Corpus Hermeticum I Poimandres

8/13/2019 Corpus Hermeticum I Poimandres

1/8


2/8

hermetyk.pl Corpus Hermeticum - Poimandres 1

Poimandres, Pasterz Ludzi 1

1. Pewnego razu, gdy umys mj koncentrowa si na naturze rzeczy,2 mylmoja uniosa si na wyyny, pozostawiajc zmysy cielesne za sob tak jak ma to miejsce w przypadku czowieka, ktrego ogarnia sen po sytym posiku lub gdy jego ciao jest zmczone. Wydao mi si, e Byt olbrzymi, orozmiarach bez granic, zawoa mnie po imieniu i rzek: Co chcesz usyszei zobaczy? Co umys twj stara si poj i zrozumie?

2. Zapytaem: Kim jeste? Odrzek: Jestem Poimandres, Umys wszechdoskonay; wiem czego podasz i jestemzawsze 3 przy tobie.

3. Odpowiedziaem: Pragn dowiedzie si o rzeczach, ktre s i poj ichnatur oraz zrozumie Boga. Oto powiedziaem czego pragn usysze. Odpowiedzia mi: Skoncentruj si w swym umyle4 na tym, co chceszwiedzie, a ja udzielci nauk.

4. Po tych sowach zmienia si jego posta i natychmiast, w mgnieniu oka,wszystkie rzeczy otwary si przede mn i ujrzaem Wizj bezgraniczn,wszystkie rzeczy przeistoczyysi w wiato sodkie, radosne [wiato]. I pokochaem to, co zobaczyem.5 Lecz chwil pniej zstpia wzbudzajca boja i ponura Ciemno, wijc

si falicie niczym w. I wtedy Ciemno przemienia si w co o Mokrej Naturze, niewymowniewzburzona, dymica niczym ogie i zawodzia jkiem nieopisanym. [A] nastpnie nieartykuowany wrzask doby si z niej, jakby to by GosOgnia.

5. [Po czym] ze wiata . . . wite Sowo ( Logos )6 zstpio na t Natur. I wgr, z Mokrej Natury wyskoczy czysty Ogie; by lekki, szybki i ruchliwy. Rwnie Powietrze, bdc lekkim, podyo za Ogniem; wznioso si doOgnia, sprawiajc wraenie, e zwisa z niego, z dala od Ziemi i Wody. Ale Ziemia i Woda pozostay zmieszane ze sob i nie mona byo Ziemi odWody odrni. Jednak poruszay si one syszcDucha- Sowo, ktre je przenikao.

1 Mead, podobnie jak wielu innych tumaczy Poimandres , jako Pasterza Ludzi od sw poim n (pasterz) i an r (czowiek). Jednake alternatyw jest etymologia wywodzca to sowo z koptyjskiego p-eime-n-re - wiedzaRe. Niniejsze tumaczenie pozostawia oryginaln formPoimandres . Por. z Copenhaver, 95. 2 Dos.: medytowa nad rzeczami, ktre s 3 Dos.: wszdzie 4 Dos.: utrzymaj w swym umyle 5 Dos.: ogarny mnie silne emocje gdy patrzyem 6

Za kadym razem, gdy w zdaniu pojawia si pisany z duej litery wyraz Sowo, Mead dopisuje w nawiasie(Logos ). Niniejsze tumaczenie rezygnuje z tej konwencji z racji tego, e aby by konsekwentnym, naleaobytak uczyni z wszystkimi istotniejszymi wyrazami.


3/8


6. Wtedy Poimandres rzek do mnie: Czy zrozumiae t Wizj i co onaoznacza?

Nie; ale zrozumiem odpowiedziaem. To wiato rzek On to Ja, twj Bg, Umys,7 ktry istnia przed Mokr

Natur, ktra wyonia si z Ciemnoci; wiato-Sowo [ktre wyonio si]z Umysu jest Synem Boga.I co dalej? zapytaem. Zrozum, e to, co w tobie widzi i syszy, to Sowo Pana; lecz Umys jestOjcem- Bogiem. Nie s oni od siebie oddzielni; ich zwizek zawiera w sobieycie. Dzikuj Ci powiedziaem. Pojmij wic wiato [powiedzia] i zapoznaj si z nim.

7. Mwic to, spojrza mi dugo w oczy, a zaczem dre pod wpywem Jegowzroku.

Ale gdy podnis Sw gow, ujrzaem w Umyle wiato o niezmierzonejSile, i Kosmos, ktry rozrs si bez granic, i Ogie, ktry otoczony iujarzmiony przez olbrzymiMoc usta w miejscu.

8. Ale podczas gdy ja byem w wielkim zdumieniu, On odezwa si do mnie ponownie: Ujrzae w Umyle Archetypowe Formy, ktrych byt jest bez pocztku i koca. Tak rzek do mnie Poimandres. Zapytaem: Skd wziy si elementy Natury? Na to On odrzek: Z Woli Boga. [Natura] przyja Sowo i spogldajc w pikno Kosmosu skopiowaa je, przeistaczajc si sama w kosmos, poprzez swoje elementy i narodzinydusz.

9. Bg- Umys, bdc hermafrodyt, ktry skada si ze wiata i z ycia,stworzy drugi Umys, Demiurga, 8 ktry jako Bg Ognia i Duchauformowa Siedmiu Zarzdcw, ktrzy trzymaj w ryzach dostrzegalny przez zmysy kosmos. Ludzie okrelaj sprawowan przez nich wadz jakoPrzeznaczen ie.

10. SowoBoga 9 bezzwocznie opucio dolne elementy, wznioso si do czystejformy Natury i zjednoczyo si Umysem-Demiurgiem 10, albowiem byo znim wspistotne. W ten sposb dolne elementy Natury zostay pozbawione

rozsdku, stajc si czyst materi. 11. Wtedy Umys-Demiurg ([zjednoczony] ze Sowem11), ktry obejmuje orbityi obraca nimi w koo, wprawiajc w wir swoje stworzenie i pozwala si imkrci bez pocztku i bez koca. Albowiem krenie [orbit] zaczyna si tam,gdzie si koczy, gdy taka jest wola Umysu.

7 Nous 8 Dos.: ktry nadaje rzeczom form 9

Dos.: Boski Rozsdek 10 Dos.: Umysem Demiurga 11 Dos.: Z Rozsdkiem


4/8


A z dolnych elementw Natura wydobya stworzenia nie-rozumne, gdy Onnie udzieli [im] Rozumu.12 Z Powietrza powstay stworzenia uskrzydlone; zWody pywajce, a Ziemia i Woda rozdzieliy si od siebie, wedle woliUmysu. I z wntrza swego Ziemia wypucia ycie, ktre w sobie miaa,

stworzenia czworonone i pezajce, dzikie i agodne. 12. Lecz Ojciec Wszystkiego, Umys, ktry jest yciem i wiatem uczyniCzowieka13 sobie rwnego, w ktrym si zakocha, gdy by Jegodzieckiem; a pikny by bez porwnania, Obraz swego Ojca. W rzeczysamej, Bg zakochany w Swej wasnej Formie, obdarzy go caym swymstworzeniem.

13. A gdy Czowiek ujrza co Demiurg stworzywraz z Ojcem, te zapragntworzy i Ojciec przysta na to. Wchodzc na twrcz orbit, gdzie uzysk a peni wadzy, spojrza na dziea swego Brata. Zakochali si w nim14 ikady z nich da mu udzia w swym zarzdzie. Gdy pozna dobrze ich esencj, i gdy zacz dzieli ich natur, zdecydowa,e przebije si przez Granic ich orbit aby zawadn tym, co w ryzachtrzymao Ogie.

14. I tak ten, ktry mia wadz nad [wszystkim], co miertelne w kosmosie inad nie- rozumnymi ywotami, przybliy twarz sw do Harmonii i przedarsi przez jej si, ukazujc dolnej Naturze pikn Form Boga. I gdy ujrzaa ona pikno Formy, ktrym nigdy nie mona si zaspokoi oraz jego, ktry [teraz] posiada w sobie kad energi [wszystkich siedmiu]Zarzdcw, jak te i Form [samego] Boga, umiechna si z mioci.Byo to jakby w lustrze swej Wody ujrzaa obraz Czowiekanajpikniejszego, a na powierzchni swej Ziemi jego cie. On za ujrzawszyw niej, w jej Wodach form do swojej podobn, pokocha j i chcia w niej zamieszka; a woli zawtrowa czyn i [w ten sposb]oywi form, ktra pozbawiona bya rozumu. A Natura obja swego ukochanego, oplota go sob cakowicie i poczylisi ze sob, albowiem ukochali si nawzajem. 15

15. I z tego wanie powodu, w odrnieniu od wszelkich innych stworze naziemi, natura czowieka jest podwjna: miertelna z powodu ciaa ale i, z powodu esencji Czowieka, niemiertelna.

Pomimo swej niemiertelnoci i wadzy nad wszystkim, cierpi on tak, jakinni miertelnicy cierpi, poddany Przeznaczeniu. Dlatego te, cho jest ponad Harmoni, sta si jej niewolnikiem. Pochodzcod Ojca hermafrodyty, sam jest hermafrodyt; nie pi, gdy pochodzi [odOjca], ktry nie pi, uleg jednak [snowi].

16. Na to [ja odrzekem: Ucz mnie nadal], mj Umyle, albowiem ja rwnieumiowaem Sowo.

12 Rozum Logos 13

Czowiek ma nieokrelon pe 14 Oni tzn. Siedmiu Zarzdcw 15 Dos.: byli kochankami


5/8


Poimandres powiedzia: Oto tajemnica, ktra nie zostaa objawiona a dodnia dzisiejszego.Kiedy Natura zostaa objta przez Czowieka, zrodzia dziw nad dziwy.Poniewa mia on natur Harmonii Siedmiu, ktrzy to, jak ju

wspomniaem, [stworzeni byli] z Ognia i Ducha, Natura nie zwlekaa iniezwocznie zrodzia siedmiu ludzi, ktrzy odzwierciedlali naturSiedmiu, byli hermafrodytami i przemieszczali si w powietrzu.

Na to [ja powiedziaem]: O Pomaindresie, . . . gdyolbrzymie pr agnieniemn zawadno i pragn sysze; dlaczego odchodzisz od tematu? 16 Poimandres powiedzia: Bd cicho, gdy tematu jeszcze niedokoczyem.17 Odrzekem: Spjrz, ju milcz.

17. A zatem, tak jak mwiem, powstao pokolenie owych siedmiu. Ziemia byaniczym kobieta, jej Wody pene byy tsknot; dojrzao wzia z Ognia, aducha z Eteru. W ten sposb Natura stworzya ramy, ktre odpowiadaybyformie Czowieka. A Czowiek z ycia i wiata przemieni si w dusz i umys z ycia wdusz, ze wiata w umys. W ten sposb wszystkie czci zmysowego wiata trway, dopki cykl niedobieg koca i nie rozpocz si nastpny.

18. A teraz powrmy do tej czci tematu18, ktr tak bardzo pragnieszusysze. Kiedy cykl dobieg koca, z Woli Boga wi, ktra wszystko spajaa,zostaa popuszczona. I wszystkie ywe stworzenia, czowiek te, ktre byyhermafrodytami zostay podzielone: niektre stay si czciowo mskie,inne w podobny sposb st ay si [czciowo] eskie. I niezwocznie Bgwygosi sw wit Mow19:Wzrastajcie we wzrocie i mncie si w mnogo, o wy, istoty istworzenia wszelkie; a czowiek, ktry ma w sobie Umys, niechrozpozna i pojmie, e jest niemiertelny, e przyczyn mierci jest mio, cho Mio jest wszystkim.

19. Gdy to powiedzia, Opatrzno za spraw Przeznaczenia i Harmoniidoprowadzia do poycia i rozrodczoci. I wszelkie stworzenia zaczy si

rozmnaa stosownie do ich gatunku.Ten, ktry pozna samego siebie, osign Dobro przekraczajce wszelkobfito; lecz ten, ktry przez prowadzc na manowce mio umiowaswe ciao, pozostaje w Ciemnoci bdzc i przez swe zmysy ponosimier.

20. Czemu winny jest czowiek, ktry jest niewiadomy, e pozbawiony ma byniemiertelnoci?

16 Dos.: nie uciekaj lub nie wybiegaj 17

Dos.: nie rozwinem jeszcze pierwszej rozprawy (logos) przed tob 18 Dos.: posuchaj reszty rozprawy (logos) 19 Dos.: wite Sowo (Logos )


6/8


Wyglda na to, e nie suchae uwanie. Czy nie nakazaem ci myle? Tak, myl; przypomniaem sobie i dzikuj Ci. Jeli to przemylae, [to w takim razie powiedzia On ] powiedz mi:Dlaczego ci, ktrzy s w mierci zasuguj na mier?

Poniewa mroczna Ciemno jest rdzeniem i podstaw konstrukcji materii;z niej powstaa Mokra Natura, z niej ciao w wiecie zmysw jestsk omponowane; i z tego to [ciaa] mier odscza Wod.

21. Twoje rozumowanie jest suszne! Lecz jak ten, kto pozna samego siebieosiga Jego, jak Sowo Boga oznajmio? Odpowiedziaem: Ojciec wszystkiego skada si ze wiata i z ycia, i z Niego Czowiek si zrodzi. Susznie mwisz. wiato i ycie to Ojciec-Bg i z Niego Czowiek sizrodzi. Jeli rozpoznasz, e jeste z ycia i ze wiata i okae si, e jeste z nich, powrcisz do ycia. Tak orzek Poimandres. Powiedz mi jednak jeszcze, mj Umyle zawoaem jak mam powrcido ycia . . . gdy Bg powiedzia: niech czowiek, ktry ma w sobieUmys, rozpozna i pojmie, e jest [niemiertelny].

22. Czy zatem nie wszyscy ludzie maj Umys? Susznie mwisz. Ja, Umys, jestem obecny w ludziach witych i dobrych,czystych i miosiernych, ludziach, ktrzy yj pobonie. [Im] obec no moja przychodzi z pomoc i natychmiast osigaj oni gnozwszystkich rzeczy a ich czyste ycie zdobywa mio Ojca i dzikuj Mu, bogosawi Mu, piewaj Mu i oddaj si Mu z arliw mioci. I oddaj oni ciao waciwej mu mierci, odwracaj si zobrzydzeniem ododczu z niego pochodzcych, gdy wiedz do czego one prowadz. O nie,Ja, Umys, nie pozwol doprowadziy one do czegokolwiek.20 Niczymodwierny zamkn wszelkie wejcia i odetn wszelkie procesy mylowe,ktre zrodziy si ze zych energii.

23. Lecz dla tych bez Umysu, nikczemnych i zdeprawowanych, zawistnych ichciwych, mordercw i bezbonikw, jestem niedostpny, ustpujcmiejsca Demonowi Zemsty , ktry zaostrzajc ogie drczy ich dodajcognia i rzuca si na ich zmysy, odpacajc im za ich wystpki przeciwko

prawu, tak, e spotyka ich wielka mka, lecz nigdy nie przemija ich apatyt inienasyceni nieustannie borykaj si w ciemnoci. 24. Pouczye mnie dobrze, mj Umyle, wedle mych pragnie. A teraz, bagam

Ci, powiedz mi wicej o Drodze ku Grze, ktra teraz jest [przede mn]. Na to Poimandres odrzek: gdy twe materialne ciao ma si rozoy, poddajesz wpierw ciao zmianie i forma, ktr miae znika oraz oddajeszDemonowi swj sposb ycia, ktrego opucia energia. Zmysy cielesneoddziel aj si, wracaj do rda i odnawiaj si jako energie, a pasja i podanie wycofuj si do natury, ktra pozbawiona jest rozumu.

25. Nastpnie czowiek poda w gr przez Harmoni.

20 Dos.: do ich [naturalnego] koca


7/8


W pierwszej strefie pozbywa si energii Wzrostu i Zaniku, w drugiej[strefie] energii Wymysw Za, w trzeciej energii Podstpnych Poda, wczwartej energii Despotycznej Arogancji , w pitej energii bezbonejBrawury i Nieroztropnej Zuchwaoci, w szstej wywyszonego Denia do

Bogactwa poprzez niecne knowania, w sidmej strefie energii OptaczegoFaszu. 26. I wtedy, obnaony z energii Harmonii, odziany w sw waciwMoc,

poda do tej Natury, ktra naley do smej21 i z tymi-ktrzy- s piewaOjcu.Obecni tam przyjmuj jego pojawienie si z radoci, a on staje si im podobny i z oddali syszy Moce spoza Natury smej, ktre waciwymsobie jzykiem piewaj pieni pochwalne Bogu. Nastpnie wszyscy wraz udaj si do domu Ojca; swoje wasne janieoddajc Mocom, i tym samym stajc si Mocami, s w Bogu. Oto dobrykres dla tych, ktrzy doznali gnozy osign jedno z Bogiem. Zatem dlaczego zwlekasz? Czy z racji tego, co zostao ci objawione, nie jest tw powinnoci, aby tym, ktrzy s tego godni, wskaza drog, abydziki tobie rasa miertelnikw moga by zbawiona przez Boga?

27. Poimandres, gdy to powiedzia, poczy si z Mocami. Lecz ja, dzikujc i bogosawic Ojcu wszystkich [Mocy] zostaemwyzwolony, peen mocy, ktr On we mnie wla i peen tego,czego mnienauczy o naturze Wszystkiego i o najwzniolejszej Wizji. I zaczem naucza ludzi o Piknie Powiceniai Gnozy:Zrodzeni z ziemi ludzie, ktrzy oddajecie si pijastwu i snowi,niewiadomi Boga, otrzewiejcie, pocie kres przesytowi, niech prynieurok irracjonalnego snu!

28. A gdy mnie usyszeli, podeszli do mnie zgodnie. Podjem sw mow: Zrodzeni z ziemi ludzie, dlaczego oddalicie si mierci, kiedy wasz jestmoc dostpienia niemiertelnoci? Okacie skruch wy, ktrzy rami wrami maszerujecie z Bdem, ktrzy czonkiem swej rady czynicie Niewiedz; opucie wiato Mroku i przyjmijcie swj udzia w Niemiertelnoci, odrzucie Zniszczenie!

29. Niektrzy z kpin na ustach odstpili [ode mnie], skazujc si na Drog

mierci; inni bagali by ich pouczy rzucajc si do mych stp. Lecz kazaem im powsta i zostaem przewodnikiem Rasy na drodze dodomu, uczc ich sw (logoi ) i tego, jak maj by zbawieni. Zasiaem w nichsowa (logoi ) mdroci; dostali do picia Wody Niemiertelnoci. A gdy nasta wieczr, nakazaem im dziki zoy Bogu. I gdydzikczynienia ich dobiegy koca, wszyscy powrcili na swe miejscespoczynku.

30. W sercu swym przypomniaem sobie o dobrodziejstwie Poimandresa iuradowaem si, gdy wszystkie me nadzieje si speniy. Sen mego ciaasta si czuwaniem mej duszy, zamknicie mych powiek otworzyo me oczy

21 smej Strefy, t.j. ogdoady


8/8


na prawd; milczenie me brzemienne jest w Dobro , sowo (logos ) me rodzizacne rzeczy.Wszystko to przydarzyo mi si dziki mojemu Umysowi, Poimandresowi,doskonaemu Sowu, dziki ktremu, natchniony przez Boga, wszedem na

Rwnin Prawdy. Std ca sw dusz i z caej swej siy dzikczyniemOjcu-Bogu.31. wity Ty, o Boe, Ojcze wszechrzeczy.

wity Ty, o Boe, ktrego Wol doskonal twe Moce. wity Ty, o Boe, ktrydajes z si rozpozna swym dzieciom. wity Ty, ktry na mocy Sowa powoa do istnienia to, co istnieje. wity Ty, na obraz ktrego caa Natura zostaa stworzona wity Ty, ktrego Formy Natura nigdy nie uczynia. wity Ty, potniejszy od wszystkich potg. wity Ty, grujcy nad kad wysokoci. wity Ty, ktrego nie sposb wychwali. Przyjmij czyst ofiar mego rozumu, z duszy i serca, ktre po wsze czasyzwrcone s ku Tobie, o Ty, niezmienny, niewymowny, ktrego Imi jedynie Milczenie moe wyrazi.

32. Zwr uszy swe ku mnie, ktry modli si by nigdy nie zboczy z drogi kuGnozie 22, [Gnozie ] ktra jest wspln natur naszego Bytu i wypenij mnieSw Moc i [Sw] ask, abym mg zanie wiato niewiadomym, mymBraciom a Twym Synom.Idea ta daje mi wiari bior Ci na wiadka id do ycia i do wiata.Bogosawiony jeste, o Ojcze. Twj czowiek chce wity by, jak Ty jeste wity, a Ty dajesz mu Sw wadz [by by].

Tumaczenie na podstawie: Mead, G. R. S. Trice-Greatest Hermes . Vol. 2. London: The Theosophical Publishing Society, 1906.

rda pomocnicze: Copenhaver, Braian P. Hermetica . Cambridge: Cambridge University Press, 1992.Liddel, Henry George; Scott, Robert. Greek-English Lexicon . New York: Harper & Brothers, 1883.Parthey, Gustavus. Hermetis Trismegisti Poemander . Berolini [Berlin]: Prostat in Libraria Fr. Nicolai,1854.

22 Dos.: by nigdy nie zawie Gnozy

Corpus Hermeticum I Poimandres

Documents

Transcript of Corpus Hermeticum I Poimandres