Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do izolacji termicznych … · 2013-04-11 ·...

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ

Danuta Frankiewicz Barbara Łysiuk

Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do izolacji termicznych 713[08].Z3.01

Poradnik dla ucznia

Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2006


1

Recenzenci: mgr inż. Danuta Gąsiorowska mgr inż. Ryszard Plantos Opracowanie redakcyjne: inż. Danuta Frankiewicz Konsultacja: inż. Danuta Frankiewicz mgr inż. Teresa Sagan

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[08].Z3.01 Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do izolacji termicznych zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu montera izolacji budowlanych.

Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006


2

SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstępne 5 3. Cele kształcenia 6 4. Materiał nauczania 7

4.1. Materiały i wyroby termoizolacyjne – charakterystyka techniczna 7 4.1.1. Materiał nauczania 7 4.1.2. Pytania sprawdzające 13 4.1.3. Ćwiczenia 14 4.1.4. Sprawdzian postępów 17

4.2. Wyroby do wykonywania izolacji termicznych wytwarzane z materiałów pochodzenia mineralnego

18

4.2.1. Materiał nauczania 18 4.2.2. Pytania sprawdzające 24 4.2.3. Ćwiczenia 25 4.2.4. Sprawdzian postępów 29

4.3. Wyroby do wykonywania izolacji termicznych wytwarzane z materiałów pochodzenia organicznego

30


4.4. Wyroby do wykonywania izolacji termicznych wytwarzane z tworzyw sztucznych

39


4.5. Narzędzia, elektronarzędzia i sprzęt do wykonywania izolacji termicznych 51 4.5.1. Materiał nauczania 51 4.5.2. Pytania sprawdzające 58 4.5.3. Ćwiczenia 59 4.5.4. Sprawdzian postępów 62

5. Sprawdzian osiągnięć 63 6. Literatura 69


3

1. WPROWADZENIE

Zdobywając kwalifikacje zawodowe w zawodzie montera izolacji budowlanych będziesz przyswajać wiedzę i kształtować umiejętności zawodowe, korzystając z nowoczesnego modułowego programu nauczania.

Do nauki otrzymujesz Poradnik dla ucznia, który zawiera: − wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakimi powinieneś dysponować przed

przystąpieniem do nauki w tej jednostce modułowej, − cele kształcenia (wykaz umiejętności) jakie ukształtujesz podczas pracy z tym poradnikiem,

czyli czego nowego się nauczysz, − materiał nauczania, czyli co powinieneś wiedzieć, aby samodzielnie wykonać ćwiczenia, − pytania sprawdzające -– zestawy pytań, które pomogą Ci sprawdzić, czy opanowałeś

podane treści i możesz już rozpocząć realizację ćwiczeń, − ćwiczenia, które mają na celu ukształtowanie Twoich umiejętności praktycznych, − sprawdzian postępów – zestaw pytań, na podstawie którego sam możesz sprawdzić, czy

potrafisz samodzielnie poradzić sobie z problemami, jakie rozwiązywałeś wcześniej, − wykaz literatury, z jakiej możesz korzystać podczas nauki.

W rozdziale Pytania sprawdzające zapoznasz się z wymaganiami wynikającymi z potrzeb zawodu dekarza. Odpowiadając na te pytania, po przyswojeniu treści z Materiału nauczania, sprawdzisz swoje przygotowanie do realizacji Ćwiczeń, których celem jest uzupełnienie i utrwalenie wiedzy oraz ukształtowanie umiejętności intelektualnych i praktycznych. Po przeczytaniu każdego pytania ze Sprawdzianu postępów zaznacz w odpowiednim miejscu TAK albo NIE – właściwą, Twoim zdaniem, odpowiedź. Odpowiedzi NIE wskazują na luki w Twojej wiedzy i nie w pełni opanowane umiejętności. W takich przypadkach jeszcze raz powróć do elementów Materiału nauczania lub ponownie wykonaj ćwiczenie (względnie jego elementy). Zastanów się, co spowodowało, że nie wszystkie odpowiedzi brzmiały TAK. Po opanowaniu programu jednostki modułowej nauczyciel sprawdzi poziom Twoich umiejętności i wiadomości. Otrzymasz do samodzielnego rozwiązania test pisemny oraz zadanie praktyczne. Nauczyciel oceni oba sprawdziany i na podstawie określonych kryteriów podejmie decyzję o tym, czy zaliczyłeś program jednostki modułowej. W każdej chwili, z wyjątkiem testów końcowych, możesz zwrócić się o pomoc do nauczyciela, który pomoże Ci zrozumieć tematy ćwiczeń i sprawdzi, czy dobrze wykonujesz daną czynność. Bezpieczeństwo i higiena pracy

Podczas realizacji programu jednostki modułowej musisz przestrzegać zasad ujętych w regulaminach, instrukcjach przeciwpożarowych, przepisach bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony środowiska wynikających z charakteru wykonywanych prac. Z zasadami i przepisami zapoznasz się w czasie nauki.


4

Schemat układu jednostek modułowych

713[08]. Z3.01 Dobieranie materiałów,

narzędzi i sprzętu do izolacji termicznych

713[08]. Z3.03 Wykonywanie

dociepleń budynków


izolacji termicznych

elementów sieci i urządzeń

ciepłowniczych



kotłów, turbin i pieców

przemysłowych


izolacji zimnochronnych

rurociągów i komór

chłodniczych

713[08].Z3 Technologia wykonywania



izolacji termicznych w budynkach


5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: − poszukiwać informacji w różnych źródłach, − selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje, − korzystać ze środków masowego przekazu, − posługiwać się własnościami liczb i działań oraz figur geometrycznych przy rozwiązywaniu

zadań i przeprowadzaniu ćwiczeń, − posługiwać się kalkulatorem, − interpretować związki wyrażone za pomocą wzorów, wykresów, schematów, tabel,

diagramów, − stosować terminologię budowlaną, − rozróżniać rodzaje ścian ze względu na ich konstrukcję i rodzaj użytego materiału, − rozróżniać materiały i technologie robót wykończeniowych budynku, − rozróżniać rodzaje izolacji budowlanych, − rozpoznawać i charakteryzować podstawowe materiały budowlane, − posługiwać się dokumentacją budowlaną, − składować i magazynować materiały budowlane oraz szacować ilość materiału

magazynowanego i składowanego, − dobierać sposoby i środki transportu w zależności od rodzaju materiału oraz transportować

materiały, − wykonywać prace przy składowaniu, magazynowaniu i transportowaniu materiałów

budowlanych z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przeciwpożarowych oraz ochrony środowiska,

− przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom, określić zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,

− dostrzegać zagrożenia związane z wykonywaną pracą, usuwać zagrożenia dla życia i zdrowia pracowników oraz udzielać pierwszej pomocy w wypadkach przy pracy; zabezpieczać miejsce wypadku,

− określać wymagania bezpieczeństwa przeciwpożarowego w budownictwie, − określać zagrożenia pożarowe i zasady ochrony przeciwpożarowej oraz reagować

w przypadku zagrożenia pożarowego zgodnie z instrukcją ochrony przeciwpożarowej, − używać podręcznego sprzętu oraz środków gaśniczych zgodnie z zasadami ochrony

przeciwpożarowej, − organizować i podejmować działania służące poprawie środowiska w najbliższym

otoczeniu, − wskazywać i rozróżniać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej oraz stosować odzież

ochronną i środki ochrony indywidualnej, − dostrzegać zagrożenia związane z wykonywaną pracą, usuwać zagrożenia dla życia

i zdrowia pracowników oraz udzielać pierwszej pomocy w wypadkach przy pracy; zabezpieczać miejsce wypadku.


6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: − rozpoznać materiały niezbędne do wykonania izolacji termicznych oraz ocenić ich jakość

i zastosowanie, − dobrać materiały izolacyjne do wbudowania, − przygotować roztwory do gruntowania podłoża i materiały izolacyjne, zgodnie z recepturą, − określić szacunkowo ilość materiału niezbędnego do wykonania robót, − przetransportować i dokonać składowania materiałów na stanowisku pracy, − przygotować i zastosować materiały pomocnicze, − sporządzić zapotrzebowanie i rozliczenie materiałowe, − dobrać narzędzia, sprzęt i urządzenia do wykonania określonego zadania, − przeprowadzić konserwację narzędzi i sprzętu, − zagospodarować odpady, − wykonać pracę z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej i zasad ochrony środowiska.


7

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1.Materiały i wyroby termoizolacyjne – charakterystyka techniczna

4.1.1. Materiał nauczania Zadaniem izolacji cieplnej budynku jest przede wszystkim uzyskanie i utrzymanie wewnątrz

pomieszczeń temperatury przyjaznej dla człowieka. Ciepła nie można szczelnie zamknąć i nawet najgrubsza otulina cieplna nie zatrzyma odpływu ciepła z ośrodka o temperaturze wyższej do ośrodka o temperaturze niższej. Przepływ ciepła można ograniczyć i osłabić stosując otulinę cieplną zwana izolacją cieplną lub termoizolacją z odpowiednich materiałów budowlanych.

Zatem zadaniem materiałów termoizolacyjnych jest przede wszystkim ograniczanie oraz osłabianie przepływu ciepła z ośrodka cieplejszego do ośrodka zimniejszego.

Najważniejszymi właściwościami technicznymi, jakimi powinny charakteryzować się

materiały termoizolacyjne stosowane do wykonywania izolacji cieplnych są: − bardzo niska przewodność cieplna, − wytrzymałość na ściskanie, rozciąganie i zginanie, − odporność na działanie wody (przesiąkliwość, nasiąkliwość). − spoistość, − niepalność, − odporność na działanie czynników biologicznych, − odporność na wahania temperatury.

Rys. 1. Podział materiałów termoizolacyjnych w zależności od ich pochodzenia [opracowanie własne] Materiały pochodzenia mineralnego stosowane do wykonywania izolacji cieplnych to:

− wyroby z wełny mineralnej, − wyroby z waty i włókien szklanych, − wyroby ze szkła piankowego, − izolacyjne betony komórkowe, − ciepłe zaprawy, − zasypki mineralne.

MATERIAŁY TERMOIZOLACYJNE

MINERALNE

ORGANICZNE

Z TWORZYW SZTUCZNYCH


8

Do materiałów pochodzenia organicznego używanych do wykonywania izolacji cieplnych zalicza się: − płyty pilśniowe porowate, − płyty wiórowe, − płyty trzcinowe i słomiane, − płyty paździerzowe, − wyroby z korka naturalnego, − zasypki organiczne.

Materiały z tworzyw sztucznych używane do wykonywania izolacji cieplnych to wyroby:

− ze styropianu, − z polistyrenu, − z pianki poliuretanowej, − z pianki krylaminowej, − zasypki z tworzyw sztucznych.

Materiały termoizolacyjne produkowane są i dostarczane na budowę:

− w rolach, albo w postaci: − miękkich i półsztywnych mat izolacyjnych, − sztywnych płyt izolacyjnych, − płyt zakładkowych, − płyt wielowarstwowych, − taśm krawędziowych i uszczelniających, − form specjalnych (pianki, luzem, ziarna, kształtki izolacyjne, sznury).

Materiały cieplne dostarczane w rolach to między innymi: wełna mineralna, wełna z włókna szklanego, polistyren, polietylen, korek, filc organiczny.

Materiały w rolach mogą być: − bez okładziny, − z okładziną z folii aluminiowej, papieru lub papieru bitumowanego, − z okładziną – przeszywane (pikowane).

Stosowane są najczęściej jako materiał termoizolacyjny przy ocieplaniu dachów i ścian, wszędzie tam gdzie mogą być mocowane do drewnianych elementów konstrukcyjnych (na dachu między krokwiami , na ścianach do rusztowania z listew drewnianych).

Rys. 2. Materiały izolacyjne w rolach [6, s.12]


9

Rys. 3. Materiały izolacyjne w rolach, z okleiną – wełna mineralna, wełna szklana [6, s.12]

Rys.4. Materiały izolacyjne w rolach, pikowane – wełna mineralna, wełna szklana [6, s.13]

Miękkie i półsztywne maty izolacyjne mogą być produkowane między innymi z wełny mineralnej, wełny szklanej, filcu kokosowego, filcu bitumicznego z korkiem, filcu organicznego i syntetycznego, polistyrenu.

Rys. 5. Materiały izolacyjne w postaci mat miękkich i półsztywnych [6, s.13]

Sztywne płyty izolacyjne o budowie drobnowłóknistej produkowane są z wełny mineralnej, wełny szklanej, filcu kokosowego o długości boków 60 do 120 cm i grubości 14 cm.

Są łatwe i szybkie w montażu. Mogą być mocowane do podłoża różnymi sposobami: na zaprawę, na klej, na gwoździe i śruby.


10

Rys. 6. Płyty izolacyjne drobnowłóknistej [6, s.13] Sztywne płyty izolacyjne:

− grubo i drobno ziarnistej oraz wiązane bitumem, o budowie w postaci pianki produkuje się z polistyrenu,

− o strukturze w postaci sztywnej pianki wytwarzane są między innymi z poliuretanu i perlitu, − produkowane są też z korka naturalnego i korka bitumicznego, − o strukturze grubo włóknistej wytwarza się z wełny drzewnej na spoiwie magnezjowym, − o strukturze spienionego szkła wytwarza się ze szkła piankowego.

Płyty zakładkowe mogą być trwale łączone między sobą: − na zakład, − na wpust i pióro, − zaciskowo.

Przy zastosowaniu płyt zakładkowych;

− uzyskuje się pewne szczelne zamknięcie izolacji, − uniknie się powstania przerw i szczelin tworzących tak zwane mostki cieplne którymi

przenika ciepło, − uzyskuje się pewność, że przynajmniej połowa materiału izolacyjnego zachowa swą

skuteczność.

Rys. 7. Płyty izolacyjne Rys. 8. Płyty izolacyjne łączne Rys. 9. Płyty izolacyjne łączne na zakład [6, s.14] na wpust i pióro [6, s.14] z połączeniem zaciskowym [6, s.14]

Płyty izolacyjne wielowarstwowe

Składają się z kilku warstw materiałów spełniających różne funkcje, między innymi: − główną - termoizolacyjną, − konstrukcyjną, − ochronną przed zawilgoceniem,


11

− wykończeniową, ozdobną. − Warstwę konstrukcyjną, wzmacniającą izolacyjne płyty wielowarstwowe może stanowić

rowkowana warstwa tynku, welon z włókna szklanego, okładzina z wełny drzewnej lub okładzina papierowa.

− Płyty izolacyjne przed wilgocią mogą być chronione warstwami folii aluminiowej, papieru bitumowanego lub bitumu.

− Natomiast funkcję wykończeniową w płytach wielowarstwowych mogą pełnić płyty kartonowo – gipsowe lub inne elementy z gotową fakturą zewnętrzną.

− Zastosowanie gotowych płyt izolacyjnych wielowarstwowych umożliwia skrócenie czasu realizacji budowy. Wykonywanie konstrukcji izolacji z poszczególnych warstw na miejscu budowy wymaga znacznie więcej czasu niż zastosowanie elementów gotowych, wyprodukowanych przemysłowo w zakładzie prefabrykacji.

Rys. 10. Przykłady wielowarstwowych płyt izolacyjnych [6, s.15]

Taśmy krawędziowe i taśmy uszczelniające przeznaczone są do określonych celów na przykład do wykonywania izolacji cieplnej połączenia podłogi pływającej ze ścianą czy przy osadzaniu stolarki budowlanej. Taśmy wytwarzane są w postaci gotowych elementów, przyciętych do kształtu izolowanego elementu budowlanego.

Taśmy uszczelniające produkowane są między innymi z filców organicznych i syntetycznych, filców z powłoką foliową, poliuretanu, polietylenu.


12

Taśmy krawędziowe wytwarzane są najczęściej z wełny mineralnej i szklanej, włókna kokosowego i korka.

Rys. 11. Taśma uszczelniająca [6, s.16] Rys. 12. Taśma krawędziowa [6, s.16]

Materiały termoizolacyjne wytwarzane są w formach innych niż omówione powyżej przeznaczone są do wykonywania izolacji cieplnych na przykład w miejscach trudnodostępnych czy nietypowych.

Materiały te produkowane są między innymi w postaci: − produktu luźnego z wełny mineralnej czy szklanej stosownego do izolowania przestrzeni

trudno dostępnych, − sypkiego materiału ziarnistego – np. z perlitu przeznaczonego do wyrównywania oraz

izolowania podłóg, − tynku z ziarnami izolacyjnymi z perlitu, − pianki z poliuretanu używanej do wtryskiwania pod ciśnieniem w miejsca pęknięć,

wyłomów, osadzeń stolarki budowlanej, − kształtek z wełny mineralnej, poliuretanu czy szkła piankowego przeznaczonych do

izolowania przewodów instalacyjnych o różnej średnicy, − sznura z wełny szklanej w oplocie z drutu używanego do uszczelniania styków stolarki

budowlanej z murem.

Rys. 13. Materiał izolacyjny luzem [6, s.17] Rys. 14. Materiał izolacyjny – pianka [6, s.17]

Rys. 15. Materiał izolacyjny - tynk [6, s.17] Rys. 16. Materiał izolacyjny ziarnisty [6, s.17]


13

Rys. 17. Kształtki izolacyjne [6, s.17] Rys. 18. Sznur izolacyjny [6, s.17]

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie zadanie spełnia materiał termoizolacyjny? 2. Jakimi cechami powinien się charakteryzować materiał termoizolacyjny? 3. Jaki jest podział materiałów izolacyjnych w zależności od pochodzenia? 4. Jakie materiały stosowane do izolacji cieplnych zalicza się do materiałów pochodzenia

mineralnego? 5. Jakie materiały stosowane do izolacji cieplnych zalicza się do materiałów pochodzenia

organicznego? 6. Jakie materiały stosowane do izolacji cieplnych zalicza się do materiałów z tworzyw

sztucznych? 7. W jakich postaciach wytwarzane są materiały do izolacji cieplnych? 8. Z czego wytwarzane są materiały dostarczane w rolach? 9. Z czego wytwarzane są materiały dostarczane w postaci miękkich i półsztywnych mat

izolacyjnych? 10. Z czego wytwarzane są materiały dostarczane w postaci sztywnych płyt izolacyjnych? 11. Z czego wytwarzane są materiały dostarczane w postaci płyt zakładkowych? 12. W jaki sposób mogą być łączone płyty zakładkowe? 13. Z czego wytwarzane są materiały dostarczane w postaci płyt wielowarstwowych? 14. Jakie materiały pełnią funkcję termoizolacyjną w izolacyjnych płytach wielowarstwowych? 15. Jakie materiały pełnią funkcję ochronną przed zawilgoceniem w izolacyjnych płytach

wielowarstwowych? 16. Jakie materiały pełnią funkcję konstrukcyjną w izolacyjnych płytach wielowarstwowych? 17. Jakie materiały pełnią funkcję wykończeniową w izolacyjnych płytach wielowarstwowych? 18. Jakie korzyści daje stosowanie płyt izolacyjnych wielowarstwowych? 19. Z czego wytwarzane są materiały dostarczane w postaci taśm uszczelniających? 20. Z czego wytwarzane są materiały dostarczane w postaci taśm krawędziowych? 21. W jakiej postaci produkowane są materiały używane do izolowania przestrzeni trudno

dostępnych? 22. W jakiej postaci produkowane są materiały stosowane do wyrównywania oraz izolowania

podłóg? 23. W jakim celu używa się tynków izolacyjnych? 24. W jakiej postaci produkowane są materiały stosowane do izolowania miejsca pęknięć,

wyłomów, osadzeń stolarki budowlanej? 25. W jakiej postaci produkowane są materiały stosowane do izolowania przewodów

instalacyjnych?


14

4.1.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1

Na podstawie opisu zawierającego charakterystykę techniczną materiału termoizolacyjnego, (Załącznik nr 1 do ćwiczenia), ustal: − nazwę materiału termoizolacyjnego, − postać, w jakiej jest dostarczany na budowę, − zakres stosowania. Wskaż: − próbki tego materiału, wybierając spośród różnych materiałów termoizolacyjnych.

Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa pracy, 4) przeczytać opis zawierający charakterystykę techniczną zadanego materiału izolacyjnego, 5) ustalić nazwę materiału izolacyjnego, 6) wybrać próbki ilustrujące opisany materiał izolacyjny, 7) ustalić zakres stosowania materiału izolacyjnego, 8) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 9) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 10) zaprezentować efekty swojej pracy, 11) dokonać samooceny pracy, 12) uporządkować stanowisko pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

− stół warsztatowy, − charakterystyki techniczne materiałów termoizolacyjnych, − próbki materiałów termoizolacyjnych produkowanych i dostarczanych na budowę:

− w rolach, albo w postaci: − miękkich i półsztywnych mat izolacyjnych, − sztywnych płyt izolacyjnych, − płyt zakładkowych, − płyt wielowarstwowych, − taśm krawędziowych i uszczelniających, − form specjalnych (pianki, luzem, ziarna, kształtki izolacyjne, sznury).

− literatura.


15

Załącznik nr 1 Charakterystyka techniczna materiału termoizolacyjnego

Elementy tego materiału termoizolacyjnego mogą być trwale łączone między sobą: − na zakład, − na wpust i pióro, − zaciskowo. Przy zastosowaniu tego materiału: − uzyskuje się pewne szczelne zamknięcie izolacji, − uniknie się powstania przerw i szczelin tworzących tak zwane mostki cieplne, którymi

przenika ciepło, − uzyskuje się pewność, że przynajmniej połowa materiału izolacyjnego zachowa swą

skuteczność. Sposoby łączenia elementów tego materiału izolacyjnego ilustrują poniższe rysunki.

Rys. 19. Płyty izolacyjne Rys. 20. Płyty izolacyjne Rys. 21. Płyty izolacyjne [6, s.14] [6, s.14] [6, s.14] Ćwiczenie 2

Na podstawie opisu zawierającego charakterystykę techniczną materiału termoizolacyjnego, (Załącznik nr 1 do ćwiczenia) ustal: − nazwę materiału termoizolacyjnego, − postać, w jakiej jest dostarczany na budowę, − zakres stosowania. Wskaż: − próbki tego materiału, wybierając spośród różnych materiałów termoizolacyjnych.


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, 4) przeczytać opis zawierający charakterystykę techniczną zadanego materiału izolacyjnego, 5) ustalić postać, pod jaką wytwarzane są elementy tego materiału izolacyjnego, 6) wybrać 3 próbki tego materiału izolacyjnego, po jednej:

− z warstwą konstrukcyjną, − z warstwą ochronną przeciwwilgociową, − z warstwą wykończeniową.

7) ustalić nazwę materiału stosowanego na poszczególne warstwy,


16

8) ustalić zakres stosowania materiału izolacyjnego, 9) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 10) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 11) zaprezentować efekty swojej pracy, 12) dokonać samooceny pracy, 13) uporządkować stanowisko pracy.


− stół warsztatowy, − charakterystyki techniczne materiałów termoizolacyjnych, − próbki materiałów termoizolacyjnych produkowanych i dostarczanych na budowę:

− w rolach, albo w postaci

− miękkich i półsztywnych mat izolacyjnych, − sztywnych płyt izolacyjnych, − płyt zakładkowych, − płyt wielowarstwowych– z warstwami z różnych materiałów, pełniącymi różne funkcje, − taśm krawędziowych i uszczelniających, − form specjalnych (pianki, luzem, ziarna, kształtki izolacyjne, sznury),

− literatura.

Załącznik nr 1

Charakterystyka techniczna materiału termoizolacyjnego

Elementy tego materiału termoizolacyjnego składają się z kilku warstw materiałów spełniających różne funkcje, między innymi: − główną - termoizolacyjną, − konstrukcyjną, − ochronną przed zawilgoceniem, − wykończeniową, ozdobną.

Warstwę konstrukcyjną, wzmacniającą elementy tego materiału może stanowić rowkowana warstwa tynku, welon z włókna szklanego, okładzina z wełny drzewnej lub okładzina papierowa.

Elementy tego materiału przed wilgocią mogą być chronione warstwami folii aluminiowej, papieru bitumowanego lub bitumu.

Natomiast funkcję wykończeniową w tych elementach mogą pełnić płyty kartonowo – gipsowe lub inne elementy z gotową fakturą zewnętrzną.

Zastosowanie gotowych elementów tego materiału umożliwia skrócenie czasu realizacji budowy.


17

4.1.4. Sprawdzian postępów Tak Nie

Czy potrafisz: 1) określić, jakie zadanie spełnia materiał termoizolacyjny? ¨ ¨ 2) scharakteryzować materiał termoizolacyjny? ¨ ¨ 3) dokonać podziału materiałów izolacyjnych w zależności od

pochodzenia? ¨ ¨ 4) wskazać, jakie materiały stosowane do izolacji cieplnych

zalicza się do materiałów pochodzenia mineralnego? ¨ ¨ 5) wskazać, jakie materiały stosowane do izolacji cieplnych

zalicza się do materiałów pochodzenia organicznego? ¨ ¨ 6) wskazać, jakie materiały stosowane do izolacji cieplnych

zalicza się do materiałów z tworzyw sztucznych? ¨ ¨ 7) określić, w jakich postaciach wytwarzane są materiały

do izolacji cieplnych? ¨ ¨ 8) określić, z czego wytwarzane są materiały dostarczane w rolach? ¨ ¨ 9) określić, z czego wytwarzane są materiały dostarczane w postaci

miękkich i półsztywnych mat izolacyjnych? ¨ ¨ 10) określić, z czego wytwarzane są materiały dostarczane w postaci

sztywnych płyt izolacyjnych? ¨ ¨ 11) określić, z czego wytwarzane są materiały dostarczane w postaci

płyt zakładkowych? ¨ ¨ 12) określić, jaki sposób mogą być łączone płyty zakładkowe? ¨ ¨ 13) określić z czego wytwarzane są materiały dostarczane w postaci

płyt wielowarstwowych? ¨ ¨ 14) wskazać, jakie materiały pełnią funkcję termoizolacyjną

w izolacyjnych płytach wielowarstwowych? ¨ ¨ 15) wskazać, jakie materiały pełnią funkcję ochronną przed

zawilgoceniem w izolacyjnych płytach wielowarstwowych? ¨ ¨ 16) wskazać jakie materiały pełnią funkcję konstrukcyjną

w izolacyjnych płytach wielowarstwowych? ¨ ¨ 17) wskazać jakie materiały pełnią funkcję wykończeniową

w izolacyjnych płytach wielowarstwowych? ¨ ¨ 18) określić, jakie korzyści daje stosowanie płyt izolacyjnych

wielowarstwowych? ¨ ¨ 19) wskazać, z czego wytwarzane są materiały dostarczane

w postaci taśm uszczelniających? ¨ ¨ 20) określić, z czego wytwarzane są materiały dostarczane

w postaci taśm krawędziowych? ¨ ¨ 21) określić, w jakiej postaci produkowane są materiały używane

do izolowania przestrzeni trudno dostępnych? ¨ ¨ 22) określić, w jakiej postaci produkowane są materiały używane do

wyrównywania oraz izolowania podłóg? ¨ ¨ 23) określić, w jakim celu używa się tynków izolacyjnych? ¨ ¨ 24) określić, w jakiej postaci produkowane są materiały używane

do izolowania miejsca pęknięć, wyłomów, osadzeń stolarki budowlanej? ¨ ¨

25) określić, w jakiej postaci produkowane są materiały używane do izolowania przewodów instalacyjnych? ¨ ¨


18

4.2. Wyroby do wykonywania izolacji termicznych wytwarzane z materiałów pochodzenia mineralnego

4.2.1. Materiał nauczania

Wyroby z wełny mineralnej

Wełnę mineralną otrzymuje się w wyniku topienia bazaltów, margli, dolomitów, wapieni

oraz żużli wielkopiecowych w temperaturze około 1300 ºC, Roztopiona lawa rozdmuchiwana jest sprężonym powietrzem w pierwszej fazie na drobne kuleczki, a następnie w bardzo cienkie nitki. W kolejnej fazie produkcji powstaje puszysty pas wełny mineralnej.

W zależności od cech fizycznych rozróżnia się dwa gatunki wełny mineralnej: − I - pierwszy, − II - drugi. Tabela 1. Wartości cech fizycznych wełny mineralnej [opracowanie własne]

Gatunek Cecha fizyczna Jednostka miary I II

Gęstość pozorna przy obciążeniu 2 kN/m² kg/m³ < 100 < 120

Współczynnik przewodzenia ciepła λ W/(m K) < 0,040 < 0,040

Z wełny mineralnej wytwarza się między innymi płyty, maty, filce, otuliny.

Rys. 22. Wyroby z wełny mineralnej [opracowanie własne]

PŁYT WYROBY

Z WEŁNY MINERALNEJ

PŁYTY

MATY

FILCE

OTULINY


19

Wełna mineralna pod wpływem wilgoci ulega ona rozpadowi. Wyroby z wełny mineralnej zabezpiecza się przed działaniem wilgoci przez: − impregnowanie środkami oleistymi, − hydrofobizację (uszczelnianie) roztworami asfaltowymi z olejami – dotyczy to między

innymi zabezpieczania wyrobów stosowanych do bezpośredniego kontaktu z gruntem, − stosowanie warstw ochronnych z folii i papieru wodoodpornego, − stosowanie szczelin wentylacyjnych Płyty z wełny mineralnej

Płyty z wełny mineralnej są to sztywne warstwy włókien mineralnych impregnowanych olejem i połączonych spoiwem syntetycznym.

Produkowane są o wymiarach 100 x 50 cm lub 120 x 50 cm, a w zależności od stopnia sprasowania jako miękkie, półtwarde i twarde.

Rys. 23 – Podział płyt z wełny mineralnej w zależności od stopnia sprasowania wyrobu [opracowanie własne]

Tabela 2. Właściwości techniczne płyt z wełny mineralnej [opracowanie własne]

Właściwości techniczne

Rodzaj płyt z wełny mineralnej Grubość

w cm Gęstość pozorna

kg/m³

Współczynnik przewodzenia ciepła λ

W/(m K)

Miękkie 5, 7, 8, 10 40 0,042 ÷ 0,045 Półtwarde 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10 80, 100, 120 0,042 ÷ 0,045 Twarde 3, 4, 5, 6 150, 170, 180 0,042 ÷ 0,045 Ponadto z wełny mineralnej produkowane są płyty: − jednostronnie laminowane, − oklejane jednostronnie, prostopadle do włókien, płytą pilśniową, − oklejane asfaltową papą izolacyjną, − okładane folią aluminiową, − z włókien sklejanych prostopadle do ich powierzchni głównej, − inne.

MIĘKKIE PÓŁTWARDE TWARDE

PŁYTY Z WEŁNY MINERALNEJ


20

Zastosowanie płyt z wełny mineralnej

Płyty z wełny mineralnej stosuje się do: − ocieplania ścian, stopów, stropadachów i dachów, − izolowania termicznego przewodów między innymi: grzewczych, ciepłej wody użytkowej

i chłodniczych w zakresie odpowiednich temperatur, − wykonywania izolacji akustycznych. Filce z wełny mineralnej

Filce są to pasma wełny mineralnej z dodatkiem lepiszczy syntetycznych. Termoizolacyjne właściwości filców to:

− gęstość pozorna - od 40 do 80 kg/m³ , − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,045 W/(m K) − Filce produkowane są w postaci pasm o wymiarach: − długości od 2,0 do 7,0 m, − szerokości od 0,5 do 1,0 m, − grubości – 5, 7 i 8 cm. Filce zwijane są w rulony i pakowane w folie polietylenowe lub papier.

Filce stosowane są wykonywania izolacji termicznych, zimnochronnych i akustycznych. Nie zaleca się stosowania filców do wykonywania izolacji ścian, ponieważ obsuwają się po

powierzchniach pionowych. Maty z wełny mineralnej

Maty z wełny mineralnej są to sformatowane filce, które są przyszyte do osnowy jednego

z niżej wymienionych materiałów: − tektury falistej, − papieru bitumicznego, − papieru marszczonego, − welonu szklanego. − Wytwarzane są o wymiarach: − długości od 1,5 do 5,0 m, − szerokości od 0,95 do 1,0 m, − grubości – 4, 5 i 6 cm. Wyroby z waty szklanej

Wata szklana otrzymywana jest w wyniku wyciągania nitek o zróżnicowanej długości

z roztopionej masy szklanej. Termoizolacyjne właściwości waty szklanej to:

− gęstość pozorna - od 60 do 100 kg/m³, − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,045 W/(m ·K).

Odmianę waty szklanej stanowi włókno szklane stosowane do produkcji takich wyrobów jak: welon, wojłok, maty, granulat.


21

Welon z włókien szklanych

Rys. 24. Wyroby z waty szklanej [opracowanie własne]

Welon z włókien szklanych Welon jest taśmą utworzoną z włókien szklanych impregnowanych lepiszczem organicznym. Welon nawinięty na tuleję papierową magazynuje się w pozycji stojącej w pomieszczeniach zabezpieczonych przed wilgocią. Wojłok z włókien szklanych

Wojłok stanowi elastyczną warstwę włókien szklanych na lepiszczu z żywicy fenolowo – formaldehydowej.

Wojłoki wytwarza się: − bez faktury, − z jednostronną okładziną z welonu z włókien szklanych, − z jednostronną okładziną z folii aluminiowej o grubości od 0,01 do 0,03 mm. − Termoizolacyjne właściwości wojłoków z włókien szklanych to: − gęstość pozorna - od 40 do 50 kg/m³, − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,042 W/(m ·K). − Wojłoki produkowane są w postaci płyt o wymiarach: − 600 x 70 x 4,5 cm, − 600 x 100 x 4,5 cm, − 600 x 120 x 4,5 cm. Maty z waty szklanej

Maty z waty szklanej stanowią warstwy włókien szklanych ułożonych na welonie szklanym lub na tekturze falistej przeszytych nićmi lnianymi.

Termoizolacyjne właściwości mat z waty szklanej to: − gęstość pozorna - od 60 do 90 kg/m³ , − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,045 W/(m ·K).

PŁYT WYROBY

Z WATY SZKLANEJ

WELON

WOJŁOK

MATY

GRANULAT


22

Wymiary mat z waty szklanej to: − długość – 30,00 m, − szerokość – 1,00 m, − grubość 3, 4 i 5 cm.

Maty zwinięte w rulony powinny być magazynowane w pomieszczeniach zabezpieczonych przed wilgocią. Granulat z wełny szklanej

Termoizolacyjne właściwości granulatu z waty szklanej to: − gęstość pozorna - 30 kg/m³ , − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,042 W/(m ·K). Wyroby ze szkła piankowego

Rys. 25 – Wyroby ze szkła piankowego [opracowanie własne]

Płyty ze szkła piankowego białego

Szkło piankowe białe otrzymuje się z roztopionej spienionej masy szklanej z domieszkami gazotwórczymi.

Termoizolacyjne właściwości szkła piankowego białego to: − gęstość pozorna - 300 kg/m³ , − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,12 W/(m K). − Szkło piankowe białe jest: − mało nasiąkliwe, − niepalne, − łatwe w obróbce.

Ze szkła piankowego białego produkuje się płyty o wymiarach 50 x 25 cm, 25 x 25 cm, 25 x 12,5 cm o grubościach: 3, 5, 6, 7, 8 i 12 cm.

Płyty ze szkła piankowego czarnego

Czarne szkło piankowe – Vitropian powstaje w wyniku stopienia stłuczki szklanej z dodatkiem środków porotwórczych (sadza) w temperaturze około 800 ºC.

Jest bardzo dobrym materiałem izolacyjnym dzięki zamkniętej strukturze porów. Termoizolacyjne właściwości szkła piankowego czarnego to:

− gęstość pozorna - 180 kg/m³ ,

WYROBY

ZE SZKŁA PIANKOWEGO

BIAŁEGO

CZARNEGO


23

− współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,07 W/(m ·K). Ze szkła piankowego czarnego produkuje się płyty Vitropian o wymiarach 50 x 50 cm, 50 x

25 cm, 25 x 25 o grubościach: 6, 7, 8, 9, 10 i 12 cm. Płyty Vitropian muszą być układane na lepiku asfaltowym bez wypełniaczy stosowanym na

gorąco. Płyt Vitropian nie wolno układać na zaprawie cementowej. W przypadku układania płyt Vitropian na powierzchni tarasów, lub w miejscach narażonych

na znaczne obciążenia na przykład na przejazdach, zaleca się wykonanie podsypki z piasku. Betony lekkie

Betony lekkie charakteryzuje mała gęstość pozorna wynosząca od 500 do 2000 kg/m³. Posiadają też korzystne wartości współczynnika przewodzenia ciepła, podane w tabeli 3.

Wyróżnia się: − betony komórkowe – gazobetony, pianobetony, − betony z kruszyw lekkich – między innymi keramzytobeton, żużlobeton, trocinobeton.

Do produkcji betonów lekkich stosuje się takie kruszywa lekkie jak: łupkoporyt, glinoporyt, keramzyt, pumeks hutniczy, żużel paleniskowy, granulat styropianowy, kruszywo z recyklingu (materiały stosowane uprzednio w budownictwie) oraz trociny i wióry drzewne zmineralizowane.

Rys. 26. Rodzaje betonów izolacyjnych [opracowanie własne]

Tabela 3. Właściwości termoizolacyjne niektórych betonów lekkich [opracowanie własne]

Rodzaj betonu lekkiego Gęstość pozorna kg/m³

Współczynnik przewodzenia ciepła λ

W/(m K) Gazobeton 450 ÷ 750 0,15 ÷ 0,29 Beton z łupkoporytu 1390 ÷ 1700 0,58 ÷ 0,84 Keramzytobeton 1000 ÷ 1600 0,39 ÷ 0,90 Beton z żużla pumeksowego 1000 ÷ 1800 0,33 ÷ 0,70 Beton z żużla paleniskowego (żużlobeton) 1200 ÷ 1800 0,50 ÷ 0,85

Trocinobeton Wiórobeton 500 ÷ 1000 0,15 ÷ 0, 30

Beton jamisty z kruszywa kamiennego 1900 1,00 Ciepłochronna zaprawa murarska

Przygotowywana jest z zastosowaniem cementów portlandzkich, wapna hydratyzowanego oraz takich kruszyw lekkich jak: − popioły lotne, − mączka gazobetonowa, − pył z płyt pilśniowych twardych, − keramzyt.

BETONY IZOLACYJNE

BETONY KOMÓRKOWE

BETONY Z KRUSZYW LEKKICH


24

Termoizolacyjne właściwości izolacyjnej zaprawy murarskiej to: − gęstość pozorna - poniżej 950 kg/m³ , − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,18 W/(m ·K).

Ciepłochronna zaprawa murarska stosowana jest głównie do murowania ścian osłonowych. Keramzyt

Keramzyt jest wyrobem lekkim, odpornym na korozję biologiczną, bardzo wytrzymałym pod względem mechanicznym. Jest ponadto nisko nasiąkliwy, mrozoodporny i niepalny. Podstawowym surowcem do produkcji keramzytu jest glina.

Proces produkcji keramzytu polega na: − ujednorodnieniu i wymieszaniu gliny, − wypaleniu gliny w piecach rurowych obrotowych w temperaturze 1200ºC, − rozdrobnieniu surowca na granulki o frakcjach od 0 do 20 mm. Zastosowanie keramzytu

Keramzyt o frakcjach 0 ÷ 4 mm (frakcje piaskowe) - stosowany jest do przygotowania zapraw ciepłochronnych.

Keramzytu o frakcjach 4 ÷ 8 mm używa się do produkcji pustaków. Keramzyt o frakcjach 8 ÷ 20 mm stosowany jest do wykonywania izolacji termicznych

fundamentów, stropów, podłóg usytuowanych na gruncie. Keramzyt jest pakowany i magazynowany w workach po 50 kg.

4.2.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie zadanie spełnia materiał termoizolacyjny? 2. Z jakich minerałów otrzymuje się wełnę mineralną? 3. Jakiej obróbce trzeba poddać materiały mineralne aby uzyskać wełnę mineralną? 4. Co uzyskuje się w wyniku topienia materiałów mineralnych? 5. Jaką postać przybiera rozdmuchiwana lawa w kolejnych procesach wytwarzania wełny

mineralnej? 6. Czym impregnowana jest wełna mineralna? 7. Jakiemu procesowi ulega wełna mineralna nieimpregnowana? 8. Od jakich cech zależ podział wełny mineralnej na gatunki? 9. Jakie wyroby wytwarza się z wełny mineralnej? 10. Czym charakteryzują się płyty z wełny mineralnej? 11. W jaki sposób może być wykończona powierzchnia płyt mineralnych? 12. Jaki wyrób z wełny mineralnej nazywa się filcem? 13. Jakie są termoizolacyjne właściwości filców? 14. W jakiej postaci produkowane są filce? 15. Jaki wyrób z wełny mineralnej nazywa się matą ? 16. Jakie są termoizolacyjne właściwości waty szklanej? 17. Jakie wyroby wytwarza się z włókna szklanego? 18. Jakie są termoizolacyjne właściwości wojłoków? 19. Jak zbudowane są maty z waty szklanej? 20. Jakie są termoizolacyjne właściwości mat z waty szklanej? 21. O jakich wymiarach wytwarza się maty z waty szklanej? 22. W jakich warunkach powinny być magazynowane maty z waty szklanej?


25

23. Jakie są rodzaje szkła piankowego? 24. Jakie cechy charakteryzują szkło piankowe białe? 25. Jakie wyroby wytwarza się ze szkła piankowego białego? 26. Jakie są termoizolacyjne właściwości szkła piankowego czarnego? 27. Jakie wyroby wytwarza się ze szkła piankowego czarnego? 28. Jakie się rozróżnia rodzaje betonów lekkich ze względu na rodzaj wypełniacza użytego przy

ich produkcji? 29. Jakie kruszywa stosuje się do produkcji betonów lekkich? 30. Jakich wypełniaczy używa się do przygotowania ciepłochronnych zapraw murarskich? 31. Jakie są termoizolacyjne właściwości izolacyjnej zaprawy murarskiej? 32. Jakie jest zastosowanie izolacyjnej zaprawy murarskiej? 33. Jaki materiał mineralny jest surowcem do produkcji keramzytu? 34. W jaki sposób uzyskuje się keramzyt? 35. Jakimi cechami charakteryzuje się keramzyt? 36. Jakie jest zastosowanie keramzytu?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie opisu zawierającego charakterystykę techniczną wyrobu termoizolacyjnego (Załącznik nr 1 do ćwiczenia), ustal: − nazwę wyrobu termoizolacyjnego, − wartość jego współczynnika przewodzenia ciepła λ. Wskaż: − próbkę tego wyrobu, wybierając spośród różnych wyrobów z materiałów mineralnych.


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, 4) przeczytać opis zawierający charakterystykę techniczną zadanego wyrobu izolacyjnego, 5) podać nazwę wyrobu izolacyjnego, 6) określić, dlaczego ten wyrób jest bardzo dobrym materiałem izolacyjnym, 7) wskazać, na jakim podłożu nie wolno układać płyt tego wyrobu, 8) wybrać próbkę ilustrującą opisany wyrób izolacyjny, 9) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 10) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 11) zaprezentować efekty swojej pracy, 12) dokonać samooceny pracy, 13) uporządkować stanowisko pracy.


− stół warsztatowy, − charakterystyki techniczne materiałów termoizolacyjnych, − próbki wyrobów termoizolacyjnych produkowanych z materiałów mineralnych:

− płyt z wełny mineralnej miękkich, półtwardych, twardych, − filców z wełny mineralnej, − mat z wełny mineralnej,


26

− welonu z włókien szklanych, − wojłoku z włókien szklanych, − mat z waty szklanej, − granulatów z wełny szklanej, − płyt ze szkła piankowego białego, − płyt ze szkła piankowego czarnego – Vitropian, − betonów komórkowych – gazobetonów, pianobetonów, − betonów z kruszyw lekkich – między innymi keramzytobeton, żużlobeton, trocinobeton, − kruszyw lekkich,

− literatura. Załącznik nr 1

Charakterystyka techniczna wyrobu termoizolacyjnego z materiału pochodzenia mineralnego

Wyroby te, to pasma wełny mineralnej z dodatkiem lepiszczy syntetycznych. Ich gęstość pozorna wynosi od 40 do 80 kg/m³, Produkowane są w postaci pasm o wymiarach:

− długości od 2,0 do 7,0 m, − szerokości od 0,5 do 1,0 m, − grubości – 5, 7 i 8 cm.

Zwijane są w rulony i pakowane w folie polietylenowe lub papier. Nie zaleca się stosowania ich do izolacji ścian, ponieważ się obsuwają po powierzchniach

pionowych.

Ćwiczenie 2

Na podstawie opisu zawierającego charakterystykę techniczną wyrobu termoizolacyjnego (Załącznik nr 1 do ćwiczenia), ustal: − nazwę wyrobu termoizolacyjnego, − dlaczego jest bardzo dobrym materiałem izolacyjnym, − na jakim podłożu nie wolno układać płyt tego wyrobu. Wskaż: − próbkę tego wyrobu, wybierając spośród różnych wyrobów z materiałów mineralnych.


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, 4) przeczytać opis zawierający charakterystykę techniczną zadanego wyrobu izolacyjnego, 5) podać nazwę wyrobu izolacyjnego, 6) określić, dlaczego ten wyrób jest bardzo dobrym materiałem izolacyjnym, 7) wskazać, na jakim podłożu nie wolno układać płyt tego wyrobu, 8) wybrać próbkę ilustrującą opisany wyrób izolacyjny, 9) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 10) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 10) zaprezentować efekty swojej pracy, 11) dokonać samooceny pracy, 12) uporządkować stanowisko pracy.


27

Wyposażenie stanowiska pracy: − stół warsztatowy, − charakterystyki techniczne materiałów termoizolacyjnych, − próbki materiałów termoizolacyjnych produkowanych i dostarczanych na budowę:

− płyt z wełny mineralnej miękkich, półtwardych, twardych, − filców z wełny mineralnej, − mat z wełny mineralnej, − welonu z włókien szklanych, − wojłoku z włókien szklanych, − mat z waty szklanej, − granulatów z wełny szklanej, − płyt ze szkła piankowego białego, − płyt ze szkła piankowego czarnego – Vitropian, − betonów komórkowych – gazobetonów, pianobetonów, − betonów z kruszyw lekkich – między innymi keramzytobeton, żużlobeton, trocinobeton, − kruszyw lekkich.


Charakterystyka techniczna

wyrobu termoizolacyjnego z materiału pochodzenia mineralnego

Wyrób ten powstaje w wyniku stopienia stłuczki szklanej z dodatkiem środków porotwórczych (sadza) w temperaturze około 800 ºC.

Termoizolacyjne właściwości tego wyrobu to: − gęstość pozorna - 180 kg/m³, − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,07 W/(m K).

Z tego wyrobu produkuje się płyty o wymiarach 50 x 50 cm, 50 x 25 cm, 25 x 25 o grubościach: 6, 7, 8, 9, 10 i 12 cm.

Płyty tego wyrobu muszą być układane na lepiku asfaltowym bez wypełniaczy, stosowanym na gorąco.

W przypadku układania płyt tego wyrobu na powierzchni tarasów lub w miejscach narażonych na znaczne obciążenia, na przykład na przejazdach, zaleca się wykonanie podsypki z piasku.

Ćwiczenie 3

Określ szacunkowo ilość płyt z wełny mineralnej o wymiarach 100 x 50 cm, potrzebnych do wykonania termoizolacji ściany zewnętrznej o wymiarach: − wysokość – 680 cm, − szerokość – 1020 cm.


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) narysować powierzchnię ściany w skali 1:20,


28

4) rozmieścić na rysunku płyty o zadanych wymiarach, 5) określić szacunkowo ilość potrzebnych płyt z wełny mineralnej – ilość płyt podać w m²

i w sztukach, 6) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 8) zaprezentować efekty swojej pracy, 9) dokonać samooceny pracy, 10) uporządkować stanowisko pracy.


− stół warsztatowy, − charakterystyka techniczna płyt wiórowych, − literatura. Ćwiczenie 4

Zaproponuj sposób przetransportowania z magazynu na stanowisko pracy, płyt z wełny mineralnej o wymiarach 100 x 50 cm, potrzebnych do wykonania izolacji termicznej ściany zewnętrznej zadanej w ćwiczeniu 3.

Ustal sposób zeskładowania tych płyt na stanowisku pracy. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, 4) zaproponować sposób przetransportowania płyt z wełny mineralnej, 5) ustalić sposób zeskładowania płyt na stanowisku pracy, 6) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 8) zaprezentować efekty swojej pracy, 9) dokonać samooceny pracy, 10) uporządkować stanowisko pracy.


− stół warsztatowy, − charakterystyka techniczna płyt wiórowych, − katalog środków transportu, − literatura.


29

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz: Tak Nie

1. określić zadanie, jakie spełnia materiał termoizolacyjny? ¨ ¨ 2. uzasadnić cel impregnacji wełny mineralnej? ¨ ¨ 3. wymienić wyroby wytwarzane z wełny mineralnej? ¨ ¨ 4. scharakteryzować filce? ¨ ¨ 5. określić, w jakiej postaci produkowane są filce? ¨ ¨ 6. zdefiniować wyrób z wełny mineralnej nazywany matami ? ¨ ¨ 7. scharakteryzować termoizolacyjne właściwości waty szklanej? ¨ ¨ 8. wymienić wyroby wytwarzane z włókna szklanego? ¨ ¨ 9. scharakteryzować welon z włókien szklanych? ¨ ¨ 10. scharakteryzować wojłok z włókien szklanych? ¨ ¨ 11. określić strukturę i postać powierzchni wytwarzanych wojłoków? ¨ ¨ 12. scharakteryzować termoizolacyjne właściwości wojłoków? ¨ ¨ 13. zdefiniować maty z waty szklanej? ¨ ¨ 14. scharakteryzować termoizolacyjne właściwości mat z waty szklanej? ¨ ¨ 15. wyróżnić rodzaje szkła piankowego? ¨ ¨ 16. scharakteryzować termoizolacyjne właściwości szkła piankowego białego? ¨ ¨ 17. scharakteryzować szkło piankowe białe? ¨ ¨ 18. wymienić wyroby wytwarzane ze szkła piankowego białego? ¨ ¨ 19. scharakteryzować termoizolacyjne właściwości szkła piankowego czarnego? ¨ ¨ 20. wymienić wyroby wytwarzane ze szkła piankowego czarnego? ¨ ¨ 21. rozróżnić rodzaje betonów lekkich ze względu na rodzaj wypełniacza użytego przy ich produkcji? ¨ ¨ 22. określić rodzaje kruszyw używanych do produkcji betonów lekkich? ¨ ¨ 23. wskazać wypełniacze używane do przygotowania ciepłochronnych zapraw murarskich? ¨ ¨ 24. scharakteryzować termoizolacyjne właściwości izolacyjnej zaprawy murarskiej? ¨ ¨ 25. określić zastosowanie izolacyjnej zaprawy murarskiej? ¨ ¨ 26. scharakteryzować keramzyt? ¨ ¨ 27. określić zastosowanie keramzytu? ¨ ¨ 43. określić szacunkowo ilość materiałów potrzebnych do wykonania

robót izolacyjnych? ¨ ¨ 44. przetransportować i zmagazynować materiały izolacyjne? ¨ ¨


30

4.3. Wyroby do wykonywania izolacji termicznych wytwarzane z materiałów pochodzenia organicznego


Rys. 27. Wyroby termoizolacyjne z materiałów pochodzenia organicznego [opracowanie własne]

Płyty pilśniowe Płyty pilśniowe wytwarzane są z miazgi drzewnej, dodatków impregnujących, środków

klejących i wody w warunkach podwyższonego ciśnienia i temperatury. Ze względu na strukturę wyróżnia się płyty pilśniowe:

− porowate, − półtwarde, − twarde, − bardzo twarde.

Do wykonywania izolacji cieplnych głównie stosowane są płyty pilśniowe porowate oraz płyty półtwarde, lecz w mniejszym zakresie.

Płyty pilśniowe porowate charakteryzuje: − gęstość pozorna - od 300 do 350 kg/m³, − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,060 do 0,070 W/(m ·K).

Produkowane są o wymiarach: − długość – 200, 250, 300 i 350 cm, − szerokość – od 122 do 152,5 cm, − grubość – 1,25, 1,60, 2,25 i 2,50 cm.

Płyty pilśniowe porowate mocuje się: − do podłoży pionowych za pomocą zaprawy cementowo – wapiennej, − do podłoży poziomych przy pomocy lepiku asfaltowego bez wypełniaczy, na gorąco. − Płyty pilśniowe półtwarde produkowane są o wymiarach: − długość – 200, 250, 300 i 350 cm, − szerokość – od 122 do 152,2 cm, − grubość – około 1,0 cm.

WYROBY TERMOIZOLACYJNE

Z MATERIAŁÓW ORGANICZNYCH

PŁYTY PILŚNIOWE

PŁYTY WIÓROWE

PŁYTY KORKOWE

PŁYTY WIÓROWO -

CEMENTOWE ZASYPKI

ORGANICZNE


31

Płyty wiórowe

Płyty wiórowe są wyrobami produkowanymi przez sprasowanie w warunkach podwyższonej temperatury wiórów drzewnych, trocin, paździerzy z klejem.

W zależności od wielkości i kształtu cząstek tworzących strukturę, wyróżnia się płyty: − wiórowe, − płatkowe - z wiórów średnio dużych, − waflowe - z wiórów dużych, płaskich, − OSB – z wiórów długich, wysmukłych, ukierunkowanych, − inne np. pażdzierzowe z paździerzy lnianych. − Wszystkie płyty produkowane są o wymiarach: − długość – 183 do 410 cm, − szerokość – od 12 do 250 cm, − grubość – od 0,3 do 5,0 cm. − Płyty wiórowe charakteryzuje: − gęstość pozorna - od 300 do 700 kg/m³, − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,075 do 0,130 W/(m· K). Płyty korkowe

Płyty korkowe produkowane są z kory dębu korkowego. Posortowaną korę gotuje się , suszy oraz prasuje w temperaturze 200 do 250ºC i pod

ciśnieniem 7 Mpa. Otrzymane bloki korka tnie się na płyty i płytki. Płytki do celów budowlanych maja wymiary:

− długość – od 30 do 50 cm, − szerokość – od 30 do 50 cm, − grubość – od 0,50 do 1,20 cm.

Powierzchnie licowe płytek korkowych mogą być polerowane, lakierowane, woskowane lub pokryte warstwa winylu.

Wyroby korkowe charakteryzuje: − gęstość pozorna - od 190 do 250 kg/m³, − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,025 do 0,034 W/(m ·K). Płyty wiórowo – cementowe

Płyty wiórowo – cementowe (suprema) otrzymuje się w wyniku sprasowania wiórów drzewnych zmineralizowanych wodnym roztworem chlorku wapnia ze spoiwem w postaci zaczynu cementowego.

Izolacyjne płyty wiórowo – cementowe charakteryzuje: − gęstość pozorna - od 450 do 600 kg/m³, − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,014 do 0,015 W/(m ·K).

Stosowane są do wykonywania izolacji cieplnych elementów budowlanych usytuowanych w miejscach suchych, nie narażonych na zawilgocenie.

Płyty wiórowo – cementowe w pierwszym miesiącu po wyprodukowaniu ulegają dużemu skurczowi. Z tego względu jako materiał izolacyjny do wbudowania mogą być używane dopiero po upływie co najmniej 4 tygodni od daty produkcji. Płyty, które mają stanowić izolacje cieplną pod tynkiem mogą być wbudowane nie wcześniej niż po 6 tygodniach od daty ich produkcji.


32

Maty i płyty z trzciny Maty i płyty z trzciny wytwarzane są jako:

− pojedyncze warstwy trzciny, − trzciny ułożone wielowarstwowo. − Trzciny między sobą powiązane są drutem stalowym ocynkowanym. − Maty z trzciny produkowane są o wymiarach: − długość – od 336 do 715 cm, − szerokość – od 140 do 240 cm, − grubość – około 1 cm. − Maty i płyty z trzciny charakteryzuje: − gęstość pozorna - około 250 kg/m³, − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,070 W/(m ·K). − Maty z trzciny układa się pojedynczo lub dwuwarstwowo na krzyż. − Maty i płyty z trzciny: − są wyrobem łatwopalnym, − są wyrobem nietrwałym, − łatwo ulegającym gniciu, − nie są odporne na korozję biologiczną, − są niszczone są przez grzyby, owady i gryzonie.

Maty z trzciny dostarcza się na budowę w rolkach.

Maty ze słomy

Maty ze słomy stanowią warstwę słomy przeszytej sznurkiem konopnym. Wytwarzane są o wymiarach:

− długość – od 200 do 500 cm, − szerokość – od 100 do 150 cm, − grubość – od 2 do 10 cm. − Maty ze słomy charakteryzuje: − gęstość pozorna - około 300 kg/m³, − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,080 W/(m ·K). − Maty i płyty ze słomy: − są wyrobem łatwopalnym, − są wyrobem nietrwałym, − łatwo ulegającym gniciu, − nie są odporne na korozję biologiczną, − są niszczone są przez grzyby, owady i gryzonie.

Maty ze słomy na budowę dostarczane są w rolkach. Stosowane są w szczególności do ochrony cieplnej (przed działaniem mrozu) konstrukcji

budowlanych wykonywanych w okresie zimowym. Zasypki organiczne

Zasypki organiczne produkowane są z trocin, strużków, wiórów drzewnych, kruszywa korkowego, granulatu celulozowego. Zasypki przed zastosowaniem należy zmieszać z wapnem niegaszonym w celu ich zmineralizowania.

Zasypki organiczne charakteryzuje: − gęstość pozorna - 150 do 300 kg/m³, − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,070 do 0,090 W/(m ·K).


33


1. Z jakich materiałów i w jakich warunkach wytwarza się płyty pilśniowe? 2. Jaki jest podział płyt pilśniowych ze względu na ich strukturę? 3. Jakie płyty pilśniowe stosowane są do wykonywania izolacji cieplnych? 4. W jaki sposób mocuje się płyty pilśniowe porowate do podłoży pionowych i poziomych? 5. Z jakich materiałów organicznych wytwarza się płyty wiórowe? 6. W jaki sposób i w jakich warunkach wytwarza się płyty wiórowe? 7. Jaki jest podział płyt wiórowych ze względu na wielkość i kształt cząstek tworzących

strukturę płyt? 8. Z jakiego materiału organicznego i w jaki sposób wytwarza się płyty korkowe? 9. W jaki sposób mogą być wykończone płyty korkowe? 10. Z jakiego materiału organicznego i w jaki sposób wytwarza się płyty wiórowo – cementowe? 11. Gdzie mogą być stosowane płyty wiórowo – cementowe? 12. Po upływie jakiego czasu od dnia produkcji mogą być używane płyty wiórowo – cementowe

jako materiał izolacyjny? 13. Co dzieje się z płytami wiórowo – cementowymi bezpośrednio po ich wyprodukowaniu? 14. Po upływie jakiego czasu od dnia produkcji mogą być używane płyty wiórowo – cementowe

jako materiał izolacyjny pod tynk? 15. Jakie są rodzaje maty i płyt wytwarzanych z trzciny? 16. Jakimi wadami charakteryzują się maty i płyt z trzciny? 17. Jaki materiał stanowią maty ze słomy? 18. Jakimi wadami charakteryzują się maty ze słomy? 19. Gdzie znajdują zastosowanie maty ze słomy? 20. Z jakich materiałów organicznych wytwarza się zasypki organiczne? 21. Z jakim materiałem i w jakim celu miesza się zasypki organiczne?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie opisu zawierającego charakterystykę techniczną wyrobów z materiałów pochodzenia organicznego (Załącznik nr 1 do ćwiczenia), ustal: − nazwy tych wyrobów termoizolacyjnych, − który z tych wyrobów stosowany jest najczęściej do wykonywania izolacji termicznych, − w jaki sposób elementy tego wyrobu są mocowane do podłoża poziomego. Wskaż: − próbkę tego materiału, wybierając spośród różnych materiałów termoizolacyjnych

pochodzenia organicznego. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, 4) przeczytać opis zawierający charakterystykę techniczną danych materiałów izolacyjnych, 5) określić nazwy tych wyrobów termoizolacyjnych,


34

6) określić, który z tych wyrobów stosowany jest najczęściej do wykonywania izolacji termicznych,

7) wybrać próbki ilustrujące opisany materiał izolacyjny, 8) przeczytać opis zawierający charakterystykę techniczną zadanego materiału izolacyjnego, 9) określić postać pod jaką wytwarzane są elementy tego materiału izolacyjnego, 10) określić sposób, w jaki elementy tego wyrobu są mocowane do podłoża poziomego, 11) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 12) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 13) zaprezentować efekty swojej pracy, 14) dokonać samooceny pracy, 15) uporządkować stanowisko pracy.


− stół warsztatowy, − charakterystyki techniczne wyrobów termoizolacyjnych produkowanych z materiałów

organicznych, − próbki wyrobów termoizolacyjnych produkowanych z materiałów organicznych:

− płyt pilśniowych porowatych, półtwardych i twardych. − płyt wiórowych, − płyt płatkowych, − płyt waflowych, − płyt OSB, − płyt paździerzowych, − płyt korkowych, − płyt wiórowo – cementowe, − mat i płyt z trzciny, − mat ze słomy, − zasypek organicznych,


Charakterystyka techniczna wyrobu termoizolacyjnego z materiału pochodzenia organicznego

Te wyroby termoizolacyjne wytwarzane są z miazgi drzewnej, dodatków impregnujących,

środków klejących i wody w warunkach podwyższonego ciśnienia i temperatury. Ze względu na strukturę wyróżnia się te wyroby jako: porowate, półtwarde i twarde.

Do wykonywania izolacji cieplnych stosowane są przede wszystkim wyroby porowate . Te wyroby termoizolacyjne charakteryzuje: − gęstość pozorna - od 300 do 350 kg/m³, − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,060 do 0,070 W/(m K). Wyroby te mocuje się za pomocą zaprawy cementowo – wapiennej lub przy pomocy lepiku asfaltowego bez wypełniaczy, stosowanego na gorąco. Sposób mocowania zależy od usytuowania podłoża.


35

Ćwiczenie 2 Na podstawie opisu zawierającego charakterystykę techniczną materiału termoizolacyjnego

(Załącznik nr 1 do ćwiczenia), ustal: − nazwę tego wyrobu termoizolacyjnego, − strukturę tego wyrobu, − zakres ich stosowania. Wskaż: − próbkę tego materiału, wybierając spośród różnych materiałów termoizolacyjnych

pochodzenia organicznego.


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, 4) przeczytać opis zawierający charakterystykę techniczną danego wyrobu izolacyjnego, 5) określić nazwę tego wyrobu termoizolacyjnego, 6) scharakteryzować strukturę tego wyrobu, 7) określić zakres stosowania tego wyrobu, 8) wybrać próbkę tego wyrobu izolacyjnego, 9) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 10) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 11) zaprezentować efekty swojej pracy, 12) dokonać samooceny pracy, 13) uporządkować stanowisko pracy.


− stół warsztatowy, − charakterystyki techniczne wyrobów termoizolacyjnych produkowanych z materiałów

organicznych, − próbki wyrobów termoizolacyjnych produkowanych z materiałów organicznych:

− płyt pilśniowych porowatych, półtwardych i twardych. − płyt wiórowych, − płyt płatkowych, − płyt waflowych, − płyt OSB, − płyt paździerzowych, − płyt korkowych, − płyt wiórowo – cementowe, − mat i płyt z trzciny, − mat ze słomy, − zasypek organicznych.

− literatura.


36

Załącznik nr 1

Charakterystyka techniczna wyrobu termoizolacyjnego z materiału pochodzenie organicznego

Wyroby te charakteryzuje:

− gęstość pozorna - około 300 kg/m³, − współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,080 W/(m K).

Wytwarzane są o wymiarach: − długość – od 200 do 500 cm, − szerokość – od 100 do 150 cm, − grubość – od 2,0 do 10 cm.

Wyroby te: − są wyrobami łatwopalnymi, − są wyrobami nietrwałymi, − łatwo ulegają gniciu, − nie są odporne na korozję biologiczną, − są niszczone są przez grzyby, owady i gryzonie. Na budowę dostarczane są w rolkach. Ćwiczenie 3

Określ szacunkowo ilość płyt wiórowych o wymiarach 183 x 280 cm, potrzebnych do wykonania termoizolacji podłogi o wymiarach: − długość – 540 cm, − szerokość – 510 cm.


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) narysować powierzchnię podłogi w skali 1:20, 4) rozmieścić na rysunku płyty o zadanych wymiarach, 5) określić szacunkowo ilość potrzebnych płyt wiórowych – ilość płyt podać w m²

i w sztukach, 6) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 8) zaprezentować efekty swojej pracy, 9) dokonać samooceny pracy, 10) uporządkować stanowisko pracy.


− stół warsztatowy, − charakterystyka techniczna płyt wiórowych, − literatura.


37

Ćwiczenie 4 Zaproponuj sposób przetransportowania z magazynu na stanowisko pracy, płyt wiórowych

o wymiarach 183 x 280 cm, potrzebnych do wykonania izolacji termicznej podłogi zadanej w ćwiczeniu 3.

Ustal sposób zeskładowania tych płyt na stanowisku pracy.


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, 4) zaproponować sposób przetransportowania płyt wiórowych, 5) ustalić sposób zeskładowania płyt na stanowisku pracy, 6) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 8) zaprezentować efekty swojej pracy, 9) dokonać samooceny pracy, 10) uporządkować stanowisko pracy.


− stół warsztatowy, − charakterystyka techniczna płyt wiórowych, − katalog środków transportu wewnętrznego, − literatura. 4.3.4. Sprawdzian postępów

Tak Nie Czy potrafisz:

1) określić, z jakich materiałów wytwarza się płyty pilśniowe? ¨ ¨ 2) określić warunki wytwarzania płyt pilśniowych? ¨ ¨ 3) dokonać podziału płyt pilśniowych ze względu na ich strukturę? ¨ ¨ 4) wskazać płyty pilśniowe stosowane do wykonywania izolacji cieplnych? ¨ ¨ 5) przedstawić sposób mocowania się płyt pilśniowych porowatych do podłoży pionowych? ¨ ¨ 6) przedstawić sposób mocowania się płyt pilśniowych porowatych do podłoży poziomych? ¨ ¨ 7) wymienić materiały organiczne stosowane do wytwarzania płyt wiórowych? ¨ ¨ 8) scharakteryzować sposób i warunki wytwarzania się płyt wiórowych? ¨ ¨ 9) dokonać podziału płyt wiórowych ze względu na wielkość i kształt cząstek tworzących strukturę płyt? ¨ ¨ 10) określić, z jakiego materiału organicznego wytwarza się

płyty korkowe? ¨ ¨ 11) opisać sposób wytwarzania płyt korkowych? ¨ ¨ 12) określić sposób wykończenia powierzchni płyt korkowych? ¨ ¨ 13) określić, z jakiego materiału organicznego wytwarza się płyty wiórowo – cementowe? ¨ ¨


38

14) opisać sposób wytwarzania płyt wiórowo – cementowych? ¨ ¨ 15) określić zakres stosowania płyt wiórowo – cementowych? ¨ ¨ 16) określić, co dzieje się z płytami wiórowo – cementowymi bezpośrednio po ich wyprodukowaniu? ¨ ¨ 17) określić rodzaje maty i płyt wytwarzanych z trzciny? ¨ ¨ 18) scharakteryzować maty i płyt z trzciny? ¨ ¨ 19) określić, jaki materiał stanowią maty ze słomy? ¨ ¨ 20) określić wady mat ze słomy? ¨ ¨ 21) określić zakres stosowania mat ze słomy? ¨ ¨ 22) wskazać, z jakich materiałów organicznych wytwarza się zasypki organiczne? ¨ ¨ 23) wskazać, z jakim materiałem, i w jakim celu miesza się zasypki organiczne? ¨ ¨ 24) określić szacunkowo ilość materiałów potrzebnych do wykonania

robót izolacyjnych? ¨ ¨ 25) przetransportować i zmagazynować materiały izolacyjne w postaci

płyt? ¨ ¨


39

4.4. Wyroby do wykonywania izolacji termicznych wytwarzane z tworzyw sztucznych


Wyroby w postaci bloków, płyt, mat, zasypek i pianek przeznaczone do wykonywania

izolacji termicznych elementów budowlanych wytwarza się między innymi z takich tworzyw sztucznych jak: poliestyren, poliuretan, krylamina, włókna poliamidowe i polietylenowe.

Rys 28. Wyroby termoizolacyjne z tworzyw sztucznych [opracowanie własne]

Najbardziej popularnym i najczęściej stosowanym tworzywem sztucznym używanym do wytwarzania termoizolacyjnych wyrobów budowlanych jest styropian.

Styropian

Styropian jest tworzywem wytwarzanym z polistyrenu, który produkowany jest najczęściej na bazie ropy naftowej.

Polistyren jako półprodukt – syntetyczny surowiec do produkcji styropianu ma postać twardego, szklistego granulatu o średnicy kuleczek od 0,2 do 2,5 mm.

WYROBY TERMOIZOLACYJNE

Z TWORZYW SZTUCZNYCH

STYROPIAN

POLISTYREN EKSTRUDOWANY

KRYLAMINA

POLIURETAN WŁÓKNA

SYNTETYCZNE

BLOKI

PŁYTY

KSZTAŁTKI MATY

PIANKI

POLISTYREN


40

Głównymi etapami produkcji styropianu są: spienianie wstępne, sezonowanie i blokowanie (w tym spienianie wtórne).

Spienianie wstępne jest to zmiękczanie granulek surowca i związane z tym powiększanie ich

objętości wskutek działania (ekspansji) środka porotwórczego. Proces wstępnego spieniania surowca syntetycznego trwa od 2 do 5 minut i odbywa się przy użyciu pary o temperaturze wyższej niż 90°C. Granulki polistyrenu ekspandują powiększając swą objętość od 25 do 65 razy; powstają przy tym cząstki o strukturze zamkniętej. Proces ekspandowania jest wzmacniany dyfuzją gorącej pary wodnej do wnętrza cząsteczek. Potem następuje proces schładzanie cząsteczek.

Sezonowanie świeżych cząsteczek spienionego polistyrenu w postaci kulek, przed dalszą obróbką odbywa się w przewiewnych silosach. Cząsteczki uzyskują tam stabilność niezbędną do dalszych etapów produkcji; powstaje granulat.

Blokowanie czyli wytwarzanie bloków, polega na: − napełnieniu metalowych form ustabilizowanymi cząstkami spienionego polistyrenu -

granulatem, − poddaniu granulatu wtórnemu procesowi spieniania, przez doprowadzenie gorącej pary; − w tej fazie produkcji cząsteczki granulatu stają się plastyczne i lepkie, − zamykaniu wolnych przestrzeni między cząsteczkami (kulkami granulatu) w procesie

ekspandowania; stykające się ze sobą powierzchnie kulek ulegają spieczeniu tworząc wyrób styropianowy (blok) o wymaganych wymiarach i kształcie.

Styropian jest tworzywem sztucznym, które nie podlega żadnym zmianom strukturalnym w zakresie temperatur od -180°C do +85°C. Styropian jest odporny na działanie: − wody morskiej, − wapna, cementu, gipsu, anhydrytu, − rozcieńczonych kwasów organicznych i nieorganicznych, − alkoholi i rozcieńczonych ługów. Styropian nie jest odporny na działanie: − zimnych bitumów, − produktów smołowych, − między innymi takich rozpuszczalników jak: aceton, eter, octan etylu, benzen, terpentyna, − paliwa gaźnikowego i benzyny w tym benzyny aptecznej oraz lakowej. Styropian: − pęcznieje w ropie naftowej i benzynie, − nie ulega działaniu bakterii gnilnych.


41

Rys. 29. Proces produkcji styropianu – od surowca do gotowego wyrobu [opracowanie własne]

Wyroby ze styropianu Dla wyrobów ze styropianu: − wartość współczynnika przewodzenia ciepła λ wynosi od 0,02 do 0,045 W/(m ·K), − gęstość pozorna wynosi od 15 do 40 kg/m³. Płyty zwykłe ze styropianu Płyty zwykłe ze styropianu produkuje się dwiema metodami: − metoda pierwsza – najczęściej spotykana, to cięcie wytworzonych bloków, przy użyciu

urządzeń termiczno - mechanicznych na płyty o odpowiedniej grubości; profilowanie krawędzi płyt wykonywane jest przez frezowanie

− metoda druga – polega na stosowaniu do spieniania granulatu form dostosowanych do kształtu i rozmiarów wyrobu końcowego.

Płyty styropianowe zwykłe (bez oklein z innych materiałów) produkowane są o wymiarach: − długość – 100 do 300 cm, − szerokość – 50 do 120 cm, − grubość – 2 do 16 cm.

ROPA NAFTOWA

aromatyzacja

polimeryzacja

POLISTYREN ZDOLNY DO SPIENIANIA

spienianie wstępne

sezonowanie

CZĄSTKI SPIENIONEGO POLISTYRENU

spienianie końcowe

GOTOWY WYRÓB STYROPIANOWY


42

Płyty styropianowe można łączyć z innymi materiałami budowlanymi na przykład z płytami kartonowo – gipsowymi, supremą, powłokami bitumicznymi.

Tabela 4 - Wyroby termoizolacyjne ze styropianu i ich zastosowanie w budownictwie wg PN-B-20132:2005

Nazwa wyrobu Zastosowanie

EPS 50 - 042

- wypełnienie ścian szczelinowych z wentylowaną i nie wentylowaną szczeliną powietrzną,

- pionowa izolacja dylatacyjna ścian zewnętrznych, - wypełnienie konstrukcji wewnętrznych ścianek działowych, - wypełnienie konstrukcji ścian szkieletowych z okładziną, - ocieplenie stropów od spodu z okładziną, - wypełnienie podłóg między legarami, - wypełnienie lekkich stropów szkieletowych z okładziną, - wypełnienie dachów stromych między krokwiami, - ocieplenie stropodachów wentylowanych.

EPS 70 – 040 FASADA

EPS 80 036 FASADA

- ocieplenie ścian oraz stropów od spodu w zewnętrznych zespolonych systemach ocieplenia (ETICS), zwanych także bezspoinowymi systemami ocieplenia (BSO) lub metodą „lekką-mokrą”,

- ocieplenie ścian zewnętrznych w konstrukcji z okładziną - i wentylowaną szczeliną powietrzną, zwane metodą „lekką-

suchą”, - ocieplenie ścian szkieletowych z poszyciem drewnianym lub

drewnopochodnym z wentylowaną szczeliną powietrzną od zewnątrz pod tynk,

- ocieplenie nadproży i ościeży otworów okiennych i drzwiowych, - ocieplenie prefabrykowanych płyt warstwowych zewnętrznych, - ocieplenie i deskowanie tracone stropów żelbetowych od spodu, - ocieplenie dachów stromych od wewnątrz pod konstrukcją nośną.

EPS 80 – 040 Płyty warstwowe

z okładzinami metalowymi

- rdzeń termoizolacyjny warstwowych płyt ściennych i dachowych z okładzinami metalowymi.

EPS 100 – 038 DACH / PODŁOGA

- ocieplenie ścian, stropów od spodu oraz cokołów w zewnętrznych zespolonych systemach ocieplenia (ETICS), zwanych także bezspoinowymi systemami ocieplenia (BSO) lub metodą „lekką-mokrą”,

- ocieplenie ścian poniżej poziomu gruntu z izolacją przeciwwodną normalnie obciążone,

- ocieplenie podłóg pod podkładem z płyt prefabrykowanych - i posadzkowych normalnie obciążone, - ocieplenie podłóg na gruncie z podkładem posadzkowym

normalnie obciążone, - ocieplenie stropodachów pełnych.

EPS 100 – 038 Płyty warstwowe

z okładzinami z papy - dachy

- rdzeń termoizolacyjny warstwowych płyt ściennych i dachowych z okładzinami z papy.

EPS 200 – 036 - ocieplenie cokołów w zewnętrznych zespolonych systemach ocieplenia (ETICS), zwanych także bezspoinowymi systemami ocieplenia (BSO) lub metodą „lekką-mokrą”,


43

DACH / PODŁOGA / PARKING

ocieplenia (ETICS), zwanych także bezspoinowymi systemami ocieplenia (BSO) lub metodą „lekką-mokrą”,

- ocieplenie ścian poniżej poziomu gruntu z izolacją przeciwwodną silnie obciążone,

- ocieplenie podłóg pod podkładem z płyt prefabrykowanych i posadzkowych silnie obciążone,

- ocieplenie podłóg na gruncie z podkładem posadzkowym silnie obciążone,

- ocieplenie dachów stromych na konstrukcji nośnej pod pokrycie dachówką,

- wypełnienie konstrukcyjne nasypów drogowych, kolejowych, przyczółków mostów i innych konstrukcji inżynierskich,

- warstwa chroniąca przed przemarzaniem w konstrukcjach drogowych.

EPS 250 – 036 PODŁOGA / PARKING

- ocieplenie podłóg na gruncie z podkładem posadzkowym silnie obciążone,

- ocieplenie stropodachów i dachów z możliwością parkowania pojazdów,

- wypełnienie konstrukcyjne nasypów drogowych, kolejowych, przyczółków mostów i innych konstrukcji inżynierskich,

- warstwa chroniąca przed przemarzaniem w konstrukcjach drogowych.

Cechy techniczne wyrobów styropianowych najczęściej uwidocznione są w postaci nadruku

na ich opakowaniu fabrycznym, wykonanym przeważnie z folii polietylenowej. Opis powinien być wykonany zgodnie z obowiązującą normą PN EN 13 163 – 2004.

Przykład: Płyty styropianowe EPS 70 – 040 FASADA EPS – EN 13 163-T2-L2W2-S1-P3-BS1 15-CS(10)70-DS(N)2-DS.(70,-)2-TR100

Znaczenie poszczególnych znaków jest następujące:

EPS - płyty styropianowe 70 - naprężenia ściskające przy 10% odkształceniu 040 - maksymalne wymagane wartości współczynnika przewodzenia ciepła, FASADA - słowna część oznaczeń: FASADA, DACH, PODŁOGA, PARKING stanowi skrótową informację o podstawowym przeznaczeniu danego wyrobu, T - tolerancja grubości, L - tolerancja długości, W - tolerancja szerokości, S - tolerancja prostokątności, P - tolerancja płaskości, BS - poziom wytrzymałości na ściskanie, CS(10) - poziom naprężeń ściskających przy 10% odkształceniu, DS(N) - poziom stabilności wymiarowej w normalnych warunkach laboratoryjnych (w temperaturze 23°C, 50% wilgotności względnej), DS(70,-) - poziom stabilności wymiarowej w temperaturze 70°C, TR100 - poziom wytrzymałości na rozciąganie.

Dla pracownika wykonującego elementy izolacji cieplnej najważniejsze są informacje ujęte w pierwszej części zapisu, aby mógł zastosować płyty styropianowe zgodnie z projektem.


44

Kształtki styropianowe Kształtki styropianowe powstają podczas spieniania granulatu styropianowego w formach

metalowych o kształtach dostosowanych do kształtów zaprojektowanych elementów styropianowych o różnym przeznaczeniu.

W zależności od przeznaczenia kształtki styropianowe mogą między innymi być: ścienne, dachowe, nadprożowe, wieńcowe, cylindryczne do izolowania rur instalacyjnych i inne.

Płyty z polistyrenu ekstrudowanego (xPS)

W wyniku spiekania i ekstrudowania polistyrenu powstaje polistyren ekstrudowany, materiał o strukturze zamkniętych komórek: − o bardzo dobrych właściwościach izolacyjnych, − znacznej wytrzymałości na ściskanie, − odporny na zawilgocenie, − odporny na kwasy glebowe, − odporny na korozję biologiczną.

Płyty z polistyrenu ekstrudowanego produkowane są o wymiarach: − długość – od 50 do 400 cm, − szerokość – od 50 do 400 cm, − grubość – od 5 do 120 cm. − Wartość współczynnika przewodzenia ciepła λ = 0,042 W/(m ·K). − Gęstość pozorna wyrobów z polistyrenu ekstrudowanego wynosi 15 do 40 kg/m³.

Bloki i płyty z poliuretanu

Ze sztucznej pianki poliuretanowej (PUR), o strukturze zamkniętych komórek i gęstości pozornej wynoszącej od 32 do 47 kg/m³, produkuje się: − bloki o wymiarach maksymalnych 200 x 200 x 50 cm, − płyty o wymiarach maksymalnych 300 x 120 x 20 cm.

Współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,035 W/(mK). Maty i płyty z włókien syntetycznych

W zależności od rodzaju włókien syntetycznych zastosowanych do produkcji rozróżnia się 2

odmiany wyrobów: − odmiana P – wytwarzane z włókien poliestrowych, − odmiana R – wytwarzane z włókien poliamidowych lub polietylenowych albo mieszanych Gęstość pozorna mat i płyt wynosi od 50 do 300 kg/m³. Współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,075 W/(m ·K).

Maty z włókniny syntetycznej wytwarzane są przez pikowanie (przeszywanie) odpadów włókien syntetycznych. Produkowane są o grubości 12 cm i długości od 12 do 15 m. Na budowę dostarczane są w rulonach.

Jako materiał izolacyjny mogą być stosowane w warstwach materiałowych wentylowanych.

Płyty z włókniny syntetycznej produkowane są o wymiarach: − długość – 200, 250 i 300 cm, − szerokość – 122 cm, − grubość – 9,5, 12,5 i 19,0 cm.


45

Pianka krylaminowa Pianka krylaminowa wytwarzana jest bezpośrednio na miejscu budowy przez spienienie

żywicy krylaminu U z katalizatorem KMU w specjalnych wytwornicach piany WSDP – 1. Wyrób ten jest dopuszczony do wypełniania przestrzeni zamkniętych i ocieplania elementów

budowlanych bez kontaktu z powierzchnią użytkową.

Zasypki z tworzyw sztucznych Zasypki z tworzyw sztucznych to granulaty styropianu, polistyrenu, pianki poliuratanowej

oraz odpadów włókien syntetycznych.


1. Z jakich tworzyw sztucznych wytwarza się wyroby do wykonywania izolacji termicznych? 2. Jakie tworzywo sztuczne jest tworzywem najczęściej stosownym do wytwarzania

termoizolacyjnych wyrobów budowlanych? 3. Z czego wytwarzany jest styropian? 4. Jaka postać ma półprodukt do produkcji styropianu? 5. Jakie są główne etapy produkcji styropianu? 6. Na czym polega proces spieniania wstępnego? 7. Na czym polega proces sezonowania świeżych cząsteczek spienionego polistyrenu? 8. Na czym polega proces blokowania przy produkcji styropianu? 9. W zakresie jakich temperatur styropian nie podlega zmianom strukturalnym? 10. Na działanie jakich czynników odporny jest styropian? 11. W jakim środowisku styropian pęcznieje? 12. Na działanie jakich bakterii odporny jest styropian? 13. Ile wynosi gęstość pozorna wyrobów ze styropianu? 14. O jakich wymiarach produkowane są płyty styropianowe? 15. Z jakimi materiałami można łączyć płyty styropianowe? 16. Co w opisie zawierającym dane techniczne styropianu oznacza zapis FASADA DACH;

PODŁOGA PARKING? 17. W jakim celu produkuje się kształtki styropianowe? 18. Jakimi właściwościami charakteryzują się płyty z polistyrenu ekstrudowanego? 19. O jakich wymiarach produkowane są płyty z polistyrenu ekstrudowanego? 20. Jaka jest wielkość współczynnika przewodzenia ciepła λ dla wyrobów z polistyrenu

ekstrudowanego? 21. O jakich wymiarach produkowane są bloki z poliuretanu? 22. O jakich wymiarach produkowane są płyty z poliuretanu? 23. Z jakich włókien syntetycznych wytwarza się materiały termoizolacyjne? 24. Z czego i w jaki sposób wytwarzane są maty z włókniny syntetycznej? 25. W jakich warunkach wytwarzana jest pianka krylaminowa? 26. Z jakich tworzyw sztucznych produkowane są zasypki?


46

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1 Na opakowaniu fabrycznym widnieje następujący napis - informacja o cechach technicznych

płyt ze styropianu: EPS 80 036 FASADA

Ustal: − znaczenie poszczególnych symboli zawartych w napisie − zastosowanie tych płyt w budownictwie. Wskaż: − próbkę tego rodzaju płyt, wybierając spośród różnych wyrobów termoizolacyjnych

wyprodukowanych z tworzyw sztucznych.


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) podzielić zapis na poszczególne elementy, 4) określić znaczenie zapisu EPS, 5) określić znaczenie zapisu 80, 6) określić znaczenie zapisu 036, 7) określić znaczenie zapisu FASADA, 8) określić, jakie elementy budowlane mogą być ocieplane tego rodzaju płytami, 9) wybrać próbkę ilustrującą opisane płyty ze styropianu , 10) określić sposób, w jaki elementy tego wyrobu są mocowane do podłoża poziomego, 11) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 12) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 13) zaprezentować efekty swojej pracy, 14) dokonać samooceny pracy, 15) uporządkować stanowisko pracy.


− stół warsztatowy, − charakterystyki techniczne wyrobów termoizolacyjnych produkowanych z tworzyw

sztucznych, − norma PN-B-20132:2005 − Katalog Izolacje styropianowe w budownictwie – Stowarzyszenie Producentów Styropianu − próbki wyrobów termoizolacyjnych produkowanych z tworzyw sztucznych:

− płyt styropianowych zwykłych – o różnej gęstości pozornej, − płyt styropianowych z jedno- i dwustronną okleiną z papy bitumicznej, − płyt styropianowych z okleiną metalową, − płyt z polistyrenu ekstrudowanego, − płyt z pianki poliuretanowej, − płyt z włókien syntetycznych.


47

Ćwiczenie 2 Na podstawie opisu zawierającego charakterystykę techniczną wyrobu termoizolacyjnego

wyprodukowanego z tworzyw sztucznych( załącznik nr 1 do ćwiczenia): − określ nazwę wyrobu termoizolacyjnego, − wymień substancje, na działanie których nie są odporne te wyroby, − rozszyfruj nazwę podaną w pierwszej kolumnie tabeli, Wskaż: − próbkę tego rodzaju płyt, wybierając spośród różnych wyrobów termoizolacyjnych

wyprodukowanych z tworzyw sztucznych.


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) określić nazwę wyrobu termoizolacyjnego, 4) wymienić substancje, na działanie których nie są odporne te wyroby, 5) rozszyfrować zapis stanowiący normową nazwę wyrobu, 6) określić znaczenie zapisu EPS, 7) określić znaczenie zapisu 100, 8) określić znaczenie zapisu 038, 9) określić znaczenie zapisu DACH/PODŁOGA, 10) określić, jakie elementy budowlane mogą być ocieplane tego rodzaju płytami, 11) wybrać próbkę ilustrującą opisane płyty ze styropianu , 12) określić sposób, w jaki elementy tego wyrobu są mocowane do podłoża poziomego, 13) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 14) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 15) zaprezentować efekty swojej pracy, 16) dokonać samooceny pracy.


− stół warsztatowy, − charakterystyki techniczne wyrobów termoizolacyjnych produkowanych z tworzyw

sztucznych, − norma PN-B-20132:2005 − Katalog Izolacje styropianowe w budownictwie – Stowarzyszenie Producentów Styropianu − próbki wyrobów termoizolacyjnych produkowanych z tworzyw sztucznych - płyt:

− styropianowych zwykłych – o różnej gęstości pozornej, − styropianowych z jedno- i dwustronną okleiną z papy bitumicznej, − styropianowych z okleiną metalową, − z polistyrenu ekstrudowanego, − z pianki poliuretanowej, − z włókien syntetycznych.


48

Załącznik nr 1 Charakterystyka techniczna

wyrobów termoizolacyjnych z tworzyw sztucznych

Te wyroby termoizolacyjne są odporne na działanie: - wody morskiej, - wapna, cementu, gipsu, anhydrytu, - rozcieńczonych kwasów organicznych i nieorganicznych, - alkoholi i rozcieńczonych ługów. Ponadto te wyroby termoizolacyjne pęcznieją w ropie naftowej i benzynie, ale nie ulegają działaniu bakterii gnilnych. Te wyroby produkowane są o wymiarach:

- długość – 100 do 300 cm, - szerokość – 50 do 120 cm, - grubość – 2 do 16 cm. Wyroby termoizolacyjne ................................. i ich zastosowanie w budownictwie

wg PN-B-20132:2005 Tabela 5 [opracowanie własne]

Nazwa wyrobu

Zastosowanie

EPS 100 – 038 DACH / PODŁOGA

- ocieplenie ścian, stropów od spodu oraz cokołów w zewnętrznych zespolonych systemach ocieplenia (ETICS), zwanych także bezspoinowymi systemami ocieplenia (BSO) lub metodą „lekką-mokrą”

- ocieplenie ścian poniżej poziomu gruntu z izolacją przeciwwodną normalnie obciążone

- ocieplenie podłóg pod podkładem z płyt prefabrykowanych i posadzkowych normalnie obciążone - ocieplenie podłóg na gruncie z podkładem posadzkowym

normalnie obciążone - ocieplenie stropodachów pełnych bez dostępu.

Ćwiczenie 3

Określ szacunkowo ilość płyt styropianowych o wymiarach 100 x 50 cm, potrzebnych do wykonania termoizolacji podłogi o wymiarach: − długość – 590 cm, − szerokość – 475 cm.


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) narysować powierzchnię podłogi w skali 1:20, 4) rozmieścić na rysunku płyty o zadanych wymiarach, 5) określić szacunkowo ilość potrzebnych płyt styropianowych – ilość płyt podać w m²

i w sztukach, 6) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie,


49

7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 8) zaprezentować efekty swojej pracy, 9) dokonać samooceny pracy, 10) uporządkować stanowisko pracy.


− stół warsztatowy, − charakterystyka techniczna płyt wiórowych, − literatura. Ćwiczenie 4

Zaproponuj sposób przetransportowania z magazynu na stanowisko pracy, płyt styropianowych o wymiarach 100 x 500 cm, potrzebnych do wykonania izolacji termicznej podłogi zadanej w ćwiczeniu 3.

Ustal sposób zeskładowania tych płyt na stanowisku pracy.


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, 4) zaproponować sposób przetransportowania płyt wiórowych, 5) ustal sposób zeskładowania płyt na stanowisku pracy, 6) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 8) zaprezentować efekty swojej pracy, 9) dokonać samooceny pracy, 10) uporządkować stanowisko pracy.


− stół warsztatowy, − charakterystyka techniczna płyt styropianowych, − katalog środków transportu wewnętrznego, − literatura.


50


Czy potrafisz: Tak Nie 1) określić, z jakich tworzyw sztucznych wytwarza się wyroby

do wykonywania izolacji termicznych? ¨ ¨ 2) określić, jakie tworzywo sztuczne jest tworzywem najczęściej

stosownym do wytwarzania termoizolacyjnych wyrobów budowlanych? ¨ ¨

3) określić, z czego wytwarzany jest styropian? ¨ ¨ 4) określić, jaką postać posiada półprodukt do produkcji styropianu? ¨ ¨ 5) scharakteryzować proces spieniania wstępnego? ¨ ¨ 6) scharakteryzować proces sezonowania świeżych cząsteczek

spienionego polistyrenu? ¨ ¨ 7) scharakteryzować proces blokowania przy produkcji styropianu? ¨ ¨ 8) określić zakres temperatur, w jakich styropian nie podlega zmianom

strukturalnym? ¨ ¨ 9) wskazać czynniki, na jakie styropian jest odporny? ¨ ¨ 10) scharakteryzować środowisko, w jakim styropian pęcznieje? ¨ ¨ 11) wskazać, na działanie jakich bakterii odporny jest styropian? ¨ ¨ 12) określić, z jakimi materiałami można łączyć płyty styropianowe? ¨ ¨ 13) wyjaśnić, co w opisie zawierającym dane techniczne styropianu,

oznaczają zapisy: FASADA? DACH, PODŁOGA? PARKING? ¨ ¨ 14) określić cel produkowania kształtek styropianowych? ¨ ¨ 15) scharakteryzować płyty z polistyrenu ekstrudowanego? ¨ ¨ 16) określić wymiary bloków produkowanych z poliuretanu? ¨ ¨ 17) określić wymiary płyt produkowanych z poliuretanu? ¨ ¨ 18) wskazać rodzaje włókien syntetycznych stosowanych do wytwarzania

materiałów termoizolacyjne? ¨ ¨ 19) wskazać z czego i w jaki sposób wytwarzane są maty z włókniny

syntetycznej? ¨ ¨ 20) określić warunki, w jakich wytwarzana jest pianka krylaminowa? ¨ ¨ 21) wskazać tworzywa sztuczne stosowane do produkcji zasypek? ¨ ¨


51

4.5. Narzędzia, elektronarzędzia i sprzęt do wykonywania izolacji termicznych


Wykonywanie izolacji termicznych zwanych również cieplnymi polega przede wszystkim

na: − przygotowaniu materiału lub wyrobu izolacyjnego przez obróbkę polegającą na cięciu,

docinaniu i wycinaniu, − zamocowaniu materiału lub wyrobu izolacyjnego w miejscu przeznaczenia.

Przed wykonaniem każdej czynności związanej z przygotowaniem materiału oraz z jego montażem należy wykonać jeszcze jedną bardzo ważną czynność, czynność zwaną trasowaniem.

Trasowanie w przypadku wykonywania izolacji termicznych jest to między innymi wyznaczanie (punktowanie, rysowanie, kreślenie): − na powierzchni wyrobu izolacyjnego kształtu figury obrazującej w rozwinięciu element np.

części konstrukcyjnej lub architektonicznej budynku do której będzie mocowany ten wyrób, − na powierzchni elementu budowlanego sposobu usytuowania (rozłożenia) elementów

wyrobu izolacyjnego na przykład płyt o podanych wymiarach, − na powierzchni elementu budowlanego miejsc mocowania elementów wyrobu izolacyjnego.

Do wykonywania czynności związanych z trasowaniem służą między innymi: miarki, liniały, kątowniki, punktaki, rysiki, ołówki.

Rys. 30 - Podział przyrządów do trasowania [opracowanie własne]

PRZYRZĄDY DO TRASOWANIA

Do mierzenia

Do rysowania

MIARY MIARKI

KĄTOMIERZE

CYRKLE

RYSIKI PUNKTAKI

LINIAŁY


52

Miary o długości 25, 30 m najczęściej zwijane służą do odmierzania dużych odległości. Miarki o długości 1,0 ÷ 3,0 m służą do odmierzania długości odcinków, odległości między punktami itp. Miarki mogą być składane lub zwijane.

Rys. 31 Miara zwijana dł. 30 m Rys. 32 Miarki: składana i zwijana [opracowanie własne] [opracowanie własne]

Liniały stosowane w budownictwie powinny być wykonane z płaskowników stalowych lub aluminiowych, o zukosowanej jednej krawędzi. Liniały z naniesioną podziałką nazywa się przymiarami. Przy pomocy liniałów wykreśla się linie proste, ale można też wyznaczać łuki o dużych promieniach. W tym celu na końcówkę liniału nakłada się nasadkę z rysikiem.

Kątowniki proste, ukośne – pochylone przeważnie pod kątem 45° lub 60° oraz nastawne służą do trasowania linii prostopadłych lub pochylonych pod określonym kątem oraz sprawdzania i odmierzania kątów.

Rys. 33. Kątownik prosty [opracowanie własne]

Do kreślenia łuków o małych promieniach oraz do odmierzania i przenoszenia odcinków służą cyrkle.

Rysiki metalowe służą między innymi do: − nanoszenia na powierzchnię wyrobów izolacyjnych linii, kresek, rys obrazujących miejsca

wykonania cięcia, − rysowania i wyznaczania na powierzchni elementów budowlanych charakterystycznych

miejsc np. układania płyt izolacyjnych. Charakterystyczne punkty np. przecięcia się dwóch czy więcej linii wyznacza się

metalowym punktakiem i młotkiem.

Czynności trasowania w przypadku trasowania wyrobów izolacyjnych wykonuje się najczęściej na poziomej płaszczyźnie podłoża lub na rzeczywistym elemencie budowlanym.


53

Rys. 34. Cyrkiel traserski [5, s. 13] Rys. 35 Rysik i punktak [9, s. 13]

Rys. 36. Podział narzędzi do wykonywania izolacji termicznych [opracowanie własne]

Narzędzia do cięcia i docinania Obróbka materiałów stosowanych do wykonywania izolacji termicznych polega głównie na

cięciu, wycinaniu lub docinaniu wyrobów izolacyjnych oraz dopasowaniu ich do kształtu i wymiarów elementu budowlanego.

Wyroby stosowane do wykonywania izolacji termicznych w zależności od ich pochodzenia, struktury, a przede wszystkim twardości mogą być cięte i docinane przy użyciu narzędzi ręcznych lub elektronarzędzi.

Cięcia i docinania wyrobów z surowców mineralnych i z tworzyw sztucznych dokonuje się najczęściej przy użyciu noży z wymiennymi i regulowanymi ostrzami.

Rys. 37. Nóż z wymiennymi i regulowanymi ostrzami [opracowanie własne]

NARZĘDZIA DO

WYKONYWANIA IZOLACJI TERMICZNYCH

DO CIĘCIA i DOCINANIA

WYROBÓW IZOLACYJNYCH

DO

MOCOWANIA WYROBÓW IZOLACYJNYCH


54

Cięcie i docinanie płyt wykonanych z materiałów podchodzenia organicznego, ze względu na ich znaczną twardość wykonuje się przy użyciu: − pił ręcznych do cięcia drewna, − pił o napędzie elektrycznym – na przykład wyrzynarek, − maszyn o napędzie elektrycznym w przypadku wykonywania cięć dużych elementów

Piłą ręczną wykonuje się najczęściej cięcia i docinania wyrobów izolacyjnych po linii prostej na stanowisku roboczym w celu dopasowania ich do kształtu i wymiarów do elementów budowlanych.

Rys. 38. Piła ręczna do cięcia drewna Rys. 39. Nasadki do wycinania otworów [opracowanie własne] [opracowanie własne]

Wyrzynarki używa się do wycinanie otworów oraz cięcia i docinania po liniach innych niż

linie proste, na przykład cięcie po łuku, docinanie i wycinanie po linii krzywej o dowolnym kształcie.

Do wycinania otworów okrągłych o małych średnicach, w materiałach twardych używa się wiertarki elektrycznej z nasadkami odpowiednich średnicach.

Rys. 40. Wyrzynarka [5, s. 40] Rys. 41. Wiertarka z udarem [5, s. 38 ]

Narzędzia do mocowania elementów izolacji termicznej Elementy izolacji termicznej w zależności od struktury i postaci wyrobu mogą być

mocowane do podłoża przez: − przybijanie gwoździami, − wkręcanie wkrętów bezpośrednio w wyrób izolacyjny, − wkręcanie wkrętów za pośrednictwem kołków rozporowych, − wbijanie zszywek, − klejenie, − spajanie.


55

W przypadku przybijania wyrobu izolacyjnego, na przykład płyty pilśniowej do podłoża drewnianego lub drewnopodobnego przy użyciu gwoździ, niezbędnym narzędziem ręcznym jest młotek. Młotek składa się z dwóch części: metalowego obucha oraz zazwyczaj drewnianego trzonka.

Gwoździe można też wbijać przy pomocy gwoździarki, która jest przenośnym narzędziem pneumatycznym, o niewielkich gabarytach (rozmiarach), wykonującym pracę mechaniczną za pośrednictwem mechanizmu pneumatycznego uruchamianego sprężonym powietrzem.

Rys. 42 Młotek [opracowanie własne] Rys. 43. Gwoździarka pneumatyczna [www.dekarze.pl] Do mocowania wyrobów izolacyjnych na przykład płyty OSB do podłoża drewnianego lub

drewnopodobnego przy użyciu wkrętów metalowych przydatne są: − narzędzia ręczne w postaci wkrętaków o końcówkach płaskich i krzyżowych, − elektronarzędzia w postaci wkrętarki lub wkrętarko – wiertarki.

Rys. 44. Wkrętaki ręczne [opracowanie własne] Rys. 45. Wkrętarka akumulatorowa [5, s. 38 ]

Mocowanie wyrobu izolacyjnego na przykład płyty styropianowej do podłoża betonowego

czy murowanego za pośrednictwem kołków rozporowych i wkrętów metalowych, wymaga użycia: − wiertarki udarowej z wiertłem widiowym – do wiercenia otworów w murze, − młotka – do wbijania kołków rozporowych w mur, − wkrętaków o końcówkach płaskich i gwiazdkowych, − elektronarzędzia w postaci wkrętarki lub wkrętarko – wiertarki.


56

Łączniki do mocowania materiałów izolacyjnych

Rys. 46. Łącznik fasadowy do mocowania izolacji termicznej z trzpieniem tworzywowym [14, s.19]

Rys. 47. Łącznik fasadowy do mocowania izolacji termicznej z trzpieniem tworzywowym [14, s.18]

Rys.48. Łącznik fasadowy do mocowania izolacji termicznej z trzpieniem metalowym [14, s.19]

Rys. 49. Łącznik fasadowy do mocowania izolacji termicznej z trzpieniem metalowym [14, s.18]

Rys. 50. Łącznik do mocowania miękkich materiałów izolacyjnych Wyroby izolacyjne o małej grubości, na przykład maty, można do podłoża drewnianego

lub drewnopodobnego mocować za pomocą zszywek wbijanych zszywaczem ręcznym lub pneumatycznym.


57

Rys. 51. Zszywacz ręczny [opracowanie własne] Rys. 52. Zszywacz pneumatyczny [www.dekarze.pl]

Takie wyroby izolacyjne jak płyty styropianowe czy z wełny mineralnej można do podłoża mocować przy pomocy klejów produkowanych i dostosowanych specjalnie do tych materiałów.

Kleje w zależności od ich rodzaju mogą być: − gotowe do użytku, w postaci masy pakowanej w odpowiednich tubach - rozprowadzane przy

użyciu wyciskarki, − gotowe do użytku, w postaci masy pakowanej w wiadrach - rozprowadzane przy użyciu

kielni i pacy zębatej, − w postaci sproszkowanej, do przygotowania bezpośrednio przed zastosowaniem –

rozprowadzane pacą zębatą.

Rys. 53. Wyciskarka [opracowanie własne] Rys. 54. Paca zębata [opracowanie własne]

Kleje sproszkowane należy przygotowywać zgodnie z recepturą podaną przez producenta. Do ich przygotowania należy używać kielni, naczynia w postaci wiadra lub skrzyni do urabiania zapraw, wiertarki z przystawką o zwolnionych obrotach oraz mieszadła.

Ciepłe zaprawy murarskie przygotowuje się zgodnie z obowiązującą recepturą według

odpowiednich norm, miesza podobnie jak sproszkowane kleje, a rozprowadza się przy pomocy kielni murarskiej oraz pac zwykłych i zębatych.

Podczas wykonywania izolacji termicznych przydatne są również:

− pion murarski – do sprawdzania poprawności układania wyrobów izolacyjnych na pionowych elementach budowlanych,

− poziomnica - do sprawdzania poprawności układania wyrobów izolacyjnych na poziomych i pionowych elementach budowlanych.

http://www.dekarze.pl


58

Rys. 55. Poziomnica [opracowanie własne] Rys. 56. Pion murarski [opracowanie własne]

Do układania wyrobów izolacyjnych na pionowych elementach budowlanych, na różnych wysokościach służą drabiny i rusztowania, które zostały omówione w Poradniku dla ucznia pod tytułem Posługiwanie się podstawowymi pojęciami i terminami z zakresu budownictwa.

4.5.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie czynności nazywamy trasowaniem? 2. Jakie przyrządy służą do trasowania? 3. Jakie czynności wykonuje się przy pomocy miarki? 4. Jakie są rodzaje miarek? 5. Jakie czynności wykonuje się przy pomocy liniału? 6. Jaka jest różnica między liniałem a przymiarem? 7. Jakie czynności wykonuje się przy pomocy kątomierza? 8. Jakie czynności wykonuje się przy pomocy cyrkla? 9. Jakie czynności wykonuje się przy pomocy rysika? 10. Jakie czynności wykonuje się przy pomocy punktaka? 11. Na czym polega obróbka materiałów stosowanych do wykonywania izolacji termicznych? 12. Jakim narzędziem dokonuje się cięcia i docinania wyrobów izolacyjnych z surowców

mineralnych i z tworzyw sztucznych? 13. Jakimi narzędziami dokonuje się cięcia i docinania wyrobów izolacyjnych z materiałów

podchodzenia organicznego? 14. Jakie cięcia można wykonać piła ręczną? 15. Jakie cięcia można wykonać przy użyciu wyrzynarki? 16. Jakimi sposobami mogą być mocowane do podłoża elementy izolacji termicznej? 17. Jakich narzędzi używa się do mocowania wyrobu izolacyjnego przy zastosowaniu gwoździ? 18. Jakich narzędzi używa się do mocowania wyrobu izolacyjnego przy użyciu wkrętów

metalowych? 19. Jakich narzędzi używa się do mocowania wyrobu izolacyjnego przy użyciu kołków

rozporowych i wkrętów metalowych 20. Jakich narzędzi używa się do mocowania wyrobu izolacyjnego przy użyciu zszywek? 21. Jakich narzędzi używa się do mocowania wyrobu izolacyjnego przy użyciu kleju w postaci

masy pakowanej w odpowiednich tubach? 22. Jakich narzędzi używa się do mocowania wyrobu izolacyjnego przy użyciu kleju w postaci

sproszkowanej? 23. Jakich narzędzi używa się do rozprowadzania ciepłych zapraw murarskich?


59

4.5.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1 Posegreguj, nazwij i omów przeznaczenie przyrządów do trasowania. Przyrządy ułóż

zgodnie z ich przeznaczeniem. Uzasadnij sposób ułożenia przedstawionych przyrządów do trasowania.


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisz w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, 4) przygotować przyrządy do trasowania, 5) rozłożyć przyrządy na stole warsztatowym w sposób dowolny, 6) posegregować i ułożyć przyrządy zgodnie z ich przeznaczeniem, 7) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie:

− opisać przebieg wykonania zadania - ćwiczenia, − nazwać poszczególne przyrządy, − opisać przeznaczenie przyrządów traserskich,

7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 8) zaprezentować efekty swojej pracy i uzasadnić:

− sposób posegregowania i ułożenia przyrządów, 9) dokonać samooceny pracy, 10) uporządkować stanowisko pracy.


− stół warsztatowy, − przyrządy traserskie:

− miarka składane i zwijana, − przymiary, − liniał, − kątowniki o kącie 45°, 60° i 90°, − cyrkiel, − rysik, − punktak,

− literatura.

Uwaga: W przypadku braku przyrządów rzeczywistych w celu realizacji ćwiczenia można wykorzystać zdjęcia lub rysunki wymienionych przyrządów traserskich. Ćwiczenie 2

Spośród przedstawionych Ci w sposób nie uporządkowany elektronarzędzi i narzędzi ręcznych do cięcia i mocowania wyrobów izolacyjnych, wybierz narzędzia i elektronarzędzia przeznaczone: 1. do wykonywania cięcia płyt paździerzowych po linii łuku, 2. do wykonywania cięcia płyt styropianowych, 3. do mocowania płyt pilśniowych do elementów drewnianych więźby dachowej. Nazwij wybrane narzędzia i elektronarzędzia.


60


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisz w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, 4) przygotować narzędzia i elektronarzędzia do cięcia i mocowania wyrobów izolacyjnych, 5) rozłożyć narzędzia i elektronarzędzia na stole warsztatowym w sposób dowolny, 6) wybrać narzędzia i elektronarzędzia do wykonywania cięcia płyt drewnopodobnych po linii

łuku, 7) wybrać narzędzia i elektronarzędzia do wykonywania cięcia płyt styropianowych, 8) wybrać narzędzia i elektronarzędzia do mocowania płyt drewnopodobnych do elementów

drewnianych, 9) nazwać poszczególne narzędzia i elektronarzędzia, 10) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 11) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 12) zaprezentować efekty swojej pracy, 13) uzasadnić wybór poszczególnych narzędzi i elektronarzędzi, 14) dokonać samooceny pracy, 15) uporządkować stanowisko pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy: − stół warsztatowy, − narzędzia ręczne do cięcia wyrobów izolacyjnych:

− noże z wymiennymi i ruchomymi ostrzami, − piła do cięcia drewna,

− narzędzia ręczne do mocowania wyrobów izolacyjnych: − młotek, − wkrętaki o końcówkach płaskich i krzyżowych, − wyciskarka, − paca zębata.

− elektronarzędzia: − wyrzynarka, − wkrętarko - wiertaka, − wiertarka udarowa. Uwaga: W przypadku braku narzędzi rzeczywistych w celu realizacji ćwiczenia można

wykorzystać zdjęcia lub rysunki wymienionych narzędzi i elektronarzędzi.

Ćwiczenie 3 Z płyty pilśniowej twardej wytnij prostokąt o wymiarach:

− długość – 60 cm, − szerokość – 45 cm.


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisz w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, 4) przygotować przyrządy do trasowania, 5) wytrasować prostokąt o zadanych wymiarach na powierzchni płyty,


61

6) przygotować narzędzia do cięcia materiałów drewnopodobnych, 7) wyciąć zadany prostokąt, 8) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 9) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 10) zaprezentować efekty swojej pracy, 11) dokonać samooceny pracy, 12) uporządkować stanowisko pracy.


− stół warsztatowy, − płyta pilśniowa twarda, − przyrządy traserskie:

− miarka składane i zwijana, − liniał, − kątowniki o kącie 90°, − cyrkiel, − rysik, − punktak,

− narzędzia ręczne do cięcia wyrobów drewnopodobnych: − piła do cięcia drewna,

− literatura.

Ćwiczenie 4 Przygotuj ciepłą zaprawę murarską:

− zgodnie z recepturą producenta lub podaną przez nauczyciela, − w ilości podanej przez nauczyciela.


1) zorganizować stanowisko pracy, 2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisz w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, 4) przygotować narzędzia i sprzęt do przygotowania zaprawy, 5) przygotować materiały – składniki ciepłej zaprawy murarskiej, 6) przygotować ciepła zaprawę murarską, 7) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie, 11) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 12) zaprezentować efekty swojej pracy, 13) dokonać samooceny pracy, 14) uporządkować stanowisko pracy.


− stół warsztatowy, − materiały – składniki ciepłej zaprawy murarskiej – według receptury, − narzędzia i sprzęt do przygotowania ciepłej zaprawy murarskiej:

− wiadro lub skrzynia do urabiania zaprawy, − mieszadło, − wiertarka z przystawką o zwolnionych obrotach,

− literatura.

Uwaga: Przygotowanie zaprawy należy wykonać w obecności i pod nadzorem nauczyciela.


62


Czy potrafisz: Tak Nie 1) określić pojęcie czynności trasowania? ¨ ¨ 2) wskazać, jakie przyrządy służą do trasowania? ¨ ¨ 3) określić czynności wykonywane przy pomocy miarki? ¨ ¨ 4) wymienić rodzaje miarek? ¨ ¨ 5) określić czynności wykonywane przy pomocy liniału? ¨ ¨ 6) wskazać różnicę między liniałem a przymiarem? ¨ ¨ 7) określić czynności wykonywane przy pomocy kątomierza? ¨ ¨ 8) określić czynności wykonywane przy pomocy cyrkla? ¨ ¨ 9) określić czynności wykonywane przy pomocy rysika? ¨ ¨ 10) określić czynności wykonywane przy pomocy punktaka? ¨ ¨ 11) określić na czym polega obróbka materiałów stosowanych do wykonywania izolacji termicznych? ¨ ¨ 12) wskazać narzędzia do cięcia i docinania wyrobów izolacyjnych z surowców mineralnych i z tworzyw sztucznych? ¨ ¨ 13) wskazać narzędzia do cięcia i docinania wyrobów izolacyjnych z materiałów podchodzenia organicznego? ¨ ¨ 14) określić, jakie cięcia można wykonać piła ręczną? ¨ ¨ 15) określić, jakie cięcia można wykonać przy użyciu wyrzynarki? ¨ ¨ 16) wskazać sposoby mocowania elementów izolacji termicznej do podłoża? ¨ ¨ 17) dobrać narzędzia używane do mocowania wyrobu izolacyjnego

przy zastosowaniu gwoździ? ¨ ¨ 18) dobrać narzędzia używane do mocowania wyrobu izolacyjnego przy użyciu wkrętów metalowych? ¨ ¨ 19) dobrać narzędzia używane do mocowania wyrobu izolacyjnego przy użyciu kołków rozporowych i wkrętów metalowych? ¨ ¨ 20) dobrać narzędzia używane do mocowania wyrobu izolacyjnego przy użyciu zszywek? ¨ ¨ 21) dobrać narzędzia używane do mocowania wyrobu izolacyjnego przy użyciu kleju w postaci masy pakowanej w odpowiednich tubach? ¨ ¨ 22) dobrać narzędzia używane do mocowania wyrobu izolacyjnego przy użyciu kleju w postaci sproszkowanej? ¨ ¨ 23) dobrać narzędzia używane do rozprowadzania ciepłych zapraw

murarskich? ¨ ¨ 24) posłużyć się narzędziem ręcznym do cięcia materiałów

drewnopodobnych? ¨ ¨ 25) uciąć płytę drewnopodobną przy użyciu odpowiedniego narzędzia? ¨ ¨ 26) przygotować zaprawę i klej przy użyciu odpowiednich narzędzi

i sprzętu? ¨ ¨


63

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ INSTRUKCJA DLA UCZNIA

INSTRUKCJA OGÓLNA 1. Przeczytaj uważnie instrukcję. 2. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 3. Odpowiedzi udzielaj tylko na załączonej karcie odpowiedzi. 4. Kartę odpowiedzi podpisz imieniem i nazwiskiem.

INSTRUKCJA SZCZEGÓŁOWA 1. Zestaw zadań testowych składa się z:

a) 17 zadań zamkniętych - zadań wielokrotnego wyboru. b) 13 zadań otwartych - zadań krótkiej odpowiedzi,

2. Odpowiedzi na zadania krótkiej odpowiedzi powinny być jednozdaniowe, sformułowane w sposób zwięzły i konkretny.

3. Zadania wielokrotnego wyboru mają 4 wersje odpowiedzi, z których jedna jest prawidłowa. 4. W przypadku pomyłki błędną odpowiedź należy ująć w kółko i ponownie zakreślić

odpowiedź prawidłową. 5. Jeżeli udzielenie odpowiedzi na jakieś pytanie sprawia Ci trudność to opuść je i przejdź do

zadania następnego. Do zadań bez odpowiedzi możesz wrócić później. 6. Na rozwiązanie testu masz 50 minut.


64

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH . 1. Materiały pochodzenia mineralnego, stosowane do izolacji cieplnych to między innymi:

a) wyroby z wełny mineralnej, szkła piankowego, waty szklanej, betony komórkowe. b) wyroby z waty i włókien szklanych, styropian, zasypki organiczne, wyroby z korka. c) styropian, izolacyjne betony komórkowe, płyty pilśniowe porowate, zasypki mineralne. d) wyroby z wełny mineralnej, ze szkła piankowego, płyty trzcinowe, betony komórkowe.

2. Pewne i szczelne zamknięcie izolacji termicznej, bez przerw i szczelin tworzących tak

zwane mostki cieplne uzyskuje się przy zastosowaniu materiałów izolacyjnych w postaci a) mat o strukturze grubo włóknistej łączonych między sobą na zakład. b) rulonów o strukturze drobno włóknistej łączonych między sobą na wpust i pióro. c) płyt zakładkowych łączonych między sobą na zakład, wpust i pióro lub zaciskowo. d) mat miękkich lub półsztywnych łączonych między sobą na wpust i pióro lub zaciskowo.

3. Sztywne płyty izolacyjne o budowie drobno włóknistej produkowane są z wełny mineralnej,

wełny szklanej, filcu kokosowego są łatwe i szybkie w montażu. Do podłoża mogą być mocowane a) tylko na śruby. b) tylko na gwoździe i śruby. c) tylko na klej lub zaprawę cementową. d) różnymi sposobami: na zaprawę, na klej, na gwoździe i na śruby.

4. Płyty izolacyjne wielowarstwowe, zabezpieczone są przed wilgocią warstwami

a) folii aluminiowej, papieru bitumowanego lub bitumu. b) folii aluminiowej, welonu z włókna szklanego lub bitumu. c) folii aluminiowej, papieru bitumowanego lub wełny drzewnej. d) welonu z włókna szklanego, papieru bitumowanego lub bitumu.

5. Płyty pilśniowe wytwarzane są z miazgi drzewnej

a) lepiku asfaltowego, środków klejących i wody. b) dodatków impregnujących, środków klejących i wody. c) dodatków impregnujących, lepiku asfaltowego i wody. d) dodatków impregnujących, środków klejących i lepiku asfaltowego.

6. Płyty pilśniowe porowate mocuje się do podłoży poziomych przy pomocy

a) zaprawy cementowo – wapiennej i lepiku asfaltowego. b) lepiku asfaltowego z wypełniaczami, stosowanego na zimno. c) lepiku asfaltowego bez wypełniaczy, stosowanego na gorąco. d) lepiku asfaltowego z wypełniaczami, stosowanego na gorąco.

7. Płyty wiórowo – cementowe w pierwszym miesiącu po wyprodukowaniu

a) nie ulegają żadnym zniekształceniom. b) ulegają bardzo małemu skurczowi. c) ulegają deformacji kształtu. d) ulegają dużemu skurczowi.

8. Maty ze słomy stosowane są w szczególności do ochrony cieplnej a) ścian zewnętrznych wielowarstwowych. b) stromych dachów i stropodachów niewentylowanych. c) ścian zewnętrznych osłonowych i wielowarstwowych. d) konstrukcji budowlanych wykonywanych w okresie zimowym.


65

9. Aby uzyskać wełnę mineralną minerały należy topić w temperaturze a) ponad 600 ºC. b) około 1300 ºC. c) około 1170 ºC. d) około 3000 ºC.

10. Filcem nazywa się wyrób w postaci pasm wełny mineralnej z dodatkiem

a) lepiszczy syntetycznych. b) lepiszczy organicznych. c) lepiszczy sztucznych. d) smoły asfaltowej.

11. Welon z włókien szklanych jest taśmą utworzoną z włókien szklanych impregnowanych

a) olejami. b) lepiszczem organicznym. c) lepiszczem syntetycznym. d) lepiszczem syntetycznym lub organicznym.

12. Szkło piankowe białe jest:

a) mało nasiąkliwe, palne ale łatwe w obróbce. b) mało nasiąkliwe, niepalne i łatwe w obróbce. c) mało nasiąkliwe, niepalne i trudne w obróbce. d) bardzo nasiąkliwe, niepalne i łatwe w obróbce.

13. Łupkoporyt, glinoporyt, keramzyt, pumeks hutniczy, żużel paleniskowy granulat

styropianowy, kruszywo z recyklingu (materiały stosowane uprzednio w budownictwie) oraz trociny i wióry drzewne zmineralizowane to kruszywa jakich używa się do produkcji a) gazobetonów. b) pianobetonów. c) betonów lekkich. d) ciepłochronnych zapraw murarskich.

14. Ciepłochronna zaprawa (izolacyjna) murarska stosowana jest głównie do murowania

a) ścian osłonowych. b) wewnętrznych ścian działowych. c) elementów konstrukcji szkieletowych. d) zewnętrznych ścian wielowarstwowych.

15. Do wykonywania izolacji termicznych fundamentów, stropów, podłóg usytuowanych na

gruncie stosowany jest keramzyt o frakcjach a) 0 ÷ 4 mm b) 4 ÷ 8 mm c) 8 ÷ 20 mm d) 12 – 20 mm

16. Styropian jest odporny na działanie między innymi: wody morskiej, a) zimnych bitumów, anhydrytu, alkoholi i rozcieńczonych ługów. b) paliwa gaźnikowego i benzyny, alkoholi i rozcieńczonych ługów. c) wapna, cementu, gipsu, anhydrytu, alkoholi i rozcieńczonych ługów. d) wapna, cementu, gipsu, anhydrytu, alkoholi i produktów smołowych.


66

17. EPS to skrótowa nazwa płyt a) krylaminowych. b) styropianowych. c) z włókniny poliamidowej. d) z polistyrenu ekstrudowanego.

II. Udziel odpowiedzi na poniższe pytania - odpowiedź wpisz w karcie odpowiedzi 18. Jaki wyrób izolacyjny uzyskuje się w wyniku topienia materiałów mineralnych? 19. Jaka jest wartość współczynnika przewodzenia ciepła λ dla wełny mineralnej? 20. Do izolacji jakich elementów budowlanych i dlaczego nie powinno się stosować filców? 21. Jakie są termoizolacyjne właściwości szkła piankowego czarnego? 22. Jakimi cechami charakteryzuje się keramzyt? 23. W jakich warunkach wytwarza się płyty pilśniowe? 24. Z jakich materiałów organicznych wytwarza się płyty wiórowe? 25. W jaki sposób mogą być wykończone powierzchnie licowe płytek korkowych? 26. Z jakiego materiału organicznego wytwarza się płyty wiórowo – cementowe? 27. Z jakich materiałów wytwarza się zasypki organiczne? 28. Z jakich włókien syntetycznych wytwarza się materiały termoizolacyjne odmiany R? 29. Jakich narzędzi używa się do mocowania wyrobu izolacyjnego przy użyciu wkrętów

metalowych? 30. Jakich narzędzi używa się do mocowania wyrobu izolacyjnego przy użyciu kleju w postaci

masy pakowanej w odpowiednich tubach?


67

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko………………………………………………………………………………….. Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do izolacji termicznych

Zakreśl poprawną odpowiedź

Nr zadania Odpowiedzi Punkty

1. a b c d 2. a b c d 3. a b c d 4. a b c d 5. a b c d 6. a b c d 7. a b c d 8. a b c d 9. a b c d 10. a b c d 11. a b c d 12. a b c d 13. a b c d 14. a b c d 15. a b c d 16. a b c d 17. a b c d

Razem punktów za część I


68

Wpisz poprawną odpowiedź

Nr zadania Odpowiedź Punkty

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.

Razem punktów za część II.

Σ punktów


69

6. LITERATURA 1. Frankiewicz D.: Rozpoznawanie podstawowych materiałów budowlanych. KOWEZ,

Warszawa 2002 2. Frankiewicz D.: Transport, składowanie i magazynowanie materiałów budowlanych.

KOWEZ, Warszawa: 2002 3. Gąsiorowska D, Horsztyńska B.: Posługiwanie się dokumentacją techniczną. KOWEZ,

Warszawa 2002 4. Gąsiorowska D, Horsztyńska B.: Posługiwanie się podstawowymi pojęciami i terminami

z zakresu budownictwa. KOWEZ, Warszawa 2002 5. Katalog: Specjalistyczne narzędzia i maszyny dla dekarzy Zi-co sp. z o.o. – Wrocław 2006 6. Lochner D. Ploss.W.: Izolacje cieplne i przeciwdźwiękowe w domkach jednorodzinnych.

Arkady, Warszawa 1983 7. Markiewicz P.: Vademecum projektanta. Archi-Plus, Kraków 1997 8. Markiewicz P.: Vademecum projektanta. Archi-Plus, Kraków 1998 9. Martinek W., Michnowski Z.: Technologia. Dekarstwo i blacharstwo budowlane. WSiP,

Warszawa1990 10. Poradnik majstra budowlanego. Arkady, Warszawa 1996 11. Poradnik remontowy budownictwa mieszkalnego Arkady, Warszawa 1997 12. Pogorzelski J. Rydz .Z, Wójtowicz M. Bezspoinowy system ocieplania ścian zewnętzrnych

budynków. ITB, Warszawa 2002 13. Roj-Chodacka A.: Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. KOWEZ, Warszawa 2002 14. Wkrętmet- Techniki zamocowań. Katalog łączników. Kuźnica Kiedrzyńska 2006 15. Wolski Z.: Roboty podłogowe i okładzinowe. WSiP, Warszawa 1991 Czasopisma: „Murator”, „Atlas Budowlany” Normy: 1. PN-EN ISO 6946 listopad 2004 – Komponenty budowlane i elementy budynku. Opór

cieplny i współczynnik przenikania ciepła. 2. Pn-B- 0132:2005. Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie. Wyroby ze styropianu.

Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do izolacji termicznych … · 2013-04-11 ·...

Documents

Transcript of Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do izolacji termicznych … · 2013-04-11 ·...