DIAGNOZA LOKALNYCH ZASOBÓW, MOŻLIWOŚCI I SZANS

W RAMACH PROGRAMU DOM KULTURY +

NARODOWEGO CENTRUM KULTURY

1. Wstęp

2. Metodologia badawcza

3. Grupy inicjatywne – ich mocne strony

4. Obrane kierunki – szyjemy na miarę lokalnych potrzeb

Agnieszka Pytlik

1. Wstęp

Koncepcja zarządzania ośrodkiem kultury w Czernicy jest zbieżna z głównym celem

strategicznym dokumentu Strategii Rozwoju Gminy Gaszowice: „Gaszowice – miej-

sce, w którym mieszkańcy integrują się wokół tradycji, razem działają na

rzecz wspólnej przyszłości”.

Partycypacja jako model działania

Ośrodek kultury to dobro wspólne społeczności. Nie jest on własnością dyrektora ani

burmistrza czy wójta. To instytucja publiczna, której zadaniem jest ułatwiać miesz-

kańcom dostęp do kultury.

Partycypacja to aktywny udział w kształtowaniu życia społecznego okolicy, wpływ na

wydarzenia, które dotyczą nas jako mieszkańców. To też sposób komunikacji z wła-

dzami pozwalający na wspieranie się w podejmowaniu ważnych dla społeczności de-

cyzji. Proces partycypacyjny włącza różnych interesariuszy: pracowników instytucji,

mieszkańców

i przedstawicieli władzy (urzędników, członków rady gminy etc.) Zasada partycypacji

przekłada się na zaangażowanie ludzi w działania instytucji i plano-

wane rozwiązania. Stanowi pretekst do działań animacyjnych oraz spotkań i wymiany

informacji. Jest źródłem inspiracji dla pracowników instytucji kultury, świadczy też

o otwartości instytucji. Punktami newralgicznymi procesu partycypacyjnego jest pra-

cochłonność oraz komunikacja międzyludzka. Niezależnie od trudności - warto pra-

cować w taki sposób, gdyż współuczestnictwo stanowi powrót do korzeni demokracji,

ucieleśnienie idei samorządności, a przy tym jest dobrą zabawą i daje okazję do pro-

mocji działań.

Zarządzanie instytucją kultury w kontekście dziedzictwa społeczno - kultu-

ralnego

Społeczność czernicka to przede wszystkim wiejski mikroświat osadzony

w specyficznych wartościach, kulturze, historii. Stanowi to o jej wyjątkowości

i niepowtarzalności. Rodzima tradycja jest podstawą poczucia przynależności

i tożsamości. Wyedukowana społeczność ma o wiele większe szanse

w odnalezieniu się w aktualnej, trudnej rzeczywistości. Priorytetem jest wpływ na

jakość produktu, stroniącego od kiczu i tandety, a jednocześnie promującego feno-

men małej społeczności lokalnej. Zatem komercyjne imprezy pochłaniające spore

środki finansowe, z uwagi na konieczność zaproszenia gwiazd z pierwszych stron ga-

zet, nie stanowią dla proponowanej formy zarządzania istotnego centrum.

Rolą zarządcy jest trwałe i oparte na dialogu budowanie zintegrowanej społeczności

wykorzystując przy tym w nietuzinkowy sposób jej dziedzictwo.

Kluczowa rola grup samopomocowych w ofercie ośrodka kultury

Zakłada się, iż systematycznie, na przestrzeni czasu - ośrodek będzie stawać się

atrakcyjnym miejscem do działalności grup nieformalnych, hobbystycznych, arty-

stycznych itp. Grupy takie będą mogły spotykać się w ośrodku, a w zamian za to bę-

dą współtworzyć jego ofertę oraz wzbogacać wydarzenia ośrodka (np. wystawy foto-

graficzne, koncerty itp.).

Rolą zarządcy będzie nie tylko współtworzenie, udostępnianie przestrzeni, ale także

przede wszystkim kreowanie atmosfery dobrego miejsca, otwartego na pasje, zainte-

resowania, talenty przedstawicieli lokalnej społeczności.

Opis stanu lokalnej społeczności, jej zasobów, kierunków rozwoju i specy-

fiki

Czernica nie jest typową wsią utrzymującą się jedynie z pracy na roli. Zamieszkuje ją

2182 osób. Zmiany systemowe i gospodarcze przyczyniły się do zróżnicowanego

funkcjonowania tego miejsca. Ludność pracuje w odległych o 14 km aglomeracjach

miejskich (Rybnik, Wodzisław Śląski, Racibórz) oraz okolicznych wsiach. Uprawa zie-

mi stała się zajęciem dodatkowym, mającym bardziej wymiar podtrzymania tradycji.

Podstawę egzystencji nadal stanowi praca mężczyzn w przemyśle i górnictwie. Istot-

ną zmianę upatruje się w sytuacji kobiet, które pracują zawodowo realizując tym sa-

mym swoje aspiracje i spełniając się nie tylko w tradycyjnej roli

matki. Z uwagi na powyższe społeczność budują seniorzy i rodziny

z dziećmi bazując na wymianie międzypokoleniowej skupiającej się na opiece dzieci-

rodzice, dziadkowie-wnuki. Młodzież masowo opuszcza to miejsce

w celach zarobkowych lub edukacyjnych. W ostatnich latach zauważa się nowy trend

– Czernica stanowi atrakcyjne miejsce dla rodzin z dziećmi uciekającymi od zgiełku

wielkich miast i blokowisk. Wieś rozwinęła się zatem pod względem infrastruktury,

stała się atrakcyjnym terenem inwestycyjnym. Taki stan rzeczy budzi jednak nie lada

wyzwanie – spójna społeczność to przede wszystkim zintegrowana społeczność.

Istotnym aspektem jest zatem szukanie przestrzeni do wspólnych działań dla ludności

rodzimej i niedawno osiedlonej na terenie wsi, celem budowania tożsamości lokalnej.

Tak wymagające zadanie stoi przed Zarządcą. Punktem wyjścia, jak się zdaje, jest

nadal żywa i kultywowana tradycja, obyczaje, specyficzna kultura lokalna oraz histo-

ria. Bezsprzecznie stanowi to poważne pole do udanego dialogu będącego podstawą

budowania zintegrowanej społeczności. Aspiracją Zarządcy byłoby stworzenie atrak-

cyjnej oferty dla wszystkich jej mieszkańców, bez względu na wiek, płeć czy wyzna-

nie. Zauważa się, że społeczne oczekiwania są jednak coraz bardziej wymagające

i absorbujące. Z tego względu proponowana oferta musi być atrakcyjna

i niesztampowa, a jednocześnie oparta na dziedzictwie kulturowym stanowiącym

o niepowtarzalności tego miejsca. Doświadczenia Stowarzyszenia, zaangażowanie

społeczne w proponowane wydarzenia i aktywności potwierdza, że ten kierunek dzia-

łań jest słuszny

i zdaje egzamin ( dokument źródłowy „Koncepcja zarządzania Ośrodkiem Kultury”).

2. Metodologia badawcza

Animatorka przeprowadziła 15 spotkań z przedstawicielami

i przedstawicielkami poszczególnych grup. Spotkania realizowane były na terenie

Ośrodka Kultury w Czernicy, bądź na terenie działalności poszczególnych grup. Tym

samym animatorka miała szansę na głębsze poznanie specyfiki i charakteru działań

tychże grup. W pierwszej kolejności zorganizowano spotkanie otwarte projektu

„Z kulturą nam po drodze”, które odbyło się 6 kwietnia 2017.

W spotkaniu uczestniczyło około 20 osób, reprezentujących przekrój całej lokalnej

społeczności. Tym samym informacja o możliwościach Programu DK+ trafiła w krąg

osób zainteresowanych organizacją kultury na lokalnym gruncie.

3.Grupy inicjatywne – ich mocne strony

• Fotospichlerz – grupa około 20 pasjonatów, amatorów fotografii tradycyj-

nej i cyfrowej. Od ponad roku spotykająca się na terenie ośrodku kultury

w Czernicy. Większość grupy stanowią mężczyźni. Spotykają się raz w ty-

godniu w środy w lokalnym domu kultury bądź w terenie (gmina, okoliczne

miejscowości). Z dbałością przygotowują wystawy tematyczne związane

z tym, co na bieżąco fotografują. Wystawy są prezentowane w czernickiej

bibliotece, przedszkolu czy lokalnych festiwalach.

Co ich wyróżnia? liczebność, dyspozycyjność, zamiłowanie do fotografii

wszelkich obiektów, wydarzeń i zjawisk, pasja i przekonanie że utrwalanie

chwil, wydarzeń, postaci na kartach fotografii jest istotą bytu.

• Lech Marian Bednarek artysta – artysta ziemi rybnickiej, ur. 1956: poeta,

malarz, prozaik, scenograf, twórca teatralny (Teatr Sztuki Mariana Bednar-

ka) przy Fundacji Elektrowni Rybnik, założony w 1992 r. w Domu Kultury

w Rybniku-Niedobczycach; realizował 18 spektakli i 4 etiudy, które wy-

stawiał na najważniejszych festiwalach teatru alternatywnego w kraju (po-

znańska MALTA, Krakowskie Reminiscencje Teatralne, Łódzkie Spotkania

Teatralne), a także w Teatrze Witkacego oraz za granicą, m.in. we Francji

i na Ukrainie.

Dyrektor artystyczny Festiwalu Sztuki Teatralnej w Rybniku, kurator Ogól-

nopolskiego Konkursu Sztuki im. Vincenta van Gogha, twórca

i koordynator międzynarodowych Prezentacji Poezji Wizualnej. Autor tomi-

ków poetyckich: Kawałek Życiorysu 1991, Notatki z Prowincji 1998, Granice

Graniczki 2004, Kim Jestem? 2007, Obrazowiersze 2008.

Publikował m.in. w: „Czas Kultury”, „Nowa Okolica Poetów”, „Topos”,

„PAL”, „Miesięcznik Literacki”,„Okolice”, „Radar”, „Śląsk”, „Psi Vino” (Cze-

chy). Uprawia malarstwo, rysunek, grafikę, instalację, poezję konkretną, a

także krótki film eksperymentalny. Redaktor naczelny pisma artystycznego

„Plama” w latach 1997-2005. Mieszka w Czernicy koło Rybnika.

Co go wyróżnia? zamiłowanie do sztuki, nieznajomość lokalnej gwary,

dyspozycyjność czasowa, kontakty w artystycznym półświatku rybnickim,

chłonność tego co lokalnej, zdystansowane podejście do świata otaczają-

cego, niezwykle ciepła i wspaniała żona, dbałość o wprowadzeniu w wiej-

skie środowisko kultury dotychczas tu nie spotykanej.

• Mamy rękodzielniczki – mamy pasjonatki rękodzieła wszelkiego, ale rów-

nież mamy dbające o rozwój swoich dzieci, w kontekście współpracy z lo-

kalnym ośrodkiem kultury. Ich głównym celem jest współtworzenie na te-

renie Czernicy takiej oferty, która pozwoli spokojnie rozwijać zainteresowa-

nia i pasje ich i ich dzieci.

Co je wyróżnia? Pasja, łączona z zaangażowaniem w rozwój lokalnej

społeczności, aktywność na poziomie współpracy szkolono – przedszkolnej.

Aktywność, ukierunkowana w stronę rozwoju dzieci. Marzą o stworzeniu

prawdziwej pracowni rękodzielniczej na terenie miejscowości.

• Koło Gospodyń Wiejskich – około 40 osobowa grupa Pań, spotykających

się w czernickim zamku, systematycznie w każdy drugi wtorek miesiąca. Są

grupą najrzetelniej dbającą o zanikające w pędzie współczesnego świata

tradycje. Znajdują czas na pielęgnację zwyczajów bożonarodzeniowych,

wielkanocnych, potraw jesiennych czy nocy świętojańskich. Grupę tą na tle

pozostałych sołectw wyróżniają głównie umiejętności kucharskie. Dbają

systematycznie o część przyzamkowego parku wokół stawu, plewiąc, sa-

dząc i przystrzygając kompozycje roślinne.

Co je wyróżnia? Niezwykłe umiejętności kucharskie, doskonała znajo-

mość tradycji, dziedzictwa materialnego i niematerialnego wsi,

• Katarzyna Chwałek Bednarczyk wielka wiejska kultura - absolwentka filozo-

fii i kulturoznawstwa na Uniwersytecie Śląskim, pedagog i reżyser teatral-

ny. Uczestniczka i organizator licznych festiwali teatralnych, szkoleń

i warsztatów z zakresu teatru. Od 2010 roku prowadzi młodzieżowy TEATR

SAFO przy Rydułtowskim Centrum Kultury oraz Teatr „Karuzela” w DK

„Zameczek” w Czernicy. W tym czasie zrealizowała spektakle: "Szczeliny",

"Miłość uspokaja", "Prawiek", "Historie czernickie", "Był pierwszy piątek

miesiąca", "Za mało na wojnę, za dużo na pokój","R-218", "92 dni", oraz

spektakle dla dzieci "Wilki w ścianach" "Beboki", i "Krzesiwo". Razem z Ka-

riną Abrahamczyk-Zator realizuje autorski projekt TEATR PETI, w ramach

którego powstał spektakl "Baballon" i "Miromagia" przeznaczony dla naj-

najmłodszych widzów. Esperymentuje z teatrem papierowym i tworzy ze

zdjęć autobiograficzne spektakle m.in. "Historie z torebki" oraz "O chłopcu,

który chciał zostać lotnikiem".

Co ją wyróżnia? Niezwykła pasja i zamiłowanie do teatru, niesztampowe

podejście do kwestii sztuki, umiejętność tworzenia aranżacji artystycznych

w zupełnie nieartystycznych przestrzeniach. To co ważnie jest z punktu wi-

dzenia lokalności, to umiejętność wchodzenia w przestrzenie, tworzenie

scenariuszy na podstawie szczątkowych informacji, jednego dokumentu

starej fotografii.

• Senior z wigorem – nieformalna grupa seniorów, która kształtowała się

powolutku od 2012 roku – czasu pierwszych slajdowisk czy spotkań wspo-

mnieniowych organizowanych przez SDL Spichlerz na terenie Czernicy.

Udało się wtedy wzbudzić zaufanie kilku osób, które chętniej zaczęły przy-

glądać się około zamkowym działaniom. Tym samy zaczęła tworzyć się

grupa licząca na dzień dzisiejszy ponad 30 osób w wieku powyżej 60 roku

życia. Grupa ludzi wielkiej pasji i ogromnego doświadczenia, którzy w la-

tach swojej młodości stanowili aktywny trzon lokalnej społeczności – pełnili

funkcje radnych, nauczycieli, lokalnych liderów na miarę swoich czasów.

Co ich wyróżnia: czas wolny, ogromna wiedza, znajomość zakamarków

przeszłości, ciągła i nieustająca chęć poznawcza, zmysł odkrywcy, mocna

przynależność lokalna, przywiązanie do tradycji, wychowanie

w duchu wielopokoleniowym i rodzinny.

4.Obrane kierunki – szyjemy na miarę lokalnych potrzeb

* Fotospichlerz – propozycja projektu „Jak za dawnych lat”

Projekt jest kolejną próbą świętowania obchodów 700lecia wsi, tym razem przez

grupę pasjonatów fotografii - stąd zarówno przeniesienie się w czasie, ale również

temat związany z dawną fotografią. W dobie cyfryzacji wszelkiej potrzebujemy

chwili wytchnienia i zatrzymania się w kadrze, gdy przygotowanie zdjęcia, styliza-

cji i proces jego produkcji wymagał nieco więcej czasu, oraz innych umiejętności

niż obecnie. Efektem projektu będzie uchwycony kadr mieszkańców Czernicy

w stylizacji retro.

Miejscem realizacji finału projektu będzie “promenada pomiędzy stawami” na te-

renie parku przy zamku w Czernicy. Zasięg będzie lokalny, charakter wydarzenia

otwarty.

Odbiorcami projektu będą mieszkańcy Czernicy i Łukowa Śląskiego oraz okolicz-

nych miejscowości. Ci dla których lata 20 i 30 stanowią czas magiczny. Ci którzy

wcielić będą chcieli się w postacie ucharakteryzowane i zapozują do stylizowanej

sesji zdjęciowej. O wydarzeniu poinformujemy w lokalnych mediach, mamy na-

dzieję że dzięki temu w sesji i wyjątkowym popołudniu uczestniczyć będą nowi

odbiorcy, pasjonaci tego typu przygód.

Związek pomysłu z obchodami 7 wieków Czernicy.

Lata 20 i lata 30 to kończący sie okres świetności czernickiego zameczku, ostatnie

lata pamietające czasy prawowitych właścicieli baronostwa von Roth. W tym

okresie to zarówno mury zamku, jak i parkowa roślinność były świadkami scen,

które dzisiaj możemy odtwarzać jedynie w naszej wyobraźni, na podstawie nie-

wielu zapisków i dokumentów. Tym samym realizując ten projekt chcemy skupić

się na tym właśnie wycinku historycznym i włączyć się w świętowanie obchodów

700lecia Czernicy.

* Lech Marian Bednarek – propozycja projektu: „PORTRET CZERNICY ze-

wnętrzny - plener malarski, wewnętrzny - program poetycko-teatralny,

oparty na tekstach poetów lokalnych

Celem projektu jest ukazanie portretu zewnętrznego – malarskiego Czernicy i jej portretu

wewnętrznego – poetyckiego. Plener stanowi dalszy rozwój artystyczny plastycznego

zespołu działającego od września 2016 roku w Ośrodku Kultury w Czernicy. Jest skiero-

wany do miejscowych artystów, zwłaszcza tych początkujących, by rozwinąć swój

warsztat malarski i zamiłowanie do sztuk pięknych, oraz rodzimego krajobrazu wsi.

Działania te ( około 15 spotkań w ciągu sierpnia i września ) zakończą się wystawą

poplenerową, która w zamyśle projektu będzie stanowiła jego pierwszą część, czyli

„Portret Czernicy – zewnętrzny”.

Celem drugiej części projektu, czyli „Portret Czernicy – wewnętrzny”, jest stworzenie

portretu duchowego, poetyckiego, opartego na słowie poetyckim. Będzie to program

poetycko-teatralny, oparty na własnych tekstach poetów lokalnych z Czernicy, Rydułtów

i Rybnika.

Projekt realizowany będzie na poziomie regionalnym, z możliwością prezentacji dorobku

w całym kraju.

Grupą docelową jest stworzenie grupy pasjonatów malarzy, chętnych do wzięcia udziału

w cyklicznym plenerze malarskim na temat pejzażu Czernicy, a także zachęcenie poetów

lokalnych do stworzenia programu poetycko-teatralnego, opartego na własnych tekstach

autorskich.

Związek projektu z obchodami 7 wieków Czernicy.

Z oczywistych powodów ekonomiczno-gospodarczo-politycznych pejzaż kulturalny

Czernicy w ciągu tych 7 wieków zmieniał się. Dotrwały do dzisiaj takie wartości jak:

malownicze ułożenie terenu Czernicy, wysoka jakość i bogactwo przyrody fauny i flory,

architektura – historyczny zameczek w centrum wsi, kościół, a także rozwijające się

obyczaje i zwyczaje mieszkańców, nawiązujące do różnych świąt lokalnych, takich jak

Dożynki, Jarmark Wielkanocny, Jarmark Bożonarodzeniowy, Pożegnanie lata, Pożegnanie

Jesieni. Często programy tych imprez wzbogacane są przez różne rodzime baśnie

o Utopcach i inne opowieści i mity miejscowe. Przywiązanie do języka gwarowego,

kontynuowanie tradycji i religii kultury chrześcijańskiej (także języka ogólnopolskiego),

rozwijająca się oferta kulturalna Stowarzyszenia Działań Lokalnych Spichlerz, działająca

w Ośrodku Kultury w Zameczku – to atuty godne dalszego rozwoju. Dlatego ukazanie

obecnego współczesnego pejzażu Czernicy w malarstwie i w słowie poetyckim jest

z mojego punktu widzenia interesujące, a tym samym zapraszające do realizacji tego

projektu.

*Mamy rękodzielniczki – propozycja projektu „Mamy rękodzielniczki”

W środowisku Czernicy brakuje miejsca i przestrzeni dla spotkań kobiecych. Spotkań przy

kawie, cieście, wspólnych wieczorów podczas których nawzajem będziemy zarażać się

swoją pasją. Wiemy przebywając nieustannie w podobnym otoczeniu, że wiele z nas

w domach tworzy różnego rodzaju dzieła, bibelotki, drobne upominki. Ze względu na to,

iż każda z nas jest specjalistką w jednej dziedzinie, łączy nas pasja, wspólne spotkania

pozwolą nam uczyć się nawzajem od siebie, uczyć innych. Ważnym elementem będzie

też zakup specjalistycznych narzędzi pracy, które będą stanowiły początek wyposażenia

naszej rękodzielniczej pracowni.

Miejscem realizacji projektu będzie czernicki zamek. Spotkania będą miały charakter

otwarty, jednak ze względu na konieczność zaopatrzenia się w materiały niezbędne będą

wcześniejsze zapisy.

Planujemy przeprowadzenie 5 spotkań, każde tematycznie związane z innym rodzajem

rękodzieła, w zależności od umiejętności prowadzących. Prowadzącymi będziemy my

i nasze znajome, te które będą chciały podzielić się swoimi umiejętnościami, a jednocze-

śnie nauczyć czegoś zupełnie nowego. W spotkaniach będą mogły brać udział także

osoby, które nie będą pełnić roli „nauczycieli”, tylko będą uczyć się każdej umiejętności

osobno, od nowa. W każdym ze spotkań weźmie udział około 10 osób.

Związek projektu z obchodami 7 wieków Czernicy.

Współczesnym mieszkańcom Czernicy pokażemy pasje i zainteresowania aktualne

dla roku 2017. Zaprosimy ich do wspólnego rękodzielnictwa, zasięgając d

czasów przeszłych kiedy to szydełkowanie, dzierganie czy tym podobne sposobie

spędzania wolnego czasu były powszechne.

* Koło Gospodyń Wiejskich – propozycja projektu „Spotkania przy

zapasowym stole”

Jesień to czas zamykający okres beztroski, wakacji i relaksu. Wraz zakończeniem

lata w dawnych czasach pojawiała się refleksja, zaduma oraz czas na gromadze-

nie zapasów, przetworów, kompotów na zimę. Ze szczególną troską traktowane

były zbiory, społeczność z niezwykłą świadomością uczestniczyła w święcie doży-

nek. Dziś świat pędzie do przodu, a regały w sklepach uginają się od słoików za-

wierających w sobie przetwory, tylko czy to te same przetwory, które kładły na

stołach nasze babcie? Czy smak dzieciństwa da się jeszcze odtworzyć i zatrzymać

choć na chwilę pod szczelnie zakręconą nakrętką słoja z warzywami?

Spotkania będą miały charakter otwarty dla członkiń lokalnej społeczności.

W projekcie będą mogły wziąć udział kobiety, mieszkanki lokalnych sołectw. Każ-

dorazowo w spotkaniu uczestniczyć będzie około 10 - 15 kobiet. Wstęp będzie

wolny, jednak ze względu na organizację obowiązywać będą zapisy.

Zrealizowany zostanie cykl 7 spotkań przy “zapasowym stole”, który celem będzie

wspólne przygotowanie słoikowych zapasów. Spotkań będzie 7 każdorazowo

przygotowywane będą pod okiem KGW przetwory słoikowe z sezonowych owo-

ców i warzyw. Uczestniczki podczas wspólnego przetwarzania będą miały okazję

poznać się, zintegrować, stworzyć kolejną wspólnotę. Po każdym spotkaniu prze-

twory będzie można zabrać do swoich domów i częstować nimi kolejne osoby.

Wydany zostanie „Przepiśnik” zawierający opisy i fotografie przetworów. Fotogra-

fie przygotuje grupa Fotospichlerz, natomiast artystyczne słoje oddane zostaną

przez mamy rękodzielniczki przygotują podczas warsztatu zdobienie powstałych

przetworów – słoiki będą ozdobne, gustowne, z odpowiednimi etykietami.

Związek pomysłu z obchodami 7 wieków Czernicy

7 spotkań, 7 rodzajów przetworów - powrót do tego co dawne i zapomniane na

przestrzeni dziesięcioleci.

* Katarzyna Chwałek – Bednarczyk – propozycja projektu „Zażynki

teatralne”

Zadanie będzie polegało na zorganizowaniu festiwalu teatralnego „Zażynki teatralne”,

który zupełnie niesceniczne wiejskie przestrzenie Czernicy zaaranżuje na potrzeby

działań artystycznych: spektakli, koncertów, performance, happeningów, warsztatów.

Wydarzenie urozmaici jarmark wiejski, na którym będzie można oglądać i kupować

wyroby rąk i ziemi tutejszych mieszkańców.

Nawiązując do tradycji teatru objazdowego i jarmarcznego pierwszy dzień festiwalu

będzie miał miejsce w Czernicy. Działania festiwalu odbędą się w miejscach pozornie

nieteatralnych takich jak łąką, las, kościelne wzgórze, kaplica, podwórko wiejskie,

świetlica, popeegerowskie magazyny, boisko. Chcemy, by mieszkańcy wsi natknęli się

na nie celowo bądź przypadkowo wywołując tym samym ich żywą reakcję, przeciw-

stawiając się codzienności i zaczarowując pozornie zwyczajne dla nich miejsca. Waż-

ną przyświecającą nam ideą jest wchodzenie z teatrem w zamknięte wiejskie środo-

wiska, które nie mają w zwyczaju chodzenia do teatru, dlatego istotne jest by nasze

działania nie narzucały się, a jedynie zachęcały do współuczestnictwa. Czernickiej

i łukowskiej społeczności nie jest obce poczucie wspólnoty, wspólnej pracy, zabawy

i wspólnego świętowania. Wystarczy ją rozbudzić pozytywną energią i zaproszeniem

do wspólnego działania. W dużej mierze w wyborze spektakli skupiamy się na naj-

młodszym widzu, który nie boi się nowego. Ciekawość dzieci pozwoli nam przycią-

gnąć całe rodziny. Z myślą o dzieciach i młodzieży planujemy również zorganizować

warsztaty i animacje. Festiwal rozpocznie naostrzenie kosy przez gospodarza i sym-

boliczne ścięcie kłosa, a następnie barwny przemarsz aktorów i kuglarzy od Łukowa

do Ośrodka Kultury w Czernicy, który będzie również formą reklamy i zachęcenia

mieszkańców do udziału w festiwalu. Festiwalowi towarzyszyć będzie Jarmark Wiej-

ski, na którym uczestnicy wydarzenia będą mogli oglądać i kupować rzeźby, obrazy,

rękodzieło, wycinanki, ceramikę, wyroby szydełkowane i koronkę, witraże, zabawki,

biżuterię, miody i wyroby z wosku oraz wina i nalewki domowej roboty itp., a wy

stawcy będą okazję pochwalić się i sprzedać własne wyroby. Festiwal zakończy

wspólne biesiadowanie przy białych obrusach na terenie parku zamkowego w Czerni-

cy.

Celem zadania jest pokazanie mieszkańcom wsi Czernica i Łuków całkowicie innego

rodzaju rozrywki niż ta z którą mają do czynienia na co dzień oraz zachęcenie ich za

pomocą spektakli i warsztatów do uczestnictwa i tworzenia kultury. Rozbudzenie na

nowo potrzeby wspólnego świętowania, zabawy, wspólnej pracy, wspólnego bycia.

Zaszczepienie chęci do działań artystycznych i ciekawości sztuki wśród najmłodszych.

Promocja turystyczna miejsca, pokazywanie jej możliwości przyjezdnej publiczności.

Rozbudzenie dumy i poczucia przynależności. Możliwość pochwalenia się własnymi

wyrobami.

Projekt będzie miał zasięg subregionalny.

Związek pomysłu z obchodami 7 wieków Czernicy.

Wydarzenie nawiązujące do zapomnianych i niepraktykowanych już zwyczajów zwią-

zanych z dziedzictwem lokalnym – dziedzictwem Czernicy.

* Senior z wigorem – propozycja projektu „Zamki i pałace z perspekty-

wy czernickiego seniora”

Za oknem wiosna. W seniorach pojawia się nowy wigor. Comiesięczne kameralne

spotkania trzeba ożywić. Najlepszą atrakcją są wycieczki. Mają one poznawczo -

kształcący charakter i integrują grupę. Jako grupa czernicko - łukowskich senio-

rów z wigorem od dwóch lat skupiamy się wyjątkowo na śląskich dziedzictwie

związanym z zamkami i pałacami - podróżujemy po okolicznych miejscowościach,

oglądamy, zwiedzamy, podpatrujemy. Czasem ruiny, czasem zamki i pałace

w całkiem dobrym stanie, a czasem po prostu lokalną społeczność działającą

w oparciu o zasoby dziedzictwa, których już nie ma. Odwiedziliśmy już Strefę Kul-

tury w Katowicach oraz kilka atrakcji turystycznych Górnego Śląska. Zaspokajamy

tym samym chęć bycia aktywnym seniorem, chęć ciągłego poznawania, rozwoju

i zaprzeczamy pojęciu stagnacji na starość, ale jednocześnie mamy potrzebę by to

co oglądamy, poznajemy, stało się naszym wkładem w rozwój wsi w której

mieszkamy. Dla wieli z nas sam budynek zabytkowego zamku jest pewnego ro-

dzaju symbolem. Po pierwsze lokalnego dziedzictwa, po drugie czasów i lat mi-

nionych, kiedy to będąc nieco młodszymi dbaliśmy o ten obiekt, by odzyskać go,

wyremontować i przywracać mu świetność, po latach upadłości.

Interesująca jest odmienność Śląska Opolskiego. Taki wniosek nasunął nam się

po zwiedzeniu Góry Św. Anny i Kamienia Śląskiego. Impuls do dalszego zwiedza-

nia stanowił też Park Miniatur w Olszowej z replikami najbardziej znanych świą-

tyń. Po internetowych poszukiwaniach i koleżeńskich dyskusjach zainteresowani

jesteśmy zwiedzeniem Brzegu, skanesnu w Bieńkowicach oraz Niemodlina.

W ramach projektu przygotowany zostanie warsztat opowieści. Poprowadzi do

specjalista związany z Małopolskim Instytutem Kultury, który przygotuje grupę

czernickich seniorów do pełnienia roli lokalnych opowiadaczy i przewodników.

Następnie Zaplanowanie i realizacja wyjazdu- Brzeg, Bierkowice, Niemodlin. Zamek

w Brzegu to architektonicznie “śląski Wawel”. Można tam poznać genealogię rodu

Piastów oraz znaczenie Piastów Śląskich dla rozwoju podległych sobie ziem. W Bier-

kowicach znajduje się skansen wsi opolskiej. Można ją porównać z wsią górnośląską,

z pewnością różni je specyfika kultury regionu wspomnianych terenów. W skansenie

seniorzy będą uczestniczyli w warsztatach dziedzictwa. Podczas warsztatów zdobędą

wiedzę i umiejętności nie tylko dotyczące nowych aspektów dziedzictwa, ale sposobu

przekazywania i interpretowania jego zagadnień dla zewnętrznych odbiorców. Nato-

miast w niedalekim Niemodlinie można obejrzeć 700letni zamek - to rówieśnik naszej

małej czernickiej osady. Ewenementem jest kopia zaginionej Bursztynowej Komnaty.

Śląski Niemodlin posiada dzieło, którym może się poszczycić tylko Carskie Sioło.

Brzeg i Niemodlin pozwoli grupie seniorów na podpatrzenie realizacji usługi tury-

stycznej i roli przewodnika. Po powrocie z wrześniowego wyjazdu seniorzy w podziale

na grupy przygotują tematyczne spotkanie nt śląskich zamków, ich historii, dziejów

i rodów. Spotkania - prelekcje zrealizujemy w ośrodku kultury. Będą one otwierały

drogę do kolejnych wizyt, ale też do odniesienia czernickiego zamku do zasobów

dziedzictwa regionu.

Zasięg projektu będzie przebiegał dwutorowo: lokalny ( spotkania tematyczne na

zamku) oraz ponadlokalny (wyjazd poznawczy).

Realizatorami projektu będzie grupa 40 seniorów z Czernicy i Łukowa Śl., spotykająca

się od dwóch lat. Wyjeżdżamy na wspólne wyjazdy, każdy z nich planowanych jest

w zamku, każdy z nich także wspomniany jest na kolejnym spotkaniu w zamku.

Związek projektu z obchodami 7 wieków Czernicy.

Włączymy się w obchody przygotowując samodzielnie dwie prelekcje prezentujące

zamki południa Polski. Zamek to temat mocno związany z Czernicą. Poznając inne

tego typu budowle, poznajemy je na tle budowli i historii Czernicy.