Ciśnienie atmosferyczne.

Ogólna cyrkulacja atmosfery

Ciśnienie atmosferyczne i wiatrciśnienie atmosferyczne – określa stopień “zagęszczenia” powietrza w danym miejscu; obszar o wysokim ciśnieniu to baryczny wyż, a o niskim ciśnieniu to baryczny niż atmosferyczny; rozkład ciśnienia atmosferycznego decyduje o przemieszczaniu się mas powietrza

wiatr – to przeważnie poziomy ruch powietrza względem powierzchni Ziemi, wywołany różnicą ciśnień

Źródło: wiking.edu.pl

Wraz ze wzrostem temperatury powietrza spada ciśnienie i odwrotnie – gdy temperatura spada, ciśnienie rośnie

Ciśnienie atmosferyczne i wiatr

wiatr – to przeważnie poziomy ruch powietrza względem powierzchni Ziemi, wywołany różnicą ciśnień

Ogólna cyrkulacja atmosferyczna

Źródło: geografia_liceum.republika.pl

Źródło: wiking.edu.pl

Ogólna cyrkulacja atmosferyczna

Źródło: whs.moodledo.co.uk

Ogólna cyrkulacja atmosferyczna

Na obszarach górowania Słońca w zenicie powietrze ogrzewa się najbardziej i jako lżejsze unosi się do góry. W ten sposób przy powierzchni Ziemi wytwarza się niskie ciśnienie, do którego ściągane jest powietrze z zewnątrz.

Tak powstają pasaty - stałe wiatry wiejące od Zwrotników do Równika. Jednocześnie w górnych warstwach troposfery, aby wyrównać ubytek powietrza nad Zwrotnikami, w kierunku przeciwnym do pasatów wieją antypasaty.

Strefa międzyzwrotnikowa

Cyrkulacja pasatowa

Krążenie pasatowe powietrza w okresie przesilenia letniego, gdy Słońce góruje w zenicie nad Zwrotnikiem Raka. Układ cyrkulacji jest przesunięty na północ. W efekcie w strefie podrównikowej na półkuli północnej występuje pora deszczowa, a na półkuli południowej pora sucha. Rejon Morza Śródziemnego leży wówczas w strefie wysokiego ciśnienia- stąd lato nad tym morzem jest zawsze suche i bardzo ciepłe. W okresie przesilenia zimowego Słońce góruje w zenicie nad Zwrotnikiem Koziorożca. Układ cyrkulacji pasatowej jest przesunięty na południe od równika. Na sawannie półkuli południowej występuje pora deszczowa, a na półkuli północnej pora sucha. Na południowych krańcach Afryki i Australii (w klimacie śródziemnomorskim) panuje ciepłe i suche lato - jest to strefa osiadania powietrza w układach wyżowych. Nad M. Śródziemne sięga strefa oddziaływania frontu polarnego - stąd większa ilość opadów atmosferycznych w okresie zimowym na tym obszarze.

Cały układ cyrkulacji pasatowej przemieszcza się w cyklu rocznym wraz z zenitalnym górowaniem Słońca:

Cyrkulacja pasatowaCały układ cyrkulacji pasatowej przemieszcza się w cyklu rocznym wraz z zenitalnym górowaniem Słońca:

Źródło: whs.moodledo.co.uk

Ogólna cyrkulacja atmosferycznaKrążenie powietrza w strefie

umiarkowanej Powietrze osiadające w wyżach zwrotnikowych kieruje sie nie tylko w kierunku równika (tworząc pasaty), ale również w kierunku biegunów. Działająca coraz bardziej siła Coriolisa powoduje szybkie odchylenie tych wiatrów. W efekcie w strefie umiarkowanej występuje obszar stałych wiatrów zachodnich. Są one szczególnie silne na półkuli południowej, gdyż brak tam barier lądowych (żeglarze nazywają te rejony "ryczącymi czterdziestkami" i "wyjącymi pięćdziesiątkami").

Ogólna cyrkulacja atmosferycznaKrążenie powietrza w strefie

okołobiegunowej Na biegunach występują stałe układy wysokiego ciśnienia. Ich powstanie jest związane z bardzo zimnym podłożem, od którego ochładza się powietrze. Staje się on cięższe i opada na powierzchnię ziemi (wyże termiczne).

Od wyżów biegunowych wieją w kierunku równika wiatry, które są bardzo silnie odchylane przez siłę Coriolisa (w strefie okołobiegunowej ma ona największą wartość). Tworzy się okołobiegunowy układ wiatrów wschodnich.

Ciśnienie i cyrkulacja powietrzaKrążenie powietrza zmienia się w ciągu roku – cyrkulacja zimowa nieco różni się od letniej. Na przykład zimą strefa zbieżności pasatów przesunięta jest na południe, a latem na północ od Równika. Wynika to pozycji Słońca, które góruje w zenicie odpowiednio nad Zwrotnikiem Koziorożca i Zwrotnikiem Raka.

styczeń

lipiecŹródło: wiking.edu.pl

Masy powietrzaduże ilości powietrza w atmosferze,

zalegające nad rozległymi obszarami Zwrotnikowe morskie – dociera nad Polskę przez cały rok od

Wyżu Azorskiego, w lecie przynosi obfite opady, zimą odwilż i mgły.

Zwrotnikowe kontynentalne – w lecie i na jesieni, dociera do Polski z północnej Afryki i zachodniej Azji, przynosi ciepłą i słoneczną pogodę.

Polarne morskie – dociera do Polski znad północnego Atlantyku przez cały rok, przynosi zachmurzenie i deszcz

Polarne kontynentalne – dociera do Polski z Europy Wschodniej i Azji w zimę i na wiosnę, przynosi suchą i słoneczną pogodę.

Arktyczne – dociera do Polski w zimie znad Oceanu Arktycznego i Grenlandii, przynosi mrozy i śnieg, jesienią i na wiosnę przymrozki

Masy powietrza napływające nad Polskę

W styczniu

W lipcu

Źródło: wiking.edu.pl

Fronty atmosferycznepowierzchnie styku różnych mas powietrza

Front arktyczny – między masami powietrza arktycznego i polarnego

Front polarny – między masami powietrza arktycznego lub polarnego a zwrotnikowymiFront chłodny – powstaje, gdy masy powietrza zimnego przesuną się na południe, na obszar zajęty przez masy ciepłeFront ciepły – powstaje, gdy masy powietrza ciepłego przesuną się na obszar zajęty przez masy chłodne

Pow. równikowePow. zwrotnikowe

Front polarnyPow. polarneFront arktycznyPow. arktyczne

Front chłodnyPowstaje gdy masy powietrza zimnego przemieszczają się nad obszar mas ciepłych. Ciepłe powietrze wypychane jest ku górze, ochładza się a para wodna kondensuje

Powstają chmury kłębiaste i intensywne opady. Front chłodny jest rozbudowany wyżej oraz szybciej się przemieszcza

Źródło: scholaris.pl

www.stronameteo.go-longhorn.net

Front ciepły

Powstaje gdy powietrze cieplejsze przesuwa się na obszar chłodnych mas powietrza.

Powietrze ciepłe nasuwa się na zimne. Front ciepły jest płaski i szeroki i przemieszcza się wolniej. Towarzyszą mu chmury warstwowe deszczowe i długotrwałe opady

Źródło: scholaris.pl

www.stronameteo.go-longhorn.net

Okluzja – nałożenie się frontówW przypadku, kiedy front

chłodny dogoni front ciepły i doganiające powietrze chłodne jest chłodniejsze od ustępującego przed frontem ciepłym powietrza chłodnego, mamy do czynienia z okluzją chłodną

W przypadku, kiedy front chłodny dogoni front ciepły i doganiające powietrze chłodne jest cieplejsze od ustępującego przed frontem ciepłym powietrza chłodnego, mamy do czynienia z okluzją ciepłą

Wiatry zmienne

Wiatry zmienne są wynikiem regionalnych i lokalnych zmian temperatury i ciśnienia powietrza oraz rozmieszczenia powierzchni lądowych i wodnych

- Bryza- Monsuny- Wiatry fenowe- Wiatry górskie i dolinne- Bora- Tornada, cyklony

Fen - wiatr powstający przy udziale łańcuchów górskich. Powstaje, gdy po obu stronach łańcuch górskiego występuje różnica ciśnienia. Po stronie dowietrznej powietrze unosi się, para wodna skrapla się, powstają opady. Powietrze ochładza się o 0,6°C/100 m. Temperatura powietrza po stronie zawietrznej wzrasta. Powstały wiatr jest suchy, gwałtowny, porywisty. Przykładem takiego wiatru jest wiatr halny

Fen – wiatr halny

Temp. spada 0,6°C/100 m Temp. wzrasta 1°C/100 m

Źródło: ceper.com.pl

Powstawanie wiatru halnego

Fen – wiatr halny

Źródło: eduseek.interklasa.pl

Źródło: scholaris.pl

Monsuny

wiatry wywołane różnicą ciśnienia między lądem a wodą. Wieją w dolnych warstwach atmosfery. Dwa razy do roku zmieniają kierunek na przeciwny. Występują w południowej i południowo – wschodniej Azji.

Źródło: scholaris.pl

Bryzalokalny wiatr zmieniający kierunek w okresie dobowym, na skutek różnicy temperatur między wodą a lądem. W dzień ląd nagrzewa się szybciej niż woda. Nagrzane powietrze unosi się, a na jego miejscu powstaje układ niskiego ciśnienia. W tym czasie nad wodą, która ogrzewa się wolniej powstaje układ wysokiego ciśnienia. Przy powierzchni zaczyna wiać wiatr ku lądowi – bryza

nocna. Odwrotna sytuacja zachodzi w przypadku bryzy dziennej. Bryza nocna Bryza dzienna

Źródło: wiking.edu.pl

Cyrkulacja bryzowa

Wiatry górskie i dolinneWiatry zmienne w cyklu dobowym, powstałe na skutek różnic w nagrzewaniu się dolin i stoków górskich. W ciągu dnia wieją od chłodniejszych dolin do nagrzanych stoków górskich, w nocy – od chłodniejszych stoków do cieplejszych dolin

Wiatr górski (noc)Wiatr dolinny (dzień)

Źródło: paralotnie.atomnet.pl

BoraPowstaje na obszarach, gdzie tereny górskie sąsiadują z morzem i na lądzie panuje wyż a na wodzie niż. Z gór nad morze spływa wychłodzone powietrze np. na dalmatyńskim wybrzeżu Chorwacji

www.euromarina.cz

CyklonUkład niskiego ciśnienia rozwijający się nad ciepłymi wodami w pobliżu równika i w strefie zwrotnikowej. Przyczyną jest gwałtowne obniżenie ciśnienia. Występują w nim gwałtowne wiatry wiejące wokół „oka cyklonu” oraz silne prądy wstępujące

Cyklony

Źródło: wsip.com.pl

Tornadopowstaje w wyniku gwałtownego zderzenia ciepłego (znad Zatoki Meksykańskiej) i zimnego (znad Kanady) powietrza i tworzący wirującą chmurę w kształcie stożka

Źródło: www.classzone.com