„„Dobre Praktyki – krokiem do Dobre Praktyki – krokiem do jakości”jakości”

Iwona Kania, KOWEZiU, www.koweziu.edu.plIwona Kania, KOWEZiU, www.koweziu.edu.pl

Białystok, 7 czerwca 2006 r.Białystok, 7 czerwca 2006 r.

Międzynarodowe Międzynarodowe ForumForum„Jakość w Edukacji”„Jakość w Edukacji”

Jachranka, 18-20.03.2005Jachranka, 18-20.03.2005

„Sposoby zapewniania jakości w kształceniu zawodowym w Europie.

Doświadczenia brytyjskie, holenderskie i polskie”

Organizatorzy:Organizatorzy:

British CouncilBritish Council KOWEZiU (Krajowy Ośrodek KOWEZiU (Krajowy Ośrodek

Wspierania Edukacji Zawodowej i Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej)Ustawicznej)

CODN (Centralny Ośrodek CODN (Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli)Doskonalenia Nauczycieli)

Goście „specjalni”Goście „specjalni”

Department for Department for EEducation and ducation and Skills, Ministry of EducationSkills, Ministry of Education – – AngliaAnglia

Centre for InnovationCentre for Innovation of Education of Education and Trainingand Training (CINOP)- Holandia (CINOP)- Holandia

Ministerstwo Edukacji Narodowej i Ministerstwo Edukacji Narodowej i SportuSportu

„„Poradnictwo Zawodowe, Poradnictwo Zawodowe, Przyszłość wyłaniająca się Przyszłość wyłaniająca się

z dialogu”z dialogu”

Prowadzący: Iwona Kania, Iwona Greiner

Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej

Warsztat dialoguWarsztat dialogu

CeleCeleWarsztat był:Warsztat był:

Próbą wskazania Próbą wskazania obszarów dysfunkcyjnych, obszarów dysfunkcyjnych, wymagających pracy i/lub zmianywymagających pracy i/lub zmiany w rozwoju w rozwoju poradnictwa zawodowego. poradnictwa zawodowego.

Koncentrował się na wskazaniu/ Koncentrował się na wskazaniu/ projektowaniu kierunku tych zmianprojektowaniu kierunku tych zmian

Polem doświadczeń, wymiany poglądów Polem doświadczeń, wymiany poglądów uczeniem się od siebie wzajemnie uczeniem się od siebie wzajemnie

ZałożeniaZałożenia1. Warsztat był zorientowany na przyszłośćzorientowany na przyszłość,

choć ważnym elementem poszukiwań, wyobrażeń stanu pożądanego w poradnictwie było „szacowanie teraźniejszości” – analiza sytuacji obecnej w dyskutowanym obszarze.

2. Rola osoby prowadzącejprowadzącej – sprowadzała się do roli moderatora nie ekspertamoderatora nie eksperta i autorytetu w temacie. (Moderator projektuje konwencje spotkania, inspiruje do dialogu stawiając na forum problem, decyduje o zasadach, sposobie i czasie pracy nad postawionym tak a nie inaczej problemem, towarzyszy w budowie wniosków domykających dyskusje).

Spodziewane efekty:Spodziewane efekty: Analiza postrzegania, myślenia o poradnictwie Analiza postrzegania, myślenia o poradnictwie

zawodowym/wykorzystywania poradnictwa zawodowym/wykorzystywania poradnictwa zawodowego jako instrumentu efektywnej polityki zawodowego jako instrumentu efektywnej polityki edukacyjnej i rynku pracyedukacyjnej i rynku pracy

Wskazanie/ zidentyfikowanie strategicznych Wskazanie/ zidentyfikowanie strategicznych obszarów pracy i/lub zmiany jako warunku progresu obszarów pracy i/lub zmiany jako warunku progresu w poradnictwie zawodowymw poradnictwie zawodowym

Wskazanie propozycji działań w dyskutowanym Wskazanie propozycji działań w dyskutowanym obszarze, które byłyby bardziej wskazówką, obszarze, które byłyby bardziej wskazówką, inspiracją, bodźcem do działania, niż propozycją inspiracją, bodźcem do działania, niż propozycją konkretnych rozwiązań.konkretnych rozwiązań.

Gdzie jesteśmy obecnie? – analiza Gdzie jesteśmy obecnie? – analiza aktualnej sytuacji.aktualnej sytuacji.

Gdzie/ dokąd chcemy dojść? – Określenie Gdzie/ dokąd chcemy dojść? – Określenie stanu pożądanego.stanu pożądanego.

Co pomoże nam tam się dostać? – Co pomoże nam tam się dostać? – Wskazanie na obszary wymagające Wskazanie na obszary wymagające pracy/zmiany. pracy/zmiany.

Uczestnicy warsztatuUczestnicy warsztatu

Doradcy zawodowi resortu Doradcy zawodowi resortu edukacji i pracyedukacji i pracy

Eksperci zagraniczniEksperci zagraniczni

KlientaKlienta: Osoba bezrobotna, Poszukująca : Osoba bezrobotna, Poszukująca pracy, Uczeń …pracy, Uczeń …

Doradcy zawodowegoDoradcy zawodowego:: w placówce w placówce edukacyjnej, w PUP, w CIiPKZ WUP …edukacyjnej, w PUP, w CIiPKZ WUP …

DyrektoraDyrektora: placówki edukacyjnej, WUP : placówki edukacyjnej, WUP lub PUP …lub PUP …

DecydentówDecydentów: Kuratorzy Oświaty, : Kuratorzy Oświaty, Przedstawiciele Ministerstw, Urzędu Przedstawiciele Ministerstw, Urzędu Marszałkowskiego, Starostwa Marszałkowskiego, Starostwa Powiatowego …Powiatowego …

Poradnictwo „dzisiaj”, z perspektywy:

Efekty pracy grupy:Efekty pracy grupy:Poradnictwo zawodowe „dzisiaj”- Poradnictwo zawodowe „dzisiaj”-

obecnieobecnie

System poradnictwa:System poradnictwa:„„Chaos” – brak systemu, brak czytelnej Chaos” – brak systemu, brak czytelnej

struktury (dotyczy to głownie resortu struktury (dotyczy to głownie resortu edukacji), istniejące rozwiązania edukacji), istniejące rozwiązania instytucjonalne niezadowalające i instytucjonalne niezadowalające i niewystarczające. niewystarczające.

Efekty pracy grupy:Efekty pracy grupy:Poradnictwo zawodowe „dzisiaj”- Poradnictwo zawodowe „dzisiaj”-

obecnieobecnie

Klient:Klient:1.1. „„Świadomy”Świadomy” -najczęściej: oczekujący -najczęściej: oczekujący

recepty, gotowych rozwiązań, recepty, gotowych rozwiązań, natychmiastowych efektów, decyzji za natychmiastowych efektów, decyzji za niego, bezradny i bierny (dotyczy to niego, bezradny i bierny (dotyczy to głownie klienta resortu pracy)głownie klienta resortu pracy)

2.2. Trafiający do doradcy w wyniku jakiś Trafiający do doradcy w wyniku jakiś procedur systemuprocedur systemu („wepchnięty” przez („wepchnięty” przez system), bez oczekiwań bo nie wie czego system), bez oczekiwań bo nie wie czego może oczekiwać i co to jest poradnictwo i może oczekiwać i co to jest poradnictwo i po co poradnictwo w ogóle jest. po co poradnictwo w ogóle jest.

Efekty pracy grupy:Efekty pracy grupy:Poradnictwo zawodowe „dzisiaj”- Poradnictwo zawodowe „dzisiaj”-

obecnieobecnie

Doradca zawodowy:Doradca zawodowy:Przeciążony, samotny, zagrożony Przeciążony, samotny, zagrożony

wypaleniem zawodowym, wypaleniem zawodowym, pozbawiony;pozbawiony;

czasuczasu środków; pieniędzyśrodków; pieniędzy wsparcia metodycznegowsparcia metodycznego narzędzinarzędzi

Efekty pracy grupy:Efekty pracy grupy:Poradnictwo zawodowe „dzisiaj”- Poradnictwo zawodowe „dzisiaj”-

obecnieobecnie

Dyrektor:Dyrektor:……to długotrwały proces, efekty odroczone to długotrwały proces, efekty odroczone

w czasie…., trudno mierzalne….., w czasie…., trudno mierzalne….., niewystarczające „nieostre” regulacje niewystarczające „nieostre” regulacje prawne (dotyczy to resortu edukacji)prawne (dotyczy to resortu edukacji)

często brak świadomości często brak świadomości potrzeby/konieczności celów i działań potrzeby/konieczności celów i działań poradnictwa zawodowego tym samym poradnictwa zawodowego tym samym korzyści z nich wynikających dla klienta, korzyści z nich wynikających dla klienta, placówki …etcplacówki …etc

Efekty pracy grupy:Efekty pracy grupy:Poradnictwo zawodowe „dzisiaj”- Poradnictwo zawodowe „dzisiaj”-

obecnieobecnie

Decydent:Decydent:1.1. Niewystarczające regulacje prawne, brak Niewystarczające regulacje prawne, brak

wiedzy na temat poradnictwa jako wiedzy na temat poradnictwa jako ważnego instrumentu efektywnej ważnego instrumentu efektywnej polityki edukacyjnej i rynku pracypolityki edukacyjnej i rynku pracy

lub, dla odmianylub, dla odmiany2.2. Wszystko czego brakuje w instytucji a co Wszystko czego brakuje w instytucji a co

powinno być w niej realizowane niech powinno być w niej realizowane niech wykonuje doradcawykonuje doradca

Europejskie standardy gwarantują obywatelom dostępność i powszechność usług doradczych.

Państwa członkowskie stosują te zalecenia w praktyce.

Priorytety Poradnictwa ZawodowegoPriorytety Poradnictwa Zawodowegow Europie i w Polscew Europie i w Polsce

Zarówno dokumenty Komisji EuropejskiejZarówno dokumenty Komisji Europejskiej Decyzja Rady Europy, Lizbona, 2000Decyzja Rady Europy, Lizbona, 2000 Memorandum Dotyczące Kształcenia Ustawicznego – Memorandum Dotyczące Kształcenia Ustawicznego –

Bruksela, 2000Bruksela, 2000 Edukacja i szkolenia 2010, Bruksela 2002Edukacja i szkolenia 2010, Bruksela 2002

jak również, polskie dokumenty strategicznejak również, polskie dokumenty strategiczne Narodowa Strategia Wzrostu Zatrudnienia RZL (RM Narodowa Strategia Wzrostu Zatrudnienia RZL (RM

2000)2000) Wspólna Ocena Założeń Polskiej Polityki Zatrudnienia Wspólna Ocena Założeń Polskiej Polityki Zatrudnienia

(Polska – Komisja Europejska 2001)(Polska – Komisja Europejska 2001) Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006 (RM 2003)Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006 (RM 2003) Sektorowy Program Operacyjny RZL 2004-2006 Sektorowy Program Operacyjny RZL 2004-2006

(MGPiPS 2003)(MGPiPS 2003)

wskazują na:wskazują na:

EdukacjęEdukację

SzkolenieSzkolenie

ZatrudnienieZatrudnienie

jako obszary wnoszące istotny wkład w jako obszary wnoszące istotny wkład w urzeczywistnienie celu UE o tworzeniu, urzeczywistnienie celu UE o tworzeniu, dynamicznej opartej na wiedzy gospodarki, przede dynamicznej opartej na wiedzy gospodarki, przede wszystkim poprzez zapewnienie możliwości wszystkim poprzez zapewnienie możliwości kształcenia przez całe życie, którego integralnym kształcenia przez całe życie, którego integralnym składnikiem jest składnikiem jest świadczenie usług poradnictwa świadczenie usług poradnictwa przez całe życie dla obywateli Europyprzez całe życie dla obywateli Europy

Zapewnienie

możliwości kształcenia przez całe

życie

Świadczenie usług

poradnictwa

zawodowego przez

całe życie

edukację,edukację,

szkolenie,szkolenie,

ZatrudnieniZatrudnieniee

Kształcenie Ustawiczne powinno, zatem Kształcenie Ustawiczne powinno, zatem koncentrować się na … i uwzględniać koncentrować się na … i uwzględniać

następujące priorytetynastępujące priorytety

Wzrost inwestycji w zasoby ludzkieWzrost inwestycji w zasoby ludzkie

Powszechny i ciągły dostęp do naukiPowszechny i ciągły dostęp do nauki

Nowe skuteczne metody nauczaniaNowe skuteczne metody nauczania

Zapewnienie dostępu do informacji i Zapewnienie dostępu do informacji i poradporad

Umiejscowienie kształcenia Umiejscowienie kształcenia ustawicznego blisko klientaustawicznego blisko klienta

Implikacją są priorytety, wokół których Implikacją są priorytety, wokół których budowana jest i na których opiera się idea budowana jest i na których opiera się idea Zawodowego Poradnictwa UstawicznegoZawodowego Poradnictwa Ustawicznego

Bezpłatne, powszechne i dostępne dla wszystkichRozwijanie jakości w usługach doradczych (dostęp do informacji, nowe technologie, wymiar europejski)Budowanie lokalnych i regionalnych sieciProjektowanie standardów w poradnictwie zawodowym„Zorientowanie” na klienta

Efekty pracy grupy:Efekty pracy grupy:Poradnictwo „jutro”Poradnictwo „jutro”

Rok 2010 – Rok sukcesu Rok 2010 – Rok sukcesu Poradnictwa ZawodowegoPoradnictwa Zawodowego. Mówi się . Mówi się o jego wysokiej jakościo jego wysokiej jakości

Co miało wpływ na ten sukcesCo miało wpływ na ten sukces.. Co Co (jakie czynniki?) zadecydowało o (jakie czynniki?) zadecydowało o wysokiej jakości i udanym rozwoju wysokiej jakości i udanym rozwoju poradnictwa zawodowego?poradnictwa zawodowego?

Projektowanie najprostszego modelu Projektowanie najprostszego modelu ilustrującego zmianęilustrującego zmianę

LukaLukaTeraźniejszośćTeraźniejszość PrzyszłośćPrzyszłość

Zmiana = wypełnienieZmiana = wypełnienie lukiluki pomiędzy pomiędzy stanem obecnym a pożądanym stanem obecnym a pożądanym

stanem przyszłymstanem przyszłym

Efekty pracy grupy:Efekty pracy grupy:Priorytetowe obszary pracy/Priorytetowe obszary pracy/

wymagające zmianwymagające zmian

Postulat zrozumienia, wspólnego Postulat zrozumienia, wspólnego rozumienia i porozumienia (miedzy rozumienia i porozumienia (miedzy resortami)resortami)

Poradnictwo zawodowe – profilaktyka, Poradnictwo zawodowe – profilaktyka, prewencja a nie kuracjaprewencja a nie kuracja

Konieczność zapewnienia kompleksowości Konieczność zapewnienia kompleksowości usług w poradnictwie zawodowym – usług w poradnictwie zawodowym – systemy wsparcia i współpracy, sieć systemy wsparcia i współpracy, sieć placówek działających w obszarze…placówek działających w obszarze…

Jasna struktura systemu poradnictwa z Jasna struktura systemu poradnictwa z instytucją koordynującą na poziomie instytucją koordynującą na poziomie centralnymcentralnym

Efekty pracy grupy:Efekty pracy grupy:Priorytetowe obszary pracy/Priorytetowe obszary pracy/

wymagające zmianwymagające zmian

Przejrzysta legislacjaPrzejrzysta legislacja Fundusze na rozwój Fundusze na rozwój Krajowe bazy danych/Systemy Informacji Krajowe bazy danych/Systemy Informacji

edukacyjnej, zawodowej …edukacyjnej, zawodowej … Standardy pracy, ewaluacja Standardy pracy, ewaluacja Skuteczne systemy doskonalenia Skuteczne systemy doskonalenia

zawodowego doradców, zdefiniowany zawodowego doradców, zdefiniowany „koszyk kluczowych umiejętności” doradcy „koszyk kluczowych umiejętności” doradcy zawodowegozawodowego

Innowacje -nowe kompetencje, nowe Innowacje -nowe kompetencje, nowe metody, narzędzia - nowa jakośćmetody, narzędzia - nowa jakość

Projektowanie zmianyProjektowanie zmiany

Zmiany w skali Zmiany w skali makromakro

SystemoweSystemowe StrukturalneStrukturalne ProgramoweProgramowe

Zmiany w skali mikroZmiany w skali mikro

Organizacyjno –Organizacyjno –metodyczne wspierające metodyczne wspierające „budujące” warsztat „budujące” warsztat pracy doradcy pracy doradcy zawodowegozawodowegoInnowacje w zakresie Innowacje w zakresie metod i technik, metod i technik, „Narzędzia”„Narzędzia”