BEZPIECZEŃSTWO

POŻAROWE

Zasady ogólne

Budynek i urządzenia z nim związane powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób zapewniający w razie pożaru:

1. Nośność konstrukcji

2. Ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu w budynku

3. Ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na inne budynki

4. Możliwość ewakuacji ludzi

Grupy wysokościowe budynków

1. Niskie (N) – do 12 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych włącznie

2. Średniowysokie (SW) – ponad 12 m do 25 m włącznie ponad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości 4 do 9 kondygnacji nadziemnych włącznie

3. Wysokie (W) – ponad 25 m do 55 m włącznie nad poziom terenu lub mieszkalne o wysokości ponad 9 do 18 kondygnacji nadziemnych włącznie

4. Wysokościowe (WW) – powyżej 55 m nad poziom terenu

Podział części budynku z uwagi na przeznaczenie

i sposób użytkowania

1. ZL – mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, charakteryzowane kategorią zagrożenia ludzi

2. PM – produkcyjne i magazynowe

3. IN – inwentarskie służące do hodowli inwentarza

Kategorie zagrożenia ludzi ZL

1. ZL I - zawiera pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób niebędących ich stałymi użytkownikami, a nie przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się

2. ZL II - przeznaczone przede wszystkim do użytku osób o ograniczonej zdolności poruszania się, takie jak szpitale, żłobki, przedszkola, domy dla osób starszych,

3. ZL III - użyteczności publicznej nie zakwalifikowane do ZL I i ZL II

3. ZL IV - mieszkalne4. ZL V - zamieszkania zbiorowego,

niezakwalifikowane do ZL I i Zl II

Klasy odporności pożarowej budynku ZL

budynek ZLI ZL II ZL III ZL IV ZL V1 2 3 4 5 6

N – niski B B C D C

SW - średniwysoki

B B B C B

W – wysoki B B B B B

WW - wysokościowy

A A A B A

Klasa odporności pożarowej budynku PM

Maksymalna gęstość obciążenia ogniowego strefy pożarowej budynku Q [MJ/m2]

Budynek o jednej kondygnacji nadziemnej (bez ograniczenia wysokości)

Budynek wielokondygnacyjny

N - niski

SW -średniowysoki

W- wysoki

WW- wysokościowy

1 2 3 4 5 6

Q≤500 E D C B B

500< Q≤1 000 D D C B B

1 000< Q≤2 000 C C C B B

Klasa odporności ogniowej elementów budynku

Klasa odporności pożarowej budynku

Główna konstrukcja nośna

Konstrukcja dachu

Strop Ściana zewnętrzna

Ściana wewnętrzna

Przekrycie dachu

1 2 3 4 5 6 7

A R 240 R 30 EI 120 EI 120 EI 60 E 30

B R 120 R 30 EI 60 EI 60 EI 30 E 30

C R 60 R 15 EI 60 EI 30 EI 15 E 15

D R 30 (-) EI 30 EI 30 (-) (-)

E (-) (-) (-) (-) (-) (-)

Oznaczenia

• R - nośność ogniowa w minutach, określona zgodnie z PN dotyczącą zasad ustalania klas odporności odniowej budynków

• E - szczelność ogniowa w minutach, określona jw.

• I - izolacyjność ogniowa w minutach, określona jw.

• (-) - nie stawia się wymagań

Definicje• Nośność ogniowa (R)  jest to zdolność elementu próbnego

nośnego elementu konstrukcji do utrzymania obciążenia badawczego bez przekraczania określonych kryteriów pod względem wielkości i prędkości przemieszczenia

• Szczelność ogniowa (E) jest to zdolność elementu próbnego oddzielającego elementu konstrukcji budowlanej do zapobieżenia przejściu płomieni i gorących gazów oraz do zapobieżenia pojawienia się płomieni na powierzchni nie nagrzewanej

• Izolacyjność ogniowa  (I) jest to zdolność elementu próbnego oddzielającego elementu konstrukcji budowlanej, poddanego oddziaływaniu ognia z jednej strony, do ograniczenia przyrostu temperatury nie nagrzewanej powierzchni poniżej określonych poziomów.

Przykład• Sufity podwieszane muszą spełniać wszystkie te kryteria, czyli

muszą mieć klasę REI (określa ona, jak długo elementy nośne spełniające funkcje oddzielające zachowują nośność, szczelnośći izolacyjność ogniową)

• Ściany działowe muszą mieć klasę EI (określa ona, jak długo elementy nienośne zachowują szczelność i izolacyjność ogniową)

• Szczelność przegrody ma wpływ na izolacyjność ogniową i akustyczną przegrody. Uzyskuje się ją poprzez dokładne szpachlowanie złącz między płytami oraz szczelin na obwodzie ściany, a także uszczelnienie wszelkich przejść instalacyjnych. Na połączeniach obwodowych ściany stosuje się także uszczelnienia z taśm z polietylenu spienionego.

Podstawy prawne

Dyrektywy Rady Europejskiej 89/106/EEC

w sprawie zbliżenia ustaw i aktów wykonawczych państw członkowskich

dotyczącej

Wytyczne tej dyrektywy stopniowo uwzględniane są w przepisach krajowych

• Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414 Prawo budowlane • Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia

2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

• Dz.U. 2004 nr 92 poz. 881 Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych

• Dz.U. 1991 nr 81 poz. 351 Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej.

• PN-ISO 8421-1:1997 Ochrona przeciwpożarowa • PN-EN 1363-1:2001 Badania odporności ogniowej. Część 1: Wymagania ogólne • PN-EN 1363-2:2001 Badania odporności ogniowej. Część 2: Procedury alternatywne

i dodatkowe • PN-EN 1364-1:2001 Badania odporności ogniowej elementów nienośnych. Część 1:

Ściany • PN-EN 1364-2:2001 Badania odporności ogniowej elementów nienośnych. Część 2:

Sufity • PN-EN 1365-1:2001 Badania odporności ogniowej elementów nośnych. Część 1:

Ściany • PN-EN 1365-2:2002 Badania odporności ogniowej elementów nośnych. Część 2:

Stropy i dachy • PN-EN 13501-2:2004 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów

budynków. Część 2: Klasyfikacja na podstawie badań odporności wyłączając instalację użytkową

• PN-90/B-02867 Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda badania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany

• PN-B-02872:1996 Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda badania odporności dachów na ogień zewnętrzny

Pojęcia pomocnicze

• Materiał budowlany – tworzywo, substancja np. ceramika

• Wyrób budowlany – wyrób np. cegła

• Element budowlany – element powstały z wyrobów budowlanych np. ściana

Materiały i elementy budowli wg klasyfikacji pożarowej przyjętej

w Polsce dzieli się przede wszystkim pod względem ich:

• Palności (materiał budowlany)

• Zapalności (materiał budowlany)

• Stopnia rozprzestrzeniania ognia (element budowlany)

• Odporności ogniowej (element budowlany)

Podatność elementów na rozprzestrzenianie ognia zależy głównie od właściwości materiałów

okładzinowych. Elementy budowlane są pod tym względem dzielone na:

• stopień 1 - nierozprzestrzeniające ognia (np. wykonane z materiałów niepalnych lub nie zapalnych)

• stopień 2 - słabo rozprzestrzeniające ogień (np. wykonane z materiałów trudno zapalnych)

• stopień 3 - silnie rozprzestrzeniające ogień (np. wykonane z materiałów łatwo zapalnych)

Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi dzielą się na:

• pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi, w których przebywanie tych samych osób w ciągu doby trwa dłużej niż 4 godziny

• pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi, w których przebywanie tych samych osób w ciągu doby trwa od 2 do 4 godzin włącznie

Nie uważa się za przeznaczone na pobyt ludzi pomieszczeń, w których:

• łączny czas przebywania tych samych osób jest krótszy niż 2 godziny w ciągu doby, a wykonywane czynności mają charakter dorywczy bądź też praca polega na krótkotrwałym przebywaniu związanym z dozorem oraz konserwacją maszyn i urządzeń lub utrzymaniem czystości i porządku

• mają miejsce procesy technologiczne niepozwalające na zapewnienie warunków przybywania osób stanowiących ich obsługę, bez zastosowania indywidualnych urządzeń ochrony osobistej i zachowania specjalnego reżimu organizacji pracy

• jest prowadzona hodowla roślin lub zwierząt, niezależnie od czasu przebywania w nich osób zajmujących się obsługą.