CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.

CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GCENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓÓRNICZEGO S.A.RNICZEGO S.A.CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GCENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓÓRNICZEGO S.A.RNICZEGO S.A.CENTRALNA STACJA CENTRALNA STACJA

RATOWNICTWA GÓRNICZEGO RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.S.A.

41-902 Bytom, ul. Chorzowska 25, tel.: 032 282 25 25 www.csrg.bytom.pl e-mail: [email protected]

ZAGROŻENIA

GAZOWE

CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GCENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓÓRNICZEGO S.A.RNICZEGO S.A.CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GCENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓÓRNICZEGO S.A.RNICZEGO S.A.

Powietrze atmosferyczne:• 78,08% azot• 20,95% tlen• 0,03% dwutlenek węgla• 0,93% argon oraz inne gazy szlachetne

Powietrze kopalniane, to mieszanina powietrza atmosferycznego

oraz gazów powstających w wyrobiskach górniczych.

Zmiana składu powietrza kopalnianego spowodowana jest:

naturalnym wydzielaniem się gazów z górotworu procesom utleniania (powolne, szybkie, gwałtowne) wykonywaniem robót strzałowych pracą maszyn spalinowych gniciem substancji organicznych oddychaniem ludzi rozpadem radioaktywnych pierwiastków


Rozporządzenie Ministra Gospodarki

z dnia 28 czerwca 2002 r.

Dz. U. Nr 139 z 2002 r. poz. 1169

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy,

prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego

zabezpieczenia przeciwpożarowego

w podziemnych zakładach górniczych.

CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.


Dział IV Przewietrzanie i klimatyzacjaRozdział l

Postanowienia ogólne§ 187

1. Ilość powietrza doprowadzana do wyrobisk powinna zapewniać

utrzymanie w tych wyrobiskach wymaganego składu powietrza i temperatury.

2. Wszystkie dostępne wyrobiska i pomieszczenia przewietrza się w taki

sposób,aby zawartość tlenu w powietrzu nie była mniejsza niż 19%

(objętościowo), a najwyższe dopuszczalne stężenia gazów w powietrzu nie

przekraczały wartości określonych w tabeli.

3. Skróty wymienione w ust. 2 oznaczają:

• NDS – najwyższe dopuszczalne stężenie średnio ważone,

• NDSCh - najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe,

zdefiniowane w odrębnych przepisach.


Dział IV Przewietrzanie i klimatyzacjaRozdział 4

Klimatyzacja§ 239

1. Temperatura powietrza w miejscu pracy nie powinna przekraczać 28 OC wykonując

pomiar termometrem suchym , a intensywność chłodzenia nie powinna być mniejsza

od 11 katastopni wilgotnych { Kw }

2. W przypadku gdy temperatura powietrza mierzona termometrem suchym w miejscu

pracy jest większa od 28 OC, a nie przekracza 33 OC lub intensywność chłodzenia jest

mniejsza od 11 katastopni wilgotnych , stosuje się odpowiednie rozwiązania

techniczne dla obniżenia temperatury powietrza lub ogranicza czas pracy do

6 godzin, liczony łącznie ze zjazdem i wyjazdem , dla pracowników przebywających

całą zmianę roboczą w miejscu pracy gdzie parametry klimatyczne są przekroczone.

3. W przypadku gdy temperatura powietrza mierzona termometrem suchym, przekracza

33 OC, można zatrudniać ludzi tylko w akcji ratowniczej.


WŁAŚCIWOŚCI GAZÓWNazwa gazu i symbol chemiczny.

Działanie na człowieka

Ciężar właściwy

[ g/dcm3]

Gęstość względem powietrza

Barwa Zapach

Tlen – O2

niezbędny do życia

1,42 1,105 - -

Azot - N2obojętny 1,25 0,967 -

Tlenek węgla -CO trujący 1,25 0,967 - -

Dwutlenek węgla-CO2

duszący 1,97 1,518 - -

Siarkowodór – H2Strujący 1,53 1,19 - zepsute

jaja

Tlenek azotu – NO trujący 1,34 1,04 żółto-

brązowagryzący

Dwutlenek siarki- SO2

trujący 2,93 2,266 - gryzący

Wodór - H2obojętny 0,09 0,069 - -

Metan – CH4obojętny 0,71 0,553 - -


DEFINICJEDEFINICJE

NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE STĘŻENIE (NDS)

czynników szkodliwych dla zdrowia - wartości średnie ważone stężeń - których

oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego, dobowego i przeciętnego

tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w Kodeksie pracy, przez okres

jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego

stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń.

NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE STĘŻENIE CHWILOWE (NDSCh)

czynników szkodliwych dla zdrowia - wartości średnie stężeń, które nie

powinny spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika, jeżeli

występują w środowisku pracy nie dłużej niż 15 minut i nie częściej niż dwa

razy w czasie zmiany roboczej, w odstępie czasu nie krótszym niż 1 godzina.

(Dziennik Ustaw nr 217/2002 poz. 1833)


Zestawienie wartości NDS i NDSChdla gazów występujących w kopalniach

Rodzaj gazu

NDSśrednie (ważone) stężenie

z 8 godzin zmiany

NDSChdopuszczalne stężenie chwilowe

– max. 2 x 15 min

[mg/m3] obj. [%] [mg/m3] obj. [%]

Dwutlenek węgla

CO2- 1,0 - 1,0

Tlenek węgla

CO30 0,0026 180 0,015

Tlenki azotu

NO25 0,00026 10 0,00052

Dwutlenek siarki

SO22 0,000075 5 0,00019

Siarkowodór

H2S10 0,0007 20 0,0014


WYBUCHOWOŚĆ GAZÓW

Nazwa gazu i symbol chem.

Temperatura

zapłonu

[ OC ]

Granice wybuchowości

[ % ]

Bezpieczna zawartość tlenu

Tlenek węgla – CO 609 12 - 72 6

Siarkowodór – H2S 290 4 - 46 2,2

Wodór – H2 530 4 - 72 5

Metan – CH4 650 5 - 15 12


Wybuchy gazów pożarowych

Wybuch gazów pożarowych może nastąpić,gdy spełnione są następujące warunki :

• Co najmniej jeden z gazów palnych w mieszaninie gazów pożarowych znajduje

się w granicach wybuchowości .

• Istnieje źródło wysokiej temperatury (tzw.inicjał wybuchu ).

• Mieszanina wybuchowa zawiera dostateczną ilość tlenu .


Ocena stanu zagrożenia wybuchowego

Ocenę stanu zagrożenia wybuchowego należy przeprowadzić

metodą opracowaną przez jednostkę ratownictwa górniczego.

Może to być metoda stałego trójkąta wybuchowości.


Przykładowy diagram Cowarda


Przykładowy diagram Cowarda

Strzałki obrazują kierunki zmian składu mieszaniny spowodowane

dopływem gazów obojętnych (a), powietrza (b), gazów palnych (c).

Odcinek AB - proste mieszaniny powietrza i gazów palnych

Obszar powyżej AB - mieszaniny sztuczne (wzbogacone w tlen)

Obszar poniżej AB - mieszaniny zawierające gaz nadmiarowy

Obszar OASo - mieszaniny niewybuchowe z powodu nadmiaru gazów

obojętnych

Obszar ADS - mieszaniny niewybuchowe z powodu nadmiaru

powietrza

Obszar DGS - mieszaniny wybuchowe

Obszar SGBSn - mieszaniny niewybuchowe z powodu nadmiaru gazów

palnych

CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.

Documents

Transcript of CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.