1

9. Warszawskie Targi Książki • Stadion Narodowy • 19 maja 2018 • sobota

9. Warszawskie Targi Książki, 17-20 maja 2018 r., PGE Narodowy, Warszawa

nr 3/2018 (sobota), 19 maja 2018 r. targi-ksiazki.waw.pl

3Książka na ekranie „Współpraca między rynkiem wydaw-niczym i fi lmowym w Polsce. Diagnoza, problemy i pomysły na zmiany” to temat spotkania, jakie w piątkowe przedpołu-dnie prowadziły reprezentantki fi rmy Script Studio – Katarzyna Gawrońska i Zofi a Karaszewska. Obie opowiadały o coraz większej globalnej modzie na adaptacje literatury realizowane na po-trzeby telewizji i próbach rozwoju rynku adaptacji polskich książek.

– W Polsce mało realne są projekty fi lmowych adaptacji epickich powieści historycznych, które wymagają olbrzy-mich budżetów. Nie zmienia to jednak faktu, że mamy mnóstwo znakomitej krajowej literatury, która ma realne szanse sprawdzić się w formacie tele-wizyjnym lub kinowym, a nie wymaga wcale potężnego fi nansowania – twier-dzi Katarzyna Gawrońska.

Script Studio przygotowuje analizy rynku wydawniczego na potrzeby sta-cji telewizyjnych. Przykładowy raport zawiera m.in. analizę rynku pod kątem potrzeb klienta, także rynku ekranizacji w Polsce na podstawie danych zebra-nych od wydawców i producentów, analizę zagrożeń, weryfi kację rynku wy-dawniczego pod kątem oceny poten-cjału publikacji z ostatnich lat. Autorom oferuje z kolei współpracę w zakresie weryfi kacji umów dotyczących praw do adaptacji.

– Nie chcemy być konkurencją wy-dawców, a ich supportem. Rynek wy-dawniczy i fi lmowy potrzebują korelacji. Zwłaszcza, że coraz więcej zagranicz-nych producentów sięga po polską li-teraturę, a z zapowiedzi aktywności sy-stemów streamingowych (Netfl ix, HBO, Amazon, Facebook) wynika, że polski rynek będzie przez te podmioty coraz głębiej eksplorowany – przekonuje Zo-fi a Karaszewska. (p)

Dobre pomysłyPolska Izba Książki zorganizowała spot-kanie z niezależnymi – wydawcą i księga-rzem – z Niemiec: Jorgem Sundermaie-rem z Verbrecher Verlag (Wydawnictwo Złoczyńców) i Davidem Mesche z księ-garni Bookbox z Berlina. Obejrzeliśmy komentowaną na żywo prezentację Me-sche. Był on już gościem Warszawskich Targów, posiada cztery księgarnie, w tym jedną dla dzieci oraz dwie z kafejkami dzierżawionymi przez fi rmę cateringową. Należy do grupy zakupowej zrzeszającej 200 księgarni, za co płaci składkę roczną w wysokości 200 euro. Osobiście szkoli swoich księgarzy (ukończył biblioteko-znawstwo), ale zarazem daje im dużo

swobody. Każda księgarnia jest zróżnico-wana ofertowo i kolorystycznie, uczestni-czy w życiu swojej dzielnicy, wykorzystu-je możliwości swojej strony internetowej, lokalnych mediów i społeczności.

Wszystkie placówki, oprócz bestsel-lerów, promują przy pomocy Hot list Buch – książki niezależnych wydawców. Sukces niezależnych księgarni polega na profesjonalnej obsłudze, ciekawej ekspozycji, księgarnie posiadają tab-lice informacyjne, gdzie oprócz ceny zamieszcza się fragmenty recenzji i cie-kawe myśli. Organizują Tydzień Księ-garni Niezależnych, a we współpracy z wydawcami The Book Day. Z kolei Jorg Sundermaier założył Wydawnictwo Złoczyńców w 1995 roku, w tym czasie

wydał 320 tytułów, współpracuje z 400 księgarniami, działa w federalnej Fun-dacji im. Kurta Wolfa, która zrzesza 130 niezależnych wydawców, w tym ofi cyny szwajcarskie i austriackie, które wydają darmowy katalog rozsyłany do księ-garń. Uczestniczą w typowaniu przez Fundację niezależnych księgarni do na-grody w łącznej wysokości 1 mln euro – co roku otrzymuje ją ok. 108 najbardziej aktywnych placówek (poszczególnie księgarnie otrzymują od 20 tys. euro).

Przedstawiciele wydawnictwa od-wiedzają patronackie księgarnie, ustala-ją plany promocji i spotkań autorskich. Niedawno obchodzili rocznicę dwu-dziestolecie istnienia. Ich hasłem prze-wodnim jest: „Mali jesteśmy, ale głośni” i „Niezadowoleni”.

Dzięki znakomitej logistyce i dystry-bucji ich książki w ciągu jednego dnia, od zamówienia trafi ają do księgarni. Dobra organizacja rynku skutkuje prze-strzeganiem terminu płatności (średnio 45 dni) i eliminowaniem patologii. Pod-sumowując: fachowa obsługa, ciekawa autorska oferta, aktywna reklama, w tym internetowa, organizacja imprez, lek-cji bibliotecznych, spotkania autorskie, imprezy rodzinne, profesjonalna współ-praca z wydawcami, opieka przedstawi-cieli, przekuwa się na rosnącą sprzedaż (8 proc. rocznie) i zainteresowanie bran-żą księgarską ze strony inwestorów – to codzienność niemieckiego rynku książ-ki, o której nasi niezależni księgarze i wy-dawcy mogą jedynie pomarzyć. (GLK)

2 9. Warszawskie Targi Książki, 17-20 maja 2018 r., PGE Narodowy, Warszawa

targi-ksiazki.waw.plnr 3/2018 (sobota), 19 maja 2018 r.

2

Nagrody, nagrodyKulminacyjnym wydarzeniem dru-giego dnia Targów była Gala Nagród związanych z towarzyszącymi im 12. Targami Książki Akademickiej i Na-ukowej Academia.

Nagrodę główną Academia 2018 otrzymała Fundacja Terytoria Książki z Gdańska za publikację Jacka Friedri-cha „Walka obrazów. Przedstawienia wobec idei w Wolnym Mieście Gdań-sku”. Fundatorami nagrody są Dru-karnia Sowa, zapewniająca zwycięzcy bezpłatny druk 150 tys. stron formatu A4, oraz spółka Murator EXPO, która przyznała nagrodę fi nansową w kwo-cie 2000 zł. Prof. Katarzyna Chała-sińska-Macukow wręczyła Nagrodę Rektora Uniwersytetu Warszawskiego dla najlepszej publikacji akademi-ckiej w dziedzinie nauk społecznych i humanistycznych, którą otrzymało Wydawnictwo Naukowe Uniwersyte-tu Mikołaja Kopernika w Toruniu za pracę prof. Przemysława Urbańczyka „Bolesław Chrobry – lew ryczący”.

Natomiast Nagrodę Rektora Poli-techniki Warszawskiej dla najlepszej publikacji akademickiej w dziedzinie nauk technicznych i ścisłych wręczył prof. Krzysztof Lewenstein, prorektor tej uczelni, a otrzymało je wydawni-ctwo Helion za książkę Andrzeja Piko-nia „AutoCAD 2018 PL”. Wręczono też szereg wyróżnień, w tym wyróżnienia specjalne oraz wyróżnienia za stronę edytorską publikacji.

Nagrodę im. prof. Jerzego Sko-wronka otrzymał prof. Wiesław Wal-kiewicz za szczególnie ceną pra-cę „Słowiańszczyzna Południowa. Między przeszłością a przyszłością” (Wydawnictwo SGGW), a jury przy-znało też Specjalne Wyróżnienie dla japońskiego historyka prof. Makoto Hayasaki, który od ponad czterdzie-stu lat zajmuje się historią Polski i jej sąsiedztwa w czasach nowożytnych. Przyznano też Nagrody Technicus ustanowione przez Federację Stowa-rzyszeń Naukowo-Technicznych NOT. W kategorii „najlepsza książka szerząca wiedzę historyczną” zwyciężyła praca Jana Macieja Chmielewskiego „Teoria i praktyka planowania przestrzenne-go. Urbanistyka Europy” (Ofi cyna Wy-dawnicza Politechniki Warszawskiej), a w kategorii „najlepszy poradnik techniczny” praca „BIM w praktyce. Standardy. Wdrożenie. Case Study” (Wydawnictwo Naukowe PWN). (pd)

Od lewej siedzą: Dariusz Jaworski – dyrektor Instytutu Książki, Katarzyna Kucik – koordy-natorka projektu z ramienia Instytut Książki, Ewelina Ewertowska – z Fundacji Metropolia

Dzieci, Dorota Lipińska – Polska Sekcja IBBY, prof. Grzegorz Leszczyński – literaturoznawca specjalizujący się w literaturze dla dzieci.

„Mała książka – wielki człowiek”Instytut Książki prowadzi od kilku miesięcy akcję proczytelniczą, w ramach której do świeżo upieczonych rodziców i ich dzieci trafi a startbookowy pakiet, na który składa się książka „Pierwsze wiersze dla…” z ilustracjami Ewy Kozyry-Pawlak i Pawła Pawla-ka, zawierająca wybór najpiękniejszych wierszy dla dzieci (m.in. Tuwim, Brzechwa, Papuzińska) oraz poradnik dla rodziców oraz broszura edukacyjna „Książką połącze-ni, czyli o roli czytania w życiu dziecka”.

Przedstawiciele Instytutu Książki przyznają, że „Pierwsza wiersze dla…” to „marketingowa rybka” – produkt, który ma spodobać się zarówno rodzicom, jak i dzieciom.

Eksperci biorący udział w piątkowym panelu poświęconym temu projektowi, zgodnie stwierdzili, że w książkach dla najmłodszych najważniejsi są rodzice. Dzieci same nie czytają, pomoc rodzica jest nieodzowna. Rodzice są autorytetem, wobec którego dziecko ma całkowite zaufanie. Dziecka nie trzeba specjalnie przekonywać, aby wybrało się do biblioteki, bo nie idzie tam samo – idzie z rodzicem, czasem z dziadkami, czyli najlepszymi przyjaciółmi.

Do połowy maja IK rozdał już 100 tys. książek. W kolejnych latach projektem objęte zostaną następne grupy wiekowe. W kilkuletniej perspektywie mamy dojść do poziomu, w którym milion polskich dzieci otrzyma jednocześnie książkę w prezencie. (p)

Księgarnia przyszłościMarcin Skrabka z fi rmy Good Books, pod patronatem OSD Azymut, w piątkowej prezentacji przedstawił możliwy tradycyjny model księgarni otwartej na nietech-nologiczne innowacje, jak zmiany zachowań wymuszające większą skuteczność działania. Przede wszystkim księgarnia przyszłości, to profesjonalizm, indywidualne potraktowanie potrzeb czytelników, osobista wiedza i charyzma księgarska, a także połączenie atutów świata wirtualnego (internet, media społecznościowe) z realnym. Pamiętajmy, iż nowe pokolenie „Millenialsów”, to nowy format klientów poszukują-cych kontaktu z drugim człowiekiem, łaknący zainteresowania ich potrzebami ze strony sprzedawcy. Drugą kluczową sprawą jest szybka realizacja i dostawa zamó-wień, czytelna informacja na stronie internetowej. Kolejnym atutem księgarni jest szybka reakcja na mody rynkowe, włączanie do asortymentu gier planszowych, tak-że oferty dodatkowych usług, jak doładowanie smartfonów połączone z efektyw-nym wykorzystaniem przestrzeni, m.in. dzięki organizacji miejsca zabaw dla dzieci, kafejki, kącika do czytania z ogólnodostępnym wi-fi .

Jednak niemniej ważna pozostaje dobra ekspozycja książek, plakaty w witry-nach, dołączenie do książek krótkich not recenzyjnych. I jeszcze dobra rada: lepiej nie przeładowywać księgarni tytułami. Liczy się „mniej znaczy więcej”, a więc uni-kalna, wyselekcjonowana oferta. Księgarnia tradycyjna to oprócz sprzedaży pewne-go rodzaju misja, warto aby klienci poznali nasz osobisty wybór – ulubione książki i ukochanych pisarzy księgarza. (GLK)

39. Warszawskie Targi Książki, 17-20 maja 2018 r., PGE Narodowy, Warszawa

targi-ksiazki.waw.plnr 3/2018 (sobota), 19 maja 2018 r.

Nominacje do Zajdla

Drugiego dnia WTK poznaliśmy tytuły nominowane do Nagrody im. Janusza Zajdla za rok 2017. To najważniejsze wy-różnienie literackie przyznawane książ-kom z gatunku literatury fantastycznej. W tym roku zostanie przyznane po raz 34. – Jest mi niezmiernie przyjemnie po-witać wszystkich gości. Nasza impreza nominacyjna odbywa się podczas WTK po raz drugi i myślę, że Nagroda podno-si rangę Targów, a Targi podnoszą rangę naszej Nagrody – stwierdziła obecna podczas ogłoszenia nominacji Jadwiga Zajdel, żona patrona Nagrody. Nagroda przyznawana jest w dwóch kategoriach: „powieść” i „opowiadanie”.

W gronie nominowanych w kategorii „powieść” znaleźli się następujący auto-rzy i tytuły: Anna Kańtoch – „Niepełnia” (Powergraph), Rafał Kosik – „Różaniec” (Powergraph), Marta Krajewska – „Zaszyj oczy wilkom” (Genius Creations), Paweł Majka – „Wojny przestrzeni” (Genius Cre-ations), Artur Olchowy – „Czarownica znad kałuży” (Genius Creations). Łącznie głosowano na 88 zgłoszonych tekstów. Nominacje w kategorii „opowiadanie” otrzymali: Leszek Bigos „Ecce Homo”, Dawid Cieśla „Diabolus ex Machina”, Marta Kisiel „Szaławiła”, Magdalena Ku-centy „#Eudajmonia”, Przemysław Za-ńko „Chwała”. Głosowano na 189 zgło-szonych tekstów. Laureatów poznamy 14 lipca podczas Festiwalu Polcon. (p)

Książka na ekranie

W piątkowe popołudnie na Kanapie Lite-rackiej odbyło się spotkanie poświęcone ekranizacjom literatury. Zgromadzeni goście dyskutowali o tym, dlaczego po-wstaje tak mało polskich fi lmów na pod-stawie literatury, podczas gdy światowe tendencje mówią coś zupełnie prze-ciwnego. W rozmowie zorganizowanej przez Warszawskie Targi Książki wzięli udział Joanna Bator, autorka nagrodzo-nej Nike powieści „Ciemno, prawie noc” oraz Magdalena Cielecka, która wciela się w główną rolę w ekranizacji książ-ki. Oprócz nich na Kanapie Literackiej pojawiła się także producentka fi lmu Aneta Hickinbotham oraz reżyser fi lmo-wej adaptacji „Za niebieskimi drzwiami” Mariusz Palej i scenarzystka produkcji Magdalena Nieć.

Joanna Bator: „Dla mnie to niezro-zumiałe, że twórcy fi lmów są w stanie tak długo zachować entuzjazm dla ja-kiegoś projektu. Żartowałam, że prace nad fi lmem trwają tak bardzo długo,

że będę mogła zagrać rolę kociary bez charakteryzacji. Występ w fi lmie był tro-chę powrotem do marzeń małej dziew-czynki z Wałbrzycha. To było niezwykle wzruszające wydarzenie, historia trochę zatoczyła koło”.

Mariusz Palej, reżyser fi lmu „Za nie-bieskimi drzwiami” przyznał z kolei, że wraz z producentem planowali począt-kowo ekranizację zupełnie innego dzie-ła: „Myśleliśmy o kompletnie innej książ-ce do ekranizacji, ale ona była już zajęta. Wróciłem załamany do domu, ale zapy-tałem córek, jaką polską książkę chciałby zobaczyć na ekranie. I dostałem szybką odpowiedź, że najbardziej czekają na ‘Za niebieskimi drzwiami’. Na szczęście udało się zdobyć do niej prawa”. Twórcy „Za niebieskimi drzwiami” opowiedzieli także o trudnościach przełożenia języka literackiego na fi lm, wymaga też dużych kosztów i ogranicza ilość adaptacji pol-skich książek. (tg)

Czytajmy książki dla młodzieży

Anna Czernow z polskiej sekcji IBBY wy-głosiła w targowy piątek wykład „Czy-tajmy książki dla dzieci. O literaturze dla młodych we współczesnym świecie”. Jak mówiła, rodzice czytający dzieciom, mają z nimi do pewnego momentu zna-komity kontakt właśnie dzięki książce. Dzięki książkom poznają własne dziecko, ponieważ widzą, na co dziecko reaguje, o co pyta. Jednak w wieku nastoletnim dzieci biorą rozbrat z rodzicami i z wspól-nym czytaniem. Chcą czytać same, nie chcą słyszeć rodzicielskiej krytyki ich ukochanych lektur. Ale właśnie dlatego warto, aby dorośli – rodzice, nauczycie-le, bibliotekarki – czytali sami literaturę dla młodzieży. Mogą dzięki temu poznać świat młodzieży, ich lęki i obawy, ale tak-że aspiracje. Dziś, wśród młodzieży, naj-bardziej popularna jest literatura posta-pokaliptyczna, przedstawiająca świat po katastrofi e nuklearnej albo ekologicznej. Dzieje się tak dlatego, że młodzież po-strzega świat jako zagrażający im byt, mają poczucie, że muszą go zmienić, uratować, żeby dało się w nim żyć. Wolą opowiadać o swoich sprawach językiem postapokaliptycznej metafory niż języ-kiem realistycznej opowieści. Chociażby dlatego warto poznać ten język, aby na-uczyć się rozmawiać z młodzieżą. (JG)

Nienawiść i inspiracja

Na naszym rynku ukazało się właśnie polskie wydanie książki Reeda Tuckera „Mordobicie. Wojna superbohaterów.

Marvel kontra DC” (wyd. Agora) o ry-walizacji między największymi wydaw-nictwami komiksowymi Ameryki. Z tej okazji w Strefi e Komiksu na WTK odbył się panel twórców i znawców komiksu. Jakub Demiańczuk zwrócił uwagę, że starcie między dwiema korporacjami to bardzo ciekawe od strony bizneso-wej, jednak trudno zrozumieć, jak sta-ło się wydarzeniem popkulturowym, prawdziwym mitem. Łukasz Orbitowski mówił, że kiedy zaczynał czytanie ko-miksów, nie rozumiał, że Marvel i DC to dwa różne, skłócone światy. Dopiero jako świadomy czytelnik zauważył to, co w Ameryce jest oczywiste, że opowieści tworzone w obu fi rmach mają odmien-ny klimat, charakterystyki bohaterów (i superbohaterów), przesłanie.

Książka pozwala się w tym zorien-tować i pokazuje, że za wykreowanymi fantastycznymi światami stoi bardzo przyziemna rzeczywistość. Marek Sta-rosta uważa, że „Mordobicie” to świetna literatura, bo pokazuje kulisy rywalizacji twórców fantastycznych światów, wza-jemną nienawiść, szpiegowanie, intrygi, ale także inspirowanie się twórczością rywali. (JG)

Pracuj z książkąmetodą Klanzy

Warszawskie Targi Książki co roku przy-gotowują ciekawe imprezy i spotkania dla ludzi pracujących z książką i czytel-nikami, troszczących się o naszą kulturę czytelniczą.

Bibliotekarki, terapeutki, nauczy-ciele byli gośćmi spotkania prezen-tującego ważną książkę. „Rozumienie świata. O warsztatach pracy z książką i czytelnikiem” (Stowarzyszenie Biblio-tekarzy Polskich) to praca zbiorowa au-torstwa praktyczek pracy z czytaniem: Elżbiety Hornowskiej, Małgorzaty Ka-rasińskiej, Marii Kulik, Anny Lipińskiej, Anny Sadowskiej, Grażyny Sobieskiej-Szostakiewicz, Magdaleny Sowik, Be-aty Świderek, Marty Todys, Grażyny Walczewskiej-Klimczak.

Prowadząca prezentację Maria Ku-lik starała się zainteresować kolegów po fachu metodą KLANZY stosowaną w warsztatach i zajęciach z czytelnika-mi, polegającą na wspólnych zespoło-wych działaniach twórczych w dobrej atmosferze wokół czytanego na głos tekstu literackiego.

Autorki, praktyczki tej metody wy-myśliły już niezliczone ćwiczenia, zada-nia, gry, którymi chętnie dzielą się z ko-legami i koleżankami po fachu. (JG)

4

targi-ksiazki.waw.plnr 3/2018 (sobota), 19 maja 2018 r.

Redakcja: Biblioteka Analiz Autorzy: Zespół Tłumaczenie: Anna Lipińska Typografi a: Piotr Chmura-Cegiełkowski Druk: Sowa – druk na życzenie4

Traditionally Friday on the WBF is dedicated to academic publications. Th is is an opportunity to grant the most sig-nifi cant Polish awards for humanistic, economic and sci-ence books, including ACADEMIA Award. Th ere were also presented titles and authors nominated to the most crucial award for fantasy book – Janusz Zajdel’s Award.

Th e Institute of Book, liable Th e Ministry of Culture, pre-sented eff ects of reading campaign „Small book – great per-son“. It started at the end of 2017. It anticipates distribution of special reading package among newborns’ parents. Th is startbook package contains „First poems for…“ (a compila-tion of the best Polish poems for children, composed by great authors like Tuwim, Brzechwa, Papuzińska) illustrated by Ewa Kozyra Pawlak and Paweł Pawlak, handbook for parents and educational brochure „Linked by a book – a role of reading in child’s life.“ Until May this year, Th e Institute distributed 100 000 books. In the future, this campaign will be extended also on elder children. We would like to reach a level, when million Polish children receive at once a book as a gift .

An important motive of the 2nd day of the WBF was the condition of Polish translators and their signifi cance for the publishing market progress. Th eir situation on the publish-ing market is unenviable. Th ey are treated by publishers as cheap labour force, translate in a hurry and without appro-priate preparation – this is the picture, which appears from discussion, organised by Th e Polish Translators Association.

According to the National Library statistic translations take 22 percent of the publishing market. Th e most oft en we have got translations from English and German.

Guests of this event remarked, that the number of published books should not be overestimated, because it is only one of the market’s aspect. Th e books’time of life is very short, the sales decreases and the level of translations falls, because of a hurry.

Looking for the reasons of the problems with transla-tions, participants of the discussion pointed on the genera-tion change and defi cit of trained editors. Th ere was also pre-sented an argument that translators receive too low salary.

Next inspiring event was a meeting regarding to the co-operation between the publishing and cinematic market in Poland. Th e inspiration for this subject was an increasing global trend for literature’s adaptations, realized mainly for the television. A discussion refered to attempts of the de-velopment of Polish books’ adaptation’s market. We already have some analyses of the publishing market to the need of the television stations.

– We do not want to be competitors for publishers. We intend to be their support. Both the publishing and the cin-ematic market need correlation. Especially because more and more foreign producers reach for Polish literature. Stream-ing systems like Netfl ix, HBO, Amazon, Facebook announce, that they will explore deeper Polish market – convinces one of the initiators of this project Zofi a Karaszewska. Tłum. (AL)

Ilustracja a prawo

Rozpoczynając wykład o prawie au-torskim do materiałów ilustracyjnych Krzysztof Lewandowski (ZAiKS) określił utwór cechami indywidualności i twór-czości oraz zauważył, że w obszarze designu – gdzie pewne projekty po-wtarzają się cyklicznie – można mówić o plagiatach. W fotografi i pojawia się problem odzwierciedlenia obiektów prywatnych (rzeczy) oraz postaci (wi-zerunek). Aby z nich korzystać nale-ży uzyskać zgodę od właścicieli tych przedmiotów.

Niepodpisana fotografi a również jest przedmiotem prawa autorskiego i należy wykazać się rzetelnością w po-szukiwaniu autora.

Problemy splotu literatury ze stro-ną grafi czną pojawiają się szczególnie przy twórczości dla dzieci. Warstwa grafi czna może być dominującą i do-piero po zapoznaniu się z nią czytelnik odwołuje się do tekstu. Ilustracje sta-nowią integralną część i wkład współ-autorski.

Dla wydawcy istotne staje się uzy-skanie zgody na rozdzielenie aby publi-kować np. pocztówki, postery. Podobnie traktuje się utwory połączone (powstałe przez wybór ilustracji dołączonych do tekstu lub do fotografi i). (pcc)

Translators, awards, promotion of reading

Fantastyczne lektury

Autorzy fantastyki i edukatorzy dysku-towali podczas piątkowego panelu na Warszawskich Targach Książki o warto-ści fantastyki w szkole. Dyskusja obej-mowała konieczność istnienia kano-nu lektur szkolnych, niedostosowanie nauczycieli do omawiania tematu czy szybkie starzenie się fantastyki sprzed kilkudziesięciu lat.

„Fantastyka jest jak najbardziej po-trzebna w lekturach szkolnych, choćby po to, żeby ratowała dzieci, przed starymi lekturami. Tymi, które mordowały nas jak chodziliśmy do szkoły, a ostatnio wróci-ły do kanonu. Problemem też nie jest to, czy kanon potrzebuje fantastyki, tylko jakiej fantastyki oraz dla dzieci w jakim wieku” – twierdzi pisarz Łukasz Radecki.

W trakcie rozmowy pojawił się rów-nież pomysł rozdzielenia nauki o języku od nauki o książkach. Uczestnicy panelu uznali to za piękną ideę, ale trudną w re-alizacji.

Znany tłumacz fantastyki Piotr W. Cholewa zwrócił uwagę na pewną ważną kwestię: „Dzieciaki po prostu nie chcą czytać. Wokół tego problemu cią-gle się obracamy. Przywrócenie chęci młodych ludzi do czytania książek jest jednym z najważniejszych wyzwań sto-jących przed szkołą. (tg)

Seminarium koloru

W piątkowe popołudnie „Color manage-ment w teorii i praktyce” przedstawił Le-szek Bartkowiak (Reprograf ). Omawiając podstawy pomiaru barwy zauważył, że jest ona jednym z kluczowych elemen-tów wyboru. Okładka sprzedaje opako-wanie, książkę, czasopismo.

Barwa to wrażenie wywołane w mózgu dzięki padającemu na oko światłu. Dlatego postrzeganie barwy jest uzależnione od oświetlenia. Ludzie postrzegają inaczej barwy w zależności od wielkości próbki. Próbka większa jest postrzegana jako ciemniejsza. Również tło wpływa na postrzeganie barw. Na kolorowych przykładach pokazał ogra-niczenia w postrzeganiu barw. Są one zindywidualizowane przez wrażenia psychofi zyczne powstające w mózgu. Eskimosi widzą znacznie więcej odcieni szarości. Latynosi widzą inaczej – im sza-rości nie są potrzebne do życia.

Jednym z testów oceniających pre-dyspozycje ludzi do rozróżniania kolo-rów jest test Munsella – układanie kolo-rowych próbek według skali (stosowany np. dla pracowników drukarni).

Dalej przedstawił model barwny CIE Lab, pomiar różnicy i tolerancji oraz urządzenia do ich oceny (spektrofoto-metry). (pcc)