Biometryczna Identyfikacja Tożsamości -...

46
Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia Adam Czajka Wykład na Wydziale Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej Semestr letni 2014 c Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 1/46

Transcript of Biometryczna Identyfikacja Tożsamości -...

Page 1: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Adam Czajka

Wykład na Wydziale Elektroniki i Technik InformacyjnychPolitechniki Warszawskiej

Semestr letni 2014

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 1/46

Page 2: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęciaInformacje podstawoweModalności biometrycznePożądane własności biometrii(Krótka) historia biometriiSystem biometrycznyPodejmowanie decyzji w biometrii

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 2/46

Page 3: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Informacje podstawowe

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęciaInformacje podstawoweModalności biometrycznePożądane własności biometrii(Krótka) historia biometriiSystem biometrycznyPodejmowanie decyzji w biometrii

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 3/46

Page 4: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Informacje podstawowe

Biometria w dwóch znaczeniach

1. Biometria w szerszym znaczeniu• etymologia: pomiar własności istot żywych

(grec. bios = “życie”, metron = “pomiar”)• niesprecyzowany cel pomiaru (np. diagnostyka medyczna)

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 4/46

Page 5: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Informacje podstawowe

Biometria w dwóch znaczeniach

2. Biometria jako dział informatyki• pomiar własności fizjologicznych lub własności zachowania

człowieka• określony cel pomiaru: automatyczne rozpoznanie tożsamości

Zastosowanie własności fizjologicznych lub własnościzachowania człowieka do automatycznego rozpoznania jegotożsamości

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 5/46

Page 6: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Informacje podstawowe

Biometria wśród innych identyfikatorów

1. Wiedza• coś co wiem, np. hasło, PIN

2. Posiadanie• coś co mam, np. klucz, karta

3. Własności biologiczne• coś co mnie charakteryzuje, np. wygląd twarzy, charakter

pisania, sposób mówienia

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 6/46

Page 7: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Informacje podstawowe

Biometria jako dział informatyki

Zastosowanie własności fizjologicznych lub własności zachowaniaczłowieka do automatycznego rozpoznania jego tożsamości, czyli:

• nie decyduje ekspert, ale

• metodyka rozpoznawania może częściowo wykorzystywaćdoświadczenie eksperta

• możliwość braku nadzoru, konieczna duża szybkośćprzetwarzania, powtarzalność, przewidywalność

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 7/46

Page 8: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Informacje podstawowe

Biometria jako dział informatyki

Zastosowanie własności fizjologicznych lub własności zachowaniaczłowieka do automatycznego rozpoznania jego tożsamości, czyli:

• “jacy jesteśmy”, “co nas charakteryzuje”

• nie “coś, co wiemy” (hasło, PIN)

• nie “coś, co mamy” (klucz, karta)

• własności fizjologiczne (czasem: biologiczne – ale to zbytogólne)

• własności zachowania (czasem: behawioralne – aleniepotrzebna konotacja z teorią behawioru)

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 8/46

Page 9: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Informacje podstawowe

Biometria jako dział informatyki

Zastosowanie własności fizjologicznych lub własności zachowaniaczłowieka do automatycznego rozpoznania jego tożsamości, czyli:

• przetwarzane dane muszą być wynikiem właściwego pomiarucech żywej osoby

• urządzenia (sensory, czytniki) biometryczne muszą dostarczaćwłaściwe próbki biometryczne

• badanie żywotności niezbędne aby system można było nazywaćbiometrycznym

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 9/46

Page 10: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Informacje podstawowe

Rozpoznanie biometryczneWayman, Jain, Maltoni, Maio, 2005

1. Pozytywne rozpoznanie(ang. positive recognition)

⇒ weryfikacja hipotezy: próbka pochodzi od osoby znanejsystemowi (wcześniej zarejestrowanej)

2. Negatywne rozpoznanie(ang. negative recognition)

⇒ weryfikacja hipotezy: próbka pochodzi od osoby nieznanejsystemowi (wcześniej niezarejestrowanej)

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 10/46

Page 11: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Informacje podstawowe

Schematy uwierzytelniania

1. Klasyczne• ustalenie tożsamości

(identyfikacja, często określane jako porównanie 1:N)• potwierdzenie tożsamości

(weryfikacja, często określane jako porównanie 1:1)

2. Nowe (wynikające z możliwości biometrii)• negatywne uwierzytelnienie

• negatywna identyfikacja: nie należę do grupy X• negatywna weryfikacja: nie jestem osobnikiem X

• eliminacja “wielokrotnych tożsamości”

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 11/46

Page 12: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Informacje podstawowe

Podstawowe pojęcia

1. Obiekt (człowiek)

2. Obserwacja obiektu (pomiar)

3. Dziedzina obserwacji• modalność, właściwość/charakterystyka biometryczna (ang.

modality, biometric characteristic), np.: wygląd twarzy, kształtdłoni, naczynia krwionośne dłoni

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 12/46

Page 13: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Informacje podstawowe

Podstawowe pojęcia

4. Wynik obserwacji• próbka biometryczna (ang. biometric sample)• w praktyce wyniki pomiaru (surowe lub wstępnie

przetworzone), np.: obraz twarzy 3D, obraz dłoni 2D, obraznaczyń krwionośnych

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 13/46

Page 14: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Informacje podstawowe

Podstawowe pojęcia

5. Cecha biometryczna (ang. biometric feature)• reprezentacja (zwykle skrócona) próbki biometrycznej, np.:

odległości między punktami charakterystycznymi twarzy,długości palców dłoni, szerokości naczyń krwionośnych

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 14/46

Page 15: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Informacje podstawowe

Podstawowe pojęcia

6. Wzorzec biometryczny (ang. biometric template)• wyselekcjonowane cechy biometryczne, oraz• dodatkowe informacje niezbędne do uwierzytelnienia obiektu

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 15/46

Page 16: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Modalności biometryczne

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęciaInformacje podstawoweModalności biometrycznePożądane własności biometrii(Krótka) historia biometriiSystem biometrycznyPodejmowanie decyzji w biometrii

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 16/46

Page 17: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Modalności biometryczne

Podstawowy podział modalności

1. Związane z właściwościami fizycznymi(właściwości fizyczne obiektu)

• zwykle obserwacja chwilowa, pomiar statyczny• ewentualne zależności czasowe w wynikach pomiaru nie

uwzględniane w uwierzytelnieniu

2. Związane z naszym zachowaniem(sposób zachowania się obiektu)

• obserwacja świadomej akcji wykonywanej przez użytkownika• obserwacja w czasie, pomiar dynamiczny• zależności czasowe w wynikach pomiaru podstawą

uwierzytelniania

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 17/46

Page 18: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Modalności biometryczne

Modalności oparte o właściwości fizyczne

1. Stosowane w praktyce• palec: odcisk, układ żył• dłoń: geometria 2D/3D, termika, układ żył, odcisk• twarz: geometria 2D/3D, termika• oko: tęczówka, siatkówka

2. Możliwe do wykorzystania w praktyce• DNA• zapach• ucho: geometria, termika• palec: termika, geometria, struktura kanałów pod paznokciem

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 18/46

Page 19: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Modalności biometryczne

Modalności oparte o cechy naszego zachowania

1. Stosowane w praktyce• podpis odręczny• głos: rozpoznawanie mówcy (ale nie mowy)• rytm uderzania w klawisze

2. Możliwe do wykorzystania w praktyce• fale mózgowe EEG• pismo ręczne• oko: dynamika gałki ocznej, dynamika źrenicy• sposób chodzenia• ruch warg• palec: rezonans opuszków palców• skojarzenia

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 19/46

Page 20: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Modalności biometryczne

Modalności biometryczne: udział w rynku

Źródło: IBG Biometrics Market and Industry Report 2009-2014

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 20/46

Page 21: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Modalności biometryczne

Modalności biometryczne: udział w rynku

Źródło: IBG Biometrics Market and Industry Report 2009-2014

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 21/46

Page 22: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Pożądane własności biometrii

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęciaInformacje podstawoweModalności biometrycznePożądane własności biometrii(Krótka) historia biometriiSystem biometrycznyPodejmowanie decyzji w biometrii

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 22/46

Page 23: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Pożądane własności biometrii

Pożądane własności biometrii

1. Wysoka zawartość informacyjna zapewniająca wysoki stopieńzróżnicowania

• genotyp i penetracja genetyczna• bliźnięta 1 na 80 urodzin, bliźnięta jednojajowe 1 na 240

urodzin (co najmniej 0.8% osób błędnie rozpoznanych)• hipoteza o unikalności cech uzasadniona tylko

eksperymentalnie

Zależność wybranych modalności od genotypu

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 23/46

Page 24: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Pożądane własności biometrii

Pożądane własności biometrii

2. Niezmienność w czasie• odporność na zmiany powodowane chorobami• problem starzenia się wzorców, ang. template ageing

• brak dostatecznych badań, ważność wzorców biometrycznychokreślana (arbitralnymi) decyzjami administracyjnymi

• trudność w pozyskaniu odpowiednich baz danych; przykładybaz naukowych:

–MORPH (twarz; dwa albumy: 515 i 4000 osób; interwał odkilku miesięcy do 29 lat dla pierwszego albumu, kilka lat dladrugiego albumu)

–KFRIA Ageing DB (odcisk palca; 100 osób; interwał 1 rok)

–BioBase II NASK/PW (twarz, tęczówka, odcisk palca,podpis, dłoń; ok. 50 osób; interwał 7 lat)

–NIST OPS-XING (a), OPS-FIELD (b) (tęczówka; a) ok. 350kosób, interwał ok. 4 lat; b) ok. 610k osób, interwał ok. 4 lat)

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 24/46

Page 25: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Pożądane własności biometrii

Pożądane własności biometrii

3. Akceptacja użytkowników• weryfikacja stosowana w celu zwiększenia wiarygodności,

często dla wygody użytkowników• brak wymogu współpracy osoby rozpoznawanej (możliwe

nadużycia)• obawy społeczne, religijne, kulturowe, ochrona danych

osobowych

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 25/46

Page 26: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Pożądane własności biometrii

Pożądane własności biometriiUwagi dot. akceptacji użytkowników

3a. Ochrona danych osobowych• dane biometryczne są danymi osobowymi, ale

– wg art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. ochroniedanych osobowych “informacji nie uważa się za umożliwiającąokreślenie tożsamości osoby, jeżeli wymagałoby tonadmiernych kosztów, czasu lub działań”

– brak precyzyjnych definicji “nadmiernych kosztów, czasu lubdziałań”, pole do interpretacji

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 26/46

Page 27: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Pożądane własności biometrii

Pożądane własności biometriiUwagi dot. akceptacji użytkowników

3a. Ochrona danych osobowych (c.d.)• obawa przed kradzieżą tożsamości

– łatwa dostępność danych biometrycznych tradycyjniesłużących do weryfikacji (podpis, obraz twarzy)

– biometria odwrotna, dane syntetyczne– urządzenia biometryczne powinny dostarczać jedynie

właściwych próbek biometrycznych– możliwa identyfikacja pośrednia w kryminalistyce poprzez

próbki ukryte (utajone)

• udostępnianie niepożądanych danych, np. obraz tęczówki(choroby?), obraz podpisu (stan psychofizyczny?)

• medycyna alternatywna – nadzieja w nieznanym (irydologia,chiromancja)

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 27/46

Page 28: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Pożądane własności biometrii

Pożądane własności biometriiUwagi dot. akceptacji użytkowników

3b. Syndrom “wielkiego brata”• przetwarzanie danych bez wiedzy właściciela, brak prywatności• biometryczne bazy danych, konieczność tworzenia naukowych

baz danych• wszechobecne obliczenia (“ubiquitous computing”, “pervasive

computing”, “cloud computing”, itp.)• podglądanie osobowości

3c. Decyzje maszyny: nieufność

3d. Bezpieczeństwo a prywatność, wygoda a prywatność

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 28/46

Page 29: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Pożądane własności biometrii

Pożądane własności biometrii

4. Odporność na fałszerstwa• zmiana własności naszego ciała niemożliwa lub ryzykowna• możliwość konstrukcji efektywnych testów autentyczności

(danych, obiektów)

5. Możliwość realizacji technicznej• łatwość obserwacji i pomiaru• powtarzalność obserwacji i pomiaru• powszechność własności biometrycznych• niski koszt budowy urządzeń

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 29/46

Page 30: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Pożądane własności biometrii

6. Minimalna inwazyjność• obawy związane z utratą zdrowia• komfort użytkowania

Komfort użytkowania i minimalna inwazyjność: identyfikacja tęczówki(kadr z filmu Minority report, 2002)

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 30/46

Page 31: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

(Krótka) historia biometrii

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęciaInformacje podstawoweModalności biometrycznePożądane własności biometrii(Krótka) historia biometriiSystem biometrycznyPodejmowanie decyzji w biometrii

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 31/46

Page 32: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

(Krótka) historia biometrii

Historia: pierwsze metody nieautomatyczne

1. 31 000 lat p.n.e.• jaskinia Chauvet, najstarsze odciski dłoni,

hipoteza (niepotwierdzona) o wykorzystaniuodcisków w identyfikacji twórców malowideł

2. VII w. p.n.e.• starożytne Chiny, Babilonia i Asyria• powiązanie osób z transakcjami i

wydarzeniami• tabliczki gliniane z odciskami palców

3. Stary Testament• weryfikacja przynależności do grupy: wymowa

słowa “Shibboleth”• oszustwo związane w “weryfikacją

biometryczną”: imitacja skóry dłoni i szyi zapomocą skórek z koźlęcia

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 32/46

Page 33: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

(Krótka) historia biometrii

Historia: systemy automatyczne

1. Lata 60-te XX wieku• systemy automatycznej identyfikacji tożsamości wykorzystujące

odcisk palca i rozpoznawanie głosu

2. Lata 70-te XX wieku• systemy oparte na geometrii dłoni

3. Lata 80-te XX wieku• systemy wykorzystujące obraz siatkówki oka oraz podpis

odręczny

4. Lata 90-te XX wieku• systemy biometrii tęczówki

5. XXI wiek• zastosowania biometrii na masową skalę• biometryczne urządzenia przenośne• brak wymagania kooperacji z użytkownikiem

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 33/46

Page 34: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

System biometryczny

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęciaInformacje podstawoweModalności biometrycznePożądane własności biometrii(Krótka) historia biometriiSystem biometrycznyPodejmowanie decyzji w biometrii

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 34/46

Page 35: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

System biometryczny

Tryby pracy systemu biometrycznego

1. Rejestracja (ang. enrolment (UK), enrollment (US))• wygenerowanie i zapamiętanie wzorca biometrycznego

użytkownika (oraz danych innych niż biometryczne)

2. Uwierzytelnienie (ang. authentication)• wykorzystanie zachowanego wzorca i wyznaczonych aktualnie

cech biometrycznych w celu potwierdzenia lub ustaleniatożsamości

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 35/46

Page 36: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

System biometryczny

Tryby pracy systemu biometrycznegoRejestracja

1. Nadzorowana przez człowieka

2. Wielokrotny pomiar• zaostrzona kontrola jakości próbek w celu pozyskania

reprezentatywnych danych

3. Przetwarzanie surowych danych i utworzenie wzorca• kontrola spójności cech biometrycznych• opcjonalnie: estymacja zmienności cech biometrycznych

(wynikającej ze zmienności obiektu i możliwości pomiarowych)i dobór indywidualnego poziomu zgodności cech

4. Powiązanie danych biometrycznych z pozostałymi danymiosobowymi

5. Zapis wzorców biometrycznych w bazie danych lub windywidualnym nośniku danych (np. karcie elektronicznej)

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 36/46

Page 37: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

System biometryczny

Tryby pracy systemu biometrycznegoUwierzytelnienie

1. Bez nadzoru człowieka

2. Odczytanie wzorca biometrycznego (lub wzorców) z bazydanych (lub innego nośnika)

3. Najczęściej jednokrotny pomiar• kontrola jakości próbek w celu minimalizacji błędnych odrzuceń• test żywotności / autentyczności

4. Przetwarzanie surowych danych i wyznaczenie cech

5. Wyznaczenie dopasowania• uwzględnienie zmienności cech biometrycznych

6. Podjęcie decyzji• konfrontacja wyniku dopasowania z zapamiętanym progiem

zgodności• opcjonalnie: uwzględnienie indywidualnego poziomu zgodności

cechc© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 37/46

Page 38: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Podejmowanie decyzji w biometrii

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęciaInformacje podstawoweModalności biometrycznePożądane własności biometrii(Krótka) historia biometriiSystem biometrycznyPodejmowanie decyzji w biometrii

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 38/46

Page 39: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Podejmowanie decyzji w biometrii

1. Błędy metod biometrycznych• fałszywe (błędne) niedopasowanie (ang. false non-match)• fałszywe (błędne) dopasowanie (ang. false match)

2. Stopień dopasowania/podobieństwa• miara podobieństwa cech (biometrycznych) wyznaczonych dla

weryfikowanej próbki i cech (biometrycznych) zawartych wewzorcu biometrycznym

3. Decyzja• dopasowanie (ang. match) lub niedopasowanie (ang.

non-match) podejmowana z wykorzystaniem progu decyzyjnego• aby zaakceptować próbkę stopień dopasowania musi

przekraczać próg decyzyjny określony dla danegourządzenia/systemu

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 39/46

Page 40: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Podejmowanie decyzji w biometrii

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 40/46

Page 41: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Podejmowanie decyzji w biometrii

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 41/46

Page 42: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Podejmowanie decyzji w biometrii

Aproksymacja prawdopodobieństw błędówStopień fałszywych (błędnych) niedopasowań (ang. False Non-Match Rate – FNMR)

Jeśli znamy g:

gFNM(c0) =

∫c0

−∞

g(c)dc

w przeciwnym wypadku:

gFNM(c0) = FNMR(c0) =liczba fałszywych odrzuceń dla c0

liczba wszystkich porównań w próbie

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 42/46

Page 43: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Podejmowanie decyzji w biometrii

Aproksymacja prawdopodobieństw błędówStopień fałszywych (błędnych) dopasowań (ang. False Match Rate – FMR)

Jeśli znamy f :

fFM(c0) =

∫∞

c0

f(c)dc

w przeciwnym wypadku:

fFM(c0) = FMR(c0) =liczba fałszywych dopasowań dla c0liczba wszystkich porównań w próbie

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 43/46

Page 44: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Podejmowanie decyzji w biometrii

Podstawowe wskaźniki oceny

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 44/46

Page 45: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Podejmowanie decyzji w biometrii

Podstawowe wskaźniki oceny

1. Stopień nieudanych pomiarów (ang. Failure To Acquire – FTA)

2. Stopień odrzuconych rejestracji (ang. Failure To Enroll – FTE)

3. FMR/FNMR dla danego punktu pracy (progu decyzyjnego)systemu biometrycznego

4. EER (ang. Equal Error Rate): błąd zrównoważony

5. ZeroFNMR: najmniejszy możliwy stopień fałszywychdopasowań (FMR) dla którego FNMR=0

6. ZeroFMR: najmniejszy możliwy stopień fałszywychniedopasowań (FNMR) dla którego FMR=0

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 45/46

Page 46: Biometryczna Identyfikacja Tożsamości - ZBUMzbum.ia.pw.edu.pl/.../BIT/PUBLIC/LATO2014/bit-2014-lato-w01-02-ns.pdf · Biometryczna Identyfikacja Tożsamości Biometryczna Identyfikacja

Biometryczna Identyfikacja Tożsamości

Wykłady 1/2: Biometria – znaczenie pojęcia

Co powinniśmy zapamiętać

1. Co wyróżnia biometrię rozumianą jako dział informatyki zdziedziny dotyczącej pomiaru istot żywych?

2. Definicje: próbki, cechy biometrycznej, wzorca biometrycznego.

3. Jakie są pożądane własności identyfikatorów biometrycznych?

4. Jakie są podstawowe wskaźniki oceny systemubiometrycznego?

c© Adam Czajka | IAiIS PW | 25 lutego / 4 marca 2014 | 46/46