Barwy narodowe

22
Godło Polski

Transcript of Barwy narodowe

Godło Polski

O tym, jak dokładnie powinno wyglądać godło państwowe, decyduje zapis w

konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Orzeł jest biały i jednogłowy, ma złotą koronę, złoty dziób i szpony. W polskiej tradycji

korona symbolizuje niezależność państwa. Głowa orła zwrócona jest w prawo.

Wizerunek orła umieszczono na czerwonej tarczy, u góry prostokątnej, u dołu

zwężającej się. Barwy orła oraz tła są nieprzypadkowe - odpowiadają barwom

polskiej f lagi: biało-czerwonej.

Kazimierz Wielki, po raz pierwszy użył naszego herbu na pieczęci królewskiej w 1336 roku. To właśnie od tego momentu biały orzeł stał się rozpoznawalny jako symbol narodowy Polaków.

Wizerunkiem orła polscy władcy posługiwali się długo, bo od XIII wieku, niemniej wciąż prawdopodobne jest to, że pierwowzorem był inny ptak. Na inny gatunek wskazują nie tylko „denary Chrobrego”. Także kolor jest tu kwestią budzącą kontrowersje: orłów białych nie ma. Słynny „bielik” zaś, którego wielu uważa za pierwowzór zwierzęcia na polskim herbie, to tak naprawdę orłan. Niektórzy twierdzą nawet, że inspiracją do stworzenia naszego godła mógł być po prostu gołąb.

Na zdjęciu pieczęć Przemysła II pochodząca z 1295 roku

Barwy narodowe lub państwowe — rodzaj wizualnego symbolu narodowego, będącego najczęściej połączeniem dwóch lub kilku kolorów w postaci poziomych bądź pionowych pasów, kół lub innych pól. Barwy stanowią element flagi państwowej, ale mogą występować samoistnie na innych znakach państwowych (godło, ordery) czy w urzędowych publikacjach. Barwy mogą stanowić symbol całego państwa, a w państwach federacyjnych — także jego części.

Pierwotnie polską barwą narodową był karmazyn uważany w średniowieczu za najszlachetniejszy z kolorów. Wykorzystywany był on jako symbol dostojeństwa i bogactwa. Z uwagi na cenę barwnika potrzebnego do uzyskania tego koloru mało kto mógł sobie na niego pozwolić, dlatego też był on wykorzystywany jedynie przez najbogatszą szlachtę i dostojników państwowych. W średniowieczu rolę barw Królestwa polskiego pełnił sztandar królewski -biały orzeł na czerwonym polu.

Barwy biała i czerwona zostały uznane za narodowe po raz pierwszy 3 maja 1792. Podczas obchodów pierwszej rocznicy uchwalenia Ustawy Rządowej damy wystąpiły wówczas w białych sukniach przepasanych czerwoną wstęgą, a panowie nałożyli na siebie szarfy biało-czerwone. Nawiązano tą manifestacją do heraldyki Królestwa Polskiego – Białego Orła na czerwonej tarczy herbowej.

Po raz pierwszy polskie barwy zostały skodyfikowane uchwałą Sejmu Królestwa Polskiego z 7 lutego 1831

Izba Senatorska i Izba Poselska po wysłuchaniu Wniosków Komisji Sejmowych, zważywszy potrzebę nadania jednostajnej oznaki, pod którą winni się łączyć Polacy, postanowiły i stanowią:

Artykuł 1. Kokardę Narodową stanowić będą kolory herbu Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, to jest kolor biały z czerwonym.

Artykuł 2. Wszyscy Polacy, a mianowicie Wojsko Polskie te kolory nosić mają w miejscu gdzie takowe oznaki dotąd noszonymi były.

Przyjęto na posiedzeniu Izby Poselskiej dnia 7 lutego 1831 roku.

Po odzyskaniu niepodległości barwy narodowe uchwalił

Sejm Ustawodawczy odrodzonej Polski 1 sierpnia 1919.

W ustawie podano: "Za barwy Rzeczypospolitej Polskiej

uznaje się kolor biały i czerwony, w podłużnych pasach,

równoległych, z których górny – biały, dolny zaś –

czerwony."

Z ustawy z 1919 nie wynikało, jaki ma być odcień

czerwieni. Dopiero dwa lata później ukazała się wydana

przez Ministerstwo Spraw Wojskowych, opracowana

przez Stanisława Łozę broszura "Godło i barwy

Rzeczypospolitej Polskiej" z barwnymi wizerunkami

znaków państwowych. Czerwień miała tam odcień

karmazynu. Jednakże w rozporządzeniu Prezydenta

Rzeczypospolitej z 13 grudnia 1927 odcień czerwieni

zmieniono na cynober. Nowe rozporządzenie weszło w

życie 28 marca 1928; zezwolono w nim jednak na

używanie dotychczasowych barw do 28 marca 1930.

W latach 1955-80 barwy Polski nie były dokładnie

sprecyzowane, ograniczono się wyłącznie do ich

słownego opisu. W Dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o

godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o

pieczęciach państwowych w art. 2 zapisano, że "Barwami

Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej są kolory biały i

czerwony w dwóch poziomych pasach równoległych

równej szerokości i długości, z których górny jest biały, a

dolny czerwony, odpowiadający barwie cynobru.

Pierwotnie hymn, jako Pieśń Legionów Polskich we Włoszech, został napisany przez Józefa Wybickiego. Autor melodii opartej na motywach ludowego właściwie mazura jest nieznany.

Pieśń powstała w dniach 16-19 lipca 1797 we włoskim miasteczku Reggio nell'Emilia w Republice Cisalpińskiej (w dzisiejszych Włoszech). Pierwszy raz utwór został wykonany publicznie 20 lipca 1797 roku. Tekst ogłoszono po raz pierwszy w Mantui w lutym 1799 w gazetce "Dekada Legionowa".

Od samego początku z aplauzem została przyjęta przez Legiony Dąbrowskiego. Z początkiem 1798 znana była już we wszystkich zaborach. Śpiewana była podczas triumfalnego wjazdu gen. H. Dąbrowskiego i J. Wybickiego do Poznania 3 listopada 1806 r., podczas powstania listopadowego (1830), styczniowego (1863), przez Polaków na Wielkiej Emigracji, w czasie rewolucji 1905, I i II wojny światowej.

Tekst Mazurka był tłumaczony przez poetów solidaryzujących się z walczącą Polską i znany był w 17 językach, m.in.: niemieckim, francuskim, angielskim, rosyjskim, węgierskim, chorwackim, macedońskim, serbskim, słowackim, litewskim oraz żmudzkim. Podczas Wiosny Ludów (1848) Mazurek Dąbrowskiego śpiewany był na ulicach Wiednia, Berlina i Pragi, gdzie cieszył się szczególną popularnością.

W czasie powstania warszawskiego w 1944 roku węgierskie jednostki stacjonujące w Warszawie sympatyzowały z walczącymi Polakami. Orkiestra 5 węgierskiej dywizji rezerwowej odegrała dla warszawiaków Mazurka Dąbrowskiego na Ursynowie.

Pierwotna wersja „Mazurka Dąbrowskiego”

Jeszcze Polska nie umarła,kiedy my żyjemy.Co nam obca moc wydarła,szablą odbijemy.

Marsz, marsz, Dąbrowskido Polski z ziemi włoskiza Twoim przewodemzłączem się z narodem.

Jak Czarnecki do Poznaniawracał się przez morzedla ojczyzny ratowaniapo szwedzkim rozbiorze.

Marsz, marsz, Dąbrowski...

Przejdziem Wisłę przejdziem Wartębędziem Polakamidał nam przykład Bonapartejak zwyciężać mamy.

Marsz, marsz, Dąbrowski...

Niemiec, Moskal nie osiędzie,gdy jąwszy pałasza,hasłem wszystkich zgoda będziei ojczyzna nasza.

Marsz, marsz, Dąbrowski...

Już tam ojciec do swej Basimówi zapłakany:"słuchaj jeno, pono nasibiją w tarabany".

Marsz, marsz, Dąbrowski...

Na to wszystkich jedne głosy:"Dosyć tej niewolimamy Racławickie Kosy,Kościuszkę, Bóg pozwoli".

Współczesna wersja hymnu

Jeszcze Polska nie zginęła,Kiedy my żyjemy.Co nam obca przemoc wzięła,Szablą odbierzemy.

Marsz, marsz, Dąbrowski,Z ziemi włoskiej do Polski.Za twoim przewodemZłączym się z narodem.

Przejdziem Wisłę, przejdziemWartę,Będziem Polakami.Dał nam przykład Bonaparte,Jak zwyciężać mamy.

Marsz, marsz, Dąbrowski...

Jak Czarniecki do PoznaniaPo szwedzkim zaborze,Dla ojczyzny ratowaniaWrócim się przez morze.

Marsz, marsz, Dąbrowski...

Już tam ojciec do swej BasiMówi zapłakany —Słuchaj jeno, pono nasiBiją w tarabany.

Marsz, marsz, Dąbrowski...

Anna Żydek

Magdalena Wnętrzak

Mateusz Adamus

Dariusz Kawczak