaj, bo Krzyś dziś ma urodziny. Czarna mówi: "z tej przyczyny, że mój rysik najciemniejszy, prezent będzie najpiękniejszy" Zezłościła się niebieska: "Najpiękniejsza moja kreska" Żółta na to oburzona: "Twoja? Nigdy!" Zaś czerwona na zieloną nakrzyczała, bo ta też malować chciała. Wśród tej kłótni, bez słóweczka, biała wyszła z pudełeczka i coś tam narysowała. A, że kartka była biała, do dziś kredki myślą razem co też tam jest za obrazek....?

10

8) WSZYSCY MNIE LUBIĄ EWA SKARŻYŃSKA

Wszyscy mnie lubią! To rzecz wspaniała. Chyba się jednak dobrze starłam. Chciałam, by lubić zaczął mnie ktoś, więc byłam miła, mówiłam wciąż: proszę, przepraszam, bardzo dziękuję, i uśmiechałam się, i w ogóle. Teraz mnie lubią wszyscy, więc w górę

skaczę z radości do samych chmurek!

11

9) BRZYDKIE SŁOWO TOMASZ WRZESIEŃ

Usłyszałem brzydkie słowo. Nie wiem gdzie, daję Wam słowo. Chodzę, w kółko je powtarzam, i rodzicom się narażam. Nikt się ze mną nie chce bawić, Usłyszałem brzydkie słowo, w kącie chcą mnie dziś postawić jeszcze wczoraj byłem grzeczny dzisiaj jestem niebezpieczny. Już mnie przez to język piecze, zaraz całkiem mi odleci. Sam nie mogę już wytrzymać, muszę się za buzię trzymać. Ciągle z ust mi wylatuje, reputację moją psuje. Mama z tatą brzydko patrzą, tego już mi nie wybaczą. Jakie słowo? - jest tak brzydkie, że aż uszy więdną wszystkim. Powiem jedno: jak tu stoję, sam się tego słowa boję.

12

Muszę w końcu się postarać, żeby skończyć ten ambaras. Przestać mówić brzydkie słowo, zrobię to, daję Wam słowo.

13

10) KWOKA JAN BRZECHWA

Proszę pana, pewna kwoka Traktowała świat z wysoka I mówiła z przekonaniem: "Grunt to dobre wychowanie!"

Zaprosiła raz więc gości, By nauczyć ich grzeczności. Pierwszy osioł wszedł, lecz przy tym W progu garnek stłukł kopytem. Kwoka wielki krzyk podniosła: "Widział kto takiego osła?!" Przyszła krowa. Tuż za progiem Zbiła szybę lewym rogiem.

Kwoka gniewna i surowa Zawołała: "A to krowa!" Przyszła świnia prosto z błota. Kwoka złości się i miota: "Co też pani tu wyczynia? Tak nabłocić! A to świnia!" Przyszedł baran. Chciał na grzędzie Siąść cichutko w drugim rzędzie,

14

Grzęda pękła. Kwoka wściekła Coś o łbie baranim rzekła

I dodała: "Próżne słowa, Takich nikt już nie wychowa, Trudno... Wszyscy się wynoście!" No i poszli sobie goście.

Czy ta kwoka, proszę pana, Była dobrze wychowana?

15

11) POWITANIE AGNIESZKA BOROWIECKA

Nie jesteśmy dzikusami, więc zasady dobrze znamy. Jak przedstawić się należy, gdy ktoś nowy skądś przybieży?

Więc po pierwsze, drogi Panie, gdy ktoś wejdzie, niech Pan wstanie. Niech podejdzie Pan dość blisko, śmiało powie swe nazwisko.

Przy tym rękę niech Pan poda, wszak maniery to nie moda, nie zmieniają się wraz z wiekiem, gdyś z kulturą jest człowiekiem.

16

12) ZACHOWANIE PRZY STOLE AGNIESZKA BOROWIECKA

To pytanie niesłychanie dręczy panów, trapi panie, wywołuje pot na czole: jak zachować się przy stole?

Więc pozwolę sobie teraz rady dać przydatne nieraz. Pierwsza sprawa – jedz powoli, małe kęsy – jak kto woli.

Druga rzecz – to już wyczuwasz - nie mów wiele, gdy przeżuwasz. Nie rozpychaj się łokciami, nie garb się, nie jedz palcami.

Broń Cię, Panie, w uchu grzebać czy przeciągać się lub ziewać. Nie wypada też wśród tkliwych snuć tematów obrzydliwych.

Ot i cała już nauka. Dobrych porad zawsze szukaj, nie chcesz przecież być nazwanym typem hmm... nieokrzesanym.

17

13) W KINIE LUB W TEATRZE AGNIESZKA BOROWIECKA

Gdy głód sztuki lub rodzina zagna kiedyś was do kina, do teatru czy opery, weźcie z sobą swe maniery.

Bo bez manier wielka bieda – nikt biletów wam nie sprzeda. Więc słuchajcie – dla ogłady – bo tu ważne padną rady.

Rzecz kluczowa – przyjdź o czasie, by nie tłoczyć się przy kasie. Zajmij miejsce, nim się zacznie, czy to twoje – popatrz bacznie.

Nie przesiadaj się, nie szperaj, nie jedz, nie śpij i nie gderaj. Powyłączaj wszystkie sprzęty i nie gadaj jak najęty.

I ostatnia ważna sprawa – każda sztuka ma swe prawa i wymaga względnej ciszy. Wtedy każdy wszystko słyszy.

18

14) W AUTOBUSIE W autobusie do przedszkola gwar i ścisk okropny. Każdy się przepycha, żeby Miejsce mieć przy oknie.

Właśnie wsiadła starsza pani i z laseczką stoi. -Tosiu, ustąp miejsca pani, bo ja noga boli.

-Proszę bardzo-rzekła Tosia. Miejsca ustąpiła. -Ooo, dziękuję. Jesteś, Tosiu, dzisiaj bardzo miła.

19

15) W LESIE AGNIESZKA BOROWIECKA

Każdy wie, że w leśnej dziczy etykieta też się liczy. Kto się zna na tych zwyczajach, mile jest widziany w gajach.

Kto ich nie zna, niechże słucha, by wnet wyrósł nam na zucha. Ważna rzecz – nie rzucaj śmieci, bacz, by ognia nie rozniecić.

Zbieraj puszki i papierki, nie niszcz ściółki, szanuj świerki oraz wszystkie inne drzewa, wszak ich urok nas olśniewa.

Gniazda, dziuple, lęgowiska poobserwuj, nawet z bliska. Lecz upomnę łobuziaków, by nie płoszyć przy tym ptaków.

I ostatnia ważna rada - krzyczeć w lesie nie wypada, więc dla dobra wspólnej sprawy nie wszczynajcie w lesie wrzawy.

20

16) PODCZAS ZABAWY AGNIESZKA BOROWIECKA

Rzecz wiadoma, że ogłada z nieba sama nam nie spada. Nie ma co więc iść w zaparte, wszak już szlaki są przetarte.

Tak więc w domu lub na dworze każdy dobrze czuć się może. Grunt – nie wszczynać żadnej draki, nie wyć, nie brać się za fraki.

Nie przepychać się, nie kopać, nie bić, nie pluć, nie szamotać. Nie rozwalać babek z piasku i nie robić wkoło wrzasku.

Zamiast tego – śmiało głoszę – miej odwagę mówić „proszę”. Nie zaszkodzi też „przepraszam” i „dziękuję” – wszem ogłaszam.

Ćwicz się często w tym temacie, bo to bardzo ważne, bracie. Gdyś uprzejmy i z kulturą, Zawsze będziesz w życiu górą!

21

17) CHCIAŁBYM DOROTA ROZWENS

Tata na mnie dzisiaj krzyczał, mama chodzi smutna. Ciągle sobie obiecuję grzecznym być od jutra.

Jednak jakieś podłe licho, co mi siedzi w głowie, zawsze jakąś nową psotę chętnie mi podpowie.

Podstawiłem dzisiaj nogę Kaśce podczas przerwy. Wytykała do mnie język – puściły mi nerwy.

Pawła tak mocno popchnąłem, że aż się przewrócił – ale sam jest sobie winien, bo się ze mną kłócił.

Ance rękę wykręciłem – a niech sobie ryczy. Mogła dać tę żółtą kredkę, gdy chciałem pożyczyć.

22

Antek wszędzie szukał teczki - ja mu ją schowałem, a Olkowi z pierwszej ławki w nos przyłożyć chciałem.

Nikt się nie chce ze mną bawić... Czy wiecie dlaczego? Przecież chciałbym w głębi duszy być dobrym kolegą!

23

18) RĘCE HANNA NIEWIADOMSKA

Na spacerze ręka mała Dużą rękę dziś spotkała. Paluszkami się splątały I tak sobie wędrowały.

Mała piąstka w dłoni dużej Chce posiedzieć trochę dłużej. Bo się bardzo dobrze czuje, Gdy ją duża przytrzymuje. Trochę ślisko – rączka mała W dużej ręce się schowała. Przez ulicę przechodzimy – Małej samej nie puścimy. Duża myśli – jak przyjemnie, Gdy tak mała wierz we mnie. Jak to miło tak wędrować I się małą opiekować. A gdy miną długie lata, Posiwieje trochę tata,

24

Dłonie znowu się spotkają – Młode stare przytrzymają. Trochę ślisko – ręka stara W młodej dłoni się spotkała. Przez ulicę przechodzimy – Starszej samej nie puścimy. Te spacery uczą nas, Że choć szybko mija czas, Nasze ręce się trzymają, Zawsze wtedy, gdy kochają.

25

19) CZYSTE RĘCE MARIA CZERKAWSKA

Me myśli poważnieją, Przestają być dziecięce, gdy tatuś mówi: synu, miej zawsze czyste ręce.

Kimkolwiek kiedyś będziesz, jakich się chwycisz trudów, strzeż rąk twych zawsze, wszędzie, od życiowego brudu.

Nie znaczy to jedynie, że trzeba ręce myć, lecz w sercu mieć uczciwość, dobrze i pięknie żyć.

Nie plamić ust swych kłamstwem, przed fałszem zamknąć drzwi, szanować ludzka własność i bronić ludzkiej czci.

Nie oszukiwać nigdy, nie brać, choć dają więcej- to znaczy, synku miły, mieć zawsze czyste ręce.

26

20) PIESEK KRUCZEK STANISŁAW JACHOWICZ

Chodź piesku! a ten piesek nazywał się Kruczek, Chodź, mówił Hipolitek, nauczę cię sztuczek. — Kiedym ja jeszcze mały, ucz panicz Azora. — Nie, piesku, rzecze chłopczyk, to najlepsza pora; Azor stary, nie pojmie, pracować z nim nudno. I tobie później byłoby trudno. O wieleby cię, wiele, pracy kosztowało, Teraz zobaczysz jak mało. Wkrótce pojętny Kruczek Nauczył się wiele sztuczek. Służył, podawał i pływał, Tysiąc figlów dokazywał, A to tak zręcznie, tak śmiało. Iż się zdawało, Że go nic nie kosztowało. Pamiętaj Hipolitku coś mówił do Kruczka: Że s ię z młodu naj lepiej nabywa nauczka.

27

21) PIERŚCIONEK STANISŁAW JACHOWICZ

Jubiler z Rzeszowa pudełko otwiera, A mama pierścionek z kamyczkiem wybiera, I śliczny wybrała. I Maryni dała. Widziała go Andzia na siostry paluszku, Nie zazdrość, nie boleść uczuła w serduszku; Ale się cieszyła, z radości skakała; Bo Andzia Marynię serdecznie kochała. Dobrą dziecinę naśladujcie dzieci! Niech brzydka zazdrość serc waszych nie szpeci.

28

22) CZYSTY KOTEK STANISŁAW JACHOWICZ

Czemu się często myjesz? pytano raz kota. Bo czystość — odpowiedział — jest to piękna cnota, Jakoż doprawdy, kocina Mył się prawie co godzina; Chętnie mu do pokoju wchodzić pozwalano, Powszechnie go kochano, Doznawał wszelkich pieszczotek: A czemu? bo czysty był kotek.

29

23) MYSZ MŁODA I STARA STANISŁAW JACHOWICZ

Wyjdź kochanko z ciasnej chatki, I posłuchaj głosu matki, — Mówiła mysz do córki, — w świat cię wyprowadzę, Ja ci doradzę: Jak zbierać ziarneczka, Jak się strzec koteczka, Jak łapki unikać, Jak do jamki zmykać: Powiem ci, czem słoninka pachnie przypiekana, Ale mnie słuchaj córko ukochana. — Myszka była posłuszna i nie żałowała; Długo sobie szczęśliwie po świecie bujała; Tysiąc myszek zginęło, ona jedna żyła: A czemu? bo posłuszna swojej matce była.

30

24) CHORY KOTEK STANISŁAW JACHOWICZ

Pan kotek był chory i leżał w łóżeczku, I przyszedł kot doktor: «Jak się masz koteczku!» «Źle bardzo…» i łapkę wyciągnął do niego. Wziął za puls pan doktor poważnie chorego, I dziwy mu śpiewa: «zanadto się jadło, Co gorsza, nie myszki, lecz szynki i sadło; Źle bardzo… gorączka! źle bardzo koteczku! Oj długo ty, długo poleżysz w łóżeczku, I nic jeść nie będziesz, kleiczek i basta: Broń Boże kiełbaski, słoninki lub ciasta! «A myszki nie można? zapyta koteczek, Lub z ptaszka małego choć parę udeczek?» «Broń Boże! pijawki i dieta ścisła! Od tego pomyślność w leczeniu zawisła.» I leżał koteczek; kiełbaski i kiszki Nietknięte, z daleka pachniały mu myszki.

31

Patrzcie, jak złe łakomstwo! kotek przebrał miarę; Musiał więc nieboraczek srogą ponieść karę: Tak się i z wami, dziateczki, stać może; Od łakomstwa s t rzeż was Boże!

32

25) WESOŁE DZIEWCZĘ Tupnę sobie nogą, wesoło podskoczę, serdecznie zaśpiewam piosenki ochocze: o skromnym fiołku, o strumyku jasnym, o rosie perłowej i o sercu własnym! Mała ja dziewczynka I serduszko małe. Ale kochać umie, bo nie skamieniałe:

Matka mnie uczyła kochać Boga w niebie, a potem bliźniego, jak samego siebie.

33

26) BAJKA O MYSZY BARBARA SUDOŁ

W moim domu mieszka mysz I podkrada ciągle ryż, po ziarenku go wynosi, nie zapyta, nie poprosi. Ona myśli, że nie widzę, ale ja się myszy brzydzę. Nie, że żyje i chce jeść, ale ja nie mogę znieść, że ja znoszę ciągle ryż, a go zjada jakaś mysz! Jak poprosi, to jej dam, z własnej woli dam jej sam, a nie w nocy, kiedy śpię, ona sobie ryż mój je. Chcę się dzielić z własnej woli, okradanie zawsze boli! I nieważne, ile kradnie, bo tak robić jest nieładnie. Jesteś głodna? Poproś proszę, to do stołu Cię zaproszę, poczęstuję tym co mam,

34

z własnej woli dam ci sam! Jaki morał z tego płynie? Jak nie twoje nie bierz proszę, nawet jeśli warte grosze!

35

PIOSENKI

36

27) GRZECZNE SŁÓWKA Dziękuję, przepraszam i proszę. Trzy słówka za trzy małe grosze. I grzeczny królewicz I grzeczna królewna Znają te słówka, na pewno. Ref. Trzy słówka za małe trzy grosze. Dziękuję, przepraszam i proszę. To przecież niewiele kosztuje, Gdy powiesz uprzejmie dziękuję. Korona ci z głowy Nie spadnie na pewno. Nawet, gdy jesteś królewną. Ref. Trzy słówka za małe trzy grosze. Dziękuję, przepraszam i proszę.

37

28) CZARODZIEJSKIE ZNAM WYRAZY

Czarodziejskie znam wyrazy, które mówię wiele razy, Gdy przychodzę do przedszkola, to „Dzień Dobry” zawsze wołam, Zawsze mówię też dziękuję, gdy obiadek mi smakuje.

Ref: Bo przepraszam i poproszę, Do widzenia i dziękuję I dzień dobry na dzień dobry Nic mnie przecież nie kosztuje.

A gdy dostać chcę trzy grosze, wtedy mówię ja poproszę Gdy wyleje mi się kasza, głośno mówię ja przepraszam To zasługa naszej pani, że jesteśmy wychowani.

Ref: Bo przepraszam i poproszę.........

38

29) MAGICZNE SŁOWA 1. Jeśli bardzo chcesz czarować musisz znać magiczne słowa. „Proszę” – oto pierwsze z nich, co otwiera wszystkie drzwi. „Przepraszam” – drugie ważne słowo, sprawia, że uśmiech wraca na nowo . I „dziękuję” – słowo trzecie po nim cudnie jest na świecie. Ref.; Proszę, przepraszam i dziękuję, to najważniejsze słowa. Musisz je ćwiczyć co dzień wytrwale, by nimi zaczarować. Proszę, przepraszam i dziękuję, to czarów jest podstawa, musisz je ćwiczyć co dzień wytrwale, by nimi biegle władać. 2. Różdżki nie potrzeba wcale, by czarować doskonale, ani latać wciąż na miotle I mikstury warzyć w kotle. Nie potrzeba kuli szklanej,

39

ani księgi z zaklęciami. Starczy te trzy słowa znać i właściwie ich używać. Ref. Proszę, przepraszam i dziękuję, to najważniejsze słowa. Musisz je ćwiczyć co dzień wytrwale, by nimi zaczarować. Proszę, przepraszam i dziękuję, to czarów jest podstawa, musisz je ćwiczyć co dzień wytrwale, by nimi biegle władać.

40

30) PIOSENKA BARDZO KULTURALNA

Orkiestra Dni Naszych

1. Jestem królem dobrych manier, nie przeklinam i nie kłamię / Zamiast walić z grubej rury wolę trochę mieć kultury /2x

Ref.: Proszę , dziękuję , przepraszam /3x te słowa dziś ogłaszam.

2. Słowa ważne są ogromnie a mój język świadczy o mnie /Dobre więc maniery wolę na ulicy i przy stole /2x

3. Umiem słuchać bez ziewania Nie przerywam w środku zdania /Bo kultura czyni cuda różni mnie od Małpoluda/2x

41

31) BYŁA SOBIE ŻABKA MAŁA 1. Była sobie żabka mała. Re-re, kum-kum, re-re, kum-kum, która mamy nie słuchała. Re-re, kum-kum, bęc. 2. Na spacery wychodziła re-re, kum-kum, re-re, kum-kum, innym żabkom się dziwiła. Re-re, kum-kum, bęc. 3. Ostrzegała ją mamusia re-re, kum-kum, re-re, kum-kum, by zważała na bociusia re-re, kum-kum, bęc. 4. A na brzegu stare żaby re-re, kum-kum, re-re, kum-kum, rajcowały jak te baby re-re, kum-kum, bęc. 5. Jedna drugiej w ucho kwacze re-re, kum-kum, re-re, kum-kum,

42

jak ta mała pięknie skacze re-re, kum-kum, bęc. 6. Zjadła żabka 7 muszek re-re, kum-kum, re-re, kum-kum, i na trawie kładzie brzuszek re-re, kum-kum, bęc.

7. Przyszedł bocian niespodzianie re-re, kum-kum, re-re, kum-kum, połknął żabke na śniadanie re-re, kum-kum, bęc.

8. Teraz wszystkie żabki płaczą re-re, kum-kum, re-re, kum-kum, że jej więcej nie zobaczą re-re,kum-kum, bęc 9. Tej piosenki morał znamy re-re,kum-kum re-re,kum-kum trzeba zawsze słuchac mamy re-re,kum-kum, bęc

43

32) PROSZĘ, PRZEPRASZAM, DZIĘKUJĘ

SŁOWA: DANUTA ZAWADZKA, MUZYKA: S. ADRIANA MIŚ CSS

1.Chociaż nie jestem wróżką i nie potrafię czarować, to wiem jak grzecznie zachować się, bo znam magiczne słowa!

ref: Proszę, przepraszam, dziękuję, te słowa was oczarują! To najgrzeczniejsze ze wszystkich słów, które nic nie kosztują x2

2. Kiedy więc tylko mogę, używam tych słów z ochotą. Spróbujcie sami, bo dobrze jest być miłą, grzeczną istotą.