Bóstwa słowiańskie.doc

7/23/2019 Bstwa sowiaskie.doc

1/8

1. Bstwa naczelne

PERUN - bg nieba, piorunw i wojny

Obecno Peruna jest dobrze powiadczona na caej Sowiaszczynie, zarwno w kulturze

ludowej, jak i tekstach rdowych.

Etymologia imienia bstwa opiera si na dwch gwnych hipotezach. Pierwsza wskazujeprasowiaski rdze *per- jako rdosw wyrazu pra, w polskim znaczeniu bi,uderza. Chocia z racji penionej funkcji Perun jednoznacznie kojarzony jest z piorunem,

pochodzenie tego sowa (znanego w tym brzmieniu tylko w jzyku polskim) jest wynikiemjego laicyzacji tzn. procesu, w ktrym imi bstwa stao si okreleniem zjawiskaatmosferycznego tracc znaczenie sakralne. Warto nadmieni, e jeszcze niedawno okrzykdo pioruna! odczuwany by jako przeklestwo.

Druga etymologia opiera si na oglnoindoeuropejskim rdzeniu *querk- dajcym poczteksowom takim jak: db, las, kamie (czyli okreleniom o znaczeniu mitologicznym).Sowiaski i batyjski temat perk- jest wynikiem przesunicia dwikowego lub zmiangoski wynikajc z mitologicznego tabu zabraniajcego wymawiania imienia boga w jegowaciwej formie. W mitologii batyjskiej znane jest bstwo Perkun o kompetencjachsowiaskiego Peruna. Poparciem dla etymologii drugiej wydaje si by fakt, e kult drzew, wszczeglnoci dbw, by bardzo popularny w caej Europie w czasach przedchrzecijaskichi pniejszych. Czczone drzewa byy bezwzgldnie chronione przed ciciem, przy nichodbyway si obrzdy kultowe; wiele drzew trafionych piorunem zyskiwao miano drzew

piorunowych zwikszajc stopie swojej sakralizacji.

Niezwyko zjawiska atmosferycznego jakim jest burza, budzia w umysach wielko boga,ktry by z ni kojarzony. redniowieczne teksty przytaczaj opisy mwice o witoci jakotaczane byo miejsce, w ktre uderzy piorun. Sdzono te, e czowiek raony piorunemzosta doceniony przez boga; a spoycie popiou z miejsca uderzenia pioruna dawaodugowieczno. W polskim folklorze do niedawna istnia zwyczaj uderzania si maymkamykiem w gow podczas pierwszej wiosennej burzy.

Wiele informacji dotyczcych Peruna pochodzi z latopisw ruskich. Najstarszy z nich(zredagowany w X w.) opisuje, jak to ksi kijowski Wodzimierz (980-1015) wystawi

przed sw siedzib posgi bogw. I wystawi posgi poza grodem: Peruna, o zotym wsie isrebrnej gowie; Chorsa, Dadboga, Strzyboga, Siemarga, Mokosz. Ten sam latopis w

innym miejscu ukazuje moment przyjcia przez Wodzimierza chrzecijastwa w 988 r. ilikwidacji tych posgw: Kaza powywraca bawany. Zgodnie z relacj kronikarzy Perunmia by wleczony do rzeki i wrzucony do niej, aby odpyn.

Wiele kolejnych dowodw czci Peruna przynosz okrelenia toponomastyczne(miejscowoci, gr, lasw) z caej Sowiaszczyzny oraz pnocno-wschodnich terenw

Niemiec.

Take na polu archeologicznym mona odnale lady Peruna. Najsynniejsza, odkryta przezarcheologw, wityni Peruna znajdowaa si w Nowogrodzie Wielkim. Miejsce kultuotoczone byo krgiem o rednicy ok. 33 m. Wewntrz krgu znaleziono fragmenty

kamiennego cokou i posgu, ktry by na nim osadzony.


2/8

Bstwo piorunowe pojawia si w podaniach ludowych. Szczeglnie czsty jest motyw walkiPeruna ze smokiem lub mijem (istotami demonicznymi prbujcymi zakci ad wiata).Opowieci zebrane z rnych miejsc Sowiaszczyzny rni si od siebie, ale oglnemotywy i charakter pozostaje ten sam. Podania zawieraj w sobie wiele symbolikimitologicznej: drzewo, nad ktrym znajduj si bogowie; korzenie drzewa, w ktrych chroni

si przeciwnik; konary drzewa skierowane w cztery strony wiata z siedzcymi na nichtrzema ptakami. Mit z motywem walki sprowadza si do tezy, e bg piorunw moezniszczy smoka wszdzie lecz nie wtedy, gdy ten ukryje si pod wod.

Warto zwrci uwag na atrybut Peruna, jest nim mot wyraz wywodzcy si zoglnoindoeuropejskiego praleksykonu oznaczajcego bro. Cz badaczy sugeruje, emot jako atrybut boga piorunw wskazuje take na jego wojenny charakter, i przyjmuje tenfakt jako przejcie wikiskich elementw mitologicznych (Thor bg wojny i piorunw,wyposaony w mot Mjlnir) w czasach, gdy Wikingowie oddziaywali gospodarczo i

politycznie na pnocne tereny Rusi (X w.). Istnieje take drugie twierdzenie przyjmujce, ePerun przybra cechy wojenne w czasach tworzenia si wczesnofeudalnego pastwa ruskiego

z siln pozycj wojw. Podobnie zjawisko zaszo w XI w. na Poabiu jedynym wczeniepogaskim skrawku Sowiaszczyzny. Perun naby cech militarnych. Objawia si tam podrnymi postaciami, oto one:

WITOWIT

Bstwo byo czczone w Arkonie, Dowiadujemy si o nim z relacji kronikarza Sakso-Gramatyka. Powiadczony jest on take w rzemiole artystycznym jako bstwoczterotwarzowe. Imi pochodzi ze zoenia sw svt- oznaczajcego rozdawanie mocymagicznej oraz *vit pan.

JAROWIT

To bstwo byo czczone we Wodogoszczy i znane jest take pod nazw Jaryo. Etymologiaimienia odnosi si do sowa jar oznaczajcego w jzyku sowiaskim si.

RUJEWIT

Informacji na temat tego bstwa dostarczaj duskie teksty rdowe. Czczony by wGardcu, jego posg zniszczony zosta przez biskupa z Roskilde w 1168 r. podczas najazduduskiego. Przyjmuje si, e Rujewit znaczy tyle co Pan Rugii.

Plemiona poabskie znajdujc si w obliczu miertelnego niebezpieczestwa zalewemchrzecijastwa zmieniay swoje podejcie do czczonych bstw przypisujc im wiele cechwojennych i dostosowujc je do aktualnych potrzeb. W obrzdach magicznych wanie im

przypisywano powodzenie wypraw militarnych. Nie ulega wic wtpliwoci, e Perunowimona zwa take bogiem wojny.

Folklor poudniowosowiaski wspomina o eskim imieniu PERPERUNA. Pojawia si tunierzadki w mitologiach indoeuropejskich zabieg podwajania brzmienia tematu imienia.Perperuna kojarzona jest jednoznacznie z opadami, a jej kult by szczeglnie silny w czasiesuszy. Problem wok Perperuny zasadza si na fakcie, e zarwno Sowiaszczyzna

zachodnia i wschodnia nie zna tego imienia. Nie jest jasne czy Perperun naley traktowa


3/8

jako towarzyszk Peruna; chocia za zwizkiem tych bstw przemawia fakt, e w sensiemitologicznym pioruny, niebo i opady tworz harmonijn cao uzupeniajc si.

WELES (WOOS) - bg przysigi, magii, zawiatw

Istnienie dwch form imienia tego boga do dzisiaj pozostaje niewyjanione. Spord kilkuproponowanych etymologii prbujcych objani to imi, cz opiera si na temacie *vel-,cz na temacie *vol-.

Najbardziej trafne wydaj si by przypuszczenia Romana Jakobsona, ktry imi Weleswyprowadza z rdzenia *vel- wyraajcego wzrok, spojrzenie, jasnowidzenie.Oglnoindoeuropejski zasig tego rdzenia ma potwierdzenie w imionach bstw indyjskich i

batyjskich majcych kompetencje zblione do sowiaskiego Welesa. Na tej podstawiemona snu dalsze sugestie kierujce mitologi sowiask w stron azjatyckich krgwwierzeniowych.

Obecno Welesa jest dobrze powiadczona w starych tekstach rdowych z Rusi. O randzetego bstwa wiadczy m.in. fakt, e prawie zawsze wymieniane jest w parze z Perunem orazfakt, e przy wyliczaniu wikszej iloci bstw Woos wymieniany jest jako drugi (tu zaPerunem). Latopisy czsto okrelaj Welesa jako boga byda, lecz nie naley upatrywa wnim bstwa z funkcjami gospodarskimi, jak wczeniej przyjmowa Wadymir Toporow.

Powie doroczna przytacza fakt zbiorowej przysigi po podpisaniu umw bizantyjsko-ruskich. Zbiorowo przysigano (spoeczestwo) na Welesa, natomiast wojowie przysigali naPeruna (ok. 971 r.). Dalszy komentarz dotyczy krzywoprzysizcw: Ci co zawiod przysigzostan wyzoceni jak zoto oraz rozsiekani wasn broni. Druga moliwo jest waciwaPerunowi (o czym wiadomo take z wczeniejszych zapisw dotyczcych przysigi na Peruna

pod rokiem 944). Wyzocenie przypisywane Welesowi dzi tumaczy si jako grulicgruczow chonnych powodujcych taczk. Jasne staje si te okrelenie bg byda.Wedug batyjskiego i sowiaskiego zwyczaju podczas wanego zaprzysigania rytualniezabijano byka i wsplnie mazano sobie donie i twarz jego krwi. Weles jest wic bogiem

przysigi.

Weles mia te cechy bstwa chtonicznego (czyli zwizanego ze mierci). Jego zwizek zkrlestwem zmarych wyprowadza si z faktu, i inne bliskoznaczne bstwa: indyjski Warunai batyjski Velinas te miay charakter chtoniczny. Kolejnym dowodem jest znany niegdy

(jeszcze w XVIII w.) w Czechach demon Veles majcy powizania pozagrobowe. Monadomniema, e chodzi o boga Welesa, ktry wraz z nadejciem chrzecijastwa zszed dosfery demonologicznej i pozosta w tej formie w ludowym folklorze. Zawiaty, przezdawnych Sowian, zwane byy Nawie. Sdzono, e znajduj si za rzek, przez ktr

przewozi si dk dusz zmarego. Wrd Sowian tradycyjny by obrzd ciaopalenia.Pochwki byy nieliczne, a ich pojawienie si nastpio prawdopodobnie pod wpywem

przenikania kultury Awarskiej na ziemie sowiaskie. Oficjalnie grzebanie zmarych nadeszowraz z chrzecijastwem. Nazwa Nawie pochodzi z prasowiaskiego wyrazu navoznaczajcego dusz zmarego.

Wiekszo uczonych nie ma wtpliwoci, e Woos jest bstwem naczelnym, a kompetencje

mu przypisywane w peni odpowiadaj warunkom funkcji trzeciej w ukadzie Dumzila(wadza prawna i magiczna). Naley odrzuci twierdzenie Toprowa klasyfikujce Welesa w


4/8

funkcji trzeciej sugerujc si okreleniem bg byda i wyprowadzajc imi z wyrazu*volst czyli pan, wodarz. Zasig Welesa jest oglnosowiaski, najwicej dowodwtoponomastycznych pochodzi z Rusi i Bakanw.

TRZYGW

Prawdopodobnie Trzygw (Triglav) czczony w Szczecinie i Brennie w XII w. jest bstwemtosamym z Woosem. Bstwo to przybrao cechy wojenne tak jak Rujewit, witowit oraz

posiado zregionalizowane imi.

2. Bstwa solarne i ogniowe

SWARG - bg soca

Trudno jest w wietle posiadanych informacji umieci Swaroga, Swaroyca i Dadboga wpanteonie sowiaskim. Na podstawie tekstw ruskich oraz niemieckich obraz tych bstwstaje si mglisty szczeglnie poprzez wykluczajce si niekiedy relacje.

Etymologia imienia Swarg te nie jest do koca przejrzysta. Zdaniem Urbaczyka iJakobsona jego pochodzenie naley czerpa z iraskiego rdosowu; xwar (czyt. chwar) soce, blask. Poprzez przeniesienie lingwistyczne pierwszej goski otrzymujemy imiSwarg.

Niejasna jest relacja midzy Swarogiem i Swaroycem. Kocwka -ic sugeruje synowskicharakter Swaroyca wobec Swaroga, na co jest te potwierdzenie w niektrych latopisach

ruskich. Niemniej jednak okrelenie Swaroyc moe oznacza take maego Swaroga.Niejasne s te kompetencje opisywanych bstw. Niekiedy Swarg nazywany jest ogniem,niekidy socem, lecz czsto Dadbg okrelany jest jako soce. Najbardziej przekonujca

pozostaje teza, e Swarg jest ogniem najwyszego rzdu czyli socem. Kult soca trwajeszcze dugo po przyjciu chrzecijastwa w rodzcych si pastwach sowiaskich.Codziennie rano jedn z pierwszych czynnoci by pokon oddawany socu. W Bugarii

przez dugi czas (jeszcze w czasach nowoytnych) zauwaalna bya deifikacja soca,przechowa si zwyczaj zakazujcy pokazywania na soce palcem oraz odwracania si doniego plecami. W polskim folklorze pozostao przewiadczenie o zowrogim stosunku mij dosoca, ktre patrzc w jego kierunku wysysaj jego moc.

DADBG - SWAROYC - bg ognia domowego i ofiarnego

Skoro mona zaoy, e Swarg by bogiem soca, Dadbogowi (Dadbogowi, Dabogowi)przypadaby rola boga ognia niszego rzdu czyli ognia ofiarnego i domowego. Przyjmujcponadto synowski charakter Dadboga wobec Swaroga, wynikaoby, e Dadbg i Swaroycto bstwa identyczne. Pochodzenie imienia jest kolejnym dowodem stwierdzajcym

powysze zaoenia. Sowiaski czasownik dati dawa i kocwka -bg (-bog)okrela Dadboga jako tego, co rozdaje. Ta etymologia wskazywaaby na funkcje bliskieognisku domowemu, bliskie ludziom czyli funkcje ogniowe niszego rzdu. Kult ognia

przetrwa na Sowiaszczynie do progu czasw nowoytnych, pomyk palcy si w domuotaczany by szczeglnym szacunkiem. Do celw rytualnych ogie niecony by tylko wedug


5/8

prastarych zwyczajw przez pocieranie dwch drewienek. Motyw obrzdowoci ztowarzyszeniem ognia nie by waciwy wycznie Swaroycowi, ogie obecny by podczas

praktyk ofiarniczych skadanych take Perunowi, Welesowi i innym.

Przeszkod staje si jednak znany w mitologii batyjskiej mit mwicy o bogu ognia i

kowalstwa, ktry wyku soce i umieci na niebie (bg ognia jest tu ojcem boga soca,podobny przypadek wystpuje w mitologii greckiej).

Na Poabiu Swaroyc przybra cechy bstwa wojennego. Informuje o tym Thietmar zMersemburga opisujc wityni sowiask w Radogoszczy na Poabiu w roku 1018.Kilkadziesit lat pniej Adam z Bremy w swojej kronice nada Swaroycowi imiRADOGOST . Swarg prawdopodobnie zosta wczeniej zregionalizowany (otaczanyszczeglnym kultem w danym rejonie) i na tej podstawie w trudnych czasach dostosowany dowczesnych potrzeb plemion Federacji Wieleckiej, walczcych wtedy o utrzymaniesuwerennoci politycznej i religijnej. Z podobnym zjawiskiem mamy do czynienia na Poabiuw przypadku Peruna i Welesa.

Naley przyj, e Swarg jest bogiem soca i ojcem Dadboga czyli Swroyca boga ogniaofiarnego i domowego. Swarg Dadbg jest jedynym przypadkiem w mitologiisowiaskiej, gdzie okrelony jest stopie pokrewiestwa midzy bstwami (wtekteogoniczny).

3. Bstwa lunarne

CHORS - bg ksiyca

Prawdopodobn etymologi imienia tego boga naley wyprowadza ze staroiraskiego sowaxores (czyt. chores) czyli promienny. Inna etymologia (zaproponowana przez AleksandraBrcknera) wywodzi imi bstwa z prasowiaskiego sowa krst wycharsy,wyndzniay znajdujc w nim analogi do zmieniajcych si cyklicznie postaci ksiyca,ktry chudnie.

Nie ulega wtpliwoci, e Chors jest bstwem lunarnym. W starych latopisach ruskich czstopojawia si jego imi. Sowo o wyprawie Igora wspomina o tym jak knia Wszesaw wnocy pokonuje dorog z Kijowa do Tmutorakania po drodze Wielkiego Chorsa. W kronikachruskich Chors wymieniany jest te czsto w parze z Dadbogiem jako Ksiyc i Soce. Aokrelenia przypisywane Chorsowi nazywajce go promiennym wskazuj, e chodzi tu o

powiat ksiyca. Pord posgw wystawionych w Kijowie przez ksicia Wodzimierzaznalaz si take obok Peruna Chors (jak informuje XI-wieczna kronika ruska).

W religiach indoeuropejskich ksiyc jako element kultu pojawia si rzadko (w EuropieZachodniej nie wystpuje prawie wogle) dlatego kult ksiyca u Sowian naley wywodzi zazjatyckiego krgu wierzeniowego. Std te etymologia sowiaska nie wydaje siodpowiedni, take z racji sowa wycharsy, ktre trudno zaliczy do sw o znaczeniukultowym, naley przychyla si raczej do etymologii iraskiej.

Kult ksiyca obecny by na caej Sowiaszczynie (szczeglnie wschodniej). Urzekaarytmika faz ksiyca: jego znikanie tumaczono zjadaniem przez wilkoaki, a gdy nie byo go

na niebie sdzono, e zatopiony by w wodzie.


6/8

Zaproponowana przez Colina Renfrew teoria rozprzestrzeniania si jzykw indoeuropejskichpotwierdza, e wiele z wierze i kultw Sowian to poyczki, przenikanie si, bd wsplnypie mitologiczny z krgw azjatyckich m.in.: uralskich, ugrofiskich.

4. Bstwa natury

MOKOSZ - bogini urodzaju

Dzisiaj wikszo badaczy mitologii sowiaskiej zgodna jest co do tego, e w Mokoszyupatrywa naley kult wyszego rzdu ni demonologiczny. Istniej ponadto poszlakiwskazujce Mokoszy miejsce w trjfunkcyjnym schemacie Dumzila na pozycji trzeciej(funkcja spoeczna, dostarczanie ywnoci).

Kult matki ziemi popularny by w okresie neolitycznym pord rozwijajcych si osadwczesnorolniczych w caej Europie oraz na Bliskim Wschodzie, dlatego sowiaska Mokoszczy w sobie take pierwiastki przedindoeuropejskie. Etymologia imienia bstwa jest

prawdopodobnie prasowiaska. Rdze mok- daje sowotwrczy pocztek polskiemuwyrazowi mokry tworzc analogi do bliskoznacznych bstw indoiraskich (iraskaAradwi wilgotna).

Mokosz czczona bya niezalenie od pory roku, ale szczeglny okres obrzdowy przypadawiosn. redniowieczne zapisy powiadczaj, e o tej porze roku nie mona byo rwa trawy,uderza kijami o ziemi, a upadek na ni wymaga zaniesienia przeprosin. Powszechne byyrnego rodzaju praktyki magiczne w celu wywoania urodzaju. lady kultu Mokoszynajliczniej powiadczone s we wschodniej Sowiaszczynie (wskazuje na to wiele nazwmiejscowych na Biaorusi i Ukrainie). W wielu mitologiach indoeuropejskich miejsce matki

ziemi jest raczej skromne, wrd Sowian zajmuje znaczc pozycje prawdopodobnie dzikiwczeniejszym skadnikom wierzeniowym.

STRZYBG (Stribog) - bg wiatru

Prawdopodobnie Strzybg by bstwem wiatrw. Kroniki ruskie z X i XI w. nazywaj wiatrystriboymi wnukami. Etymologi imienia naley wyprowadzi ze sowiaskiego rdzeniastri-, ktry wywodzi si z indoeuropejskiego *ster- co znaczy rozsiewa, rozdawa.Cho najwicej ladw kultu Strzyboga znajduje si na Rusi, istnieje wiele nazwmiejscowych wiadczcych o oglnosowiaskim znaczeniu tego bstwa.

W folklorze sowiaskim rozrniano wiatry dobre oraz wiatry ze przeciwko ktrymwymawiano zaklcia, wzywano pioruny. Wiatry zasadniczo pojmowane byy jako demony

polne.

Latopis ruski z XII w. Wymienia Strzyboga wrd pocztu bstw, ktre Wodzimierz wystawiprzed grodem kijowskim.

SIEMARG - opiekun rolin i mitycznego drzewa ycia

Funkcja, ktr peni Siemarg nie jest dzisiaj jasna. Wrd wielu hipotez najbardziejprzejrzyst wydaje si by hipoteza kojarzca Siemarga z iraskim Simorgiem. Znany w


7/8

kulturze iraskiej Simorg by opikunem rolin, przedstawiany jako ppies-pptak przejtyzosta przez Sowian prawdopodobnie na pocztku naszej ery. Na Rusi, w redniowieczu,skrzydlaty pies cieszy si duym powodzeniem w rzemiole artystycznym, a do folkloruwszed jako Paskud. Czsto przedstawiany jako str mitycznego drzewa ycia.

Inna hipoteza mwi, za Sowem Christolubca, e istniay dwa bstwa Siem i Rgie.Etymologi pierwszego imienia naley (wg Brknera) upatrywa w sowie rodzina, drugiego w sowie re yto. Przyporzdkowano im opiek nadgospodarstwem, zboem, bydem, ludmi.

Chocia Siemarg zaliczony zosta do szeregu bstw wodzimierzowych, istnieje wtpliwoczy zaliczy go do rzdu bstw niezalenych, czy upatrywa w nim demona. Fakt

przedstawiania go w charakterze zoomorficznym skania raczej do drugiej moliwoci.

Zdaniem Borysa Rybakowa Siemargowi naley przypisa funkcj opiekucz nad rolinami imitologicznym drzewem ycia, ktrego by jednoczenie najwyszym stranikiem. Istnienie

takiego drzewa w wyobraeniach mitycznych jest wrd Sowian potwierdzone strzpamiwiadomoci (jednak brak na jego temat konkretnych informacji). Zasig drzewa ycia jestoglnoindoeuropejski, za przykad moe podsuy Yggdrasill znany z mitologiiskandynawskiej).

PEREPUT - bstwo wodne

Imi tego bstwa najatwiej zwiza z prasowiaskim sowem pluti pyn. Nie mawielu informacji na temat Pereputa, jednak na podstawie istniejcych naley przyj, e miacharakter akwatyczny (wodny). Pomimo staroruskiego opisu obrzdu magicznego, ktrymzdobywano sobie jego przychylno trudno stwierdzi, e Pereput zaliczany by do rzdu

bstw. Naley przyj, i by to demon wodny. Zdaniem niektrych slawistw Pereput jestredniowiecznym imieniem Siemarga. Wreszcie mona zaoy, e wraz z nadejciemchrzecijastwa bstwo stracio swoje znaczenie i stao si demonem.

5. Bstwa przeznaczenia

ROD (DOLA) - bg ludzkiego losu, opiekun ogniska domowego

RODZANICE - wieszczce losu

Pochodzenie imienia Rod, zdaniem Emila Benvenistea, naley wywodzi ze sowiaskiegoczasownika roditi, ktry dzisiaj da pocztek wyrazom rodzi, rd, plemi.

Wedug zapisw ruskich Rod wymieniany jest zazwyczaj razem z Rodzanicami (istotamieskimi, najczciej trzema). W kompetencji Roda leao rozstrzyganie losu dziecka w

pierwsz noc po urodzeniu. Teksty rdowe wspominaj o tradycji zostawiania Rodzanicomna noc: chleba i mleka.

Wedug zapisw ruskich Rod wymieniany jest zazwyczaj razem z Rodzanicami (istotamieskimi, najczciej trzema). W kompetencji Roda leao rozstrzyganie losu dziecka w

pierwsz noc po urodzeniu. Teksty rdowe wspominaj o tradycji zostawiania Rodzanicomna noc: chleba i mleka.


8/8

Obecny folklor sowiaski nie zna imienia Roda ani Rodzanic (poza Bakanami, gdziepojawiaj si Roenice). U Czechw znana jest Sudika, w Sowenii Sojenica (etymologiaobydwu imion wie si ze sowem soditi sdzi), w ludowych przypiewkach

bugarskich mowa jest o trzech Narenicach. Wszystkie przytoczone tu istoty s duchami

(demonami) czuwajcymi nad losem czowieka, opiekujcymi si dobytkiem, domem.

Prawdopodobnie Dola (o ktrej wspominaj ruskie latopisy) jest wcieleniem Roda. Zabieganoo jej yczliwo, miao to w efekcie przynie szczliwe ycie, urodzaj, jej opiek naddziemi i domem.

Pozostaje jeszcze aspekt, ktry pojawia si w staroruskim tekcie Sowo w. Grzegorza obawochwalstwie, a kwestionowany jest przez wielu badaczy. Opisany jest w nim proceswskazujcy, e Sowianie najpierw czcili bereginie i upiory, potem Roda i Rodzanice,nastpnie Peruna, aby w nastpnym okresie przyj chrzecijastwo.

Rod jako bstwo domowe mgby zaj miejsce w funkcji trzeciej ukadu dumzilowskiego.

Bóstwa słowiańskie.doc

Documents

Transcript of Bóstwa słowiańskie.doc