„Chłopi tom I” Władysław Stanisław Reymont, właść. Stanisław Władysław Rejment

• miejsce akcji: wieś Lipce w pobliżu Tymowa, zabór rosyjski

świadczy o tym m.in. funkcjonowanie rubla i kopiejek na rynku

• czas akcji: 1. po powstaniu styczniowym, 2. jesień

świadczy o 1. m.in. opowieść Kuby na cmentarzu w Zaduszki, o 2. - tytuł

• bohaterowie:

◦ rodzina Borynów: Maciej, 58-letni gospodarz z 32 morgami, wdowiec po dwóch żonach,

i jego dzieci: syn Antek z żoną Hanką, z domu Byliczanką, i trójką dzieci, córka Magda

z mężem kowalem, syn Grzela (w wojsku), córka Jóźka (nastolatka); wkrótce dołącza

Jagna Paczesiówna, córka Dominikowej Paczesiowej

◦ rodzina Paczesiów: Marcjanna Dominikowa Paczesiowa z 15 morgami, wdowa, i jej

dzieci: Szymek, Jędrzych oraz 19-letnia Jagna, wydana za Macieja Borynę

◦ inni, tacy jak: wójt Pieter, komornica-wiejski medyk Jagustynka, kościelny-wiejski

medyk Jambroży (zwany również Ambrożym), rodzina organistów z synem-klerykiem

Jasiem, rodzina młynarzy, właściciel karczmy Żyd Jankiel, pielgrzym Rocho,

parobkowie Borynów Kuba Socha i Witek sierota, Nastka Gołębianka i Mateusz Gołąb,

siostra Hanki Weronka i ich stary ojciec, służąca Jewka oskarżająca Macieja Borynę o

gwałt, Bartek Kozioł z żoną Magdą posądzani o kradzież maciory Dominikowej

◦ ważniejsze wydarzenia:

▪ odejście Agaty

▪ zbieranie ziemniaków

▪ śmierć krowy Graniastej

▪ rozprawa między Maciejem Boryną a Jewką oraz Dominikową a Bartkiem Kozłem

▪ wizyta Kuby u księdza i podarowanie kuropatw

▪ ekstaza Kuby podczas mszy

▪ kłótnia Antka z ojcem o ziemię

▪ jarmark na świętą Kordulę 22. października

▪ podarowanie chustki i wstążki Jagnie przez Borynę

▪ rozeznanie Jambrożego u Paczesiów w sprawie małżeństwa Jagny z Boryną

▪ obieranie kapusty u Boryny

▪ opowieść Rocha o Panajezusowym psie

▪ wspólny powrót Jagny i Antka

▪ zrękowiny w karczmie

▪ uroczystości zaduszne

▪ kłótnia Antka i Magdy z ojcem o ziemię, wyrzucenie Antka z domu

▪ ślub i wesele Jagny i Macieja

▪ przenosiny i poprawiny

▪ odrąbanie sobie nogi i śmierć Kuby w samotności