Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigniewa+GrÄ…dzkiego.odblokowany_scissored...

download Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigniewa+GrÄ…dzkiego.odblokowany_scissored

of 532

Transcript of Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigniewa+GrÄ…dzkiego.odblokowany_scissored...

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniewa 1/531

    Z ELEMENTAMIZOONOZ

    WINIARCZYKA GO,

    WYD.2 POPR.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniewa 2/531

    6

    Jan..................................................................... 11PRYSZCZYCA............................................................................................................ 11K.............................................................................................................. 18Z ............................................................................................ 25G ........................................................................ 28W.................................................................................................................... 32L ............................................................................................... 37PARATUBERKULOZA.................................................................................................. 40

    B ................................................................................................... 43C ................................................................................. 47G ..................................................................................................... 49E ............................................................................ 55POSOCZNICA KRWOTOCZNA ........................................................................... 61Z A I TCHAWICY (IBR/IPV) ........................ 65Z .................................................................................. 71WIRUSOWA BIEGUNKA BYD UZOWYCH.................................... 75G ......................................................................... 79Z RZEZ SALMONELLE............................................................ 84Z ZEZEscherichia coli J. Osek......................... 88G .................................................................. 93

    UWACZY ....................... 101

    P CZY.............................................................................. 101G DOLINY RIFT........................................................................................ 103CHOROBA NIEBIESKIEGO ............................................................................. 105

    O ................................................................................................... 107NIESZTOWICA......................................................................................................... 110D ............................................................................................. 113BEZTLENOWCOWA ENTEROTOKSEMIA OWIEC........................................................... 115Z ....................................................... 118O .................................................................................................. 119PARASZELESTNICA TRAWIOWIEC.................................................................... 122ENZOOTYCZNE RONIENIE ..................................................................... 124

    KAMPYLOBAKTERIOZA OWIEC

    ................................................................................. 127BRUCELOZA OWIEC................................................................................................. 130G Q .......................................................................................................... 133SALMONELLOZA OWIEC........................................................................................... 135LISTERIOZA............................................................................................................. 138CHOROBA BORNASKA.............................................................................................. 142CHOROBA SKOKOWA............................................................................................... 145TR ................................................................................................. 148PASTERELOZA......................................................................................................... 150

    CHOROBA maedi/visna............................................................................................ 153GRUCZO IEC...................................................................... 156

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniewa 3/531

    Z ....................................................................... 158

    Zygmunt Pejsak...................................................................... 163

    P ........................................................................................ 163A ...................................................................................... 169PRYSZCZYCA.......................................................................................................... 173C ............................................................................ 175P E JAMY USTNEJ............................................................... 177ENTEROWIRUSOWE ZAPALENI .................................................... 178CHOROBA AUJESZKYEGO....................................................................................... 181ROZRODCZO- ............................................. 186Z WE................................................................................ 190Z E................................................................................... 191KORONAWIRUSOWE ZAPALE ............................................ 193EPIDEMICZNA BIEGUNKA......................................................................................... 196G ........................................................................................................... 198Z ................................................................ 200Z E.................................................................................... 201R.................................................................................................................. 202BRUCELOZA............................................................................................................ 206

    LEPTOSPIROZA........................................................................................................ 209LISTERIOZA............................................................................................................. 215G............................................................................................................... 216MIKOPLAZMOWE ZAPALENI .......................................................................... 219Z LENIE NOSA.................................................................... 222STREPTOKOKOZA.................................................................................................... 225PLEUROPNEUMONIA................................................................................................ 227Z ZEZActinobacillus suis................................................. 231Z ZEZHaemophilus parasuis............................................ 232DYZENTERIA........................................................................................................... 233SPIROCHETOZA....................................................................................................... 241ROZROSTOWE ZAPALENIE JELIT............................................................................... 242SALMONELLOZA...................................................................................................... 244K T...................................................................................... 247C ........................................................................................... 250B WA............................................................................... 252W ........................................................................ 255

    Z PALENIE JELIT U PROS.............................................. 256T ............................................................................................................ 258

    CHOROBY KONI ................................................................ 263

    A ...................................................................................... 263P E JAMY USTNEJ............................................................... 267A .......................................................................................... 269

    NOSACIZNA............................................................................................................. 274EPIZOOTYCZNE ZAPALENI .................................................... 280

    W CH............................................ 284

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniewa 4/531

    8

    O ............................................................................................................ 285Z PALENIE MACICY KLACZY.................................................................... 286W TNIC KONI....................................................................... 288Z I................................................... 293

    INFLUENZA KONI..................................................................................................... 299CHOROBY GRYPOPODOBNE KONI............................................................................. 307BRONCHOPNEUMONIA ENZO T....................................................... 312Z.................................................................................................................... 314A T................................................................................... 318R ........................................................................................... 321S ........................................................................................ 324T..................................................................................................................... 327CHOROBA BORNASKA KONI..................................................................................... 333Z GU I RDZENIA KONI......................................................... 337G ......................................................................................... 344

    ............................................................ 349

    N ..................................................................................................... 349Z .................................................................. 355W ......................................................... 359Z W.................................................. 369

    H ............................................................................................. 372PARWOWIROZA....................................................................................................... 377KORONAWIROZA..................................................................................................... 383ROTAWIROZA.......................................................................................................... 384KAMPYLOBAKTERIOZA........................................................................................... 385SALMONELLOZA...................................................................................................... 387KOLIBAKTERIOZAJ. Osek..................................................................................... 390LEPTOSPIROZA........................................................................................................ 393BRUCELOZA............................................................................................................ 399BORELIOZA............................................................................................................. 401ERLICHIOZA............................................................................................................ 405ERLICHIOZA TROMBOCYTARNA............................................................................... 407

    Zbigniew .............................................................. 411

    B ................................................................................................ 411P ......................................................................................... 427KATAR KO........................................................................................................ 433

    SYNDROM NIEDOBORU IMM .............................................. 441Z .................................................................. 450Z ............................................................... 451KORONAWIRUSOWE ZAPALE .......................................................... 463C ........................................................................................... 465H .................................................................................. 471G ....................................................................................... 476DERMATOFITOZA, ........................................ 484

    Sadzikowski............................................................................................................... 497

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniewa 5/531

    TOKSOPLAZMOZA................................................................................................... 497GIARDIOZA............................................................................................................. 502KRYPTOSPORYDIOZA............................................................................................... 503SARKOCYSTOZA...................................................................................................... 504

    OPISTORCHOZA....................................................................................................... 506DIFYLOBOTRIOZA.................................................................................................... 507TASIEMCZYCA,Taenia saginata.............................................................................. 508TASIEMCZYCA,Taenia solium................................................................................. 510W .................................................................................................. 511B NA PRZEZ LARWYEchinococcus granulosus..................... 512B .................................................................................... 513W.............................................................................................................. 514TOKSOKAROZA....................................................................................................... 517Z .................................................................... 518

    INDEKS RZECZOWY ............................................................................................ 519

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniewa 6/531

    10

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniewa 7/531

    Pryszczyca(aphthae epizooticae, ang.foot and mouth disease)

    Pryszczyca

    j- y znacznym e y- d-

    ETIOLOGIA Picornaviridae

    rodzaj Aphtovirus 9.W siarkowy, cyt

    nniki fizyczne. Tem 24godzinach, temperatura 60 hmiast. W temperaturze zachow e 4 gnojowicy k

    ch. : A, O, C, SAT1, SAT2, y- y immunizowanych, okaza rnianie jednym podtypem nnym podtypem wirusa.

    EPIZOOTIOLOGIA. Pryszczyca

    cych bizony, bawo-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniewa 8/531

    12

    naturalny rezer

    Pryszczyca udniowej. Szczepy

    na Bliskim Wschodzie, typy O, A, Ci Asia 1 -wschodniej Azji, O, A, i Cw Ame- w Afryce zachodniej i centralnej,O, A, C, SAT 1, SAT 2, SAT 3 Prysz

    o-

    permanentnie po-wraca do Euro 1993 roku, w Grecji w latach 1994 i 1996, Al 1959 o 9621964. Wlatach 1968-1971 zarejestrowano w Polsce 10 ognisk pryszczycy. Zachoro-

    stwierdzono w Polsce pojedyncze ogniska powodowane przez typ C. W achorowania spowodowane przez typ A.

    1968. Ostat-nie ognisko choroby w Polsce stwierdzono w 1971 roku. Spowodowane ono

    a-

    dzo y- a-

    podtypu A wirusa. Wyizolowano go po raz pierwszy w Iranie w 1996 roku,a

    c- nasienie, za e- i opadami deszczu.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniewa 9/531

    Pryszczyca 13

    prz a

    inicznych.

    d-pornionych przeciwko pryszczycy, a e kon ania,przy czym miano wirusa w mleku jest wysokie.

    PATOGENEZA pierwot - u zwierzcia.

    w w- asy IgM z- poja po 10 u- y- eIgM przypad .

    OBJAWY KLINICZNE. a-kiem apetytu. Na o-dukcja mleka gwa d

    o y ymienia.

    h- charakte- linienie i kulawizna e

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 10/531

    14

    r- j -ropnych, w okolicy a-dza do kulawizn i uszkod pstwem przebycia pryszczycy.

    ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE. u-

    d- tno- a u etypowy, o- y- any mianem cor tigrinum. W takich przypadkach w

    wor anatomopatologicznych.

    ROZPOZNAWANIE. . Podczas badania jamy ustnej r-

    wone w

    rze wymienia nasuwa t o- . Naj- o-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 11/531

    Pryszczyca 15

    7,2 ko- t

    zakresie 7,2 z- w takim stanie dostarczone do laborato- r- u - z- y- (OWD) lub testem ELISA z zastosowaniem surowic specyficznych dla 7 y (PCR)lub hybrydyzacja in situ y niacza rek tarczycy, lub ELISA irus podlega identy-fikacji w z zastosowa- 7- m

    Tradycyjnym te a a

    wynik.

    o-

    z- o- y- a-nych o- diagnostyce serologicznej pryszczycy jest test seroneutralizacji (SNT) oraz

    ELISA o- -3 dniach. ELISA jest testem szybszym i e-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 12/531

    16

    u-rowicy krwi wskazuje na kontakt z wirusem i

    P. Pryszczyca

    i e- c-twem pro czynniki atmosferyczne (wiatr, opady). Podstawowym zatem elementem

    w wyeliminowa

    a strefy zapowie e- y- j-

    e-

    e- ognisku choroby w o-nymi. Zwie pomocy transportu mechaniczneg e- a- u- usa. Mleko w rejonie,

    w o

    o- o- z- oradycznie. Natomiast w rejonach, gdzie pryszczyca wy- z -, dwu- - w- 3-6

    mie y poda

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 13/531

    Pryszczyca 17

    W u- yne, nabyte

    erw na wypadek wybu y- onych.

    pryszczycy,w a- i

    j- o-giczny pryszczycy.

    w ad atus regionu

    cho

    ystokopytnych w strefie zapowietrzonej. a-

    r-

    przeznaczonych do

    Z . u owego mlekai t-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 14/531

    18

    e

    w o- 2 tygodniach. Rozpoznanie pryszczycyu i charakterystycznego obrazu kliniczn o-zy jest izolacja i identyfikacja wirusa na ho

    (pestis bovum, ang.cattle plaque)

    . Owce, kozy, wolno y- y- - e-gunka.

    ETIOLOGIA.W Mononegavirales, rodzinyParamyxoviridae, podrodziny Paramyxovirinae, rodzaju Morbillivirus. Obecnierodzaj Morbillivirus obejmuje p , (od 1988 roku).

    Surowice pr o-suszu in vitro wirusy odry i no

    o 100

    6 ikalnych wirus ginie w o y eraturze +

    odka , formalina oraz 4% krezol.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 15/531

    19

    i tropizmem tkankowym.

    EPIZOOTIOLOGIA.

    w i prawdopodobnie w Sri Lance. Zachodnia Azja jest w zasadzie wolna od, a y

    roku i

    w o-

    j osusz roku.

    o-suszu o-otii. W rejonach endemicznych zachorowania d

    d- e Ostatnio wskaz rnatywny rezerwuar

    by

    u- o-

    znane jest na terenie zachodniej Af a (peste de petits ruminants a zd y

    a skut Najc a- Przy

    nie do-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 16/531

    20

    kowicie od wirusa i l-stwa i siewstwa nie wy

    PATOGENEZA r- a-

    tkance limfoidalnej, rtwicy

    wy e b-kie odwodn

    wirus ze wszystkimi wydzielinami i y- a o

    OBJAWY KLINICZNE. Okres inkuba o-ronnej, bezobjawowej. Kla d-ni

    a-stroszony

    i - 5 dniach od wy - o nieprzyjemn doprowadza

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 17/531

    21

    ekrotycznych i krwi. Oddech

    a egunki w okresie 6 t, a- , a

    w okresie obja u

    wzrasta liczba hematokrytowa. . Brak jest zmian

    o- a

    W od 95 do 99%, wobec 50

    ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE b y wirusowej -MD o- i-doczn e r zmieniona i wykazuje o ego wykazuje

    a o-

    y- owych, krtani i a-czyniowe nacieki limfocytarne. Pod wsierdziem w lewej komorze serca, podnasierdziem podstawy serca i z-ne wybroczyny.

    -

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 18/531

    22

    ROZPOZNAWANIE o- zmiananatomopatologi i- towna biegunka e

    j- y a-zanie w tkankach c o

    ta w stadzie, w kt e- e oryjnego. Od wybranych zwie o-

    e- w celu wykonania badania histolo- e diagnostycznego. Podstawowym odczynnikiem diagnostycznym jest surowi-

    o- przeciwcia y- i- t. Do wykrywania antygenu wirusowego w

    w- (OWD i Okres obserwacji trwa 3 tygodnie. o 3- o-fluorescencji dniej.

    (bovine viral diarrhoeamucosal disease, BVD-MD),

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 19/531

    23

    (peste-des-petite ruminant, PPR i . BVD-MD jest szeroko rozpowszechnione u domowychi - a-

    yce w rejonach Sahary oraz na o

    a testy laboratoryjne umo a z wykorzysta (RT-PCR). TestRT-PCR wykorzystuje uniwersalne startery dla regionu wysoce konserwa- y y-ficzne dla wirusa osuszu i wirusa PPR.

    Pryszczyca r-

    Badanie serologiczne rzadko jest stosowane w celu potwierdzenia zaka- o-

    e- cznych. Test seroneutralizacji j- o-

    , Opracowano test ELISA do wykry o-

    P e- z A OIE).

    na terenach wolnych wszelkie leczenie ta chore gosusz nie osusz o- sce w Rzymie w 1951 roku, kiedy

    r- cucha epizootycznego poprzez

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 20/531

    24

    t- anie.

    i- 19

    JP-15 odowe jak FAO i OIE. y

    a- m, nazwany Pan African RinderpestCampaign osuszu i na

    a jako e u a

    d- Global Rinderpest

    Eradication Programme, GREP j-

    , PARC), Eradication Programme, WA-

    REC),

    A-REC).

    w roku 1995.

    wol o-

    u-szu. Na tym etapie zaprzestawano stosowania szcze o- cho- y-najmniej trzech lat po zaprzestaniu stosowania szczepionki o-

    uznany za wolny o y- a- o- uszu.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 21/531

    25

    Programem r- . Centrala FAO (Sekretariat GREP) l-

    tacje, e-pionki. Zidentyfikowano ogni .

    Ugandy,

    w zachodniej Azji

    w zachodniej Azji jest Jemen,

    Lance i Pakistanie.

    dnymi danymi. o-nych pod a- owania zach ischarge (diarrhoea eath). Istotnym elementem GREP u k- hnik biologii molekularnej. W

    jne Laboratorium dla Pomoru i. 2 czerw- EmergencyPrevention System (EMPRES)for Transboundary Animal and Plant Pests and Dise-ases

    e

    pleuropneumonia contagiosa bovum, ang. contagious bovine

    pleuropneumonia)

    (contagious bovine pleuropneumonia CBPP k- -

    ETIOLOGIA. Mycoplasma mycoides subspecies myco-

    ides SC e-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 22/531

    26

    large colonies small colonies Mycoplasma mycoides sub-species mycoides u- o ksz Mycoplasma mycoides u- e- a

    EPIZOOTIOLOGIA. o- Mycoplasma mycoides subspecies mycoides SC(MmmSC d CBPP na Bliskim

    ende

    PATOGENEZA. o- n- a- o- e

    siewstwo mikoplazm z wydychanym powietrzem (aerozolem).

    OBJAWY KLINICZNE.Okres inkubacji wynosi zazwyczaj 3 do 6 tygodni,

    10 dni, brak apety-

    we-

    y-

    MmmSC.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 23/531

    27

    Objawy kliniczne awy ze strony

    y a

    ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE.W ostrej postaci CBPP e ciemnoczerw

    i z ogniskami martwicy.

    i-koplazm. Nie

    ROZPOZNAWANIE. Badani rozpoznania CBPP - o- badania laborato

    n-tracja mikoplazm s

    20% surowicy, 0,3% agaru, 500 jm/ml penicyliny, octan talu o- przecho

    Laborato a-

    podstawowych.

    galakty-na wydzielany przez mikoplazmy wyk

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 24/531

    28

    wykrywany nawet w skrawkach tkanek utrwalonych w formalinie. Taki testwyko 3 dni.

    a-cza o-nych. Ostatnio opracowano test ELISA c MmmSC.

    P. podlegaj Polega ono na zabijaniu i nieszkodliwym usuwaniu wszystkich chorych i

    arazka. W krajach, w

    Guzowata cho (ang. lumpy skin disease, LSD)

    kszenie w

    ekon i o

    ETIOLOGIA. o-dziny Poxviridae, rodzaju Capripoxvirus, neethling.

    Wiruspox n- powanie

    capripoxvirus e dnym tylko

    W

    ho , linii - - urzych.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 25/531

    29

    EPIZOOTIOLOGIA. doBot

    y Sudanie, w 1974 w Nigerii i w 1977 w Mauretanii, Mali, Ghanie i Liberii.Epizootie w latach 1981 e e- w Izraelu w 1989 roku. Cho- o adagaskarze.

    irusa - j o-

    zwie emicznie,okreso e-

    populacji by

    o-watej

    PATOGENEZA. o-

    delikat i- od zaka- cho

    OBJAWY KLINICZNE. n-

    9 dni. U y-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 26/531

    30

    u 4 tygodni. Zw

    j e nozdrzy i oczu, karku, gruczole mlekowym, okolicy krocza, moszny. Guzki r o

    y- wkowego i nosa - o samic obserwowano poronienia y-

    . Proces zdrowie- e

    ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE. e- - e- a- aczy- e

    e-lialnych, makrofagach, limfocytach.

    ROZPOZNAWANIENIE. k-

    n-tem diagnozy jest badanie klin powierz- z-

    w i n- rmaliny u-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 27/531

    31

    sologicz o- i-

    n-cji lub immun a- Western blotting wykrywa

    wirusa LSD Seroneu-tralizacja uznawana jest za najbardziej wiarygodny test serologiczny. Ponie-

    identyfikacji zwie cych. Sklonowanie otwo ELISA do diagnostyki serologicznej LSD.

    Pokswirus , ale nie u (cow poxvirus) i wirusa ospyrzekomej (vaccinia virus u a- stadzie. W warunkach laboratoryjnychpokswirus owiec o

    oduje charaktery-styczny efekt cytopatyczny oraz poja

    mammillitis (wirusAllerton mammillitis (bovine herpesvirus 2,BHV2 i- za

    P. jest zwalczana z urz o-

    lczania choroby w rejonach enzootycznego zawieraj LSD. W Kenii wykorzysty

    e-

    W opracowywaniu jest szczepionka rekomb pokswirus owiec u-szu

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 28/531

    32

    jednokrotnym poda-niu.

    anthrax, ang.Anthrax; splenic fever)

    o-staci posocznicy. Cha orazsurowiczo-

    ETIOLOGIA. , Bacillus anthracis, e-

    a 10 11,5 a- u- jest zdol . Bacillus anthracis wytwarza otoczki w

    obronnym or temperaturze 12 a- . U chorego na

    o ie Bacillus anthracis 15 minu- 28 20 minut. Wysuszona krew e-klowanie niszczy formy we

    o-miast zarodniki (przetrwalniki i- namn a-

    temperatura we l

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 29/531

    33

    eraturze 120

    glika i- Bacillus anthracis a

    EPIZOOTIOLOGIA. o-

    o- y o okresinkubacji wynosi 1 peros.

    eniesienia choroby ze

    a przez Bacillus anthracis o

    o- o- o o-

    siedztwo

    o- wyda w

    PATOGENEZA.

    a-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 30/531

    34

    e- ograni a . Prowadzi ego.

    OBJAWY KLINICZNE. kres inkubacji wglika i- y

    przebiega nadostro, ostro lub h- i y-

    o

    e- nych miejscach z odbytnicy wydalana jest krew o zabarwieniu ciemnobrunatnym (barwa

    36 godzinach, w podostrych przypadkach po 3 o 2 e-nie.

    ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE. y-

    powemu obrazowi posocznicy . Wybroczyny wy- d-powiadaj kszona, miazga ciemnoczerwona, papkowatej konsystencji, torebka y- z y

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 31/531

    35

    ROZPOZNAWANIE.

    atoryjnym. Pobranie olonym miejscu, np. j

    kilka pr a-

    e-dziony,

    r-kiem zbitym z waty. e-

    a-kowane.Laboratorium diagnostyczne bada preparaty krwi i wykonuje badanie

    hodowlane. Stwierdzenie w preparatach mazanych laseczek lub otoczek Bacillus anthracis l

    yizolowanego drobnoustroju.Odczynem pomocniczym w diagnostyce wjest odczyn precypitacjiAscoliego o odczynu jest powsta e

    (Polymerase Chain Reaction) reakcja Bacillus anthracis w materiale patolo Bacillus anthracis ysta- .

    , odczyn precypitacji w , test hemaglutynacji biernej lub test ELISA.

    P. o- a-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 32/531

    36

    j-rzanych jest Bacillus anthra-cis z pogrzebane. Zdejmowanie s a- o- , 3% woda utle-niona, 5% formalina y-biotykami (penicylina, streptomycyna, tetracyklina y

    w leczeniu tej choroby. i

    pastwis

    a-rodniki Bacillus anthracis

    Bacillus anthracis w trzech formach: typ I (S zjadliwy), typ II (niezjadliwy), typ III (R niezjadliwy). Tylko szczepy wy 2 a-cja Bacillus anthraciszawsze za z form typu I (S). W ko

    Bacillus anthracis czynnikami: zdol produkcji toksyny kcji szczepionki . Szczepionka powinna Bacillus anthracis.

    Z . Choroba ma charakter za- glik zwierzta ryzyka zaka lekarzy wete

    e . W

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 33/531

    37

    Zmianom mie o-

    i zapalenia a n-

    oryjnych pobiera o e- .

    a- o higieny y-ka szczepienia ochronne.

    Leptospiroza leptospirosis)

    b- , poronieniami .

    ETIOLOGIA I EPIZOOTIOLOGIA.Leptospiroza powodowana jest przezspirochety zaliczane do rodzaju Leptospira Leptospira, ane na

    aadaptowany u- Leptospira hardjo. Serotyp Leptospira pomona o

    L. grippotyphosa o- ezobjawowi siewcy, o- i- o- o-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 34/531

    38

    Leptospira hardjo p- a i-

    pomimo m nie w- alnika nasienia.

    PATOGENEZA do organizmu gospodarza do- miano swoi nast rozrod

    L. hardjo r-nych, sa l- b i-ry.

    OBJAWY KLINICZNE.Okres inkubacji wynosi od 4 do 10 dni. Kliniczne o-

    e enzo- L. hardjo n- oraz poronieniami, poro-dami przedwczesnymi owanychprzez L. pomona. Nast

    i

    - b , hemoglobinurii i anemii.

    ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE d-

    e-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 35/531

    Leptospir 39

    drobne ogniska nekrotyczne.

    erwono podbar-

    r-nej.

    ROZPOZNAWANIEleptospirozy o-otycznej, objawach klinicznych i badaniach laboratoryjnych. Diagnostykalaboratoryjna polega na wykazaniu leptospir

    a-

    ustro - W

    Test immunofluorescencji po

    w ch mianow i-

    i izolacji oraz y-zacji Leptospira hardjo-bovis

    e immunofluorescencji .

    ej stosowanym testem w diagnostyce leptospirozy test aglutynacji mikroskopowej erii. Mia-na w rozcie

    Kodeksu Zoosa miano to wskazuje na potencjalne zaka

    W u-tynacji mikroskopowej w rozcie

    przeciwc e , test aglutynacji

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 36/531

    40

    ospirozy

    PE.Leptospiroza

    Zastosowanie w praktycestreptomycyny czy tetracyklin do eliminacji leptospir u-teczne. Zwalczanie leptospirozy o-

    wadzaniem zaka ogicznie ujemne. Buhaje w stacjach unasieniania nie powinny o-giczne nie od

    oprofilaktykiswoistej z j zwalczania leptospirozy adzanedo stacji unasieniania nie mo a istreptomycyny do nasienia zapobiega transmisji leptospir skiego.

    El i-ku badania serologicz z moczem i pozytywnym seroreagentem e- c- -rdzeniowym. Tam bowiem leptospiry a o- transmisji leptospir z

    Z . Patrz

    Paratuberkuloza enteritis paratuberculosis, ang.Johne's disease)

    Paratuberkuloza, czyli choroba Johnego, jest chronicznym przerostowymzapaleniem jelit Myco-bacterium paratuberculosis.

    ETIOLOGIA. Mycobacterium paratuberculosis m,

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 37/531

    Paratuberkuloza, inaczej choroba Johnego 41

    a 0,5 a- . Nie ma otoczki ani nie

    o-

    poja Mycobacterium paratuberculosis owano Namna - ch w kale Mycobacterium paratuberculosis

    wysokiego stopnia na penicyli.

    EPIZOOTIOLOGIA I PATOGENEZA. Mycobacterium paratuberculosis a-

    per os a- arazka Mycobacte-rium paratuberculosis a Mycobacterium paratuberculosis.

    y wprowadzenieMycobacterium paratuberculosisnie prowadzi do rozwoju procesu p-

    znych, ale Mycobacterium paratuberculosis a

    o- a-gocytowane p r- o-sta e- a- m-kach, a na

    OBJAWY KLINICZNE I ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE. powoli, towarzyszy mu biegunka icie cienkim

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 38/531

    42

    przerostowe zapalenie aczynia o-

    o-

    w warstwie ofagi rwuje zbudo-

    rek olbrzymich.

    ROZPOZNAWANIE. Paratuberkuloza w- cjii Mycobacterium paratuberculosis DNA w kale, badanie serologiczne oraz badanie sekcyjne i histoptologiczne.Do badania histopatologicznego pobiera si -Neelsena a- Mycobacterium

    paratuberculosis u powolny (5 do 14 tygodni).

    Opracowano sondy molekularne DNA do wykrywania bakteryjnego ma- (PCR z-nego bakterii.

    Testami serologicznymi powszechnie stosowanymi w diagnostyce para- iacza, test ELISA oraz test precypi- .

    0,1 ml ptasiej tuberkuliny PPD lub joniny

    .

    P. Paratuberkuloza i zapobiega- rnych.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 39/531

    43

    Bruceloza brucellosis bovum; abortus infectiosus; ang. bovine brucellosis;infectious abortion)

    Bruceloza (choroba Banga a- i

    ETIOLOGIA. wnie Brucella abortus,rzadziejBrucella melitensis Brucella suis tkankach gospoda-

    Brucella abortusjest trudna do hodowli, 38 atmosfery CO2(5 Brucellaz zastosowaniem

    j Brucella abortus (1 zji, 2 i 4 (obok biowaru 1)

    w obu Amerykach.EPIZOOTIOLOGIA I PATOGENEZA.Bruceloza

    Izrael, Japonia, Austria, Szwajcaria, Dania, Finlandia, Norwegia, Szwecja, ogram ia po-

    ctwem arazka

    w okresie poronienia. Zarazek wydalany jest okresowo z mlekiem pr Brucella abortus e moczu, gnojowicy, do 2 i od tempe-

    ratury otoczenia i ekspozycji na promie Brucella abortusginie w temperaturze 60C po 30 minutach, w temperaturze 85C po 5 mi-

    nutach i w temperaturze 100C natychmiast. Lizol, alkohol etylowy, alkoholpropylowy, kwas karbolowy o stosunku do bruceli.

    Za

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 40/531

    44

    , czegoefektem jest poronienie wodami o

    OBJAWY KLINICZNE. 180 dni, ale notowanoprzypadki poronienia po 193 a-

    Brucella abortusjest poro-nienie a- a- zapalnych tocz -ropny bezwonny wy- poronienia poje zno i powtarzanie rui. Po poro- a-

    Brucella abortus, e- oraz .

    u- . W

    Intensywny prze , co powoduje po moszny.

    ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE. i-cy o-

    nki pods

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 41/531

    45

    o-

    ze. Zmianom tym towarzyszy

    l- .

    ROZPOZNAWANIE.Objawy kliniczne i wywiad epizootyczny oraz zmia-

    znym i serologicznym. ikrobiologiczne e a- o-

    o (polymerase chain reaction,PCR znym.

    o-wej (OKAP rose bengal plate agglutination test(RBPT), buffered plate agglutination test(BPAT). Odczyn ten stosowany jest jakotest przesiewowy (screening) i przy badaniu poszczeg y- dczynem

    (OWD) lub testem immunoenzymatycznym ELISA. e-en u- o-logicz Coombsa (OAG ykrywa aglutyniny niekompletne oraz odczyn z 2-merkaptoetanolem (OME y- a st o-sowany test alergiczny antygenu brucela do iniekcji

    P. Bruceloza

    o

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 42/531

    46

    a e tej choroby (negatywne badanie serologic ostatnich trzech lat) i przy corocznym serologicznym badaniu jednej trzeciej o-logicznie dodatnio.

    nie ma zwi

    a-ne serologicznie (OKAP, OWD, ELISA) z wynikiem negatywnym,

    ystyczne dla brucelozy np.poronienia,

    oratoryjnych wszystkich

    ze stad nie uznanych zawolne od brucelozy,

    z-nych.

    o-

    o-

    o wykonywane co dwa lata.

    W przypadku stwierdzenia wyniku dodatniego w badaniu serologicznym

    i- ego laboratorium diagnostycznego,

    OKAP, OWD, ELISA pie 8 tygodni,

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 43/531

    47

    a- celu hodowli,

    od n-

    d

    o-waniu.

    Z . rodzaju Brucella e i-nami lub przez picie mleka zawiera

    e

    Choroba m campylobacteriosis genitalis bovis, ang. bovine genital campylo-bacteriosis; bovine venereal campylobacteriosis

    )

    .

    ETIOLOGIA I EPIZOOTIOLOGIA. Campylobacterfetussubsp. venerealis Campylobacter

    do 08 -zwrotny -, e K i antygen o- ane

    a- e- nfekcyjne.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 44/531

    48

    apobiegawczych Campy-lobacter fetus subsp. venerealis czynnik etiologiczny z rgentynie w latach 19661981

    Campylobacter fetus z-

    t- u-

    OBJAWY KLINICZNE. -ropne zapalenie e-regularne ruje i poronienia.

    zmian anatomopatologicznych, ani histo u-

    a- stwarza ko o

    ROZPOZNAWANIE. immu-nofluorescencji (IFT

    Campylobacter fetus C. subsp. venerealis

    od C. subsp. fetus natomiast Campylobacter fetusod Campylobactersputorum subsp. bubulus Campylobacter y- lenu zawartego

    b w warunkach mikroaerofilnych, np.: 3,5% O2, 10% CO2 i 86,5% N2. Wiel- , Campylobacter fetuspodczas

    transportu. n- esiew na agar . Mor-fologicznie Campylobacter fetus a- ubowy.

    Campylobacter. Obecnie wraz z zastoso-

    (PCR i- ykrywania Campylobacter fetusw nasieniu.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 45/531

    49

    twika, jak i w zwalczaniu ch a- a-

    n- ta e

    P. elementem zwalczania jest izolacja stad zdro krycia, wprowadzenie inseminacji, produk

    e-pionki ycznej lub zwalczania cho- e- acjach e-pionki opracowanej w e- Campylobacter fetus

    subsp. venerealis adzane do stacji unasieniania, a okresowe a

    . Zalec a-pletkowe dihydrostreptomycyny Dobre rezultaty daje skojarzone podawanie streptomycyny i szczepionki. Wcelu eliminacji Campylobacter fetus o , streptomycyny,linkomycyny i spektinomycyny z Campylobacter fetus bkach nasienia.

    c. i ang. tuberculosis)

    a- i-czymi, w tkankach i narz

    ETIOLOGIA. Mycobacterium bovis Mycobac-terium tuberculosis Mycobacterium avium o-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 46/531

    50

    o- puje jako czynnik

    Mycobacterium bovis a- Mycobacterium to k 4,0 0,30,5 czowych innych substancji chemicznych i rozpuszczalni

    i-kami anilinowymi. Dopiero podgrzanie po owanie kwasami i o-oporne.

    y- d- omiastrozproszone u- ,3 cych zawie .

    EPIZOOTIOLOGIA. y- a

    j- o- i z wieki n- o-

    azuje na aero d- 1% zwierz i o

    y

    r-gicznego enie liczby a

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 47/531

    51

    i-zacji od 1975 r.).

    PATOGENEZA.

    owej w formie gru- e- z-

    owy Zapalne odczyny tkankowe

    mianem ogniska pierwotnego. Lokalizacja tych

    w e-go nnych, a brak

    u- e- e- r-

    miejscach, w kt a wko-

    wej e

    n i-

    .Cec o- . k w

    tkanka ulega martwicy skrzepo

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 48/531

    52

    ogniska w innych narz iniczne.

    OBJAWY KLINICZNE. okalizacji

    e- o

    a- o-

    o-

    o

    oskrze

    e- o

    i-

    e u- y Z rozwojem choroby dusz

    y- w postaci niebole-

    snego gu a-

    e-snego

    r- a

    e- Rozpoznanie potwierdza wykaza w mleku.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 49/531

    53

    centralne owych, eniem.

    ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE.W c c- a- y d ziarna esowi nnych, a

    W ostrej post

    i-ca y- a-

    cenia; jako

    gru ku jelita biodrowego albo jelita

    erek. kszone,na przekroju stwier pro-

    nsowanych wyst

    o-

    ROZPOZNAWANIE o- d- pobiera do badania bakteriologicz znych.

    w-czej Mycobacteriumbovis, czy 15

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 50/531

    54

    o-

    r- o

    ku, martwicy, owego osi 24 mm.

    rejonie iniekcji tuberkuliny.

    rnego dla a-nego z tube a-

    4 mm w tuberkuliny ptasiej. Wynik odczytu tuberkulinizacji uznawanyjest za nega gdy wynik testu z tuberkulina by Euro

    tuberku ), badanie interferonu gamma oraztest ELISA.

    Mycobacterium bovis o- ikami barwienia i ogicznym badaniem ).

    (PCR wykrywania DNA Mycobacterium bovis. Amplifikowany jest fragment genu (IS986, IS 1081 Mycobacterium tuberculosis,ale stosu Mycobcterium tuberculosisodMycobacteriumbovis.

    P. d-

    .

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 51/531

    55

    o- u-

    u

    Z . o-wieka znana jest od bardzo dawna. Natomiast informacje o zachorowaniachzwie

    y- Mycobacterium

    bovis y- e- u-bacji wynosi od 4 tygodni do kilku lat. Objawy kliniczne

    M. tuberculosis. z- - o- i. o-

    wo- e- a-peutyki, np. izoniazyd d- BCG.

    a- liczby zacho

    (ang. enzootic bovine leukosis)

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 52/531

    56

    (EBL o- lub w postaci limfosarkomy.

    ETIOLOGIA. ) zo- Retroviridae. einy embranowej glikoproteiny n-skryptazy. Prowirusowy DNA t-nej transkryptazy wirusowej ulega i

    y- u-rze 56 C przez 1 minu- oddanym rutyno orga

    y wirusem enzootycznej

    bia y strukturalne, funkcjo ocyty - eka

    ra sekwencji charakterystycznych dla.

    EPIZOOTIOLOGIA. e- i- po

    BLV jest szeroko rozpowsz

    w wieku 5 o- ach Brytyj- powania choroby jest niska.

    o- o-

    o-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 53/531

    57

    i- a- ktywna.

    o - zabiegi chirurgiczne, pobieranie krwi, podawanie szczepionek, kolczykowa-

    e- asadzie BLV a- mat a- a y-ty e

    Rozprzestrzenienie BLV

    lnych anego. t- - lnych isubtropikalnych.

    a Rozprzestrzenienie w -90% oraz stada wolne od zaka-

    o- aci EBL dowody na na mu formy wirusa enzo . Nie bez znaczenia jest wiek

    a- y a- a

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 54/531

    58

    o- (BoLA).

    PATOGENEZA. y-

    na cykl replikacji w limfocytach e- B. W okre s

    zwie j o strukturalne rdzenia wirusap24 i immunolo o-niewa o irusa jest krew.

    Wirus wy e- lub antygenu BLV.

    BLV w postaci prowirusa wbudowywany jest w przypadkowych miej- y i prowirusa, .

    OBJAWY KLINICZNE. . Na d-

    a znie

    y- , zaburzenia pracy serca,zaburzenia trawienia, z e a- a-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 55/531

    59

    o w prze .

    ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE.

    o-

    e- o

    a- a jelit, guzy w macicy. W ner r-

    wowym.

    ROZPOZNAWANIE. i stwierdzeniu limfosarkomy. W ytozy tami sero-logicz by uznanymi w wielu krajach meto i metoda

    immunoenzymatyczna ELISA a- i i mleko. Do wykrywania niskich koncentracji o- ELISA i test radioimmunologiczny.

    e-

    t- z- mmunologicznej oraz o

    rezultaty fa o-

    w- i-rusowe DNA w leukocytach y-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 56/531

    60

    mie r-

    ospodarza OIE ody diagnostyczne.

    Ponadto BLV obwodo-

    st k-tronowym lub wykrywa antygeny BLV w testach immunologicznych, np.metodami radioimmunologicznymi, testem ELISA, testem precypitacji w wi-

    o- a

    P. aszania (lista B OIE). Zwalczanie iminowaniu z hodowli wszystkichnosicieli wirusa. Dlatego podstawowym elementem programu EBL jest rdzenia

    i o- Go- w okresieostatnich 2 lat, uzyskano 2-krotnie ujemny wynik badania serologicznego, o e- Dla uznania regionu, . Dla utrzymania o

    eniczne w trakcie

    -weterynaryjnych, takich jak pobieranie krwi, szczepienia enie nawet bardzo e- - rmie.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 57/531

    a 61

    septicaemia haemorrhagica bovum; pasteurellosis bovum, ang.

    pasteurellosis; haemorrhagic septicaemia of bovines; haemorrhagic

    septicaemia

    k- Pasteurella multocida. y

    a- e P. multocida,

    y-mi mianem shipping fever .

    ETIOLOGIA. Pasteurellamultoci-da, ka). P. multocida 1,25 m. Nie wykazuje ru-

    we

    unowo. P. multocida tempe e- y P. multocida antygenu kapsularnego a- (typowanie ).

    -Carter i Carter-Heddleston. jako B:2, a sero

    Pasteurella multocida 3 tygodnie. Na wybiegach w bez y

    W stanie zliofilizowanym, g Pasteu-rella multocida t , chloramina, Pollena J-

    fenolu, 1% sublimat, kwasy, zasady.

    EPIZOOTIOLOGIA I PATOGENEZA. P. multocida,

    posocznicy krwotocznej sta l- r

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 58/531

    62

    70 do 100%. Choroba rozprzestrzeniona jest w Indiach, Sri Lance, Laosie,na Filipinach, w Chinach, Ame

    Tanzania). Sporadyczne przy Grecji, Hiszpanii, Portugalii, Polsce, Rumunii oraz w krajach arabskich.

    l- - - dochodzi do posocznicy -2 dni, wskutek . P. multocida a- pot

    OBJAWY KLINICZNE. o- ania wynosi 12 dni, rzadziej 2 e-

    k- krwawy mocz.

    o- e onienie. W przebiegu 2 dni.

    c-

    nozdrzy jest utrudniony, przyspieszony, powierzchowny. P n-ka

    zapalenie oskrzeli i jelit.ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE.W przebiegu nadostrym wybro-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 59/531

    a 63

    e o-

    e-towate bursztynowo- zyi we

    r- iami krwawymi i rozlanymi wybroczy- c o- c- y

    od czerwonego do szarego, przez co marmurkowaty. W jamie klatki piersiowej obecny jest surowiczo-

    ROZPOZNAWANIE. P o-twierdzone bada krew z serca po e e- szczepienie myszek obserwacja myszekizolacja drob- y badaniemikroskopowe

    P.Po e aczkolwiek nie praktykowane. e- e inaktywowanej adsor- orotlenku glinu lub zawieraj na okres 3 9 o

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 60/531

    64

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 61/531

    65

    a i tchawicy(pol. syn. exanthema coitale vesiculosums. pustulosum, ang. infectious pustular balanoposthitis, IPB, IBP;

    infectious bovine rhinotracheitis/infectious pustular vulvovaginitis,IBR/IPV

    (IBR), p (IPV), poro-nienia (IPB, IBP u

    Herpesviridae, podro-dziny Alphaherpesvirinae,rodzaju Varicellovirus (bovine herpesvirus1, BHV 1 bovid herpe-svirus e-nia okre e

    ETIOLOGIA. BHV 1 jest typowym przedstawicielem rodziny Herpesviri-

    dae struk trzy podtypy BHV 1: podtypy 1 i 2a (IBR-podobne) i podtyp 2b (IPV- podtypem 1. Niezale jako jeden typ antygenowy.

    Wiriony BHV 1

    fenolu IBR/IPV alina w 5% roztworze zabija BHV 1

    w W w pomieszczeniach natomiast 5 W

    w temperatu 9,0.

    EPIZOOTIOLOGIA.BHV 1 jest szeroko rozpowszechniony w populacji Danii i Szwajca a-

    a i IPB d- i

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 62/531

    66

    wytwo -

    wy a BHV 1 izolowano od klesz zczach.

    , importowa-

    e-

    m-

    Herpesviridae ,

    k- z- ekany jest do stada

    a jest wirusem e-

    czysz BHV 1 przenoszony jest przez:

    d-

    ob iew-stwa w przypadku stresu,

    Wirus IBR/IPV e-

    7,5TCID50 klinicznych. IBR

    y-ania.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 63/531

    67

    PATOGENEZA. e-ku. Wirus wnika p e-

    r- e-

    ner enia latent- wcami wirusa BHV1 (IBR/IPV) o-by, a przechowywanie nasienia w niskich temperaturach stwarza dobre wa-

    y niebezpieczestwa transmisji BHV 1.

    r-

    (IBR/IPV)

    OBJAWY KLINICZNE.Angielska nazwa wskazuje na najbardziej typowe (IBR), w

    so- e -ropny. Zmiany opryszczkowe o-tyczne pokryt e- o-

    cho spojw surowiczo- -

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 64/531

    68

    zdrowia w okresie 4 e-nie a

    10 dni. Drobnoustrojez rodzaju Pasteurella szy.

    (IPV), endometritis,powtarzanie rui, poronienia. Pierwsze objawy kli e-

    z- o-czu, co wskazuje na Objawy kliniczne 14 dni, po y jszemu

    d- kcietrwania choroby. Poronienie spowodowane przez wirus BHV 1 najcz y- endometritis i powtarzanie rui. Poronienia zaobserwownopo raz pie onienie

    w okresie 35 do 105 dni po przechoro y autolizy, jest barwy brunatnej i zmacerowa- r-

    Objawy kliniczne IPV a-

    e- i- epobieranie nasienia w stacjach unasieniania.

    Meningoencephalitis i- (BHV 5).

    ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE.W przypadku IBR a-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 65/531

    69

    - a-

    uzowej i nacieki o . Zmiany zapalne d- rwowym.

    d- e-bi

    zapalenie b

    endometritis .

    W przypadku poronienia zmiany anatomopato-

    nerwowych i astrocytach.

    ROZPOZNAWANIE. Objawy kliniczne BHV 1 o-

    z pochwy, u a- o- znego lub PBS.

    a-

    laboratorium diagnostycznego. Podczas sekcji do badania laboratoryjnego y u

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 66/531

    70

    i test izolacji wypada negatywnie. W takim ysko.

    a- y- e e stre- awy kliniczne.

    o-

    g przez 10 mi- dla uzyskania 1020% zawiesiny i wiruje przy 1500 g przez 10 minut. . Izolacja z nasienia buha- my i inne czynniki i a-kich jak immunoelektronomikroskopia, reakcja PCR i hybrydyzacja y-ciem sond molekularnych opie- i serologicznej identyfikacji.

    Madin-Darby bovinekidney(MDBK) lub hodowli k y- , immunoperoksydzowym lub se-

    roneutralizacji obecny w na-sieniu w koncentracji 1-5 TCID50.

    o- unkudo wirusa BHV 1 okresie 3 i 5 tygodni po inokulacji.

    ostrej i w okresie rekonwalescencji; stwierdzenie serokonwersji albo czte-

    wirusem BHV 1; ;

    w stadzie/populacji ;

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 67/531

    71

    badawczym do oceny odpowiedzi immunologicznej po podaniuszczepionki (SNT

    p- y i-ciela wirusa i potencjalnego ta, n

    P. ) jest e- e BHV 1 podjednostkowe, szczepionki zepienia bo-

    o u- a poronienia odowla i utrzymywanie

    l a-lizacji lub ELISA. e- y- a powinny znie dwukrotnie w okresie kwarantanny i tylko osobnikireagu

    (pol. syn. trichomoniaza, trichomonadoza trichomoniasis, ang.bovine venereal trichomoniasis)

    t-niaka Trichomonas foetus i ropomaci-czem.

    ETIOLOGIA. Trichomonas foetus. Jestto pierwotniak z Mastigiophora (Flagellata Tricho-monadina -wrzecionowatym, o

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 68/531

    72

    preparatach d 25 510 m. Rz

    Trichomonas foetus: belfast, manley ibrisbane. Szczep belfast brisbane manley r-dzony w kilku tylko przypadkach.

    EPIZOOTIOLOGIA. Trichomonas foetus

    oskim oraz u 12,8 do 31,8% y

    zprzestrzenienie tej choroby. W latach1971 owej w 0,003%.

    PATOGENEZA. Trichomonas foetus o- y-

    Trichomonas foetus a Trichomonas foetus ospodarza przez

    kolonizacji i inwazji pasoTrichomonas foetus droli-tycznych wydzie , i beta-N-acetyl-glukozaminidaza. Enzymy te e-nia lizosomalnego. Ekstrakty lizosomalne z Trichomonas foetus w-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 69/531

    73

    OBJAWY KLINICZNE o- a-

    Trichomonas foetus t- a- a- przemieszcz y-ska i wczesne poronienie w 1

    wy - Trichomonas foetus samego osob

    ROZPOZNAWANIE

    o- Trichomonas foetus a- t b i trichomoniazy e-

    na szyjki macicznej i wykonuje badanie o 19 dni po pokryciu lub a- a-cicznej.

    ochwy oratorium

    o- e- o- C i bez do

    a-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 70/531

    74

    d

    umi Trichomonas

    foetus 25 15 m, trzy aksostyl t- wotniaka n-

    adanie hodowlane.

    u-rze 37C przez okres 7 o-s ego

    stosowany jest test ELISA Trichomonas foetus a-pletka.

    P.

    a-czone do stacji unasieniani e- 3-krotnie mikroskopowooraz 23-krotnie testem hodowli Trichomonas foetus. Buhaje w stacjach una-sieniania po rozrzedzalni Trichomonas foetus zczony.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 71/531

    75

    Wirusowa biegunka (ang. bovine viral diarrhoea mucosal disease, BVD-MD)

    Wirusowa biegunka jest trudna do zdia- - o- i- z

    ETIOLOGIA. Flaviviridae,rodzaju Pestivirus -MD, do rodzaju Pestivirus

    wirus klasy (CSFV) oraz wirus choroby granicznejowiec (BDV o-

    usa BVD- o o-

    e-go. Pierwszy

    u -MD zawiera jednoniciowy kwas rybonukleino-

    wy o do -

    warunkach terenowych o- a aldehydy oraz podchloryn sodu a -MD. W m 7 dni, wtemperaturze pokojowej o-

    wiednio 35 dni i 35 minut.

    EPIZOOTIOLOGIA. Wirus BVD-MD tym patog

    PATOGENEZA. -MD o- z e-

    wa epionki

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 72/531

    76

    przy d- ekiem

    90% wszystkich a o-

    Wirusowa biegunka czy zwie-

    wie 7 dni. Potem pojawia y

    W 4 tygo-dni.

    ci r-telnego.

    Wirus BVD-MD . Efektem tego irusowe, pier-

    wotniacze i mikoplazmowe. -MD

    wstosunku do wirusa BVD- o-

    wych e zeciwcia m dni) n

    e - o- - o- y o-gicznej na heterologiczne antygenowo szczepy.

    , lub mumifikacji

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 73/531

    77

    o-

    wia o-

    wego , zapalenie nerwu wzrokowego, mikro-ftalmia, aplazja grasicy nienie wzrostu irozwoju z-

    . -MD

    p o BVD- ypem cytopatycznym tego same- immunologicz oroby.

    OBJAWY KLINICZNE.W postaci os k-

    41,0 . o- , co doprowadza do odwodnienia.

    75 -ropny wyciek z e- o ny. We wczesnym r- b- choroba icy a- e- y

    ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE.

    e litach.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 74/531

    78

    zapa

    ROZPOZNAWANIE -MD

    m t- r- k

    BVD-MD e-go. W przypadku podejrzenia o BVD-

    o- t- jest i- BVD- y- a przeprowadz lubimmuno

    aby wy y-ficznych dla wirusa BVD-

    o-m - polymerase chain reaction(PCR).

    P.Wirusowa biegunka nie na t- e-

    y- atywnie.

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 75/531

    79

    (pol. syn. ,ang. bovine spongiform encephalo-

    pathy, BSE)

    j-nych) encefalopatiitransmissible spongiform encephalopathies(TSEs

    ecyficznej odpowiedzi ze strony

    Tab. 1.

    GospodarzData wyka-zania zaka

    Scrapie owce, kozy 1936

    (TME d- d-kach dochodzi do 100%

    norki 1965

    Kuru prymitywnych plemion Papua na Nowej Gwinei

    1966

    Choroba Creutzfeldta-Jakoba (CJD), rocznie

    1968

    Syndrom Gerstmanna-Strausslera-Scheinkera (GSS),

    rodzinna forma choroby CJD przypad ion rocznie

    1981

    (CWD), notowanaw USA (Colorado i Wyoming)

    1983

    (fatal familial insomnia,FFI)

    1991

    (feline sponigiform encepha-lopathy, FSE)

    kot ?

    Wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba (vCJD),u-je w Wielkiej Brytanii, Francji, Irlandii 1996

    ETIOLOGIA. n-cefalopatii (TSEs sc l-

    rionowego (PrPc

    o-giczne (PrPsc). Zmiana ta nie dotyczy sekwen o- c sc

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 76/531

    80

    jest n o sc urze wrzenia i w suchym a- u- lata, nato -minutowej ekspozycji natempe

    EPIZOOTIOLOGIA. BSE wieku 4 r-

    Wielkiej Brytanii w listopadzie 1986 roku na podstawie histopatologicznegoba o- o-

    1999 w

    KrajLiczba przy-

    Kraj

    Liczba przy-pad

    Szwajcaria 333 Niemcy 6

    Irlandia 426 2

    Portugalia 367 Oman 2

    Francja 80 Kanada 1

    Holandia 6 Dania 2

    Belgia 10 Falklandy 1

    Luksemburg 1

    Norwegii, Hiszpanii, Szwecji, Afryce, Australii, Nowej Zelandii, Ameryce a- e- izootia BSE ug statystyk Mini-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 77/531

    81

    stycznia 1998 cho d- tych BSE w Wielkiej Brytanii wynosi 36,7%. Ponad

    poza Wiel do cej czynnik BSE.

    PATOGENEZA. Badania epizootiologiczne BSE a- -kostne z owiec lub b

    k- w- cego scrapie u owiec do p owane. W pewnym okresie,

    j- lat. Brak pewnego dowodu na

    warun przeno

    -kostnych, zawieraj n- genizatu mzgowia krowy 2 lata. Do niedawna owym odcinku jelita

    e- t-nie badania wykonane w Wielkiej Brytanii na zlecenie Ministerstwa Rolnic- central

    grzbie o o

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 78/531

    82

    ika BSE.

    e- B. Jako potwierdzenie tej a-

    scrapie podawa-

    OBJAWY KLINICZNE. Okres inkubacji BSE wynosi od 2 do 8 lat. Kli-

    j-sce w n u- oblizy ko cy spadekkondycji z-

    w ka nast klinicznych.

    ROZPOZNAWANIE. Objawy kliniczne j-

    rzenia BSE j- substancji sza-rej (status spongiosus) oraz bujanie tkanki glejowej (gliosis). Badaniem histoche- a

    lasyczny obraz, jaki obser- e- agnostyce BSE stosowane jest badanie w y- ek obecnych w ko

    TSEs scrapie associated fibrils(SAF

    wy copornego na trawienie enzymamiproteolitycznymi (PrPsc y-

    sc. W dia- o-

  • 7/24/2019 Choroby+zakazne+zwierzat+domowych+z+elementami+ZOONOZ+pod+red.+Stanislawa+Winiarczyka+i+Zbigni

    http:///reader/full/chorobyzakaznezwierzatdomowychzelementamizoonozpodredstanislawawiniarczykaizbigniew 79/531

    83

    wania badania EEG i rezonansu magnetycznego. Obecnie nie ma jednak stadium przedklinicznym.

    zesnych stadiach i zaburzeniametaboliczne.

    P. a

    a- o-

    we stwierdzone podc e- do badania

    labo pierw zgo o rym pobierano ma 2,55% j- urze 133 5%podchlorynem sodu przez 24 godziny.

    o-

    wynosi4 o- owano BSE.

    Z . nowa forma choroby Creutzfeldta-Jakoba (new variant of Creutzfeldt-Jakob

    diseasevCJD nglii,w 10 lat po wybuchu epidemii BSE