Dlaczego język klingoński Dlaczego język klingoński może być interesującymoże być interesujący

Star Trek: The Motion Picture (1979)Star Trek: The Motion Picture (1979)

Notatki M.Lenarta:Notatki M.Lenarta:

HUIT TCHAHUIT TCHA

ECHSS TUECHSS TU

HUIT TCHA EK'KOOSHUIT TCHA EK'KOOS

tlhIngan tlhIngan Hol:Hol:

wIy cha'wIy cha'

HaStaHaSta

cha yIghuScha yIghuS

Kolejne wystąpienia języka Kolejne wystąpienia języka klingońskiegoklingońskiego

Podstawowe cechy języka:Podstawowe cechy języka: Gardłowy, obco brzmiącyGardłowy, obco brzmiący Niepodobny do ziemskich językówNiepodobny do ziemskich języków Szyk zdaniowy OVS (jak 1% Szyk zdaniowy OVS (jak 1%

ziemskich języków)ziemskich języków) Brak fleksji, język aglutynacyjnyBrak fleksji, język aglutynacyjny Brak odmiany przez czasy i Brak odmiany przez czasy i

przypadkiprzypadki Brak przymiotnikówBrak przymiotników

Szyk zdaniowySzyk zdaniowy

Dopełnienie – Orzeczenie – PodmiotDopełnienie – Orzeczenie – Podmiot

paq ghaj tlhIngan

książka

mieć Klingon

Przyrostki Przyrostki rzeczownikowerzeczownikowe

5 typów5 typówpaqpaq

książkaksiążka

paqpaqHomHom

książeczkaksiążeczka

paqpaqmeymey

książkiksiążki

paqpaqqoqqoq

tak zwana książkatak zwana książka

paqpaqwIjwIj

moja książkamoja książka

paqpaqmo'mo'

z powodu książkiz powodu książki

paqHommeyqoqwIjmo'z powodu moich tak zwanych książeczek

ghobe' *luq*, vavlI' jIH

Przyrostki czasownikowePrzyrostki czasownikowe10 typów10 typów

ghojghojuczyć sięuczyć się

ghojghojqangqangchcieć się uczyćchcieć się uczyć

ghojghojlaHlaHmóc się uczyćmóc się uczyć

ghojghojbe'be'nie uczyć sięnie uczyć się

ghojghojtaHvIStaHvISucząc się, w trakcie naukiucząc się, w trakcie nauki

ghojghojmoHmoHnauczać, uczyć kogośnauczać, uczyć kogoś

Przedrostki czasownikowePrzedrostki czasownikowe

qIpqIpuderzaćuderzać

jIjIqIpqIpuderzamuderzam

qaqaqIpqIp

uderzam ciebieuderzam ciebie

HIHIqIpqIpuderz mnie!uderz mnie!

qIpqIpon uderzaon uderza

jujuqIpqIpty uderzasz nasty uderzasz nas

*QotI'*, HIjol

Przymiotniki...Przymiotniki...Dziś jest Dziś jest dobrydobry dzień na śmierć. dzień na śmierć.

Heghlu'meH QaQ jajvamHeghlu'meH QaQ jajvam

QaQQaQ

być dobrymbyć dobrym

jaj QaQjaj QaQdobry dzieńdobry dzień

QaQ jajQaQ jajdzień jest dobrydzień jest dobry

yagh – organizm, forma życia

Saj – zwierzę domowe

qatlh – dlaczego?

mojaq – przyrostek

lo' – używać

jatlh – mówić

'oH – ono, torys. taD, "Qo'noS QonoS" nr 4, http://www.kli.org/QQ/QQ0004.html

Stopniowanie Stopniowanie przymiotnikówprzymiotników

puq chonnaQ tIn puS puq chonnaQ tIn puS Sor tIn law'Sor tIn law'Widelec jest mniejszy niż drzewo.Widelec jest mniejszy niż drzewo.

puq chonnaQ tIn puSpuq chonnaQ tIn puS Hoch tIn law'Hoch tIn law'Widelec jest najmniejszy.Widelec jest najmniejszy.

machmachqu'qu' puq chonnaQ puq chonnaQWidelec jest bardzo mały.Widelec jest bardzo mały.

Klingońskie koloryKlingońskie kolory

pomarańczowy, czerwony, brązowy żółty, zielony, niebieski

qIj – czarny chIS - biały

rys. Roger Cheesbro, http://klingonska.org/ref/color.html

pormey Doq

Michael ArnoldMichael Arnold "Man in Blue Green and "Man in Blue Green and

Yellow"Yellow"

loD SuD

Kierunki świataKierunki świata

'ev

chan

tIng

Kierunki świataKierunki świata

'ev

chan

tIngtIng chan

'ev tIng

'ev chan

tIng tIng chan

tIng chan chan

'ev chan chan

'ev 'ev chan

'ev 'ev tIng

'ev tIng tIng

pIqaDpIqaD

qatlh tlhIngan Hol Dalo'qatlh tlhIngan Hol Dalo'

tlhIngan Hol mu'meytlhIngan Hol mu'mey

baghneQ tu'lu'be'