Cup of Law - październik

47
Wrześniowe zmiany w prawie i postępowaniu cywilnym – rewolucja na rynku dochodzenia wierzytelności w praktyce adw. Izabela Długołęcka – Górczyńska apl. adw. Sylwia Szerenos

Transcript of Cup of Law - październik

Page 1: Cup of Law - październik

Wrześniowe zmiany w prawie i postępowaniu cywilnym –

rewolucja na rynku dochodzenia wierzytelności w praktyce

adw. Izabela Długołęcka – Górczyńskaapl. adw. Sylwia Szerenos

Page 2: Cup of Law - październik

• Forma dokumentowa jako ułatwienie dla Wierzyciela przy wykazywaniu faktu zawarcia umowy,• Zmiany w postępowaniu egzekucyjnym, w tym w szczególności

elektroniczna licytacja ruchomości,• Wymiar praktyczny zmian w procedurze egzekucji z nieruchomości,• Zmiany w procedurze cywilnej, w tym zmiany w Elektronicznym

Postępowaniu Upominawczym, jako sposób na przyśpieszenie postępowań,• Kolejne planowane zmiany, w szczególności projekt

„notarialnego nakazu zapłaty” .

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 2

Page 3: Cup of Law - październik

Forma dokumentowa jako ułatwienie dla Wierzyciela przy

wykazywaniu faktu zawarcia umowy

Data RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 3

Page 4: Cup of Law - październik

Wprowadzenie dokumentowej formy czynności prawnych jako nowego typu formy szczególnej.

Ustawowa definicja „dokumentu” - art. 773 k.c.:

„Dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią.”

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 4

Page 5: Cup of Law - październik

Data RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 5

Wpływ wprowadzenia formy dokumentowej na przebieg procedury dochodzenia należności – ułatwienie dla wierzyciela?

Page 6: Cup of Law - październik

Zmiany w postępowaniu egzekucyjnym

Data RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 6

Page 7: Cup of Law - październik

RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 7Data

Najważniejsze zmiany, z punktu widzenia wierzycieli dotyczyć będą:

• Uproszczenia postępowania, m.in. w zakresie wszczęcia i sposobów prowadzenia postępowania, skarg na czynności komornika, zbiegów egzekucji, wysłuchania przed umorzeniem;

• Instytucji wykazu majątku dłużnika;• Cyfryzacji procedury zajęć wierzytelności z rachunku bankowego; • Elektronizacji wymiany danych miedzy komornikami a organami podatkowymi;• Egzekucji z ruchomości, w tym licytacji elektronicznych;• Egzekucji z nieruchomości.

Page 8: Cup of Law - październik

Nowe zasady składania wniosków i oświadczeń

Na piśmie Ustnie do protokołuWyłącznie za

pośrednictwem systemu teleinformatycznego

Wnioski i oświadczenia w postępowaniu

egzekucyjnym składa się:

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 8

Page 9: Cup of Law - październik

Skarga na czynności komornikaNajważniejsze zmiany:• Skargę wnosi się do sądu za pośrednictwem komornika,

który dokonał zaskarżonej czynności lub zaniechał jej dokonania,• Dodano art. 767 § 11 k.p.c. ograniczający możliwość

wniesienia skargi,• Dłużnik zwraca wierzycielowi koszty niezbędne do

celowego przeprowadzenia egzekucji, w tym koszty poszukiwania majątku dłużnika.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 9

Page 10: Cup of Law - październik

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 10

Wyłączenie możliwości złożenia skargi w określonych kategoriach spraw - skarga nie przysługuje na:

• zarządzenie komornika o wezwaniu do usunięcia braków pisma, • zawiadomienie o terminie czynności,• uiszczenie przez komornika podatku od towarów i usług.

Page 11: Cup of Law - październik

Nowe zasady rozstrzygania zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 11

Page 12: Cup of Law - październik

Nowe zasady rozstrzygania zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej

Egzekucję prowadzi łącznie ten organ sądowy lub administracyjny, który jako pierwszy dokonał zajęcia

W razie niemożności ustalenia tego pierwszeństwa – egzekucję prowadzi ten organ, który dokonał zajęcia na poczet należności w wyższej kwocie

Zbieg egzekucji nie wstrzymuje czynności egzekucyjnych

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 12

Page 13: Cup of Law - październik

Wierzyciel nie ma obowiązku wskazywania sposobu egzekucji – poza egzekucją z nieruchomości

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 13

Page 14: Cup of Law - październik

art. 799 zd. ostatnie k.p.c. – organ egzekucyjny stosuje sposób egzekucji najmniej uciążliwy

dla dłużnika

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 14

Page 15: Cup of Law - październik

Brak obligatoryjnego wysłuchania stron przed umorzeniem postępowania

Uchylenie umorzenia egzekucji z mocy prawa w przypadku bezczynności wierzyciela przy

zawieszonym postępowaniu, na rzecz umorzenia z urzędu

Skrócenie terminu bezczynności wierzyciela z roku do sześciu miesięcy

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 15

Page 16: Cup of Law - październik

Zmiana Wierzyciela po wszczęciu egzekucji

Nabywca będzie mógł wstąpić do postępowania na miejsce dotychczasowego wierzyciela, za jego zgodą, pod warunkiem

wykazania przejścia uprawnień dokumentem urzędowym lub dokumentem prywatnym z podpisem urzędowo

poświadczonym (art. 8041 k.p.c.).

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 16

Page 17: Cup of Law - październik

Nowe zasady ustalania majątku dłużnika

• Wskazywanie majątku dłużnika• Odbieranie przez Komornika od dłużnika wykazu majątku• Zlecenie poszukiwania majątku

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 17

Page 18: Cup of Law - październik

Wykaz majątku dłużnika• Uchylenie art. 7971 k.p.c. • Wprowadzenie art. 801 1-2 k.p.c.

• Dłużnik składa wykaz majątku przed komornikiem pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia

• Wzywając dłużnika do złożenia wykazu majątku, komornik uprzedza go o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia oraz poucza, że w razie niezłożenia wykazu majątku wierzyciel może zlecić komornikowi poszukiwanie majątku dłużnika

• Komornik może stosować środki przymusu (grzywna, przymusowe doprowadzenie dłużnika, areszt)

• Jeżeli na podstawie złożonego wykazu majątku nie można ustalić majątku pozwalającego na zaspokojenie roszczenia, Wierzyciel może złożyć wniosek o poszukiwanie majątku dłużnika, wraz z wniesieniem opłaty.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 18

Page 19: Cup of Law - październik

Cyfryzacja zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego

• Procedura zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego prowadzona będzie wyłącznie poprzez systemy teleinformatyczne.

• Zgodnie z art. 8932a k.p.c., komornik doręcza pisma bankowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego zajęcie wierzytelności, a bank wnosi pisma do komornika wyłącznie za pośrednictwem tego systemu.

• Analogiczne rozwiązanie w egzekucji administracyjnej - art. 86b u.p.e.a. • Komornikom sądowym, na mocy nowelizacji art. 39 u.k.s.e., przyznano możliwość

zaliczania na poczet kosztów postępowania opłat związanych z dostępem do systemu

• Nie przewiduje się stworzenia osobnych systemów, wymiana danych następowała będzie za pośrednictwem systemu Ognivo i innych, mogących powstać w przyszłości

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 19

Page 20: Cup of Law - październik

Cyfryzacja zajęcia wierzytelności podatkowych • Procedura wymiany danych i pism między organami egzekucyjnymi a

podatkowymi prowadzona będzie wyłącznie poprzez systemy teleinformatyczne• Na mocy art. 7592 k.p.c., komornicy zobowiązani do dokonywania

doręczeń pism administracyjnym organom egzekucyjnym oraz organom podatkowym wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego albo z użyciem środków komunikacji elektronicznej

• Wyłącznie w tej formie doręczeń do komornika dokonuje organ podatkowy, wykonując zajęcie wierzytelności podatkowych (art. 9022 k.p.c.)

• Zbliżone rozwiązanie, jeżeli chodzi o doręczenia między organami egzekucyjnymi, pomiędzy organem egzekucyjnym a komornikiem oraz przy realizacji zajęć w toku egzekucji administracyjnej z nadpłaty lub zwrotu podatków, zawarte zostały w art. 63a oraz art. 89a u.p.e.a.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 20

Page 21: Cup of Law - październik

Egzekucja z ruchomości• Zmiany dotyczą m.in.:

• obowiązków dłużnika przy zajęciu ruchomości i dozoru nad nimi (art. 847 k.p.c., art. 855 k.p.c.),

• terminu sprzedaży ruchomości z wolnej ręki (art. 864 k.p.c.),

• zasad sporządzania i publikowania obwieszczeń oraz prowadzenia licytacji publicznej ruchomości (art. 867 k.p.c., art. 8671 k.p.c., art. 868 k.p.c.).

Data RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 21

Page 22: Cup of Law - październik

Dotychczas:- Sprzedaż z wolnej ręki nie mogła nastąpić

wcześniej niż 7 dnia od daty zajęcia

Obecnie:Sprzedaż z wolnej ręki nie może nastąpić wcześniej niż po upływie dwóch tygodni

od dnia uprawomocnienia się zajęcia

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 22

Sprzedaż z wolnej ręki

Page 23: Cup of Law - październik

Rękojmia (art. 8671 k.p.c.)

Dotychczas: - Przystępujący do przetargu obowiązany jest złożyć

rękojmię w wysokości jednej dziesiątej sumy oszacowania,

- Ceny nabycia powyżej 500 zł powinna być uiszczona do godziny 12 dnia następnego.

Obecnie:- Przystępujący do przetargu jest obowiązany złożyć

rękojmię w wysokości jednej dziesiątej sumy oszacowania, najpóźniej w dniu poprzedzającym

przetarg,- Rękojmi nie składa się, jeżeli suma oszacowania jest

niższa niż pięć tysięcy złotych, - Wydłużono czas zapłaty ceny nabycia.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 23

Page 24: Cup of Law - październik

Elektroniczna licytacjaruchomości

Data RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 24

Page 25: Cup of Law - październik

Elektroniczna licytacja ruchomości – prowadzona na wzór licytacji na portalach aukcyjnych – art. 879 1-11 k.p.c.

• Licytacja wyłącznie w oparciu o wniosek wierzyciela• Ruchomości oddawane do depozytu sądowego lub na przechowanie innej

właściwej instytucji (wyłączono dozór dłużnika)• Sprzedaż za pośrednictwem specjalnie stworzonego systemu

teleinformatycznego • Rozbudowane ogłoszenie o terminie licytacji, zawierające:

o warunki i termin licytacjio sumę oszacowania i cenę wywołaniao dokładny opis przedmiotu licytacji, wraz ze zdjęciami o informację o czasie i miejscu, gdzie można obejrzeć ruchomości o pouczenia dla przystępujących do licytacji

Data RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 25

Page 26: Cup of Law - październik

Elektroniczna licytacja ruchomości• Złożenie rękojmi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub na ręce komornika.

• Rozpoczęcie licytacji z chwilą określoną w obwieszczeniu o licytacji i jej zakończenie w chwili wyznaczonej przez komornika.

• Wyznaczony okres licytacji wynosi co najmniej siedem dni, a jej zakończenie przypadać musi w godzinach urzędowania sądu rejonowego, przy którym działa komornik.

• Natychmiast po zakończeniu licytacji elektronicznej komornik udziela w systemie przybicia osobie ofiarującej najwyższą cenę i zawiadamia o tym strony i licytantów.

• Zasada wyłączności dokonywania określonych działań przy użyciu systemu teleinformatycznego.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 26

Page 27: Cup of Law - październik

Elektroniczna licytacja ruchomości

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 27

• Nabywca jest obowiązany zapłacić cenę nabycia w następnym dniu roboczym po doręczeniu zawiadomienia o przybiciu, w godzinach urzędowania kancelarii komorniczej, na rachunek bankowy komornika do godziny osiemnastej dnia następnego lub za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Terminy

• Sposób przeprowadzenia licytacji elektronicznej oraz sposób wykorzystania systemu teleinformatycznego obsługującego licytację elektroniczną do pozostałych czynności egzekucyjnych, określony zostanie w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości

Sposób przeprowadzenia

licytacji

Page 28: Cup of Law - październik

Wymiar praktyczny zmian w procedurze egzekucji

z nieruchomości

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 28

Page 29: Cup of Law - październik

Rozszerzenie kompetencji komorników w postępowaniu egzekucyjnym z nieruchomości – przyspieszenie procedury.

Operat szacunkowy – aktualizacja tylko na wniosek wierzyciela lub dłużnika (w terminie 3 lat od umorzenia).

Wpływ zmian na jakość i skuteczność prowadzonej egzekucji z nieruchomości.

Plan podziału – brak konieczności zatwierdzenia przez Sąd.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 29

Page 30: Cup of Law - październik

Komornik:

• Wzywa nabywcę do zapłaty ceny nabycia po uprawomocnieniu się postanowienia o przybiciu• Oznacza dłuższy termin uiszczenia ceny nabycia

(na wniosek nabywcy)

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 30

Page 31: Cup of Law - październik

Plan podziałuNiezwłocznie po złożeniu na rachunek depozytowy Ministra Finansów sumy ulegającej podziałowi komornik sporządza projekt planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji i przedkłada go sądowi. W razie potrzeby sąd wprowadza do planu zmiany i uzupełnienia; w przeciwnym wypadku plan zatwierdza.

Komornik sporządza plan podziału niezwłocznie po uprawomocnieniu się postanowienia o przysądzeniu własności.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 31

Page 32: Cup of Law - październik

Zarzuty przeciwko planowi podziału wnosi się do organu egzekucyjnego, który go sporządził, w terminie dwóch tygodni od

dnia doręczenia zawiadomienia.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 32

Page 33: Cup of Law - październik

Wyłączenie komornika

Do czasu rozstrzygnięcia wniosku o wyłączenie komornika komornik, którego dotyczy wniosek, może podejmować

dalsze czynności (art. 50 §3 k.p.c. w zw. z art. 9 ust. 5 u.k.s.e.)

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 33

Page 34: Cup of Law - październik

Zmiany w procedurze cywilnej, w tym zmiany w Elektronicznym

Postępowaniu Upominawczym, jako sposób na przyśpieszenie

postępowań

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 34

Page 35: Cup of Law - październik

Zmiany w procedurze cywilnej• Wyłączenie sędziego – brak wstrzymania rozpoznania

sprawy w wyniku złożenia wniosku.

• Rozpoznawanie spraw na posiedzeniu niejawnym – przyspieszenie procesu.

• Zmiany w zakresie sposobu doręczeń pism i zawiadomień w toku sprawy – uproszczenie.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 35

Page 36: Cup of Law - październik

Zmiany w procedurze cywilnejMożliwość przeprowadzenia

posiedzenia jawnego przy użyciu urządzeń technicznych

umożliwiających przeprowadzenie rozprawy na

odległość.

Sąd na wniosek strony będzie mógł wyrazić zgodę na

nagrywanie posiedzenia za pomocą urządzenia

rejestrującego dźwięk

Pisma procesowe dla przedsiębiorców i wspólników spółek handlowych doręcza się

na adres udostępniany w rejestrze albo CEIDG, chyba że strona wskazała inny adres dla

doręczeń.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 36

Page 37: Cup of Law - październik

Zmiany w procedurze cywilnejSądy mogą samodzielnie stwierdzić umocowania danego przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika strony, w sytuacji gdy jest to możliwe na podstawie wykazu lub innego rejestru, do którego sąd ma dostęp drogą elektroniczną

Oświadczenie o doręczeniu odpisu pisma pełnomocnikowi drugiej strony w miejsce dowodu jego doręczenia.

Możliwość wnoszenia pism (w tym procesowych) za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 37

Page 38: Cup of Law - październik

Zmiany w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym

Zmiany w EPU obejmują art. 50529-38 k.p.c. i dotyczą przede wszystkim:• wnoszenia pism za pośrednictwem systemu teleinformatycznego dla

powoda i pozwanego (art 50531-32 k.p.c.);• postępowania w przypadku przekazania sprawy do sądu właściwości

ogólnej pozwanego,• wnoszenia opłat (uzupełniająca nie jest pobierana, w przypadku

wniesienia sprzeciwu przez pozwanego)• wykazania umocowania na podstawie wykazu lub innego rejestru, do

którego sąd ma dostęp drogą elektroniczną (art 50536-37 k.p.c.).

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 38

Page 39: Cup of Law - październik

• Nowym rozwiązaniem jest przewidziana w znowelizowanych art. 50532-34 k.p.c. możliwość złożenia przez powoda, wraz z pozwem, wniosku o umorzenie postępowania, w przypadku braku podstaw do wydania nakazu zapłaty lub jego uchylenia.• W takim przypadku e-sąd umarza postępowanie, orzekając

o kosztach jak przy cofnięciu pozwu. • Zmiana ta wchodzi w życie od 01.03.2017 r.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 39

Page 40: Cup of Law - październik

Kolejne planowane zmiany

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 40

Page 41: Cup of Law - październik

Notarialny nakaz zapłaty

Wierzyciel występuje do notariusza z

pisemnym wnioskiem o wydanie nakazu

zapłaty

Notariusz wydaje nakaz zapłaty i

wprowadza go do rejestru notarialnych

nakazów zapłaty

Notariusz doręcza dłużnikowi nakaz

zapłaty osobiście lub za pośrednictwem

swojego pracownika

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 41

Page 42: Cup of Law - październik

W notarialnym nakazie zapłaty nakazuje się osobie zobowiązanej do jego wykonania, żeby w ciągu dwóch

tygodni od doręczenia tego nakazu zaspokoiła roszczenie w całości w raz z kosztami za wydanie

nakazu zapłaty oraz kosztami jego doręczenia albo w tym terminie wniosła sprzeciw do notariusza.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 42

Page 43: Cup of Law - październik

Notarialny nakaz zapłaty

W określonych przypadkach notariusz odmówi wydania nakazu zapłaty bądź uchyli nakaz zapłaty

W przypadku wniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty traci moc w całości albo w części zaskarżonej sprzeciwem

Klauzulę wykonalności notarialnemu nakazowi zapłaty nadaje notariusz inny niż ten, który wydał nakaz zapłaty, na wniosek osoby uprawnionej

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 43

Page 44: Cup of Law - październik

Proponowane zmiany w ustawie o udostępnianiu informacji gospodarczych

i wymianie danych gospodarczych:• W bazach biur ma być widoczna historia płatnicza dłużnika,

obejmująca również informację o zobowiązaniach przedawnionych,• dłużnik po otrzymaniu wezwania do zapłaty z informacją o

zamiarze wpisania do BIG będzie mógł zgłosić sprzeciw wobec zamiaru przekazania danych do biura, • Komornik będzie przekazywał do BIG informacje o bezskutecznej

egzekucji.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 44

Page 45: Cup of Law - październik

Proponowane zmiany w zakresie przedawnienia

Zmiany dotyczą przepisów art. 187 § 1 pkt 1 k.p.c. oraz art. 797 § 1 k.p.c., normujących obligatoryjne elementy treści

pozwu i wniosku egzekucyjnego. Zgodnie z projektem, dotychczasowe wymogi formalne tych pism uzupełniono o obowiązek wykazania, że dochodzone roszczenie nie uległo

przedawnieniu lub że dłużnik zrzekł się skorzystania z zarzutu przedawnienia.

1.05.2023 RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 45

Page 46: Cup of Law - październik

Dziękujemy za uwagę

RK LEGAL - RĄCZKOWSKI, KWIECIŃSKI ADWOKACI 46

Izabela Długołęcka – Górczyńska

Adwokat

[email protected]

Sylwia Szerenos

Aplikant adwokacki

[email protected]