› Forum on International Volunteering Service – Volunteering for All

› Conference promoting Youth on the Move Initiative

INTERNATIONAL VOLUNTEERING

SERVICE– VOLUNTEERING FOR ALL

CHALLENGE TO THE YOUTH!

LEARNING THROUGH

VOLUNTEERING

SMALL ACTIONS CHANGE THE WORLD!

ADULT VOLUNTEERING

GO EAST!

› European Youth Week 2011

› Eurodesk Workshops

›Meeting of Comenius Assistants

› Conference on Developing Social and Civic Competences

› Conference on Mobility as a Tool to Acquire and Develop Competences from Childhood to Seniority

› Youth Volunteering Day

› The Volunteer Effect

› Senior Volunteering Day

› Third Age Forum in Krynica

› Grundtvig European Conference on Adult Volunteering

› Conference on Eastern Dimension of Mobility

› Forum on Eastern Dimension of Volunteering

21

3456789

101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748

› Forum „Wolontariat międzynarodowy – wolontariat dla wszystkich”

› Konferencja promująca inicjatywę „Mobilna młodzież”

WOLONTARIAT MIĘDZYNARODOWY – WOLONTARIAT DLA WSZYSTKICH

WYZWANIE DLA MŁODYCH!

NAUKA PRZEZ WOLONTARIAT

MAŁE DZIAŁANIA ZMIENIAJĄ ŚWIAT!

DOROSŁY WOLONTARIAT!

KIERUNEK WSCHÓD!

› Europejski Tydzień Młodzieży

›Warsztaty Eurodesku

› Spotkanie dla asystentów Comeniusa

› Konferencja „Rozwijanie kompetencji społecznych i obywatelskich”

› Konferencja „Mobilność sposobem zdobywania i rozwijania kompetencji – od juniora do seniora”

›Dzień Wolontariatu Młodzieżowego

› Efekt wolontariusza

›Dzień Wolontariatu Seniorów

› Forum III Wieku w Krynicy

› Europejska Konferencja Grundtviga „Wolontariat osób dorosłych”

› Konferencja „Wschodni wymiar mobilności”

› Forum „Wschodni wymiar wolontariatu”

21

3456789

101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748

Trzymacie Państwo w rękach publikację stanowiącą doku-mentację działań realizowanych przez Fundację Rozwoju Sys-temu Edukacji podczas obchodów Europejskiego Roku Wo-lontariatu w 2011 roku. Serdecznie zapraszam do zapoznania się z efektami naszych działań. Mimo że skupimy się na roku 2011, warto pamiętać, że Fundacja Rozwoju Systemu Eduka-cji już od ponad 10 lat przyczynia się do rozwoju wolontariatu w Polsce. Od 2000 roku zachęcamy młodych ludzi do wyjaz-du na wolontariat zagraniczny w ramach Akcji 2. Wolontariat Europejski programu „Młodzież w działaniu” (wcześniej: MŁO-DZIEŻ). Od 2009 roku w międzynarodową działalność wo-lontariacką angażujemy także seniorów w ramach programu Grundtvig. Współpracując zarówno z organizacjami goszczą-cymi, jak i samymi wolontariuszami, wiemy, jak gigantyczny potencjał społeczny drzemie w pracy wolontariuszy.

Wolontariat przynosi wymierne korzyści społeczeństwu — osoby pracujące dobrowolnie na rzecz innych przyczyniają się do rozwiązywania konkretnych problemów społecznych, rozwijania solidarności i idei aktywnego obywatelstwa.

Jednak wolontariat, zwłaszcza międzynarodowy, jest przede wszystkim formą kształcenia pozaformalnego i nieformalne-go. Uczą się zarówno sami wolontariusze (zdobywają nowe umiejętności, rozwijają swoje pasje, poczucie odpowiedzial-ności i wrażliwości), jak i społeczność lokalna, która przyjmu-jąc zagranicznego gościa, poznaje jego kulturę, język i tradycje.

Od wielu lat Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji podejmuje dzia-łania na rzecz budowania pozytywnego wizerunku wolontariuszy, szczególnie wśród pracodawców. W Polsce wciąż panuje przeko-nanie, że wolontariat to bezinteresowna pomoc innym, stanowią-ca wyłącznie źródło osobistej satysfakcji. To podejście nie w pełni

oddaje potencjał wolontariatu, który jest świetnym sposobem na zdobywanie nowych kompetencji i doświadczeń zawodowych. Dlatego Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji podejmuje wysiłki na rzecz promowaniu i upowszechnienia instrumentów służących potwierdzaniu kompetencji pozyskiwanych w drodze edukacji po-zaformalnej i nieformalnej, jak Europass czy Youthpass.

Wolontariat zagraniczny jest także doskonałym narzędziem walki z wykluczeniem społecznym. Projekty finansowane z programu Grundtvig czy „Młodzież w działaniu” pokazują, że osoby zagrożone marginalizacją (np. seniorzy czy młodzież pochodząca z mniej uprzywilejowanych środowisk) dosko-nale odnajdują się w pracy wolontariackiej, dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniem życiowym z innymi. Sami wolonta-riusze pozyskują jednocześnie wiarę we własne możliwości i chęć do działania czy zmiany dotychczasowego życia.

W S T Ę P4

F O R E W O R DWe are presenting a publication document-

ing the activities taken by the Foundation for

the  Development of the Education System dur-

ing the celebrations of the European Year of Vol-

unteering 2011. I would like to encourage the

readers to reflect on the results of our actions.

Although we will concentrate on the year 2011,

it is worth remembering that the Foundation for

the Development of the Education System for

over 10 years has contributed to the develop-

ment of volunteerism in Poland. Since 2000, we

have encouraged young people to leave abroad

and perform voluntary service there as part

of  Action 2. European Voluntary Service of the

Youth in Action programme (formerly: YOUTH).

Since 2009, senior citizens have also been en-

couraged to international voluntary activity as

part of the Grundtvig programme. We cooperate

both with host organisations and individual vol-

unteers, so we are aware of the enormous social

potential of the volunteering work.

Volunteerism brings measurable benefits

to  the  society. People offering voluntary ser-

vices to others contribute to solving specific

social problems and enhance solidarity and ac-

tive citizenship.

However, volunteerism, especially international

one, is first of all a form of non-formal education.

It is both volunteers and host organisations who

benefit from it. The former acquire new skills,

develop their passion and sense of responsibility,

and the latter by hosting the volunteers discover

their culture, language and traditions.

For many years, the Foundation for the Develop-

ment of the Education System has taken actions

aimed at the creation of positive image of vol-

unteers, especially among employers. In Poland,

a view persists that volunteerism is disinterested

support provided to others, which is predomi-

nantly a source of personal satisfaction. This ap-

proach deprecates voluntary service, which is an

excellent method for acquiring new competences

and professional experience. This is why the

Foundation for the Development of the Education

System makes efforts to promote and disseminate

instruments to present competences acquired as

part of non-formal and informal education, such

as Europass and Youthpass.

Voluntary service abroad is also an excellent tool

for fighting social exclusion. Projects funded under

the Grundtvig and Youth in Action programmes

show that defavourised groups (e.g. senior citizens

and youth coming from underprivileged groups)

prove excellent candidates for volunteering work,

as they can share their knowledge and life experi-

ence with others. What is more, volunteers boost

their self-confidence, assume pro-active attitudes

and find willingness to change their lives.

As part of its every day work, FRSE disseminates

good practices developed by beneficiaries of EU pro-

grammes. However, in the European Year of Volun-

teering, the Foundation for the Development of the

Education System has taken additional steps to pro-

mote the results and experiences of volunteers. We

have been very pleased to join the works of Intersec-

toral Working Group for the European Year of Volun-

teering 2011 coordinated by the Ministry of Labour

and Social Policy and acted as a coordinator for a

number of events devoted to volunteerism, its value

and significance. These events have also included

flagship conferences, to mention this on educational

mobility organised under the Polish Presidency in

the Council of the European Union. Voluntary service

abroad has been considered an element of mobil-

ity, which determines the development of European

society and growth of UE competitiveness.

M I RO S ŁAW M A RCZ E W S K IDIRECTOR GENERAL

OF FOUNDATION FOR THE DEVELOPMENT

OF THE EDUCATION S Y S T E M

Dobre praktyki beneficjentów programów unijnych, które koor-dynuje FRSE, upowszechniamy w naszej codziennej pracy. Jednak w obliczu Europejskiego Roku Wolontariatu Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji podjęła dodatkowe działania na rzecz promo-wania osiągnięć i doświadczeń wolontariuszy. Z wielką radością włączyliśmy się w prace Międzysektorowego Zespołu Roboczego ds. ERW 2011 koordynowanego przez Ministerstwo Pracy i Po-lityki Społecznej oraz podjęliśmy się roli organizatora całego szeregu różnorodnych wydarzeń skupiających się na wolontaria-

cie, jego wartości i znaczeniu. Wśród tych wydarzeń były także te najbardziej prestiżowe, jak konferencja na temat mobilności edukacyjnej organizowana w ramach prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej. Wolontariat zagraniczny jest bowiem jednym z przejawów mobilności uznawanej obecnie za warunek rozwoju społeczeństwa europejskiego i wzrostu konkurencyjności UE.

MIROSŁAW MARCZEWSKI DYREKTOR GENERALNY FUNDACJI ROZWOJU SYSTEMU EDUKACJI

EN

5

WOLONTARIAT EUROPEJSKI, EUROPEAN VOLUNTARY SERVICE, MOBILNOŚĆ, MOBILITY, WOLONTARIAT JAKO ŹRÓDŁO KOMPETENCJI

W O LO N T A R I A T MIĘDZYNARODOWY – WOLONTARIAT DLA WSZYSTKICH

FORUM „WOLONTARIAT MIĘDZYNARODOWY – WOLONTARIAT DLA WSZYSTKICH”20 STYCZNIA 2011

PAŁAC KULTURY I NAUKI, WARSZAWA

FORUM ON INTERNATIONAL VOLUNTARY SERVICE – VOLUNTEERING FOR ALL20 JANUARY 2011

PALACE OF CULTURE AND SCIENCE,

WARSAW

KONFERENCJA PROMUJĄCA INICJATYWĘ „MOBILNA MŁODZIEŻ”4 MARCA 2011

PAŁAC KULTURY I NAUKI, WARSZAWA

CONFERENCE PROMOTING YOUTH ON THE MOVE INITIATIVE4 MARCH 2011

PALACE OF CULTURE AND SCIENCE,

WARSAW

Wolontariat zagraniczny jest obecnie bardzo popularną formą poznawania in-nych kultur, zdobywania nowego doświadczenia oraz przeżycia niesamowitej przygody. Polska jest w Unii Europejskiej liderem pod względem liczby osób wy-jeżdżających na wolontariat w ramach programu „Młodzież w działaniu” – w la-tach 2000-2010 ponad 3 tysiące młodych Polaków wyjechało za granicę dzięki Wolontariatowi Europejskiemu. Wolontariat zagraniczny przybiera różnorodne formy i prowadzony jest w różnych obszarach tematycznych: działania misyjne, wolontariat sportowy, edukacja historyczna czy obywatelska.

I N T E R N AT I O N A L V O L U N TA RY SERVICE – VOLUNTEERING FOR ALLVolunteering abroad has been a very popular form of discov-

ering different cultures, gaining experience and living a  life

of  adventures. Poland is a leader in the European Union

in  terms of  the number of volunteers leaving abroad under

Youth in  Action  programme. In the years 2000-2010, more

than 3,000 young Poles left abroad thanks to European Volun-

tary Service. Volunteering abroad may take various forms and

is staged in different thematic areas: mission activity, sports-

related voluntary service, history and civic education. EN

7

VOLUNTEERING AS A SOURCE OF COMPETENCE, KOMUNIKACJA MIĘDZYKULTUROWA, INTERCULTURAL COMMUNICATION

“We want to make international voluntary service

as  popular as volunteering”, said Tomasz Bratek, direc-

tor of the National Agency of the Youth in Action pro-

gramme when opening the Forum on International

Voluntary Service – Volunteering for All. This confer-

ence has inaugurated the celebrations of European Year 

of Volunteering 2011 to promote civic participation and

formed an important part of activities taken by the Foun-

dation for the Development of the Education System.

The aim of the Forum organised on 20 January 2011

at the Palace of Culture and Science in Warsaw was

to initiate a discussion between experts, practition-

ers and volunteers on benefits resulting from mobil-

ity abroad related to voluntary service and obstacles

hindering the development of this form of social

activity.

The value and potential of international voluntary

service was a topic of discussion of the main panel

and five other panels devoted to its major aspects.

One of panel discussions, entitled Learning through

Volunteering – Voluntary Service as a Source of Com-

petences, was devoted to skills, which can be acquired

thanks to commitment to voluntary work and its value

from the point of view of the labour market. “Employ-

ers look for those whose acts of will turn into actions”,

Paulina Szadkowska-Mazur of BIGRAM S.A. summed up.

Also local, geographic and social dimension of interna-

tional volunteering is significant. Volunteers face sev-

eral challenges related to new environment and work

on behalf of local community, such as catering for its

specific needs and respecting its culture. This is a big

lesson of intercultural competences. „We see the role

of volunteers as counsellors or consultants, whose task

is to not to substitute for local personnel, but to of-

fer training, share experiences and teaching skills, as

well as activate local community who sometimes lack a

good example”, Agata Czaplińska of the Ministry of For-

eign Affairs explained.

„Chcemy, by idea wolontariatu międzynarodowego była tak powszechna, jak wolontariatu w ogóle” – powiedział Tomasz Bratek, dyrektor Narodowej Agen-cji Programu „Młodzież w działaniu”, na rozpoczęciu Forum „Wolontariat mię-dzynarodowy – wolontariat dla wszystkich” – konferencji, stanowiącej inaugu-rację obchodów Europejskiego Roku Wolontariatu Propagującego Aktywność Obywatelską 2011 w ramach działań Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.

Celem Forum, zorganizowanego 20 stycznia 2011 roku w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie, było zainicjowanie dyskusji między ekspertami, prak-tykami i samymi wolontariuszami na temat korzyści płynących z wyjazdu zagranicznego na wolontariat oraz barier rozwoju tej formy aktywności społecznej.

O wartości i potencjale wolontariatu międzynarodowego dyskutowano w trakcie panelu głównego oraz pięciu równoległych paneli poświęco-nych jego najważniejszym aspektom. Jeden z paneli, „Uczenie się przez wolontariat – wolontariat jako źródło kompetencji”, poświęcony był dys-kusji na temat umiejętności, jakie można nabyć poprzez zaangażowanie w pracę wolontariacką oraz jej wartości z punktu widzenia rynku pracy. „Pracodawcy szukają człowieka, u którego akt woli zmienia się w czyn” – podsumowała Paulina Szadkowska-Mazur (BIGRAM S.A.). Istotne zna-czenie mają również lokalny i geograficzno-społeczny wymiar wolonta-riatu międzynarodowego. Wolontariusz staje przed wyzwaniem odnale-zienia się w lokalnym środowisku i pracy na jego rzecz zgodnie z jego rzeczywistymi potrzebami i w poszanowaniu jego kulturowej specyfiki. To wielka lekcja międzykulturowych kompetencji. „Widzimy rolę wolon-tariusza jako doradcy, konsultanta, którego zadaniem nie jest zastąpie-nie miejscowej kadry, ale szkolenie, dzielenie się swoimi doświadcze-niami, przekazywanie umiejętności, którymi dysponuje, aktywizowanie miejscowej społeczności, której czasami brakuje dobrego przykładu” – wyjaśniała Agata Czaplińska z Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

EN

8

WOLONTARIAT EUROPEJSKI, EUROPEAN VOLUNTARY SERVICE, MOBILNOŚĆ, MOBILITY, WOLONTARIAT JAKO ŹRÓDŁO KOMPETENCJI

During the conference, several international programmes

providing opportunities for voluntary service mobility

were presented. Special attention was paid to Action 2

of the Youth in Action programme, i.e. European Voluntary

Service (EVS). As part of EVS, young people aged 18-30

can implement social projects on behalf of various non-

governmental organisations in the European Union, coun-

tries of the Eastern Europe and Caucasus, and in many

other countries without bearing almost any costs. In order

to become a volunteer, you need to identify a host organi-

sation in the country where you wish to perform voluntary

service and a sending organisation in Poland, which will

prepare the candidate for mobility and provide support

in formal and content-related matters.

Results of evaluation studies conducted by FRSE show

that 91% od EVS participants believe that voluntary ser-

vice has changed their lives, 70% have missed people

they met and places they visited during project imple-

mentation, and 88% have gained new skills thanks to

volunteering abroad. “European Voluntary Service is  an

excellent tool for the development of attitudes and

social sensitivity among young people, as well as com-

mitting to joint activity members of local communities

in which volunteers work”, Kornelia Kurowska of Olsztyn

Borussia Foundation emphasised.

European Voluntary Service is also one of the most impor-

tant tools for the implementation of the Youth on the Move

initiative, which forms a part of Europe 2020 strategy and

constitutes a response of the European Union to youth un-

employment, economic crisis and transition towards knowl-

edge-based economy. Youth on the Move comprises 28 pro-

posals for actions aimed at providing each young European

with an opportunity to stage a part of education abroad

until 2020. One of the goals of the initiative is to increase

the number of beneficiaries of EU educational programmes,

including the participants of European Voluntary Service,

which allows young people to acquire competences that are

attractive for prospective employers.

Podczas konferencji prezentowane były różnorodne programy międzynarodowe, umożliwiające wyjazd na wolontariat. Szczególną uwagę poświęcono Akcji 2. pro-gramu „Młodzież w działaniu” – Wolontariatowi Europejskiemu (EVS). W ramach EVS młodzi ludzie w wieku 18-30 lat mogą realizować projekty społeczne na rzecz róż-nych organizacji pozarządowych w Unii Europejskiej, w krajach Europy Wschodniej i Kaukazu i innych państwach prawie bez ponoszenia kosztów finansowych. Aby zostać wolontariuszem, należy znaleźć zarówno organizację goszczącą w kraju, w którym re-alizowany będzie wolontariat, jak i organizację wysyłającą z Polski, która przygotowu-je kandydata do wyjazdu, wspierając go w kwestiach formalnych i merytorycznych.

Z badań ewaluacyjnych prowadzonych przez FRSE wynika, że 91% uczestników EVS stwierdziło, że wolontariat zmienił ich życie, 70% tęskniło po powrocie do miejsca i ludzi, których poznało podczas projektu, a 88% dzięki zagranicznemu wyjazdowi na wolontariat zdobyło nowe umiejętności. „Wolontariat Europejski to doskonałe narzędzie rozwijania postaw i wrażliwości społecznej wśród mło-dych ludzi, jak również angażowania do wspólnych działań członków lokal-nych społeczności, wśród których wolontariusze pracują” – podkreślała jedna z panelistek, Kornelia Kurowska z olsztyńskiej Fundacji Borussia.

Wolontariat Europejski to także jedno z najistotniejszych narzędzi realizacji europejskiej inicjatywy „Mobilna młodzież”, stanowiącej część strategii Eu-ropa 2020 i będącej odpowiedzią Unii Europejskiej na zjawisko bezrobocia wśród młodzieży w obliczu kryzysu ekonomicznego i przechodzenia do go-spodarki opartej na wiedzy. „Mobilna młodzież” zawiera 28 propozycji dzia-łań, mających doprowadzić do tego, aby do 2020 roku każdy młody człowiek w Europie miał okazję odbycia części swojej edukacji za granicą. Jednym z celów inicjatywy jest zwiększenie liczby beneficjentów edukacyjnych pro-gramów unijnych, w tym między innymi liczby uczestników Wolontariatu Eu-ropejskiego, umożliwiającego młodym ludziom nabycie kompetencji atrak-cyjnych dla potencjalnych pracodawców.

EN

9

VOLUNTEERING AS A SOURCE OF COMPETENCE, KOMUNIKACJA MIĘDZYKULTUROWA, INTERCULTURAL COMMUNICATION

As part of promotional campaign for the Youth on the Move

initiative staged by FRSE and the European Commission

in Poland in 2011, a youth conference attended by 400

participants was held on 4 March 2011 at the Palace

of Culture and Science in Warsaw. During the conference,

eminent speakers emphasised the value of international

mobility as part of voluntary service. Jan Truszczyński, di-

rector of European Commission’s Directorate General for

Education and Culture, during the discussion with young

people said that exposure to a different culture provides

“a set of additional opportunities that equip you for a new

life”. Professor Danuta Hübner, Member of European Par-

liament, being aware of the harsh conditions of the labour

market today, stressed the need for dynamic adapting

of competences to employers’ requirements.

The campaign to promote the Youth on the Move initiative

was not only an opportunity to discuss the benefits result-

ing from mobility, but also to encourage several hundreds

of young people to participate in the Youth in Action pro-

gramme, and in particular in its Action 2 – European Vol-

untary Service. Thousands of young participants attended

two large events to promote Youth on the Move in Poland;

Perspektywy 2011 educational fair held on 3-5 March in

Warsaw and an outdoor event held on 9-10 September in

Gdańsk, where they could visit information stands of FRSE

and find out how to become a European volunteer and why

it is worth doing so.

In the communication concerning Youth on the Move ini-

tiative, the European Commission notes that the number

of  young people who benefit from programmes, which

fund the mobility of students, scientists, youth and vol-

unteers is still relatively low (nearly 380,000 per year).

The  European Commission plans to boost opportuni-

ties related to the number of mobilities abroad and the

number of beneficiaries, also with the use of non-formal

education tools. This is why in the near future European

Voluntary Service can prove a natural element of educa-

tional path of each young European.

W ramach kampanii promocyjnej inicjatywy „Mobilna młodzież” prowadzonej w 2011 roku przez FRSE i Komisję Europejską w Polsce, 4 marca 2011 roku w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie odbyła się konferencja młodzieżowa, w któ-rej uczestniczyło ponad 400 młodych ludzi z całego kraju. Podczas niej znamie-nici goście podkreślali wartość, jaką niesie wyjazd na zagraniczny wolontariat. Jan Truszczyński, dyrektor generalny ds. edukacji i kultury w Komisji Europejskiej, w dyskusji z młodymi ludźmi powiedział, że wystawienie się na działanie innej kultury to „zestaw dodatkowych możliwości na nową drogę życiową”. Natomiast profesor Danuta Hübner, posłanka do Parlamentu Europejskiego, świadoma twardych warunków współczesnego rynku pracy, podkreśliła znaczenie dyna-micznego dostosowywania swoich kompetencji do wymogów pracodawcy.

Kampania promująca inicjatywę „Mobilna młodzież” umożliwiła nie tylko dyskusję na temat korzyści wynikających z mobilności, ale również stanowiła świetną okazję do zachęcenia kilkuset młodych ludzi do skorzystania z pro-gramu „Młodzież w działaniu”, a w szczególności Akcji 2. – Wolontariat Euro-pejski. W dwóch dużych imprezach promujących „Mobilną młodzież” w Polsce – na targach edukacyjnych Perspektywy 2011 3-5 marca w Warszawie oraz w plenerowym wydarzeniu w Gdańsku 9-10 września – wzięło udział tysiące młodych ludzi, którzy na stoisku informacyjnym FRSE dowiadywali się m.in. dlaczego i jak zostać wolontariuszem europejskim.

W komunikacie dotyczącym inicjatywy „Mobilna młodzież” Komisja Europejska zauważa, że liczba młodych ludzi korzystająca z programów finansujących mo-bilność studentów, naukowców, młodzieży i wolontariuszy wciąż pozostaje na niskim poziomie (ok. 380 tysięcy osób rocznie). Komisja zapowiada zwiększanie zakresu możliwości wyjazdów zagranicznych oraz liczby osób z nich korzystają-cych, także za pomocą narzędzi edukacji pozaformalnej. Tym samym Wolontariat Europejski w niedalekiej przyszłości może się okazać zupełnie oczywistym ele-mentem ścieżki edukacyjnej każdego młodego Europejczyka. ◆

EN

10

WYZWANIE DLA MŁODYCH!

EUROPEJSKI TYDZIEŃ MŁODZIEŻY 201115-21 MAJA 2011POLSKA

EUROPEAN YOUTH WEEK 201115-21 MAY 2011

POLAND

WARSZTATY EURODESKUCAŁY ROK 2011

POLSKA

EURODESK WORKSHOPSTHROUGHOUT 2011

POLAND

SPOTKANIE DLA ASYSTENTÓW COMENIUSA8 LIPCA 2011

OŚRODEK ROZWOJU EDUKACJI,

WARSZAWA

MEETING OF COMENIUS ASSISTANTS 8 JULY 2011

CENTRE FOR EDUCATION DEVELOPMENT,

WARSAW

Dla kształtowania się społeczeństwa obywatelskiego niezbędne jest zdobycie i utrwalenie w młodym wieku kompetencji umożliwiających pełne uczestnic-two w życiu publicznym. Wolontariat daje młodym ludziom możliwość rozwi-jania pasji, poszerzania wiedzy i zdobywania nowych doświadczeń. Co więcej, jest znakomitą okazją, by zdobyć tzw. miękkie umiejętności, atrakcyjne z punk-tu widzenia kurczącego się rynku pracy, takie jak: praca zespołowa, odpowie-dzialność i elastyczność.

C H A L L E N G E T O T H E Y O U T H !In order to build civil society, already at young age we

need to acquire and consolidate competences, which

allow for full participation in public life. Voluntary ser-

vice gives young people an opportunity to pursue their

interests, expand knowledge and gain new experiences.

What is more, it serves as an excellent opportunity for

acquiring soft skills, such as team work, responsibility

and flexibility, which are highly valued in the shrinking

labour market.

WOLONTARIAT MŁODZIEŻOWY, YOUTH VOLUNTEERING, MŁODZIEŻ MA GŁOS, SO YOU THINK YOU KNOW IT ALL

EN

13

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji w ramach Europejskiego Roku Wo-lontariatu 2011 podjęła szereg działań mających na celu wypromowanie mody na wolontariat wśród młodych ludzi. Decyzją Komisji Europejskiej wolontariat stał się jednym z pięciu priorytetów Europejskiego Tygodnia Młodzieży (ETM), organizowanego już po raz piąty na terenie całej Unii Europejskiej. W Polsce za koordynację szeregu wydarzeń związanych z  obchodami ETM w dniach 15-21 maja odpowiadała Fundacja Rozwo-ju Systemu Edukacji. Spotkania młodzieży z decydentami zorganizowane w prawie 30 polskich miastach umożliwiły młodym ludziom wyrażenie swoich potrzeb i opinii dotyczących trudności i wyzwań w działalności wolontariackiej.

W trakcie debaty krajowej zorganizowanej 18 maja w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie, przy udziale ponad 200 liderów młodzieżowych z całej Polski, Andrzej Pyrka z Gallup Europe zaprezentował wyniki badań Eurobarometru nr 319 „Mobilna młodzież”. Z europejskiego sondażu wynika, że jedynie 26% mło-dych respondentów z Polski pracuje w organizacjach młodzieżowych i tylko 16% z nich w ciągu ostatniego roku angażowało się w działalność wolontariac-ką. Z drugiej strony, co podkreślił obecny na debacie Mirosław Sielatycki, pod-sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, polska młodzież świetnie wypada na tle innych krajów jeśli chodzi o partycypację wyborczą – aż 90% młodych Polaków deklaruje, że głosowało w ciągu ostatnich trzech lat. Co wię-cej, polscy uczniowie wyróżniają się na tle innych państw wysokim poziomem teoretycznej wiedzy dotyczącej zagadnień politycznych i obywatelskich.

As part of celebrations of the European Year of Volunteering

2011, the Foundation for the Development of the Education

System has taken a number of steps to promote voluntary

service among the young. In accordance with a decision ofthe

European Commission, voluntary service has become one

offive priorities of European Youth Week (EYW), which has

been held for the fifth time across the European Union. Foun-

dation for the Development of the Education System was re-

sponsible for the coordination of the celebrations of EYW in

Poland held on 15-21 May 2011. It has organised meetings

of young people with decision makers in nearly 30 Polish cit-

ies, which served as an opportunity for the youth to express

their needs and opinions concerning the problems and chal-

lenges related to volunteering.

During the national debate organised on 18 May at the Pal-

ace of Culture and Science in Warsaw and attended by more

than 200 youth leaders from all over Poland, Andrzej Pyrka

of Gallup Europe presented the results of no. 319 Eurobarom-

eter study related to Youth on the Move, which show that only

26% of young respondents from Poland work in youth organi-

sations and only 16% were committed to voluntary service

over the past year. On the other hand, Mirosław Sielatycki,

Undersecretary of State at the Ministry of National Education

stressed that Polish youth is more active during elections

than their European counterparts; 90% of young Poles de-

clare that they cast their votes in the elections held over the

past three years. What is more, Polish students display a high

level of theoretical knowledge on political and civic matters.

WOLONTARIAT EUROPEJSKI, EUROPEAN VOLUNTARY SERVICE, DIALOG USYSTEMATYZOWANY, STRUCTURED DIALOGUE

EN

14

W jaki sposób wytłumaczyć nieprzekładalność wiedzy teoretycznej na praktycz-ne zaangażowanie społeczne? Rafał Rudnicki z Przedstawicielstwa Komisji Eu-ropejskiej w Polsce zauważył, że niski wynik zaangażowania polskiej młodzieży może być spowodowany odmienną niż na Zachodzie definicją wolontariatu. Pomoc koleżeńska i sąsiedzka, choć niewątpliwie mieszczące się w zakresie znaczeniowym tego pojęcia, nie są w Polsce kojarzone z wolontariatem, rozu-mianym jako rodzaj działalności społecznej, polegającej na bezpłatnej pracy na rzecz innych. Z drugiej strony, młodzież biorąca udział w debacie akcentowała problem braku informacji na temat możliwości pracy wolontariackiej. Młodzi, szczególnie w małych miejscowościach, nie znają oferty organizacji pozarzą-dowych bądź nie odpowiada ona ich potrzebom i zainteresowaniom. Tomasz Bratek, dyrektor polskiej Naordowej Agencji Programu "Młodzież w działaniu, zachęcał uczestników debaty krajowej do wychodzenia z własną inicjatywą: „Młodzież zawsze zmienia świat i od młodzieży wiele się zaczyna. Pokażcie, jaki macie pomysł, czego oczekujecie. Państwo tego za was nie zrobi, mamy demokrację, więc musicie się samoorganizować”.

Wzorcowym poziomem zaangażowania wykazało się podczas Europejskiego Tygodnia Młodzieży kilkadziesiąt organizacji młodzieżowych z całej Polski, któ-re prowadziły debaty regionalne. W dyskusjach z przedstawicielami lokalnych władz i organizacji pozarządowych młodzież niejednokrotnie podejmowała temat szerszej promocji wolontariatu. W Katowicach debata zorganizowana przez Stowarzyszenie Regionalne Centrum Wolontariatu odbyła się pod ha-słem „Wolontariat to styl życia”. Również podczas wydarzeń w Trzebnicy młodzi ludzie podkreślali, że wolontariat powinien wynikać z chęci pomocy innym, wtedy staje się powodem do dumy i satysfakcji. Z kolei uczestnicy debaty lubel-skiej zgodnie stwierdzili, że wolontariat wciąga – jak pójdzie się raz, to każdy kolejny jest naturalny. Okazało się, że pomimo pewnej dezorientacji młodych w ofercie wolontariatu i pozornego braku zainteresowania działalnością spo-łeczną młodzież wykazuje duży potencjał i chęć zaangażowania.

How can you explain the fact that theoretical knowledge

is  not translated into commitment to public activity? Rafał

Rudnicki of the European Commission Representation

in  Poland noticed that the poor results concerning public

participation of Polish youth may be attributable to a defini-

tion of voluntary service prevailing in Poland, which differs

from this known in the west. Providing help to friends and

neighbours, although included in the definition is not associ-

ated with voluntary service in Poland, which is understood

as a type of social activity consisting in free of charge work

on behalf of others. On the other hand, young people who

participated in the debate accentuated the problem of lack

of information on the opportunities related to volunteering.

Youth, especially in small towns, is not familiar with the of-

fer of non-governmental organisations. Quite often, this of-

fer is not suited to their needs and interests. Tomasz Bratek,

director of the Polish National Agency of the Youth in Action

Programme encouraged the participants of national debate

to take initiative: “It is young people who change the world

and initiate change. Present your ideas and expectations. The

state will not do that for you. We have democracy, so you need

to organise yourselves”.

Several dozens of youth organisations from all over Poland

have displayed a model level of commitment and staged

many regional debates as part of the European Youth Week.

During the discussions with representatives of local authori-

ties and non-governmental organisations, the young people

have talked about the need for wider promotion of volun-

tary service. Debate organised by Stowarzyszenie Regionalne

Centrum Wolontariatu in Katowice was held under banner:

Volunteering is a Life Style. Also during the celebrations in

Trzebnica, young people stressed that volunteering should

result from the willingness to help others, because only then

it is a source of pride and satisfaction. Participants of the

debate held in Lublin agreed that „volunteering is addictive,

once you do it, you want to do it again”. It has appeared that

despite certain disorientation in the offer of voluntary service

and ostensible lack of interest in public participation, young

people display large potential and willingness to commit.

WOLONTARIAT MŁODZIEŻOWY, YOUTH VOLUNTEERING, MŁODZIEŻ MA GŁOS, SO YOU THINK YOU KNOW IT ALL

EN

15

Podczas debaty krajowej ETM młodzież zwróciła uwagę na konieczność zacieśnienia współpracy na linii szkoła – organizacje młodzieżowe i wyraziła nadzieję, że szkoła stanie się platformą kontaktu pomiędzy organizacjami a potencjalnymi wolontariuszami. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji w czasie Euro-pejskiego Roku Wolontariatu podjęła się szeregu działań wprowadza-jących tematykę wolontariatu do polskich szkół. Jednym z nich było zachęcenie asystentów Comeniusa do przeprowadzenia zajęć dotyczą-cych wolontariatu.

Każdego roku FRSE organizuje spotkanie przygotowawcze dla młodych studentów lub nauczycieli, którzy wyjadą na zagraniczne praktyki pedago-giczne w ramach programu Asystentura Comeniusa. Podczas takich spo-tkań przedstawiciele FRSE starają się inspirować i zachęcać asystentów Comeniusa do wprowadzenia do swojego programu nauczania w innym kraju zajęć wychowawczo-obywatelskich, kształtujących w uczniach po-stawy prospołeczne.

Podczas tegorocznego spotkania asystentów Comeniusa, które odbyło się w siedzibie Ośrodka Rozwoju Edukacji w Warszawie, Aleksandra Krugły, przedstawicielka Departamentu Pożytku Publicznego z Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, zaznajomiła uczestników spotkania przygotowawcze-go z tematyką, priorytetami i głównymi założeniami Europejskiego Roku Wolontariatu, jak również zaprezentowała możliwości działań w tym zakre-sie. Asystenci otrzymali także pakiet materiałów wspierających i inspirują-cych ich do prowadzenia zajęć zachęcających uczniów do angażowania się w działalność wolontariacką.

During the EYV national debate, young people stressed

the need for intensifying cooperation between schools and youth

organisations and expressed hope that schools would soon serve

as a platform for contacts between organisations and prospective

volunteers. Responding to these needs, during the European Year

of Volunteering, the Foundation for the Development of the Edu-

cation System has taken several actions aimed at introducing

volunteering to Polish schools. One of them was encouraging

Comenius assistants to stage lectures on voluntary service.

Each year, FRSE organises preparatory meetings for students

and teachers who are about to leave abroad for practical

training under Comenius Assistantships. During the meetings,

representatives of FRSE try to inspire and encourage Comeni-

us Assistants to include in their teaching programmes classes

aimed at instilling civic and pro-social attitudes in students.

During this year’s meeting for Comenius Assistants held at

the Centre for Education Development in Warsaw, Aleksandra

Krugły, representative of the Department of Public Gain at the

Ministry of Labour and Social Policy presented the background,

priorities and main premises behind the European Year of Vol-

unteering and possibilities for activity in this scope. Assistants

have also received a dossier featuring supporting materials,

which can serve as an inspiration for classes aiming at encour-

aging students to involve in voluntary activity.

WOLONTARIAT EUROPEJSKI, EUROPEAN VOLUNTARY SERVICE, DIALOG USYSTEMATYZOWANY, STRUCTURED DIALOGUE

EN

16

Kolejnym działaniem Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji na rzecz upo-wszechniania idei wolontariatu wśród młodych ludzi jest aktywność Eurodesku, czyli europejskiej sieci informacyjnej dla młodzieży i osób pracujących z młodzieżą. Eurodesk Polska w ramach obchodów Europej-skiego Roku Wolontariatu 2011 zorganizował cykl autorskich warsztatów dla uczniów i studentów w wieku 17-25 lat. Seminaria „Eurowolontariat – ciekawy start w dorosłe życie” prowadziło 20 lokalnych i regionalnych konsultantów Eurodesk Polska w szkołach, organizacjach młodzieżo-wych i siedzibach organizacji należących do sieci Eurodesk Polska. Pro-jekt wsparło Ministerstwo Edukacji Narodowej. W trakcie spotkań z kon-sultantami uczniowie dowiadywali się, czym jest wolontariat, jaką rolę odgrywa w polityce młodzieżowej UE i gdzie szukać o nim informacji, a dzięki bezpośrednim rozmowom z doświadczonymi wolontariuszami po-znali wolontariat też od praktycznej strony. W czasie Europejskiego Roku Wolontariatu szczególną popularnością wśród młodych ludzi cieszyła się wydawana przez Eurodesk publikacja „Altruista w akcji, czyli wszystko, co chcesz wiedzieć o wolontariacie zagranicznym”, stanowiąca swoiste kom-pendium wiedzy o wolontariacie międzynarodowym. ◆

In its efforts aimed at the promotion of volunteering among young

people, the Foundation for the Development of the Education Sys-

tem has been supported by Eurodesk, i.e. Europan network provid-

ing information to youth and people working with youth. As part

of the celebrations of the European Year of Volunteering 2011,

Eurodesk Poland has organised a series of workshops for students

aged 17-25. Seminars entitled Eurovolunteering – an Interesting

Step into Adult Life have been staged by 20 local and regional

consultants of Eurodesk Poland at schools, youth organisations

and organisations forming Eurodesk Poland network. The project

has been supported by the Ministry of National Education. During

the meetings with consultants, students could learn about volun-

tary service, the role it plays in EU youth policy and where to look

for information about volunteering. Thanks to face to face discus-

sions with experienced volunteers, they could hear about practical

implications of voluntary service. The publication entitled „Altruista

w akcji, czyli wszystko co chcesz wiedzieć o wolontariacie za granicą”

(Altruist in Action or Everything You Want to Know About Volunteer-

ing Abroad) published by Eurodesk, being an original compendium

of knowledge about international volunteering, was very popular

among young people during the European Year of Volunteering.

WOLONTARIAT MŁODZIEŻOWY, YOUTH VOLUNTEERING, MŁODZIEŻ MA GŁOS, SO YOU THINK YOU KNOW IT ALL

EN

17

NAUKA PRZEZ WOLONTARIAT

KONFERENCJA „ROZWIJANIE KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH I OBYWATELSKICH”25 MAJA 2011

WARSZAWA

CONFERENCE ON DEVELOPING SOCIAL AND CIVIC COMPETENCES

25 MAY 2011

WARSAW

KONFERENCJA „MOBILNOŚĆ SPOSOBEM ZDOBYWANIA I ROZWIJANIA KOMPETENCJI – OD JUNIORA DO SENIORA”17-19 PAŹDZIERNIKA 2011

SOPOT

CONFERENCE ON MOBILITY AS A TOOL TO ACQUIRE AND

DEVELOP COMPETENCES FROM CHILDHOOD TO SENIORITY

17-19 OCTOBER 2011, SOPOT

System demokratyczny oraz gospodarka oparta na wiedzy wymagają dla pełnego w nich uczestnictwa nabycia przez jednostki specyficz-nych kompetencji. Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji włączyła się w nurt dyskusji dotyczącej rozwijania kluczowych kompetencji poprzez organizację konferencji upowszechniających przykłady dobrej praktyki w tym obszarze.

GOSPODARKA OPARTA NA WIEDZY, KNOWLEDGE-BASED ECONOMY, SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE, CIVIL SOCIETY

19

LEARNING THROUGH VOLUNTEERING Democratic system and knowledge-based economy

require full participation and the acquisition of spe-

cific competences. The  Foundation for the Develop-

ment of the Education System has joined the discussion

on  the development of key competences by  organising

conferences to disseminate good practices in this scope.

On 25 May 2011, at the Centre for Education Development

in Warsaw, a conference entitled Developing Social and Civic

Competences was held. It was devoted to eight key compe-

tences identified by the European Parliament and the Council

in recommendation of 18 December 2006 as indispensable

in  the  lifelong learning process. The conference organised by

the National Agency of the Lifelong Learning Programme has

supported the goals of the European Year of Volunteering 2011

and stressed that volunteering is a tool for raising social and civ-

ic competences, and, most of all, for providing equal opportunities.

The conference was based on an innovative structure, where

traditional agenda was reversed. It started with work group

meetings, followed by a debate during which the conclusions

of panel discussions were confronted with the opinions of ex-

perts and other conference participants. Organisers of the con-

ference referred to the concept of Agora –open place of assembly

in ancient Greek city-states, in which main events of social and

political life took place. The conference organised by the Foun-

dation for the Development of the Education System served

as a platform for exchange of opinions on major social matters.

Conference participants and invited experts reached a conclusion

that shaping social and civic competences requires the dissemi-

nation of positive role models, which should be mainly provided

by the  schools. The importance of team work, critical thinking

and ability to stimulate creativity and imagination for instilling

civic attitudes and entrepreneurship in students was emphasised.

It has been agreed that the school, being the first public institu-

tion, with which young people come into contact, should be the

place where transparent rules prevail and positive attitudes, such

as volunteering, are promoted.

25 maja 2011 roku w siedzibie Ośrodka Rozwoju Edukacji w Warszawie mia-ła miejsce konferencja zatytułowana „Rozwijanie kompetencji społecznych i obywatelskich”. Osiem kompetencji kluczowych wskazanych przez Parlament Europejski i Radę UE w zaleceniu z 18 grudnia 2006 roku jest niezbędnych w procesie uczenia się przez całe życie. Konferencja, zorganizowana przez Narodową Agencję Programu „Uczenie się przez całe życie”, wspierała cele Europejskiego Roku Wolontariatu 2011, widząc w wolontariacie narzędzie podnoszenia kompetencji społecznych i obywatelskich, a przede wszystkim wyrównywania szans.

Konferencja opierała się na nowatorskiej strukturze, polegającej na odwróceniu tradycyjnej kolejności obrad i rozpoczęciu dyskusji od pracy w grupach robo-czych, by podczas wspólnej debaty skonfrontować wnioski z paneli z opiniami ekspertów i pozostałych uczestników konferencji. Pomysłodawcy konferencji odwołali się do idei agory – głównego rynku w miastach starożytnej Grecji, wokół którego toczyło się życie społeczne i polityczne. Konferencja Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji była właśnie taką platformą wymiany myśli na spo-łecznie istotne tematy. Uczestnicy konferencji oraz zaproszeni eksperci doszli do wniosku, że kształtowanie kompetencji społecznych i obywatelskich wyma-ga rozpowszechnienia pozytywnych wzorców, których podstawowym źródłem powinna być szkoła. Podkreślono wagę pracy zespołowej, umiejętności kry-tycznego myślenia oraz stymulowania kreatywności i wyobraźni w kształtowa-niu postaw obywatelskich i przedsiębiorczości uczniów. Uznano, że szkoła, jako pierwsza instytucja publiczna, z którą styka się młody człowiek, powinna być miejscem przejrzystych zasad i promowania pozytywnych postaw, takich jak działalność wolontariacka.

W ŁĄ C Z A N I E , I N C L U S I O N , M O B I L N O Ś Ć , M O B I L I T Y, E D U K A C J A O B Y W AT E L S K A , C I V I C E D U C AT I O N

EN

20

Konferencja stała się także okazją do wypromowania no-wej publikacji FRSE zawierającej przykłady dobrych prak-tyk – opisy projektów kształtujących postawy prospołecz-ne. W publikacji „Rozwijanie kompetencji społecznych i  obywatelskich w projektach współpracy europejskiej” zaprezentowane zostały m.in. projekty wolontariackie, realizowane przy wsparciu finansowym programu „Ucze-nie się przez całe życie”, m.in. „Social Erasmus” – dzia-łalność społeczna członków stowarzyszenia Erasmus Stu-dent Network oraz „Wolontariat w Europie: >>Uczenie się przez całe życie

Social inclusion was another aspect of mobility in non-formal education

discussed during the conference in Sopot. In the course of works in work-

ing group on European Mobility – Present Situation, Jarosław Marciszewski

of  the Gdańsk Section of Polish Society for the Mentally Disabled presented

the results of a series of arts and therapeutic activities taken as part of the

Connection against Exclusion project funded under Action 2 of the Youth

in Action programme. These activities were based on cooperation of EVS vol-

unteers with people with mental disability and included one to one tutorials,

and music and theatre performances. Vito La Fata (CESIE Onlus - Centro Studi

ed Iniziative Europeo, Italy) talked about the results of activities taken in his

organisation to fight discrimination and reminded that many groups may suf-

fer from exclusion. Thanks to the participation in European Voluntary Service,

both as active volunteers, and local beneficiaries of voluntary activity, peo-

ple with fewer opportunities can boost their self-esteem and sense of being

useful. The activist from Italy said that European Voluntary Service should

become an integral element of educational path of young Europeans.

Kolejnym aspektem mobilności w kształceniu pozaformal-nym poruszonym w dyskusji podczas sopockiej konferencji było włączenie społeczne. Podczas prac w grupie roboczej „Mobilność edukacyjna w Europie – diagnoza sytuacji obec-nej” Jarosław Marciszewski z gdańskiego oddziału Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym przedstawił rezultaty serii działań artystyczno-terapeutycz-nych, podjętych m.in. w ramach projektu „Connection against Exclusion”, finansowanego przez Akcję 2. programu „Młodzież w działaniu”. Działania opierały się na współpracy wolontariuszy EVS z osobami niepełnosprawnymi intelektualnie, m.in. w ra-mach osobistego tutorialu, działań muzycznych i teatralnych.

Z kolei Vito La Fata (CESIE Onlus – Centro Studi ed Iniziative Europeo, Włochy), opowiadając o rezultatach działań przeciw-ko dyskryminacji podejmowanych w jego organizacji, przypo-mniał, że wykluczenie może potencjalnie dotyczyć wielu grup. Poprzez udział w Wolontariacie Europejskim, zarówno z  po-ziomu aktywnych wolontariuszy, jak i lokalnych odbiorców działań wolontariackich, osoby z mniejszymi szansami mogą zwiększyć poczucie własnej wartości i społecznej użyteczno-ści. Włoski aktywista przekonywał, że Wolontariat Europejski powinien stać się integralnym elementem ścieżki edukacyjnej młodych Europejczyków. ◆

C IV IC SOC IETY, WŁĄCZANIE, INCLUS ION, MOBILNOŚĆ, MOBIL ITY, EDUKACJA OBYWATELSKA , C IV IC EDUCAT ION

EN

22

MAŁE DZIAŁANIAZMIENIAJĄ ŚWIAT!W czasie obchodów Europejskiego Roku Wolontariatu 2011 Fundacja Rozwo-ju Systemu Edukacji podjęła szereg działań na rzecz zmiany świadomości na temat wolontariatu wśród młodzieży poprzez informowanie, pokazywanie do-brych praktyk i ciekawych historii oraz wyeksponowanie postaci doświadczo-nych wolontariuszy. Szczególnie poprzez udział w Dniu Wolontariatu Młodzie-żowego i akcji „Efekt wolontariusza” młodzi ludzie mieli okazję przekonać się, że warto być wolontariuszem, gdyż małe działania zmieniają świat.

SMALL ACTIONS CHANGE THE WORLD!During the celebrations of 2011 European Year of Volunteering, the Foundation for the Develop-

ment of the Education System has taken a number of steps to change young people’s attitude to

volunteering by informing, presenting good practices and interesting stories, as well as organising

meetings with experienced volunteers. Thanks to participation in Youth Volunteering Day and the

Volunteers in motion action, young people could learn that it is worth to be a volunteer, as small

actions change the world.

DZIEŃ WOLONTARIATU MŁODZIEŻOWEGO2 WRZEŚNIA 2011

WARSZAWA, PLAC DEFILAD (PAWILON

EUROPEJSKIEGO ROKU WOLONTARIATU 2011)

YOUTH VOLUNTEERING DAY2 SEPTEMBER 2011

WARSAW, PLAC DEFILAD (EUROPEAN YEAR

OF VOLUNTEERING TOUR 2011)

EFEKT WOLONTARIUSZA17-18 WRZEŚNIA 2011

POLSKA

VOLUNTEERS IN MOTION 17-18 SEPTEMBER 2011

POLAND

WOLONTARIAT MŁODZIEŻOWY, YOUTH VOLUNTEERING, WOLONTARIAT EUROPEJSKI, EUROPEAN VOLUNTARY SERVICE

EN

25

Pawilon Europejskiego Roku Wolontariatu 2011 – EYV Tour 2011 to jedno z klu-

czowych wydarzeń w ramach obchodów ERW 2011 na poziomie Unii Europejskiej.

Każdy kraj członkowski UE gościł Tour promujący idee ERW 2011 – albo w postaci

wyposażenia dostosowanego do zaproponowanej przez dany kraj lokalizacji, albo

w postaci pawilonu (namiotu), usytuowanego w ciekawej i atrakcyjnej przestrzeni

miejskiej. Pawilon ERW 2011, stanowiący przestrzeń spotkania, prezentacji, interak-

cji, wymiany pomysłów oraz debaty o wolontariacie, był w istocie wyróżnieniem dla

kraju, który go przyjmował.

Pawilon zawitał do Warszawy na okres 1-14 września 2011 roku i ustawiony został

na płycie głównej przy wejściu do Pałacu Kultury i Nauki, od strony ul. Marszałkow-

skiej. Koordynator Touru w Polsce, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, wspólnie

z partnerami społecznymi przygotowało agendę tego niecodziennego wydarzenia.

Każdy z 14 dni tematycznych koncentrował się na innym rodzaju wolontariatu: od

działań na rzecz integracji osób niepełnosprawnych, działań młodzieżowych po ak-

tywizację seniorów, wolontariat zagraniczny, misyjny, pracowniczy, wolontariat w

sporcie oraz kulturze, e-wolontariat, profilaktykę i ratownictwo. Każdego dnia pawi-

lonem zarządzała inna instytucja, posiadająca duże doświadczenie w danej dziedzi-

nie wolontariatu. Obchodom dni tematycznych towarzyszyły warsztaty, konferencje,

koncerty, spektakle, pokazy artystyczne, zajęcia plastyczne i sportowe.

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji była koordynatorem Dnia Wolontariatu

Młodzieżowego (2 września) oraz uczestniczyła w Dniu Wolontariatu Seniorów.

2011 EYV Tour was one of key events forming part of the celebrations of 2011 EYV

at the European Union level. Each member state has hosted the Tour, which promoted

the ideas of 2011 EYV, and the EU either provided equipment adjusted to the location

proposed by a given country or a large tent to be situated in an interesting and attrac-

tive city space. 2011 EYV Tour, which constituted the room for meetings, presentations,

interaction, exchange of ideas and debate on volunteering was a mark of distinction

for the host country.

The EYV Tour was hosted in Warsaw on 1-14 September 2011 and the large tent was

situated on the square in front of the Marszałkowska St. entrance to the Palace of

Culture and Science. Ministry of Labour and Social Policy, which acted as the Tour’s

coordinator in Poland, together with social partners has prepared the agenda for the

unusual event. Each of the 14 days was devoted to a different type of volunteering:

ranging from activities aimed at the integration of the disabled and youth to these

aimed at the activation of senior citizens, as well as international volunteering day, and

corporate volunteering day. One day was devoted to volunteering in sports and culture,

others to e-volunteering, prevention and rescue volunteering. Each day, a different or-

ganisation displaying significant experience in a given area was responsible for the

coordination of activities in the tent. Workshops, conferences, concerts, performances,

arts shows, as well as arts and sports competitions were held throughout the event.

The Foundation for the Development of the Education System was the coordinator of the

Youth Volunteering Day (on 2 September) and participated in Senior Volunteering Day.

MAŁE DZIAŁANIA ZMIENIAJĄ ŚWIAT, SMALL ACTIONS CHANGE THE WORLD, WOLONTARIAT MŁODZIEŻOWY

EN

26

During the Poland road show of the European Year of Vol-

unteering Tour in Warsaw, the Foundation for the Devel-

opment of the Education System was responsible for the

coordination of Youth Volunteering Day. FRSE has invited

several dozens of youth organisations to cooperation to

ensure that the offer presented to the visitors of the EYV

Tour in the possibly widest scope reflects the diversity of

volunteering activities taken by young people in Poland.

Eleven organisations took an active part in the event,

to mention Polish Red Cross, Volunteer Fire Brigades of

Poland, Erasmus Student Network Poland and Eurodesk

Poland. During the event, workshops and competitions

to propagate the knowledge on volunteering were held.

Each visitor to the road show of the EYV Tour could learn

that they can become involved in the type of activity that

best suites their needs and interests.

Visitors to the EYV Tour were convinced that voluntary

service does not only stand for sacrifice and provid-

ing support to others, but it also brings benefits to the

volunteers who have many opportunities to learn and

develop in their free time. Voluntary service is the most

effective form of non-formal education, as  it  is condu-

cive to gaining new experiences and acquiring soft skills,

such as a sense of responsibility, flexibility and team

work. “Studying is important, but voluntary work brings

a  lot of positive energy. Voluntary service is becoming

trendy, and it should have been so for a long time now.

There is always time to do something for your personal

development. You simply need to be well-organised, and

you can learn that thanks to voluntary service”, says Iga

Nowak from Lublin, an activist of Erasmus Student Net-

work Poland.

On Youth Volunteering Day, the European Year of Vol-

unteering Tour was visited by 1,000 young people;

the Foundation for the Development of the Education

System and its partners attracted the largest number

of visitors during the two-week stop of the EYV Tour

in Poland.

Podczas wizyty Pawilonu Europejskiego Roku Wolontariatu w Warszawie Fun-dacja Rozwoju Systemu Edukacji odpowiedzialna była za koordynację obcho-dów Dnia Wolontariatu Młodzieżowego. Do współpracy zaproszono kilkana-ście organizacji młodzieżowych, tak by oferta prezentowana odwiedzającym pawilon jak najszerzej odzwierciedlała różnorodność działań wolontariackich realizowanych przez młodych ludzi w Polsce. Podczas imprezy zaprezentowało się 11 organizacji, m.in. Polski Czerwony Krzyż, Związek Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej, Stowarzyszenie Wspierania Międzyna-rodowych Wymian Studenckich Erasmus Student Network Polska i program Eurodesk. Odbyły się też warsztaty i konkursy popularyzujące wiedzę o wolon-tariacie. Każdy odwiedzający pawilon miał dzięki temu możliwość przekonania się, że może zaangażować się właśnie w taki typ działań, jaki najbardziej odpo-wiada jego potrzebom i zainteresowaniom.

Dzięki wizycie w pawilonie odwiedzający dowiedzieli się, że wolontariat to nie tylko poświęcenie i forma pomocy drugiemu człowiekowi. Przynosi on korzyści również samemu wolontariuszowi, który zyskuje możliwość roz-wijania się w czasie wolnym od nauki. Wolontariat to najlepsza okazja do edukacji pozaformalnej – umożliwia także nabycie nowych doświadczeń i „miękkich” umiejętności, takich jak odpowiedzialność, elastyczność czy praca w grupie. „Studia są ważne, ale praca w wolontariacie przynosi dużo pozytywnej energii. Dopiero teraz wolontariat zaczyna być trendy, a  po-winno być tak już od dawna. Zawsze jest czas, by zrobić coś dla własnego rozwoju – grunt to dobra organizacja, której uczy właśnie wolontariat” – zapewnia Iga Nowak z Lublina, działająca w Stowarzyszeniu Wspierania Międzynarodowych Wymian Studenckich Erasmus Student Network Polska.

Pawilon Europejskiego Roku Wolontariatu w Dniu Wolontariatu Mło-dzieżowego odwiedziło prawie 1000 młodych ludzi – Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji wraz z partnerami zapewniła jedną z najwyższych fre-kwencji podczas dwutygodniowej wizyty pawilonu w Polsce.

YOUTH VOLUNTEERING, WOLONTARIAT EUROPEJSKI, EUROPEAN VOLUNTARY SERVICE, MAŁE DZIAŁANIA ZMIENIAJĄ ŚWIAT

EN

27

Okazją do realizacji marzeń i zdobycia przydatnych umiejętności jest udział w Wolontariacie Europejskim (EVS) – Akcji 2. programu „Młodzież w działaniu”. W Dniu Wolontariatu Młodzieżowego ist-niała możliwość wzięcia udziału w bezpłatnych warsztatach pro-wadzonych przez konsultantów krajowego biura programu Euro-desk na temat Wolontariatu Europejskiego, jak również spotkania i rozmowy z doświadczonymi wolontariuszami. O swojej przygo-dzie z wolontariatem opowiadała m.in. 25-letnia Aleksandra Ka-nia, która dzięki wsparciu Stowarzyszenia Promocji Wolontariatu i Fundación Machaqa Amawt’a wyjechała do wioski społeczności Ajmara w Boliwii. Zauważyła, że wyjście do młodych z komplek-sową informacją oraz dobrze przygotowanymi programami wo-lontariatu może być remedium na obywatelską bierność. „Myślę, że wielu młodych ludzi ma w sobie entuzjazm, ma swój pomysł na wolontariat, ale potrzebuje wsparcia w jego realizacji. EVS to trampolina, która pomaga wybić się właśnie takim pomysłom i planom – mój przykład pokazuje, że nawet tym, wydawałoby się, najmniej realnym… Wolontariat w Ameryce Południowej? Tak!”.

Młodzi wolontariusze – zwłaszcza ci, którzy skorzystali z progra-mu EVS – mieli szczególną okazję do świętowania dzięki udziało-wi w akcji „Efekt wolontariusza”, przeprowadzonej przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji w dniach 17-18 września 2011 roku.

W kilkunastu miejscach w Polsce młodzi wolontariusze z kraju i zagranicy prowadzili różnorodne działania artystyczne w prze-strzeni publicznej, zakładające zaangażowanie członków społecz-ności lokalnej. W Warszawie odbyły się równolegle cztery wyda-rzenia: „Cud na Placu Hallera” (festyn w przestrzeni warszawskiej Pragi), Festiwal Latawców i Lampionów pod Sanktuarium Siekier-kowskim, piknik w Domu Dziecka im. Janusza Korczaka oraz „Eko Sofa” – warsztaty tworzenia mebli z materiałów odnawialnych. Dwudniowe działania w całym kraju zostały podsumowane pod-czas ogólnopolskiego finału akcji w Studiu Cukry.

W Łodzi do zapoznania się z ofertą Wolontariatu Europejskiego i  wyjazdu zachęcała Fundacja FERSO. Współpracownicy Fun-dacji, zarówno z kraju, jak i zagranicy, promowali Wolontariat Europejski, m.in. prezentując film „Efekt wolontariusza”, zreali-zowany na podstawie wywiadów z doświadczonymi wolonta-riuszami. 18 września w klubie Jazzga można było zagrać w grę „Zbuduj drużynę”, ukazującą aspekt wielokulturowy i wieloję-zykowy EVS, jak również wziąć udział w warsztatach zatytuło-wanych „Różne oblicza wolontariatu”, przybliżających zasady udziału w Wolontariacie Europejskim. Odwiedzający mieli też okazję zasmakować w różnorodności europejskiej kuchni i po-rozmawiać z zagranicznymi wolontariuszami o ich doświadczeniach.

Participation in European Voluntary Service (EVS); Action 2 of the Youth in Action pro-

gramme is an opportunity to realise one’s dreams and acquire useful skills. On the

Youth Volunteering Day, visitors of the EYV Tour could participate in open workshops

on European Voluntary Service staged by the consultants of Eurodesk National Office, and

in meetings and discussions with experienced volunteers. Among others, 25-year old Alek-

sandra Kania, who thanks to the support of Association for Promotion of Voluntary Service

(Stowarzyszenie Promocji Wolontariatu) and Fundación Machaqa Amawt’a visited the village

of Ajmara community in Bolivia, talked about her adventures related with volunteering. She no-

ticed that providing comprehensive information and well-organised volunteering programmes

may be the remedy for civic passivity. “I believe that a lot of young people have enthusiasm and

ideas for volunteering, but they need support in putting them into practice. EVS is a springboard,

which helps to translate these plans into real actions. My example shows that even apparently

unrealistic concepts, such as volunteering in South America, can become a reality!”

Young volunteers, especially those who benefited from EVS programme, had a good reason

to celebrate and participate in the Volunteer Effect action staged by FRSE on 17-18 September

2011. In many towns, youth volunteers from Poland and abroad staged various artistic perfor-

mances in the public space that involved local community. In Warsaw, four events were held

simultaneously: Miracle in Haller’s Square (festivities in the Warsaw District of Praga), Festival

of Kites and Lanterns near the Siekierki Sanctuary, picnic at Janusz Korczak’s children’s home,

and Eko Sofa, i.e. a workshop on producing furniture from renewable materials. The two-day

activities taken across the country were summed up during the action’s finals at Studio Cukry.

In Łódź, FERSO Foundation presented the offer of European Voluntary Service and

encouraged young people to mobility. Volunteers cooperating with the Foundation

from across Poland and from abroad promoted European Voluntary Service by screen-

ing a video entitled The Volunteer Effect, which featured interviews with experienced

volunteers. On 18 September, at Jazzga club, you could play a game entitled Build a

Team, which highlighted the multicultural and multilingual aspects of EVS, and attend

workshops entitled Different Colours of Volunteering, during which the rules for partici-

pation in European Voluntary Service were presented. Visitors could also taste different

dishes representing various European cuisines and talk with volunteers from abroad.

SMALL ACTIONS CHANGE THE WORLD, WOLONTARIAT MŁODZIEŻOWY, YOUTH VOLUNTEERING, WOLONTARIAT EUROPEJSKI

EN

28

W akcję „Efekt wolontariusza” zaangażowały się organizacje z małych miejscowości – Stowarzyszenie „Dorośli – Dzieciom” z  Sępólna Krajeńskiego we współpracy z międzynarodowymi wolontariuszami, wolontariuszami Klubu Młodych Twórców oraz miejscową Strażą Pożarną zorganizowało festyn pod hasłem „Yes to EVS”. Celem imprezy było przedstawienie zagranicznych wolontariuszy lokalnej społeczności oraz rozpowszechnienie wśród członków społeczności idei wolontariatu. Przy muzyce i licznych atrakcjach przygotowanych przez zagranicznych go-ści (pokaz baniek mydlanych, żonglerka, kręcenie poi i wiele

innych) mieszkańcy Sępólna nawiązali bliższy kontakt z wolon-tariuszami i poczuli się częścią wielkiej europejskiej wspólnoty.

Dużo działo się także w innych miejscowościach. W Oświęcimiu wolontariusze Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży z Au-strii i Niemiec zaprosili okolicznych mieszkańców na prezentację dotyczącą najciekawszych zakątków ich krajów, co zaowocowało zaproszeniem ich na lekcję niemieckiego w Samorządowym Ze-spole Szkół w Gorzowie. Natomiast w Bydgoszczy w ramach finału akcji „Europodwórka” Fundacji „Wiatrak” 10 wolontariuszy z Gruzji, Ukrainy, Bułgarii, Włoch i Węgier rozpowszechniało kulturę swoich krajów poprzez narodowe zabawy. Dzieci z bydgoskich podwórek miały okazję zagrać m.in. w ukraińskiego murarza czy bułgarskie-go kapitana. W trakcie działań prowadzonych w czasie akcji „Efekt wolontariusza” okazało się, że różnice językowe nie przeszkadzają w komunikacji i nawiązywaniu bliskich znajomości.

Akcji „Efekt wolontariusza” przyświecało hasło: „Małe działa-nia zmieniają świat”. Wszystkie aktywności przeprowadzone przez zagranicznych wolontariuszy i goszczące ich organiza-cje w czasie wrześniowego weekendu były jednorazowymi wydarzeniami o zasięgu lokalnym. Przykład akcji „Efekt wo-lontariusza” pokazuje jednak, że nawet małe przedsięwzięcia mogą mieć trwały wpływ zarówno na wolontariuszy, jak i na odbiorców ich działań, a przede wszystkim przyczyniają się do promocji postawy zaangażowania społecznego. ◆

Also organisations from small towns, such as Dorośli-Dzieciom (Adults to Children)

Association, Klub Młodych Twórców (Young Artists Club) and Voluntary Fire Brigade

in Sępólno Krajeńskie joined the Volunteers in motion action. They organised fes-

tivities entitled Yes to EVS aimed to present volunteers from abroad and propagate

voluntary service among local community. Enjoying music and numerous attractions

prepared by foreign volunteers, to mention soap bubble, juggling, and poi spinning

shows, residents of Sępólno established rapport with volunteers and felt that they

truly belong to European community.

Volunteers from Austria and Germany working at International Youth Meet-

ing House in Oświęcim invited local residents to presentation on the most

interesting sights in their countries. As a result, they were invited to a German

class at a School in Gorzów. In Bydgoszcz, as part of the finals of the Euro-

Courtyards action staged by Wiatrak Foundation, 10 volunteers from Georgia,

Ukraine, Bulgaria, Italy and Hungary promoted the culture of their respective

countries by staging traditional games and plays. Children from Bydgoszcz

could play a Ukrainian Mason or Bulgarian Captain. During the Volunteer Ef-

fect action, it appeared that language barrier did not hinder communication

and making friends.

The Volunteer Effect action was held under the banner: Small Actions Change

the World. All the activities taken by volunteers from abroad and the host organisa-

tions on the September weekend were one-off events with local scope. However,

the Volunteers in motion action shows that even small actions can have a strong

and durable impact on the volunteers and recipients of their actions alike, and most

of all contribute to the promotion of pro-social attitudes.

E U RO P E A N VO L U N TA RY S E RV I C E, M A Ł E DZ I A ŁA N I A Z M I E N I A J Ą Ś W I AT, S M A L L ACT I O N S C H A N G E T H E WO R L D

EN

29

„Wolontariat? To te małe

działania, które robimy

codziennie, które znaczą

tak wiele dla innych”.

ANNA WOHLESSERWOLONTARIUSZKA

EUROPEJSKA, PROGRAM

„MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU”

EUROPEAN VOLUNTEER,

YOUTH IN ACTION

PROGRAMME

SMALL “What is Volunteering? It is small

actions we take every day that matter

a lot to others.”

„Wolontariat sprawia,

że mogę aktywnie

zagospodarować swój czas,

realizując swoje zaintereso-

wania i pasje – tak jak

tego chcę”.

ANDRZEJ LIPSONZWIĄZEK HARCERSTWA

RZECZYPOSPOLITEJ

(THE SCOUTING ASSOCIA-

TION OF THE REPUBLIC OF

POLAND)

ACTIONS “Volunteering makes me use my time

effectively and pursue my interests

and passions the way I want it”.

„Dzięki wolontariatowi

zmieniamy przede

wszystkim siebie. Poprzez

różnorodne działania sta-

jemy się bardziej otwarci,

ciekawsi życia i zyskujemy

nowe doświadczenia”.

MACIEJ LICHOTAFUNDACJA USŁYSZEĆ

AFRYKĘ

(TO HEAR AFRICA FOUN-

DATION)

CHANGE First of all, volunteering changes

ourselves. Thanks to diverse actions

taken, we become more open and

enthusiastic and we gain experience”.

„Wolontariusz daje

światu swoje talenty,

pasje, doświadczenie,

a przede wszystkim

uśmiech drugiego

człowieka”.

GABRYSIA HANDEL

FUNDACJA EMMA

EMMA FOUNDATION

THE WORLD “Volunteers give to the world their

talents, interests, experiences, and

first of all give smiles”.

EN

31

W akcję „Efekt wolontariusza” zaangażowani byli: Fundacja Edukacji i Twórczości z Białegostoku, Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie” z Warszawy, Fundacja Cen-

trum Aktywności Twórczej z Leszna, Fundacja „Wiatrak” z Bydgoszczy, Stowarzyszenie

„Jeden Świat” z Poznania, Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Pozarządowych ze

Szczecina, Europejskie Forum Młodzieży z Bystrzycy Kłodzkiej, Fundacja Edukacji i Ro-

zwoju Społeczeństwa Obywatelskiego FERSO z Łodzi, Zakład Poprawczy i Schronisko

dla Nieletnich z Laskowca, Fundacja „Sprawni Inaczej” z Gdańska, Międzynarodowy

Dom Spotkań Młodzieży z Oświęcimia, Stowarzyszenie „Dorośli – Dzieciom” z Sępólna

Krajeńskiego, Dom Kultury Dorożkarnia z Warszawy, Dom Dziecka im. Janusza Korczaka

z Warszawy, Magazyn Sztuk z Warszawy, Dom Kultury „Praga” z Warszawy.

The following organisations took an active part in the Volunteers in motion action: Fundacja Edukacji i Twórczości, Białystok; Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”,

Warsaw; Fundacja Centrum Aktywności Twórczej, Leszno; Fundacja Wiatrak, Bydgo-

szcz; Stowarzyszenie „Jeden Świat”, Poznań; Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw

Pozarządowych, Szczecin; Europejskie Forum Młodzieży, Bystrzyca Kłodzka; Fun-

dacja Edukacji i Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego FERSO, Łódź; Zakład Pop-

rawczy i Schronisko dla Nieletnich, Laskowiec; Fundacja „Sprawni Inaczej”, Gdańsk;

Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży, Oświęcim; Stowarzyszenie „Dorośli - Dzie-

ciom”, Sępólno Krajeńskie; Dom Kultury Dorożkarnia, Warsaw; Dom Dziecka im Janusza

Korczaka, Warsaw; Magazyn Sztuk, Warsaw; Dom Kultury „Praga”, Warsaw.

EN

32

DOROSŁY WOLONTARIAT!

DZIEŃ WOLONTARIATU SENIORÓW8 WRZEŚNIA 2011

WARSZAWA, PLAC DEFILAD (PAWILON EUROPEJSKIEGO ROKU

WOLONTARIATU 2011)

SENIOR VOLUNTEERING DAY 8 SEPTEMBER 2011

WARSAW, PLAC DEFILAD (EUROPEAN

YEAR OF VOLUNTEERING TOUR 2011)

FORUM III WIEKU W KRYNICY8-10 WRZEŚNIA 2011

KRYNICA, NOWY SĄCZ (WYDARZENIE

TOWARZYSZĄCE XXI FORUM

EKONOMICZNEMU W KRYNICY)

THIRD AGE FORUM IN KRYNICA8-10 SEPTEMBER 2011

KRYNICA, NOWY SĄCZ (ACCOMPANY-

ING EVENT OF THE 21ST ECONOMIC

FORUM IN KRYNICA)

EUROPEJSKA KONFERENCJA GRUNDTVIGA „WOLONTARIAT OSÓB DOROSŁYCH”23-26 LISTOPADA 2011

HOTEL RADISSON BLU SOBIESKI,

WARSZAWA

GRUNDTVIG EUROPEAN CONFERENCE ON ADULT VOLUNTEERING23-26 NOVEMBER 2011

HOTEL RADISSON BLU SOBIESKI, WARSAW

Wolontariat jest często postrzegany jako zajęcie dla ludzi mło-dych, szukających swojej drogi życiowej i nie posiadających zobowiązań zawodowych i rodzinnych. Tymczasem także oso-by dorosłe chętnie angażują się w dobrowolne działania na rzecz innych, o czym świadczy wciąż rosnąca popularność akcji Projekty Wolontariatu Seniorów w programie Grundtvig, jed-nym z czterech programów sektorowych programu „Uczenie się przez całe życie”. W trakcie Europejskiego Roku Wolontaria-tu 2011 Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji szczególną uwa-gę poświęcała zachęcaniu osób dorosłych do aktywności wo-lontariackiej i promowaniu dobrych praktyk w tym obszarze.

A D U LT V O L U N T E E R I N GVolunteering is often perceived as an activity for the young who look for their

path in life and do not have family or professional commitments. However,

adults are willing to provide voluntary services to others too, which is best re-

flected by  a growing popularity of Senior Volunteering Projects under the

Grundtvig programme, one of the four sub-programmes of the Lifelong Learn-

ing Programme. During the 2011 European Year of Volunteering, the Foundation

for  the  Development of the Education System has paid special attention to en-

couraging adults to voluntary activity and promoting good practices in this scope.

WO LO N TA R I AT D O RO S ŁYC H, A D U LT VO L U N T E E R I N G, U CZ E N I E S I Ę P RZ E Z CA Ł E ŻYC I E , L I F E LO N G L E A R N I N G

EN

34

We wrześniu 2011 roku tematyce wolontariatu seniorów poświęcone były dwie duże imprezy: Dzień Wolontariatu Se-niorów w ramach Pawilonu Europejskiego Roku Wolontariatu oraz Forum III Wieku, towarzyszące XXI Forum Ekonomiczne-mu w Krynicy. Oba przedsięwzięcia stanowiły preludium zbli-żającego się Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012. Organizacyjnie i merytorycznie wspierała je Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, zarządzają-ca programem Grundtvig w Polsce.

Podczas Dnia Wolontariatu Seniorów – 8 września, koordy-nowanego przez Centrum Inicjatyw Senioralnych z Poznania oraz Ogólnopolską Federację Uniwersytetów Trzeciego Wieku z siedzibą w Nowym Sączu, w Pawilonie Europejskiego Roku Wolontariatu zaprezentowały się organizacje posiadające bogatą i różnorodną ofertę współpracy adresowaną do se-niorów. Przedstawiciele Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji poprowadzili specjalną sesję poświęconą założeniom i zasa-dom uczestnictwa w programie Grundtvig. Swoje prezentacje przedstawiły również wolontariuszki Federacji Organizacji Socjalnych Województwa Warmińsko-Mazurskiego z Olszty-na – beneficjentki akcji Projekty Wolontariatu Seniorów. Pre-legentki opowiedziały o swoim udziale w kilkutygodniowym wolontariacie zagranicznym (we Francji, Turcji, Holandii i na Litwie), w trakcie którego miały możliwość podzielenia się z  innymi swoim życiowym doświadczeniem. „Wolontariat to

inwestycja w siebie i doskonałe remedium na problemy okre-su późnej dorosłości. Pojawia się coraz więcej programów dedykowanych seniorom i mam nadzieję, że coraz liczniejsze organizacje będą potrafiły tę grupę docenić, wykorzystać ich niezwykłą energię, mądrość i umiejętności” – podsumowała Dzień Wolontariatu Seniorów dyrektor Centrum Inicjatyw Se-nioralnych (CIS) Monika Szelągiewicz.

In September 2011, two large events were devoted to senior volunteering; Senior Vol-

unteering Day at the European Year of Volunteering Tour and Third Age Forum, which

was an accompanying event of the 21st Economic Forum in Krynica. The two events

were a prelude to the upcoming 2012 European Year for Active Ageing and Solidarity

between Generations. Foundation for the Development of the Education System, which

is the National Agency of the Lifelong Learning programme in Poland, was responsible

for the organisation and providing factual support to the two events.

On 8 September, on Senior Volunteering Day coordinated by Centrum Inicjatyw Senio-

ralnych (Senior-oriented Initiatives Centre) from Poznań and Ogólnopolska Federacja

Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku (Polish Federation of Third Age Univer-

sities) seated in Nowy Sącz, at the European Year of Volunteering Tour, organisations

working on behalf of senior citizens presented their broad and diversified offer. Repre-

sentatives of the Foundation for the Development of the Education System moderated

a special session devoted to premises and rules for the participation in the Grundtvig

programme. Volunteers of the Federacja Organisations Socjalnych Województwa

Warmińsko-Mazurskiego (Federation of Welfare Organisations) from Olsztyn who have

been beneficiaries of Senior Volunteering Projects also gave presentations on their

experiences. They talked about their participation in volunteering projects abroad (in

France, Turkey, the Netherlands and Lithuania), which lasted several weeks and during

which they could share their life experiences. „Volunteering is an investment in your

personal development and an excellent remedy for the problems of late adulthood. The

number of programmes addressed to senior citizens is growing and I hope that more

organisations will learn to appreciate this age group, harness their energy, wisdom

and skills”, Monika Szelągiewicz, director of Centrum Inicjatyw Senioralnych (CIS) said

in the closing speech on Senior Volunteering Day.

EDUKACJA OGÓLNA OSÓB DOROSŁYCH, GENERAL ADULT EDUCATION, WOLONTARIAT DOROSŁYCH, ADULT VOLUNTEERING

EN

35

Z kolei Forum III Wieku w Krynicy, zorganizowane w dniach 8-10 września przez Ogólnopolską Federację Stowarzy-szeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku oraz Sądecki Uniwer-sytet Trzeciego Wieku, miało na celu zwrócenie uwagi na wyzwania wynikające ze starzenia się społeczeństw oraz wypracowanie rozwiązań systemowych odnoszących się do tego zagadnienia. Uczestnicy – liderzy uniwersytetów trzeciego wieku – dyskutowali na temat ogromnego po-tencjału milionów Polaków już nieaktywnych zawodowo, chcących nie tylko dalej się rozwijać, ale także być jak naj-bardziej użytecznymi dla społeczeństwa i współpracować z przedstawicielami młodszego pokolenia. Program Grund-

tvig wspierał organizatorów w przygotowaniach do Forum oraz współuczestniczył w jego prowadzeniu, w szczegól-ności warsztatów „Nawiązywanie współpracy z UTW w Eu-ropie” oraz „Wypracowanie skutecznej metody aktywizacji osób starszych poprzez wolontariat”. Podczas pierwszego warsztatu pokazano, jak akcje programu Grundtvig mogą wspierać uczenie się osób starszych i współpracę między-narodową w tym obszarze oraz przedstawiono przykłady dobrej praktyki, m.in. projekty realizowane przez Bibliote-kę Publiczną w Krakowie. Drugi warsztat pozwolił na do-głębną dyskusję o motywacjach i oczekiwaniach seniorów decydujących się na wolontariat oraz o barierach i sposo-bach ich przezwyciężenia.

Third Age Forum in Krynica organised on 8-10 September by Polish Federation of

Third Age Universities and a Third Age University in Nowy Sącz aimed at drawing

attention to the challenges related to ageing societies and developing systemic

solutions relating to the topic. Participants, among them leaders of third age uni-

versities, talked about the large potential hidden in millions of Poles who are no

longer professionally active and who are not only wiling to develop, but also want

to be useful for the society and cooperate with representatives of younger genera-

tions. The Grundtvig Programme supported the organisers in the preparations for the

Forum and participated in staging it, especially during the workshops entitled Estab-

lishing Cooperation with TAU across Europe and Developing an Effective Method for

Senior Citizens Activation through Volunteering. During the former workshop, it was

shown how Grundtvig programme actions can support learning by senior citizens

and international cooperation in this scope along with good practice examples, to

mention projects implemented by Public Library in Kraków. The latter resulted in an

in-depth discussion on the motivations and expectations of senior citizens who opt

for voluntary service, obstacles to it and methods to overcome them.

UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE, LIFELONG LEARNING, EDUKACJA OGÓLNA OSÓB DOROSŁYCH, GENERAL ADULT EDUCATION

EN

36

W ramach obchodów Europejskiego Roku Wolontariatu, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji zorganizowała międzynarodową kon-ferencję na temat wolontariatu osób dorosłych, adresowaną do przedstawicieli Narodowych Agencji Programu „Uczenie się przez całe życie” i beneficjentów programu Grundtvig z całej Unii Euro-pejskiej. W dniach 23-26 listopada 2011 roku ponad 140 eksper-tów i praktyków Grundtviga spotkało się w Warszawie, aby podzielić się doświadczeniami w dotychczas zrealizowanych projektach do-tyczących wolontariatu osób dorosłych, jak również porozmawiać o wyzwaniach, korzyściach i problemach napotykanych przez doro-słych wolontariuszy podczas ich aktywności społecznej za granicą. W czasie konferencji dużo uwagi poświęcono zagadnieniu uczenia się osób dorosłych poprzez świadczenie wolontariatu, jak również uczenia się organizacji przygotowujących dorosłych wolontariuszy. Bardzo ważnym omawianym tematem było też uczenie się na etapie przygotowania do wolontariatu. Podczas całej konferencji zastana-wiano się, jak program Grundtvig może lepiej wesprzeć ideę wolon-tariatu i jak pracownicy Narodowych Agencji w całej Europie mogą lepiej służyć radą organizacjom chcącym prowadzić działania w tym obszarze tematycznym. Ważnym i wypełnionym celem konferencji było również zgromadzenie podczas jednego spotkania potencjal-nych partnerów przyszłych projektów międzynarodowych z zakresu wolontariatu osób dorosłych, którzy mogli się lepiej poznać i zapla-

nować wspólne działania w przyszłości. Efektem trzydniowej konfe-rencji są konkluzje, które mogą przyczynić się do lepszego wykorzy-stania funduszy unijnych przeznaczonych na niezawodową edukację dorosłych związaną z wolontariatem.

Działania prowadzone na rzecz angażowania w pracę wolon-tariacką osób dorosłych będą kontynuowane przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji także w 2012 – Europejskim Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej. Wolontariat dorosłych, w tym seniorów, jest wciąż bowiem mniej popularny niż młodzieży. Według badań CBOS, w Polsce zaledwie 6% osób po 50. roku życia angażuje się w działania społeczne. „Stosunkowo niewielkie zaangażowanie seniorów w życie spo-łeczne jest wynikiem bardzo złożonego procesu. Po pierwsze od lat panowało przekonanie, że na emeryturze człowiek ma czas głównie dla wnuków i ewentualnie powinien cieszyć się zasłu-żonym odpoczynkiem” – tłumaczyła podczas Dnia Wolontariatu Seniorów Monika Szelągiewicz, dyrektor Centrum Inicjatyw Se-nioralnych. „Z drugiej strony, nawet gdy chciał pracować na rzecz innych, musiał się zmierzyć ze stereotypową oceną pracy wolon-taryjnej, która mówi, że wolontariusz to najczęściej osoba młoda, która podejmuje tego typu działania, bo nie ma większych zo-bowiązań lub chce zdobyć pierwsze doświadczenia zawodowe”.

As part of the celebrations of the European Year of Volunteering, the Foundation

for the Development of the Education System has organised an international conference

on adult volunteering addressed to representatives of National Agencies of the Lifelong

Learning Programme and beneficiaries of the Grundtvig programme from all over the

European Union. On 23-26 November 2011, more than 140 Grundtvig experts and prac-

titioners met in Warsaw to share experiences related to adult volunteering project imple-

mentation and talk about the challenges, benefits and problems faced by adult volun-

teers in the course of their activity abroad. During the conference, a lot of attention was

paid to adult learning thanks to volunteering, as well as