BIOL-CHEM NEWS 1

Gazeta wewnętrzna CNBCh UWnumer 9/2019

Co sie u nas działo....

Co osiągnęliśmy...

Kogo gościliśmy w ramach projektu VPP

Kilka pytań do Korpusu Operatorów

Wkrótce otwarcie nowej kawiarni

Wzorzec stali

NOWY CYKL: prezentujemy eksponaty Historycznej Kolekcji Chemicznych Materiałów Odniesienia im. Jacka Lipińskiego

Dyrektor Polskiego Centrum Akredytacji p. Lucyna Olborska, fot: GUM

W trakcie konferencji promowano Historyczną Kolekcję Chemicznych Materiałów Odniesienia, która znajduje się w CNBCh UW, na parterze, obok auli C. Kolekcja to ponad 500 materiałów, w tym wzorce masy, certyfikowane ma-teriały odniesienia metali i ich stopów w postaci dysków, bloków, wiórków, granulek, a także materiały odniesienia do chromatografii cieczowej. Materiałom towarzyszą oryginalne certyfikaty i świadectwa. W gablocie znajduje się tylko część kolekcji. W kolejnych numerach Biol-Chem News prezentować będziemy zdjęcia poszczególnych materiałów.

2 BIOL-CHEM NEWS

Materiały odniesienia – produkcja i zastosowanie w laboratoriachPierwsza w Polsce i w Europie konferencja poświęcona wyłącznie chemicznym, certyfikowanym materiałom odniesienia.

‹ 27.06.2019 r.

Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych UW Warszawa, Żwirki i Wigury 101

ORGANIZATORZY:Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Uniwersytetu Warszawskiego Główny Urząd MiarPolskie Centrum AkredytacjiPolski Komitet Normalizacyjny

ponad 150 uczestników

KONFERENCJE I SEMINARIA

27 czerwca br. odbyła się konferencja pokazu-jąca rolę i znaczenie chemicznych materiałów odniesienia. Głównym zagadnieniem było ich zastosowanie w ustanowieniu spójności pomiarowej oraz monitorowanie ważności wyników badań i wzorcowań chemicznych materiałów odniesienia. W konferencji udział wzięło ponad 150 osób. Podjęta tematyka ma szczególnie istotny wpływ dla rozwoju techno-logii, m.in. branży spożywczej, biochemicznej, środowiskowej, bezpieczeństwa pracy i wielu, wielu innych.

Organizacji tego wydarzenia, podjęliśmy się wspólnie z Głównym Urzędem Miar, Polskim Centrum Akredytacji oraz Polskim Komitetem Normalizacyjnym.

Seria wzorców geologicznych, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.

BIOL-CHEM NEWS 3

Głównym Urzędem Miar, Pol-skim Centrum Akredytacji oraz Polskim Komitetem Normaliza-cyjnym.

Gościem specjalnym konferencji był dr Robert Wielgosz, dyrektor Wydziału Chemii oraz Międzynarodowego Biura Miar (BIPM) z siedzibą w Paryżu – instytucji – organu wykonawczego, odpowiedzialnego za realizację decyzji Generalnej Konferencji Miar i Międzynarodowego Komite-tu Miar.

Konferencji towarzyszyła sesja plakatowa pracowników Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych UW, Głównego Urzędu Miar oraz Okręgowego Urzędu Miar w Łodzi.

Dr Robert Wielgosz - Dyrektor Wydziału Chemii BIPM, fot: GUM

4 BIOL-CHEM NEWS

Targi EuroLab/CrimeLab 2019Już po raz kolejny Centrum Nauk Biologiczno- -Chemicznych Uniwersytetu Warszawskiego zaprezentowało swoją ofertę podczas 21. Edycji Międzynarodowych Targów Analityki i Technik Pomiarowych – EuroLab 2019 oraz 8. Targów Technik Kryminalistycznych CrimeLab, które odbyły się w dniach 13-15 marca 2019 roku, w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie.

Stoisko Kampusu Ochota, współorganizowane przez Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych UW, Wydział Biologii UW, Wydział Chemii UW, Centrum Nauk Sądowych UW oraz Komitet Che-mii Analitycznej PAN, cieszyło się wielkim powo-dzeniem wśród zwiedzających. Hitem były lody robione przy użyciu ciekłego azotu przez Zarząd Samorządu Studentów Wydziału Chemii UW a także quiz wiedzy o CNBCh UW oraz wiedzy biologiczno-chemicznej, który został zorganizo-wany przez Korpus Operatorów CNBCh UW.

TARGI

Korpus Operatorów, od lewej Agata Trojan, Adriana Palińska-Saadi, Bartłomiej Fedorczyk, Maciej Gorzkowski

Korpus Operatorów, od lewej Julio Torres, Paweł Małecki, Sylwia Turczyniak-Surdacka, Jakub Karasiński, Paulina Hamankiewicz, Adriana Palińska-Saadi

Bartosz Kamiński, Patrycja Żukowska, Karolina Dudzińska

W trakcie Targów, odbyło się Forum Naukowe, którego współorganizatorami byli: Centrum

Nauk Biologiczno-Chemicznych Uniwersytetu Warszawskiego; Wydział Chemii Uniwersytetu

Warszawskiego, Wydział Chemiczny Politechniki Warszawskiej oraz Komitet Chemii

Analitycznej PAN

BIOL-CHEM NEWS 5

‹ 13-15 MARCA 2019 R.

Pałac Kultury i Nauki Warszawa, pl. Defilad 1

WYDARZENIA

Zdjęcie: Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci

6 BIOL-CHEM NEWS

Finał polskiej Edycji EUCYS 2019 w CNBCh UW

‹ 22-23.03.2019r.

Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych UW Warszawa, Żwirki i Wigury 101

‹ 07.06.2019 r.

Centrum nowych Technologii UW Warszawa, ul. Żwirki i Wigury 93

W dniach 22-23 marca br., w CNBCh UW, został zorganizo-wany finał Polskiej Edycji EUCYS. Po raz 25. polską edycję tego prestiżowego konkursu poprowadził Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci. Jesteśmy dumni, że młodzi Polacy na fina-łach międzynarodowych, odnoszą wiele sukcesów, – zdo-bywając liczne odznaczenia.

Konkurs Prac Młodych Naukowców UE organizowany jest od 31 lat przez Komisję Europejską, jako kontynuacja kon-kursu Philipsa, którego historia sięgała 1968 roku. Dziś jest to bardzo prestiżowy konkurs dla zainteresowanej nauką młodzieży z kilkudziesięciu krajów z całego świata.

7 czerwca 2019 r. w CNBCh UW oraz w CeNT UW odbyło się XVI Warszawskie Seminarium Doktorantów Chemików – ChemSession’19. Głównym celem seminariów, organizowanych corocznie przez Oddział Warszawski Polskiego Towarzystwa Chemicznego we współpracy z warszawskimi instytucjami naukowymi, jest prezentacja osiągnięć naukowych doktorantów i młodych pracowników nauki z dziedziny chemii oraz integracja warszawskiego środowiska chemicznego. W spotkaniu udział wzięło ok. 200 uczestników oraz zaprezentowanych zostało ok. 150 plakatów.

XVI Warszawskie Seminarium Doktorantów Chemików ChemSession’19

KONFERENCJE I SEMINARA

BIOL-CHEM NEWS 7

‹ 30.04-04.03 2019 r.

Centrum Edukacji Geologicznej UW Chęciny, Korzecko 1C

Wspieraliśmy trzecią edycję Obozu Naukowego organizowanego przez Zarząd Samorządu Studentów Wydziału Chemii UW W dniach 30.04-04.05 br. w Europejskim Centrum Edukacji Geologicznej UW w Chę-cinach odbyła się trzecia edycja Obozu Naukowego, organizowanego przez Zarząd Samorządu Studentów Wydziału Chemii UW, wspierany przez kolegium dziekańskie Wydziału Chemii UW oraz przez CNBCh UW.

Podczas tegorocznego obozu odbyły się zajęcia dotyczące zagadnień z chemii jądrowej, modelowania molekularnego, a także savoir-vivre. Kadrę naukową stanowili: dr hab. Beata Krasnodębska--Ostręga (Prodziekan ds. Studenckich), dr Janusz Cukras, mgr Jakub Sęk, mgr Damian Połomski. Gośćmi byli także Dziekan Wydziału Chemii z Lwowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Franki – prof. Grygoriy Dmytriv oraz

Agnieszka Grzegorczyk z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, która przepro-wadziła szkolenie na temat pozyskiwania funduszy na badania.

Poza aspektem edukacyjnym zapewniona była również część wypoczynkowo-roz-rywkowa. Uczestnicy mieli okazję zwiedzić Jaskinię Raj oraz Centrum Nauki Leonardo da Vinci. Ponadto, każdego wieczoru za-pewnione były dodatkowe atrakcje mające na celu integrację uczestników wyjazdu, np. teleturniej chemiczny czy gra terenowa, po których uczestnicy otrzymywali atrakcyjne nagrody sponsorowane m.in. przez CNBCh UW. Tradycją obozu jest już wspólne odtań-czenie belgijki i poloneza. Obóz zakończył się imprezą tematyczną – All Colours Party.

Od lewej: Marcin Guza, Agnieszka Czajkowska, Rafał Chojnacki, Ptrycja Żukowska, mgr Damian Połomski, Bartosz Kamiński, mgr Jakub Sęk, dr hab. Beata Krasnodębska-Ostręga, Piotr Ostręga, dr Janusz Cukras, Prof. Grygoriy Dmytriv

8 BIOL-CHEM NEWS

Ósma edycja Nocy Biologów

WYDARZENIA

BIOL-CHEM NEWS 9

11 stycznia 2019 r. odbyła się ósma edycja Nocy Biologów, organizowanej przez Wydział Biologii UW, przy wsparciu orga-nizacyjnym ze strony CNBCh UW. W tym roku odwiedziła nas rekordowa liczba gości – przybyło ponad 5500 osób, nie tylko z Warszawy, ale również z województwa mazowieckiego i innych województw. Dla uczestników przygotowane zostały liczne wykłady, warsztaty/laboratoria, stoiska z pokazami, gry interaktywne, talk show i kawiarenka naukowa.

„Noc” rozpoczęła się tradycyjnie o zmroku, o godzinie 16:00, a skończyła tuż po 23:00. W sumie przygotowanych zostało ponad 8600 miejsc na wykładach, ponad 800 miejsc warsztatowych oraz nieograniczona liczba miejsc przy stoiskach. Patronami wydarzenia byli: Marszałek Województwa Mazowieckiego, Prezydent m.st. Warszawy, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Warszawie, Szkoła Edukacji Polsko-Ame-rykańskiej Fundacji Wolności, Uniwersytet

Warszawski, Centrum Edukacji Obywatel-skiej oraz projekt Girls into Global STEM (projekt współfinansowany w ramach programu Unii Europejskiej Erasmus+).

Patronami medialnymi Nocy Biologów na UW byli: radio Tok FM, kwartalnik Edukacja Biologiczna i Środowiskowa oraz Niezależny Miesięcznik Studentów MAGIEL. Patronem wydarzenia był również CenterMed, który zapewnił profesjonalną opiekę medyczną w czasie wydarzenia.

Na temat Nocy Biologów na Wydziale Biologii UW odbyły się liczne audycje, m.in. w: Radiu TOK FM, Radiu Dla Ciebie, Radiu Eska, Radiu 4, Radiu 1, Radiu RMF MAXX, Telewizji TVP Warszawa, a także wspomnia-no o niej w Kwartalniku Edukacja Biologicz-na i Środowiskowa. Co ciekawe, pojawiliśmy się również w mediach chińskich.

AUTOR: DR MARCIN M. CHRZANOWSKI

10 BIOL-CHEM NEWS

OSIĄGNIĘCIA

Odkrycie nowej substancji przeciwbólowejZespół naukowców z UW pod kierunkiem prof. Aleksandry Misickiej-Kęsik (kierownik Grupy Badawczej CNBCh UW Laboratorium Związków Biologicznie Czynnych), przy współ-pracy z prof. Barbarą Przewłocką z Instytutu Farmakologii PAN, odkrył nową substancję - 5000 razy skuteczniejszą od obecnie dostępnych leków przeciwbólowych. Jeśli kolejne etapy testów klinicznych zakończą się pomyślnie, na rynek trafi lek, który będzie mógł uśmierzać ból np. o podłożu neuropatycznym, czy w ostrych stanach urazowych.

Obecnie trwają zaawansowane prace nad rozpoczęciem pierwszej fazy testów klinicznych. Lek jest przedmiotem zgłoszenia wniosku o ochronę patentową w Polsce oraz w wybranych krajach świata.

Prof. dr hab. inż. Karol Grela edytorem czasopisma Beilstein Journal of Organic ChemistryProf. dr hab. inż. Karol Grela – kierownik Grupy Badawczej Laboratorium Syntezy Metaloorganicznej – został edytorem czasopisma Beilstein Journal of Organic Chemistry. Czaso-pismo poświęcone badaniom z zakresu chemii organicz-nej. Wydawane jest przez Beilstein-Institut – organizację non-profit.

Projekt otrzymał 12,6 mln zł dofinansowania ze środków Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój Działanie 1.1 Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

prof. Aleksandra Misicka-Kęsik

Prof. dr hab. inż. Karol Grela

BIOL-CHEM NEWS 11

Nowy katalizator nitro-GrelaKatalizator nitrowy opracowany w latach 2003-2006 przez prof. Karola Grelę jest uniwersalnym, stabilnym inicjatorem metatezy olefin i jest od niedawna dostępny komercyjnie w firmie Sigma Aldrich. Wykazuje aktywność katalityczną już w niskich temperaturach i od kilkunastu lat jest z powodze-niem wykorzystywany w reakcjach metatezy z zamknięciem pierścienia, metatezy krzyżowej i metatezy enynów.

Znajduje zastosowanie między innymi w syntezie związków biologicznie czynnych i farmaceutyków, produktów natural-nych oraz makrocyklicznych piżm.

Gratulujemy!

Prof. dr hab. Ewa Bulska – Dyrektor Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Uniwersytetu Warszawskiego, otrzymała Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Wręczenie Orderu odbyło się podczas obchodów 100-lecia Głównego Urzędu Miar.

Prof. Bulska jest przewodniczącą pierwszej Rady Metrologii powstałej na skutek podpisanej przez Prezydenta RP w dn. 6 maja 2017 r. nowelizacji ustawy Prawo o miarach. Rada Metrologii opiniuje stan i kierunki rozwoju krajowej metrolo-gii, działalność merytoryczną administracji miar, strategicz-ny plan oraz roczne plany i sprawozdania.

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski dla prof. Ewy Bulskiej

12 BIOL-CHEM NEWS

Audit Polskiego Centrum Akredytacji (PCA)W dniach 4-5 lipca br. w laboratoriach Centrum Nauk Biolo-giczno-Chemicznych i Wydziału Geologii Uniwersytetu War-szawskiego, odbył się audit Polskiego Centrum Akredytacji, podczas którego przeprowadzono coroczną ocenę działalno-ści akredytowanych laboratoriów. Uniwersytet Warszawski posiada akredytację Polskiego Centrum Akredytacji labora-toriów badawczych od 2014 roku. Akredytowane laboratoria świadczą usługi w zakresie badań chemicznych: wody, gleby, żywności, chemikaliów oraz pomiarów fizykochemicznych. Procesem nadzoru objęte są następujące laboratoria: Analityczne Centrum Eksperckie – prof. dr hab. Ewa Bulska (Wydział Chemii UW, CNBCh UW); Laboratorium Biogeoche-mii i Ochrony Środowiska – dr hab. Małgorzata Suska--Malawska, prof. UW (Wydział Biologii UW, CNBCh UW); Laboratorium Badań Strukturalnych i Fizyko-Chemicznych – prof. dr hab. Aleksandra Misicka-Kęsik (Wydział Chemii UW, CNBCh UW) oraz Środowiskowe Laboratorium Nisko-temperaturowej Skaningowej Mikroskopii Elektronowej Cryo-SEM – dr Emilia Wójcik (Wydział Geologii UW).

Tegoroczna ocena była wyjątkowa w związku z konieczno-ścią wdrożenia systemu zapewnienia jakości zgodnie ze nowelizowaną normą ISO/IEC 17025 oraz zmianami w struk-turze organizacyjnej, związanej z powołaniem pełnomocnika ds. jakości.

Zespół auditorów Polskiego Centrum Akredytacji, w wyniku przeprowadzonej oceny, potwierdził spełnienie wymagań systemowych oraz technicznych określo-nych w normie PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02, a także potwierdził zaufanie do kompetencji akredytowanych laboratoriów Uniwersytetu Warszawskiego w zakre-sie posiadanej akredytacji. Za mocne strony naszych laboratoriów uznano wysokie kompetencje personelu badawczego i bardzo dobre wyposażenie oraz organiza-cję laboratoriów. Auditorzy PCA zwrócili uwagę na bardzo duże zaangażowanie oraz świadomość celów działań systemowych wszystkich osób działających w tym ob-szarze, z uznaniem podkreślili umiejętność dostosowania procesów uniwersyteckich do wymagań nowej normy.

AUTOR: ANDRZEJ GAWOR

Zainteresowanych akredytacją laboratorium, zapraszamy do kontaktu z p. Andrzejem Gaworem, Pełnomocnikiem ds. Jakości w CNBCh UW. tel.: +48 22 55 26 705 e-mail: agawor@chem.uw.edu.pl

NA BIEŻĄCO

BIOL-CHEM NEWS 13

Staż w Biurze Rozwoju CNBCh

Od lipca do końca września 2019 r. staż w Biurze Rozwoju CNBCh UW odbywa Paweł Przybylski. Dowiedzmy się, kim jest:

Ukończyłem Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, specjalizacja Chemia Organiczna. Pracę magisterską „Wysokociśnieniowa enancjoselektywna addycja malonianu dietylu do β,β-dipostawionych enonów z ugrupowaniem tiazolowym przy grupie karbonylowej” wykonałem pod kierunkiem dr. Piotra Kwiatkowskiego, w Pracowni Stereokontrolowanej Syntezy Organicznej. Od października 2019 jako doktorant na Wydziale Chemii UW, będę realizować projekt zatytułowany „Fizykochemiczne podstawy działania antyoksydan-tów: od efektów rozpuszczalnikowych i badań mechanistycznych do zjawisk międzyfazowych w układach biomimetycznych.” pod kierunkiem prof. dr. hab. Grzegorza Litwinienko.

„Oprócz nauki interesuje się marketingiem, PR i obsługą social media. Jestem ogromnym fanem konkursu Eurowizji, lubię gotować, zdrowo się odżywiać i uprawiać sport, tj. siłownia i jazda na rolkach.”

Nowy, wyjątkowy obraz w CNBCh UWW budynku CNBCh UW, przy wejściu od ulicy Mieczni-kowa, powiesiliśmy nowy, wyjątkowy obraz, namalo-wany przez Korpus Operatorów w trakcie szkolenia integracyjnego. Zapraszamy do obejrzenia!

Korpus Operatorów to zespół specjalistów pracują-cych w różnych laboratoriach w CNBCh UW, którzy zajmują się obsługą zaawansowanej aparatury badawczej i jednocześnie opiekują się tą wysokiej klasy infrastrukturą. Operatorzy jako wysoko wykwa-lifikowani pracownicy świadczą usługi o charakterze naukowym i komercyjnym, z których skorzystać może każdy zainteresowany podmiot. A kim są na co dzień? Jak spędzają wolny czas, a jak wspominają studia? Wszystkiego dowiecie się w wywiadach na stronach 17-20.

ODWIEDZILI NAS

14 BIOL-CHEM NEWS

prof. Delia HaynesCNBCh UW RESEARCH GROUP: Structural and Biochemical Research Laboratory DATE OF STAY: 7-14 July 2019UNIVERSITY: Stellenbosch UniversityCOUNTRY: South Africa

dr Jerzy KrzystekCNBCh UW RESEARCH GROUP:

Environmentally Senstive Polymer Materials and CompositesDATE OF STAY: 10-15 June 2019UNIVERSITY: National High Magnetic Field Laboratory (MagLab), Florida State University, TallahasseeCOUNTRY: USA

prof. Paul BagusCNBCh UW RESEARCH GROUP: Catalysis and Surface ScienceDATE OF STAY: 25 May – 10 June 2019UNIVERSITY: University of North TexasCOUNTRY: USA

prof. James HoopesCNBCh UW RESEARCH GROUP: Analytical Expert CentreDATE OF STAY: 1-6 April 2019UNIVERSITY: Babson CollegeCOUNTRY: USA

Więcej informacji na stronie: www.vpp.cnbch.uw.edu.pl

Kontakt: vpp@cnbc.uw.edu.pl

Visiting Professor Programme - our guests

dr hab. Izabella BrandCNBCh UW RESEARCH GROUP: Laboratory of Surface ScienceDATE OF STAY: 1-15 April 2019UNIVERSITY: Carl von Ossietzky University of OldenburgDepartment of ChemistryCOUNTRY: Germany

prof. Horst VogelCNBCh UW RESEARCH GROUP: Laboratory of Biomodelling DATE OF STAY: 25 February – 2 March 2019UNIVERSITY: Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL)Institut des Sciences et Ingénierie ChimiquesCOUNTRY: Switzerland

prof. Ben LuisiCNBCh UW RESEARCH GROUP: Structural Biology Group, Laboratory for Structural and Biochemical Research DATE OF STAY: 4-9 March 2019UNIVERSITY: University of CambridgeDepartment of BiochemistryCOUNTRY: United Kingdom

The project will be extended till

30.09.2020

ODWIEDZILI NAS

BIOL-CHEM NEWS 15

W ramach programu Erasmus+ oraz projektu TRI-BIO--CHEM w maju br. na Wydziale Chemii UW oaz w CNBCh UW gościła prof. Nela Malatesti z Department of Biotech-nology, University of Rijeka, Chorwacja. Prof. Malatesti specjalizuje się w terapii fotodynamicznej i naukowo zaj-muje się poszukiwaniem nowych rodzajów fotouczulaczy stosowanych w takiej terapii.

Prof. Malatesi była gościem grupy badawczej Laboratorium Bioanalityczne, prowadzonej przez prof. dr hab. Magdalenę Maj-Żurawską. W trakcie pobytu wygłosiła cykl wykładów dotyczących terapii fotodynamicznej.

6 czerwca br., w CNBCh UW i na Wydziale Fizyki UW, odbyło się spotkanie z ambasadorami oraz przedstawicielami korpusu dyplomatycznego Hiszpanii i krajów Ameryki Łacińskiej. W trakcie spotkania podjęto rozmowy m.in. na temat możli-wości pogłębienia współpracy naukowo-dydaktycz-nej między UW a uczelniami z Hiszpanii i krajów latynoamerykańskich.

W spotkaniu, udział wzięli akredytowani w Polsce dyplomaci reprezentujący Argentynę, Brazylię, Chile, Hiszpanię, Kolumbię, Kubę, Meksyk, Panamę, Peru, Urugwaj i Wenezuelę. Wizyta była okazją do dyskusji na temat sposobów nawiązania nowych lub wzmoc-nienia już istniejących relacji między UW a uczelnia-mi z Hiszpanii i krajów Latynoamerykańskich. Może się to w znacznym stopniu przyczynić się do podnie-

sienia poziomu umiędzynarodowienia i rozpoznawal-ności Uniwersytetu Warszawskiego na świecie.

W programie wydarzenia znalazły się prezentacje wydziałów i jednostek zlokalizowanych na Kam-pusie Ochota - Wydziału Chemii UW, Wydziału Fizyki UW, Wydziału Geologii UW oraz CNBCh UW. Wybrane projekty, ukazujące różnorodność i poziom naukowy prowadzonych na UW badań, przedstawili naukowcy: dr Anna Kajetanowicz z Wydziału Chemii UW, dr hab. Magdalena Stobińska z Wydziału Fizyki UW, dr Julio Torres z CNBCh UW oraz dr Piotr Zawrzykraj z Wydziału Geologii UW. Na zakończenie wizyty goszczący na UW ambasadorowie i przed-stawiciele korpusów dyplomatycznych zwiedzili kilka laboratoriów w CNBCh UW oraz na Wydziale Fizyki UW.

Wizyta prof. Neli Malatesti z University of Rijeka w Chorwacji

Wizyta dyplomatów na Kampusie Ochota

Julio Torres opowiada o pracy Analitycznego Centrum Eksperckiego

Spotkanie w CNBCh UW otworzył prof. UW dr hab. Marcin Pałys, rektor UW

prof. Nela Malatesi

Trainee from Mexico – Guadalue SanchezUNIVERSITY OF PAPALOAPAN

Second year master’s degree Masters thesis: ”Differential metabolomic studies on in vitro cultures grown from transformed Dioscorea sp. roots”

Recently, a student from Mexico has started a 3-month internship at the University of Warsaw Biologi-cal and Chemical Research Centre, Analytical Research Centre. Let’s find out more about Guadalupe :)

ODWIEDZILI NAS

We know that you come from Mexico. Can you tell us more about the place you live?I live in the southeast of Mexico, in a state called Oaxaca, it’s really beautiful, the people are very friendly and the food is amazing. It’s famous for the Guelaguetza festival, which is a colorful celebration with dance and music, where people from all the world coexist, all state is on party. Oaxaca is a place full of culture and traditions

What do you do there professionally? What is the topic of your research work?I am finishing masters studies and my main work is focused on the analysis of natural compounds from plants, using chromatography and mass spectrom-etry under the direction of dr. Adolfo Lopez at the University of Papaloapan in Oaxaca. The topic of my research is the analysis of saponins on transgenic roots of Dioscorea sp., one of the purposes is to propose its use as source of these compounds which are widely used on the production of pharmaceutical products.

What prompted you to come here - to Poland, to the University of Warsaw Biological and Chemical Research Centre?

University of Warsaw has started to be seen as in-teresting place for collaboration for Mexican univer-sities, my university in Oaxaca has communication with the group of Professor Bulska and we decided to go one step further and start a collaboration, also UW-CNBCh has a modern infrastructure enabling to conduct studies of metabolites present in the root of Dioscorea sp.

Is it your first time in Poland / Warsaw?Yes, it is. In fact, this is my first time in Europe.

You have been in Poland for a couple of days, what are your impressions about our country? Is there anything special that has fallen into your memory?Well, I only know Warsaw, it’s so beautiful, the historical center is magic, and its old buildings are impressive.

What is your hobby and what is your way to relax after a hard day’s work?I like to go for a walk, to go to the park, to visit a mu-seum and if it’s night go to dance.

16 BIOL-CHEM NEWS

KILKA PYTAŃ DO...

BIOL-CHEM NEWS 17

Wywiad z Adrianą Palińską-Saadi – koordynatorem Korpusu OperatorówGrupa Badawcza: Laboratorium Bioanalityczne

Tytuł magistra i doktora chemii uzyskała Pani na Uniwersytecie Warszawskim, właśnie na Wydziale Chemii. Ten czas na pewno wiąże się z masą wspo-mnień tych pozytywnych i negatywnych. Chciałaby Pani zdradzić nam swoje najlepsze wspomnienie z czasów studiów?Najlepsze wspomnienia to chyba te związane z za-kończeniem poszczególnych etapów studiów, to znaczy obrona pracy magisterskiej, potem obrona doktoratu. To były takie momenty, kiedy wiedziałam, że było warto. Czułam satysfakcję i cieszyłam się, że dobrnęłam do końca. Nigdy nie zapomnę, kiedy będąc jeszcze na studiach magisterskich, za każdym razem przeszywał mnie dreszcz emocji, jak widziałam zestresowanych studentów siedzących pod Dzieka-natem i czekających na swoje obrony. Wtedy mi się wydawało, że sama nigdy tego nie doczekam.

A co Pani najmniej dobrze wspomina?Mogłoby się wydawać, że te gorsze wspomnienia są związane z ilością nauki, zarwanymi nocami, ale w moim przypadku nie do końca. Dlaczego? Bo już w liceum przywykłam do takiego trybu pracy i ślęcze-nia nad podręcznikami do bladego świtu. Najmniej dobrze natomiast wspominam chyba pierwszy mie-siąc studiów. Wszystko było inne niż w szkole średniej i ciężko było mi się przestawić. Wydawało mi się, że nagle stałam się przysłowiowym „numerem indeksu”. Trzeba było być bardziej samodzielnym, samemu się o siebie zatroszczyć, a do tego jeszcze robienie nota-tek… Zupełnie nie mogłam nadążyć. Jednak przyzwy-czaiłam się i dałam radę.

Co Panią skłoniło do pracy w nauce? A co przyczy-niło się do tego, że zaczęła Pani pracę w Korpusie Operatorów?Odkąd tylko na planie lekcji w podstawówce pojawi-ła się biologia, wiedziałam, że w przyszłości pójdę w kierunku nauk przyrodniczych. Planów nie zmie-niłam w liceum i tak ostatecznie wylądowałam na chemii. Mój rocznik od początku studiów wybierał tzw. specjalności i ja wybrałam oczywiście chemię biologiczną. Podczas badań do magisterki zaczęłam zajmować się wykorzystaniem kwasów nukleinowych w bioczujnikach i to mnie wciągnęło.

Na doktoracie kontynuowałam tę tematykę, badając oddziaływania DNA z nowymi pochodnymi leków antynowotworowych. Były to raczej badania pod-stawowe, a przyszedł taki moment, kiedy zaczęłam myśleć o wykorzystaniu zdobytych umiejętności rów-nież w inny, bardziej użyteczny sposób. Wtedy akurat kończyła mi się umowa na Wydziale Chemii i pojawiła się możliwość dołączenia do Korpusu Operatorów. Oczywiście z niej skorzystałam.

Odkąd tylko na planie lekcji w podstawówce pojawiła się biologia, wiedziałam, że w przyszłości pójdę w kierunku nauk przyrodniczych.

18 BIOL-CHEM NEWS

Wraca Pani z pracy do domu po 8 godzinach albo i większej ilości godzin i co Pani robi? Wygodny fotel, film, Netflix? A może jakieś hobby? Jak się Pani relak-suje po tylu godzinach ciężkiej umysłowej pracy? Dobry film i kanapa też chętnie, ale zwykle zanim na nią trafię, mam jeszcze sporo innych rzeczy do zro-bienia, w tym zwykłe obowiązki domowe, np. zakupy, gotowanie... A że gotować uwielbiam, to czasem zda-rza mi się zalec w kuchni na wiele godzin, bo to lepszy relaks niż film i kanapa. Często też mój dzień pracy nie kończy się po 8 godzinach, bo prosto z CNBCh jadę na spotkania, załatwiam różne sprawy, co wiąże się po części z moim hobby.

Hobby? Moje hobby to działania społeczne w przestrzeni międzykulturowej. Jestem współzałożycielką i wice-prezesem Jasmin – Stowarzyszenia Przyjaciół na rzecz Współpracy Międzykulturowej. Nasza organiza-cja non-profit działa dwupłaszczyznowo – przez swoje działania chcemy z jednej strony pokazywać polskie obyczaje, kulturę, etykietę obcokrajowcom mieszka-jącym w Polsce, a z drugiej strony Polaków zainte-resować tradycjami krajów pochodzenia migrantów. Organizujemy różne spotkania, warsztaty, festiwale. Bierzemy udział w wydarzeniach plenerowych. Zwykle sporo się dzieje. Te działania pochłaniają sporo mojego wolnego czasu, ale dają też dużo radości i satysfakcji.

Co jest u nas takiego wyjątkowego (CNBCh UW)? Lubię pracować w CNBCh. Bardzo cenię sobie bliskość wielu laboratoriów specjalizujących się w różnorodnej tematyce. Dzięki temu, zastanawiając się nad chroma-tograficznym rozdziałem mykotoksyn, nie musiałam wertować literatury – wystarczyło zapytać kolegów z Korpusu, a mając zagwozdkę biologiczną, nie musia-łam szukać kontaktów – wystarczyło przespacerować się na drugi koniec budynku To bardzo ułatwia pracę. Ponadto, z racji pełnienia funkcji koordynatora Korpusu Operatorów sporo współpracuję z Administracją i bardzo sobie tę współpracę cenię, bo zawsze jest rzeczowo i sprawnie, a do tego jeszcze sympatycznie.

Cofamy się do czasów szkoły średniej i… czas wybo-ru studiów. Tak szczerze, czy jeszcze raz wybrałaby Pani to samo? Praca magisterska i doktorat z che-mii? A może coś innego?Mój mąż twierdzi, że powinnam „studiować” gastrono-mię i cukiernictwo, bo w tym dostrzega moją pasję. Gdybym jednak w momencie wyboru poszła w takim kierunku, teraz bym pewnie odpowiedziała, że żałuję,

że nie spróbowałam się w naukach przyrodniczych. Nie ma, co się nad tym zastanawiać, skoro wybór już dawno dokonany. Ważne, by nauczyć się tak organizo-wać sobie czas, by starczyło go na realizację wszyst-kich pasji. Także tych nowych.

Czy może Pani opowiedzieć w skrócie czym obecnie się zajmujesz naukowo? Obecnie we współpracy z Åbo Akademi w Turku (Finlandia) oraz Pracownią Mykologiczną CNBCh UW pracujemy nad konstrukcją kompleksowego czujnika do detekcji i identyfikacji zarodników grzybów. Ja zajmuję się nim od strony elektrochemicznej. Ponadto, rozpoczęliśmy niedawno współpracę z Prof. Malatesti z Uniwersytetu w Rijece (Chorwacja), w ramach której badam oddziaływania DNA z pochodnymi porfiryn stosowanych w terapii fotodynamicznej. To takie dwa najbardziej bieżące tematy badań.

Wiadomo, człowiek samą pracą nie żyje, jak spędzi Pani wakacje? W tym roku krótkie wakacje mam już za sobą – byli-śmy na kilka dni w malowniczych Pieninach. Dłuższy urlop jeszcze przede mną. Jak co roku jedziemy z mę-żem do Tunezji, do jego rodziny. Nie będzie to jednak typowy wyjazd wakacyjny, a świąteczne spotkanie w rodzinnym gronie, bo tam akurat wtedy wypadają święta. Na pewno jak zawsze będzie radośnie, ciepło i bardzo wesoło. Ale jednak bez urlopowego luzu. Może więc uda nam się jeszcze później wyjechać gdzieś na chwilę, żeby już w pełni poczuć się jak na urlopie.

Wywiad przeprowadzono w lipcu 2019 r.

KILKA PYTAŃ DO...

Bardzo cenię sobie bliskość wielu laboratoriów specjalizujących się w różnorodnej tematyce.

BIOL-CHEM NEWS 19

Wywiad z Jakubem Wiśniewskim

Grupa Badawcza: Laboratorium Mikroskopii i Spektroskopii Elektronowej

Tytuł inżyniera i magistra chemii uzyskał Pan na Politechnice Warszawskiej, właśnie na Wydziale Chemicznym, ten czas na pewno wiąże się z masą wspomnień tych pozytywny i negatywnych. Chciał-by Pan zdradzić nam swoje najlepsze wspomnienie z czasów studiów?Chyba najlepszym momentem było wyjście z obron, zarówno inżynierskiej jak i magisterskiej, z tytułem inżyniera oraz magistra.

Co Pan najmniej dobrze wspomina?Chyba swoje roztargnienie, nieuwagę. Podczas wyko-nywania swoich badań do dyplomu magisterskiego musiałem przygotowywać granulaty, które później były wykorzystywane do dalszych badań. Musiałem przygotować 4 takie granulaty, a sporządzenie jednego trwało około 3-4 dni. Po sporządzeniu wszystkich byłem bardzo z siebie zadowolony, gdyż poszło mi dosyć sprawnie. Do czasu, aż zorientowałem się, że pomyliłem składy oraz substancje. Cała praca poszła na marne. Teraz wspominam to z uśmiechem, wtedy nie było tak zabawnie.

Co Pana skłoniło do pracy w nauce? A co przyczyniło się do tego, że zaczął Pan pracę w korpusie operato-rów?Chęć zdobycia nowego doświadczenia, poznania interesujących ludzi oraz pracy związanej z wykształ-ceniem.

Ciężki dzień, dużo analiz albo syntez, idzie Pan do domu i? Sposób na relaks albo hobby?

W zależności od chęci, czasu oraz nastroju. Regularnie uczęszczam na siłownię, w pewien sposób pozwala to na oczyszczenie z negatywnych emocji. Oprócz tego książka lub chwila rozgrywki komputerowej.

Dlaczego Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych? Co jest u nas takiego wyjątkowego, a czego nie mają inni? Niespotykane w wielu miejscach urządzenia, do tego ludzie w moim przedziale wiekowym, o podobnych zainteresowaniach i wykształceniu.

Cofamy się do czasów szkoły średniej i… czas wybo-ru studiów. Tak szczerze, czy jeszcze raz wybrałaby Pan to samo? Magisterka z chemii? A może coś innego?Czasem sam sobie zadaję to pytanie. Dotychczas nie udało mi się znaleźć odpowiedzi, także wstrzymam się z odpowiedzią.

Czy może Pan opowiedzieć, w skrócie czym obecnie zajmuje się naukowo? Może chciałby Pan pochwalić się jakimiś szczególnymi wynikami? Wykonuję pomiary na spektrometrze XPS, badam skład ilościowy oraz jakościowy próbek.

Wiadomo, człowiek samą pracą nie żyje, jak spędzi Pan wakacje? Z grupką znajomych planujemy wypad do Macedonii w połowie września. Podobno jest to bardzo urokliwy kraj.

KILKA PYTAŃ DO...

20 BIOL-CHEM NEWS

Tytuł magistra uzyskała Pani na UMCS, a stopień dok-tora na UMCS oraz na Uniwersytecie w Strasburgu, ten czas na pewno wiąże się z masą wspomnień tych pozytywny i negatywnych. Chciałby Pani zdradzić nam swoje najlepsze wspomnienie z czasów studiów?Najważniejszym wspomnieniem, które posiadam jest uśmiech śp. prof. Andrzeja Machockiego podczas pro-mocji doktorskiej. Ciężko to opisać, ale w tamtej chwili zrozumiałam, jak bardzo był ze mnie dumny.

A co Pani najmniej dobrze wspomina?Do dziś na myśl o kinetyce reakcji chemicznej czy ana-lizie statystycznej dostaję gęsiej skórki.

Co Panią skłoniło do pracy w nauce? Ciężko powiedzieć. Ta myśl kiełkowała we mnie już od najmłodszych lat.

Wraca Pani z pracy do domu po 8h albo i większej ilo-ści godzin i co Pani robi? Wygodny fotel, film, Netflix? A może jakieś hobby? Jak się Pani relaksuje po tylu godzinach ciężkiej umysłowej pracy? Mój mąż twierdzi, że najlepiej relaksuję się edytując biogramy historyczne, których jest autorem. Ja mam nieco inne zdanie ;) w wolnym czasie ćwiczę się w rysunku.

Dlaczego Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych? Co jest u nas takiego wyjątkowego? Właściwie to mogłabym odwrócić to pytanie: Dlacze-go spośród tylu kandydatów wybrano akurat mnie? A o wyjątkowości Centrum decydują ludzie, którzy tutaj pracują. I nie mam na myśli tylko kadry naukowej.

Warto podkreślić duży udział obsługi administracyjnej: ekipy dbającej o porządek i bezpieczeństwo obiektu, panów konserwatorów, działu zamówień, biura rozwo-ju, finansów, sekretariatu i innych, których może nie wy-mieniłam. Życzliwość i otwartość tych wszystkich ludzi ma bardzo duże znaczenie dla budowania przyjemnej atmosfery pracy.

Cofamy się do czasów szkoły średniej i… czas wyboru studiów. Tak szczerze, czy jeszcze raz wybrałaby Pani to samo? Praca magisterska i rozprawa doktorska z chemii? A może coś innego?Nigdy nie żałowałam swojego wyboru. Gdyby tak było to dziś pracowałabym w zupełnie innym miejscu.

Czy może Pani opowiedzieć w skrócie czym obecnie się zajmujesz naukowo? Praca w Korpusie polega głównie na świadczeniu usług badawczych i naukowych podmiotom wewnętrznym i zewnętrznym. W trakcie roku akademickiego przez moje ręce przechodzi duża różnorodność próbek, które w ramach zleceń charakteryzuję technikami XPS czy FIB-SEM. Jednak osobiście najbardziej lubię okres wakacyjny, kiedy mam możliwość testować sprzęt, a jednocześnie prowadzić badania nad katalizatorami. Pozostaje mi tylko trzymać kciuki i liczyć, że praca zostanie opublikowana.

Wiadomo, człowiek samą pracą nie żyje, jak spędzi Pani wakacje? W tym roku mam plany, które nie mają wiele wspólnego z jakąkolwiek formą wypoczynku ;)

Wywiad z Sylwią Turczyniak-SurdackąGrupa Badawcza: Laboratorium Mikroskopii i Spektroskopii Elektronowej

KILKA PYTAŃ DO...

Nowa kawiarnia jest już prawie gotowa. Znajduje się przy wejściu od ul. Miecznikowa. Będzie otwarta już niedługo, obecnie trwa wybór najemcy.

NA BIEŻĄCO

BIOL-CHEM NEWS 21

à ¿ Œ

Certyfikowany materiał odniesienia gleby, Montana Soil, Narodowy Instytut Standaryzacji i Technologii, USA fot. Mirosław Kaźmierczak

22 BIOL-CHEM NEWS

NOWY CYKL: prezentujemy eksponaty Historycznej Kolekcji Chemicznych Materiałów Odniesienia im. Jacka Lipińskiego

Kolekcję można obejrzeć w Centrum

Nauk Biologiczno-Chemicznych UW,

parter, hol obok auli C

O kolekcji cz.1Chemiczne materiały odniesienia odgrywają istotną rolę w zapewnieniu spójności pomiaro-wej, stąd od wielu lat różne instytucje podejmują działania związane z wytwarzaniem i certyfikacją takich materiałów. Nie wszyscy zdajemy sobie sprawę, że określenie „od wielu lat” ma już znaczenie historyczne, stąd tytuł tego felietonu odnoszący się do historycznej kolekcji chemicznych, bo o takich tu jest mowa, materiałów odniesienia. Zrządzeniem losu taka kolekcja materiałów trafiła na Uniwersytet Warszawski, do Centrum Nauk Biologiczno--Chemicznych (CNBCh UW). Jakie były początki oraz koleje losu tej kolekcji, mogą Państwo przeczytać poniżej.

Wystawa „Historycznej Kolekcji Chemicznych Materiałów Odniesienia im. Jacka Lipińskie-go”, znajduje się w gmachu CNBCh UW, w holu na parterze. Podjęcie działań pozwalających na uporządkowanie i skatalogowanie kolekcji było możliwe dzięki współdziałaniu CNBCh UW, Głównego Urzędu Miar (GUM) oraz Stowarzyszenia RefMat.

Wśród ponad pięciuset eksponatów znajdują się wzorce masy, certyfikowane materiały od-niesienia metali i ich stopów w postaci dysków, bloków, wiórków, granulek, a także materiały odniesienia do chromatografii cieczowej. Materiałom towarzyszą oryginalne certyfikaty i świadectwa. Stwarza to wyjątkową możliwość prześledzenia, w jaki sposób zmieniał się stopień udokumentowania właściwości materiałów, a także wygląd świadectw i certyfika-tów. Szczególną uwagę zwraca jakość i estetyka wykonanych opakowań, etykiet czy certy-fikatów. Cennym elementem kolekcji są certyfikaty pochodzące z lat sześćdziesiątych oraz siedemdziesiątych ubiegłego wieku, wydane m.in. przez Instytut Metalurgii Żelaza (IMŻ) w Gliwicach oraz przez Narodowy Instytut Standaryzacji i Technologii (NIST) w USA.

BIOL-CHEM NEWS 23

24 BIOL-CHEM NEWS

spis treściKONFERENCJE I SEMINARIA

Materiały odniesienia – produkcja i zastosowanie w laboratoriach str. 2-3Targi EuroLab/CrimeLab 2019 str. 4-5XVI Warszawskie Seminarium Doktorantów i Chemików str. 6Finał Polskiej Edycji EUCYS 2019 w CNBCh UW str. 6Wspieraliśmy trzecią edycję Obozu Naukowego organizowanego przez Samorząd Studentów Wydziału Chemii UW str. 7

WYDARZENIAÓsma edycja Nocy Biologów str. 8-9

OSIĄGNIĘCIAOdkrycie nowej substancji przeciwbólowej str. 10Prof. dr hab. Karol Grela edytorem czasopisma Beilstein Journal of Organic Chemistry str. 10Nowy katalizator nitro-Grela str. 11Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski dla prof. Ewy Bulskiej str. 11Audit Polskiego Centrum Akredytacji str. 12

NA BIEŻĄCOStaż w Biurze Rozwoju CNBCh UW str. 13Nowy, wyjątkowy obraz w CNBCh UW str. 13

ODWIEDZILI NASVisiting Professor Programme – our guests str. 14Wizyta dyplomatów na Kampusie Ochota str. 15Wizyta prof. Neli Malatesi z University of Rijeka w Chorwacji str. 15Trainee from Mexico – Guadalupe Sanchez str. 16

Kilka pytań do... KORPUSU OPERATORÓW str. 17-20

Nowa kawiarnia str. 20

NOWY CYKL – prezentujemy eksponaty Historycznej Kolekcji Chemicznych Materiałów Odniesienia str. 22-23

BIOL-CHEM NEWS 9/2019Redaktor wydania: prof. dr hab. Ewa BulskaZdjęcia, jesli nie zaznaczono inaczej: archiwum CNBCh UW

Projekt: Anna ZagrajekDruk: Drukarnia WłodarskiKontakt do redakcji: dyrektor@cnbc.uw.edu.pl