Luxmed on-line: www.luxmedlublin.pl facebook.com/cmLuxmed

Terapia manualna

Nowy test na boreliozę

Dla sportowców nie tylko zawodowych

ZIM

A 20

14

2 AKTUALNOŚCI

ZAPRASZAMY DO NASZYCH PLACÓWEK

w Lublinie -w Biłgoraju -w Chełmie -w Kraśniku -w Krasnymstawie -w Zamościu -w Nałęczowie -

ul. Radziwiłłowska 5, ul. Królewska 11, ul. Zwycięska 6A , Koncertowa 4D, tel.: 81 532 37 11ul. Kościuszki 18, tel.: 84 686 95 33pl. Kupiecki 12, tel.: 82 540 80 51ul. Narutowicza 1/10, tel.: 81 884 47 90ul. Poniatowskiego 33a, tel.: 82 540 80 41ul. Spadek 41, tel.: 84 539 80 40Luxmed - Uzdrowisko Nałęczów, ul. Kasztanowa 6, tel.: 81 501 60 12

www.luxmedlublin.pl

Drodzy Czytelnicy!

Koniec roku i początek no- wego, to taki czas, kiedy szcze- gólnie jesteśmy skłonni do refleksji, podsumowań i pla-nów. Zazwyczaj oczekujemy, że nadchodzący rok będzie lepszy od poprzedniego, że uda nam się zrealizować swoje marzenia. Dla jednych będą to może wyższe zarobki, dla

innych daleka podróż, zakup własnego mieszkania, itd.

Znane jest powiedzenie, że „zdrowy człowiek ma wiele marzeń, chory tylko jedno”. W myśl tego porzekadła, zróbmy wszystko, by tych marzeń mieć jak najwięcej. Nie zapominajmy o własnym zdrowiu i zawsze stawiajmy na profilaktykę.

Jak można w związku z tym wykorzystać okres zimowy, by na wiosnę cieszyć się lepszym samopoczuciem? Powinni o tym pomyśleć przede wszystkim alergicy. Teraz jest najlepsza pora, by poddać się zabiegom odczulania. Więcej informacji na ten temat znajdziecie Państwo w artykule na str. 4.

Dla dobrej kondycji zadbajmy o odpowiednią dawkę ruchu. Niezależnie od tego, czy dopiero planujemy treningi czy jesteśmy stałymi bywalcami np. na hali sportowej, warto zapoznać się z artykułem „Dla sportowców nie tylko zawodowych”.

Zachęcam również do kontroli u dermatologa. Wszelkie niebezpieczne znamiona lub przebarwie-nia na skórze najlepiej usuwać właśnie zimą.

O tej porze roku pamiętajmy o prawidłowym odżywianiu. Właściwa dieta powinna być uro-zmaicona, bogata w warzywa i owoce. Nie na-mawiam bynajmniej do wegetarianizmu, ale warto przeczytać, co na temat takiego stylu żywienia sądzi nasz dietetyk, zwłaszcza w kontekście dzieci i młodzieży.

Pragnę jeszcze zwrócić Państwa uwagę na nowe badania laboratoryjne. W naszym laboratorium już teraz można wykonać testy, które monitorują skuteczność leczenia boreliozy. Więcej na ten temat w artykule na str. 3.

Wszystkim naszym Pacjentom i Czytelnikom życzę jak najwięcej marzeń w Nowym Roku oraz ich realizacji.

Prezes ZarząduMirosław Jakubczak

Już teraz na smartfonie z systemem android możesz obserwować swoją kolejkę do lekarza medycyny pracy w CM Luxmed. Wystarczy, że pobierzesz darmową aplikację „Luxmed” ze Sklepu Play lub już pobraną zaktualizujesz do najnowszej wersji. Być może z aplikacji korzystałeś już wcześniej, np. odbierając wyniki badań lub rezerwując wizy-tę do lekarza. Po uruchomieniu aplikacji należy wybrać zakładkę „System kolejkowy” i zeskanować kod, który otrzymasz podczas rejestrowania się na badania pracownicze. To wystarczy, by dowolnie zarządzać swoim czasem, zanim zostaniesz poproszony do gabinetu lekarskiego. Na swoim telefonie widzisz, ilu pacjentów jest w kolejce przed tobą, sprawdzasz czas, jaki pozostał ci do wizyty, aż w końcu otrzymujesz informację o zbliżającym się czasie wywołania, a następnie powiadomienie, do którego gabinetu musisz się udać.

Ułatwienie i wygoda są bezsporne. Wolny czas możesz wykorzystać na inne, niecierpiące zwłoki sprawy. A jeśli zdarzy ci się zbyt oddalić i obawiasz się, że nie zdążysz w odpowie-dnim momencie wejść do lekarza? Nie ma problemu – masz możliwość zmiany godziny wizyty na bardziej odpowiednią dla ciebie.

To nowe rozwiązanie zostało wprowadzone w placów-ce Luxmed przy ul. Królewskiej w Lublinie. Sprawdź je na swoim smartfonie!

Kolejka na smartfonieWybIerAsZ sIę nA bAdAnIA Z Medycyny prAcy? nIe cZekAj W kolejce! MonItoruj sytuAcję nA sMArtfonIe.

3AKTUALNOŚCI

DiagnoSTyKa boreLiozy wprawDzie rozwija Się w SzybKim Tempie, aLe wciąż ogromna Liczba oSób nie wie, że cierpi na Tę chorobę. a jeśLi nie bęDzie ona prawiDłowo Leczona, może zaKończyć Się naweT wózKiem inwaLiDzKim.

Borelioza na monitorowanym

O ile przed wirusem wywołującym odkleszczowe zapalenie mózgu moż-na się ustrzec stosując odpowiednie szczepionki, to przed boreliozą prak-tycznie nie ma ochrony. Jedynym spo-sobem jest zachowanie odpowiednich środków ostrożności. Jeżeli ukąsił nas kleszcz, najlepiej wykonać badanie krwi i sprawdzić, czy nie doszło do za-każenia boreliozą.

objawyBoreliozę wywołują przenoszone

przez kleszcze krętki (Borrelia burg-dorferi). Pierwszym objawem choroby jest utworzenie się w miejscu ukąsze-nia rumienia, który może przechodzić na sąsiednie partie ciała. Może pojawić się wysoka gorączka lub objawy gry-popodobne. Niestety, nie w każdym przypadku wystąpi rumień czy inne charakterystyczne objawy. Specjaliści sygnalizują, że nie ma ich u około poło-wy chorych, co nie oznacza, że ukąszo-na osoba nie jest zarażona. Brak typo-wych objawów często opóźnia trafną diagnozę. A jeśli w pierwszej fazie nie zostanie zastosowana antybiotykote-rapia, borelioza przejdzie w fazę roz-sianą – w okresie od kilku tygodni do kilku miesięcy wystąpią objawy wtór-ne: dolegliwości kardiologiczne, neu-rologiczne, bóle stawów, mięśni lub

inne. Kiedy choroba staje się przewle-kła, pacjent może zostać na długi czas wyłączony z aktywnego życia. Szybka i trafna diagnoza pozwoliłaby uniknąć poważnych konsekwencji. Niestety, pa-

cjenci, którzy skarżą się na dolegliwości ze strony różnych układów, bywają od-syłani do kolejnych specjalistów. Czę-sto borelioza, zwłaszcza w fazie prze-wlekłej, jest mylona ze stwardnieniem rozsianym, nerwicą, reumatyzmem, toczniem rumieniowatym. Leczenie w tych kierunkach nie przynosi efektów, a bakterie borelli wciąż sieją spusto-szenie w organizmie.

LeczenieBoreliozę leczy się antybiotykami.

Długość leczenia uzależniona jest od czasu, kiedy została postawiona pra-widłowa diagnoza, im później choroba została rozpoznana, tym dłużej trwa le-czenie. Często zdarza się, że borelioza zostaje jedynie zaleczona. Dlatego jeśli u pacjentów co pewien czas powracają dolegliwości, to nie dlatego, że po raz kolejny zachorowali na boreliozę, ale przez to, że choroba nie została wyle-czona do końca.

monitorowanieW laboratorium CM Luxmed moż-

na wykonać test, który monitoruje skuteczność leczenia boreliozy. Test wykrywa przeciwciała VIsE/C6.

Antygen VlsE, to lipoproteina pro-dukowana wyłącznie przez krętka borrelii. Chroni ona bakterię przed działaniem układu immunologiczne-go gospodarza. Jest białkiem wysoko immunogennym, tzn. że stosunko-wo szybko w organizmie zakażonego człowieka dochodzi do wytworzenia przeciwciał przeciw VlsE w wysokim mianie.

Poziom przeciwciał VlsE/C6 w mo-mencie skutecznego leczenia ulega szybko spadkowi, aż do całkowitego zaniku, niezależnie od obecności in-nych przeciwciał. Dlatego, pomimo skutecznego leczenia i braku patoge-nu w organizmie, wyniki klasycznych testów ELISA w kierunku przeciwciał przeciw Borrelia nadal mogą być po-zytywne!

Zaleca się oznaczenie miana prze-ciwciał przeciw VlsE/C6 tuż przed rozpoczęciem leczenia i następnie

po 8-12 tygodniach po zakończeniu antybiotykoterapii. W przypadku pra-widłowo przeprowadzonego leczenia poziom VlsE/C6 powinien spaść (min. 4-krotnie) w stosunku do poziomu przed leczeniem.

Jeżeli nie wykonano oznaczenia miana przeciwciał VlsE/C6 przed le-czeniem, to badanie poziomu tych przeciwciał można sprawdzić po 4-6 miesiącach od zakończonego lecze-nia. Wówczas, w przypadku prawidło-wo przeprowadzonej terapii, miano przeciwciał powinno być niskie, albo w ogóle niewykrywalne.

Zapraszamy na badania do la-boratorium Luxmed. Czas oczeki-wania na wynik testu wykrywają-cego przeciwciała VIsE/C6 wynosi 7 dni. Koszt badania – 80 zł.

4 AKTUALNOŚCI

Liczba osób cierpiących na alergię rośnie w krajach, gdzie cywilizacja rozwija się w szybkim tempie. Dlatego powstała tzw. higieniczna teoria alergii, mówiąca, że jedną z przyczyn choroby są sterylne warunki życia. Kiedy układ odpornościowy człowieka kształtuje się w środowisku, w którym niewiele jest bakterii i wirusów - bo eliminujemy je poprzez szczepienia i zachowanie higieny osobistej - nie potrafi radzić sobie z różnego rodzaju substancjami.

Wielu specjalistów uznaje, że to nie sterylność prowadzi do alergii, ale zanieczyszczenie środowiska – kon-serwanty w żywności, środki chemi- czne, spaliny samochodowe, zanieczy-szczenie przemysłowe. Chociaż nau-kowcy częściej są zdania, iż substancje te nie tyle powodują alergię, co zao-strzają jej przebieg.

Wszyscy jednak są zgodni co do

jednego – skłonność do alergii ma swoje początki w genach. Jeśli jedno z rodziców cierpiało na alergię, istnieje 50% prawdopodobieństwo, że dziecko też zachoruje. Po rodzicach lub dziad-kach dziedziczymy tylko skłonność do alergii, ale nie jej rodzaj.

Diagnostyka alergiiRozwija się w szybkim tempie.

Z każdym rokiem rośnie licZba osób cierpiących na różne rodZaje alergii, a lista substan-cji ucZulających staje się coraZ dłużsZa. Wielu chorym objaWy toWarZysZą prZeZ cały rok, Zależy, na co są ucZuleni.medycyna pocZyniła duże postępy W Walce Z alergią, pocZynając od diagnostyki, po naj-noWsZe sposoby lecZenia, W tym odcZulanie.

Alergię można wyleczyć

Można szczegółowo określić rodzaj alergenu, by podjąć odpowiednie le-czenie. Lekarz przeprowadza dokładny wywiad i decyduje, jaki rodzaj testów należy przeprowadzić. Podstawową, przesiewową metodą diagnostyki są testy skórne. Można je wykonać dopiero po 3 roku życia.

Nowoczesne i bardziej szczegółowe badania, to testy z krwi, czyli oznaczenia swoistych przeciwciał z klasy IgE. Najnowsze testy z krwi mają wyższą czułość i specyficzność oznaczeń. Pa-nel zawierający 10 lub 20 substancji uczulających jest stosunkowo niedrogi, a podczas badania, przy jednym ukłu- ciu, można uzyskać wyniki IgE cha-rakterystyczne dla poszczególnych aler-genów.

Metoda jest bezpieczna, nieobcią-żająca pacjenta, a przede wszystkim dokładniejsza. Nie wymaga przygo-

towania, odstawiania leków antyhistaminowych, co bywa niekiedy trudne ze względu na objawy choroby. Testy z krwi można wykonać już u niemowląt z podejrzeniem alergii na pokarmy, u kobiet w ciąży, u osób ze zmianami dermatologicznymi. U pacjen-tów z podejrzeniem alergii na jad owadów błonkoskrzyd-łych również lepiej wykonać jest testy z krwi, ponieważ test skórny niesie ryzyko reakcji anafilaktycznej. W tym przy-padku przeprowadza się pełną diagnostykę specjalistyczną

w oddziałach alergologicznych. Warto dodać, że osoby uczulone na jad osy, pszczoły, powinny nosić przy sobie ampułkostrzykawkę z adrenaliną.

odczulanieTo najprościej ujmując, podawanie

pacjentowi w odpowiednich dawkach alergenu, który go uczula, w celu wy-tworzenia przez organizm odporności

na daną substancję. Obecnie jest to naj-skuteczniejszy sposób walki z alergią. Co najistotniejsze – eliminuje nie tylko objawy alergii, ale przede wszystkim jej przyczynę. Przywraca prawidłową reakcję pacjenta na nietolerowaną przez niego substancję. Zabiegi można rozpocząć już od 5 roku życia.

Oczywiście pierwszym krokiem jest wizyta u alergologa i wykonanie testów, by dokładnie określić rodzaj alergenu. Następnie lekarz wybiera rodzaj szcze-pionki. Może być ona podawana pod-skórnie lub w kroplach, pod język. Szczepionka w iniekcji podawana jest początkowo co tydzień lub co dwa ty- godnie, później raz w miesiącu. Szcze-pionka doustna zalecana jest dzieciom, które źle znoszą zastrzyki, a także osobom, które nie mogą regularnie pojawiać się w gabinecie zabiegowym. Jest wygodniejsza, ponieważ może być stosowana w każdym miejscu, chociażby podczas podróży.

Dawka alergenu jest stopniowo zwię-kszana, aż wreszcie ustala się dawkę pod-trzymującą, którą trzeba przyjmować do kilku lat. Efekty są widoczne po około roku immunoterapii. Odczulanie nie jest więc zabiegiem jednorazowym, ale skutecznym. Dzięki tej metodzie leczy się wiele rodzajów alergii, w tym uczu-lenie na jad owadów, pyłki i roztocza.

Odczulaniu nie mogą być poddane kobiety w ciąży, osoby z chorobami nowotworowymi lub cierpiące na prze-wlekłe choroby serca.

w poradni alergologicznej cm Luxmed wykonywane są testy skórne oraz prowadzone zabiegi odczulania.

Laboratorium Luxmed wykonuje testy z krwi w pojedynczych ozna-czeniach lub w pakietach.

5AKTUALNOŚCI

Wirus „niemedialny”O WIrusIE brOdaWCZaKa LudZKIEgO byłO głOśnO prZEZ ChWILę, prZy OKaZjI WprOWadZEnIa na rynEK sZCZEpIOnKI prZECIWKO hpV. MEdIa OsTrZEgają nIEusTannIE prZEd hIV, OsTaTnIO prZEd WIru-sEM EbOLI, aLE O TyM, żE 90 % prZypadKóW raKa sZyjKI MaCICy spOWOdOWanyCh jEsT WIrusEM hpV, jaKOś nIEWIELE sIę MóWI. a KażdEgO rOKu TaKą dIagnOZę słysZy OKOłO 4 Tys. pOLEK. sTaTysTyKI aMEryKańsKIE pOdają naTOMIasT, żE O ILE WIrusEM hIV rOCZnIE Zaraża sIę W ICh Kraju OKOłO 20 Tys. Osób, TO WIrusEM brOdaWCZaKa LudZKIEgO pOnad 5 MILIOnóW. Ta LICZba śWIadCZy, jaK sZErO-KO rOZpOWsZEChnIOny jEsT WIrus hpV – spraWCa WIELu nIEbEZpIECZnyCh ChOrób.

Wirus HPV przenosi się głównie drogą płciową, ale także w kontakcie skóra – skóra, ponieważ uwalnia się ze złuszczonymi komórkami naskórka i nabłonków. Jest trwały i odporny. W pewnym momencie swojego życia połowa aktywnych seksualnie kobiet i mężczyzn zostaje zakażona wirusem HPV. Najczęściej występuje on wśród osób młodych, w wieku 18-28 lat.

Istnieje ponad 100 typów tego wirusa, z których większość jest nieszkodliwa, a zakażenie przebiega bezobjawowo i ustępuje samoistnie. Około 30 typów wirusa HPV wywołuje infekcje narządów moczowo-płciowych u kobiet i mężczyzn. Do najbardziej rozpowszechnionych cho- rób wywołanych przez wirusa HPV 6 i 11

należą brodawki płciowe, tzw. kłykciny kończyste. Wirusami wysokiego ryzyka są typy HPV 16, 18, 31, 33 i 45, które mogą prowadzić do raka szyjki macicy lub in-nych nowotworów narządów moczowo-płciowych.

Zmiany w obrębie szyjki macicy, pow-stałe na skutek zakażenia wirusem HPV, są określane jako śródnabłonkowa zmiana nowotworowa (CIN).

U mężczyzn, u których dojdzie do zakażenia, mogą pojawić się brodawki narządów moczowo-płciowych. Mogą być wypukłe, płaskie lub kalafiorowate. Zwykle nie są bolesne. Często pojawiają się w kilka tygodni lub miesięcy od

stosunku płciowego z zakażo-ną osobą.

Wirus brodawczaka ludz-kiego bywa powodem raka odbytu lub raka prącia. Prze- bieg choroby może być bez-objawowy, aż do momentu znacznego zaawansowania rozwoju nowotworu.

Patologie wywoływane przez ludzkiego wirusa HPV to również zmiany skórne (brodawki), zmiany zlokalizo-wane na błonach śluzowych (brodawki w drogach odde- chowych), a także nowotwory krtani, spojówek, jamy ust-nej, przełyku. Najnowsze ba- dania dowodzą, że 90% nowotworów w obrębie szyi i głowy to nowotwory HPV dodatnie.

Wczesna i dokładna identyfikacja wi- rusa HPV (typów zarówno wysoko jak i niskoonkogennych) umożliwia prawi- dłowe leczenie i profilaktykę choroby. Wi-rusa można wykryć dzięki odpowiednim testom laboratoryjnym. U kobiet, ma-teriałem do badań jest wymaz z szyjki macicy. Badania nie należy wykonywać podczas miesiączki, ani podczas le-czenia antybiotykami lub preparatami dopochwowymi. Jeśli stosowane było leczenie, zaleca się 3-5 dniową przerwę

pomiędzy zakończeniem leczenia, a wy- konaniem testu. Środki nawilżające, produkty do higieny intymnej, nie za-kłócają działania testu.

Test na obecność wirusa HPV można wykonać również z próbki pobranej do badania cytologicznego metodą LBC,

tzw. płynna cytologia cienkowarstwowa. To nowoczesna technika przygotowy-wania preparatów cytologicznych, do-kładniejsza zarówno w wykrywaniu sta- nów przedrakowych, jak i samych ko- mórek nowotworowych, przy jednocze-snym zredukowaniu ilości koniecznych badań.

U mężczyzn materiałem do badań jest wymaz z prącia. Przed pobraniem mate- riału do badania również nie należy stosować antybiotyków, kremów lecz- niczych, współżyć przez co najmniej 24 godziny. Z uwagi na specyfikę

testu, badaniem zalecanym w przy-padku mężczyzn jest HPV 14 z genoty-powaniem.Testy można wykonać w laboratorium Luxmed. materiał do badania pobie-rany jest we wszystkich placówkach cm Luxmed.

na rynku dostępna jest szczepionka zapobiegająca zakażeniom czterema groźnymi typami wirusa HpV, w tym onkogennymi. Wskazana jest dla dziewcząt w wieku 9-15 lat oraz dla kobiet do 45 roku życia, a dla mężczyzn od 16 do 26 roku życia. badania wykazały, że szczepionka może chronić kobiety zakażone jednym typem wirusa przed zakażeniem pozostałymi jego typami. szczepienie nie zmienia jednak przebiegu infekcji już nabytej.

6 NAsze wywIAdy

Chorób nerek jest wiele, podobnie jak przyczyn ich powstania i obrazu klinicznego. Niektóre choroby nerek przez długi czas nie dają żadnych objawów. Powodują jednak nieodwra- calne uszkodzenie tego narządu, na-wet zagrażające życiu. O problemie, który dotyka miliony osób i nazywa-ny bywa problemem społecznym, roz-mawiamy z nefrologiem dr hab. n. med. Andrzejem Swatowskim.

Panie Doktorze, zapalenie nerek wymieniane jest jako jedno z powikłań grypy, a nawet przeziębienia. Czy każda infekcja zagraża naszym nerkom?

- Nie każda, ale przede wszystkim ta przewlekła lub niedoleczona Po prze- bytym zakażeniu górnych dróg odde- chowych – po anginie paciorkowco- wej, rzadziej infekcji gronkowcowej, może się rozwinąć ostre kłębuszkowe zapalenie nerek. Objawy nie są jedno-znaczne. Zwykle 2-3 tygodnie po infekcji pojawiają się obrzęki, krwiomocz oraz nadciśnienie tętnicze. Mogą również wystąpić bóle brzucha, głowy, ogólne osłabienie, temperatura. Gdy towarzyszy

Nerki pod kontrolą

tej chorobie pogorszenie funkcji nerek, może wystąpić skąpe oddawanie mo- czu. Jeśli zostanie wprowadzone odpo-wiednie leczenie, można uniknąć po-wikłań i trwałego uszkodzenia nerek. Analiza moczu rozpoznaje obecność krwinek czerwonych, białka i wałeczków, co pozwala zdiagnozować chorobę w jej początkach. Jednak i inne patogeny jak wirusy, grzyby i pierwotniaki mogą być odpowiedzialne za rozwój kłębu-szkowego zapalenia nerek.

Kiedy mamy do czynienia z prze-wlekłym zapaleniem nerek, choroba może trwać latami. Przeważnie na początku nie daje specjalnych obja- wów, a stopniowo i skutecznie niszczy nerki. Często wykryta zostaje przypad-kowo, podczas badania moczu. Obja-wami mogącymi świadczyć o zajęciu nerek mogą być również obrzęki i nad- ciśnienie.

W przypadku odmiedniczkowego, ostrego zapalenia nerek głównym winowajcą są bakterie. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą wstępu-jącą. Przenoszeniu się bakterii na drogi moczowe sprzyja bliskość anatomi- czna końcowego odcinka jelita grubego i narządów płciowych Najpopularniej-szym patogenem jest bakteria Esche-richia coli (pałeczka okrężnicy). Zaka-żenie wywołują też inne bakterie, a także takie drobnoustroje, jak: miko-plazmy, chlamydie, pierwotniaki i grzy- by chorobotwórcze. Rozwojowi infekcji sprzyja obniżona odporność organizmu, cukrzyca, wady anatomiczne w budowie układu moczowego, a także stany, w któ- rych utrudniony jest odpływ moczu, np. w czasie ciąży, przy kamicy nerkowej, przeroście prostaty. przyczynę ustala się wstępnie w oparciu o badania laboratoryjne. W przypadku infekcji, w moczu zwiększona jest liczba krwinek białych, pojawia się białko, czasem krwin-komocz.

Przewlekłe odmiedniczkowe zapale-nie, prowadzi stopniowo do zniszczenia miąższu nerek.

Czyli do niewydolności nerek?Tak, trwające przez kilka miesięcy,

a nawet lat, zapalenie odmiedniczkowe jest jedną z przyczyn przewlekłej nie- wydolności. Jest to kolejny etap prze- wlekłej choroby nerek, choroby, któ- rej stan końcowy nazywany jest mo-

cznicą lub uremią. Parametrem słu-żącym do wczesnego wykrywania prze-wlekłej choroby, a także przewlekłej niewydolności nerek jest obliczanie eGFR (szacowanej filtracji kłębuszkowej) obra-zującej działalność wydalniczą nerek. Obniżenie stopnia filtracji (eGFR) poniżej 60ml/min/1,73m2 świadczy o pojawieniu się zespołu chorobowego nazywanego właśnie przewlekłą niewydolnością nerek. Jest to najczęściej nieodwracalne, postępujące uszkodzenie nerek z upo-śledzeniem ich funkcjonowania.

Jak możliwie szybko rozpoznać to niebezpieczeństwo?

Objawy przewlekłej niewydolności rozwijają się w następstwie zaburzeń czynności wydalniczych i metabolicznych nerek. Sygnały początkowe mogą zależeć od podstawowej choroby uszkadzającej nerki, ale najczęściej jest to cukrzycowa choroba nerek, kłębuszkowe zapalenie nerek, śródmiąższowe zapalenie nerek, nadciśnienie tętnicze, uropatie zaporowe (w przebiegu kamicy, wad układu mo-czowego) czy choroby uwarunkowane genetycznie. Objawy, takie jak: ogólne osłabienie, anemia, obrzęki, zaburzenia koncentracji, drętwienie kończyn, kurcze mięśni, zaburzenia miesiączkowania, po-jawiają się dopiero wtedy, gdy zostanie zniszczone około 80% miąższu nerek. W rozwiniętej mocznicy (ostatnie stadium przewlekłej niewydolności nerek) mogą występować objawy ze strony przewodu pokarmowego: czkawka, nudności, wy- mioty, biegunki i zaparcia, również nad- ciśnienie tętnicze i niewydolność krą-żenia. Przebieg kliniczny mocznicy wikła się często zakażeniami bakteryjnymi – zapalenie płuc - i niebakteryjnymi stanami zapalnymi - zapalenie trzustki. Jest to stan bardzo niebezpieczny i w za- sadzie kwalifikuje się do dializy i/lub przeszczepu nerki. Jednak, gdy do-chodzi do znacznego uszkodzenia ne- rek, wskazane jest wcześniejsze, plano- we przygotowanie do leczenia nerko- zastępczego, nie czekając na objawy kliniczne zatrucia toksynami mocz-nicowymi.

Wiele osób skarży się na ostry ból spowodowany kamicą nerkową. Czy ci pacjenci skazani są na zabieg operacyjny czy są alternatywne metody pozbycia się kamieni?

Spełniają rolę filtra organizmu. oczySzczają krew, uSuwają zbędne produkty przemiany materii, niektóre leki i tokSyny oraz wydzielają hormony. regulują ciśnienie tętnicze i goSpodarkę wodno – elektrolitową organizmu. gdy dochodzi do zaburzeń ich funkcjonowania, Sytuacja Staje Się niebezpieczna.

7NAsze wywIAdy

Kamica nerkowa przez wiele lat może nie dawać żadnych objawów. Często dowiadujemy się o niej dopiero, gdy wywołuje bardzo silny ból w okolicy lędźwiowej, promieniujący do dolnej części brzucha, z parciem na pęcherz – kolkę nerkową. Objawy występują dopiero wtedy, gdy nagromadzony piasek lub kamień przesuwa się do ujścia nerki i moczowodu lub przyblokowuje

wypływ moczu z miedniczki nerkowej lub moczowodu. chorobę można wcześniej zdiagnozować przy pomocy badania USg. W przypadku mniejszych kamieni można je wydalić naturalnie z moczem, stosując środki zalecane przez lekarza. Należy dbać o odpowiednią diurezę przez podawanie hipotonicznych płynów w ilości 2-3 l/d, najlepiej w postaci herbaty ziołowej i wód stołowych tak, aby gęstość właściwa moczu była mniejsza od 1,015. Zaleca się ograniczyć podaż białka pochodzenia zwierzęcego do 0,8 g/kg mc./d, soli kuchennej (do 4-5 g/d), cukrów prostych, nadmiernych ilości alkoholu, kawy i mocnej herbaty. Dieta powinna być z normalną zawartością wapnia, głównie jarska, w postaci 4-5 po- siłków niskoenergetycznych. Należy uni-kać siedzącego trybu życia – wskazany umiarkowany wysiłek fizyczny.

Przy dużych kamieniach konieczny bywa zabieg operacyjny.

Panie Doktorze, warto byłoby przy tej okazji przybliżyć również temat zmian anatomicznych i nowotworów nerek…

Jedną z częściej spotykanych zmian jest torbiel nerki. Jest to zmiana łagodna, która zazwyczaj nie daje szczególnych dolegliwości. Przyczyny jej powstania nie są do końca znane. Wykrywana jest najczęściej poprzez badanie ultra-

sonograficzne. Urolodzy kwalifikują do zabiegu chirurgicznego torbiele du- żych rozmiarów lub powikłane - niere-gularne lub zawierające „podejrzaną” treść – ropę, krew, zmiany tkankowe. Torbiele proste najczęściej leczy się za-chowawczo, pod stałą kontrolą USG. Czasem korzystne jest jej nakłucie i opróżnienie z jednoczasową obliteracją.

Jeśli mówimy o raku nerki, warto podkreślić, że przeważnie rozwija się on bezobjawowo, a guz nie jest wyczuwalny przez powłoki. Wykrywa się go najczę-ściej przypadkowo podczas badania ultrasonograficznego. U niektórych cho-rych, w zależności od stopnia rozwoju choroby, pojawia się krwiomocz, stany podgorączkowe, niedokrwistość, pod-wyższone ciśnienie tętnicze, spadek masy ciała. Dolegliwości bólowe mogą pojawić się wówczas, gdy guz osiągnie znaczne rozmiary.

Wśród głównych czynników zachoro-wania wymienia się uwarunkowania środowiskowe – narażenie na działa-

nie substancji chemicznych, palenie papierosów, ale też zależności genety-czne i hormonalne.

Wymieńmy zatem kilka najwa-żniejszych zaleceń, które pozwoliłyby możliwie skutecznie chronić nerki…

Pamiętajmy, że badania profilaktyczne – morfologia, poziom kreatyniny, gluko-zy, analiza moczu, USG – wykonywane

systematycznie, to najlepszy sposób, by wychwycić jak najwcześniej wszelkie nieprawidłowości w pracy nerek i w porę podjąć leczenie. Nie bagatelizujmy też chorób układu oddechowego. Niedoleczona, przewlekła infekcja mo- że poważnie zakłócić pracę nerek. Uwa-żajmy również na niektóre leki, jak cho- ciażby powszechnie stosowane i nadu-żywane środki przeciwbólowe czy nie-steroidowe leki przeciwzapalne. Ich daw- kowanie powinno odbywać się pod kontrolą lekarza.

Dziękujemy za rozmowę.

w laboratorium Luxmed wykonasz badania w kierunku chorób nerek pojedynczo lub w pakiecie. badania w pakiecie są tańsze o 20%. zapraszamy również na konsultacje do poradni nefrologicznej i uro-logicznej oraz na badania USg do pracowni ogólnej.

8 NAsze wywIAdy

O wskazaniach i zaletach tej metody rozmawiamy z fizjoterapeutą mgr Mi-chałem Grzegorczykiem

Czym jest terapia manualna?- Metoda ta polega na bardzo do-

kładnym badaniu i leczeniu dysfunkcji narządu ruchu. Wszystkie testy i tech-niki, które stosuje fizjoterapeuta pracu-jący tą metodą są bardzo precyzyjne, wymagają umiejętności dotykowych i sprawności fizycznej. Aby móc praco-wać z pacjentem, trzeba poświęcić na naukę co najmniej 5 lat.

Jakie są wskazania do podjęcia te-rapii?

- Wszelkie dolegliwości bólowe w ob- rębie narządu ruchu. Terapeuci współ-pracują w tym zakresie z lekarzami, któ-rych zadaniem jest określenie, czy ból nie pochodzi z narządów wewnętrz-nych i nie jest spowodowany zmianą nowotworową. Jeśli jest to rzeczywi-ście ból wywołany dysfunkcją tkanek w obrębie narządu ruchu, pacjent kie-rowany jest na terapię manualną.

Jak przebiega terapia?- Pierwszą czynnością jest przegląd

dodatkowych badań diagnostycznych pacjenta. Terapeuta powinien mieć możliwość zapoznania się z wynikami badań RTG, USG czy tomografii. Na-stępnie przeprowadzana jest rozmo-wa z pacjentem, wywiad który umoż-liwia dokładne zlokalizowanie bólu (ból całej nogi jest mało precyzyjnym określeniem). Kolejnym etapem jest wykonanie testów manualnych, mają-cych stwierdzić, czy ból spowodowany jest przez uciśnięty nerw, zmianę zwy-rodnieniową, nieprawidłowe napięcie mięśni czy zbyt dużą lub zbyt małą ruchomość kości i stawów. Ostatnim elementem jest terapia manualna.

Jak wygląda leczenie tą metodą?- W zależności od dysfunkcji sto-

suje się odpowiednie techniki. Naj-bardziej efektywna jest manipulacja. W przypadku stwierdzenia zblokowań stawów międzykręgowych, terapeuta wykonuje szybkie, bardzo precyzyjne ruchy, o małym zakresie, którym towa-

bóLE sTaWóW, MIęśnI, KręgOsłupa, TO prZypadłOśCI, KTórE dOTyKają LudZI W różnyM WIE-Ku, róWnIEż OsOby MłOdE. dysfunKCjE narZądóW ruChu MOgą MIEć CharaKTEr WrOdZO-ny Lub nabyTy, MOgą być TEż prZEjśCIOWE bądź TrWałE. jEdnyM Z ELEMEnTóW sKuTECZnE-gO LECZEnIa jEsT TErapIa ManuaLna, CZyLI LECZEnIE ręKaMI TErapEuTy.

„Ręce, które leczą”

rzyszy tzw. kliknięcie. Często pacjenci obawiają się słysząc taki trzask, czy ich kości są na miejscu. Dźwięk ten wywo-łują jednak nie „strzelające” o siebie ko-ści, ale podciśnienie z zablokowanego stawu. Kości pozostają na swoim miej-scu. Warto dodać, że zabieg ten jest zupełnie bezbolesny.

Ile potrzeba wizyt, aby pozbyć się bólu?

- W zależności od rodzaju dysfunkcji. Jeśli problemem pacjenta jest zablo-kowany staw i nie ma innych dolegli-wości, po jednej wizycie pacjent jest wyleczony. Jeśli jednak pojawiają się dodatkowe dolegliwości, typu nie-stabilność, istnieje zagrożenie, że ból powróci przy przyjmowaniu złych po-zycji. Konieczne są wtedy 3, 4 a nawet 5 wizyt, podczas których terapeuta pokaże prawidłowe pozycje i ćwi-czenia, skoryguje ewentualne błędy w ich wykonywaniu i zastosuje techniki mające wzmocnić osłabione mięśnie. W przypadku zwyrodnień i przykur-czów, by pacjent odczuł poprawę, konieczna bywa nawet terapia 2 tygo-dniowa.

Jak się przygotować do wizyty?- Podczas badania terapeuta musi

mieć możliwość oceny stanu całego narządu ruchu. Pacjent może więc zo-stać poproszony o rozebranie się do bielizny. Warto także zabrać ze sobą wyniki wcześniejszych badań.

Na ile skuteczna jest terapia manu-alna?

- Pacjenci, którym nie udało się po-

9NAsze wywIAdy

Sport, nawet ten uprawiany amator-sko, nie jest obojętny dla organizmu. Przy wysiłku fizycznym i treningu o wy-sokiej intensywności wzrasta aktywność układu oddechowego, układu krążenia, zmienia się napięcie układu nerwowego, w układzie mięśniowym dochodzi do przyspieszenia wielu procesów bioche-micznych.

W odróżnieniu od innych specjalności medycznych, medycyna sportowa obej-muje całość procesów, jakie dokonują się w organizmie pod wpływem aktyw-ności fizycznej we wszystkich układach

Dla sportowcówjeSzcze Do nieDawna meDycyna SporTowa ograniczała Się Do Leczenia i rehabiLiTacji Urazów. wSpółczeSna fUnKcja Tej SpecjaLności obejmUje SzeroKo pojęTą profiLaKTyKę zDrowoTną. DziSiejSza meDycyna SporTowa, To meDycyna aKTywności rUchowej, wyKorzySTUjąca oSiągnięcia bioLogii, higieny, żywienia, Teorii TreningU oraz DyScypLin KLinicznych. jej zaDaniem jeST UTrzymanie bąDź poprawa STanU zDrowia oraz wyKorzySTanie wpływU aKTywności fizycznej na organizm.

i narządach. Do podstawowych zadań medycyny sportowej w praktyce należy orzekanie o zdolności do uprawiania róż-nych form aktywności oraz systematycz-na kontrola ich wpływu na zdrowie ćwi-czących. Medycyna sportowa to również rehabilitacja i tzw. odnowa biologiczna.

Każdy z nas ma swój indywidualny wzorzec aktywności ruchowej. Dla jed-nych jest to kilkunastominutowy spacer, dla innych zajęcia na siłowni. Zalecany tak często przez lekarzy ruch będzie re-ceptą na zdrowie, jeśli spełnione zostaną określone warunki. W przeciwnym wy-

padku może okazać się źródłem proble-mów.

Osoby, które lubią sport często na-rażone są na przeciążenia narządów ruchu. Poza tym, niesystematyczny, nie-prawidłowy ruch może doprowadzić do poważnych problemów zdrowotnych (np. w przypadku niezdiagnozowanych chorób serca). Podjęcie z dnia na dzień ostrego treningu kończy się często kon-tuzją, przeciążeniem, a w konsekwencji niejednokrotnie koniecznością założenia gipsu i długim okresem rehabilitacji.

Zbyt intensywny trening, niedostoso-

móc są naprawdę nieliczni. Jeśli po dwóch tygodniach rehabilitacji pa-cjent nie odczuje żadnej poprawy, wówczas jest kierowany na zabieg rehabilitacyjny. Znacznej większości pacjentów udaje się pomóc „ na stałe”. Zależy to także od przestrzegania za-leceń po terapii, dotyczących ćwiczeń czy pozycji przyjmowanych podczas pochylania się lub siedzenia. Warto więc co jakiś czas przyjść na wizytę kontrolną, podczas której terapeuta sprawdzi poprawność wykonywanych ćwiczeń, poprawi błędy (precyzja jest tu naprawdę ważna!) i ewentualnie za-leci nowe ćwiczenia. Nierzadko mamy też pacjentów, których stan poprawił się na tyle, że mimo wcześniejszych wskazań, uniknęli operacji.

Czy terapia manualna może być stosowana profilaktycznie?

- Niekiedy przychodzą pacjenci, któ-rzy chcą sprawdzić, czy z ich narządem ruchu jest wszystko w porządku. Tu też pomocna jest terapia manualna. Tera-peuta oceni ruchomość stawów, tkli-

wość i długość mięśni czy ich napięcie. Testy kontrolne umożliwiają wykrycie, a potem wyeliminowanie dysfunkcji, zanim ta zacznie powodować dolegli-wości bólowe.

Dziękujemy za rozmowę.

Zapraszamy na konsultacje i terapię do ośrodka rehabilitacji w placówkach Luxmed w Lublinie przy ul. Zwycięskiej i w Chełmie.

nie tylko zawodowych

MedyCyNA dLA CIeBIe10

wany do własnych możliwości, prowa-dzi do zachwiania równowagi między aktywnością fizyczną a regeneracją or-ganizmu. Wystarczy, że doprowadzimy do nadmiernego przemęczenia i nie damy sobie odpowiedniego czasu na odpoczynek. Do tego może dołożyć się nieodpowiednia dieta, która nie dostar-cza właściwych składników pożądanych przez aktywny organizm (niedobór biał-ka i witamin) czy najróżniejsze używki.

Medycyna sportowa jest po to, by pomóc uniknąć tych problemów.

Dla sportowców amatorówCzyli dla każdego, kto jest bądź chce

być aktywny fizycznie. Medycyna spor-towa jest niezastąpiona dla osób ko-rzystających systematycznie z siłowni,

uprawiających bieganie, sporty walki, grających w piłkę itd. Ten dział medy-cyny powinien również zainteresować rodziców, którzy wysyłają swoje dzieci na basen, siatkówkę, koszykówkę lub na obozy sportowe. Często dzieci podda-wane są wysiłkowi fizycznemu, który nie jest dla nich wskazany lub wręcz niebez-pieczny. W trakcie wysiłku mogą ujawnić się ukryte schorzenia, np. wada serca. Dlatego, aby nie dopuścić do tragedii, każda decyzja o wysłaniu dziecka na za-jęcia sportowe powinna być poprzedzo-na badaniem lekarskim.

Dla sportowców wyczynowychMedycyna sportowa zapewnia za-

bezpieczenie medyczne, profilaktykę i wsparcie procesu szkolenia sportowe-go osobom uprawiającym sport wyczy-

nowo, trenerom drużyn sportowych oraz rodzicom zawodników uczestniczących w zajęciach grupowych i indywidual-nych.

Osiągnięcie sukcesu w uprawianej dys-cyplinie sportowej to ogromny wysiłek. Maksymalne efekty zależą nie tylko od kondycji fizycznej, ale też od psychicz-nej. Dlatego treningi powinny dotyczyć zarówno ciała, jak i psychiki. W ramach ćwiczeń umiejętności psychologicznych wykorzystywane są techniki wzmacnia-jące koncentrację, ukierunkowanie na cel, budowanie pewności siebie zawod-nika.

Lekarskie badania sportowcówCzęstotliwość i zakres badań zależy od

uprawianej dyscypliny i wieku sportow-ca. Bez względu na rodzaj sportu pod-stawą jest badanie krwi i analiza moczu. Dzięki tym badaniom można ocenić, czy prawidłowo funkcjonują nasze nerki, wą-troba, trzustka, serce, czy nie toczy się jakiś proces zapalny, nie cierpimy na nie-dokrwistość, czy nie mamy niedoborów ważnych dla zdrowia mikroelementów.

Jednym z ważniejszych badań jest też EKG, EEG i RTG oraz badanie okulisty-czne.

na luxmedlublin.pl w zakładce /me- dycyna sportowa/ znajdziesz wyszu-kiwarkę, a w niej informacje dotyczą-ce zakresu badań dla różnych dyscy-plin sportowych z uwzględnieniem wieku sportowca (inny jest zakres badań dla osób przed 23 rokiem życia i po ukończeniu tych lat). Dowiesz się ponadto, jakie badania powinieneś wykonać i z jaką częstotliwością je powtarzać. podany jest również koszt badań.

Jakie usługi oferujemy w ramach me-dycyny sportowej?- badania lekarskie sportowców: wstęp-

ne, okresowe i kontrolne,- wydawanie orzeczeń i zaświadczeń,- kwalifikowanie do poszczególnych

dyscyplin,- kompleksowe badania laboratoryjne

i diagnostyczne,- konsultacje specjalistyczne,- zabiegi rehabilitacyjne.

oferta skierowana jest do osób in-dywidualnych oraz do grup zorgani-zowanych (kluby sportowe). Do leka-rza medycyny sportowej obowiązuje wcześniejsza rejestracja telefoniczna lub on-line.

Zapraszamy do placówek Luxmed przy ul. Królewskiej oraz Koncertowej.

MedyCyNA dLA CIeBIe 11

Bez skalpelaZauWażamy Je ZWłasZCZa ZImą. maJą NIekIeDy koLor ZbLIżoNy Do barWy skóry, CZasamI JasNobruNatNy, aż Do barDZo CIemNego. ICh PoWIerZChNIa może być głaDka, broDaW-koWata, CZasamI są PłaskIe Lub WyPukłe, a NaWet usZyPułkoWaNe.

Prawie każdy człowiek, zwłaszcza w dorosłym i starszym wieku, może za-uważyć u siebie takie zmiany na skórze. Powstają najczęściej na skutek działania promieni słonecznych. Mogą być one różnie zlokalizowane, przeważnie na twarzy i ramionach. Większość z nich ma charakter łagodny, ale taką pewność dać nam może tylko doświadczone oko dermatologa i obejrzenie zmiany pod dermatoskopem.

Kłopotem kosmetycznym dla wielu osób są łuszczące się plamy, pojawiające się w miejscach narażonych na długo-trwałe działanie słońca. Często są zrogo-waciałe, sprawiają wrażenie powstałego strupka. Są one na tyle niebezpieczne, że pozostawione bez leczenia, mogą po latach przekształcić się w raka nabłonko-wego skóry.

wczesne usunięcie zmiany w bar-dzo wielu przypadkach ratuje życie ludzkie.

Na szczęście nie musimy od razu my-śleć o skalpelu chirurgicznym. Dzisiej-sze metody pozwalają na nieinwazyjne, bezbolesne, a co najważniejsze skutecz-ne usunięcie zmian.

KriochirurgiaW celu miejscowego niszczenia cho-

rych tkanek, poprzez ich zamrażanie, stosuje się tzw. krioterapię. Do zabiegu wykorzystywany jest podtlenek azotu, którego temperatura wrzenia wynosi -95oC. Zaletą takiego leczenia jest prze-de wszystkim bezbolesność. Pacjent może odczuwać jedynie pieczenie, które zwykle ustępuje po 5-10 minutach. Bez-pośrednio po zabiegu może wystąpić rumień, czasami powstaje pęcherzyk, który goi się około 2 tygodni.

Zabieg jest krótki, bezpieczny, moż-na go wykonać w warunkach ambula-toryjnych. Najlepiej zrobić to w okresie zimowym, ponieważ po zabiegu, przez pewien czas należy unikać ekspozycji na słońce.

elektrochirurgiaTo ważna metoda wykorzystywana

w dermatologii do usuwania zmian skór-nych. Jak sama nazwa wskazuje, oparta jest ona na zastosowaniu prądu elek-trycznego. Większość osób, z pewnością

na samą myśl, że przy zabiegu wykorzy-stywany jest prąd, ogarnia przerażenie.

Niepokój jest jednak zupełnie bezpod-stawny.

Elektrokoagulacja jest zabiegiem po- legającym na niszczeniu zmian skór-nych przy użyciu prądu zmiennego o wysokiej częstotliwości. Wytworzone ciepło powoduje ścięcie białek (koagu-lację) znajdujących się w tkance. Zabieg nie należy do bolesnych, jednak przy licznych zmianach, dużych bądź zlo-kalizowanych w miejscach szczególnie wrażliwych, stosowane jest znieczule-nie miejscowe. Może to być na przykład krem nakładany kilkanaście minut przed zabiegiem lub znieczulający zastrzyk podskórny.

Bezpośrednio po zabiegu może poja-wić się niewielki obrzęk, zaczerwienienie

skóry lub delikatny ból. W miejscu usu-niętej zmiany pojawia się mały strupek,

który goi się w ciągu kilku dni. Oczywi-ście, trzeba pamiętać, by samemu nie zdrapywać powstałych strupków, ponie-waż może to prowadzić do utworzenia się blizny.

gabinety dermatologiczne cm Luxmed wyposażone są w pro-fesjonalną aparaturę służącą do przeprowadzania zabiegów kriochi-rurgicznych oraz elektrochirurgicz-nych.pamiętajmy, że decyzję dotyczącą sposobu leczenia zmiany skórnej zawsze podejmuje lekarz.

zapraszamy na konsultacje i zabiegi.

12 sTOMATOLOGIA

Stomatologia estetycznaSzary oDcień zębów, przebarwienia, a może nieeSTeTyczne przerwy mięDzy zębami? nie mUSiSz Się na To goDzić. STomaToLogia DySponUje DziSiaj TaKimi możLiwościami, że i Ty możeSz oLśniewać aKTorSKim Uśmiechem.

piaskowanie i scaling

Nawet jeśli dbamy o higienę jamy ustnej, na zębach pojawiają się prze-barwienia spowodowane czynnikami zewnętrznymi. Tendencja do osadza-nia się płytki i kamienia ma charakter indywidualny. Takie problemy doty-czą najczęściej osób pijących kawę, herbatę, palących papierosy. Przebar-wienia powstają również po napojach i sokach owocowych oraz niektórych lekach. Osad gromadzi się zwykle w trudno dostępnych miejscach, gdzie utrudnione jest dokładne czyszczenie

szczoteczką. Powierzchnia pokryta osadem staje się mniej gładka, dla-tego z łatwością przylegają do niej cząsteczki pokarmu, stwarzając dogo-dne warunki do namnażania się bak-terii. Tak narasta płytka nazębna, która z czasem przyczynia się do powstania kamienia nazębnego.

Porowata powierzchnia zmineralizo-wanej warstwy płytki nazębnej łatwo ulega przebarwieniom pod wpływem herbaty, kawy czy nikotyny, tworząc ciemniejsze obwódki przy powierzch-ni dziąseł (kamień naddziąsłowy). Groźniejszy jest kamień ukryty pod dziąsłami, bo może wywoływać stan zapalny, a w konsekwencji prowadzić do paradontozy.

Kamień nazębny może powstać u osób, które dbają prawidłowo o hi-gienę jamy ustnej. W takiej sytuacji czyszczenie zębów pastami i specjal-nymi preparatami w warunkach do- mowych nie przynosi specjalnych re-

zultatów. Zdecydowanie skuteczniej-sze są zabiegi wykonywane w gabine-tach stomatologicznych.

najlepsze efekty czyszczenia zę-bów i usuwania osadu daje zastoso-wanie specjalnego urządzenia – mi-kropiaskarki zewnątrzustnej, tzw. zabieg piaskowania.

Jest to zabieg godny polecenia, po-nieważ dokładnie usuwa osad nie tyl-ko na powierzchni zębów, ale również w pęknięciach szkliwa, bruzdach, trud-niej dostępnych miejscach, jak prze-strzenie międzyzębowe, nawet w cia-sno ułożonych zębach. Systematyczne usuwanie osadu tą metodą pozwala uzyskać efekt lśniących, zadbanych zę-bów. Zabieg piaskowania zębów pełni jednocześnie funkcję profilaktyczną – niszczy bakterie powodujące próch-nicę.

w sytuacji, gdy na zębach odłożył się kamień, wykorzystywana jest metoda scalingu. Jest to zabieg wy-konywany przy pomocy ultradźwię-ków. Scaling doskonale oczyszcza zęby i chroni je przed próchnicą. Zabieg taki wykonujemy najczęściej 1 do 2 razy w roku, a w przypadku zmian zapal-nych dziąseł i chorób przyzębia wska-zane jest usuwanie kamienia od 3 do 6 razy w roku. Oczyszczone powierzch-nie zębów zabezpieczane są prepara-tem fluorowym w celu zniesienia nad-wrażliwości i wzmocnienia szkliwa. Po zabiegu pacjent powinien wstrzymać się od palenia papierosów, spożywa-nia ciemnej herbaty, kawy, wina i bar-wiących kolorowych napojów.

wybielanie zębów

w gabinetach stomatologicznych Luxmed stosowana jest metoda beyonD. Uważana jest ona za najbez-pieczniejszą i najbardziej skuteczną z dostępnych na rynku. Oczyszcza za-równo powierzchnię, jak i struktury zę-bów. Po zastosowaniu tej metody zęby stają się bielsze nawet o 14 odcieni.

Zabieg polega na nałożeniu na zęby żelu, którego formuła oparta jest na nadtlenku wodoru, a następnie na-świetleniu specjalną lampą. Żel, pod wpływem niebieskiego światła o wy-sokiej częstotliwości, emitowanego z akceleratora, przenika przez szkliwo

13sTOMATOLOGIA

i przedostaje się do zębiny. W środku struktury zęba następuje rozbijanie przebarwień na mniejsze i utlenianie. Reakcja, jaka zachodzi w trakcie trwa-nia zabiegu, jest całkowicie bezpiecz-na dla pacjenta. W rezultacie zęby stają się białe i lśniące. Zabieg wykonywany jest podczas jednej wizyty. Efekt utrzy-muje się około 2 lat. Przed tym zabie-giem konieczne jest usunięcie kamie-nia i osadu.

Wybielanie może dotyczyć także pojedynczych zębów martwych, któ-re z czasem ulegają przebarwieniom. Zakładane są wówczas specjalne opa-trunki wybielające do środka zęba. Opatrunki te wymienia się co kilka dni do osiągnięcia pełnego efektu wybie-lenia, a następnie zakładane jest osta-teczne wypełnienie. Metodę wybiela-nia zębów dobieramy indywidualnie. Po wybielaniu, aby efekt utrzymał się jak najdłużej, należy przestrzegać tzw. białej diety. Przez 2 godziny po zabiegu wybielania nie należy jeść i pić niczego, poza wodą mineralną. Przez 48 godzin należy unikać barwiących pokarmów i napojów (soki buraczane i marchwio-we, kawa, herbata, itp.).

LicówkiZanim zdecydujemy się na zabieg,

warto wiedzieć, co oferują nam w tym zakresie gabinety stomatologiczne, kiedy można stosować licówki i czym różnią się one od popularnych koron zębowych.

Licówka, to cienka nakładka na zęba, korygująca jego kolor, kształt, wielkość. Zastosowanie licówek jest bardzo sze-rokie, poczynając od korekty kosme-tycznej zębów, aż po wskazania kli-niczne. Dzięki licówkom możliwe jest korygowanie proporcji zębów (zęby zbyt krótkie lub zbyt długie), likwido-wanie nadmiernego przesunięcia ze stłoczeniem zębów, przebarwień nie-możliwych do wybielenia, zamykanie przestrzeni międzyzębowych czy uzu-pełnianie wykruszonych zębów.

W gabinetach stomatologicznych Luxmed stosowane są różne metody nakładania licówek. Można wybrać najprostsze licówki kompozytowe lub Componeer dobrane indywidualnie dla pacjenta. W ofercie są również li-cówki porcelanowe, wykonywane w pracowni protetycznej. Różnią się ceną, trwałością i czasem wykonania. Każda z metod ma swoje zalety.

Licówki z materiału światłoutwar-

dzalnego, nakładane są na zęba po-dobnie jak plomby. Są tańsze od licó-wek wykonanych innymi metodami. Przy tej technice nie ma konieczności szlifowania zęba, dlatego proces jest odwracalny. Licówki kompozytowe utrzymują się nawet kilka lat, pod wa-runkiem, że nie ulegną mechanicznym urazom. Trwałość koloru jest uzależ-niona od naszych nawyków żywie-niowych i od dbałości o higienę jamy ustnej. Aby nie ulegały przebarwie-niom, należy przynajmniej raz w roku przeprowadzić ich „renowację”, czyli wyczyścić i wypolerować w gabinecie stomatologicznym.

Obecnie doskonałe efekty w zasto-sowaniu licówek umożliwia system componeer. Łączy on zalety bez-pośredniej odbudowy kompozytowej z estetyką gotowych licówek. To pierw-szy tego typu udoskonalony system, który pozwala na łatwą odbudowę zębów za pomocą indywidualnie do-branych dla pacjenta licówek kompo-zytowych.

Licówki Componeer są ukształtowa-ne fabrycznie z kompozytu nanohy-brydowego i dostępne w różnych roz-miarach i kolorach. Można je stosować zarówno na zęby pojedyncze, jak i na cały przedni odcinek. Odbudowę es-tetyczną zębów można wykonać pod-czas jednej wizyty.

Zaletą licówek Componeer jest bar-dzo niewielka grubość, co pozwala ochronić tkanki twarde zęba podczas opracowania jego powierzchni. Jed-

nocześnie mają one niezwykle wysoką szczelność brzeżną. Odporność mate-riału, z którego są wykonane, jest po-równywalna z naturalnym szkliwem. Są przy tym bardziej ekonomiczne, niż przy zastosowaniu innych metod.

Poza zastosowaniem estetycznym, licówki Componeer wykorzystywane są w leczeniu ubytków przyszyjko-wych. Pozwalają na uzyskanie długo-trwałej i estetycznej odbudowy szyjki zęba.

Najbardziej trwałe są licówki porce-lanowe. Są zdecydowanie cieńsze niż korona, dzięki czemu ząb zostaje zre-dukowany jedynie o 0,3-0,5 mm. Do założenia tego typu licówek konieczne jest wykonanie kontrolnego zdjęcia RTG, a następnie wycisków protetycz-nych. Zabieg przeprowadzony jest naj-częściej podczas dwóch wizyt.

Jak widać, sposobów na uzyskanie olśniewającego uśmiechu jest wiele. Zanim jednak wybierzesz ten najlep-szy dla siebie, wskazana jest wcześniej-sza konsultacja u stomatologa.

konsultacja tekstu: lekarz stomatolog ewa olcha-szlązak

zapraszamy do gabinetów stomatologicznych cm Luxmed

14

Macierzyństwo kojarzy się najczęściej z miłością i wielkim szczęściem. W wielu środowiskach funkcjonuje przekonanie, że tylko kobieta, która zostaje matką może czuć się spełniona. Obraz szczęśliwej, pięk-nie wyglądającej młodej mamy, która trzy-ma w ramionach słodkiego niemowlaka kreują dziesiątki reklam. Większość przy-szłych mam tak właśnie wyobraża sobie macierzyństwo. Rzeczywistość czasami nas zaskakuje…

Zmęczenie, większa liczba obowiązków, niejednokrotnie brak czasu, aby zadbać o własny wygląd, a przy tym lęk o to, żeby sprawdzić się w roli matki sprawiają, że po-jawia się gorsze samopoczucie. Może być ono krótkotrwałe i niegroźne - wówczas specjaliści nazywają je baby blues (przy-gnębienie poporodowe), czyli czasowe

Gdzie ta radość?obniżenie nastroju, spowodowane reak-cją hormonalną organizmu na poród. Ale też może stać się trudne i niebezpieczne, wówczas mówi się o depresji poporodo-wej, czyli o zaburzeniu afektywnym, gdzie mamy do czynienia z pojawieniem się ob-jawów epizodu depresyjnego w czasie do trzech miesięcy po porodzie.

Przygnębienie poporodowe – Baby Blu-es – jest mniej niebezpieczne od depresji. Kobieta może czuć się zmęczona, rozdraż-niona, może być chwiejna emocjonalnie, nie odczuwać radości z powodu narodzin dziecka. Przygnębienie mija zazwyczaj samoistnie po około dwóch tygodniach od porodu i nie wymaga leczenia. Wśród przyczyn takiego stanu wymienia się przede wszystkim zachwianą gospodarkę hormonalną, kiedy to organizm powra-

ca do równowagi sprzed okresu ciąży.

Bardziej poważ-nym problemem jest depresja popo-rodowa. Może po-jawić się ona jako następstwo przy-gnębienia, ale może wystąpić również kilka miesięcy po porodzie. Przyczy-ny są bardzo różne. Częściej dotyka ona kobiety, które już wcześniej choro-wały na depresję. Ryzyko jest większe również wtedy, gdy w rodzinie wystę-powały tego typu zaburzenia. Na roz-wój depresji może mieć wpływ trudny poród, komplika-cje poporodowe, urodzenie chore-go dziecka, ale też młody wiek matki, kryzysy małżeńskie, brak wsparcia czy aktualne stresują-ce wydarzenia np. utrata pracy. Warto

dodać, że depresja poporodowa może wy-stąpić również u mężczyzn.

Wśród objawów depresji wymienia się m.in.: brak energii, apatię, obniżony nastrój (m.in. smutek, przygnębienie, pła-czliwość), zaburzenia snu, trudności z za-sypianiem, wybudzanie się, brak apetytu bądź wzmożony apetyt, spadek libido, zaburzenia koncentracji, różnego rodzaju bóle. Przy depresji poporodowej charakte-rystyczne jest też nadmierne zamartwianie się o dziecko (o jego zdrowie, przyszłość, itp.) bez racjonalnych i realnych podstaw ku temu, osłabienie więzi matki z dziec-kiem czy myśli obsesyjne. Kobieta, która przeżywa taki trudny okres, nie zawsze ma odwagę powiedzieć o tym swoim najbliż-szym. Nie chce być postrzegana jako zła matka. Nie zgłasza się do psychiatry lub psychologa, bo obawia się, że zalecone leki utrudnią jej funkcjonowanie i prawidłową opiekę nad maluszkiem. Z kolei rodzina, nawet jeśli zauważa niepokojące sympto-my, tłumaczy je naturalnymi konsekwen-cjami macierzyństwa. Zmęczenie, brak sił, zaniedbany wygląd wyjaśnia większą ilością obowiązków czy zakłóceniem snu. Ciągłe wizyty z dzieckiem u lekarza tłuma-czy troską o dziecko. Tymczasem nieleczo-na depresja jest zagrożeniem dla zdrowia i życia nie tylko matki, ale i dziecka! Cierpi na tym cała rodzina.

bardzo ważne, żeby skorzystać z pomocy specjalisty.

Depresję poporodową leczy się za pomocą farmakologii lub psychoterapii, w zależności od stopnia nasilenia bądź stosuje się leczenie łączone. Wiele leków nowej generacji może być zażywane przez kobiety karmiące piersią.

Jeśli zauważysz u siebie niepokojące objawy, które mogą sugerować depresję bądź depresję poporodową, nie czekaj! Zwróć się po pomoc do psychologa lub lekarza psychiatry.

Zapraszamy na konsultacje w CM Luxmed.

mgr Beata Kurykpsycholog, seksuolog, psychoterapeuta

czeKałaś na Ten momenT Dziewięć mieSięcy. a Teraz, KieDy naDSzeDł czaS raDości, czUjeSz Się SmUTna, przygnębiona, momenTami bezraDna. zaDajeSz Sobie pyTania: DLaczego? czy jeSTem złą maTKą? nie poTrafię cieSzyć Się, że DziecKo jeST zDrowe, że jeST jUż ze mną? nie zaDręczaj Się TaKimi wąTpLiwościami. wieLe KobieT boryKa Się z poDobnym probLemem.

PORAdNIK dLA PACJeNTA

15

WydawcaLuxmed Sp. z o.o.ul. Radziwiłłowska 520-080 Lublintel.: 81 532 37 11

Redaktor naczelnyJoanna BajRedaktor technicznyElżbieta Stasieczekredakcja@luxmedlublin.pl

Dział reklamytel.: 603 668 432fax: 81 536 16 87marketing@luxmedlublin.pl

Projekt graficzny i drukAWARTPRESSul. Budowlana 4-6, Świdniktel. 607 360 443info@awartpress.pl

Redakcja nie odpowiada za treść reklam. Nie zwraca materiałów niezamówionych. Zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów, nadawania tytułów i śródtytułów.

PORAdNIK dLA PACJeNTA

Dieta wegetariańska znana jest ludzko-ści od stuleci. Wynikała z postaw etycznych, przekonań religijnych, chęci ochrony zwie-rząt, ale też troski o własne zdrowie i dobre samopoczucie. Dziś, coraz częściej niestety, zwłaszcza wśród młodzieży, podyktowana jest modą na „niejedzenie mięsa”.

na czym polega dieta wegetariańska?Najogólniej można powiedzieć, że na

wykluczeniu z jadłospisu produktów po-chodzenia zwierzęcego, a więc mięsa, podrobów, tłuszczów. Podstawą odżywia-

nia są warzywa, owoce i zboża. To bardzo uproszczona definicja, ponieważ istnieje wiele odmian diety, które różnią się ogra-niczeniami w spożywaniu produktów zwierzęcych. Ponadto dieta jest jedynie elementem pojmowanego szerzej stylu życia.

Najbardziej popularną formą wegeta-rianizmu jest laktoowowegetarianizm. Wyklucza on spożywanie mięsa i ryb, ale pozwala na jedzenie jaj i produktów mlecznych. Najmniej drastyczną dietą jest semiwegetarianizm, który pozwala na spożywanie produktów mlecznych, jaj, ryb i drobiu. Ten rodzaj diety uważany jest za bezpieczny ponieważ dostarcza peł-nowartościowego dla organizmu białka zwierzęcego. Najbardziej restrykcyjnymi

Wegetarianizm – zdrowy czy modny?

odmianami diety wegetariańskiej jest witarianizm i frutarianizm. Pierwszy pole-ga na żywieniu się surowymi warzywami i owocami, nie uznaje potraw gotowanych, drugi zaś dopuszcza wyłącznie owoce, jed-nak tylko takie, które spadną same z drze-wa. Frutarianizm jest szczególnie niebez-pieczny, ponieważ najczęściej prowadzi do poważnych niedoborów składników odżywczych.

Młodzi wegetarianie, zwłaszcza ci, któ-rzy zaczynają dopiero swoją przygodę

z bezmięsną dietą, mogą być narażeni na anemię spowodowaną niedoborem żela-za oraz witaminy B12. Do tego, mogą po-jawiać się niedobory cynku, niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, wapnia i wit. D.

Spożycie białka również może okazać się niedostateczne ze względu na jego ni-ską podaż w diecie oraz jego niską wartość biologiczną (tylko białko zwierzęce jest białkiem pełnowartościowym).

Jednak prawidłowo zbilansowana dieta wegetariańska jest bezpieczna i nie niesie ze sobą ryzyka takich niedoborów. Uzu-pełniając dzienny jadłospis w produkty roślinne bogate w żelazo, takie jak: cie-cierzyca, czerwona fasola czy zboża, na-leży pamiętać, aby łączyć je z produktami

bogatymi w witaminę C, która zwiększa biodostępność tego mikroelementu (dla-tego idealnym połączeniem na śniadanie będzie owsianka z kiwi). Jest to niezwykle istotne ze względu na fakt, że w produk-tach roślinnych żelazo występuje w posta-ci niehemowej, a więc trudniej przyswa-jalnej przez organizm niż żelazo hemowe występujące w mięsie.

Źródłem witaminy B12 w diecie wege-tarian są głównie ryby, owoce morza, jo-gurty, jaja i mleko. Dlatego dieta wegan, która wyklucza te produkty, powinna być dodatkowo suplementowana tą witami-ną.

W przypadku wegan istnieje też duże ryzyko niedoboru wapnia, dlatego w co-dziennym jadłospisie nie powinno zabrak-nąć produktów, takich jak: mak, migdały, amarantus, figi oraz produkty fortyfikowa-ne wapniem.

Badania wykazały, że dzieci będące na diecie wegetariańskiej są zwykle szczu-plejsze od „mięsożernych” rówieśników. Spożywają one znacznie więcej owoców, warzyw, również strączkowych, a tym sa-mym więcej witamin oraz błonnika pokar-mowego. Odrzucają produkty zwierzęce i co za tym idzie, tłuszcze nasycone, cho-lesterol, ale także hormony znajdujące się w mięsie, przez co zmniejszają ryzyko wy-stąpienia w życiu dorosłym chorób dieto zależnych jak cukrzyca, choroba wieńco-wa czy nadciśnienie.

Podsumowując, dieta wegetariańska jest bezpieczna pod warunkiem, że jest ona prawidłowo zbilansowana, czyli do-starcza wszystkich składników odżyw-czych, zgodnie z zapotrzebowaniem da-nej grupy społecznej.

Dieta wegetariańska powinna być świa-domym wyborem wynikającym z etycz-nych przekonań lub troski o zwierzęta, a nie jedynie ślepym podążaniem za modą.

mgr anna Chmielewska - dietetyk

przechoDzę na wegeTarianizm – SłySzySz pewnego Dnia oD Swojego DoraSTającego DziecKa. jeśLi DoTychczaS w Twojej roDzinie niKT nie SToSował DieTy wegeTariań-SKiej, TaKa informacja może wzbUDzić przerażenie. zwłaSzcza, że opinie na TemaT wegeTarianizmU Są wciąż poDzieLone i KonTrowerSyjne.

porady na temat prawidłowego żywienia dzieci i dorosłych otrzymacie państwo w poradni dietetycznej cM luxmed.

16

www.osrodekchirurgiioka.com

Kwalifikacje do zabiegów przeprowadzane są również w gabinetach okulistycznych CM Luxmed.Kwalifikacje do zabiegów przeprowadzane są również w gabinetach okulistycznych CM Luxmed.