Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

63
Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG Legnica, marzec 2013 r

description

Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG. Legnica, marzec 2013 r. Poziomy ratownictwa specjalistycznego. Poziom podstawowy Obejmuje wszystkie JRG oraz wybrane jednostki OSP z KSRG Pozom specjalistyczny Specjalistyczne grupy ratownicze PSP. Ratownictwo chemiczno-ekologiczne. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Page 1: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Legnica, marzec 2013 r

Page 2: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Poziomy ratownictwa specjalistycznego

• Poziom podstawowyObejmuje wszystkie JRG oraz wybrane jednostki OSP z KSRG

• Pozom specjalistycznySpecjalistyczne grupy ratownicze PSP

Page 3: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Ratownictwo chemiczno-ekologiczne

Czynności ratownicze przewidziane dla jednostek które nie zadeklarowały uczestniczenia w systemie ratownictwa specjalistycznegoOkreślenie warunków zewnętrznych zdarzenia, w tym zjawiska towarzyszące zdarzeniu np. : pożar, wybuch, opary, efekty dźwigowe, określa stan nasycenia infrastrukturą techniczną, itp.Podejmuje próbę identyfikacji substancji chemicznej – źródło informacji np.: kierowca, konwojent, maszynista, pracownicy zakładu, oznakowanie pojazdów i opakowań, dokumenty przewozowe, dokumentacja techniczno – ruchowa, plany ratownicze.Zabezpiecza miejsce zdarzenia i wyznacza strefę zagrożenia.

Ustala liczbę osób poszkodowanych i zagrożonych (bez wychodzenia w strefę zagrożenia ).

Realizuje co najmniej pierwszą pomoc poza strefą zagrożenia.

Ostrzega ludność o zagrożeniu i w razie konieczności prewencyjnie ewakuuje ludzi, zwierzęta, i mienie poza strefę zagrożenia.Przekazuje informacje do właściwego Stanowiska Kierowania KM/P PSP.

Page 4: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Ratownictwo chemiczno-ekologiczneCzynności ratownicze przewidziane dla jednostek poziomu podstawowego

Rozpoznanie i zabezpieczenie miejsca zdarzenia oraz wyznaczenie strefy zagrożenia.

Podjęcie próby identyfikacji zagrożenia – źródło informacji np.: kierowca, konwojent, maszynista, pracownicy zakładu, oznakowanie pojazdów i opakowań, dokumenty przewozowe, dokumentacja techniczno – ruchowa, plany ratownicze itp.Ewakuację poszkodowanych i zagrożonych ludzi oraz zwierząt poza strefę zagrożenia.

Ostrzeganie i alarmowanie o zagrożeniu oraz informowanie o zasadach zachowania się.

Przeprowadzanie pomiarów za pomocą dostępnych przyrządów.

Ograniczanie skutków wycieku substancji ropopochodnych.

Stawianie kurtyn wodnych.

Prowadzenie czynności w zakresie dekontaminacji wstępnej ludzi na granicy strefy zagrożenia przy użyciu dostępnego sprzętu Kwalifikowana pierwsza pomoc poza strefę zagrożenia.

Współdziałanie z innymi podmiotami ratowniczymi, w tym z SGR CHEM – EKO lub ZRCHEM.

Wykonywanie innych czynności wg posiadanego sprzętu oraz wiedzy, w danym zakresie.

Page 5: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Ratownictwo chemiczno-ekologiczneWyposażenie jednostek w zakresie podstawowym

Page 6: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Substancjami niebezpiecznymi i mieszaninami niebezpiecznymi są substancje i mieszaniny zaklasyfikowane co najmniej do jednej z poniższych kategorii

• substancje i mieszaniny o właściwościach wybuchowych (E),• substancje i mieszaniny o właściwościach utleniających (O),• substancje i mieszaniny skrajnie łatwopalne (F+),• substancje i mieszaniny wysoce łatwopalne (F),• substancje i mieszaniny łatwopalne, (F)• substancje i mieszaniny bardzo toksyczne (T+),• substancje i mieszaniny toksyczne (T),• substancje i mieszaniny szkodliwe (Xn),• substancje i mieszaniny żrące ( C),• substancje i mieszaniny drażniące (Xi),• substancje i mieszaniny uczulające, (np. T,Xn, Xi)• substancje i mieszaniny rakotwórcze (np. T,Xn)• substancje i mieszaniny mutagenne, (np. T,Xn)• substancje i mieszaniny działające szkodliwe na rozrodczość (np. T,Xn) • substancje i mieszaniny niebezpieczne dla środowiska (N).(ustawa z dnia 25.02.2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach; Dz.U. Nr 63; poz.332).

Page 7: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

ADR

ADR to umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego materiałów niebezpiecznych (ADR) sporządzona w Genewie 30 września 1957 r. pod auspicjami Komisji Gospodarczej Narodów Zjednoczonych, opracowana i wydana przez Europejski Komitet Transportu Wewnętrznego, ratyfikowana przez Polskę w 1975 r.

Page 8: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

ADRKlasa 1a – Materiały i przedmioty wybuchowe.Klasa 1b – Przedmioty wypełnione materiałami wybuchowymi.Klasa 1c – Materiały zapalające, ognie sztuczne i podobne

materiały.Klasa 2 – Gazy sprężone, skroplone lub rozpuszczone pod

ciśnieniem.Klasa 3 – Materiały ciekłe zapalne.Klasa 4,1 – Materiały stałe zapalne.Klasa 4.2 – Materiały samozapalne.Klasa 4.3 – Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy

zapalne.Klasa 5.1 – Materiały utleniające, podtrzymujące palenie.Klasa 5.2 – Nadtlenki organiczne.Klasa 6.1 – Materiały trujące.Klasa 6.2 – Materiały budzące odrazę lub zaraźliwe.Klasa 7 – Materiały promieniotwórcze.Klasa 8 – Materiały żrące.Klasa 9 – Różne niebezpieczne materiały i przedmioty.

Page 9: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Liczba w liczniku oznacza numer rozpoznawczy niebezpieczeństwa

Liczba w mianowniku oznacza numer ONZ z katalogu substancji niebezpiecznych

System oznakowań ADR- RID

Graficzne oznakowanie pojazdów przewożących materiały niebezpieczne przewiduje umieszczenie na nich pomarańczowych, odblaskowych tablic ostrzegawczych o wymiarach 30x40cm.

Page 10: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

System oznakowań ADR- RID

Page 11: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Kod KemleraPIERWSZA

CYFRAZNACZENIE

DRUGA LUB TRZECIA

CYFRAZNACZENIE

0 brak dodatkowego zagrożenia

1 wybuchowość

2 gaz 2 zdolność do wytwarzania gazu

3 materiał ciekły zapalny 3 łatwopalność

4 materiał stały zapalny

5 materiał utleniający, podtrzymujący palenie lub nadtlenek organiczny 5 własności utleniające

6 materiał trujący 6 toksyczność

7 materiał promieniotwórczy 7 promieniotwórczość

8 materiał żrący 8 działanie żrące

9niebezpieczeństwo gwałtownej reakcji w

wyniku samoczynnego rozpadu lub polimeryzacji

Powtórzenie cyfry w numerze oznaczającym niebezpieczeństwo oznacza nasilenie niebezpieczeństwa

X Absolutny zakaz kontaktu tego materiału z wodą

Page 12: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Znaczenie Przykłady

20 Gaz duszący lub gaz nie stwarzający dodatkowego zagrożenia Azot sprężony, dwutlenek węgla, argon sprężony

22 Gaz skroplony schłodzony, duszący Argon skroplony schłodzony, azot skroplony schłodzony,

223 Gaz skroplony schłodzony, palny Etylen skroplony schłodzony

225 Gaz skroplony schłodzony, utleniający (wzmagający palenie) Tlen skroplony schłodzony

23 Gaz palny Butylen, chlorek etylu, chlorek metylu, propan,

239 Gaz palny mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji Acetylen rozpuszczony, chlorek winylu

268 Gaz trujący, żrący Jodowodór

33 Materiał ciekły łatwo zapalny (temperatura zapłonu poniżej 23o) Benzyna, dioksan, dodatki do farb,etylobenzen

339 Materiał ciekły łatwo zapalny, mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji Izopren stabilizowany, butyn-2, metakrylan etylu

38 Materiał ciekły zapalny (temperatura zapłonu od 23 do 61oC włącznie),, żrący Trójpropyloamina

39 Materiał ciekły zapalny mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji Akrylan izobutylu

40 Materiał stały zapalny, lub materiał ulegający samorzutnej reakcji, lub materiał samonagrzewający się. Ksantogeniany, węgiel aktywny

423 Materiał stały reagujący z wodą, wydzielający gazy palne Glinokrzemian sproszkowany, krzemek litowy

X423 Materiał stały niebezpiecznie reagujący z wodą, wydzielający gazy palne Lit, rubid, sód

558 Materiał silnie utleniający (wzmagający palenie), żrący Kwas nadchlorowy (od 50 do 72%)

58 Materiał utleniający ( wzmagający palenie), żrący Nadtlenek wodoru w roztworze wodnym

59 Materiał utleniający ( wzmagający palenie), mogący samorzutnie ulegać gwałtownej Azotan amonowy ciekły (gorący stężony roztwór)

60 Materiał trujący lub słabo trujący Aminofenole, anilina

66 Materiał silnie trujący Bromek metylu, brucyna, chloropikryna, cyjanek potasowy

663 Materiał ciekły silnie trujący, zapalny (temperatura zapłonu od 23 do 61oC włącznie) Akroleina stabilizowana, aldehyd krotonowy stabilizowany, alkohol allilowy

668 Materiał silnie trujący, żrący Bromek cyjanu, siarczan dwumetylu

68 Materiał trujący, żrący Kwas krezolowy

78 Materiał promieniotwórczy, żrący Azotan uranylu sześciowodny w roztworze

X80 Materiał żrący lub słabo żrący, reagujący niebezpiecznie z wodą Amylotrójchlorosilan , chlorek cynowy bezwodny

85 Materiał żrący albo słabo żrący, utleniający (wzmagający palenie) Kwas nadchlorowy

856 Materiał żrący albo słabo żrący, utleniający (wzmagający palenie), trujący kwas azotowy dymiący czerwony

86 Materiał żrący albo słabo żrący, trujący Kwas fluorowodorowy (<60%)

88 Materiał silnie żrący Kwas fluorosulfonowy

X88 Materiał silnie żrący, niebezpiecznie reagujący z wodą Chlorek sulfurylu, chlorek tionylu, chlorki siarki

883 Materiał ciekły silnie żrący, zapalny (temperatura zapłonu od 23 do 61oC włącznie) Kompleks eterowy trójfluorku boru, piperydyna

885 Materiał silnie żrący, utleniający (wzmagający palenie) Kwas azotowy (>70%)

886 Materiał silnie żrący, trujący Brom, kwas fluorowodorowy i kwas siarkowy w mieszaninie

X886 Materiał silnie żrący, trujący, reagujący niebezpiecznie z wodą Oleum

89 Materiał żrący lub słabo żrący, mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji Kwas metakrylowy stabilizowany

90 Materiał zagrażający środowisku, różne materiały niebezpieczne Azbest, aldehyd benzoesowy

Page 13: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Gazy palne

Page 14: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Gazy niepalne i nietrujące

Page 15: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Gazy trujące

Page 16: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Materiały ciekłe zapalne

Page 17: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Materiały stałe zapalne, samoreaktywne i materiały wybuchowo odczulone

Page 18: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Materiały samozapalne

Page 19: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Materiały wytwarzające w kontakcie z wodą gazy zapalne

Page 20: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Materiały utleniające

Page 21: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Nadtlenki organiczne

Page 22: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Materiały utleniające

Page 23: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Materiały zakaźne

Page 24: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Materiały promieniotwórcze

Page 25: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Materiały żrące

Page 26: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Różne materiały i przedmioty niebezpieczne

Page 27: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG
Page 28: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG
Page 29: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Graficzne znaki ostrzegawcze

T+ substancja bardzo

toksyczna

T substancja toksyczna

Xn substancja szkodliwa C substancja

żrąca

Xi substancja drażniąca

N substancja niebezpieczna Dla środowiska

E substancja wybuchowa

E substancja utleniająca

F+ substancja skrajnie łatwo palna

F substancja wysoce łatwo palna

Page 30: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG
Page 31: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

HAZCHEM – CODE

System określany również jako EMAC – Emergency Action Code.Na obszarze Wielkiej Brytanii używa się zamiast tablicy ostrzegawczej podzielonego na 5 części szyldu, który zawiera informacje potrzebne do podjęcia akcji ratowniczej.

Znajdują się w nim informacje o:

• odpowiednim doborze środków gaśniczych,• konieczność zatamowania dopływu substancji do kanalizacji lub możliwości rozcieńczenia substancji wodą,• możliwość zajścia gwałtownych lub wybuchowych reakcji,• rodzaju koniecznych do zastosowania ochron osobistych,• konieczność rozważenia ewakuacji.

Page 32: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

HAZCHEM – CODE

HAZCHEM – CODEHAZCHEM – CODE składa się z liczb i liter. Liczba stoi na pierwszym miejscu i informuje o rodzaju właściwego środka gaśniczego. Litery opisują rodzaj wymaganych środków ochrony osobistej, możliwość zaistnienia reakcji i środki ostrożności przy wycieku lub ulatnianiu się substancji.

Page 33: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

HAZCHEM CODERodzaj środka gaśniczego

1 Prąd wodny zwarty

2 Prąd wodny rozproszony

3 Piana

4 Proszek

Technologia działań

P ochrona pełna

Rozcieńczyć

(można spuścić do kanalizacji)

R ochrona pełna

S ochrona dróg oddechowych

S ochrona dróg oddechowych tylko przy pożarze

T ochrona dróg oddechowych

T ochrona dróg oddechowych tylko przy pożarze

W ochrona pełna

Obwałować

(nie wolno spuścić do kanalizacji)

X ochrona pełna

Y ochrona dróg oddechowych

Y ochrona dróg oddechowych tylko przy pożarze

Z ochrona dróg oddechowych

Z ochrona dróg oddechowych tylko przy pożarze

E Rozważyć możliwość ewakuacji

● Stosować pianę alkoholową

Page 34: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

HAZCHEM CODE

Page 35: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Obecnie Państwowa Straż Pożarna dysponuje rurkowymi i elektronicznymi przyrządami pomiarowymi oraz do wykrywania toksycznych i wybuchowych zagrożeń:

elektroniczne przyrządy pomiarowe,

rurkowe przyrządy pomiarowe,

wskaźniki pomiarowe.

Page 36: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG
Page 37: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Wykrywany gaz O2 CO H2S EX

Zakres pomiarowy 0~30% 0~500ppm0~1,000ppm

0~100ppm0~200ppm 0~100%LEL

Typ czujnika Galwaniczny Elektrochemiczny Elektrochemiczny Katalityczny

Metoda próbkowania Dyfuzja

Wyświetlacz Cyfrowy LCD

Alarm dźwiękowy 90dB

Alarm optyczny Czerwona LED & białe podświetlenie

Alarm wibracyjny Wibrator

Zailanie Baterie alkaliczne lub akumulator NI-MH

Temp. & wilgotność -20 ~ +50 , : 15% ~ 90%℃ ℃

Klasa ochrony EEx ia IIC T4

Obudowa Poliwęglan z powłoką z elastomeru termoplastycznego.

Akcesoria standardowe Zacisk na pasek, ładowarka

Opcja Pompka zewnętrzna

Wymiary 54mm(SZ) x 135mm(W) x36.5 mm(G)

Page 38: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Rurki wskaźnikowe Przeznaczenie

•oznaczenie stężenia substancji toksycznej w powietrzu atmosferycznym (pomiar ilościowy),•pomiar jakościowy – identyfikacja gazów toksycznych (zestawy rurek).

Page 39: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG
Page 40: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG
Page 41: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Lista rurek dostępnych przez różnych wytwórców sięga kilkudziesięciu pozycji, wybór uzależniony jest od

rodzaju gazu do którego jest rurka przeznaczona oraz od zakresu możliwych do wykonania pomiaru stężeń.

Page 42: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG
Page 43: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Zasady prowadzenia akcji ratowniczej

Page 44: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

PIERWSZĄ ZASADĄ jest bezpieczny dojazd do miejsca zdarzenia. Powinien być on prowadzony zgodnie z kierunkiem wiatru (od strony zawietrznej). Podjeżdżając do miejsca akcji należy zwrócić szczególną uwagę na asekurację i możliwość wycofania się. Jest to warunek konieczny, gdyż w zdarzeniach chemicznych może nastąpić, w krótkim czasie, nagła zmiana sytuacji.Należy przestrzegać zasady, że minimalna odległość od miejsca awarii wynosi:- dla substancji stwarzających zagrożenie wybuchem — nie mniej niż 100 m.- dla pozostałych substancji — nie mniej niż 50 m.Powyższe wartości należy traktować jako orientacyjne. Każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny.DRUGĄ ZASADĄ obowiązującą przy likwidowaniu miejscowego zdarzenia o charakterze chemicznym jest pełne, przed przystąpieniem do akcji, rozpoznanie substancji niebezpiecznej.

Page 45: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

TRZECIĄ ZASADĄ jest nie stosowanie sprzętu iskrzącego w strefach zagrożenia zapaleniem lub wybuchem.CZWARTA ZASADA to wyposażenie osób uczestniczących w akcji ratowniczej w odpowiedni sprzęt ochrony osobistej (ochrona dróg oddechowych i powierzchni ciała), adekwatny do istniejącego zagrożenia.PIĄTĄ ZASADĄ obowiązującą przy podejmowaniu czynności ratowniczych jest angażowanie tylko niezbędnych osób i zaznajomionych z zasadami ratownictwa chemicznego.SZÓSTĄ ZASADĄ jest to, że zespół ratowniczy powinien liczyć minimum 2 osoby. Jeśli to możliwe, obowiązuje asekurowanie linkami ratowniczymi. Pierwszą dwójkę ratowników obowiązkowo asekuruje drugi zespół, będący w pełnej gotowości do podjęcia działań ratowniczych.

Page 46: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

SIÓDMĄ ZASADĄ jest zastosowanie absolutnego pierwszeństwa działań dla ratowania ludzi, zapewnienia im ochrony, możliwości ewakuacji i pierwszej pomocy medycznej.ÓSMĄ ZASADĄ jest zabezpieczenie miejsca akcji pod względem przeciwpożarowym, o ile zachodzi możliwość zaistnienia pożaru lub wybuchu.DZIEWIĄTĄ ZASADĄ jest nie bagatelizowanie niewielkich wycieków, rozlewisk lub rozsypów substancji chemicznych - ponieważ może to powodować dodatkowe zagrożenia.DZIESIĄTA ZASADA nakazuje, aby po każdej akcji ratowniczej przeprowadzić dekontaminację i dokładnie oczyścić wszelki sprzęt i urządzenia. Czynności te należy wykonać w wydzielonym miejscu.

Na podstawie: A.Wojnarowski, A Obolewicz-Pietrusiak: „Podstawy Ratownictwa Chemicznego” FIREX W-wa 2001r.

Page 47: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Podział terenu akcji

Page 48: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Do oznakowania stref możemy użyć:taśmy,pachołków,linki strażackiej,lamp sygnalizacyjnych.

Strefa I - strefa niebezpieczeństwa (zniszczenia, skażenia, możliwość wejścia tylko w specjalistycznym zabezpieczeniu).Strefa II – strefa bezpieczna (ochronna, czysta, miejsce pracy przedmedycznej, zabezpieczenie realizacji działań w I strefie).

Page 49: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Ostrzeganie ludności o zagrożeniu

Komunikaty mogą być przekazywane przy pomocy:• gwizdka dowódcy,• megafonów samochodowych i tub głośnomówiących,• syreny sygnału z samochodu,• syreny fabrycznej,• syreny lokomotywy pociągu ratowniczego,• tablic ostrzegających,• innych środków zapewniających skuteczność ogłoszenia alarmu.

Page 50: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Czynności pomocnicze przy likwidacji zagrożeń chemiczno – ekologicznych

Ratownicy OSP mogą podczas zdarzenia chemiczno-ekologicz.:ostrzegać i alarmować ludność, stawiać zapory na ciekach wodnych i kurtyny wodne,związywać substancje ropopochodne sorbentami i innymi dostępnymi środkami,zbierać substancję ropopochodne z miejsca rozszczelnienia, realizować zadania logistyczne,świadczyć pomoc medyczną,zabezpieczać pożarowo i budować punkty poboru wody gaśniczej,zabezpieczać szlaki komunikacyjne,oświetlać teren,ewakuować zwierzęta i mienie,uczestniczyć w czynnościach dekontaminacyjnych,zapewnienia łączności innym służbom ratowniczym,Inne.

Page 51: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG
Page 52: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

• Sorbenty są to rozdrobnione ciała stałe, których cząstki charakteryzują się dużą powierzchnią

• i chłonnością. Skutkuje to wykorzystaniem ich przy usuwaniu zanieczyszczeń• powstałych na skutek działalności człowieka. Działanie sorbentu polega na

wykorzystaniu• procesów fizycznych takich jak absorpcja i adsorpcja. Absorpcja polega na

zatrzymaniu• szkodliwego medium we wnętrzu por substancji wiążącej. Adsorpcja to proces,

w którym• medium zatrzymywane jest na powierzchni materiału chłonącego.• W zależności od źródła pochodzenia sorbenty dzielimy na:• 1) mineralne• 2) organiczne naturalne• 3) polimerowe

Page 53: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Sorbenty mineralne należą do grupy sorbentów „sypkich”.

• Mają one postać małych granuleko różnej wielkości ziarna. W zależności od wielkości granulatu sorbenty są stosowane do

• użytku wewnętrznego (małe ziarna) lub zewnętrznego (duże ziarna). Materiał o gruboziarnisty

• jest cięższy i bardziej odporny na zjawiska atmosferyczne (np. wiatr). Za małe ziarna

• uważa się granule o średnicy od 0,1 do 1 mm. Sorbent o średnicy 1 – 3 mm traktowany jest

• jako gruboziarnisty.• Sorbenty mineralne otrzymuje się na drodze rozdrobnienia materiału

skalnego i jego• obróbce termicznej. Obróbka termiczna ma na celu zwiększenie powierzchni

chłonnej sorbenta.• Chłonność sorbentów mineralnych jest w granicach od 30 do 300 %.

Page 54: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

• Sorbenty organiczne naturalne otrzymuje się z kory drzew, trocin, torfu odpadów przemysłu

• papierniczego i włókienniczego. Charakteryzują się one chłonnością od 70 do 400%. Z

• uwagi na pochodzenie nie stosuje się ich przy usuwaniu agresywnych cieczy jak kwasy, zasady,

• substancje utleniające. Sorbenty te są z reguły bardzo lekkie co powoduje, że stosowane

• są w warunkach bezwietrznych. Ponadto niewielki ciężar sorbenta może wydłużyć czas

• wchłania rozlanej cieczy. Aby uniknąć tego problemu stosuje się dociążanie sorbentów.

Page 55: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

• Sorbenty polimerowe są wykonane z włókniny polipropylenowej, zmielonej i twardej pianki

• poliuretanowej. Charakteryzują się bardzo dużą chłonnością ponad 100%. Sorbenty te działają

• jak chłonne maty, które pochłaniają ciecz całą swoją powierzchnią. W zależności od medium

• wiążącego dzielą się na:• a) uniwersalne• b) hydrofobowe

Page 56: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Sorbenty i inne środki pochłaniające Do neutralizacji substancji niebezpiecznych jednostki ratownicze

używają sorbetów, które wchłaniają medium i zabezpieczają środowisko naturalne przed skażeniem.

W działaniu sorbentów liczy się: szybkość działania - powinny to być środki gotowe do natychmiastowego użycia bez konieczności wstępnych przygotowań, uniwersalność środków - możemy mieć do działania z wyciekiem różnych substancji lub może dojść do zmieszania ich podczas rozszczelnienia. Zastosowany sorbent powinien bezpiecznie pochłaniać szerokie spectrum substancji niebezpiecznych,skuteczność - muszą to być produkty o wysokiej jakości i skuteczności,bezpieczeństwo ratownika - zastosowane środki nie mogą powodować dodatkowych zagrożeń dla użytkowników. Nie mogą być żrące, drażniące, toksyczne.

Page 57: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Przykładowe ilości potrzebnego sorbentu do różnych ropopochodnych

Page 58: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

Sorbenty naturalne chłoną substancje ropopochodne i roztwory wodne. Są bardzo lekkie, a w formie nie spreparowanej łatwo dostępne. Po zastosowaniu wadą jest duża ilość odpadu do utylizacji.

Zaliczamy do nich: piasek, trociny, korę, odpady bawełniane, preparowany torf, popiół, glinę, cement.

Page 59: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

DYSPERGENTY

Pojęciem dyspergenty określane są środki powierzchniowo czynne , posiadające zdolność rozpraszania rozlanych cieczy.

Dyspergenty używane są przede wszystkim do likwidowania rozlewisk węglowodorów i ich pochodnych

Sintan, aquaquick, pago-fix

Page 60: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

ZAPORY POMOSTOWE

ZAPORA PRZECIWOLEJOWA - ZAPORA SZTYWNA POMOSTOWA.Główne elementy konstrukcyjne tego typu zapór to dwa sztywne pływaki o małym zanurzeniu, pomost łączący oraz łączniki i uszczelnienia między segmentami zapory. Zapory te stosowane są głównie na rzekach o szybkim nurcie ( do ok. 2 m/s ).Charakterystyczne cechy zapór sztywnych pomostowych:- możliwość ustawienia w nurcie rzecznym bez pomocy sprzętu pływającego- potrójna bariera zapobiegająca przedostaniu się oleju poza zaporę ( 2 pływaki oraz silny nurt między nimi )- możliwość przemieszczania ludzi i sprzętu po zaporze ( nośność do 500 kg )

Page 61: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

ZAPORA PRZECIWOLEJOWA - ZAPORA ELASTYCZNA PŁASZCZOWA.

Jest to konstrukcja składająca się z pływaka, fartucha i balastu. Pływaki wykonane ze styropianu, tworzyw piankowych lub elastycznych folii "pęcherzowych" są stałym wypełnieniem płaszcza zapory. Zadaniem fartucha jest zatrzymywać pogrubioną warstwę oleju przy możliwie jak największej prędkości nurtu. Balast powinien utrzymywać pionowe ustawienie zapory, a w przypadku silniejszego nurtu opóźniać odkształcanie się fartucha prowadzące do ucieczki oleju. Wysokość zapór elastycznych lekkich wynosi 20-30 cm , natomiast zapór elastycznych ciężkich 80-90 cm .

Page 62: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

ZAPORA SORPCYJNAZapory sorpcyjne mają zastosowanie głównie pomocnicze. Główne ich

przeznaczenie to: doczyszczanie powierzchni wody z resztkowych ilości oleju, które przedostały się poza linię zapór elastycznych lub sztywnych ; wyłapywanie cienkich filmów olejowych pozostających w wodzie po zakończeniu akcji oczyszczającej i stanowiących długotrwałe skażenie ; ochrona powierzchniowych ujęć wody, linii brzegowej z chronioną roślinnością. Wsadem do zapory sorpcyjnej mogą być sorbenty naturalne ( trawa, liście ,słoma ) lub sorbenty sztuczne takie jak wata pneumotermiczna.

Page 63: Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

ZASTOSOWANIE SŁOMY